De Arabieren
1 Moi 'n kct teeken der
I 1V1 IC 1 oorlogsdreiging
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
de baas in
Palestina?
Het probleem Moskou
nadert zijn oplossing
Tanger heeft plezier!
Wat Zuidoost-Europa
niet lezen mocht
Beck's verklaring
op 5 Mei
Ontwerp dienstplicht bij
Lagerhuis ingediend
Schagen, Tel. 20.
PINSDAG 2 MEI 1939. 83e Jaargang. No. 10869.
pttgöve cfe* W.V. Uitg.-M^. „"WeKoatk Noorderkwactfer" 4
iVfoiiiVmt
Britsch kabinet bestudeert
nauwkeurig de nieuwste
voorslagen
VOLGENS NIEUWE ARABISCHE
VOORSTELLEN DE JODEN
DUURZAAM IN DE MINDER
HEID.
Naar te Cairo verluidt heeft het Britschc
kabinet de volgende nauwkeurige voorstel
len bestudeerd, die opgesteld zijn in de slot-
conferentie der Palestijnsehe Arabieren en
vertegenwoordigers der Arabische staten, bij
wie zich voor de eerste maal de Indische
Mohammedanen hadden gevoegd.
1. Wanneer de vrede hersteld is,
moet een nationale regeering over
Palestina gevormd worden met Pa
lestijnsehe ministers, bijgestaan door
Britsche adviseurs. De hooge posten
moeten zoo mogelijk bezet worden
door bevoegde Palestijnen.
2. Joodsche immigratie moet beperkt
worden tot nog 75.000 met inbegrip
van de recente illegale immigranten,
over een periode van vijf jaar. Uit
eindelijk zal de Joodsche bevolking
niet meer dan een derde deel der
bevolking mogen bedragen.
3, Verkoop van land aan Joden
moet onderworpen worden aan voor
waarden, die goedgekeurd zijn door
de nationale regeering en den hoo-
gen commissaris.
4. Een nationale vergadering, welke
de geheele bevolking zal vertegen
woordigen, moet bijeengeroepen wor
den na drie jaren, deze vergadering
moet den toestand bestudeeren en
een grondwet ontwerpen.
Reuter verneemt, dat bovenstaande voor
stellen eenige bevestiging vinden in welin
gelichte kringen te Londen, waar men ge
looft, dat wanneer de voorstellen aanvaard
worden, de vertegenwoordigers der Arabi
sche staten den Palestijnschen Arabischen
leiders zullen voorstellen de terreurcampag-
terstond te staken en het Britsohe plan te
aanvaarden. Wanneer deze koers gevolgd
wordt, gelooft men, dat de Arabieren ter
stond zouden vragen toestemming te krij
gen om een aandeel te nemen in het bestuur
over Palestina en verantwoordelijke regee-
ringsfuncties toegewezen te krijgen.
Er verluidt, dat de nieuwe voorstellen uit
Cairo gistermorgen door het Britsche kabi
net zijn overwogen, doch dat het niet waar
schijnlijk is, dat een beslissing van het kabi
net bekend zal worden gemaakt voor de
publicatie van het witboek met de regec-
ringsvoorstellen voor een regeling van het
Palestijnsehe probleem.
Hevig gevecht om Nantsjang
Nieuwe aanval der Chineezen
mislukt.
Om de stad Nantsjang wordt hevig
gevochten. De Japanners bieden
hardnekkigen tegenstand. Gisteren is
een nieuwe aanval der Chinecsche
troepen op de stad mislukt door een
groot Japansch tegenoffensief. De
Chineezen lieten 1500 dooden ach
ter, terwijl de verliezen der Japan-
neezen volgens een Domei-bericht
slechts tientallen manschappen be
dragen.
Naar het Chineesche persbureau meldt,
hebben Japansche vliegtuigen verscheidene
plaatsen in Tsjekiang gebombardeerd. Er
werden tien menschen gedood, 200 huizen
verwoest en een kustvaartuig werd tot zin
hen gebracht.
In een luchtgevecht boven Hantsjoeng in
Zuid-Sjensi zijn vijf Japansche vliegtuigen
neergeschoten.
Overdracht van spoorwegen in
China.
Als gevolg van een reeks besprekingen
tusschen de plaatselijke Japansche autori
teiten en de nieuwe Nanking-reg. is oevr-
eenstemming bereikt voor de overdracht van
den Sjanghai-Nanking spoorweg, lengte 311
Kilometer en van den Soetsjan-Kasbing-spoor-
Weg, lengte 76 kilometer, aan de nieuwe re
geering te Nanking. Deze spoorlijnen zullen
Worden geëxploiteerd door de centrale Chi
neesche spoorwegmaatschappij, welke on-
langs als een gemengd ChineeschJapansch
bedrijf is opgericht. Zij beeft een kapitaal
van 50 millioen yen, waarvan 25 millioen
yen in termijnen betaald zal worden door de
China Dovolopment Company, terwijl de rest
contant, betaald zal worden door resp. de
nieuwe regeering te Nanking, n.1. 10 millioen,
millioen door de Centraal China Deve-
lopment Company en SVz millioen yen door
Japansche concerns.
Optimisme in Londen.
Na de kabinetszitting van gistermorgen,
waar het Palestijnsehe probleem bestudeerd
is, zien welingelichte kringen met vertrou
wen het succes tegemoet van de onderhan
delingen in Cairo tusschen de Palestijnsehe
gedelegeerden en de Egyptische regeering,
die officieus uit naam der Britsche regce-
ring optreedt. Men meenrt te weten, dat het
kabinet het eens zou zijn geweest om het
noodzakelijk te achten, dat men in de hui
dige internationale omstandigheden tot een
regeling komt van het probleem, teneinde
den toestand in het oosten van de Middcl-
landsche Zee te stabiliseeren. In het rap
port, dat Macdonald, de minister van Ko
loniën aan zijn medeministers beeft uitge
bracht na zijn recente besprekingen met
den Egyptischen ambassadeur, zou iiij er op
gewezen hebben, dat de Palestijnsehe voor
stellen practisch een nieuwe uitgave vor
men der Britsche plannen, die aan de Pales
tijnsche conferentie werden voorgelegd en
dat onder die omstandigdheden een acroord
op deze bases zonder moeite tot stand zou
kunnen worden gebracht. Het is wel waar
schijnlijk, dat Engeland er op zal aandrin
gen, dat Joden zullen worden opgenomen in
het nieuwe Palestijnsehe bestuur en dat
maatregelen genomen worden tot aanmoedi
ging van Joodsch-Arabische samenwerking
Ook zouden de Engelschen zeker er op aan
dringen het beperkingsgetal voor do emi
granten van 75.000 weer op 100.000 te bron-
gen, zooals zij z-eeds hadden voorgesteld.
Naar een triple-alliantie Rusland
FrankrijkEngeland?
RUSLAND NOG NIET VOLDAAN.
Hoewel over de onderhandelingen
tusschen Engeland en Rusland offi
cieel weinig wordt losgelaten, neemt
men te Londen vrij algemeen aan,
dat zij zullen leiden tot een drievou
dig verbond van Groot-Brittannië,
Frankrijk en Rusland tegen iedere
agressie, zoowel in het Oosten als in
het westen met inbegrip van de ga
randeering der grenzen van Zwitser
land, Nederland, België en Portugal.
In antwoord op een desbetreffende tot hem
gerichte vraag heeft Chamberlain in het La
gerhuis verklaard, dat de besprekingen met
Rusland voortgaan. Halifax heeft Maisky
Zaterdag gesproken, onmiddellijk na diens
terugkeer uit Moskou.
„Terwijl ik volledig de wenschelijkheid
toegeef van het afleggen van een verklaring
zoo spoedig dit slechts mogelijk is'aldus
vervolgde de premier betreur ik het, dat
ik voor het oogenblik niet meer kan zeg
gen."
Op de vraag van Attlee, de Labourvoor-
man, of eenigerlei bepaald voorstel van Rus
land is ontvangen antwoordde Chamberlain
dat voorstellen ontvangen zijn en dat de be
raadslagingen nog worden voortgezet.
Op de verdere vraag van Attlee, waarom
er zooveel vertraging is geweest in de be
handeling van deze zaak, antwoordde Cham
berlain: „Het is zeer moeilijk in te gaan op
bijzonderheden van onderhandelingen, die
nog voortduren. Het is geen zeer eenvoudige
zaak. Het is een aangelegenheid, waarbij
met andere regeeringen, behalve de onze,
rekening moet worden gehouden."
Chamberlain gaf vervolgens de verzeke
ring, dat deze onderhandelingen met allen
mogelijken spoed worden voortgezet.
De Balkan.
Op do vraag of de premier, teneinde het
beginsel te behoeden van samenwerking tus
schen de Balkanlanden tot hel bieden van
weerstand tegen agressie, wil overwegen
welke slappen genomen kunnen worden om
bijstand te geven bij de regeling van open
staande kwesties tusschen Roemenië, Bul
garije en Griekenland, zooals de kwesties
van de Dobrocdsja en Dedeagatch, ant
woordde Chamberlain: „De Britsche re
geering hecht het grootste belang aan het
beginsel van de eenheid op den Balkan en
isv an oordeel, dat de genoemde kwesties
in de eerste plaats geregeld moeten wor
den door onderhandelingen tusschen dc
betrokken landen".
Rusland teleurgesteld?
Tn Russische kringen wordt een zekere
teleurstelling aan den dag gelegd over het
resultaat der besprekingen, die Lord Hali
fax tijdens het weekeinde met Mais'kv heeft
gehad. Maisky, die Vrijdag uit Moskou is
teruggekeerd, heeft bij deze gelegenheid een
uiteenzetting gegeven van het Russische
plan. Het komt, volgens de N. R. Crt. in het
kort hierop neer, dat Rusland, Frankrijk en
Engeland een verdrag van wederzijdschcn
bijstand zouden moeten afsluiten, dat niet
alleen in geval van een aanval op luin
resp. grondgebieden, maar ook in geval
van agressie tegen 't grondgebied van hun
protegé's in werking zou treden. Londen en
Parijs blijven echter nog steeds de voor
keur geven aan een minder veelomvattend
1 arrangeanent.
Duitsche matrozen dansen de ver
boden Lambeth Walk. Italianen
in Spanje maken een slippertje.
Op den achtergrond oorlogsdrei
ging.
Tanger, de „overkant" van Gibraltar, heeft
gisteren, volgens de Daily Express, veel pret
gehad om het drukte-vertoon van Spaansch-
Italinansche soldaten, die aldaar waren ge
land en er den dag doorbrachten. Men ver
zekert, dat Spaansche visschersbooten deze
slippertjes-makende militairen uit Spanje
had overgebracht. Op hun wandeling door de
stad ontmoetten zij vrienden. Het waren ma
trozen van den Duitschen kruiser „Leipzig",
die aan 't passagieren waren en in de
vele café's dc Lambeth Walk dansten.
De Lambeth Walk, die in Duitschland ver
boden is.
Hetzelfde blad meldt voorts, dat twee Fran-
sche destroyers voor de haven liggen. Een
Britsche en een Fransche destroycr bevinden
zich niet ver van de „Leipzig". Er heerscht
eenige militaire bedrijvigheid in Fransch-
Marokko, waar 50.000 man troepen zijn ge
concentreerd in de nabijheid van de aan
grenzende Spaansche kolonies rondom Tan
ger. Fransche militaire autoriteiten wijzen
op het overwicht der Fransche troepen.
Wij kunnen de Spaansche koloniale armee
in zes uur de zee injagen, zei een officier,
aldus de Daily Express.
Passages uit Hitler's rede weg
gelaten.
Uit een vergelijking van den offi-
cieelen tekst van Hitler's rede met
hetgeen men door de radio kon hoo-
ren, blijkt, zoo meldt de Hsbl.Times-
dienst, dat het Duitsche Nieuwsbu
reau, wellicht opzettelijk, eenige
woorden heeft weggelaten.
I-Iitler sprak o.a. over „Lebensrauni" van
liet Duitsche volk, waartoe de vroegere
llabsburger staat behoorde. De woorden
„dem der frühere llabsburger Staat ange-
hörte" zijn weggelaten ju de berichten, wel
ke in Zuidoost-Europa Zijn gepubliceerd. Dit
is natuurlijk zoo opgevat, dat het op zijn
minst en openlijke bevestiging beteekent
van do belangstelling van Berlijn voor de
Duitsche minderheden, welke verspreid wo
nen in Midden- en Zuidoost-Europa, in Slo
wakije, Hongarije, Roemenië en Joegosla
vië.
Andere zinnen uit Hitiers rede worden
aangevoerd om deze uitlegging te bevesti
gen,. Toen Hitier sprak over de 115 millioen
inwoners van Duitsche stalen, die door de
vredesverdragen in een economischcn chaos
waren gebracht, moet hij Oostenrijk-Honga-
rije en Duitschland samen hebben gerekend
Dit heeft natuurlijk ongerustheid
verwekt. We gedachte, dat het na-
tionaal-socialistische Duitschland
slechts wilde hebben wat in het ver
leden aan Duitschland had behoord,
werd, naar men meent, op onheil
spellende wijze tot uiting gebracht
door de verklaring, dat de vroegere
orde in Midden-Europa 2000 jaar
had bestaan. Men vraagt, of Hitier
daarbij dacht aan het Heilige Rooin.-
sche Rijk.
Tengevolge van dit alles neemt men in
de Donau- en Balkanlanden een gereserveer
de houding aan, al gaat deze gepaard met
hoop op een gunstige ontwikkeling der ge
beurtenissen.
Door het samenvallen van de rede met
berichten over versnelde Duitsche penetratie
in Slowakije, over de ontwapening van dc
Hlinkagarde, en over plannen tot beperking
van de industrieele bedrijvigheid in het land
en met berichten, dat de Hongaarsch-Duit-
sche banden door het bezoek van Teleki aan
Berlijn nog nauwer zullen worden aange
haald, zooals wij gisteren uitvoerig meldden,
beschouwt men deze feiten als een beves
tiging van de reeds vroeger uit Hitiers rede
gemaakte gevolgtrekkingen.
Nederlandsch schip
vroeg hulp
Bij New Foundland door ijs be
schadigd.
Het stoomschip Themisto van de N.V. Mij.
„Zeevaart" (Hudig en Veder) te Rotterdam
dat zich ter hoogte van New Foundland be
vond, seinde gistermorgen per radio, dat het
door ijs beschadigd was en vroeg onmiddel
lijk hulp. Als positie werd, naar de Msb.
meldt, opgegeven 48 gr. 45 min. N.B. en 48
gr. 47 min. W.L.
Nader verneemt het blad, dat de kapitein
van het Ned. s.s. Themisto aan den kapitein
van de sleepboot Thames heeft geseind, dat
hij geen hulp meer noodig had.
Men mag derhalve besluiten, dat de The
misto buiten gevaar is en op eigen kracht de
reis naar Wabana kan voortzetten.
Het schip, dat in 1938 is gebouwd bij de
Rotterdamsehe Droogdokmaatschappij te
Schiedam, meet 4707 ton en 2S24 nette ton.
Het is op weg van Rotterdam naar Waba
na.
In de voltallige bijeenkomst der Kamer op
5 Mei, zal de minister van buitenlandsche za
ken, Beek, waarschijnlijk een verklaring af
leggen.
Ierland, het groote vraagstuk. -
Arbeidersverzet luwt.
DIENSTPLICHTIGEN BIJ TERUG
KEER NIET WERKLOOS.
Chamberlain heeft in het Lagerhuis het
ontwerp op de militaire oefening ingediend.
Hore Belisha diende daarop het wetsont
werp in op de reserve -en hulpstrijdkrach-
ten. Beide ontwerpen werden in een for-
meele eerste lezing behandeld.
Chamberlain zeide dat er geen nationaal
register van alle jonge lieden, van 20 en 21
jaar bestond, maar dat er voldoende infor
maties uit andere bronnen bestonden, zoo
dat niemand behoefde te denken dat hij niet
opgeroepen zou worden. De premier gaf toe
dat dc bezwaren der invoering van een na
tionaal register nog dezelfde waren gebleven
en de rcgccring dacht er dan ook niet aan
ei' toe over te gaan. Wat Noord Ierland be
trof zou spr. nog 's avonds een onderhoud
hebben met den premier van Ulster, Lord
Craigavon, en minister Hoare, waarbij het
vraagstuk van dc uitbreiding der conscriptie
tot Ulster zou besproken worden.
Bij zijn vertrek naar Londen heeft de pre
mier van Noord-Ierland. lord Craigavon, ver
klaard, den nauwkeurigen omvang van de
wet op den dienstplicht niet te kennen. Hij
sprak echter de hoop uit., dat geen verschil
zal worden gemaakt tusschen burgers van
Ulster en die van andere deelen van het
koninkrijk.
Een svoedrapvort der arbeiders
beweging.
De nationale raad van de arbeiderspartij
heeft gisteren een kleine sub-commissie be
noemd om een spoedrapport op te maken
over de organisatie van tegenstand tegon de
invoering der conscriptie. Dit rapport moet
Donderdag gereed zijn, wanneer de Raad
met, dc besturen van het Vakvcreenigings-
congrcs een samenkomst zal hebben om na
dere maatregelen vast te stellen.
Het wetsontwerp inzake de militaii'e op
leiding bepaalt, dat iedere Britsche onder-
daan tusschen 20 en 21 jaar een militaire
opleiding zal moeten volgen, tenzij hij licha
inelijk ongeschikt zal zijn of gewetensbe
zwaren heeft, welke zijn erkend. De inschrij
ving geschiedt vanwege het ministerie van
arbeid. Na de inschrijving zal de medische
keuring geschieden.
Tien dagen voor zijn inlijving in prilitaren
dienst zal de opi-oeping geschieden.
Dit nummer bevat 8 pagina's
UJEERBERICHT
DE BILT SEINT:
Verwachting: betrokken tot z/w.
bewolkt, aanvankelijk regen,
later opklarend, weinig ver-
andei'ing in temperatuur,
matige tot zwakke N.O. tot
N.W. wind.
Alg. vooruitz.: Aanhouden van
het sombere en koude weer
met winden uit Noordelijke
richtingen.
Dc opleiding duurt zes maanden, waarna
indeeling volgt bij een der hulpdiensten
of de aanvullende roserves, zulks voor een
periode van drie-en-een-half jaar.
Werkgevers moeten deze mannen na hun
militairen diensttijd van zes maanden weer
te werk stellen, op voorwaarden, die niet
ongunstiger mogen zijn dan zij waren bij de
inlijving. Er is een bepaling, waarbij, in
dien de persoonlijke omstandigheden zulks
noodig maken, de oproeping zal worden vex--
vroegd of uitgesteld.
Waarschijnlijk zullen zoowel de marine
als de luchtstrijdkrachten een zeker percen-
tage der dienstplichtigen toegewezen krij-
gen.
Ierland
Het wetsontwerp voorziet in de mogelijk
heid, dat de koning bij „order in council"
bepaalt, dat de wet ook van toepassing zal
zijn op noord Ierland, met mogelijke wij
zigingen, doch het is niet waarschijnlijk,
dat een dergelijk besluit zal worden uitge
vaardigd, tenzij zich bijzondex-e omstandig
heden zullen voordoen, of dat er ooi'log
is.
Burgci's van Eire, die gewoonlijk in Groot
Brittannië verblijf houden, vallen onder de
bepalingen van deze wet op dezelfde wijze
als de burgers van ecnig ander dominion,
tenzij zij behooren tot militaire strijdkrach
ten, die in cenig deel der dominions gelicht
zijn.
Men gelooft, dat het in het geheel onge
veer 2ÜU.0UU man betreft.
Het is waarschijnlijk, dat zij in vier ploe
gen zullen worden opgeroepen.
Een millioen man...
„Wanneer wij rekening houden met de
kortelings bekend gemaakte plannen voor
militaire oefening", aldus Lord Chatfield,
de Engelsche minister voor de coöi'dinatie
in een te Londen uitgesproken redevoering,
„zullen wij zonder een beroep te doen op
onze reserves of op onze civiele defensie-
diensten een goed millioen man hebben,
voor de verdediging des lands.
„HET ROODE LEGER VERDEDIGT DEN
VREDE". NATIONALISTISCHE BETOO
GINGEN IN HEEL DE WERELD.
Frankrijk mstig.
In Frankrijk is de 1 Mei dag opvallend
rustig gevierd. Geen enkele vakorganisatie
had het stakingsparool uitgegeven. Slechts
in enkele gebieden werk gestaakt.
De rol van het Roode Leger.
Op het Roode Plein te Moskou had een.
groote legerdemonstratie plaats, waaraan
70 jacht- en bombardementsvliegtuigen
deelnamen, gadegeslagen o.m. door Stalin.
Dc generaal van het Roode Leger, Worosji-
lof, reed tc paard lang-s de troepen en
hield daarna een toespraak waaxin hij de
Russische weermacht noemde „een waar
leger tot verdediging van den vrede, dat
slechts hen bedreigt, die den dremipel wil
len forceei'en van zijn geboortehuis en dat
hen zal weten te vernietigen, de eenige
werkelijke kracht, die zich tegen oorlog tc
weer stelt".
Polen nemen resolutie aan.
In Warschau is het gisteren kalm geble
ven. Aangezien betoogingen verboden waren
hielden de socialistische partij en velschil
lende groepceringen van socialisten en Jo
den bun vergaderingen in schouwburgen
en bioscoopzalen en in hun clublokalen.
In deze vergaderingen wex*d een enkele re
solutie aangenomen, welke wijst op dc
noodzakelijkheid het hoofd te bieden aan
dc dreiging van he internationale fascis
me.
De Duitsche ambassade werd extra bewaakt
Incidenten te Dantzig.
De eerste Mei is te Dantzig met groote
plechtigheid gevierd.
In den nacht van Zondag op Maandag
hebben zich verscheidene incidenten voor
gedaan. Onbekenden hebben de ruiten van
de Poolsche kerk met steenen vernield en
de deuren van het Poolsche postkantoor ert,
verschillende Poolsche. winkels met teer
besmeurd. De politie deed geen moeite oen
deze voorvallen te voorkomen.
Volgens een gerucht zouden verscheidene
tientallen leden der vroegere oppositiepar
tijen in een concentratiekamp in Oost-Prui
sen opgesloten zijn.
Ook te Sofia onlusten.
Ook te Sofia hadden onlusten plaats.
Communisten trachtten den 1 Mei-optocht te
verstoren. Talrijke ari'estaties werden ver
richt.
Griekenland vredelievend.
„Griekenland wil niemand aantasten", be
toogde de onderstaatssecretai'is voor pers en
toerisme, Nicoloedis tijdens een groote be
tooging te Athene.
„I-Iet streeft er naar de vijandschap van
niemand uit te lokken. Wanneer het echter
mocht worden aangevallen, is het bereid
zijn gebied en zijn eer te verdedigen tot den
laatst.cn ademtocht van zijn kinderen".
Niet vleiend voor de as.
Weinig vleiende beeltenissen van Hitier
en Mussolini zijn gisteren meegedragen door
de New Yorksche arbeiders in hun optocht.
Incidenten deden zich niet voor.
Mexico tegen de dictatuur.
Het geheel-» Mexicaansche volk heeft met
betoogingen en parades den 1 Meidag ge-
vierd.
Vlaggen werden meegedragen, waarop af
keurende opschriften waren te lezen aan
het adi-es van Ilitler, Mussolini, Franco en
den Japanschen keizei'. Bij een Duitschen
winkel werden de ruiten ingegooid. De poli
tic moest af en toe ingrijpen Verdei'e inci
denten deden zich niet voor. De Mexicaan
sche president zond een felicitatie naar Hit-
Ier ter gelegenheid au den eci'sten Mei.
Zweden bezorgd.
In Zwitserland kenmeikte de viering zich
door een stexk nationaal kaï'aktei'. Brussel
toonde veel belangstelling voor het feest.
De Zweedsche minister van buitenlandsche
zaken. Sandlei'. hield te Ilelsingfors, een
rede, waaruit bleek, dat liii somber ge
stemd was ten aanzien van den internatio
nalen toestand. Sandk-r legde den nadruk
op Zwedens neutraliteit.