Warmenhuizen
GOary
PICKFORD
Het natuurwonder van
den Golfstroom
W. GOUDSBLOM.
DE VESUVIUS
spuwt steentjes
)rl
KLEERMAKER. -
M. BOS. M. BOS.
- RIJWIELEN. -
VOOR DEN ZOMER!
H. A. WILBERS.
CJ PLOEGER. DIRKSHORN.
VOOR DEN HOOIBOUW.
- W. DEN HARTOG. -
keert tot de
film terug
Costuums naar maat Confectie vanaf f 16.—Vraagt zichtzending, ook stalen voor maatcostiiums,
reeds vanaf f32.—. Werkmanskleeding
zonder eenige verplichting.
l BOS. ST. MAARTENSBRUG
i- ST. MAARTENSBRUG. -
HEBT U EEN AUTO NOODIG
GARAGE L. A. VAN DER LINDEN.
- 't Zand.
TE KOOP
Rijwielhandel. St. Maartensbrug. Smederij.
HEERLIJK BANKETBAKKERS IJS
Fa. H. KONIJN. T ZAND
tiet Cen.
Jen loop
geldende
ndvraag,
verbaal
t met de
n moge.
tol
'er vttöK
rden gt.
de voo
ziekei
17 M
Donderdag 15 Juni 1939
Vierde blad
in alle prijzen.
HEEREN GAZELLE, hooge maat f30.00
DAMES GAZELLE f32.50
DAMES f22.50
DAMES f20.00
DAMES f 15.00
2 JONGENS, 11-14 jaar f 14.50
1 JONGENS, 7-11 jaar, nieuw f23.00
1 MEISJES, 7-11 jaar f 13.00
HEEREN f22.50
HEEREN f20.00
Verder verschillende merken nieuwe RIJ
WIELEN, Juncker, Simplex, de Poort, enz.,
enz. Vraagt prijs voor het opknappen van
Uw Rijwiel onder garantie.
Gemakkelijke condities.
Beleefd aanbevelend,
va
iet
istaand
ik weri
advies
perduh
BEBLOEMDE ZIJDE
VISTRA's
VLISCO's
KATOENTJES.
ïn ruime sorteering verkrijgbaar bij:
v.h. M. MEIJER en Zn.,
U kunt luxe 4 en 6 persoons wagens huren
bij
Wij hebben een zeer groote sorteering WOL, ZIJDE en KA
TOEN voor ZOMERKLEEDING en HANDWERKEN.
Suriname Kantwol (iets moois) in alle moderne kleuren,
ook rose, en wit, per knot, 50 gram 37K ct.
Voordeelige Ivoordwol, in marine, zalm, rose, voor bo
ven- en onderkleeding, groote knot 38 ct.
Toekan Zij, en Jo Jo, mooie kwaliteit zijde voor haken
en breien, per knot, 50 gram 40 en 30 ct.
Durable Parellustcr, zeer voordcelig in 't breien, mooie
kleuren, per Jcnot 100 gram 55 ct.
Durable geglansde en lndanthren Katoen, ook in mari
ne. bruin, zwart, grijs, terra, 100 gram 40 en 33 ct.
Pakmó Katoen in 6 kleuren, en ongebleekt, No. 8 en
10, 2 knot 25 ct.
Silkophane, iets moois voor handwerken, in alle kleu
ren, per knot 73 ct., per 10 Meter 11 ct.
Alle soorten D.M.C. ook ITaakgaren. in wit, écru No. 20—100
voor fijn haak- en breiwerk.
Voor ieder model GRATIS-PATROON, ook voor spreien en
kleedjes.
1 gebruikte Mc. COEMICK MAAIMACHINE, dunne vinger-
balk, met 6 beste zaagmessen.
1 prima BOBY HOOISCHUDDER.
1 DEENSCHE WEIDESLEEP (als nieuw).
Aanbevelend,
VANAF HEDEN 's ZONDAGS.
Verkrijgbaar vanaf 3-5-10 ct., bij
ei
23 dl
opei
ongt
at zot
tantö
groot!
ermfr
eea
een
e dt
hu'
n oei
dm
van
-imaal
■x enz.
bezet,
ou en
or el-
Ie Ja-
.eeuw
en
han-
was
.lleen
een
van
veel
dat
jmde
Amerika's
traditioneele lieveling
MARY PICKFORD.
VAN DE „STOMME FILM" VIA DE POLI
TIEK NAAR DE GELUIDSFILM.
Een simpel bericht van de Ameii-
ltaansche pers heeft wel verrassing
maar geen verbazing gewekt, het be
richt dat Mary Pickford, 's werelds
lieveling" tot de film terugkeert.
'Amerikaansche dagbladen deelen mede dat
Mary Pickord, Amerika's lievelingsster, 'ie
jarenlang als nummer een straalde op de
lijst der „koninginnen van het witte doek",
tot de filmstudio terugkeert na vele jaren
op ander terrein te zijn werkzaam geweest.
Een bericht dat ons moge verrassen, maar
dat anderszins niet behoeft te verwonderen.
Het gebeurt regelmatig dat filmacteurs en
actrices die door de opkomst van de spreken
de film op den achtergrond, gedrukt werden,
doordat zij slechts beeldende maar geen „ge-
luids-kwaiiteiten" meenden te bezitten, later
tot de film terugkeerden. En waarom zou
dan do kans van deze „world's darling" ge
ringer zijn dan die van anderen? Er is ten
slotte nog niemand die deze vrouw met het
prachtige 1) ton de haar die zulke onvergelijke
lijke triomfen vierde, vergeten heeft. Mary
Pickford's naam is en blijft verbonden aan
«en reeks voortreffelijk geslaagde films als:
«Molly", „Madame Butterfly", „Een arme
kleine rijke", „De roman van Mary' en bij
«United Artists', waarvan zij geruimen tijd
de leiding had, bet onvergelijkelijke succes
«Daddy Longlegs" (Vadertje Langbeen).
Zij zorgde voor verrassingen.
Intusschen heeft Mary Pickford het Ameri
kaansche publiek meer dan eens versteld
doen staan door mededeelingen die haar
ambities op gansch ander terrein dan dat
der film verrieden. Zoo konigde zij enkele
jaren geleden, eind 1935, aan dat zij zich can-
didaat wilde stellen voor het Amerikaansche
Parlement, kort nadat zij de leiding op zich
genomen had van de „United Artists Film
Corporation", waarmee zij zich als eerste
vrouw ter wereld aan de spits stelde van
®en film-onderneming die de beschikking
heeft over millioenen dollars.
Iedereen in Amerika stond natuurlijk stom
verbaasd te kijken bij dit bericht. Men vond
het zoo eigenaardig dat het aanvankelijk als
een reclametruc werd beschouwd, hetgeen ge
logenstraft werd door het feit, dat het juist
Mary Pickford en niet een andere actrice
was om wie het ging. Toen moest men wel
aannemen dat het Miss Pickford ernst was.
De intieme vrienden van de kunstenares en
vooral zij die het, kort daarop gescheiden
„gelukkigste echtpaar ter wereld" van na
bij kenden, waren minder verbaasd. Zij wis
ten dat de scheiding die in 1934 uitgesproken
was tusschen Mary Pickford en Douglas
Fairbanks niet veroorzaakt was door een
noodlottige „verkoeling". Alleen voelde de
zes en veertig-jarige Mary plotseling den
drang in zich, op te treden als strijdster voor
het volk. In een vergadering te St. Louis
kwam zij op tegen de onderdrukking der
persoonlijkheid in de Vereenigde Staten.
Amerika nam deze impulsieve daad toen niet
al te ernstig op, maar haar echtgenoot kon
zich niet vereenigen met deze nieuwe werk
kring en ambitie en daarmee was het con
flict geschapen.
Douglas Fairbanks die op dat oogenblik
nog immer tot de groote filmsterren behoor
de, dacht aan de sprookjesachtige carrière
van de kleine Mary en dan kan het geen
verwondering baren, dat deze verandering
hem allerminst behoorde
Haar levensloop.
Mary Pickford werd te St. Petersburg in
Illinois geboren als de dochter van een bui'-
gemeester. Op zestienjarigen leeftijd ging zij
aan het tooneel. Zij was slechts één meter
twee en veertig groot, maar juist haar sier
lijk figuurtje trok sterk de aandacht. Bo
vendien was zij mooi, temperamentvol, be
zat zij een aantrekkelijke glimlach en bleek
zij fotogeniek. Sam Goldwyn haalde haar
naar Hollywood, waar zij optrad in twee kin
derfilms die beide een buitengewone sensatie
voor het filmpubliek werden.
Het geluk duurde wel tien jaar.
Toen Sam Goldwyn in 1921 uit de „United
Artists Company" trad, nam Mary Pickford
zijn aandeelen over, waardoor zij tegelij
kertijd de rollen 'zelf kfézen k'on; dié' zij
graag wilde spelen. Al haar films, zonder
eenige uitzondei'ing, wei'den een wereldsuc
ces: „Little bird", en „Rosita" maakten haar
wereldberoemd. In 1924 trouwde zij met
Douglas Faii-banks. wiens roem in die da
gen in de verste verte niet zoo groot was
als de hare. Zij bouwden toen de meest ge
fotografeerde villa ter wereld in Beverley
Hills. de „Pickfair". waarvan de groote
zwembassins met de prachtige palmboomen
die ze omzoomden hei'haaldeli.jk gecopieerd
maar nimmer geëvenaai'd werden. En terr
wijl het in die jaren mode was. da4 een hu
welijk in Hollywood, tusschen filmsterren
gesloten, na enkele maanden weer ontbon
den werd. bleef het echtpaar Pickford-Fair-
banks gelukkig tien jaren lang.
In wezen bleef Mary eenzaam.
Twee kindei'en kregen zij. Maar beide
een dochter en een zoon stierven kort na
de geboorte. (Douglas Fairbanks Jr. is een
zoon van Fairbanks uit diens eerste huwe
lijk.) Zoo bleef de gevierde kunstenares, rijk
aan roem. liefde, vriendschap en vereering,
in wezen toch eenzaam. En toen vei volgens
de spi-ekende film zijn intrede deed. kwam
ook aan haar werk een einde, terwijl haar
echtgenoot voortging succssen te boeken,
Jarenlang had liet werk haar geheel ver-
vuld, had zij zich eraan overgegeven met cen
ernst en een toewijding die zeldzaam wa
ren in haar vak en wat restte haar toen?
Een leven dat niets meer te maken zou
hebben met film en publiciteit.
Zij schiep zich een nieuw doel: de poli
tiek en terstond stelde zij zich daarmee op
nieuw in het brandpunt der belangstelling.
Zi.j kondigde aan een actieve propaganda te
willen voeren voor de verbetering van het
morecle levensniveau in Amerika. Inder
daad won zij veler harten tijdens de spreek
beurten die zij op verschillende plaatsen
vervulde, maar een blijvende cai-rière in
deze nieuwe, „diplomatieke" loopbaan schiep
zij zich toch niet.
Oude liefde roest niet.
Men zegt, dat het bloed kruipt, waar het
niet gaan kan en dat schijnt dan ook op
filmspelei's van toepassing te zijn. De blon
de Mary, eenmaal aanvaai'd als 's werelds
„liefste en lieftalligste filmacti'ice". heeft de
band. die haar met de studio's vei'bond,
toch niet vooi'gocd kunnen bi-eken en zij
gaat haar plaats onder het licht van de
schijnwerpei's opnieuw innemen. Haar suc
cessen in de „stomme pei'iode" van de film
leven in veler herinnering vooi*t. Of zij erin
slagen zal in het licht van de tegenwoordige,
nieuwe eischen van het film vak en de groo
te concun-entie der sterren onderling, nieu
wen luister bij te zetten aan haar ouden
i'oem? Dat zal de toekomst moeten leei'en.
Een ding staat reeds nu vast.bij deze rnerk-
waai'dige tenxgkeei'. Mai*y Pickford zal zon
der twijfel geen „studio-vrees" hebben, zij
kent het vak van haver tot gort i
G. H. W.
Vrees voor een nieuwe uitbarsting.
Prompt bij het begin van de
eerste zomei'maand heeft de Vesu-
vius, de trots en de schrik van, de
schoone omgeving van Napels, 'zijn
ondei'gi'ondsche poorten geopend. Hij
verlichtte gedurende de laatste
avonden met zijn rooden schijn en
vurige dampen den geheelen hemel
Het was een grootsch schouwspel,
ook voor de aan verschijnselen van
dezenaard gewende Napolitanen.
Wat echter bedenkelijker is: ditmaal vli„e-
gen ook de zoogenaamde „lapilli" ip. de
lucht, kleine „steentjes," die bij de ramp
van Pompeji in het jaar 79 n. Chr. naast
asch en heeten modder zoo'n noodlottige
rol hebben gespeeld. Men ziet, hoe deze
„lapilli" gloeiend uit den krater de lucht
in worden geslingei'd. Dit zou bewijzen, dat
men hier met iets anders te doen heeft dan
met de gebruikelijke oplaaiende vuurtongen,
die dikwijls, en de lichtgevende zwaveldam
pen, die welhaast voortdux-end te zien zijn,
wanneer de top van de Vesuvius ten mins
te niet in de wolken gehuld is.
Nog geen mededeelingen van
het observatorium.
Het observatorium van den Vesuvius be
vindt zich thans op een hoogte van 603 me
ter aan den voet van den aschkegel. Het
werd tusschen 1912 en 1916 gemoderniseerd.
Van daar uit leidde vi-oeger een kabelbaan
tot bijna aan den rand van den krater. De
eene helft van het stationsgebouw is echter
bij de laatste groote uitbarsting van den
Vesuvius in het jaar 1906 in den breeden
kx-atermond gestort. Het observatoi'ium
heeft nog niet kunnen verklaren, of men
bij dit nieuwe vei'schijnsel slechts te doen
heeft met de gebruikelijke activiteit van den
vulkaan, die vooi'al in den zomer na een
lange regenperiode pleegt in te treden, of
dat de wei'king ditmaal van ongewonen
aard is.
Vroegere uitbarstingen.
Buiten de beroemde, verschi'ikkelijke uit
barsting van den Vesuvius in het jaar 79
n. Chr., die de bloeiende steden Hercula-
num en Pompeji bedolf en ook Stabbia (op
het oogenblik Castellamare)dicht- bij 'de
Golf van Napels vex-nielde, is in onze eeuw
de uitbarsting van 1906 door de enoi'me
aangerichte schade berucht geworden. Een
aantal bloeiende dox-pen en vele vruchtbare
wijngaarden op de helling van den bei'g
werden vernield. Honderd 'en vijftig inen-
schen vonden daai'bij den dood.
Indertijd vei'anderde de Vesuvius ook
uiterlijk zichtbaar zijn vorm:
de zuidelijke top van het bei'gmassief, de
eigenlijke Vesuvius, verloor 114 meter van
zijn hoogte, wijl de ki'aterwand afbrak, zoo
dat hij thans nog slechts een hoogte van
1223 meter heeft. De oude noordelijke top,
die als „Monte Somma" gedeeltelijk nog be
houden gebleven is, heeft slechts een hoog
te van 1132 meter. In den loop van de ne
gentiende eeuw heeft de Vestivius niet min
der dan zestien aanzienlijke uitbarstingen
gehad.
In ieder geval heeft de tandrad- en kabel
baan van den Vesuvius, die tot een hoogte
van 1137 meter leidt, thans veel te doen om
al degenen te vervoeren, die het grootsche,
maar geenszins ongevaarlijke scliouwspel
willen gadeslaan, wanneer ten minste niet
de wind de zwaveldampen naar deze zijde
van den berg voert, zoodat men hier niet
passeeren kan.
WATER UIT DE GOLF VAN MEXICO
VERWARMT DE NOORDKAAP.
HET NATUURWONDER VAN DEN
GOLFSTROOM.
In de laatste weken is weer herhaal
delijk spi'ake geweest van een na
tuurverschijnsel, dat de meesten.Pn
zer nog wel van de schoolbanken
kennen: den golfstroom. -Aan den
golfstroom wordt een grooten, zoo
niet beslissenden invloed op het
weer in Europa toegeschreven en dit
is dan ook de reden, waarom men
zich thans weer met hem bezighoudt.
Want aan den golfstroom en zijn gedi'ag
in dit jaar wordt het niet in de laatste
plaats toegeschreven, dat wij zoo lang op het
warme vooi'j aars weer moesten wachten. Toch
zal het voor velen niet ovei'bodig zijn, de
oude schoolkennis nog eens op te frisschen
en na te gaan, wat men eigenlijk onder den
golfstroom verstaat. In het kort gezegd, is
de golfsti'oom onder de buitengewoon talrijke
zeestroomingen de gi-ootste, belangrijkste en
merkwaardigste, een sti-oom, die nooit veran
dert en nooit vei'saagt.
Afmetingen van den golfstroom.
Om te beginnen maken de meeste men-
schen zich al een zeer onjuiste voorstelling
van de breedte .van den golfstroom. Men,
méént veelal,'dat een 'strooming ter breedte
van een groote rivier, door den Atlantischen
Oceaan trekt, zooals de Rijn bijvoorbeeld
door het Meer van Constanz stroomt. In wer
kelijkheid is de golfstroom op zijn smalste
plek 40 K.M. breed en cleze breedte groeit,
kort nadat de sti'oom Straat Florida verlaat,
aan tot 70 K.M. Bij Charleston is de golf
stroom al 150 km. breed en tegenover Kaap
Hatteras op 35 graden Noorderbreedte, zelfs
250 km. Deze bi'eedte wordt steeds grootér,
hoe dieper de golfstroom in Noordoostelijke
richting den Atlantischen Oceaan inkomt.
Tegelijk neemt, echter ook zijn aanvankelijk
buitengewoon groote oppervlaktesnelheid
af. Deze bedraagt in Straat Florida T/j km.
in het uur, een snelheid, die groote is dan
die van .den Rijn bij hoogwatei'. De gemid
delde diepte, van den golfstroom bedraagt
omstreeks 400 meter, doch de temperatuur
van het water is zelfs op 800 nieter diepte
nog buitengewoon hoog, namelijk 12^ gr.
Celsius.
De golf van Mexico is het stuwbekken
van den stroom; door Straat Yuchtan, die
een maximum diepte van 2000 meter heeft,
stroomt het water - van de Caribische Zee
in dit zeebekken.
De hoogste temperatuur van den
golfstroom.
De hoogste temperatuur van den golf
stroom is 30 graden Celsius; deze werd waar
genomen bij Kaap Hatteras. Het is onge
veer 5 graden meer dan de temperatuur van
den Oceaan op deze breedte eigenlijk be
hoort te bedragen. Tien breedtegi*aden Noor
delijker heeft de sti'oom nog maar 1 gi'aad
van zijn temperatuur verloen en dadat hij
4500^ km. in Noord-Oostelijke richting is ge
vloeid, heeft hij zelfs in den winter nog
altijd een zomertempei'atuui*. Dikwijls lieb-
ben de boven den stroom gelegen luchtla
gen een temperatuur om het vriespunt, ter
wijl het water van den stroom 25 tot 28 gr.
C. warm is. Als gevolg daarvan treden in
deze streek van den Oceaan dichte nevels
op, die de scheepvaart in de wateren van
Newfoundland zoo belemmeren en gevaar
lijk maken. Het warmste water komt door
gaans aan de oppervlakte voor of een wei-
nigdaar beneden. Hieraan is het toe te
schrijven, dat de geweldige breede, warme
stroom gewoonlijk de erboven gelegen lucht
lagen zeer stei-k verwarmt.
Invloed op het klimaat*
Deze warme en daardoor opstijgende lucht
stroom, die in het algemeen met den golf
stroom gepaard gaat, verwekt de diepe At
lantische depressies, die beslissend zijn voor
het klimaat van Europa en zonder welke
Midden- en Noord-Europa even koud zou
den zijn als de gebieden van Britsch-Noord
Amerika op dezelfde breedte. De golfstroom
en. de door hem verwarmde luchtlagen, die
hem over het algemeen volgen, houden de
zee nog bij de-Faroër-eilandcn ijsvrij en ma
ken de Westkust van Ierland gemiddeld 2
graden warmer dan de Oostkust. Zoo heeft
de Westkust van Ierland op 62 graden
Noorderbreedte een temperatuur, zooals
aan de Oostkust van Noord-Amerika pas op
38 graden Noorderdbreedte wordt aangetrof
fen Bij IJsland heeft de golfstroom in Ja
nuari een tempei'atuur van meer dan 12
graden Celsius en aan het Noordelijk deel
van de Noorsche kust bewerkt hij, dat de
gemiddelde temperatuur in Januari daar
niet lager is dan in Sofia.
Kan de stroom verlegd worden.
Herhaaldelijk hebben speculatieve Ameri
kanen in de laatste jaren de theorie ontwik
keld dat de koude Labradorstroomdie uit
de Davisstraat komt en langs de Oostkust
van Noord-Amerika naar het Zuiden gaat,
door den aanleg van een machtigen dam in
zee. afgeleid zou kunnen worden, teneinde
aldus den golfsti'oom toegan gte verleenen
tot de kust der Noordelijke Amerikaansche
staten. Dergelijke theorieën behoeven ons
Europeanen echter geen vrees aan te jagen
De golfstroom is in werkelijkheid de resul
tante van de warmtevei'houdingen in den
Atlantisschen Oceaan in verbinding met de
invloeden der aardrotatie, en zoo lang de
Amerikanen noch de tropische zonnehitte
kunnen afschermen, noch den aardbol uit
haar hengsels kunnen lichten, behoeven wij
ons over de hypothetische constructie van
een gigantischen sperdam in den Oceaan
ter wering van de Polaire stroomang niet
druk te maken.
ZAL HIJ HET HALEN? Deze vraag
houdt op het oogenblik doktoren en ver
pleegsters in een hospitaal ernstig bezig. De
baby op de foto is zoo klein en zoo zwak,
dat hij met een oogspuitje gevoed moet
worden,
