STALIN wil alles of niets DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Voor negentig galden een bomvrije schuilplaats Korte metten met onwillige landeigenaren Terug in de onderwereld Laan, Schagen, Tel. 20. VRIJDAG 5 MEI 1939. 83e Jaargang. No. 10872. CWgOw dM V.V. >le*»»iA >^a»Jw*wo*»ef- Berlijn, de lachende derde HET VOORTDURENDE GETALM DER DEMOCHATIEëN OM RUSLAND ALS GE LIJKWAARDIGE HONDGENOOT TE ER KENNEN IS OORZAAK VAN DE NIEUWE TAKTIEK. De wereld verdiept zich in gissingen omtrent het mo tief van het aftreden van Litwinoff, den Sovjet-Russischen volkscommissaris. Men komt vrij algemeen tot de conclu sie, dat Stalin het moede is om voortdurend op de mat te staan. Hij wil alles of niets. Litwinoff heeft zich in den loop der jaren eenigszins aangepast aan de diplomatieke methoden der democratische landen en heeft nagelaten om de socialistische wereldrevolutie te prediken. Hij is, zegt men in Moskou, langzamerhand een burgermannetje ge worden. Litwinoff zag voor Rusland meer voordeel in sa menwerking met die machten, welke eveneens den strijd voeren tegen den aartsvijand van het communisme, het fascisme. Stalin, de Aziaat, zou zich echter in zijn hart weinig om de Europeesche aangelegenheden bekommeren en heeft slechts tot doel gehad, gebruik te maken van de omstandigheden. Hij acht thans, zegt men, den tijd rijp om de touwtjes zelf in handen te nemen en zoo mogelijk een greep te doen naar de macht ten bate van het internatio nale proletariaat. Molotoff, Litwinoffs opvolger, isl slechts een strooman. Stalins rede op het 18de partijcongres, waarin hij tot veler verwondering, fel tegen Ingeland uitvoer, zou slechts een inleiding 2foi geweest tot zijn besluit om Rusland te isoleeren, de andere Europeesche mogend kien voorloopig hun veeten te laten be slechten en slechts in te grijpen, wanneer iet communisme daar voordeel bij kan heb ben. Duidelijk is 't dat Duitschland in zijn vuistje lacht en de Duitsche bladen wijzen op spottenden toon op de „eendracht" tus schen de „omsingelaars". Verder kan uit Stalin's besluit worden opgemaakt, dat hij nog vóór de rede van Beek Polen te verstaan heeft willen geven, -dat Moskou geen enkele steun geeft. Tenslotte is het nu wel gebleken dat Sta lin wraak neemt voor de vernedering van Muenchen, waar hij werd buitenge sloten en er niets voor voelt anders dan als gelijkwaardig bondgenoot in de Euro peesche aangelegenheden mede te spreken, in Litwinoffs aftreden moet men overigens geen verandering van politiek, maar van tactiek zien. Hoe vreemd het ook moge klinken, inge wijden beweren, dat de dictator Stalin Hit- Ier zeer vriendschappelijk gezind is en niets liever zou willen dan goede vrienden met den Duitschen Fuehrer te worden. Enkele stemmen. Het aftreden van Litwinoff heeft de Brit- sche officieele kringen volkomen verrast. Men weet nog niet of dit een wijziging in de politiek van de Sovjet Unie zal betecke- nen en alle geruchten dienaangaande wor den vei-onderstellingen genoemd. De Britsche regeering heeft nog geen of ficieele mededeeling ontvangen bij monde van den Britschen ambassadeur te Moskou. Verder wordt medegedeeld, dat tusschcn Londen en Parijs nog steeds wordt onder handeld over het antwoord op de jongste Sovjet-Russische voorstellen. De „Lokalanzeiger" noemt Litwinoff, naar de vruchten gemeten, een der minst succes volle ministers van buitenlandsche zaken, naar de methoden evenwel, een der behen digste agenten. Het aftreden van dezen man zal een sensationeele uitwerking hebben, zegt dit Duitsohe orgaan. Volgens de „Boersenzeitung" komt het aftreden van Litwinof zoowel aan Engeland als Frankrijk op het oogenblik hoogst on gelegen. Het is ons voldoende te weten, schrijft het blad, dat met Litwinof de exponent ee- ner Sovjetdiplomatie aan zijn einde geko men is, wiens mislukkingen even talrijk zijn als de successen van het nationalisme. Poolschc bladen wijzen voorts op de ver knochtheid van Litwinof's opvolger Molo toff aan Stalin. De „Express Poranny" schrijft: „De op volger van Litwinof is niet verstrikt in de Troepenbewegingen in Duitschland Officieele lezing: niets abnormaals Gisteren zijn eertheden van de S.S., en het leger met antitank- en ander geschut in noordelijke richting uit München vertrok ken. Er zijn betrekkelijk weinig troepen in de stad gebleven. Officieel zegt men, dat de bewegingen geenszins een abnormaal ka rak ter dragen. theorie van de Collectieve veiligheid, doch is een man, die het vertrouwen van Stalin en het leger geniet. Hij is een. aanhanger van de vredespoli tiek en van een evenwichtspolitiek. Hij is bekend om zijn vastberadenheid en zijn am bitie. Hij heeft herhaalde malen Duitsch land heftig aangevallen en gaat door voor een verbitterden tegenstander van Hitier" Over het algemeen geeft het lezen van de Poolsche pers den indruk, dat men in Po len het vertrek van Litwinof niet ongunstig oordeelt. Een zeer aannemelijke verklaring voor Litwinof's aftreden geeft ook nog de Dai ly Express, die meent, dat de Russische staatsman heen gaat op verzoek van Maisky de Russische gezant te Londen, die bij Sta lin zou hebben geklaagd over de immer wei felende houding van Litwinof. Duitsch niet-aan vals verdrag met Letland Vermoedelijk zal Estland volgen. Pactomanie zegt een Zweedsch blad. Voor Nederland geen verdrag noodig? Op grond van een bij een vroegere aangelegenheid aangevangen gedach- tenwisseling tusschen Duitschland en Letland, zijn de regeeringen van beide staten thans overeengekomen een niet-aanvalsverdrag te sluiten, over welks inhoud reeds overeen stemming bestaat. Ook tusschen de regeeringen van Duitschland en Estland wordt over een dergelijk verdrag onderhandeld. Deze besprekingen hebben even- groote vorderingen gemaakt. Men ontkent, dat besprekingen als met de Noorsche landen van dezen aard zijn ge opend, met Nederland, België, Griekenland of Zwitserland, hoewel men toegeeft, dat de gedachtenwisseling met de Scandinavische landen zou kunnen worden uitgebreid tot de overige, in de boodschap van Roosevelt genoemde landen. Twee der landen, die in dit verband ge noemd worden, België en Zwitserland, heb ben, aldus zegt men te Berlijn, reeds garan ties van Duitschland ontvangen en komen dus niet in aanmerking. Een garantie aan Griekenland acht men hoogst onwaarschijn lijk: een waarborg aan een zoo ver-afliggend land zou te veel lijken op een goedkeuring van Roosevelt's voorstellen. Nederland zou dus overblijven, maar in betrouwbare krin gen in de Duitsche hoofdstad laat men het denkbeeld van ecnig aanbod aan dit land buiten beschouwing. „Pactomanie". Het Zweedsche conservatieve blad „Svenska Dagbladet" schrijft ten aandien van de Duit sche voorstellen aan de Scandinavische lan den, dat Duitschland getroffen schijnt door een aanval van pactomanie. Het blad vreest, dat de kleine staten pion nen worden op het schaakbord der groote mogendheden en het herinnert er aan, dat Nederland reeds de voorstellen tot een ver drag niet Duitschland van de hand heeft ge wezen, zonder dat zijn goede betrekkingen met Duitschland in gevaar zijn gekomen. Geen dienstplicht voor Noord Ierland Labour blijft het standpunt „vrij. willige dienstneming" handhaven. Liberalen staken hun verzet. Minister-president Chamberlain heeft in het Lagerhuis een verklaring over het wetsontwerp op den dienstplicht afgelegd, waarin hij de oplossing heeft gegeven van het eenige groote probleem, dat moeilijkheden had kunnen opleveren bij de invoering van den dienstplicht. Hij verklaarde n.1. dat de conscrip- tiewet in Noord-Ierland niet zal worden toegepast. Chaimberlain gaf eenige toelichtingen en verzocht het Huis vooral kort en snel te zijn. In bespreking kwam de motie van Labour, welker inhoud wij gisteren reeds publiceerden; nadat Chamberlain nog ge zegd had, dat minister Beek waarschijnlijk vandaag wel iets zou mededeelen over de Poolschc lezing van de Duitsche voorstel len aan Polen. Hij legde er den nadruk op, dat deze voorstellen tot dusver slechts van één zijde, n.1. Ie Duitsche, is belicht. Na tuurlijk was, zeide Chamberlain, Engeland volkomen op de hoogte. Uit de debatten is verder komen vast te staan, dat Labour niet van standpunt ver andert. De Liberale oppositie zal zich niet verder verzetten. Betoogingen. In de hoofdstraten van het Wcstcnd van Londen hebben gisteravond ongeveer 5000 mannen en vrouwen betoogd tegen den dienstplicht. De meeste betoogers waren jongelui bene den de 25 jaar. Volgens Press Association zijn gistermid dag, toen de minister-president het wetsont werp op den dienstplicht bij het Lagerhuis indiende eenige jongelui het parlementsge bouw binnengedrongen, waar zij tegenover verscheiden afgevaardigden hun bezwaren tegen den dienstplicht uiteenzetten. Joden opnieuw geknecht Nieuwe antisemitische maalre- regelen. De Duitsche regeering heeft een wet uit gevaardigd op huurrelaties met Joden. De wet is op 4 Mei 1939 van kracht geworden. Zij bepaalt, dat de Joden, die geen gebruik willen of kunnen maken van de mogelijk heid tot emigratie, in huizen van Joden moeten worden ondergebracht. Teneinde te waarborgen, dat het vertrek van de Joden uit de huizen van Duitschers zonder wrij ving geschiedt, is bepaald, dat de overheid bij de uitvoering v. d. wet vergaand mede zal werken. Joden kunnen onderhuurcontracten alleen nog maar met Joden sluiten. Voor gemeng de huwelijken moet de wet op gelijke wijze ls bij zuiver Joodsche huwelijken worden toegepast, wanneer uit het gemengde huwe lijk geen kinderen zijn voortgekomen, en de man een jood is. Wanneer daarentegen alleen de 'vrouw Jodin is, doch de man „Difitsch bloed" heeft of een „Mischling" van den tweeden graad is, wordt de wet niet toegepast, Onverschillig of uit den echt kinderen zijn gesproten of niet. De wet geldt ook in het Memeiland. De invoering in Oostenrijk en in de Sudetenduitsche ge bieden zal geschieden langs den weg van verordening. Het wordt eindelijk warmer! De wind komt uit het Zuiden. Dinsdag voor een week is de wind naar het Noorden geloopcn en de hooge druk in het N.W., die dat op zijn geweten had, was meer dan een week lang niet van zijn plaats te krijgen, zoodat wij voortdurend in koude lucht gedompeld bleven en ondanks het naderen van Mei onze overjassen kachels in cerc moesten houden, aldus schrijft het Hsbl. Woensdag begon echter een actieve de pressie op den Atlantischcn Oceaan den hoogen druk van IJsland in de richting van Scandinavië te verdrijven en gister zette zij ook een offensief over de Britsche eilanden in, zoodat de as van den hoogen druk ook over ons land naar het Oosten trok en juist op het middaguur Amsterdam passeerde. De wind, die nog N.N.O. was, kwam nu uit het Zuiden en de temperatuur kwam op een heel ander niveau, dan wat we de laatste 14 dagen ge wend waren. Nu het weer iets warmer wordt, zal er ook meer schot komen in den bloei van on ze pereboomen. Doordat er in de koele pe riode zoo weinig insecten vlogen, zijn de perebloesems ook weinig bestoven en daar door bleven de hoornen veel langer in hun witten tooi Als de insecten loskomen, zullen na de bestuiving de bloemblaadjes spoedig afvallen! Waardevol rapport op grond van de Britsche maatregelen. De Woningwet van 1902 bevat vanzelfspre kend geen bepalingen met betrekking op het luchtgevaar. In 1936 is een aanvulling geko men, waardoor de wetgever kan verlangen, dat in gebouwen, welke een zekere opper vlakte overschrijden, openbare schuilplaatsen gemaakt zullen worden. Deze schuilkelders zijn dan bestemd voor hen, die zich tijdens een luchtbombardement toevallig op straat bevinden. De gezinsbescherming, d.w.z. de bescher ming van hen, die tijdens een bombardement in hun woning verblijven, wordt aan de in gezetenen zelf overgelaten. In tegenstelling tot Engeland, waar de overheid de taak heeft aanvaard om ook de gezinsbescherming te regelen. De gemeente 's-Gravenhage heeft den heer Meijer, directeur van bouw- en woningtoe zicht, naar Londen gezonden om de Britsche methoden te bestudceren. Hij heeft hierom trent rapport uitgebracht Het blijkt, dat men in Engeland als eisch stelt, dat de bevolking van de 12 groote ste- dene voor zooveel zij niet geëvacueerd zal worden, tijdens een bombardement uit de lucht bescherming kan vinden in schuilplaat sen, welke zijn: scherfvrij, instortingsvrij en bestand tegen luchtstooten. Voorts stelt men als eisch dt da schuilplaatsen in de onmid dellijke nabijheid van de woningen liggen, zoodat in geval van alarm zij in korten tijd bereikt kunnen worden. Voor het aanbrengen van de schuilplaats zijn geen andere gereedschappen noodig dan een schop en een schroefsleutel. Twee arbei- Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT SEINTi Verwachting: Iets warmer, toe nemende bewolking, met in den avond plaatselijk eenige regen, zwakke tot matige, aan de kust tijdelijk krach tige wind, uit Zuidelijke richtingen. ders kunnen in 5 a 6 uur tijd een schuilplaats aanbrengen. De schuilplaatsen behoeven niet onmiddel lijk te worden geplaatst. Zij kunnen achter de woning worden opgelegd tot gevaar dreigt. Zij kunnen ook weder worden uitgegraven cn opgelegd, nadat zij zijn schoongemaakt. De schuilplaats is van binnen lang 2, breed 1.37 cn hoog 1.85 m. Zij biedt ruimte voor 8 personen cn kan dus dienen voor twee gezinnen van gemiddelde sterkte. Bij de thans geldende materiaalprijzen zijn in ons land de kosten van de levering van de ondcrdeelen aan huis niet meer dan f90.—. Het rapport van den heer Meijer zal onge twijfeld van zeer veel waarde blijken voor de luchtbescherming in ons land. Vandaag spreekt Beek Om 11 uur 0o6t-Europeesche tijd. Na zijn rede worden di verse vertalingen uitgezonden. Officieel wordt te Warschau medegedeeld, dat Beek zijn rede vanmorgen reeds te 11 uur zal uitspreken en niet om 12 uur zoo als aanvankelijk was gemeld. De rede wordt geheel in het Poolsch uitgezonden, terwijl ook Fransche, Engelsche, Höngaar- sche en Duitsche uitzendingen worden ver zorgd. Reuter meldt uit Warschau dat volgens de laatste aanwijzingen aldaar de rede van Beek vastberaden, maar niet provoceerend zal zijn. Het is waarschijnlijk dat Beek er den nadruk op zal leggen, dat aan de Pool sche rechten in Dantzig geen afbreuk mag worden gedaan en dat nieuwe garanties de bescherming van den hoogen commissaris van den Volkenbond moeten vervangen, die waarschijnlijk van zijn post teruggeroepen zal worden, wanneer de Volkenhondscom- missie in Mei bijeenkomt. Latere berichten veronderstellen, dat Beck's rede door het aftreden van Litwinoff en de onzekerheid in de verhouding met Rusland zal worden beïnvloed. Weer een gruwzaam bombardement in China Voor den tweeden keer bombar- dceren de Japanners Tsjoenking OPNIEUW DUIZEND SLACHTOFFERS. Voor den tweeden maal hebben 36 Japan- sclie vliegtuigen Tsjoengking de zetel der Chineesche regeering gebombardeerd. Er vielen opnieuw bijna duizend slachtoffers. Een der bombardementstoestellen werd neergehaald. Volgens een communiqué van de marine luchtmacht, zijn de Japansche eskaders die gisteren Tsjoengking, de zetel der Kwomin- langregeering, hebben gebombardeerd er in geslaagd de militaire inrichtingen en in het bijzonder de bureaux van den militairen raad te treffen. Tijdens een luchtgevecht dat daarop ontstond tegen dertig Chineesche vliegtuigen, zijn tien Chineesche toestel len neergeschoten. De Japanneezen verlo ren twee machines. De andere Japansche toestellen keerden veilig naar hun basis terug. Een Japansch detachement is geland te Putsin, een belangrijke havenstad in het Noord-oostelijke deel van het eiland Hainan. Acht Japansch vliegtuigen hebben de verdragshavcn Swatau gebombardeerd, waardoor vele menschen omgekomen of ge wond zijn. Teneinde middelen te vinden, die deze luchtlijn nieuw vervoer zullen bezorgen, kwam, naar het Hsbl. meldt, de Zeeuwsche Vereeniging voor Luchtvaart te Vlissingen bijeen. Tijdens de bijeenkomst deelde de heer van de Pauw, vertegenwoordiger der K.L.M. me de, dat de K.L.M. dit najaar vijf luchtbussen voor het hinnenlandsch verkeer in dienst zal stellen. Deze machines, type DC5, kun nen goedkooper geexploiteerd worden dan de bestaande toestellen, hetgeen tot lagere tarieven kan leiden. Spr. deelde voorts mede, dat het in de bedoeling ligt op de Zeeuwsche lijn de frequentie op te voeren, en ten min ste vier maal per dag te vliegen, zoodra het materieel dit toelaat. Uit de vergadering, die bijgewoond werd door vertegenwoordigers uit verschillende deelcn van Zeeland, werd gepleit voor het aanleggen van vliegvelden hij Goes en bij Terneuzen. Luchtbussen D. C. 5 op de Zeeuwsche lijn Dienst zal vier maal per dag worden gevlogen. De oudste binnenlandsche luchtlijn, de Zeeuwsche, die aanvankelijk de glorie van de K.L.M. vormde en die zich lang zelf heeft kunnen bedruipen, gaat den laatsten tijd niet zoo goed meer. Tot op heden hebben weliswaar 65000 passagiers op deze lijn ge vlogen, maar de ontwikkeling van het ver keer gaat minder snel dan men destijds had 1 verwacht. Bespoediging van onteigenings procedure voorgesteld In T be lang van de werkloosheidsbestrit ding. Teneinde het tempo van de uitvoering van werken, ondernomen ter bestrijding van de werkloosheid, te verhoogen, is een wetsont werp ingediend, dat beoogt de onteigenings procedure te bespoedigen, opdat de regee ring sneller de beschikking krijgt over de noodige onroerende goederen. Men wil deze bespoediging verkrijgen door een belangrijk gedeelte van de onteigenings procedure, het deskundigenonderzoek te doen plaats vinden, vóórdat de dagvaarding aan de onwillige landeigenaren is uitge bracht. Gestichtsmeisje ontvoerd. Tegen drie mannen gevangenisstraf geëischt. Op Zondag 4 December van het vorige jaar hebben drie mannen een gestichtsmeis je ontvoerd, n.1. de 19-jarige D. W., die als pupil was opgenomen in het Juliana Kin derhuis te Zwolle. De broer van het meisje, J. W., en een man met wien zij een ver houding had, A. A M. S., benevens nog een individu A C., kwamen met een auto op een afgesproken uur voor het tehuis en het gewillige slachtoffer waagde van circa vijf meter hoogte den sprong uit een venster. De ontvoerders vingen haar op en droegen haar bliksemsnel naar de auto, waarmee zij ijlings naar Rotterdam verdwenen. In de Maasstad gekomen, raakte het meisje opnieuw terecht in de onderwereld, waar aan zij eens door het wettig gezag was ont trokken. Later heeft men de jongedame kunnen op sporen en haar naar Zwolle teruggebracht. De Officier van Justitie aldaar veroordeelde gisteren ieder van de drie mannen wegens „opzettelijk onttrekken van een kind aan het wettig gezag, zooals hun misdrijf officieel heet, tot zes weken gevangenisstraf. De eisch was acht maanden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1