Vervanging van militairen
aan de grens
een feit
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Ongeveer 35.000 werkloozen
\—zbeschikbaar
Velen noodig
Laan, Schagen, Tel. 20.
caut» yhijdaG 28 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10866.
n dj Jet KV. Uitg.-Mif. Noowi.Hwortw-
ti wil j as—
1 zich
buurl
(Vfoin'tmt
„Di
Is hei
s hel
„bun
;t o>
Labour blijft tegensputteren.
Amendement verworpen.
Pas op het zachte pedaal
van Hitier
Na langdurige discussies is zoowel
in het Lager- als in het Hoogerhuis,
de regeeringsmotie, waarin de aan
kondiging van den dienstplicht
wordt goedgekeurd aangenomen.
Een amendement van Labour werd
verworpen.
Vermoedelijk zullen nu binnenkort afdce-
lingcn van de verdediging tegen aanvallen
üit de lucht van het territoriale leger onder
de wapenen worden geroepen.
Hoewel de verklaring, welke de minister
president in het Lagerhuis heeft afgelegd,
geen onmiddellijk onder de wapenen roepen
van liet territoriale leger impliceert, deelde
men gister op het ministerie van oorlog mee,
dat een dergelijke maatregel toch waar
schijnlijk is.
Labour blijft zich verzetten, en de natio
nale raad van den Arbeid zal op 1 Mei bij
eenkomen om den thans geschapen toestand
Ie bestudceren.
HET BEDAT IN HET LAGERHUIS.
Chambcrlain zcido het tc betreuren, dat de
druk, waaronder de regeering gearbeid had,
\roegerc besprekingen met andere partijen
had verhinderd en meende dat het van be
lang was dat de verklaring deze week
werd afgelegd, aangezien, wanneer zij was
uitgesteld' tot volgende week, bijna elke be-
slïssing welke genomen zou zijn, in verband
zou hebben gestaan met de rede van den
Düitschen rijkskanselier.
Wij hebben, aldus spreker, geen in
lichtingen met betrekking tot den in
houd van deze rede, onze voorstellen
zijn volkomen onafhankelijk daar
van en het is goed dat dat de heele
wereld goed duidelijk is.
Nadat Chamberlain uitvoerig ingegaan was
op de beschuldiging dat hij zijn belofte dat
de dienstplicht nimmer in vredestijd zou
worden ingevoerd, gebroken had, verklaarde
hij, dat hij sindsdien van gedachten ver
anderd was en dat iedereen hiertoe het recht
toch heeft, wanneer hem blijkt dat zijn mee-
Ding niet de juiste was.
In ieder geval was de belofte een belof
te aan het Lagerhuis en het staat aan het
Lagerhuis te zeggen of het meent dat het
mij er aan moet houden of dat het mij er van
moet ontslaan. Ik vertrouw.aldus Chamber
lain, dat-h et het standpunt dat ik heb uit
eengezet, zal bevestigen. Als het dit doet,
.vertrouw ik dat het land met mij zal zijn.
Daarna verklaarde Chambcrlain dat de
garanties aan andere landen tot het uiter
ste zullen worden nagekomen.
De oppositie hield er aan vast, dat er op
het stuk van defensie geen oneenigheid be
staat, doch dat het gaat om de manier,
waarop deze wordt ingericht. Zoowel Attlee
(Labour) als Sinclair (Liberaal) verklaar
den dat hun partij even vastbesloten is als
ieder ander, mede te werken dat de lands
verdediging in ieder opzicht ontwikkeld
wordt naarmate de omstandigheden dal
eischcn. Echter achten zij dienstplicht eer-
dor een verzwakking dan een versterking
«n spraken hun vertrouwen uit in de vrij
willige wervingsactie.
De arbeidersafgevaardigde I-licks, die lid
van het vakverecnigingscongres is, zeide
niet te geloovcn in het opgeven van de ge
dachte der vrijwilligheid. „Ik weet niet, wat
Hitier morgen zal zeggen. Indien zijn rede
oorlogszuchtig is zal er geen oorlog komen,
doch indien hij het zachte pedaal gebruikt,
pas dan op", zeide hij.
Maar vrijwilligers gaan voorl
BIJ LUCHTDOEL-, EN KUSTARTILLE-
RIE, LUCHTVAARTTROEPEN EN HET
DERDE REGIMENT GENIETROEPEN IS
VERVANGING BEZWAARLIJK.
In een ten Departemente van Buitenlandsche Zaken
op uitnoodiging van den chef van den Regeeringspers-
dienst gehouden persconferentie, zijn belangrijke mededee-
lingen gedaan over de regeling van vervanging, verloven
en vrijstellingen van personeel dat buitengewoon is op
geroepen ten behoeve van de uitwendige veiligheid des
lands.
De kapitein van den generalen staf, K. van Rijn,
hoofd van het bureau Mobilisatie, heeft omtrent deze rege
ling medegedeeld, dat in de eerste plaats vrijwillige
dienstplichtigen in aanmerking komen om militairen, be-
hoorende tot de grens- en kustbeveiliging, die in de bur
germaatschappij noode kunnen worden gemist, te vervan
gen en dat voor zoover zich geen voldoende aantal vrij
willigers mocht aanmelden, eerst in de tweede plaats
werklooze dienstplichtigen zullen worden opgeroepen.
Het Prinselijk Gezin
te Doorn
In verband met de aanwezigheid van Prin
ses Louis Ferdinand van Pruisen en haar
baby op I-Iuize Doorn, heeft het Prinselijk
Paar met Prinses Beatrix gistermiddag van
vier tot zes uur een bezoek gebracht aan het
verblijf van den ex-keizer.
Prinses Louis Ferdinand van Pruisen was
voor haar huwelijk met den kleinzoon van
den ex-keizer, grootvorslin Kyra van Rus
land. Zij was een van de bruidsmeisjes bij
het huwelijk van Prinses Juliana.
Bij het vertrek van Huize Doom reden
Prinses Juliana, Prins Bernhard en Prin
ses Beatrix door liet dorp terug, hartelijk
toegejuicht door de inwoners en de vele om
wonenden van Doorn, die zich bij liet ver
nemen yan de aanwezigheid van het Prinse
lijk Gezin, langs den weg hadden geschaard
Met noesten vlijt is in de afge-
loopen dagen op het departement
van defensie en op cle daarmee sa
menwerkende bureaux gearbeid
aan de organisatie van deze maat
regelen, waarbij voorop moest blij
ven staan, dat 111 geen enkel op
zicht militaire belangen mochten
worden geschaad.
Het staat intusschen wel vast, dat er voor
het veiwisselen van mannen aan'onzc gren
zen velen noodig zullen zijn. Bij het geheele
systeem is men uitgegaan van het beginsel,
dat voor eiken militair, die weg gaat, omdat
hij in het burgerleven zijn plaats moet her
nemen. een ander in de plaats treedt, en dat
alleen in die gevallen sprake kan zijn van
vervanging, waarvan overtuigend blijkt,
dat zij noodig was.
Zij, die in aanmerking komen om door
een ander te worden vervangen, vervullen
sedert enkele weken aan onze grens allen
een taak. welke niet zonder meer door ei
ken anderen dienstplichtige kan worden
overgenomen, b.v. wanneer een infanterist,
die opgeleid is als tirailleur, om zakelijke
of persoonlijke redenen naar huis zou wor
den gezonden, dan moet zijn vervanger
eveneens een infanterist-tirailleur zijn, ter
wijl het bovendien iemand van gelijken rang
en liefst ook van ongeveer gelijken leeftijd
moet wezen. Voor wat de dienstplichtigen
betreft, kan hierbij worden opgemerkt, dat
wijl alleen de lichtingen van 1924 tot en
met 1938 werden aangewezen om een ge
deelte van Jiun dienstplichtigen de grenzen
te doen bewaken, ook de vervangers tot die
lichtingen dienen te behooren. Een uitzon
dering vormen de réserve-officieren, waar
voor een afzonderlijke regeling is getroffen
of nog wordt voorbereid.
Verscheidene werkloozen bereid.
Gebleken is intusschen wel, dat
verscheidene werklooze dienstplich
tigen bereid zijn een vrijwillig ver
blijf aan de grenzen op zich te ne
men. Kapitein van Rijn las een brief
met weglating van naam en adres
van een zoodanigen werklooze
voor, die vol vaderlandsliefde den
minister van Defensie in treffende
bewoording had verzocht, een plaats
aan dc grens in te nemen en op wiens
verzoek bereids een gunstige be
schikking is genomen.
lederen dacr komen er, sedert de voorloo-
pige aankondiging van de vervangingsrc-
geling op 20 April jl. geschiedde, honderden
aanvragen van dienstplichtigen, die zich
reeds onder de wapenen bevinden, bij het
departement van Defensie binnen, 0111 door
een ander te mogen worden vervangen ca
van andere dienstplichtigen, die tot een der
gelijke vervanging, omdat zij toch werk
loos zijn, zich bereid verklaren In het ge
heel zijn er reeds vele duizenden brieven
van dergel ijken aard binnen gekomen en de
oogst van vandaag alleen bedroeg, om 3
uur, terwijl de conferentie nog aan den
gang was. 1475 stuks.
Aan het departement van Defensie is een
speciaal bureau voor de vervanging van
buiengewoon opgeroepenen ten behoeve
van de uitwendige veiligheid, hij afkorting
genaamd: het bureau b.o.u.v., ingesteld.
Waar vervanging bezwaarlijk is.
Slechts bij enkele corpsen, zooals cle lucht-
doolartillerie, cle kustartillerie, de lucht
vaarttroepen en het dercle regiment genie
troepen. die reeds vrijwel geheel zijn opge
roepen, zal de mogelijkheid van vervanging
uiteraard gering zijn, gezien de bovenge
noemde voorwaarde, dat de vervanger
steeds iemand van hetzelfde wapenonclerclecl
en van gelijke opleiding moet zijn.
Aan de burgemeesters van alle ge
meenten is opgave gevraagd van
de dienstplichtige werkloozen, het
geen naar schatting ongeveer 35.000
personen zijn.
Geduld!
Dc heer P. A. Ravelli, referendaris bij
het Departement van Defensie, die met de
regeling der vrijstellingen en verloven is
belast, gaf vervolgens een overzicht van den
gang van zaken in dit opzicht.
Elke aanvraag om klein of groot verlof
uit hoofde van onmisbaarheid in de burger
maatschappij, die bij het departement
via dc korpsen binnenkomt, gaat naar de
daartoe aangewezen adviesinstantie, d.w.z.
naar den directeur-generaal van den arbeid
den inspecteur-generaal voor de scheepvaart
of naar de burgemeester van de gemeente
waarin de desbetreffende dienstplichtige
zijn bedrijf of beroep uitoefent. Eerst nadat
de kaart met de verkregen inlichtingen we
der bij het departement is binnengekomen,
kan de beslissing omtrent het verzoek wor
den genomen. De meest ernstige verzoeken
zullen liet eerst in behandeling worden ge
bracht, doch dit wil niet zeggen, dat de
minder belangrijke aanvragen nutteloos
zullen zijn. Wél moet een beroep op geduld
worden gedaan, terwijl persoonlijke bezoe
ken en telegrammen slechts vertraging in
den algemeenen gang van zaken kunnen
brengen.
Dc verzoekers dienen hun aanvraag op
ongezegeld papier, gericht tot den minister
van Defensie, niet rechtstreeks bij het de
partement, doch bij hun korps-commandant
in. Bedrijven met veel personeel, kunnen
rechtstreeks aan het departement verloven
aanvragen, onder nauwkeurige opgave van
de personen, voor wie dit moet gelden.
Een ernstig beroep op het geheele Neder-
landsche volk wordt gedaan, om voor hen
die thans in hetb elang van ons vaderland
hun militairen plicht vervullen, dc meest
mogelijke medewerking en welwillendheid
in acht te nemen, opdat straks ieder dienst-
pichtige zijn werkkring, of clientèle onver
anderd terugvinde.
Geen steunverminderitifl!
Ten slotte heeft de heer Oosterhoff, hoofd
ambtenaar aan het Departement van Defcn
sie nog eenige mededeelingen gedaan be
treffende de financieele zijde van de onder
havige regeling. Zij komen hierop neer, dat
de steunbedragen voor de opgeroepen werk
looze dienstplichtigen hetzij dat zij reeds
onder de wapenen zijn dan wel wanneer
zij als vervangers zullen optreden, geen
vermindering zullen ondergaan, althans dat
zij cr financieel geen nadeel van zullen heb
ben.
Ook in de kostwinnersvergoeding wordt
geen wijziging gebracht.
Aan het einde van* deze mededeelingen
tnoge er nog op worden gewezen, dat al
leen het departement van defensie beslist
wie vervangen zullen worden en wie de
vervangers zullen zijn, zoodat in geen enkel
opzicht sprake kan zijn van een financieel
remplnqanten-systeem, dat de financicel-
sterkeren boven de minder-draagkrachtigen
kan bevoorrechten.
Het Saargebied onrustig?
ONTEVREDENHEID OVER DE
SLECHTE ECONOMISCHE OM
STANDIGHEDEN.
Volgens een bericht uit Metz verklaren
reizigers, die uit het Saargebied komen, dat
er veel onrust onder de bevolking heerscht
als gevolg van de lange werktijden en het
slechte voedsel. Zij deelen, volgens het Hdbld.
mede, dat troepen zijn gezonden om de po
litie te versterken en dat er op Hitiers ver
jaardag ernstige ongeregeldheden zijn voor
gevallen, waarbij 'n aantal personen werden
gedood en gewond.
Slagkruiser „Repulse"
niet naar Canada
Britsche Koningspaar gaat per
passagiersschip. Eigenlijk een
Duitsche boot, maar met Brit
sche machines.
In antwoord op een vraag heeft Chamber
lain in het Lagerhuis verklaard, dat het bij
nadere overweging wenschelijk is gebleken,
dat dc slagkruiser „Repulse" die den ko
ning naar Canada had zullen brengen, in
dc Europeesche wateren blijft.
De Koning zal met het mailschip Empress
of Australia reizen, dat door oorlogsschepen
geèscortcerd zal worden.
Het vermoeden, dat de Engelsche bladen
hadden en waaromtrent wij gistermorgen
reeds een en ander mededeelden, blijkt dus
juist te zijn.
Een lid van het Lagerhuis maakte er nog
aanmerking op, dat de „Empress of Austra
lia", die naar men weet, een van de koop
vaardijschepen is, die bij het verdrag van
Versailles door Duiischland aan Engeland
werden afgestaan, de oorspronkelijke naam
luidde „Tirpitz", in Duitschland was ge
bouwd, en niet in Engeland. Minister-presi
dent Cham'berlain antwoordde: „onder de
omstandigheden moeten wij wel het. schip
nemen dat beschikbaar is. Wellicht kan
men er eenige troost in vinden dat de ma
chines van de „Empress of Australia" in
Glasgow zijn gebouwd".
Reuter verneemt, dat vijf staatsraden be
noemd zullen worden om voor den Koning
op te treden gedurende zijn verblijf in Ca
nada.
Organisatie van Ifaliaansche
strijdkrachten
Wetsontwerp wordt heden be
handeld.
De defensiecommissie van de Italiaansche
Kamer is voor heden bijeengeroepen. Op de
agenda staat een wetsontwerp over de or
ganisatie der overzeesche strijdkrachten in
geval van oorlog.
Zaterdagochtend komt de ministerraad bij
een. In politieke kringen hecht men aan
eventueeie besluiten van den raad groote
boteekenis in verband met den internatio
nalen toestand.
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT.
Verwachting: Licht tot half be
wolkt, mogelijk enkele lich
te regenbuitjes, koude och
tend, overdag iets zachter
dan gisteren, matige meest
Noordelijke wind.
Alg. vooruitz.: In het weertype
is nog geen verandering te
A voorzien.
Niet babbelen
met onbekenden
Berlijn waarschuwt te Berlijn.
Men heeft te Berlijn een waarschuwing
aangeplakt, waarin de burgers aanbevolen
wordt spionnen te wantrouwen. Men wordt
cr voor gewaarschuwd, dat men niet babbe
len moet met onbekenden en dat men er
voor moet waken, dat cr geen onachtzaam
heid geschiedt ten aanzien van staatsmate-
riaal.
Tenslotte wordt er aan herinnerd, dat ie
dere daad van spion»age of iedere poging
daartoe met den dood wordt gestraft.
japan weigert samenwerking
met de as
Sterk tegen Hitiers rede gekant.
Ska and leger verdubbeld.
Volgens mededeelingen uit offici
eel© bron, is de Japansche minister
president Hiranoema van plan, om
den Düitschen en den Italiaanschen
ambassadeur uit te noodigen tot een
conferentie, waarin hij zal verkla
ren, dat Japan niet bereid is, om
een anti-democratische politiek, ge
baseerd op een volledige militaire
alliantie te aanvaarden.
Dc Japansche regeering zou, vol
gons U. P., sterk gekant zijn tegen
een voorstel van Hitier om in diens
speech van heden de aankondiging
van den Japanschen steun op te ne
men.
Blijkbaar is Japan niet geneigd,
om verder verplichtingen tegenover
de Rome-Berlijn-as op zich te nemen,
tenzij er sprake zal zijn van een in
grijpen van Sovjet-Rusland door
middel van een Anglo-Russisch mi
litair pact.
Staand leger verdubbeld.
De numerieke sterkte van het Japansche
leger is meer dan verdubbeld door een ge
amendeerde conscriptiewet, welke in Maart
zonder moeilijkheden door het parlement is
aanvaard. Wanneer de nieuwe wet volledig
in werking zal zijn getreden, zal zij Japan
een staand leger van 800.000 man geven. Bij
het begin van de vijandelijkheden in China
bedroeg dit aantal 250.000. De recruten zul
len aldus het Hb. voor hun twee-jarige eer
ste oefening opkomen in officicelc-lichtingen
van 400.000 man het werkelijke niet be
kend gemaakte aantal bedraagt iets meer
en zij zullen eventueel een geoefende re
serve van meer dan zes millioen man vor
men. Op 't oogenblik zijn de reserves onge
veer drie millioen man sterk.
Generaal Snijders maakt het goed
Naar wij vernemen maakt generaal Snij
ders, die momenteel verpleegd wordt in het
Diaconessenhuis te Hilversum, het naar om
standigheden goed.
Zelfs geen knoop van
ons kleed, zegt Polen
Verhouding met Duitschland spitst
zich toe. Nieuwe berichten over
relletjes.
DUITSCHE VOORSTELLEN VOLSTREKT
ONAANVAARDBAAR.
Het officieuse agentschap Iskra publiceert
een artikel over cle besprekingen tusschen
Duitschland en Polen, waarin dc beginse
len, welke in een artikel van dc Gazeta
Polska werden ontwikkeld, verder uiteen
gezet worden, Iskra verklaart, dat de ge
biedswijzigingen, welke dit jaar in dc om
geving van Polen tot stand zijn gekomen
door Polen niet kunnen worden beschouwd
als in overeenstemming met den geest van
het niet-aanvalsverdrag van1984. Evenmin
kan men de voorstellen tot wijziging van
het statuut van Dantzig als zoodanig be
schouwen, noch het invoeren van wijzi
gingen in P-ommeren.
Het verdrag behelst nadrukkelijk,
dat Duitschland afstand doet van
nict-Germaansch gebied cii afstand
doet van de imperialistische begin
selen van Bismarck en Wilhelm II.
Onderhandelingen dienaangaande
zouden bij de Poolsche openbare
meening een reactie te weeg roe
pen, welke de leiders zou noodza-
zaken bet antwoord, dat maar
schalk Smigly Rydz in 1935 gaf te
herhalen: „Geen stuk van ons
kleed, zelfs geen knoop".
Belangrijke, gezaghebbende inlichtingen
zijn in Warschau gegeven ten aanzien van
dc betrekkingen tusschen Polen en Duitsch
land. Gedurende de laatste maanden zijn be
sprekingen gehouden, in het bijzonder over
den status van Dantzig, maar voor zoover
bekend, is het eenige resultaat, dat Polen's
verlangen is gebleken om tot een vrije, we-
derzijdsche overeenkomst te komen, en dat
verder Duitschland's neiging is gebleken,
om de voorkeur te geven aan kortere, scher
pere methoden, onvereenigbaar met,vrije on
derhandelingen. Deze methoden moesten te
genover Polen falen.
Nieuwe uitspattingen?
Volgens het Duitsche Nieuws Bureau wor
den in Oostelijk Opper-Silezië nog voortdu
rend Duitschers mishandeld en Duitsche
eigendommen beschadigd.
Het D.N.B. maakt melding van een „bij
zonder ernstigen overval" op de woning
van een Duitscher te Kattowitz, welke des
nachts door ongeveer twintig Polen met
steenen werd bekogeld, waarbij groote scha
de werd aangericht en twee leden der
Duitsche familie, niettegenstaande deze on
der de bedden dekking had gezocht, gewond
werden.
Gisteravond is een voetzoeker geworpen
in een lokaal van de Poolsche douane-in
specteurs te Kalthof aan dc grens tusschen
Dantzig en Oost-Pruisen. De ontploffing
was zoo hevig, dat alle ruiten sprongen.
Korten tijd later werd een voetzoeker ge
worpen in de woning van een Spoorweg
ambtenaar van Poolsche herkomst.
Met betrekking tot deze incidenten heeft
eon vertegenwoordiger van den Dantzig-
schen senaat zich naar het Poolsche com
missariaat begeven, waar bij uitdrukking
gaf aan gevoelens van spijt en mededeelde,
dat de senaat last gegeven heeft een ener-
giek onderzoek in te stellen.