<-■*1*0111*1 B lil
Geen hoop meer
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Thetis bemanning
Hr. Ms. Sumatra begroet het
Fransche vlooteskader
voor
de
Waarschijnlijk
90 man
omgekomen
Het Russisch antwoord
overhandigd
vJJeerbericht
Weinig vrijwilligers
Ontspanning voor
dienstplichtigen
De luchtbescherming
van bedrijven
BRUIDSFOTO'S
ARP AD MOLDOVAN
Laan, Schagen, Tel. 20.
ZATERDAG 3 JUNI 1939. 83e Jaargang. No. 10895.
- eSt¥ W.V. IKtg -Mif. „VtoHowd» Woofdwtwof^ief"
Aangrijpende tooneelen
op de werf te Birkenhead
SCHIP GEKANTELD EN THANS GEHEEL
ONDER WATER.
RACE MET DEN TIJD DOOR DE REDDERS
VERLOREN.
Konden wij gisteren in een gedeelte van onze oplage
nog vermelden, dat er gegronde hoop bestond op redding
van de bemanning van de gezonken duikboot, helaas is
deze hoop den bodem ingeslagen. Getijstroom deed de on
derzeeër kantelen en zinken, waardoor de reddingskansen
zeer verminderden. Officieel is medegedeeld, dat er geen
hoop op redding meer bestaat. Zooals men weet zijn vier
man in veiligheid gebracht, negentig personen zijn dus ten
doode opgeschreven. Nóg kunnen de schepelingen in
leven zijn, maar de reddingsploeg is ervan overtuigd een
wedstrijd met den tijd te houden, een wedstrijd die zeer
waarschijnlijk verloren zal worden. Elke minuut vermin
dert de luchtvoorraad, zeer waarschijnlijk zal bij het ter
perse gaan van dit nummer de ongelukkige bemanning na
een vreeselijken doodsstrijd reeds zijn omgekomen.
ANGSTIGE SPANNING.
Op cle werf te Birkcnlhead verdringen
zich honderden. Even na middernacht
heeft een ambtenaar van de Camrnel Laird
de houwers van de Thetis, met gebroken
slem aan de wachtende menigte medege
deeld:
„Tot mijn spijt moet ik zeggen, dat er
geen hoop meer is voor de mannen, die
nog in dé Thetiszitten".
De wachtende vrouwen barstten in schrei
en uit. Velen harer hadden bijna onafgebro
ken staan waühten sinds het begin van
den avond, wachtende op berichten. De
vróuwen en verwanten van de manschap
pen aan boord van de Thetis bevonden
zich onder hen.
Kort voor middernacht was nog officieel
medegedeeld, dat er een poging gedaan
werd om de Thetis met kabels te lichten,
doch dat de hoop op redding van verdere
memsohenlevens afnam Eveneens kort voor
middernacht werd van de admiraliteit ver
nomen, dat slechts vier man gered waren
van de Thetis. Zij werden opgepikt door
den destroyer „Brazen". Verder doen niet-
bevestigde berichten de ronde, volgens
welke twee andere opvarenden verdronken
zouden zijn bij een poging om te ontsnap
pen. Voqr middernacht had men nog niet
alle hoop laten varen, hoewel toen reeds
het feit, dat geen signalen van de opvaren
den werden vernomen, duistere vermoedens
wekte.
Het einde.
Kort voor twee uur, hedennacht arriveerde
een sleepboot te Llandudno. Een ambtenaar
kwam haastig aan land en reed weg. Blijk
baar kreeg de chef van het havenhoofd
eenige inlichtingen, want hij verklaarde, dat
iedere verdere mededeeling verkregen kon
worden rechtstreeks van de admiraliteit of
de Camrnel Laird. Het ambulancepersoneel
werd weggezonden. Naar verluidt beteekende
dit het einde er was geen hoop meer, dat
nog manschappen van de Thetis konden wor
den gered.
Nog meer deskundigen.
Zes deskundigen, die indertijd hebben me-
degeholpen aan de berging van de nabij
Scapa Flow gezonken Duitsche oorlogssche
pen, zijn, naar Press Association meldt, gis
teravond per vliegtuig van de Orkney-eilan-
den naar Liverpool vertrokken, teneinde nog
aan de werkzaamheden tot berging van de
Thetis deel te nemen.
De bergingsmaatschappij die, toen het
achterschip van de Thetis nog boven wa
ter uitstak, alles in het werk heeft gesteld
om een gat in den romp te hakken, teneinde
hierdoor een luchtleiding naar binnen te
kunnen brengen, zette gisteravond haar po
ging voort.
Het bleek alras, dat de Thetis in een moei
lijker positie is komen te liggen dan toen
de bergingsmaatschappij haar eerste potgin-
gen om een gat in den romp te hakken, on
dernam.
Om tien uur kwam dan ook het eerste
pessimistische bulletin van. de admiraliteit
Men heeft ook nog met een Tervistoestel
reddingspogingen ondernomen, om onbeken
de redenen is men hiermede weldra gestaakt
Drie enorme „schccpskameelen" zijn bij
het wrak gearriveerd. Zij zullen worden
aangewend bij de pogingen het schip te
lichten.
De Britsche koning laat zich in Canada
voortdurend op de hoogte houden.
Nog overlevenden in de Thetis?
Naar de admiraliteit mededeelde zouden
duikers te 01.00 gmt. nog zwakke klopsigna
len van de Thetis hebben waargenomen. De
reddingspogingen zijn daarop met alle kracht
vportgezet
Sabotage in Bohemen
Duitsche autoriteiten nemen ver
strekkende maatregelen.
VELE ARRESTATIES.
De Duitsche autoriteiten hebben het dra
gen, het verkoopen en het vervaardigen ver
boden van Tsjechische insignes in de na
tionale kleuren met de inscriptie: „Voor het
vaderland".
In welingelichte kringen doet liet ge
rucht de ronde dat in verband met de
voortdurende daden van sabotage in
het centrum van de oorlogsindustrie
van Skoda verscheidene duizenden
Tsjechische arbeiders naar het bin
nenland van Duitschlan.d zouden
worden gebracht en vervangen zou
den wo.rden .door. Duitsche. arbeiders
uit liet Duitsche rijk.
De golf' van arrestaties- onder de Tsjechen
in Bohemen en Moravië, zooworclt gemeld,
neemt weer toe. De'laatste dagen zijn tal
rijke Tsjcclrisché persoonlijkheden, die tot 't
nationaal bureau- te- Praag, behoórén, gear
resteerd.
Fascistenbetoogingen.
De anfiseiiiietTsche; betoogingen der Tsje
chische fascisten zijn óojc, gisteren voortge
zet. Tegen 21 uur 'kwamen op het'Wehc'es-
lausplein en in de groöte 'straten van de
binnenstad steeds nieuwe fascistische groe
pen aan, tégen wié de Tsjechische politie
krachtig optrad. -Ondanks het optreden der
politie knalden voortdurend weer voetzoe
kers. die door de fascisten werden geworpen
Een reeks leidende Tsjechische fascisten,
onder wie ook de voorzitter van het Fascis
tische comitévan actie. dn Lacher,, is 'gé-,
arresteerd-.
Oostzeelanden zouden inderdaad
het strijdpunt blijven.
Een ondeiihoud tusschcn den Fransdhen
en den, Engelschen ambassadeur en Molotof
heeft..geduurd van 17 tot 18 uur.
Men meent te weten, dat Molotof hun
het Russische antwoord op het Fransch
Britsche voorstel voor een drielanden ver
drag heeft overhandigd. Bij afwezigheid
Van oïficieele aariwijzingeh, schijnt het
toch, dat .de Russische regeering blijft aan
dringen op een garantie van Frankrijk en
Engeland voor de drie staten aan de Noord
westgrens van de Urss: Estland, Letland
en Finland.- Littauen dat geen gemeen
schappelijke grens heeft met Rusland
jschijnt piet opgenomen te zijn in de Rus
sische eischen. Deze garantie zou betrek
king bobben- moeten op het geval, dat de
•genoemde landen het slachtoffer zouden
worden van een agressie.
Op dit punt'blijven verschillen van op
vatting hesit aan tusschcn Londen en Mos
kou: Moskou is van meerling, dat de Engcl-
sdhe' regeering wel bereid zou zijn haar
garantiete verieèn'en aan alle staten, die
daarom zouden vragen, terwijl de Sovjet
leiders zouden wenschen, dat de Engelsche
waabbörg van toepassing zou zijn zelfs
wanneer debetrokken statcri. er niet om
zouden - vragen.
De Marseillaise weerklinkt....
Hoe de Maasstad de Fransche
officieren en matrozen ontvangt.
Het tweede Fransche vlooteskader,
dat tot 9 Juni ligplaats zal nemen
in de Rotterdamsche haven, passeer
de gistermiddag om 4.20 uur het
lichtschip Maas. In langzaam tem
po werd doorgevaren, zoodat de eer
ste van de dertien schepen eerst om
kwart voor acht aan de Parkkade
aankwam.
De Marseillaise.
Het was de „Jaguar", het vlaggeschip van
den flottieljecommandant. Daarachter volg
den in zeer langgerekte kiellinie de overige
schepen, die soms op grooten afstand van
elkander voeren.
Toen de „Jaguar" zich gereed
maakte om te meren, speelde het strijkje in
„Bellevue" het Fransche volkslied, waarna
Rotterdamsche mariniers behulpzaam waren
met het vastleggen.
Zoodra de loopplank was uitgelegd, be
gaf de commandant van het piket van Hr.
Ms. „Sumatra", welke oorlogsbodem des
morgens om elf uur gearriveerd was, luite
nant ter zee, Kolf, zich aan boord om den
flottieljecommandant, schout-bij-nacht Y.
Donval, namens den commandant van de
„Sumatra" welkom te lieeten.
Kort daarna brachten de wachtcomman
dant der mariniers, kapitein P. J. van Gijn,
de havenmeester A. Kortland, de vice-consui
van Frankrijk, de heer L. Moreau en de in
specteur van de rivierpolitie P. C. Versloot
een bezoek oon het vlaggeschip.
Inmiddels waren de torpedobooten Boulon-
nais, Foudroyant en Brestois, die eveneens
aan de Parkkade zullen blijven, naast el
kaar langszij van de „Jaguar" komen lig
gen. De andere booten voeren door naar de
Boompjes, Stieltjeskade en Westerkade.
Nederlandsch „vlagvertoon."
Juist, toon de „Jag;uar" meerde, reed een
bestelwagen van de posterijen voor, die een
flink gevulde postzak als speciale bestelling
aan boord bracht.
Ook stonden aan de Parkkade werklieden
van den gemeentelijken telefoondienst, die
direct begonnen met het aanleggen van den
telefoon, die een half uur later reeds was
aangesloten.
Ook de Rotterdamsche politie zette haar
beste beentje voor bij het op een afstand
houden van de vele duizenden belangstel
lenden, die zich langs de Parkkade en op
den heuvel hadden opgesteld.
Oorlogsbodems groeten elkaar.
Nadat de eerste bezoekers waren
verwelkomd, werden vlaggeseinen
gewisseld. Toen werd de Nederland-
sche vlag geheschen en vuurde de
Jaguar" een salvo van 21 kanonscho
ten af, dat door Hr. Ms. „Sumatra"
werd beantwoord.
De groote Hollandsche vlag werd gestre
ken, maar aan de achterste ra bleef een
kleinere Nederlandsche driekleur wapperen
Deze vlaggewisseling werd door de andere
schepen van het flottielje overgenomen.
Kort daarop vuurde Hr. Ms. „Sumatra"
een salvo van 13 schoten af, hetgeen even
eens door het Fransche vlaggeschip werd
beantwoord. Tijdens deze salvo's werden
door bet strijkje van het restaurant de bei
de volkslieden ten gehoore gebracht.
Officieele bezoeken.
Hedenochtend zullen de garnizoenscom
mandant en de commandant van do mari
niers een bezoek brengen aan schout-bij-
nacht Donval, terwijl ook de consul van
Frankrijk, de heer R. ïmbault—Huart zijn
landgcnooten zal verwelkomen. Later in
den morgen zal de flottieljecommandant te
genbezoeken brengen aan den burgemeester,
den garnizoenscommandant der mariniers
en den havenmeester.
Een nachtfeest.
Hedenmiddag wordt een galadiner gehou
den in den daktuin van Hotel Atlanta, aan
geboden door den commandant van de
Kon. Nederlandsche Marine, 's Avonds zul
len de officieren zich naar de cabaretdan
cing Pschorr begeven, waar de „Fransche
Week" zal worden begonnen met een groot
Fransch nachtfeest. Maandag staat een
officieele ontvangst ten stadhuize op het
programma, met een gezellig samenzijn in
de burgerzaal. Ook geeft dien dag het cir
cus Strassburger een speciale matinée voor
de matrozen van de oorlogsbodems.
De opvarenden van deze schepen hebben
gratis toegang tot de Rotterdamsche dier
gaarde, terwijl diverse bioscopen de officie
ren en matrozen tot het bijwonen van een
vertooning hebben uitgenoodigd.
Verder hebben tal van openbare vérmake-
lijkheidsmrichtingen speciale feestavonden
georganiseerd en maatregelen genomen,
krachtens welke den Franschen gasten tal
van faciliteiten worden verleend.
Het flottielje zal tot Vrijdagmorgen in
de Rotterdamsche havens blijven liggen. En
kele van de schepen, kenbaar door een
blauwe vlag met wit kruis, zullen op be
paalde dagen voor het publiek te bezichti
gen zijn.
Pit nummer bevat 16 pagina's
DE BILT SEINT:
Verwachting; Droog, zonnig,
vrij warm weer, matige tot
zwakken Noordoostelij'ken
wind.
Een blik in de oudheid
Merkwaardige vondst uit den
tijd van pl.m. 1800 jaar voor
Christus.
Dezer dagen heeft dr. F. C. Bursch, con
servator van het rijksmuseum van oudhe
den te Leiden, in de omgeving van Hoen-
derloo een merkwaardige vondst gedaan.
Op het plateau van „Schenkenshull", een
heuvelrug tusschen Hoenderloo en Beek
bergen heeft deze archeoloog een grafheu
vel van 14 meter diameter en -1.20 hoogte,
ontgraven. De heuvel, welke twee klokbe
kers bevatte, was uit plaggen opgebouwd.
Drie concentrische ringen toonden aan. dat
het graf doW 3 rijen palisaden moet zijn
omgeven. In den bodem ingegraven, ontdek
te dr. Bursch een derde kleine klokbeker,
een grafgift bij het onverbranue lijk van een
kind.
Deze uiterst merkwaardige heuvel uit de
klokbeker-cultuur wordt gedateerd omstreeks
1800 v. Chr.
Naar wij vernemen, hebben zicb
voor het vervangen van oudere
dienstplichtigen, die thans onder de
wapenen zijn geroepen, nog geen
3000 man vrijwillig aangemeld.
Defensie organiseert.
De minister van Defensie heeft in zijn Ant-
woordmeinorie nopens het wetsontwerp tot
wijziging van de Dienstplichtwet medege
deeld, dat het instellen van een lichaam
voor ontwikkeling en ontspanning, voor de
militairen, reeds, zij het voorshands op be
scheiden schaal, ter hand is genomen.
Ten einde maatregelen te treffen, waardoor
dienstplichtigen in staat zijn hun vakbe
kwaamheid te onderhouden, wordt overleg
gepleegd met het Departement van Sociale
Zaken.
De vervaardiging der marinefilm In Ned.
Indië is in vollen gang. Een overzicht tij.
dens het maken van een opname In de
openlucht te Soerabaja, waarbij de opera
teur van het dak van de auto de man
schappen „onder schot" neemt.
Bekostiging van afweergeschut
uit eigen middelen niet in strijd
met de Grondwet.
Onder de huidige omstandigheden was
het niet mogelijk de aanschaffing van mate
rieel op korten termijn belangrijk,
uit te breiden, zoodat de Regeering geen
aanleiding vond nadere voorzieningen ten
aanzien van de luchtverdediging voor te
stellen, aldus de Antwoordmemoric inzake
het wetsontwerp tot wijziging der Dienst
plichtwet.
Dat de versterking van de luchtver
dediging thans voor een groot deel
afhankelijk zou zijn van bijdragen
van lagere overheidsorganen en par
ticulieren, kan de regeering aller
minst toegeven.
De landsverdediging richt zich op de
handhaving van de onafhankelijkheid van
den staat, hetgeen niet insluit de besclher;
ming van de in het land aanwezige bedrijven
individueel, ook wanneer deze bedrijven uit
gaan van publiekrechtelijke Organen.
Uit het vorenstaande volgt, dat het bekosti
gen van afweergeschut door bedrijven uit
eigen middelen, ten einde zicb tegen het risi
co van luchtaanvallen te dekken, geenszins
in strijd is te achten met de beginselen neer
gelegd in de artikelen 188 en 194 der Grond
wet
ART 1ST1EKE
EÜTÜGR. KUNSTATELIER
NIEUWE N1EDORP
Geopend dagelijksook 's Zondags.