Tegenover de as een DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER standen hechte keten garantie 1 De aatte Siegfriedlinie De ramp van de Squalus Duitschland eerbiedigt onze onafhankelijkheid Japan blokkeert de Chineesche kust Laan, Schagen, Tel. VRIJDAG 26 MEI 1939. 83e Jaargang. No. 10889. Bfcgaav Ja N V Uitg -Mif „HoNoedi HootdeKwortwr* krijgen geen HET DRIEVOUDIG VERBOND ENGELAND, RUSLAND, FRANKRIJK ALS SLUITSTEEN VAN HALIFAX' VREDESPOLITIEK BE- SCHOUWD. VOLDOENING ,IN LONDEN, PARIJS EN WASHINGTON. - BERLIJN ZEER ONT STEMD. Het Britsch-Fransch-Russische verdrag is practisch een feit. Het zal waarschijnlijk naar den inhoud het Rus sische, naar den vorm echter het Engelsche plan het dichtst benaderen. Volgens de Daily Express zijn de drie verdragsluitende mogendheden van plan in hun garantie alle staten van Europa te betrekken, uitgezonderd acht. Deze acht zijn in twee groepen verdeeld, ten eerste de asmogendheden en hun vrienden, dus Duitschland, Italië, Hongarije, Bulga rije en Joego-Slavië, ten tweede de Scandinavische landen, Denemarken, Zweden en Noorwegen. De as zal, zegt men te Berlijn, antwoorden op deze om- sïngelingspolitiek. De te Genève afgelegde verklaringen van de ministers van buitenlandsche zaken van Engeland en Frankrijk en de Britsch-Fran- sclie pogingen, met alle middelen een pact met Moskou tot stand te brengen, worden, zoo wordt in deze verklaring o.a. gezegd, in politieke kringen te Berlijn beschouwd als een bewijs, dat de West-Europecsche mo gendheden de „laatste uitnoodiging" van de asmogendheden aan de democratieën tot 't [gemeenschappelijk oplossen van de Euro- pcesche vraagstukken van de hand hebben gewezen. Wat is deze „laatste uitnoodi ging"? Naar de diplomatieke medewerker van Reuter verneemt, begrijpt men in Britsche officieele kringen niet wat bedoeld wordt met de in de te Berlijn uitgegeven geinspi- reerde verklaring voorkomende zinsnede, omtrent een „laatste uitnoodiging van de asmogendheden aan de democratieën tot ge meenschappelijke oplossing van de Euro- pecsche vraagstukken." Het standpunt der Britsche regeering, zoo wordt uiteengezet is, dat alle verplichtingen, die zij heeft aangegaan of nog op zich zal nemen, pas van kracht zullen worden inge val van een daad van aanval, die do onaf hankelijkheid van een souvereinen staat be dreigt, Zoolang derhalve niet zulk een daad van agressie wordt gepleegd, kunnen deze verplichtingen niet in werking treden en kan er dus geen sprake zijn van omsinge ling. De inhoud van het pact. Hoewel officieele kringen uiterst gere serveerd zijn over dcri aard en den vorm der jongste Britsche voorstellen aan de Sov jet regcering, verneemt de diplomatieke correspondent van Reuter, dat men in wel ingelichte kringen gelooft, dat zij betrek king hebben op de volgende drie punten: 1) Een pact van wedcrzijdsche bijstand, dat in werking zou treden in geval van een directe agressie op het grondgebied in Europa van een der drie verdragsluitende partijen. Dit zou voorafgaan door oen verklaring der drie partijen, welke voor een derge lijke bedreiging zou gelden tot het formeele pact zal zijn gesloten. 2) Overleg en zoo noodig optreden in ge val van een directe agressie op het gebied van een der staten welke door de drie ver dragsluitende partijen worden gegarandeerd 3) Overleg tusschen de generale staven der drie partijen ter verzekering van een zoo efficiënt mogelijke samenwerking van de strijdkrachten te land, ter zee en in de lucht der drie staten indien op hen het beroep zou worden gedaan een agressie te weerstaan. De reactie. De reactie in Engeland en Amerika is er een van groote voldoening. De „Times" zegt, dat het getuigt voor de diplomatieke bekwaamheid der onderhande laars, dat reeds een zoo groote overeenstem ming van opvattingen bereikt is, en boven al bewijst dit, dat een sterke gelijkheid van doelstelling de onderhandelenden tot elkan der heeft gebracht. De „Daily Herald" zegt, dat deze aankondi ging verreweg het meest geruststellende nieuws sedert langen tijd is en dat de ver betering in den Europeeschen toestand, waartoe zij zal leiden, onmetelijk is. Politieke kringen te Washington zijn ge neigd thans optimisme te gevoelen, overwe gende, dat oorlog onwaarschijnlijker is ge worden. Zonder een verrassing van de spil uit te sluiten, is men van meening, dat de toevoeging van Rusland aan het vredesfront de kansen op succes van een avontuur ver mindert. Berlijn boos. De Duitschc pers toont zich nog steeds zeer geprikkeld door de verwachte overeenstem ming tusschen Engeland en Rusland. In hun commentaar op de aankondiging van Cham- berlain spreken de bladen van een capitula tie voor Moskou; De „Lokal Anzeiger" schrijft: „Uit deze verklaringen volgt, dat de Britsche regeering voornemens is Moskou nieuwe voorstellen te doen op den grondslag der besprekingen, te Genève. Dit zoogenaamd nieuwe plan schijnt een teruggrijpen op de Fransche compromis formule te beteekenen. Het Britsche kabinet heeft gistermorgen een besluit in dien zin genomen. Zoo voltrekt zich de capitulatie der Britsche regeering en het opgeven van de on afhankelijke politie." Het blad keert zich verder tegen ieder bijstandsplan, dat liet „een brutale omsingeling van Duitschland" noemt. Italië ongerust. Ook in Italië begint men te beseffen dat het ernst wordt. Men is thans zeer bezorgd over de opname van Rusland in het anti- agressiefront, en acht dit veel belangrijker dan de totstandkoming van het Britsch— Turksche verdrag. Het beton niet harcL Vanaf de Fransche grens neemt men tal /an rookpluimen waar, welke uit de Duit- sche Siegfriedlinie opstijgen. Deze rook schijnt afkomstig te zijn van groote vuren welke zijn aangelegd om het beton van de Duitsche verdedigingswer ken te drogen. Het schijnt dat de Fiihrer niet zeer en thousiast was over de Siegfriedlinie, daar het gebruikte beton niet schijnt te willen drogen. Men neemt aan, dat hiervoor een nieuwe, geheim gehouden samenstelling is gebruikt. Koninklijke keert 17 pet. nit Nog 3 pet. slotdividend. In de gisteren gehouden vergadering van commissarissen van de N.V. Koninklijke Ne- derlandsche Maatschappij tot exploitatie van petroleum bronnen in Ned. Indie werd besloten aan de algemeene vergadering van aandeelhouders voor te stellen over het boekjaar 1938 een dividend uit te keeren van 17 pet., waarvan in januari j.1. een in terim dividend is uitgekeerd van 6 pet,, ter wijl in April j.1. een tweede interimdividend van 8 pet. werd betaald, zoodat nog een slotdividend van 3 pet. kan worden uitge keerd. Voetbalwedstrijd is geen openbare vermakelijkheid Friezen handelden niet in strijd met de Zondagswet. De kantonrechter te Leeuwarden heeft gisteren schriftelijk vonnis gewezen in de zaak tegen bestuur van de voctbalvercenig. „Zwaag-Westeinde", dat, in strijd met de Zondagswet, bij een vanwege den Friesclicn Voetbalbond georganiseerden wedstrijd, pu bliek als toeschouwer zou hebben toegelaten. De kantonrechter overwoog, dat de in de dagvaarding bedoelde wedstrijd niet is een vermakelijkheid en ook niet doordat daar bij publiek tegen betaling werd toegelaten een openbare vermakelijkheid kon wor den. Hij achtte het feit niet strafbaar en ont sloeg verdachte van alle rechtsvervolging. 26 man als verloren beschouwd Heldenmoed van een duikboot matroos. VREESELIJKE UREN OP DEN BODEM DER OCEAAN. Vreeselijke uren hebben de over levenden van de ramp met de Amerikaansche duikboot Squalus op den bodem van den Oceaan mee gemaakt. De mannen die bij de vierde en laatste reddingspoging imet de duikerklok uit de onder zeeboot. zijn gehaald, moeten ver schrikkelijke momenten hebben doorleefd. Vier uur lang hebben zij op eikaar gedrongen in de nauwe klok gestaan, vier onbe schrijflijk lange uren, toen het reddingsapparaat 45 meter onder de oppervlakte was vastgeraakt, 26 menschen omgekomen. Men heeft de hoop op redding van de 26 mannen, die zich nog in de gezonken duikboot bevinden, opgegeven. De marine- autoriteiten zijn van meening, dat men met de duikerklok in wanhopige omstandighe den 'n ongeëvenaard succes heeft behaald. Luitenant Naquin, de commandant van de gezonken duikboot, die liet laatst in de duikerklok heeft plaats genomen, zijn plaats-vervanger, zes leden der bemanning en een technicus zijn naar het ziekenhuis te Portsmouth overgebracht. Op het nipuertje. De overlevenden van den Squalus hebben o.m. verteld, dat zij hun leven danken aan de omstandigheid, dat een lid der beman ning na het binnendringen van het water, het schot voor het achterschip met boven- menschelijke krachtsinspanning had geslo ten. Dit moest in verband met het snelle bin nendringen van liet water geschieden, ook al wist men, dat nog talrijke leden der bemanning in het achterschip zaten, vijf hunner konden letterlijk op het laatste oogenblik nog gered worden. Het schot was n.1. bijna gesloten, toen de man op gewonden kreten hoorde om het schot nog even open te laten. Met het binnenstroo- mende water waren toen nog vijf mannen door de kleine opening gedrongen. Het departement van marine deelt mede, dat verscheidene duikers tot in het inwen dige van het wrak van de Squalus zullen afdalen om vast te stellen of nog opvaren den in leven zijn. Vervolgens zal getracht worden de duikboot te lichten. Deze werk zaamheden zullen verscheidene dagen duren. Toen de duikerklok bleef ste ken Aan boord van het Amerikaansche oor logsschip „Brooklyn", dat meegeholpen heeft aan het reddingswerk bij het ongeluk van de „Squalus", heeft een vertegenwoor diger van de „United Press" een onderhoud gehad met den duiker John MacDonald, die de opvarenden van de „Squalus" met de duikerklok naar de oppervlakte heeft ge bracht, De duiker beschtreef hoe de laatste acht overlevenden van de „Squalus" uit de duis ternis op den bodem van den Oceaan, veer tig vaam diep, naar hoven werden gehaald De kabel, die de duikerklok naar boven moest hijschen, raakte echter op een gege ven oogenblik onklaar, zoodat het scheen, alsof het water, waaran zij zoo juist ont snapt waren, toch nog hun graf zou wor den. Maar de opgesloten mannen lachten en maakten grapjes. Met de acht overlevenden van de „Squa lus" en zijn collega, Milialowski, bevond MacDonald zich in de duikerklok, toen deze defect raakte. Het leven van nog een man hing echter van de sterkte van de onklaar geraakte kabel af. Er bevond zich name lijk nog een. duiker op het dek van de „Squalus". De medewerker der „United Press" vroeg MacDonald: „Wat deden jullie, toen de dui kerklok bleef steken?" „Wij maakten grapjes", was het ant woord. Toen MacDonald gevraagd werd, een van die grappen over te vertellen, lachte hij en schudde zijn hoofd. Hij zeide, dat er een oogenblik stilte heerschte, toen de klok niet verder steeg. Toen maakte iemand een kwinkslag en de spanning was gebroken. MacDonald onderzocht het toestel, begreep wt er aan haperde en zag in, dat het eeni- ge, wat hij kon doen, was de klok weer te laten zakken tot den zeebodem en opnieuw op te stijgen, als de kabel hersteld was. Zelfs toen demannen weer daalden naai de donkere diepten, waar zij juist vandaan kwamen, gingen zij door met lachen en schertsen. NAZI-LEIDER IN NEW-YORK GE ARRESTEERD. De leider van den German-American Bund, Fritz Kuhn, is gisteren in Krummsville (Pensylvania) gearresteerd, beschuldigd van diefstal van 14.589 dollar. De arrestatie van Fritz Kuhn zal waar schijnlijk het einde beteekenen van de liai son Bund te New York» En die van België. Een Duitsche persstem over het koninklijk bezoek aan België. Naar aanleiding van het bezoek van HM. Koningin Wilheknina aan Brussel schrijft, de Deutsche Diplomatisch Politische Korres- pondenz o.a. het volgende: Het is voor alle bij een waren vrede ge in teresseerde staten een voldoening, wan neer zij de overtuiging kunnen krijgen, dat landen van de beteekenis en positie van België en Nederland het oprechte streven toonen om, in plaats van de plannen van machtengroepeeringen, welke ook, te bevor deren en daardoor de spanningen te verhoo- gen, integendeel door een bewust afstand nemen daarvan de rustende polen in het Europeesohe volkerenleven te vermeerderen en te versterken. Wat Duitsohlands standpunt jegens de beide naburige Noordzeelanden betreft, het is ondubbelzinnig: 'het Duitsche Rijk eerbiedigt onvoorwaar delijk de onafhankelijkheid van bei de landen, wenscht echter ook die onafhankelijkheid door alle anderen geeerbiedigd te weten. Alle veronder stellingen betreffende Duitsche plan nen tot een overval en tot agressie behooren derhalve zonder meer thuis in het rijk der fabelen. Zij kunnen dus slechts het doel hebben om de beide staten in de rechtlijnigheid hunner politiek te doen wankelen en hen met de middelen van den laster te brengen in een front, waarhij egocentrische voorstellingen of ego ïstische motieven ovcrheerschen en ieder rekening houden met erkend gerechtvaardigde strevingen van anderen ontbreekt. Duitschland zelf heeft in geen enkel op zicht bedoelingen of bijgedachten om bui tenstaanders en hen, die in het geheel niet betrokken zijn bij politieke controversen, welke het zelf nu eenmaal niet bespaard blijven, daarbij te betrekken. Het verwacht van zijn kant niets anders, dan dat deze derde mogendheden haar welbegrepen be lang er in zoeken, dat aanwezige spannin gen door haar houding niet eventueel nog verhoogd worden, maar dat in laatste instan tie de weg naar een vreedzame oplossing gevonden wordt. Helsche machine te Praag ontploft In de buurt van een synagoge. Gisteravond is een helsche machine ont ploft in het vroegere Ghetto van Praag, niet ver van de synagoge. De explosie vernielde geheel den ingang van een huis en bedolf twee personen onder het puin. Zij werden ernstig gewond. De politie is van meening, dat het hier gaat om een optreden van de fascisten, die op het oogenblik een antisemietisohe cam pagne voeren. Het is de derde ontploffing sinds een maand, welke geschiedt bij den ingang van een Joodsch huis. Vannacht heeft de politie op het Wences- lausplein een groep in uniform gekleede fas cisten uiteengejaagd, die daar betoogden ten gunste van een snelle oplossing der Jood- sche kwestie. Olt nummer bevat 8 pagina's DE BILT SEINT Verwachting: Iets koeler dan gisteren, gedeeltelijk be wolkt, droog weer, matige, in den middag krachtige Noordelijke wind. Het rommelt nog in Abessinië Nog steeds haarden van verzet, Economische toestand niet goed. De onderstaatssecretaris voor Italiaansch Oost-Afrika, Terruzzi, heeft in den senaat verklaard „de politieke en militaire toestand in Italiaansch Oost-Afrika is bevredigend. Wij moeten echter erkennen, dat er nog kleine sectoren zijn, die ten prooi zijn aan rebellie. Het betreft kleine centra van op stand, gelegen in Amara en Chiao, die ge leidelijk tot rede worden gebracht en welker onderdrukking het gebruik van slechts en kele bataillons noodig maakt. Groote mili taire acties zijn niet meer noodig". Spr. voegde hieraan toe, dat de economi sche toestand niet goed was en wel om drie redenen: Het Suezkanaal, de hooge kosten der transporten, inlandsche werkkrachten, die thans gebruikt worden voor den aanleg van wegen en dus onttrokken worden aan den landbouw. Teruzzi besloot: „Wanneer deze hinderpalen verdwenen zullen zijn, zal de ontwikkeling der kolonie normaal wor den". Het nieuwste Fokker-product taxiet De D 23 op Schiphol. Het nieuwste product der Fokkerfabrie ken, het tweemotorige jachtvliegtuig D 23, dat dezer dagen is voltooid eh naar Schip hol werd overgebracht, heeft Woensdag en gisteren voor het eerst taxiproeven over het veld gemaakt. Het vliegtuig werd bestuur door den in- vlieger der Fokkerfabrieken, den heer Scn- dermann, die het toestel op den grond aller lei manoeuvres liet verrichten, welke nauw keurig door ingenieurs en deskundigen der Fokkerfabrieken werden gadegeslagen. Wanneer de resultaten hiervan bevredi gend zijn, zal het toestel dezer dagen zijn luchtdoop ondergaan. Elk schip wordt in een blokkadezöne van 200 mijl aangehouden DREIGENDE TAAL VAN JAPANSCHEN SCHOUT-BIJ-NACHT. Naar aanleiding van het aanhouden van het Britsche s.s. „Ranpura" en het Fransche s.s. „Aramis" door Ja- pansche oorlogsschepen heeft de woordvoerder der Japansche marine te Shanghai verklaard, dat de scheepvaart aan de Chineesche kust practisch als geblokkeerd dient te worden beschouwd. De Japansche autoriteiten eischen voor zich het recht op, elk schip aan de kust aan te houden, om het te inspecteeren, te registreeren en uit te maken of de vaartuigen worden gebruikt „voor militaire doeleinden ten gunste van het re gime van Tsjang Kai Sjek", hetgeen het geval is, wanneer zij een la. ding vervoeren, bestemd voor Chi- neesch militair gebruik. In Japansche vlootkringen verklaart men, dat de blokkade langs de geheele Chinee sche kust tot tweehonderd mijlen in zee zou gelden en dat weldra sensalioneele bijzonderheden aart den dag zouden kun nen komen omtrent de wijze, waarop de buitenlandsche schepen hulp verleenden aan het regime van Tsjang Kai Sjek. Deze hip is dan ook de reden, waarom Japan tot de blokkade besloten heeft en het steunt hierbij op getuigenissen van gevan gen genomen Chineesche soldaten. Krachtig protest. Officieel wordt medegedeeld, dat sir Percy Noble, commandant der Britsche vloot in de Chineesche wateren, krachtig bij de Japansche autoriteiten geprotesteerd heeft tegen de aanhouding van de „Ranpura". Volgens een bericht uit Hongkong is de Britsche ambassadeur in China, sir Arclii- bald Clark Kerr, vandaar naar Amoy ver trokken om overleg te plegen met vice ad miraal sir Percy Snoble, den opperbevel hebber van de Britsche vloot in de Chinee sche wateren. Sir Archrbald zal naar Sjanghai doorreizen, waar hij Maandag verwacht wordt. Te Londen wordt verklaard, dat het be zoek van den ambassadeur aan Amoy ge schiedt ter vergemakkelijking van het over leg met den opperbevelhebber en dat er geen bijzondere beteekenis aan moet wor den gehecht. Nog meer Japansche matrozen naar Koelangsoe? Schout-bij-nacht Kanazawa, het hoofd van het persbureau der admiraliteit heeft in een door hem afgelegde verklaring de bedreiging uitgesproken dat nog meer Ja pansche matrozen naar Koelangsoe zullen worden gezonden, indien de toestand niet zal verbeteren. Hij zeide, dat de ontscheping van buitenlandsche mariniers te Koelang soe drie reacties teweeg gebracht; 1) plotseling wijziging in de houding van den gemeenteraad der internationale neder zetting welke sinds de aankomst van bui tenlandsche mariniers zijn verzoenende hou ding jegens de Japansche autoriteiten heeft prijsgegeven. 2) toeneming der anti-Japansche stem- ming. 3) toenemend verkeer tusschen Koelang- üoe en het vasteland, waardoor antti-Ja- pansche elementen de nederzetting kunnen binnenkomen. Kanazawa voegde hieraan toe dat Koelangsoe de basis is geworden voor anti-Japansche operaties te Amoy.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1