DE PERS machtig
Polen vereenigt zich
om twee mennen
in dienst van de spil
Het Russische standpunt
Frankrijk zoekt
vrede en recht
Chineesche drakentroon
teruggevonden
geestelijk
wapen
De Italiaansche journalist legt
't anders aan dan de Duitsche...
Is het niet zonderling in een dagblad
de verzuchting te lezen: „Ik zou gaar
ne gezien hebben, dat men in de af-
geloopen weken het verschijnen van
alle couranten zou hebben kunnen
verbieden; als men maar gedurende
eene maand de opgewonden stem
men zou kunnen laten zwijgen, dan
zou de hoop om den wereldvrede te
bewaren sterk vermeerderen"?
Het is een uitspraak van kardinaal Hint-
Jey, den aartsbisschop van Westminster en
het blad, dat er met instemming melding van
maakt, is de pauselijke Osservatore Romano
De pers is een machtige factor.
Onnoodig te zeggen, aldus een Romeinsche
correspondent van de N. R. Ct„ dat de kar
dinaal zinspeelde op een bepaalde pers, die
door onjuiste voorlichting ;n door het ver
spreiden van even sensationccle als leugen
achtige berichten de rol gaat vervullen „niet
van gedrukt maar van brandend papier
naast een kruitvat zooals de Osservatore
verder schrijft De gematigde organen vooral
in de niet door partijdigheid verblinde klei
ne landen zijn zich nog wel degelijk ervan
bewust, dat de pers een machtige factor is
in de ontwikkeling van de wereldgebeurte
nissen en dat hij, die zich uit sensatiezucht
of met bijbedoelingen \an deze macht be
dient op een wijze, die voor het algemeene
welzijn gevaar kan opleveren, voor eigen ge
weten, voor zijn volk en voor andere volke
ren, voor de geschiedenis tenslotte, een zwa
re schuld op zich laadt.
Madame Tabouis fantaseert.
De Osservatore weet van deze sensatie
zucht mee te praten. Bij de laatste Pauskeuze
zijn er dwaasheden te over verkocht en nog
steeds gelukt het niet om de valsche aan
tijgingen, dat Italië getracht zou hebben in-
vloed te oefenen op het Heilig College, ge
heel te laten verstommen. Zelfs een zoo ab
soluut dol bericht als dat van mevrouw Ta
bouis, die ontdekt had, dat kardinaal Ver-
dier voorbereidselen trof om in geval van
oorlog den paus naar Frankrijk te laten over
komen, ver van den Romeinschen dictator,
die hem in zijn vrijheid zou belemmeren,
werd geslikt en men vond het blijkbaar nog
overtuigender, toen de welingelichte dame
er bij wist te vertellen, dat niet Avignon
maar het kasteel van Chambord ditmaal den
uitgeweken Paus zou herbergen Het zal
nog wel een paar maanden duren voor het
Vaücaan erin geslaagd is, dit leugcnbericht
in alle landen der wereld afdoende te be
strijden.
Niet alleen de Heilige Stoel beklaagt zich
over de pers. We hebben allen kunnen lezen,
of hooren, dat ook Hitier aan „dcmokratische
Lügenpresse" de schuld geeft van den ge
spannen toestand, waaronder wij gebukt
gaan. Het staat echter te bezien of zijn ver
maan wel even gerechtvaardigd is als dat
van het Vaticaan. Als men geregeld van de
Duitsche pers kennis neemt dan zou men den
Duitschen heeren willen raden de hand eerst
eens in eigen boezem te steken. De toon van
sommige nazistische organen is vaak van een
gehalte, dat zelfs in do oorlogsjaren door
pamfletten, die geen andere bedoelingen had
den dan de oorlogsstemming op peil te hou
den, niet werd overtroffen.
Hoe is het in Italië?
Het Nederlandsche publiek, waarvoor de
Duitsche bladen allicht gemakkelijker toe
gankelijk zijn dan de Italiaansche is uit
den aard der zaak geneigd te veronderstel
len, dat dat het bij den spilgenoot wel niet
anders zijn zal. In zijn algemeenheid zou
zulk een oordeel zeer onjuist zijn. Strikt on
partijdige berichtgeving mag men pok in de
Italiaansche bladen niet verwachten; daar
toe is het land te nauw bij de politieke ver
wikkelingen betrokken.
Maar toch is de toon der pers, die in
vroegere jaren wij herinneren ons
heftige perscampagnes tegen Oosten
rijk, Zuid-Slavië, Duitschland, Frank
rijk in de periode 19281935 vaak
ongemeen heftig kon zijn, in de
meeste gevallen vrij gematigd. En
kele kleine, weinig gelezen organen
maken daarop een uitzondering. Dit
verschil van toon is zoo opvallend,
dat het soms tot misverstand aan
leiding geeft.
Zoo heeft men b.v. in Frankrijk de wijze,
waarop de Italiaansche pers op de bood
schap van Roosevelt reageerde, zooveel ge
matigder gevonden dan de reacties in het
derde rijk, dat men daaruit een verschillen
de houding der beide regeeringen meende
te kunnen afleiden, wat weldra een vergis
sing bleek.
Wij neigen, aldus de N.R.Cf., tot de over
tuiging, dat dit verschil in toon van de pers
der beide landen niet alleen in dit geval
als een verschil van meening of althans van
houding tusschen de beide totalitaire lan
den werd geinterpréteerd.
De openbare meening wordt be
ïnvloed.
Al is echter de toon der groote Italiaan
sche bladen heel wat beschaafder dan in
sommige andere landen het geval is, daar
mee willen wij nog allerminst zeggen, dat
de pers zich niet schuldig zou maken aan
het verspreiden van partijdige inzichten.
Grof onware berichten, zooals men die in
de aan overmaat van fantasie lijdende Fran-
sche pers herhaaldelijk aantreft, zal men
hier niet vaak kunnen aanwijzen, doch wel
is de interpretatie der berichten vaak sterk
tendentieus. De geheele pers volgt nu een
maal een van hoogerhand voorgesdhreven
richtlijn en daaraan worden de berichten
aangepast.
Op die wijze kan toch het geheele
beeld dat de lezer zich vormt, indien
hij argeloos genoeg is om niet het
vooropgezette oogmerk te doorzien,
een beeld zijn dat dermate partijdig
is, dat er langzamerhand in het le
zende publiek gevoelens van haat en
afkeer gewekt worden tegen bepaal
de landen of personen, welke op
den duur gevaarlijk worden voor
het vredig samenleven der naties.
Vertrouwen In Chamberlaln
wordt geschokt.
Sprekend in dit verband is, dat niet één
Italiaansch blad heeft medegedeeld, dat En
geland bereid is ook het derde rijk een ga
rantie te verleenen, zooals Polen, Roeme
nië en Griekenland die ontvingen. De le
zing, dat de „veiligheidsgordel" een agres
sieve omsingeling zou zijn, is de eenige, die
hier verspreid wordt en langzamerhand ver
mindert bij het groote publiek, dat geen ge
legenheid heeft andere stemmen te hooren,
het vertrouwen n de rechtvaardigheid van
Chamberlain een vertrouwen, dat voor
en na zijn bezoek aan Rome algemeen was.
Geraffineerd
De onophoudelijke propaganda voor alles
wat Duitsch is, blijft op den duur natuur
lijk niet zonder invloed, al zijn hier dan
ook bij de groote massa, die de Duitschers
misschien bewonderen kan, doch nog steeds
niet met hei» sympathiseeren, zekere tegen
standen te overwinnen.
Door tegelijkertijd den spilgenoot
in ieder opzicht op te hemelen en
Frankrijk en Engeland telkens weer
in een minder mooi licht te stellen,
toont zich juist in de laatste weken
de Italiaansche pers een machtig
geestelijk wapen in dienst van de
spil.
En een wapen, dat successen vermag te
boeken. Waar de grove Duitsche methoden
den lezer wel zeer snel moeten afstompen en
onverschillig laten, kan de Italiaansche pers
door haar betrekkelijke gematigdheid bij
velen haar doel bereiken. Maar dat doel is
tot nu toe niet datgene, hetwelk hem voor
oogen staat, die in de pers een middel ziet
om het wederzijdsch begrip onder enkelin
gen en volkeren te bevorderen.
Onze Oost
Handel in Chineesche vrouwen
Op streng onderzoek aangedron
gen.
Het lid van den Indischen Volksraad, de
lieer H. H. Kan heeft een schriftelijke vraag
tot de regeering gericht, met het verzoet
spoedig een gestreng onderzoek te willen
doen instellen naar den handel in jeugdige
Chineesche vrouwen, welke in verschillen
de dagbladen en ook door de Chineesche
pers is gesignaleerd. Deze vrouwen zouden
aldus de N.R.Crt., naar Indië worden ver
kocht, voor prostitutie bestemd zijn en door
middel van valsche papieren en door mede
werking van Chineesch personeel van den
immigratiedienst, in Indië worden toegela
ten.
Het zedenschandaal
Eisch tegen vier verdachten.
De officier van Justitie te Batavia eischte
tegen een Europeaan wegens een zedenmis
drijf een jaar gevangenisstraf. Beklaagde
was reeds voor andere feiten van denzelfden
aard eerder tot een jaar veroordeeld.
Tegen drie andere Europeanen eischte de
officier, naar de N.R.Crt. meldt, gevangenis
straffen varieerende van zes tot achttien
maanden.
Eindelijk verzoening tusschen
Rydz Smigly en Witos.
Van landschapsschilder tot dic
tator.
(Van onzen correspondent te Warschau)
De crisis om Dantzig heeft in Po
len mede tot gevolg gehad, dat de
verschillende politieke partijen en
persoonlijkheden den strijdbijl voor-
loopig begraven hebben om het bui
tenland een beeld van zoo groot mo
gelijke eensgezindheid te geven.
Polens toekomst ligt in de handen van
twee mannen. Maarschalk Rydz Smigly,
practisch de dictator van het land, was voor
een amnestie voor de politieke tegenstan
ders. De voornaamste van hen is Vinccnti
Witos, de leider der boerenpartij, die on
langs uit de verbanning teruggekeerd is om
met den maarschalk te spreken. Witos be
hoefde niet toe te geven, dat hij in het jaar
1930, nadat hij drie maal minister-president
van Polen geweest was, de „misdaad" be
gaan zou hebben, het regime ten val te wil
len brengen. De maarschalk deed, alsof hij
deze geschiedenis reeds lang vergeten was.
Zoo heeft Witos mede kunnen helpen aan
de schepping van het nationale front, dat
tot stand is gekomen onder den druk der
eischen van den buurman in het westen. Zal
dit front onder de leiding van twee zoo ver
schillende persoonlijkheden de noodigc
duurzaamheid bezitten?
Pilsoedski's erfgenaam.
Edward Rydz Smigly was een van de
jongste Poolsche generaals, toen hij plotse-
Boodschap van den Franschen
president.
In zijn boodschap aan het Fransche par
lement ter gelegenheid van zijn herkiezing
heeft president Lebrun gisteren verklaard,
dat hij de herkiezing heeft aangenomen
om de wereld te toonen, dat Frankrijk een
geest van stabiliteit en doorzettingsver
mogen bezit. Hij achtte het zijn plicht toe
te geven aan zijn raadslieden in deze zaak
PRESIDENT LEBRUN.
Frankrijk verlangt den vrede te be
waren, het wil in rust arbeiden aan
zijn socialen vooruitgang, doch nie
mand mag eraan twijfelen dat het
vastberaden is zijn recht te verde
digen met een kracht, Frankrijk
waardig. Er is geen offer, dat het
hiervoor niet zou willen brengen
en hieraan werkt het met alle
kracht.
Het vertrouwen van Frankrijk berust op
de kracht van zijn leger te land, ter zee
en in de lucht, de rijkdom van zijn bodem
en zijn koloniaal rijk, door zijn geestelijke
waarden en door zijn vriendschapen in de
wereld, welke onlangs wederom zijn geble
ken bij de reis, welke president Lebrun
heeft gemaakt naar een bevriend land (En
geland) waar hij enthousiast is ontvan
gen en ten slotte sterk door de eenheid van
alle Franschen, die bereid zijn de meest
zw-are taak te vervullen voor de verdedi
ging. De president zal zijn taak met kalm
vertrouwen vervullen.
DUITSCHLAND EN DE OLYMPISCHE
WINTERSPELEN.
De Duitsche Rijkssportleider von Tscham-
mer und Osten heeft aan den voorzitter van
het organisatiecomité voor de Olympische
Winterspelen 1940 te St. Moritz in antwoord
op de tot Duitschland gerichte uitnoodiging
den volgenden brief gezonden:
„Ik dank U voor de uitnoodiging tot deel
neming aan de Olympische winterspelen.
Het Duitsche Olympische Comité kan echter
op het huidige oogenblik nog niet tot aan
vaarding daar van besluiten, daar de bctee-
kenis der spelen als olympische wedkamp
door het ontbreken van den grootsten tak
van wintersport, het skiloopcn, aanzienlijk
is afgenomen. Het Duitsche Olympische Co
mité zal zich te gelegener tijd, wanneer de
kwestie van de deelneming der skiloopers
definitief is geregeld, veroorloven op uw uit
noodiging terug te komen."
ling na den dood van Pilsoedski aan de
macht kwam. Pilsoedski had uiting gege
ven aan den wensch, dat Rydz Smigly „dé
eerste verdediger van het land en de eerste
medewerker van den president" zou zijn.
Zoj werd de lange, blonde, gladgeschoren
soldaat de sterke man van Polen, hoewel
velen meenden, dat de doode maarschalk
nimmer te vervangen zou zijn. Rydz Smig-
ly's titel was inspecteur-generaal van het
leger. Binnen zes maanden werd hij tot
maarschalk bevorderd en sindsdien heeft
hij het vertrouwen, dat zijn groote voorgan
ger in hem stelde, volkomen gerechtvaar
digd.
Rydz Smigly is in 1886 geboren én begon
zijn loopbaan als schilder. Hij is ook een
groot vriend van muziek evenals bijna alle
Poolsche staatslieden. In 1914 kwam hij sa
men met Beek in het Poolsche Legioen.
Daar werd de schilder van landschappen
spoedig de rechterhand van Pilsoedski. Ter
wijl de generaal door de Duitschers gevan
gen gehouden werd, reorganiseerde zijn leer
ling het jonge Poolsche leger, dat later de
bolsjewisten voor Warschau terugwierp.
Paderewski als bemiddelaar.
Sinds eenige jaren nu regeert Rydz Smig
ly Polen, hoewel hij in naam president
Moscicki te gehoorzamen heeft en door de
Sejm gecontroleerd wordt. In rang staat hij
boven den minister-president en boven den
president van het parlement. Tot nog toe
echter heeft deze jonge maarschalk, die in
Polen een groote populariteit geniet, zich
politiek op geen enkele wijze gebonden. Zoo
kon het gebeuren, dat de socialisten hem tot
een der hunnen proclameerden, want hij
had eens in de provisorische regeering in
Llublin in het jaar 1918 een oproep der
linksche partijen mede onderteekend. En
zoo kon het ook geschieden, dat de boeren
voor hem demonstreerden en hom tezamen
met hun leider Witos, die in d-% verbanning
leefde, toejuichten.
Witos, de rebel.
Nu is Vincent! Wit06 teruggekeerd. Hij
was gedurende de economische crisis van
„Samenwerking vereischt we
derkeert gheid."
„Engeland en Frankrijk zonden,
door het verdedigen van Polen
en Roemenië, zichzelf verdedi
gen en niet de westelijke grens
der Sovjet Unie."
De „Iswestija" wijdt een hoofdartikel aan
de politieke gebeurtenissen der laatste we
ken in Europa en zegt dat hiermede de toe
stand een groote wijziging heeft ondergaan.
De militaire alliantie tusschen Duitsch
land en Italië heeft een nieuwen slag toe
gebracht aan den toestand, welke voordien
in Europa bestond. De hoop van sommige
landen, dat Italië van Duitschland zou kun
nen worden gescheiden, moet thans defini
tief worden opgegeven. Europa staat thans
voor een gemeenschappelijke Duitsch-Itali-
aansche politiek, welke tegen Engeland en
Frankrijk gericht is. Refereerende aan de
geruchten over de houding der Sovjet Unie
ten aanzien van de aan den gang zijnde
onderhandelingen inzake de vorming van
een „vredesfront tegen de aanvallers" zegt
het blad:
De Sovjet Unie stond en staat nog
op het standpunt, dat Indien Frank
rijk en Engeland werkelijk een hin
derpaal tegen de agressie in Euro
pa willen opwerpen, een gemeen
schappelijk front van wederzijdschen
bijstand gevormd zou kunnen wor
den, in eerste instantie van de vier
voornaamste mogendheden in Euro
pa, n.1. Grootf-Brittannië, Frankrijk,
de Sovjet Unie en Polen, of mins-
tens van de drie mogendheden:
Groot-Brittannië, Frankrijk en de
Sovjet-Unie, en dat deze drie mo-
Italianen mogen
geen koffie drinken
In het fascistische Staatsblad
roept de Italiaansche minister Sta
race alle partijleden op geen koffie
t« drinken of het verbruik tot een
minimum te beperken, „ten einde
aldus die landen er in te laten loo-
pen, die voor hun koffie niet met
Italiaansche goederen, maar met
goud betaald willen worden."
Onze handelsverhouding
met België
Belgische landbouwers wenschen
een andere basis voor de verdra
gen.
Gisterochtend zijn in tegenwoordigheid van
den minister van landbouw, de Aspremont-
Lynden, de Katholieke landbouwgroepen
van de Belgische Kamer en Senaat bijeen
gekomen. Na de vergadering is een commu
niqué gepubliceerd, waarin wordt gezegd,
dat de groepen ten aanzien van het Belgisch
Nederlandsche handelsverdrag hun stand
punt handhaven, n.1. dat de Belgische re
geering zelf moet kunnen beslissen over
productie, markten en het handhaven van
prijzen. Dit houdt in, dat de groepen een
algeheele wijziging verlangen van de begin
selen, welke tot nu toe hebben gediend als
basis voor de verdragen van de laatste ja
ren.
Rydz Smigly.
het jaar 1925 op den voorgrond getreden en
had een jaar later een regeering gevormd,
die spoedig daarop door Pilsoedski ten val
werd gebracht. In 1930 werd hij beschuldigd
van samenzwering tegen den maarschalk en
tot een gevangenisstraf van 18 maanden
veroordeeld. Een van de drie rechters ver
zette zich tegen dit vonnis, wijl hij van Wi
tos' schuld niet overtuigd was. Deze was in-
tusschen naar het. buitenland gevlucht en
zette van daar uit zijn oppositie tegen het
regime voort. Zijn aanhangers onder de
boeren organiseerden steeds nieuwe stakin
gen. In Augustus 1937 werden duizenden
van hen in het Zuid-Westen van het land
gearresteerd.
Eenigen tijd geleden heeft nu de regeering
een verzoeningsactie ingeleid en president
Moscicki ontving de leiders der partijen. In-
tusschen heeft Witos den beroemden Pool-
schen musicus-politicus Paderewski bezocht,
die eveneens tot zijn aanhangers behoort.
Deze heeft klaarblijkelijk bij de verbroede
ring van Rydz Smigly en Witos een be
langrijke rol gespeeld.
gendheden, gebonden door een pact
van wederzij dschen bijstand vol
gens het beginsel der wederkeerig-
heid, de andere staten van Oost- en
Midden-Europa, welke door agressie
bedreigd worden, dienen te waar
borgen.
Wederkeerigheld?
Opgemerkt moet worden, aldus het blad,
dat deze duidelijke en fundamenteel defen
sieve en vreedzame houding der Sovjet-
Unie geen instemming bij Engeland en
Frankrijk heeft gevonden. Engeland heeft,
met instemming van Frankrijk, tegenvoor
stellen gedaan, doch deze zouden de Sov
jet Unie in een ongelijke positie brengen
hoewel zij precies dezelfde verplichtingen
op zich zou moeten nemen als Engeland en
Frankrijk.
Men zegt ons, dat Engeland en
Frankrijk, door Polen en Roemenië
te verdedigen, feitelijk de westelijke
grens der Sovjet Unie verdedigen.
Dat is niet waar, want de westelijke
grens der Sovjet Unie is niet tot Po
len en Roemenië beperkt, en boven
dien zouden Engeland en Frankrijk
door het verdedigen van Polen en
Roemenië 'zohzelf verdedigen en niet
de westelijke grens der Sovjet Unie.
Zij hebben immers een pact van weder-
keerigen bijstand met Polen, dat op zijn
beurt verplicht is Engeland en Frankrijk te
beschermen. Roemenië zal genoodzaakt zijn
Polen te volgen, en dus de rol te spelen van
indirecten bondgenoot van Engeland en
Frankrijk. De Sovjet Unie daarentegen, wel
ke geen pact van wederkeerigen bijstand
met Engeland, Frankrijk of Polen heeft, zou
al deze drie staten moeten verdedigen zon
der van hen eenige hulp te ontvangen en
uitsluitend op eigen krachten moeten ver
trouwen. De Sovjet Unie zou dus weer in
een ongelijke, positie verkeeren. Samenwer
king, zoo besluit het blad, vereischt weder-
keerigheid, en waar wederkeerigheid ont
breekt, kan geen werkelijke samenwerking
tot stand komen.
Het kostbare stuk werd met Ne-
derlandsch stoomschip ver
voerd.
De vroegere drakentroon van het
keizerlijke China, wélke in 1937
tijdens den opmarsch der Japan-
neezen uit Peking was meegeno
men en krachtens 'n overeenkomst
tusschen mevrouw Theodore Roo
sevelt Jr. en mevr. Tsjang Kai
Sjek op dé wereldtentoonstelling te
New York zou worden geëxpo
seerd tqn bate van het fonds voor
Chineesche oorlogsslachtoffers, zou
op reis van Amsterdam naar New
York spoorloos verdwenen zijn.
Mevrouw Roosevelt had de mededeeling
ontvangen, dat de troon, die naar het heet
te, "voor twee millioen dollars verzekerd
zou zijn, en die destijds over Siberië naar
Nederland vervoerd was, met het Neder
landsche s.s. „Zaandam" van de Holland-
Amerika Lijn in New York zou aankomen.
Toen men, na aankomst van het schip,
de lading onderzocht, bleek de troon er
niet bij te zijn en thans heeft mevr. Roo
sevelt aangifte van de vermissing gedaan
bij het federale bureau van onderzoek.
De vergeten kist
Urenlang heeft men in de grootste
opwinding verkeerd, totdat Woens
dagavond de verdwenen Chineesche
keizertroon plotseling teruggevon
den werd. Hij werd ontdekt in een
groote kist, welke op de kade stond
en waarnaar niemand had omge
keken.
De kist was geadresseerd aan een pro
fessor in Californië. Het kostbare voor
werp, dat naar thans blijkt, in Amsterdam
voor 30.000 gulden verzekerd was, is dus
terecht; een aanvankelijk zeer raadsel
achtig geval heeft hiermede zijn nuchter*
ontknoopdng gevonden.
Onderwijzeres beleedigde Hitier
Dantziger rechtbank veroordeelt
haar.
De 44-jarige onderwijzeres Clara Grin-
cel is door de rechtbank van Dantzig tot
drie maanden gevangenisstraf veroordeeld
wegens beleediging van den Führer. Zij
zou zich in het bijzonder hebben verzet
tegen de religieuze politiek van het natio-
naal-socialisme en zij zou gezegd hebben,
dat het geld van de kerken door den staat
werd gestolen en dat de geestelijken wer
den mishandeld. Zij heeft deel uitgemaakt
van den Nationaal-Socialistischen Bond
van Onderwijzeressen, doch is hier onlangs
uit verwijderd.
BELEEDIGING VAN EEN JOODSCHE
VOLKSGROEP.
Geldboete van f 25— opgelegdw
De Haagsche rechtbank veroordeelde gis
teren den 44-jarigen kunstschilder M. M„
redacteur van „Volk en Vaderland", onder
wiens verantwoordelijkheid in het num
mer van 30 December 1938 van genoemd
blad een artikel verscheen, waarin belee-
digende uitlatingen over de Joden voor
kwamen, tot een geldboete van f 25.subs.
25 dagen hechtenis.
De eisch was f 200.subs. 100 dagen
hechtenis.