Slowakije
Hongarije
Autobus opengescheurd
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Naar inlijving van
bij
Morgen krijgt Duitschland
antwoord van Polen
Mussolini ontvangt den
Duitschen opperbevelhebber
Wéér een slechte
Bollen-Zondag
Schuilkelders in de
hoofdstad
Waar Koning Albert
omkwam
Militaire auto verleende
geen voorrang
Smokkelaars in
hinderlaag
Blokwachter redt
menschenlevens
Kende
d van
Ned.«
st tot
ining-
-gene-
•s, lid
J. Th.
r. Mr.
leraal
uiten-
i Wil.
oniën
ur-ge-
Schagen, Tel. 20.
83e Jaargang. No. 10868.
<fe» N.V. Uitg.-Mif. JHoHoeek Noordfcwor*er"
Laan,
MAANDAG 1 MEI 1939.
Mussolini, de man achter de schermen
Ernstige ongerustheid te Bratis
lava over bezoek van Hongaar-
sche staatslieden te Berlijn.
In verband met het gerucht, dat in
Slowakije de ronde heeft gedaan en
volgens hetwelk de Hongaarsche
staatslieden Teleki en Csaky te Ber
lijn zouden zijn aangekomen met 'n
door Mussolini goedgekeurd plan tot
inlijving van Slowakije bij Honga
rije, wordt in ofiicieele kringen te
Boedapest verklaard, dat men niets
weet van de resultaten der recente
besprekingen van Teleki en Csaky
in Rome en van de bijzonderheden
der besprekingen, die zij gisteren te
Berlijn aangevangen hebben. Men
erkent echter in dezelfde kringen,
dat van Hongaarsch standpunt de
opneming van Bohemen en Moravië
in het Duitsche rijk en de vorming
van Slowakije als onafhankclijken
staat uiteraakrd moeten leiden tot 'n
herziening der economische betrek
kingen, die Hongarije had met de
vroegere Tsjechoslowaaksche repu
bliek.
„Wij willen Anschlusz".
I In den afgeloopen nacht zijn op de muren
fe Bratislava tal van papiertjes geplakt met
woorden „Wij willen Anschluss". Op tal-
fljke plaatsen zijn de papiertjes door de Slo-
tvaken afgerukt. Ook is op Joodsche win
kels het woord: „Saujudc" geschilderd. Deze
propaganda heeft de ongerustheid, welke
Onder de Slowaaksche bevolking ge
wekt is door de reis der Hongaarsche minis
ters naar Berlijn, nog doen toenemen. Hard
nekkig blijft het gerucht de ronde doen, dat
Teleki en Ssaky bij hun bezoek aan Rome
Mussolini ervan hebben weten te overtuigen,
dat liet oogenblik gekomen was om Slowakije
weder bij het land van den Stefanuskroon te
voegen.
De verandering in de houding van de
Grenzbote, het orgaan der Duitschers in
Slowakije, dat Hongarije plotseling vrien
delijk gezind is geworden, doet de ongerust
heid der Slowaken nog toenemen.
De Duitsche bladen schrijven: Duitsch-
land en Hongarije hebben vooral gemeen
dc vriendschap met het fascistische Italië,
dat van den aanvang af den strijd der bei
de volken om hun wedergeboorte begreep
en met waren vriendschap steunde. Het uit
treden van Hongarije uit den Volkenbond
«n zijn toetreden tot het antikominternpact
vormen de logische slotschakel van deze op
een' gemeenschappelijke overtuiging opge
bouwde politieke ontwikkeling.
Teleki en Csaky hebben inmiddels reeds
•en. bezoek gebracht aan de voornaamste
Minister Beek zal spreken.
Medegedeeld wordt, dat de Poolsche mi
nister van buitenilandsche zaken, Beek,
morgen voor de commissie voor buitcnland-
BECK.
sche zaken van den Sejm een redevoering
zal uitspreken, die het antwoord zou be
helzen van de Poolsche regeering op het
Duitsche memorandum.
Duitsche autoriteiten als Goering, von Rib-
bentrop en Rudolf Hess.
Hongarije van goeden wil.
De Hongaarsche minister van onderwijs,
Dr. Homann heeft in een te Szekesfehcrvak
gehouden redevoering over de buitcnland-
sche politiek verklaard dat Hongarije tegen
over zijn buren geen enkele vijandige be
doeling koestert. Hongarije volgt een poli
tiek van „vrede, goed begrip en rechtvaar
digheid". De nauwe betrekkingèn met dc as-
mogen dheden, de toetreding van Hongarije
tot het anti-kominternpact, het uittreden van
Hongarije uit den Volkenbond en de poli
tiek van goeden wil tegenover de buursta
ten, zijn niet alleen een waarborg voor onze
veiligheid, doch ook voor den vrede in mid
den Europa en het Donaubekkcn.
Von Brauchitsch naar Libye.
De Duitsche opperbevelhebber, von Brau
chitsch, die Zaterdagavond te Rome arriveer
de, is door den koning en Mussolini ontvan
gen. Hij heeft het noenmaal genuttigd met
generaal Pariani, den onderstaatssecretaris
van oorlog. Over het doel van het Duitsche
bezoek worden geen medcdeelingen verstrekt.
Wèl verluidt, dat belangrijke militaire be
sprekingen tusschen de beide spil-mogendhe-
den zouden plaats hebben. Men weet voorts,
VON BRAUCHITSCH.
dat von Brauchitsch, Pariani en verscheidene
hooge Duitsche en Italiaansche officieren he
den per vliegtuig naar Tripolis zullen ver
trekken. Von Brauchitsch zal op 6 of 7 Mei
uit Lybye terugkeeren en nog eenige dagen
te Rome doorbrengen, waar hij onder meer
met Badoglio en admiraal Savagnari be
sprekingen zal hebben.
De Duitsche minister van arbeid, Seldte, is
eveneens te Rome aangekomen.
Duitsche rechten in
België
Over drie dagen!
De Belgische socialistische „Peuple" meldt,
dat het Duitsche arbeidsfront gisteren
middag te Win terslag (Belgisch Limburg)
een bijeenkomst had georganiseerd, waar
aan 300 Oostenrijkers en Sudetenduitschers
die in België werken, deelnamen.
De Sudetenduitschers droegen het uni
form dor stormtroepen van Henlein, met
name de witte kousen.
Na afloop der bijeenkomst, aldus de
„Peuple", toen de commandant der rijks
wacht, die de zaal was binnengegaan,
den bezoekers die het tenue der troepen
van Ilcnlein droegen om hun identiteits
kaarten vroeg, kwam iemand naar hem toe
die zeide; ,.Ik ben de Duitsche consul. Over
drie dagen zult gij zelfs niet meer het
recht hebben hier naar identiteitskaarten
te vragen."
De commandant der rijkswacht heeft
den Procureur des Konings direct van deze
feiten in kennis gesteld.
De tijd van hyacinthen en nar
cissen is al voorbij.
De weergoden zijn dit jaar de bollenstreek
wel zeer ongunstig gezind, want opnieuw
heeft men daar de teleurstelling beleefd van
een zonloozen Zondag. Het bezoek is dan
ook maar matig geweest en evenals de vo
rige week waren het voornamelijk automo
bilisten, die een der laatste kansen om nog
iets van de kleurige velden te zien, niet wil
den verzuimen. Want de tijd voor de hyacin
then en narcissen is eigenlijk al voorbij en
het zijn dan ook vrijwel uitsluitend de
bloeiende tulpen, die in een bonte verschei
denheid van kleur en vorm de velden sie
ren.
Den gehcelen dag ging de zon schuil
achter een grauwe lucht, waaruit af en toe
een regenbuitje neerviel. Dat was voor de
wandelaars en de fietsers een reden om
maar thuis te blijven, zoodat de wegen in
bollenland alleen bevolkt waren door auto's
en autobussen, waaronder enkele uit an
dere provinciën en uit België. Er was ech
ter geen sprake van eindelooze files, zooals
men die op een echten zonnigen bollenzon-
dag kan aanschouwen.
De zon heeft heel wat goed te maken In
de bollenstreek...
Belangrijke voordracht van B.
en W.
B. en W. van Amsterdam hebben bij den
gemeenteraad een voordracht ingediend,
waarin zij opmerken dat het bij wijze van
voorzorg wenschelijk is, maatregelen te ne
men, opdat in geval van nood onmiddellijk
kan worden overgegaan tot het inrichten
van openbare schuilgelegenheden, bestemd
voor dc personen, die zich tijdens een lucht
aanval op .straat bevinden.
Een vanwege den luchtbeschermingsdienst
ingesteld onderzoek zoo merken B. en W.
in de toelichting op heeft uitgewezen,
dat in bestaande gebouwen 93 kelders aan
wezig zijn, welke binnen enkele dagen in
gericht kunnen worden, tot gasvrije schuil
kelders, plaats biedende voor rond 92000 per
sonen.
Een tweede voorziening, zou kunnen be
staan in het aanbrengen van 280 over de
gehecle stad verspreid? bovengrondsche
schuilplaatsen, plaats biedende voor onge
veer 42000 personen.
Licht uit a la minute.
Ten slotte is het uit een oogpunt van alge
meene beveiliging noodiir, een wijziging in
de constructie van het licht net aan te bren
gen en wel zoodanig, dat de verlichting
indien noodig binnen ekele minuten kan
worden gedoofd en daarna wederom in
werking gesteld. Tot op heden zou zalks
niet dan na ten minste een tiental uren
kunnen geschieden. Het zal daarom noodig
zijn, de openbare verlichting der gemeente
van een centrale doovings- en ontstekingsin
stallatie te voorzien, waarvan de kosten op
f 25.000 worden geraamd. Deze uitgave be
hoort tot die, welke, op grond van de
Luchtbeschermingswct, van het Rijk kun
nen worden teruggevorderd.
In totaal wordt een bedrag van f 570.375
gevraagd, waarvan f 147.375 direct, uit te
geven en f 423.000 epentueel te zijner tijd.
Nieuwe tragedie in de Ardennen
Zaterdagmiddag waren verscheidene berg
beklimmers in de Ardennen bezig met het
beklimmen van den rots Marche-ies- Da
mes, waar Koning Albert om het leven is
gekomen, toen plotseling een hunner aan
het hoofd getroffen werd door een losge
raakt stuk steen. Hij viel in de diepte en
sleepte zijn zuster en nog twee personen
van de groep met zich mede. De beide
laatslen bleven op een gegeven oogenblik
hangen en konden door de brandweer van
Namen uit hun gevaarlijke positie bevrijd
worden. Het meisje, een nicht van graaf
Xavier de Grunne, kwam om het leven.
Haar broer werd ernstig gewond.
Een merkwaardige bijzonderheid is, dat
graaf Xavier de Grunne degene is, die het
lijk van Koning Albert ontdekt heeft na den
tragischen dood des Konings.
Sergeant het slachtoffer.
Gistermorgen omstreeks half twaalf is
op den Hartveldschen weg ter hoogte van
het gemeentehuis van Diemen een militaire
vrachtauto door een autobus van den dienst
HilversumAmsterdam v.v. aangereden.
De militaire vrachtauto, waarvan in dc
cabine drie, en in den z.g. bak ongeveer
acht militairen gezeten waren, verleende,
komende uit de Raadhuisstraat het verkeer
op den Hartveldschen weg geen voorrang,
zoodat de autobus, welke op weg was naar
Amsterdam, de vrachtauto aan den linker-
zij'kant aanreed. Aan dezen kant zat 't stuur
van de vrachtauto. Een dienstplichtige ser
geant, die aan den rechterkant in de cabi
ne zat, liep een hoofdwonde en vermoedelijk
een lichte hersenschudding op.
De andere militairen kwamen, evenals de
inzittenden van de autobus met den schrik
vrij.
Collega beschoten. Nachtelijke
scène in Limburgsch gehucht.
Zondagnacht omstreeks twaalf
uur heeft zich onder het gehucht
Ulikhoven (L.) een eigenaardige
smokkelscène afgespeeld. Reeds lang
bestond het vermoeden bij een groep
je smokkelaars, dat een zekere P.
A. uit Born inlichtingen gaf aan de
kommiezen, waardoor verscheide-
nen hunner geregeld in den val lie
pen.
Toen A. nu Zondagnacht geheel alleen
erop was uitgetrokken om een zak smok
kelwaar met behulp van een gummizak
over de Maas te brengen, werd hij op Ne-
derlandsch gebied dicht bij de rivier aange
vallen door drie personen, die als kommies
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTt
Verwachting: Betrokken tot
zwaar bewolkt, waarschijn
lijk eenige regen, zachter
vooral in het N.O., matige
tot zwakke N.O. tot N., in
het Z. veranderlijke wind.
Alg. vooruitzichten: Somber en
regenachtig, tijdelijk zach
ter. later weer koeler. Dc
kans op nachtvorsten wordt
veel geringer.
trachtten op te treden. Het waren zekere N.
H. en J. H. uit Roosteren en F. R. uit Born,
die blijkbaar een wraakneming in den zin
hadden. Een der mannen heeft vier schoten
op A. gelost, toen deze aan wal stapte, zon
der hem evenwel te raken. De aanvallers na-
Tnen A. daarna den zak met smokkelwaar
af, waarna zij hem met een riet sloegen.
Daar kwamen de echte kom
miezen.
Intusschen waren de dienstdoende kom
miezen uit Grevenbicht, die op korten af
stand verdekt waren opgesteld, op het los
sen der schoten komen toesnellen. Het drie
tal koos toen het hazenpad, waarschijnlijk
met achterlating van de smokkelwaar, wel
ke zij mogelijk in de Maas lieten verdwijnen.
A. bleef staan en verklaarde de zich al9
kommiezen voordoende personen te kennen.
Hij kon niet zeggen, wie de schoten gelost
had en ook niet of ze bedoeld waren om
hem te treffen of om hem op den loop te
doen gaan met het in den sicek laten van de
gesmokkelde goederen. De kogels waren
hem dicht langs het hoofd gevlogen.
Alle vier deugnieten gearresteerd.
Gisterochtend vroeg deed A. bij de rijks
politie te Born en bij den rijksveldwachter te
Roesteren aangifte van 't gebeurde. De laat
ste leidde het eerste onderzoek, dat onmid
dellijk ingesteld werd. Met 'n speurhond van
den rijksveldwachter uit Swalnicn werd het
spoor der mannen nagegaan. Dit leidde naar
de woning van J. H. Daar werd de koker
aangetroffen, waarin het stuk riet paste,
waarmede dc slagen waren toegebracht en
dat op de plek van het incident was achterge
bleven. J. H. cn F. R-, die zich in H.'s wo
ning gekleed te bed hadden begeven, werden
gearresteerd. Ook N. H. werd daarna van
zijn bed gelicht. Zondag zijn zij door den
burgemeester van Roosteren, den heer Smets,
aan een nader verhoor onderworpen en daar
na voorloopig te Sittard ingesloten.
Heden worden zij voor den Officier van
Justitie te Maastricht geleid.
A., aan wiens verklaringen tegenover de
politie de toedracht van het gebeurde ont
leend is, is er zonder ernstige gevolgen afge
komen. Hij had slechts een lichte verwon
ding aan een der schouders.
Sneltrein nadert
Overweg open
ONBEGRIJPELIJK VERZUIM.
Gistermorgen is op de spoorweg
overgang aan de Weesperzijde te
Amsterdam bij den Omval bijna een
hoogst ernstig ongeval gebeurd. De
sneltrein uit de richting Utrecht,
die om 9.49 uur aan het Centraal
Station aankomt, dc z.g. Parijsche
trein, passeerde den overweg, ter
wijl de overwegwachter verzuimd
had de boomen te sluiten. Persoon
lijke ongevallen zijn gelukkig niet
voorgekomen.
Op het gewone uur, ruim half tien, nader
de de sneltrein den drukken overweg. Een
paar honderd meter voordat de spoorweg
den straatweg kruist ligt naar den kant
van Utrecht een spoorbrug over de Keul-
schev aart.
De spoorbrugwachter, die tevens blokwach
ter is, zag den Parijschen trein, een stoom
trein, aankomen. Op hetzelfde oogenblik
merkte hij tot zijn grooten schrik, dat dc
overwegwachter verzuimd had de boomen
te sluiten.
De roode vlag
De man verloor geen oogenblik zijn
tegenwoordigheid van geest en zet
te vlug het signaal op onveilig. De
trein was dit signaal echter reeds
gepasseerd. De spoorbrugwachter
greep een roode vlag en hiermede
zwaaiende rende hij den trein tege
moet.
De machinist merkte hem gelukkig tijdie
op en remde zoo krachtig mogelijik, terwijl
bij tegelijkertijd met de stoomfluit noodsig
nalen gaf. Het gelukte hem niet den trein
nog voor den overweg tot staan te brengen.
De locomotief was reeds de helft van den
overweg gepasseerd, toen de trein tot stil
stand kwam.
Publiek merkte noodsignalen op
Door de noodsignalen gewaarschuwd had
het publiek zich tijdig in veiligheid kunnen
stellen.
Over het algemeen is het vooral op Zon
dagmorgen op dit uur buitengewoon druk
op dezen weg naar het Gooi, maar door
het slechte weer was de uittocht uit de
stad van aanmerkelijk gerin.ïeren omvang
dan gewoonlijk. En dit is dan ook een van
de oorzaken, dat alles zonder ongelukken
is afgeloopen.
Het is reeds herhaaldelijk gebeurd, dat
een overwegwachter op dezen verantwoor
delijken post verzuimde de boomen af te
sluiten.
Onbegrijpelijk.
Uit het onderzoek, ingesteld door inspec
teur P. D. N. Bijlsma van het politiebu
reau Limiaeusstraat, is gebleken, dat het
gewone signaal, dat den wachter waar-
schuwtf dat een trein in aantocht is, en
de boomen gesloten moeten worden, tijdig
is gegeven.
Bovendien was hier geen sprake van
een extra-trein, maar van een sneltrein,
die iederen dag op den/zei fden tijd passeert.
De overwegwachter beweert, dal. hij in de
meening verkeerde, dat het signaal niet
voor hem bestemd was.
Na botsing met Haarlemsche
stadstram
Twee zwaargewonden. Pa
niek onder de passagiers.
Gisteravond omstreeks half twaalf is op
het plein nabij de Groote Houtbrug te Haar
lem een ernstige botsing ontstaan tus
schen een autobus van een onderneming te
Amsterdam, welke een regelmatigen dienst
op Haarlem onderhoudt, en een motorwagen
van de stadstram.
De bus werd in de linker flank
door dc tram getroffen en gedeelte
lijk opengescheurd, waardoor eenige
passagiers op straat vielen. Tal van
passagiers bleken te zijn gewond,
van wie twee zeer ernstig. Met drie
ziekenauto's werden zij, nadat de
eerste hulp was verleend, naa^ het
Sint Elisabethziekenhuis vervoerd
De bus was op den terugweg naar de
hoofdstad. Het ongeluk gebeurde, toen. de
wagen van den Raamsingel den Gasthuis
singel wilde oprijden en daarbij een druk
en gevaarlijk verkeerspunt moest passee-
ren. De tram was onderweg naar Heemste
de. Tengevolge van oe ravage ondervond
het tramverkeer geruimen tijd vertraging..
Nooddeur werd weggerukt.
Nader kan worden gemeld, dat een der
zwaar gewonde buspassagiers is de heer
Toepoel te Amsterdam. Hij was uit de auto
bus gevallen, doordat de nooddeur aan den
achterkant werd weggerukt. Bovendien werd
hij nog een eind door de tram meegesleurd.
Met ernstige hoofdwonden en buiten ken
nis werd hij in zorgwekkenden toestand
naar het St. Elisabethziekenhuis vervoerd,
waai- tevens een schedelbasisfractuur ge
constateerd werd. Eveneens werd ernstig
gewond de heer Gordon uit Amsterdam, die
behalve hoofdwonden inwendige kneuzin
gen opgeloopen heeft. Van de overige passa
giers kregen dc meesten, die aan den lin
kerkant gezeten waren, snijwonden door
brekend glas, aangezien alle ruiten aan die
zijde barstten.
Een aantal hunner kon ter plaatse door
den ongevallendienst worden verbonden.
Acht personen, o.w. de conducteur van de
tram, lieten zich in het gasthuis behande
len.
Na te zijn geholpen konden zij hunsweegs
gaan. De autobus is voornamelijk aan den
achterkant -vernield.
Bus in beslag genomen.
Van de tram werd hét voorbalkon inge
deukt, waarbij de bestuurder schaafwonden
opliep. De politie heeft de bus in beslag ge
nomen, terwijl de tramwagen, ter controle,
aan remproeven werd onderworpen. De bus
was geheel met passagiers gevuld, onder
wie op het oogenblik van de botsing een
paniek ontstond. De toedracht staat nog niet
geheel vast, de bus stak de rails over op
het moment* dat de tram de brug af kwam.
Vermoedelijk beeft de chauffeur, doordat de
Raamsingel lager ligt, dan de brug, de
tram niet tijdig zien aankomen, doch het
is ook mogelijk, dat bij zijn aandacht te
veel aan het andere verkeer moest schenken.
De passagiers hebben met een andere bus,
met taxi's en per trein hun zoo noodlottig
onderbroken reis naar Amsterdam voortge
zet.
