„Dr. CO LIJN DE WERELD hakt den knoop door! In de ure des gevaars Postvlucbten op Indië weinig woordem De dertiende boschbrand bij Groesbeek Noodweer boven Moravië „Naar de hel van Oss" Tegenwoordigheid van geest Aldus Mr. Oud in een beschou wing over den persoon van den ministerpresident. „Ik ben nóg van oordeel, dat lk het in 1937 goed gezien heb." Gisteravond heeft mr. P.* J. Oud, burgemeester van Rotterdam en oud-minister van Financiën voor de A.V.R.O.-microfoon een rede uit gesproken orver dr. H. Colijn, naar aanleiding van diens zeventigsten verjaardag. Ieder, die met dr. Colijn in aanraking komt, komt onder de bekoring van zijn bijzondere persoonlijkheid, aldus mr. Oud, die in een beschouwing over de persoon lijks eigenschappen van den ministerpre sident o.m. opmerkte: Rancune kent hij niet. Het is een genot met hean te wer ken. Voortreffelijk was zijn omgang met de collega's in liet Kabinet. Hij was sterk Overtuigd van dc noodzakelijkheid, dat in dezen moeilijken tijd de krachten zouden worden geconcentreerd. Hij voelde er eigenlijk bittor weinig voor, dat de tegenstelling rechts—liniks de politieke verhoudingen In Nederland zou blijven bebeerschcn en zag in een regee ring op breederen grondslag oen eerste rangs belang voor het land. Wij waren het eens In die gedichte waren wij beiden het eens. Gelijk wij beiden ook helzèlfde inzicht had den omtrent het in onzen tijd zoo op den voorgrond tredende financieele probleem. Vast was ons beider overtuiging, dat ge zonde financiën onmisbaar zijn voor 'n ge zonde politiek. Het doel van een sluitende begrooting mocht geen oogernblik uit het oog worden verloren, en monetaire experi menten zouden wel een tijdelijk soulans kunnen brengen, doch de moeiijkheden niet kunnen opossen. Er is op dit punt tusschen ons nooit verschil geweest. Zoo lang moge lijk hebben wij samen aan den gouden stan daard vast gehouden. Eerst toen het vol strekt onmogelijk was geworden hebben wij den gulden laten gaan. Een zware dag voor dr. Colijn. Dit was een zware dag voor dr. Colijn. Hij vond dit besluit toch eigenlijk in strijd met onze financieele waardigheid. Hij vroeg zich telkens weer af, of 't llslaten van den gouden standaard wel in overeenstem ming was met de eerlijkheid, die men van een regeering mag verwachten. Het waren alle ovenvegingen, die den man, die ze deed gelden, slechts tot eer konden strek ken. De minister-president bracht schrik. Wal dit alles nu zeggen, dat de heer Co lijn zijn medewerker» nooit moeilijkheden heeft bezorgd? Natuurlijk niet. De grootespon taniteit van zijn karakter heeft hem dik wijls tot uitlatingen gebracht, die deze me dewerkers met schrik vervulden. En niet alleen als minister. Ik herinner mij nog levendig de schrik, die het veroorzaakte in het anti-revolutionaire kamp, toen hij in 1922 als leider der anti-revolutionaire ka merfractie plotseling geheel nieuwe denk- I beelden over de organisatie onzer Defensie ging verkondigen. Een ander maal gaf hij in de kamer een „cri de coeur" tegen de evenredige vertegenwoordiging. Aan dat in stituut had hij een grondige hekei. Zoo heeft hij zichzelf en het Ka binet, waarvan hij deel uitmaakte, meermalen in moeilijkheden ge bracht door uitlatingen te doen over de beraadslagingen in den boezem van het Kabinet. Zoo een vijftal ja ren geleden bij de behandeling der Winkelsluitingswet en nog onlangs bij de tariefmachtigingswet. Het is uitsluitend zijn spontaniteit, die hem daartoe brengt. Waar hij is zelf ook de eerste, om als men hein* zijn fout onder het oog brengt, die eerlijk te erkennen. Dit is alles uitvloeisol van de eigenschap pen, die zijn militaire loopbaan, al moge zij betrekkelijk kort hebben geduurd, tot een volledig succes hebben gemaakt. Wat voor den militair onmisbaar is, kan echter juist den staatsman wel eens moeilijkheden bezor gen. De militair moet de knoopen niet ont warren, hij moet ze zoo spoedig mogelijk doorhakken. Dat brengt hem er dan wel eens toe de knoop door te hakken en het Kabinet te vormen zonder dat de ze kerheid is verkregen, dat op bepaal de punten niet spoedig moeilijkhe den. zullen rijzen. Toch vrienden. Het is maar een vluchtige beschouwing. Met hem samen te werken was een voor recht. Er is in die jaren van tezamen door gemaakte moeilijkheden een hechte vriend schap tusschen ons gegroeid. De kabinetsformatie 1907 heeft daarin geen verandering gebracht. Er lag hier ecu zakelijk verschilpunt tusschen ons. Ik achtte de formatie van 1937 een fout. De lieer Colijn achtte haar een noodzakelijkheid, waaraan niet te ontkomen was. Hij heeft ook in "het openbaar duidelijk genoeg laten blij ken, dat liet hem veel liever ware geweest als de samenwerking op breeden grondslag had kunnen zijn voortgezet. Nu dit niet mogelijk bleek, meende hij dat 's lands belang vorderde, dat hij zijn medewerking tot een andere formatie ver leende. Ik zag dit anders en ik ben nog van oordeel, dat ik het goed gezien heb. Dit alles raakt echter den persoon van den hoer Co lijn niet. Niemand kan Sterker overtuigd zijn dan ik, dat alleen het landsbelang, zooals hij het zag, hem zoo heeft doen handelen. Door cn door Nederlander. Dat landsbelang bevorderen is ten slotte het groote doel van dit leven geweest. Dr. Colijn is door en door Nederlander. Zie ik goed, dan is dat ook dc verklaring van zijn populariteit, bij breedc groepen van ons volk, die zijn beginselen niet declcn. In de rijen dergenen, die hecht en sterk overtuigd zijn, dat wij het staatsbestel van vrijheid cn verdraagzaamheid met al onze krachten moeten handhaven, staat Dr. Co lijn vooraan, zoo besloot Mr. Oud. Neder landers van allerlei richting zijn hem daar voor erkentelijk en zij getuigen van deze erkentelijkheid op dezen dag. Luchtduivels uitgedreven Bijgeloof in het Verre Oosten. Te Foekoeoka (Japan) is op 't vlieg veld een merkwaardige plechtig heid gehouden. Onlangs waren bij een vliegtuigongeluk zeven men schen om het leven gekomen en op verzoek van de afdeeling-Foekoeo- ka van de Japansclie Luchtvaart maatschappij hebben thans drie Sjinto-priesters de lucht van booze geesten gezuiverd. In hun lange wil te gewaden stegen zij op In een groot liegtuig en gedurende een kwartier zongen zij hun bezweren de formules. Zal Zwitserland onder de wape nenk omen. De zitting van het Zwitsersdhe parlement is gisterochtend- beëindigd, nadat. eénige wetsontwerpen waren goedgekeurd, onder meer dat tot scheiding van het Volken- bondspact van de vredeverdragen. De parlementsleden begaven zich vervol gens naar Luzern, waar de offlcieele schut- tersdag werd gehouden. De bondspresident. Etter, hield hier. een toespraak, waarin hij onder meer zeidc: „In de ure des gevaars zouden de Zwit sers van ccn vlijtig en werkzaam volk wor den lot een gewapend volk, dat sterk en vastberaden is. Het is ieder oogenbllk tot een dergelijke verandering gereed en de bondsraad zal geen moment aarzelen Zwit seriand onder de wapenen te roepen, indien het uur van gevaar zou zijn gekomen." Etter zeide vorder, dat Zwitserland gedu rende de Ian(ste jaren enorme somimen, bijna ccn milliard frank, heeft uitgegeven voor dc versterking van zijn defensie. Namens het diplomatieke korps sprak de Franschc ambassadeur, Alphand. die zeide, dat de grootheid van een volk niet wordt afgemeten naar de uitgestrektheid van zijn land of zijn zielental, maar bepaald wordt door zijn tradities, zijn deugden, zijn eer cn zijn moed. Sybrigje veroordeeld Haar vriend vrijgesproken. De Am6terdamsche redifcbank heeft gis teren vonnis gewezen in de strafzaak tegen de 32-jarige vrouw Sybrigje V.. wonende te Groningen, die terecht heeft gestaan wegens diefstal suibs. verduistering van f 45.000 ten nadeele van den bejaarden landbouwer P. B. Zij zou het geld hebben weggenomen uit een safe-loket in een groote bankinstelling te Amsterdam. Verd. was met B., met wien zij een verhouding had. naar Amsterdam gekomen. De oude man had ongeveer f 100.000 aan bankpa pier en effecten meen aar Amsterdam ge nomen. Hij had dit kapitaal in een safe gedeponeerd, waartoe ook Sybrigje toe gang had. Een paar dagen later verliet zij B., nam uit de safe f 45.000 en vertrok met jongen vriend M. naar Groningen. Sybrigje haar vriend M. werden gearresteerd. Het O.M. eischte tegen de vrouw drie jaar en tegen Af. twee jaar gevangenisstraf wegens vervoeren van gestolen geld met 't oogmerk om daaruit voordeel te trekken. Op verzoek van den verdediger stelde de rechtbank den man in vrijheid. Vonnis wijzende veroordeelde de rechtbank Sybrigje V., wegens dief stal tot anderhalf jaar gevangenis straf en gelastte teruggave van de bankbiljetten aan P. De vriend van Sybrigje, de koopman H. M., werd vrijgesproken van het eerste ten laste gelegde, het vervoeren van de gestolen bankbiljetten. Ten aanzien van het subsidiair fen laste gelegde, het bewaring geven of verbergen van de bankbiljetten, verklaarde de rechtbank zich onbevoegd, omdat dit feit buiten het ar rondissement Amsterdam, namelijk te Ou de Pekela, is gebeurd. Emoe (heenreis) Pelikaan (terugreis) Gier (heenreis) Peiger (terugreis) Zilverreiger Vdam 22 Juni Athene 22 Juni 1 (heenreis) I I Wielewaal lBand 22 Juni iMedan 22 Juni (terugreis) I I „Protest tegen de vermolmde wereld" Zonnewendefeest in Duitschland zeer plechtig gevierd. Het zonnewendefeest is met de crootste plechtigheid in Duitschland gevierd. Hon derdduizend menschen hadden zich in het Olympische Stadion te Berlijn verzameld voor de feestelijkheden. 8.000 meisjes en jongens marcheerden bin nen, waarop 1S00 vaandels rondom den symbolisehen brandstapel geplaatst werden 15.000 S. A.-mannen, die fakkels droegen, defileerden, waarna de brandstapel werd aangestoken. Von Iagow, generaal der S. A.f hield een toespraak. Hij zeide, dat het feest bedoeld is „als een protest tegen de vermolmde wereld, die zich heeft losgemaakt van de heiligste beginselen van het Duitsche volk" Hij vroeg de menigte „eerst rust te nemen, wanneer vrijheid en brood voor altijd voor Duitschland verzekerd zullen zijn". Na hem sprak Goebbels. Het feest eindigde met een groot vuur werk. Fiscus en lachtverduisfering Belastingvermindering voor ge hoorzame Ettgelschen. De Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbescherming schrijft ons: In Engeland heeft men nogal eens wat nieuws op het gebied van de luchtbescher ming, Thans is bekend gemaakt, dat dege nen, die tijdens het houden van verduiste ringsproeven hun woning lichtdicht afge schermd hebben .rechten op belastingver mindering zullen kunnen laten gelden. Of dit voorbeeld navolging verdient? We geloo ven deze vraag ontkennend te mogen be antwoorden. Een volk moet zooveel burger zin bezitten, dat het een dergelijke lokpro- mie niet noodig heeft, om zijn plicht te doen. En in ons land hoeft men gélukkig zulke faciliteiten dan ook niet te verleenen Vertrek ren Aankomst te Singap. 22 JunijBand. 22 Juni Athene 22 Junl|A'dam 22 Juni Basra 22 Juni|h'arachi 22 Jui< [Rang. 22 Juni [jodhp 22 Juni Kwaadwilligheid in het spel? Gisteravond om acht uur is een hevige brand uit gebroken in de bosschen van het kasteel de Mookerheide te Groesbeek, eigendom van den heer Vroeg. Dit is reeds de dertiende maal in veertien dagen tijd, dat hier in de omgeving een boschbrand is ontstaan. Wederom woedde het vuur in jong hout. De brand sloeg over naar de aan grenzende staatsbosschen. Door do activi teit van militairen uit Heumen en Groesbeek en 't talrijke personeel van dc Staatsbos schen konden de vlammen vrij spoedig wor den gestuit In totaal werden ruim 2 H.A. .vernield. Na dezen brand is in de afgeloopen veer tien dagen een oppervlakte van meer dan tien h.a. bosch verwoest Zooals men weet is de boschwacht ver sterkt, omdat men vermoedt, dat hier kwaadwilligheid in het spel is. 21 slachtoffers. Boven Moravië is noodweer losgebarsten dat tot heden reeds 21 slachtoffers heeft ge- ëischt. Boven de gemeente Lutschki bij Kremnitz is een zware wolkbreuk losgebarsten, liet door het dal stroomende water steeg tol een hoogte van zes tot zeven nieter en sleurde vijf van de zeven bruggen, waarvan er drie van beton waren, mee. Talrijke woonhuizen en bedrijfsgebouwen stortten in. Het is tot éen aardverschuiving gekomen op de hel ling \an den Ilasenburg-berg bij Laun in Noordwest Bohcmen. Do grond is opgescho ven in golvingen tot drie meter hoogte en is vol scheuren. Het dorp Klapei, dat aan den voet van den berg ligt, verkeert groot gevaar. Grootsch werkverrnimingsplan ia Amerika Drie milliard er mee gemoeid. Roósevelt heeft aan Senator Byrnes een schrijven gezonden, waarin hij een program ma ontvouwt, voor de uitvoering van open bare werken, welke zelf de eraan besteede kosten zullen dekken. Het programma strekt zich uit over een periode van zeven jaar en de totale kosten ervan worden geraamd op 3.000 milliard dollar, waarvan ongeveer 870 millioen uitgegeven zullen worden in het komende begrootingsjaar dat op 1 Juli aan vangt. Tot het programma behooren ook buitcn- landsche leeningen tot een maximum van een half milliard dollar over twee jaren, tot bevordering van den buitenlandschen han del. VLOEK-BUS. Volgens The Chrisllan Lahor Herald (Amerika) staat te Interprise in Oregon in het restaurant The Oasis een „vloek-bus waarin ieder die een vloek in dit restaurant uitspreekt vijf cents moet betalen. Het blad deelt mede, dat deze betaling steeds stipt gebeurt en dat de opbrengst van de bus voor liefdadige doeleinden bestemd *ordt. Tragisch einde van een schrijver Een Spaansch drama. De Spaansche schrijver Gonzalo de Repa- raz, die onlangs met andere vluchtelingen uit Spanje te Mexico-City was aangekomen, is plotseling overleden ten gevolge van de vermoeienissen van de reis, die hij op zijn hoogen" leeftijd niet heeft kunnen doorstaan N.S.B.-redacteur bij verstek ver oordeeld. De 32-jarige H. J. O., redacteur van het Nationale Dagblad moest gisteren voor de Haagsche rechtbank terecht staan, omdat in het. nummer van 12 April van genoemd blad onder verdachte's verantwoordelijkheid een artikel verschenen is, getiteld „Naar de bel van Oss", dat beleedigend werd geacht voor het burgerlijk armbestuur te Nistelro- de. O. was niet verschenen en had den offi cier van Justitie laten weten, dat het hem niet meer mogelijk was op de terechtzittin gen te verschijnen. De officier eischte een geldboete van f 100.subs 50 dagen hechtenis. Uitspraak 29 Juni. TWEE KERKDIEVEN GEVONNIST. De Haagsche rechtbank veroordeelde gis teren den 21-jarigen chauffeur D. van der W. en den 24-jarigen loewerkman J. R„ die op 21 April van dit jaar des avonds een in braak gepleegd hebben in het gebouw van de Ned. Herv. Kerk te Schipluiden, tot ge vangenisstraffen, ieder van acht maanden, Britsche vlootvoogd naar Palestina. Vic< admiraal Cunningham, commandant van de Middellandsche Zeevloot, is gisteroch tend met het slagschip „Warspite" te Hai- fa aangekomen. Hij is per vliegtuig naar Jeruzalem vertrokken. Atlantic Clipper weer in de lucht. Da „Atlantic Clipper" is gisterochtend van Marignane vertrokken voor de reis naar de Yereenigdc Staten over Lissabon en Horta. In verband met de slechte weers omstandigheden op het traject maken acht in plaats van dertien journalisten de reis mede In totaal bevinden zich 20 perso nen aan boord. Langverwachte rede van Franco aan de orde? Volgens zekere inlichtingen zou Franco zich binnenkort naar Sevilla be geven, waar hij een uiteenzetting over de buitenlandsche politiek van Spanje zou houden, welke sedert het einde van den oorlog verwacht wordt. Als 't moet. Op de algemeene vergade ring van de Poolsclie advocatenvereeni- ging is een motie aangenomen, waarin gezegd wordt, dat in geval van oorlog alle Poolsche advocaten als vrijwilligers dienst zullen nemen. Zwaar weer boven Polen. Gisteren heb ben zich boven het gebied van Wilna zware onweders ontlast, Tien menschen zijn door den bliksem gedood. Hongaarsch defensieprogramma in versneld tempo. De Hongaarsche Kamer heeft een begin gemaakt met de behandeling van rle begrooting. Uit de uiteenzetting van den minister van financiën blijkt, dat de regeering voornemens is het program ma tot organisatie van de landsverdedi ging te versnellen. Het plan tot reorga nisatie had oorspronkelijk een looptijd van vijf jaar. deze is thans beperkt tot drie jaar. Gedurende het eerste jaar zul len de uitgaven 348 millioen pengoe be dragen. Japan verlangt Zuidpoolgebied. De tach tigjarige Japansche ontdekkingsreiziger, luitenant Shirase. heeft verklaard, dat Ja pan eigenlijk een deel van het Zuidpool gebied moest opeischen, aangezien hij dit dertig jaar geleden heeft ontdekt. De ge bieden, welke toen door hem zijn gevon den, noemde hij Kaizan baai, Okumalima baai en Shitawatashiberg. De Engelsche sigaar wordt duurder, Het Lagerhuis heeft gisteren met 257 tegen 127 stemmen de verhooging van de tabaks-ac cijns goedgekeurd. Monument voor wijlen Paus Pius XI. Gis teren hebben onder voorzitterschap van kardinaal Nasalli Rocca de door Pius XI gecreëerde kardinalen in het Vaticaan ver gaderd. Zij'hebben besloten dat een monu ment voor Paus Pius XI in de Vatikaan- sche basiliek zal worden geplaats* ARISCHE EN NIET-ARISCHE VISCH. Thans heeft men In Tsiecho-Slowakije ook do oorlog verklaard aan de „.Toodsche visch" op de menu's van de restaurants. Voortaan zoo wordt aan het Joodsche Tel. Agentschap medegedeeld zal visch, bereid, naar een bij Joden gebruikelijk re cept, moeten worden aangekondigd als „o- rientaalscbe visch" of „gepeperde visch". Na de Invoering van deze vorm van antise- 'mietisme zijn een aantal anecdoten in 0111- tn loop gekomen, die alle betrekking hebben in op de „verariseeringspolitiek" jegens de I visch. Landbouwer voorkomt vreeselijk ongeluk. De drukte, welke het bezoek van H. M. de Koningin te Emmen tijdens haar in- spèctie langs dc grenzen, te weeg bracht was gisterochtend oorzaak van een onge luk op den onbewaakten overweg, dat ge lukkig nog goed is afgeloopen. Het gerucht had zich verbreid, dat de Koningin 11a de militaire inspectie een be zoek zou brengen aan het Ned. H«iomii Diakoncssenhuis aan den Angclsloerdijk. In verband daarmede had zich zich een aantal menschen bij don overweg tusschen Ster renkamp cn den Angclsloerdijk opgesteld om Hare Majesteit te zien voorbij gaan. De landbouwer Elting van Emmerhout, die met een ledigen hooiwagen met daar achter gespannen wipkar van den Paral lelweg kwam, werd door de drukte afge leid cn wilde den overweg oversteken, zon der den motortrein van half elf uit dc richting Coevorden te hebben opgemerkt. Op het laatste oogenblik het ge vaar ziende, gaf E. zijn paard een klap, waardoor het dier vooruit sprong. Hieraan is het te danken, dat het paard en de eerste wagen niet den voerman gespaard bleven. De wipkar werd door den trein ge grepen en over een afstand van veertig meter meegesleurd. Toen de trein tot stilstand kwam bleek, dat de declcn van de verbrijzelde kar zoo danig in het treinstel waren geraakt, dat do trein zijn weg naar het station Emmen niet kon vervolgen. De ladbouwer bleek slechts enkele ont- j vellingen aan de beenen te hebben e.n was uiteraard geheel overstuur. Ontrouwe echtgenoote toegetakeld Haar man legde den hamer klaar.... Poging tot moord niet bewe zen geacht. De 52-jarige Leidsche machinebankwerker M. L. moest gister wegens poging tot moord, subs. poging tot doodslag voor de Haagsche rechtbank terecht staan. Op een avond in Maart was hij thuis gekomen en had zijn vrouw met een anderen man aangetroffen. Hierover in woede ontstoken greep hij een zwaren hamer en bracht zijn ontrouwe echt genoote daarmee eenigc slagen op haar hoofd toe. Het mag een wonder worden ge noemd, dat de vrouw geen noemenswaardig letsel kreeg, Zij liep do straat op en begal zich naar een vriendin, die haar, voor zoo ver noodig, verzorgde. De man heeft zich, na zijn daad, zelf bij de politic aangegeven. Uit het getuigenverhoor voor de recht bank bleek, dat de man van de ongeoorloof de verhouding van zijn vrouw op de hoogte was. De avond voor het gebeurde had hij nog gezegd: „Laat ik je niet snappen, want dan sla ik je dood!" De hamer had hij tevoren klaar gelegd. De officier van Justitie achtte evenwel dc poging tot moord niet bewezen, wel de po ging tot doodslag. De slag had doodelijk kunnen zijn en in verband hiermee vorder de de vertegenwoordiger van het O. M. een gevangenisstraf van twee jaar. De verdediger, pleitte clementie, daar verdachte en zijn vrouw, ondanks alles, hun huwelijk zullen voortzetten, als verdachte vrij komt. Uitspraak 29 Juni. De ItaliaanschFransche handel. Dg Franschc uitvoer naar Italië bedroeg in de eerste vier maanden van dit jaar 73.371.000 lire en de Italiaansche uitvoer naar Frankrijk 123.736.000 lire. De handels balans vertoont een actiefsaldo ten gun ste van Italië van 50.365.000 lire, tegen 4.400.000 lire in dezelfde periode van het vorige jaar. Duitschland on de Baltische landen. Het parlement van Estland heeft gisteren in buitengewone zitting het non-agressie ver drag tusschen Estland cn Duitschland ge ratificeerd. De nationale raad was een stemmig voor het ratificeeren, in de Ka mer van Afgevaardigden stemden acht le den tegen, terwijl twee zich van stemming onthielden. Enorme defensiecredieten in Amerika. Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden heeft het wetsontwerp aangenomen, waar bij een aanvullend crediet van 292.605.547 dollar voor het leger wordt uitgetrokken. Van tevoren was een republikeinsch amen dement, waarbij de voorgestelde uitbrei ding van het aantal legervliegtuigen tot 5.500 vliegtuigen met 1.283 toestellen zou zijn verminderd, verworpen. Door het wets ontwerp worden de credieten, welke tot nu toe in dit begrootingsjaar voor het leger en de vloot zijn uitgetrokken, gebracht op 1.781.987.817 dollar, een cijfer, dat nog nooit in vredestijd is bereikt. Uit het Protectoraat. Op 1 Juli begint 't Duitsche arbeidsfront in het. protectoraat zijn opbouwwerk. Donderdagavond is in de Lucerna-zaal, de grootste vergaderloka liteit van Praag, de eerste massahetooging van het Duitsche arbeidsfront in Praag ge houden. Twee Duitschers in Polen veroordeeld. Te Lodz zijn twee leden der Duitsche min derheid veroordeeld tot zes maanden ge vangenisstraf, omdat zij in het openbaar zich beleedigend uitgelaten hadden over het Poolsche leger en de Poolsche natie.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 2