'n Uitkomst voor U
DouweEgberts
■IUITENLANDSCH,
O
1
VERZICHT
geen twee Brillen
Het katholicisme ie ons land
Opticien Teriep
Kantongerecht te Alkmaar
MASKERADE
Alktnaarsche Kaasmarkt
SPRUTOL
Theater Royal
Zaterdag 20 Mei 1939
Tweede blad
PENEMARKEN EN DUITSCHLAND. Ja-
PAN HAALT BAKZEIL IN AMOY. DE
PALESTIJNSCHE KWESTIE. DE VOL
KENBOND NOG EENS ALS WRIJFPAAL.
Het is stil geweest in Europa de laatste
iiagen. Eigenlij'k een gelukkig verschijnsel.
Het land, welks geschiedt»eken ledig zijn,
mag nog altijd gelukkig worden gepreze#
«n het doet bijna aan als een veradieming
eens niet te moeten constateeren, dat hier
of daar de gemoederen tot het hoogtepunt
zijn verhit, dat de partijen scheldend en
dreigend tegenover elkaar staan, dat een
explosie ieder oogenblik kan worden ver
wacht.
Het lijkt wel of de politiek in Europa ter
gelegenheid van den Hemelvaartsdag een
oogenlblik is stilgezet. De wereld leeft even
op en men zou wenschen, dat het zoo bleef.
Helaas echter kan men er zeker van zijn,
dat de politieke heethoofden en chauvinis
ten aanstonds weer roet in het eten gooien,
'dat ze weer beginnen te schreeuwen en te
razen om „voordeden" voor hun onderda
nen, die stellig echter heel wat beter ge
diend zouden zijn, indien die politieke
voormannen hun mond hielden. Dat, zullen
ze echter zeker niet doen, want daarvoor
voelen ze zich veel te voornaam en weten
fce alles veel te best.
Terwijl Brussel zich klaarmaakt voor de
Ontvangst van H. M. Koningin Wiihclonina,
die onze zuiderburen het bezoek, destijds
idoor hun koning aan ons gebracht, zal
Opantwoorden, daarmee de vriendschappe
lijke verhouding, welke tusschen beide lan-
iden bestaat, onderst reep end, heeft Dene
marken zich bereid verklaard een non
agressiepact met Duitschland te sluiten.
Berlijn heeft onlangs soortgelijke pacten
wijd en zijd aan zijn buren ter onderteeke-
ning aangeboden, waarbij de bedoeling
voorzat om op deze wijze de betreffende
landen Ie houden huiten het „omsinge-
Idngsblolc", dat Engeland bezig was in el
kaar te timmeren.
Veel succes heeft Berlijn daarbij niet ge
had en wanneer de Duitsche heeren zich
yroolijk maken en lachen over de Engel-
sche .pactomanie", dan is daarin toch iets,
iïat doet denken aan de boer, die kiespijn
heeft. Met uitzondering van Denemarken,
hebben de Noordsche staten aan Duitsch
land doen weten, dat ze zulk een „non-
agressieverdrag overbodig vinden, omdat
ze zelf hoegenaamd niet voornemens zijn
om aan te vallen en omdat ze voorts re
kenen hun neutraliteit bij voorkomend
geval zelf te zullen kunnen verdedigen.
Ook Nederland en België dachten er zoo
over. Slechts Denemarken, vermoedelijk uit
v vrees voor den groofen buurman, heeft
zich tot een soortgelijk verdrag bereid ver
klaard. Vrees is veelal een slechte leids
man en de tóekomst zal moeten uitwijzen,
of dat ook hier het geval zal blijken te
zijn geweest. De Duitsche staatslieden, ver
legen als ze blijkbaar zijn om buitenland-
sche successen, hebben de gewoonte iedere
aanleiding, welke zich voordoet, uit te bui
ten. Ook Denemarken bezit in het Zuiden
enkele Duitsche minderheden. We zuilen
moeten afwachten of het Duitsche „niet-
aanvalspact" ook inderdaad niet door
aanvallen al zullen dat voorloopdg ook
geen militaire zijn zal worden gevolgd.
Intusschen toont men te Berlijn een ze
kere genoegdoening over het feit. dat dt
verschillende staten, die een non-agressie
pact hebben afgewezen, althans ook niet
zijn opgenomen in het omsingelingsblok.
Deze troost doet wat geizocht aan. Immers,
ook zonder de Duitsche aanbiedingen zou
den ze vermoedelijk niet aan de omsinge
ling hebben deelgenomen. En wanneer
vrees het argument is, dat Denemarken tot
aanvaarding heeft gebracht, zou men mo
gen concludeeren, dat de vrees elders niet
zeer groot is. Hetgeen wel eens niet in
overeenstemming zou kunnen zijn met dat
gene, wat men zich te Berlijn wensóht.
Omdat men daar steeds voordeelen heeft
weten le behalen door middel van intimi
datie.
Ook deze gang van zaken zou er dus
weer op kunnen wijzen dat het met deze
politiek ten einde is geloopen.
In het Verre Oosten heeft Japan een proef
ballonnetje laten opgaan, dat vermoedelijk
aan Tokio niet dat gene heeft geleverd,
waarop men er had gehoopt. We doelen op
do bezetting van de internationale concessie
te Amoy. Deze nederzetting, Koclangsoe,
behoort tot de allerkleinste in China en dit
laatste was waarschijnlijk de reden, waar
om juist deze door Japan was uitverkoren.
Aan het kleinste en minst belangrijke wordt
meestal de geringste waai'de gehecht. Had
den de mogenheden zich een dergelijke be
zetting echter laten welgevallen, dan was
meer noodic.
Eén paar glazen voor ver zien
en lezen ner naar f 4.bii
Hoogzijde Schagen
Ziekenfondsleverancier
iimim
een precedent geschapen, waarop Japan zich
zou hebben kunnen Beroepen bijde; bezet
ting van eventueele verder concessies, die
zeker niet achterwege zou zijn gebleven.
Want Japan gevoelt deze concessies, die
veelal centra zijn van Ghineesche agitatie
in het door Japan bezette deel van China,
vermoedelijk niet ten onrechte als zeer
hinderlijk.
Het was voor Engeland, Frankrijk en de
Vereenigde Staten een belangrijke prestige
kwestie er voor te zorgen, dat Koelangsoc
terstond werd ontruimd. Voor Japan was
het zaak de bezetting te handhaven.
Er werd te Tokio door de democratieën
geprotesteerd, een aantal oorlogsschepen zoo
wel Fransche, Britsche als Amcrikaansche
werden naar Amoy gezonden enkele troepen
werden ontscheept en spoediger, dan men
had mogen verwachten, heeft Japan zijn
landingstroepen teruggetrokken. Wel zijn
Frankrijk en Engeland op het oogenblik in
Europa sterk in beslag genomen, Amerika
echter heeft de handen vrij. En dit zal ver
moedelijk deïi doorslag wel hebben gegeven
Hoe het zij, Japan heeft bakzeil gehaald.
Dit vrij spoediger strijken van de trotsche
Nippon vlag moet er welhaast op wijzen,
dat de moeilijkheden van Japan in China
uitermate groot blijven. Omtrent den oorlog
zelf verneemt men betrekkelijk weinig. Ja
pan komt echter niet veel vooruit en dit
zou op den duur wel eens fnuikend kunnen
zijn. Dat Tokio alles in het werk blijf stel
len om zich te handhaven, spreekt van zelf.
Japan vecht voor zijn bestaan als mogen-
heid van de eerste orde. Verliest het in
Cliina, dan heeft het als zoodanig, vermoe
delijk voor goed, afgedaan.
Vermelden we nog even de oplossing, die
Engeland heeft gedacht voor het. wespen
nest Palestina. Groot-Brittannië heeft van
dit mandaatgebied eigenlijk alleen displei-
zier beleefd en de uitweg, welke het- zich
nu heeft gedacht is zoo, dat Palestina over
een tiental jaren zelfstandig zal zijn, met
dien verstande, dat dan de bevolking voor
2/3 Arabisch, voor 1/3 Joodsch zal zijn. Bij
beide volksgroepen stuit deze oplossing op
hevig verzet: de Arabieren wenschen de Jo
den niet, omdat ze die als indringers be
schouwen; de Joden •eischen het land voor
zich op, omdat dit hun op grond van over
oude rechten en Britsche beloften tijdens
de oorlog (de Balfour verklaring) zou toe-
behooren.
De onmogelijkheid om deze zaak ooit tot
een bevredigend eind te brengen, ligt klaab
voor de hand en Engeland, dat er blijk
baar weinig voor gevoelt de verantwoorde
lijkheid geheel voor eigen rekening te ne
men, heeft zich plotseling herinnerd, dat
de Volkenbond nog. altijd bestaat.
Velen waren dat mischien reeds half
vergeten, Genève's bloeitijd is ook stellig
lang en breed achter den rug, maar om
Engelands last in deze een tikje te ver
lichten, schijnt de Bond nog prachtig ge
schikt. Het gevolg zal wel zijn verder ver
lies van prestige.
(Zitting van Vrijdag 19 Mei.)
Neen; de klad zit erin bij het Kantonge
recht te Alkmaar. Maar zoo erg als giste
ren hebben wij het toch nooit meegemaakt.
Want, hoe de heeren gehuld in hun zwarte
toga's Kun best ook doen en hoe de deur
waarder, getooid met z'n ambtslint ook
speurt en spiedt, de klanten blijven weg!
Van de acht en zestig verdachten waren er
gistermorgen slechts vijf verschenen en. het
ergste daarbij was nog, dat wij van dit
luttele aantal slechts ccn pietluttig zaakje
konden opnemen.
Bergen.
ZONDER GELDIG RIJBEWIJS.
Deze zaak ging tegen een zekeren H. I. M.
van beroep monteur, wonende te Bergen. De
wnd.-ambtenaar mr. C. Smal droeg een en
ander voor en legde verd. tenlasle, dat hij
op den lOen van deze maand op den Ber-
gerweg had gereden op een motorrijwiel,
zonder daarvoor een geldig rijbewijs te heb
ben.
Verd. erkende het tenlaste gelegde vol
mondig; hij moest 's avonds een boodschap
doen voor z'n vader in Castricum en had
toen maar diens motorrijwiel genomen.
Wat voor een merk was dat? vroeg de
Kantonrechter belangstellend.
O, zoo'n klein motortje onder de 60
lichtte verd. mr. Boerrigter in.
Maar hoe kwam je dan op den Berger-
weg -verzeild, als je naar Castricum moest?
wilde de rechter weten.
Heen ben ik over de Egmonden gegaan
-en terug langs den nieuwen weg naar den
Bcrgerweg. Daar werd ik door twee agen
ten gepikt: vertelde verd. opehartig. Je
mag met zoo'n motortje alleen maar rijden
op wegen welke daarvoor zijn aangewe
zen; lichtte mr. Boerrigter verdachte in.
D'er zijn in Bergen ook zukke wege, was
verdachte's antwoord.
De wnd. Ambt. van het O.M. achtte èn
door het ambtseedig proces-verbaal; èn door
de bekentenis van verd. het tenlaste ge
legde wettig en overtuigend bewezen en
eischte f 8.boete, subs. 8 dagen hechte
nis.
Verd.: Dat ken ik nooit betale.
Waar werk je dan? vroeg mr. Boerrigter.
Bij Bood, de vroegere zaak van Nagelker-
ken, antwoordde verd.
Nu; ik zal je voor dezen keer f 2.50 boete
geven, eventueel te vervangen door 2 dagen
hechtenis. Maar doe het dan ook niet weer;
aldus de Kantonrechter.
Kan ik direct betale? vroeg verd.
Als tenminste de Ambtenaar geen hooger
beroep wil aanteekenen; luidde het ant
woord van mr, Boerrigter.
De ambtenaar ging met het vonnis ac-
coord, maar toen verd. den kantonrechter
een rijksdaalder in de hand wilde duwen
zeide deze: „Nee, die wil ik niet hebben, be
taal maai; hiernaast op de griffie»
Europa koopt een nieuwe jas
Geïnspireerd op bommen,
Modem van snit, immuun voor gas,
De Mensch gaat zich vermommen
Ilij heeft het beste van zichzelf
In deze eeuw verraden...
Waar is zijn ziel, zijn vleesch, zijn bloed?
Wij zien slechts doodsgewaden...
Gemaskerd bal op een vulkaan,
Dat eind-loos schijnt te duren...
Geen démasqué dan in ons zelf:
Het hart moet het bezuren.
LIE.
Bcvolkings- en stembusperccnta-
ge groeien naar elkaar toe.
In den uitslag van elke verkiezing zitten
factoren, die een bespreking ook al zijn
sinds die verkiezing alweer ecnige weken
verloopen volkomen wettigen." Zoo wil
len wij, aldus de Haagsche Post, thans nog
eens op iets wijzen ten aanzien van de libe
ralen en van de roomsch-katholieken.
Eerst de liberalen. Waarom was het jong
ste stembus-resultaat voor hen zoo karakte
ristiek, zelfs zóó, dat het zonder overdrij
ving het meest kenmerkende van deze ge-
heele verkiezing mag worden genoemd? Om
dat voor het eerst sinds de invoering der
evenredige vertegenwoordiging in 191S het
liberale cijfer naar boven ging. Twintig ja
ren lang was het gedaald. Wil men het aan
de cijfers zien? Ziehier het percentage,-dat
de liberalen behaalden bij de verschillende
Kamer-verkiezingen onder het evenredig
stemrecht, waaraan wij alleen het cijfer van
de Staten-verkiezingen in 1935 hebben toe
gevoegd:
1918 10%
1922 9.26%
1925 8.73%
1929 7.37%
1933 6.95%
1935 6.16%
1937 3.95%
1939 6.23%
Men ziet: een regelmatige daling van
1918 tot 1937 en nu rvoor het eerst een
stijging, zelfs een niet onbelangrijke. Men
schatte de moreele beteekenis van iets der
gelijks niet te laag; in ieder geval is men
aan de fatale daling ontkomen. De naaste
toekomst zal moeten bewijzen of dit ver
schijnsel incidenteel was of niet.
De r. katholieken
Nu de roomsch-katholieken. Hun cijfer is
wederom met 1%'gestegen, een feit, dat
zich nu al hij verschillende verkiezingen
heeft voorgedaan. Ten onrechte echter
wordt hieruit door zeer velen in dert lande
de conclusie getrokken,-dat het katholicis
me toeneemt. Deze conclusie is onjuist. Bij
de jongste volkstelling, in 1930, bedroeg het
bcvolkingspcrcentage der roomsch-katholie
ken 36.4. Hun stembuspercentage was nu
29.8. De toeneming van dit laatste moet al
dus worden verklaard, dat bevolkings per
centage en stembuspercentage naar elkan
der toegroeien. Er is dus een fractie katho
lieken in ons land, die bij de stembus niet-
katholiek stemt: bovenstaande percentages
wijzen dat duidelijk uit. Wanneer het stem-
buspercratage stijgt, beteekent dit niets voor
den groei der roomsch-katholieken, althans
niet zoolang het onder het bevolkingsper
centage blijft, het beteekent alleen, dat de
groep niet-roomsch stemmende roomschen
kleiner wordt. Het bevolkingsperccntagc
der -roomscli-katlhoelikcn staat nog steeds
iets beneden dat van het midden der vori
ge eeuw.
nr MftOiart TCTC
jKHQmRyamB
DEN HELDER
Juni - Juli - Aug. Zondags gesloten
Uit onze Omgeving
BARS1NGERHORN
DE EERSTE GEMEENTE-AVOND.
Woensdagavond werd in het Ned. Hcrv.
Kerkgebouw vx>or de eerste maal een Ge
meente-avond gehouden, waarvoor de be
langstelling zeer bevredigend was.
Aan een 70-bal personen kon Ds. van
Biemen het welkom toeroepen. Spr. zette
allereerst uiteen, wat met een gemeente
avond werd beoogd waarbij dan een der
gelijke bijeenkomst werd vergeleken met
een ledenvergadering van een vereeniging.
Ieder heeft het recht en spr. hoopte, dat
daar een behoorlijk gebruik van gemaakt
zou worden, om iets te zeggen, vragen te
stellen, op- en aanmerkingen te maken,
enz. Ds. van Biemen hield vervolgens een
inleiding over het onderwerp „Wat is de
taaik van het Vrijzinnig Protestantisme".
Nadat eerst het karakter van het Vrijz.
Protestantisme was belicht werd vervolgens
de taak aan een nadere beschouwing on
derworpen. Met aandacht werd deze vlotte
inleiding gevolgd en velen zullen onge
twijfeld een beter 'inzicht hebben gekregen
over datgene, wat met Vrijzinnig Protes
tantisme wordt beoogd.
In de pauze werd in de consistoriekamer
lihee geserveerd en onderfiwg van gedachten
gewisseld.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd nog een bescheiden gebruik
gemaakt. Hetgeen ter sprake werd ge
bracht werd uitvoerig beantwoord.
De plannen voor de naaste toekomst
werden tenslotte door dominee ontvouwd.
Hieruit bleek wel, dat wij op veel en ve
lerlei gebied meer activiteit kunnen ver
wachten, dan dat wij zulks de laatste ja
ren gewend zijn geweest. Deze Gemiecnitc-
avond is een begin gewrccst. Alle l>egin is
ntoeilijlk, doch wij zijn er van overtuigd,
fclde FRIESCHE HEEREN BAAI
dat ook dat ccn stap is geweest in de goe
de richting. Het contact tusschen kerkelijk
en maatschappelijk leven wordt grooter en
steviger. Mogen ook deze avonden in de
toekomst trouw bezocht worden. Zij ver
dienen waardeeriqg en belangstelling.
HEER-HUGOWAARD
FANCY FAIR BURGERWACHT.
Woensdagavond liacl de opening plaats
van de fancy fair ten bate der Vrijw. Bur
gerwacht, in de zaal van den heer Jac. Wes-
ter alhier. Aanwezig waren namens het ge
meentebestuur weth. Krom.
De ZeerEerw. heer Chr. de Meulder, als
voorz, van het eerecomité, diverse besturen
van verecnigingcn, het comité welke de
fancy fair had georganiseerd, alsmede de
leden der Burgerwacht met hun comman
dant in uniform.
De Wel-cdelzccrgel. heer Dr. Zwarteveen
opende de fancyfair met een woord van
welkom.
Daarna sprak de Z.Eerw. heer Oh. den
Meulder de aanwezigen toe.
Spr. hoopte dat deze fancy fair, welke ge
houden wordt voor de uniformen der bur
gerwacht, veel ledige beurzen mag maken.
Spr. zal ook de noodzakelijkheid der burger
wacht bespreken met het kerk- en school
bestuur, met het doel ook van deze instan
ties een bijdrage te vragen.
Hiermede was de gelegenheid geoperfd tol
een bezoek aan de verschillende stands.
Vooral de vroolijke keuken vond veel aftrek
doch ook het rad van avontuur mocht zich
in een groote belangstelling verheugen.
Donderdag was het bezoek zeer goed te
noemen, zelfs in het middaguur was er al
veel publiek, terwijl het er 's avonds zelfs
druk was.
VEENHUIZEN.
POLDERVERGADERING BERKMEER.
Woensdagmiddag werd een openbare ver
gadering gehouden van den polder de Berk
meer.
Alle leden waren aanwezig, de heer P.
Weel als gast, daar hij wegens zijn leeftijd
den polder gaat verlaten.
De notulen werden ongewijzigd vastge
steld.
Op voorstel van dón voorzitter werd be
sloten 5000 liter olie te koopen. Het maohi-
negebouw zal dit jaar geschilderd worden.
Medegedeeld werd dat de molen verhuurd
is voor f 25 per jaar.
Het voorstel van het Dag. bestuur om den
wegwerker ccn uurloon A an 30 ct. te geven
werd aangenomen.
Vervolgens had het onderzoek der geloofs
brieven plaats van den heer C. Kuiper, lid
van dag. bestuur en van den heer C. Weel,
lid van het college van hoofdingelanden. De
bedoelde stukken werden in orde bevonden.
De heer C. Kuiper bracht rapport uit als
lid van de commissie welke de rekeningen
van 1938 had nagezien en adviseerde de be
scheiden van den .penningmeester onder
dank goed te keuren.
Deze rekening gaf aan ontv. aan f 5402.98
en aan ui tg. f 5470.01, nadeelig saldo f 67.03.
Bij de rondvraag sprak de secr., de heer
P. van Diepen, den heer Weel een afscheids
woord toe. De heer Weel dankte voor de tot
hem gesproken woorden en wenschte pol
der en leden alle goeds toe. Hierna sluiting.
WIER1NGERWAARD
ATHLETIEK-NIEUWS.
De nieuwelingenwedstrijd van Zondag a.s.
is omgezet in een onderlingen vereenigings-
wedstrijd tusschen de vereenigingen A.V. '39
Texel, Lyeurgus Schagen, 't Zand, Hercules
Hébè en Olvmpia.
Het belooft, gezien ook het aantal inschrij
vingen, een mooie sportmiddag te worden,
die ongetwijfeld aan zijn doel, n.1. propa
ganda te maken voor de athletiek, zal beant
woorden. Een gang naar het sportpark te
Wieringcrwaard zal ruimschoots voldoening
geven, als men bedenkt dat krachten als
mej. v. Balen Blanken, v. Ilam e.a. van de
partij zullen zijn. Er is natuurlijk geen sen
satie, als bij hot voetballen, maar het is een
lust om een athleet aan het werk te zien!
LEVERANTIE GEGUND.
Na aanbesteding is aan den laagsten in
schrijver, den heer van Becrsen te Amster
dam gegund het leveren van 550 M3.
spramexgrint 612 mm., zuiver gewasschen
vóór 1 Juni franco op den wal te Xieuwcsluis
voor een prijs van f 2.95 per M3., voor reke
ning Aan den polder Wieringerwaard.
De hoogste markt was 118.de gang
betrekkelijk stug. De aanvoer was weer
grooter en zal omstreeks 120.000 K.G.
hebben bedragen. Daarbij is men te
weinig zeker van de kwaliteit om er
grif op in te gaan. Een deel is nog
scheikaas en gemaakt bij koel weer. De
exportmogelijkheden blijven daarbij on
gunstig en het is vooral het binnen
land, dat de grootere productie moet
afnemen, wat uit den aard der zaak
slechts kan tegen lageren prijs. Zoo
noteerde de beste exportkaas in door
snee f 17.De gang van goede oon-
sumptiekaas was f 16.Eén stapel
noteerde f 18.
Zomersproeten
verdwijnen spoedig door een pot JjËbT**?
Bij olie Drogisten
„DE ONSTERFELIJKE WALS"
„Het is de roes, die deze film tot een ze
ker succes maakt, de roes, die zich meester
maakt van den toeschomver," zoo schreef
de filmrecensent v. De Tijd over de Strauss
film, welke Theater Royal vanaf heden
avond presenteert. En deze enthousiaste
Avoorden van genoemde criticus onderschrij
ven Avij volkomen! De sfeer van het onster
felijke oude Weenen, de kostelijke muziek,
de charme van rijke roiletten en verliefde
harten... dit alles vindt men in deze rol
prent, waarin Femand Gravey, Luise Rai-
De drie hoofdfiguren uit „De Onsterfelijke
Wals
ner en Milïza Kórjus met haar verrukke
lijke stern de hoofdrollen op meestelijke Avij-
ze vertolken. Het Hsb. resenséerde do film
aldus:
„Een der fraaiste muziekfilms, ooit door
de cinematografie voortgebracht, zij zal on
getwijfeld maandelang op hot repertoire
blijven... de cineast Duvivier maakte van
zijn Amerikaansche film ccn meesterwerk...
de beste musici Avaren noodig om Strauss*
walsen recht te doen wedervaren. Zij zijn
er... Duvivier is een fijner en fantasierijker
regisseur dan de anderen."
Men ga genieten van de onsterfelijke
Avals...
