RADIO
Wij lazen voor U....
edgar rice
burrouqhs
Uit de Pers van heden
Conflict om
Zondagsregeling
Drama in het
vooronder
Proces om voetbalpools
PROGRAMMA
M\VV*
vaart uit
DOOR
22.
Toen Gonfala met haar ontvoerders al die
per en dieper het oerwoud introk, werd zg
wanhopig. Ze wist natuurlek, dat Stanley
Wood en de machtige Tarzan naar haar zou
den zoeken. Tarzan... als hy het wist. Maar
wie kon zeggen wat haar lot zou zgn, voor
dat Tarzan haar gevonden had? Nadat Tar
zan het dorp van het Bantango opperhoofd
had verlaten, wist hg niet, welke richting hy
moest inslaan. Eerst maakte hy een gat in
deh grond en begroef daarin de grote emerald,
die hg van de kannibalen had meegenomen.
Daarna stond hij langen tgd ernstig te den
ken. Hg was er zeker van dat Spike en Troll
het meisje ontvoerd hadden. Hg wist, dat zg
de grote diamant van de Kaji by zich had
den en het opperhoofd had hem verteld, dat
zg geen kans hadden gezien de toverkracht
van de steen te voorschijn te roepen. Dus,
stelde Tarzan vast, hadden zg het meisje ge
vangen genomen, omdat zg bg haar geheim
zinnige krachten vermoedden. Hg dacht, dat
ze zouden terugkeren, naar het land van de
Kaji, waar ze k >r»den regeren door de invloed
van Gonfala. En dus besloot de a^pman op
hieuw naar dat gevaarlgke land te gaan. Zijn
pad liep evenwgdig met dat van degenen, die
hg zocht maar veel verder naar het Wes
ten toe.
„DE NED. ARBEIDER IS GEEN
PROLETARIëR".
Het Nationale Dagblad (N.S.B.) verwerpt
in een 1 Mei-artikel de soc.-democratische
leuze: „Proletariërs aller landen, vereenigt
U" en stelt daarvoor in de plaats de bloed
en bodemtheorie. Deze theorie vurig verde
digend, schrijft het N.D.B.:
De leugen van de materialistische
wereldbeschouwing, dat alle men-
schen Gelijk zouden zijn, was bijv.
een typisch erfdeel van de door
vrijmetselaars opgezette en geleide
Fransche revolutie.
Hoewel ieder, van hoog tot laag,
voelt dat de menschen geenszins ge
lijk zijn, heeft de berekenende
volksvreemde propaganda dit denk
beeld aannemelijk weten te maken.
Tegenwoordig voelen wij niet alleen, dat
dit een leugen is, maar wij weten het ook.
Het nationale ontwaken heeft ons doen
ervaren, dat er bindingen zijn, die het
eene volk van het andere volk en het eene
ras van het andere ras scherp onderschei
den.
Niet alleen en zelfs niet in de eerste
plaats naar het uiterlijk, maar meer nog
naar zielkundigen aanleg en ontwi'kkelings
mogelijkheid.
fe Niet de materieele verbondenheid, niet de
j». invloed van het klimaat, maakt een volk
tot wat het is, maar de ingeboren, geërfde
aanleg, die in het bloed voorhanden is en
van geslacht op geslacht over gaat.
Het spreekt vanzelf, dat deze
bloedsverbondenheid niet ophoudt
voor onze grenzen. Dat wij ons ver
bonden weten met alle stammen
van ras, waaruit ook ons volk naar
voren kwam op het wereldtooneel
als toonaangevende, scheppende na
tie, wier vlag eens de zeeën be-
heerschte.
Het blad noemt in dit verband Engeland,
Duitschland en Scandinavië, die „worden
gevormd door zonen en dochteren van het
Noordras, waarvan ook wij de vertegenwoor
digers zijn."
Om deze gebondenheid aan volk en bo
dem wijzen wij als giftige leugens de stel-
lingen af van het Joodsche marxisme en
1 van het materialistische denken in het al-
I gemeen, zoo gaat de Mussertkrant voort.
Want:
De Nederlandsche arbeider IS gèèn prole
tariër.
De Nederlandsche arbeider heeft veel, ja
ALLES te verliezen.
Hij is geen proletariër, want door zijn af
stamming heeft hij aandeel in het erfdeel
onzer vaderen.
Hij is geen proletariër, want door zijn
volksziel heeft hij recht op onzen bodem.
Hij heeft alles te verliezen wat van wezen
lijk belang is:
Zijn erfdeel, zijn ziel, zijn bodem, aldus
het fascistische orgaan.
„EVEN GOED ROOMSCH ALS DE
ANDEREN".
De Avondpost (chr. lib.) schrijft;
„In Eindhoven moet een kerk worden ge
bouwd; de aanbesteding heeft plaats ge
had uitsluitend onder rooinsch-katholieke
aannemers; niettemin geeft het gemeente
bestuur een subsidie van 10 pet. Gaat dat
zoo maar? vroeg de heer Kupers. Minister
van Boeijen antwoordt, dat dit uitsluiten
van niet-roomsche aannemers „niet (zijn)
instemming" heeft (natuurlijk niet), maar
dat hij er weinig aan kan doen, omdat 't
gemeentebestuur, dat subsidieert, het aan
gewezen orgaan was om voorwaarden te
stellen. Maar dit deed het niet.
Iets dergelijks moest eens gebeuren té
gen de katholieken; het land zou daveren
van de protesten!
Trouwens, dit geval staat volstrekt niet
op-zich-zelf.
Toen indertijd het groote, nieuwe AVRO-
gebouw werd aanbesteed, werd het gegund
aan een roomsche firma als laagste in-
schrijfster: zij was slechts enkele tientallen
guldens lager dan de volgende, maar de
A.V.R.O. was onpartijdig en gunde haar
den bouw. Toen eenige jaren later de K.R.
O. eveneens een nieuwe studio liet hou
wen, hadden alléén roomsche firma's kans.
Vergissen wij ons niet, dan berust een en
ander zelfs op een bisschoppelijke aanschrij
ving van een paar jaar geleden.
Dit is de tactiek van het eten van twee
walletjes".
Tot zoover de Avondpost. De Nieuwe Rot
tere!. Ci't. (ïib.) is het niet geheel eèns met
het. bovenstaande en merkt op:
Ten eerste is het niet geheel juist wat
De Avondpost schrijft: dat de aanbesteding
plaats heeft gehad uitsluitend onder r.-k.
aannemers. De kring was nóg enger ge
trokken en daartegen juist gaat een onzer
bedenkingen.
Tot de aanbesteding waren uitsluitend
uitgenoodigd de in den r.-k. bond kerkelijk
georganiseerde aannemers. M.a.w. een r.k.
aannemer, die bij een neutralen bond is
aangesloten en niet bij den R.-K. Bond van
Bouwpatroons, mocht niet meedingen, en
dit zal dan ook wel de reden zijn geweest,
dat de Ned. Aannemers- en Patroonsbond
voor de Bouwbedrijven tegen dezen gang
van zaken heeft geprotesteerd, aangezien
de uitgesloten r.k. leden van dezen hond
wel hij hun organisatie op het protest zul
len hebben aangedrongen.
Dat men een r.-k. kerk geheel door
r.-k. samenwerking tot stand wil
laten komen, achten wij, in tegen
stelling tot De Avondpost, begrijpe
lijk. Iets anders is het echter, dat
men ook r.-k. aannemers uitsluit,
die niet kerkelijk georganiseerd zijn,
al zijn zij ©ven goed Roomsch als de
anderen, en dat de gemeente dan
daarvoor nog een subsidie verleent.
Terecht achtte de heer Kupers hier, aldus
de N. R. Crt., op onjuiste wijze door de
overheid partij gekozen in den strijd tus-
schen verschillende, met name neutrale en
r.-k. organisaties.
Drentsche arbeiders In werkver
schaffing staken,.
Onder de arbeiders uit de gemeente Em-
men, die te werk zijn gesteld bij de centrale
rijkswerkverschaffing te Diever, is een con
flict uitgebroken, waarbij ruim zestig man
betrokken zijn.
De oorzaak van dit conflict is gelegen in
het feit, dat sedert eenige weken de be
trokken arbeiders uit die gemeente in de
omgeving van Diever bij ontginningswerk
zaamheden worden te werk gesteld en ge
huisvest in een barakkenkamp aldaar.
Zij krijgen gelegenheid om een maal in
de veertien dagen des Zondags naar huis te
gaan, evenals de arbeiders uit de groote
steden.
Deze maatregel, die hun belet om,
hoewel slechts dertig kilometer van
huis zijnde, daar den Zondag door
te brengen, is van den aanvang af
een ernstige grief geweest. Van ver
schillende kanten en onderschei
den politieke richtingen zijn reeds
pogingen gedaan om de desbetref
fende bepaling veranderd te krijgen,
tot heden echter zonder resultaat.
Een groep der arbeiders deelde nu de
vorige week mede, dat zij Zaterdag j.1. het
kamp zou verlaten, waarop haar van de
zijde der inspectie van de werkverschaffing
werd voorgehouden dat dit hun schorsing
ten gevolge zou hebben.
Solidair.
Niettemin hebben eenige arbeiders Zater
dag na afloop van het werk het kamp ver
laten, waarop de aangekondigde schorsing
Maandagmorgen is ingegaan. De in het
kamp gebleven arbeiders hebben thans uit
solidariteit eveneens het werk neergelegd,
zoodat bij het conflict ruim zestig arbeiders
zijn betrokken.
Gisterochtend heeft een deputatie een on
derhoud met den directeur van den dienst
der werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling te Emmen gehad, die nog eens
heeft toegezegd, de grief met de hoogerc
autoriteiten te zullen bespreken.
Behalve de kwestie van den Zondag heb
ben de arbeiders ook op bepaalde punten
grieven togen de loonregeling, doch deze
zijn, naar wij vernemen, in het huidig»
conflict van ondergeschikt belang.
Meisje in de duinen aangerand
Zij was den man echter de baas
Vrijdagmiddag j.1. heeft op een paadje in
de duinen achter de Schietbaan bij de Laan
van Poot te 's-Gravenhage een naar schat
ting 18- of 19-jarige man gepoogd een 14-ja-
rig meisje aan te randen.
Het meisje heeft zich eclitcr hevig ver
weerd met het gevolg, dat de man gevlucht
is. De politie heeft inmiddels den dader ge
arresteerd en ingesloten.
Hoe matroos en stuurman den
dood vonden.
Over de kolendampvergiftiging aan
boord van de „Hunze 3" in de Rotterdam-
sche haven, kan nog worden gemeld, dat
de beide slachtoffers zich Maandagavond
omstreeks tien uur naar kooi hebben moe
ten begeven. In het vooronder niet de
kajuit, zooals gemeld waar het drama
plaats greep, brandt dag en nacht een
kookkachel. Bij het zich ter ruste begeven
moeten de beide mannen den toegang tot
het vooronder en de patrijspoort geheel
hebben dicht gemaakt. Het gevolg was, dat
de gassen van de kachel in het vertrekje
bleven hangen, en de mannen bedwelmden
en vergiftigden.
Toen kapitein E. Smit zijn mannen gister
morgen wilde wekken, was het onheil reeds
geschied. De politie en de geneeskundige
dienst werden aanstonds gewaarschuwd,
doch men slaagde er niet in de levensgees
ten op te wekken. De beide lijken werden
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel
overgebracht.
Hein inga, de stuurman, was vader van
drie, Timmer de matroos, van twee kinde-
„Nel als bij de verkiezingen."
Van een bij verstek gewezen vonnis door
de Haagsche rechtbank, waarbij C. J. J. P.
wegens overtreding van de Loterij wet ver
oordeeld was tot twee geldboeten, elk van
f 250.— subsidiair 30 dagen hechtenis, was
deze in verzet gekomen.
Het betrof hier de bekende voetbalpools,
echter met dit verschil, dat in het systeem
van verdachte niet de uitslag van den wed
strijd beslissend was voor de toekenning
van eci> prijs maar wel het aantal stemmen
op een club uitgebracht. „Net als bij de ver
kiezingen", voerde verdachte aan.
De ambtenaar van het openbaar ministe
riel, zeide niet te weten of verdachte een
buitengewoon sluwe ontduiker van do Lo-
terijwet is of dat hij werkelijk meent een
systeem te hebben gevonden dat niet onder
de strafbepalingen der Loterij wet zou val
len. In ieder geval hechtte de ambtenaar
geen geloof aan het verhaal, dat alleen met
het stemmenaantal rekening wordt gehou
den.
Als dit waar zou zijn, waarom worden er
dan sporto\ erzichten op de formulieren ge
drukt, waarin de winstmogelijkheden van
de clubs, die op de formulieren voorkomen,
behandeld worden? Maar zelfs wanneer ver
dachte's systeem wordt toegepast dan is
hij nog strafbaar, omdat volgens den amb
tenaar de winnaars worden aangewezen
door 'n kansbepaling, waarop zij niet den
minsten invloed kunnen uitoefenen.
De ambtenaar vroeg bevestiging van het
bij verstek gewezen vonnis.
Verdachte's raadsman, verzocht den kan
tonrechter, wanneer deze mocht aannemen,
dat verdachte van de Loterij wet niets begre
pen heeft, rekening te houden met diens
goede trouw.
De kantonrechter veroordeelde verd. ten
slotte tot tweemaal f 40.boete subsidiair
tweemaal 20 dagen hechtenis.
DONDERDAG 4 MEI 1939.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
2.00—12.00 NCRV.
8.009.15 Gramofoonmuziek (Om 8.15 Ber.),
10.00 Gramofoonmuziek.
10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje.
12.00 Berichten.
12.15 Het KRO-orkest.
1.00 Gramofoonmuziek.
I.20 Vervolg concert.
2 00 Handwerkuurtje.
2.55 Gramofoonmuziek.
3.00 Causerie „Vrouwen-vredesgang in het Jaar
1939".
3.15 Gramofoonmuziek.
3.45 Bgbellezing.
4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 Cursus handenarbeid voor de jeugd.
5.306.55 De Eemlanders (I. d. pauze: Gr.m.).
7.00 Berichten.
7.15 Journalistiek weekoverzicht.
7.45 Gramofoonmuziek.
7.50 Causerie „Arbeidsvreugde".
8.00 Berichten ANP. Herhaling SOS-Berichten.
8.15 Het Christelijke A-Cappela-koor „Sursum
Corda". (I. d. pauze's: Gramofoonmuziek).
9.00 Causerie „Willem Farel als mensch en re
formator".
9.30 Solistenconcert (opn.).
10.00 Berichten ANP, actueel halfuur.
10.30 De Vedelaars.
10.45 Gymnastiek.
II.00 Vervolg de Vedelaars.
11.25 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
Hilversum II, 801,5 m.
AVRO-Uitzending.
8.00 Orgelspel.
8.15 Berichten, gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gewgde muziek (gr.pl.).
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Omroeporkest.
11.00 Voor de vrouw.
11.10 Omroeporkest en solist. (Ca. 12.15 Ber.)
12.15 Gramofoonmuziek.
I.15 AVRO-Aeolian-orkest.
2.00 Voor de vrouw.
2.30 Piano en viool.
3.00 De Palladians (Om 3.45 Ber.).
4.00 Voor zieken en thuiszittenden.
4.30 De Twilight Serenaders (opn.).
5 00 Voor de jeugd.
5.30 AVRO-Amusents-orkest en solist.
6.28 Berichten.
6 30 Sporthalfuur.
7 00 Trioconcert.
7.35 Causerie over de reuzen-telescoop van
Mount-Palomar.
8.00 Berichten ANP.
8.15 Concertgebouw-orkest. (Ca. 9.55 Film
praatje).
10.20 Disco-nieuws.
II.00 Berichten ANP., AVRO-Dance-Band en
solist.
11.4012,00 Pianovoordracht.
FEUILLETON.
Ethel M Dell
5.
Ze liep onverschillig in de richting van den
uitgang en Sir Philip volgde haar op de ma
nier van een man, die niet verantwoordelijk
ifl voor het gezelschap, waarin hij zich be
vindt. Het was even ondoenlijk Sybil over
haar tekortkomingen te onderhouden als om
b.v. kwikzilver op te pakken. Ze glipte altgd
Weer weg in een andere richting.
De auto, waarover ze zoo weinig vleiend
gesproken had, wachtte buiten het station.
Sir Philip had hem zelf bestuurd. Het was
een oud wagentje, maar tamelgk betrouw
baar en daar de pastorie maar één manne-
ïyken bediende rgk was, was het meestal Sir
Philip's taak, als chauffeur dienst te doen hg
afwezigheid van zijn dochter. Als Sybil
thuis was, was zg het, die achter het stuur
zat en ook nu nam ze daar haar plaats in als
iets, dat vanzelf sprak.
Een waanzinnig drukken tyd gehad bij
tante Serena, merkte ze op. Nogal veel
uit geweest met Jack Bellamy. Hij danst
geweldig veel beter. Hij is nu heusch heel
presentabel.
Bedoel je daarmee, dat hij vues op je
heeft? vroeg Sir Philip, terwijl hy zijn pijp
uit den mond nam.
Zij lachte. Hg beweert het natuurlijk
wel, maar ik heb liever een danspartner dan
wat voor anderen partner ook. Heusch Paps,
als ik er ooit tusschen uit knijp, denk ik niet,
dat het huwelgk mijn doel zal zijn. Ik geloof,
dat ik je dat wel beloven kan.
Sir Philip ging voort zijn pijp te stoppen.
Hg zei niets.
Sybil toeterde luid, toen ze de hoofdstraat
inreden en nam den hoek met een nonchalance
die haar gelukkig niet in moeilgkheden
bracht. Een andere wagen evenwel, die uit
de tegenovergestelde richting kwam, toeter
de, een scherpe reprimande. Sybil keek om
over haar schouder en maakte een spottend^
grimas.
Dat was Oliver Keston, zei ze, de
onbeschaamde vleugel! Hg neemt zeker nog
altgd de praktijk waar voor den ouden dokter
en maakt zijn beste patiënten beter?
Wel, antwoordde Sir Philip een beetje
zuurzoet, het is hem in ieder geval tot nu
toe niet gelukt, je moeder beter te maken.
Ik zou hem erg dankbaar zgn, als hg daar
kans toe zag.
O moeder, zei Sybil luchtig, ze zou
immers van pure verveling sterven, als
iemand haar beter maakte? Het zou gewoon
onmenschelgk zgn zoo iets te verlangen. Hoe
maakt de hoenderhof het overigens? Kakelen
ze er nog lustig op los?
Ik geloof niet, dat de gemeente over
het algemeen teekenen van onmiddellijke in
storting toont. Maar natuurlijk, je ijverige
en sympathieke hulp werd ten zeerste gemist.
Ongetwgfeld! Spotte Sybil. Ze zullen
me met open armen ontvangen. Maar als
ik me al ergens mee bemoei, dan zal het
zgn met het oude visschersdorp aan de over
zij van de rivier, waar jij nooit tgd voor hebt.
Daar is tenminste nog fatsoenlijk ruw mate
riaal om mee te werken.
Ruw ongetwijfeld, gaf Sir Philip toe.
Voor de fatsoenlgkheid zou ik niet willen
Instaan. Maar ik veronderstel, dat dat een
kwaliteit is, waarvan je met genoegen afstand
wilt doen. Ik ben benieuwd, wat er van je
kruistocht terecht zal komen. Ze zgn daar
niet bepaald gastvrij.
Sybil sloot haar roode lippen stijf opeen.
Er waren oogenblikken, dat ze haar eigen
vader niet uit kon staan. Ze wist, dat ze in
sommige opzichten op hem leek. Ze sympa
thiseerden zelfs in verscheiden dingen, maar
toch waren ze niet in staat iets als vriend
schap voor elkaar te voelen. Misschien had
den ze beiden een te heerschzuchtig karakter.
Ze toeterde zich een weg door de hoofd
straat en sprak niet meer. Het zou haar va
der niet geïntereseerd hebben, dat ze het
eenzame kind, dat haar medereizigster ge
weest was, al eenige vriendelijkheid had be
toond en ze zag geen reden, om hem te ver
tellen dat ze van plan was daarmee door te
gaan. Ze deed de dingen graag op haar eigen
manier en had altgd geweigerd een onder
geschikte positie in de gemeente in te ne
men. Ze had een goed verstand en was niet
van plan haar capaciteiten ter beschikking te
stellen van wat ze zelf betitelde als „een troep
oude wijven".
Mogelgk veroordeelde haar vader haar
daarom niet eens zoo zeer als ze zich wel
verbeeldde. In ieder geval trachtte hij nooit
haar te beïnvloeden. Misschien ook wel, om
dat hg inzag hoe nutteloos dat geweest zou
zgn. Hg was niet iemand om zijn energie
te verspillen in ondernemingen, die niet
een zeer behoorlijke kans van slagen hadden.
Misschien was dit een van de redenen, waar
om zijn preeken zoo weinig indruk maakten.
Het eenige. wat zgn verstrooide hoorders
daarin op prgs stelden, was de kortheid. Men
had hem dikwijls openlijk hooren verkondi
gen, dat niemand eenig verlangen koesterde
hem te hooren preeken en zgn dochter was
de laatste om dit tegen te spreken. Als ze
er maar even kans toe zag, ontsnapte ze
aan de penintentie. Haar moeders slechte ge
zondheid was een gemakkelijk excuus om zich
van allerlei onpleizierige dingen af te maken
en ze schroomde nooit zich van dit voorwend
sel te bedienen.
Toen ze voorbg de oude grgze kerk reden
en tusschen de steenen pilaren door, die aan
weerszijden van de oprglaan naar de pastorie
stonden, zei Sybil op haar gewone luchtige
manier:
En met moeder is het dus goed? Nou
gelukkig. En is Pierce nog de oude?
Pierce was Lady Tredville's kamenier en
een van de bolwerken, waarop het huis
houden steunde.
Sir Philip antwoordde met zy'n gewone
koelheid:
Ik ben blij je te kunnen mededeelen. dat
de heele huishouding je afwezigheid gelukkig
heeft doorstaan.
Sybil beantwoordde dit sarcasme met een
uitdagende claxonnade en bracht met een
sierlgke zwenking den wagen tot stilstand bg
de stoep van haar vaders huis.
HOOFDSTUK 2.
We zullen een kruier moeten nemen
voor die lorren, zei Reuben Stark met
afschuw in zgn stem.
Kan het niet door een vrachtrijder ge
bracht worden, stelde zgn dochter voor.
Hij keek haar woedend aan, alsof ze een
hond was, die naar hem gebeten had.
Denk je dat ik ervoor betalen zal, om jouw
rommeltje over die vervloekte brug te laten
rgden, als ik mijn eigen boot aan de kade
heb liggen? Ik zou nog liever alles in zee
gooien.
Het meisje kleurde hevig, maar ze bleef
op haar stuk staan.
Ik heb geld gekregen voor de reis,
zei ze. Ik zal er zelf voor betalen.
Reuben keek naar haar met toenemende
woede.
Jg zult betalen! Jg zult betalen!
raasde hg. En wie voor den duivel denk
je dat je bent? Dat zou ik wel eens willen
weten!
Ze stond heel recht en keek hem aan met
een donkere blos op *aar gezichtje.
Ik ben Julie Stark, zei ze met een lage en
bgna wanhopig beheerschte stem. En ik
weet, dat u mijn vader bent. Maar daar heb
ben wg het nu niet over. Ik zei alleen maar,
dat ik er voor betalen wou, om mijn koffer
te laten bezorgen. Hier is een kruier, die er
voor zorgen zal.
Ze sprak met een licht vreemd accent,
dat op een of andere manier bg haar ver-
schgning paste.
Reuben keek haar aan, alsof een geest uit
het verleden tot hem gesproken had, gromde
iets onverstaanbaars en gaf een schop tegen
den koffer.
Hier, zei hg. Dit moet naar de
kade gebracht worden en daar blijven staan
tot er iemand voor komt.
Het meisje stapte naar voren en viel hem
ï1.4e,'!fde- Nee' Mi ze met haar zachte,
duidelijke stem. Ik zou liever willen, dat
het met den bestelwegen van de spoorwegen
naar Honeyballfarm gebracht werd. Ze
richtte zich tot den kruier. Wilt u daar
alstublief voor zorgen? Ik zal nu dadehik
betalen.
Wordt vervolgd.)
