Dijkbreuk en
overstrooming °Zk::l% t
Wij lazen voor U....
Ds. Niemoeller protesteert
Onze trekpaardenfokkerij
is gezond
„Doofheidsinstructeur"
krijgt twee jaar
ramp in België
Men verneemt, dat ds. Martin Niemoeller
formeel heeft geprotesteerd tegen de be
schikking van den Rijkskerkeraad, waar
bij hij op de lijst van predikanten in niet-
actieven dienst geplaatst is.
De ramp in België, veroorzaakt door
het doorbreken der dijken langs het
nog niet in gebruik genomen AI-
bertkanaal, ondervindt ook in Ne
derland groote belangstelling. Im
mers, wij Nederlanders, wonende in
„de lage landen bij de zee", weten,
wat dijken en dijkdoorbraken betee-
kenen en oefenen daarom een voort
durende controle op de dijken uit
Nederland, ontworsteld aan de zee, lieefl
altijd een groote belangstelling gehad voor
dijken, want men kan zich in. ons land geen
water voorstellen, of er ligt, een dijk langs
en wanneer het geen dijken zijn, die het wa
ter tegenhouden, dan zijn het de duinen, die
voor de bescherming van ons land zorgen.
We hebben dan ook tal van verschillende
soorten dijken, die voor allerlei doeleinden
gebruikt worden. Wij beperken ons niet uit
sluitend tot rivier- en zeedijken, doch ken
nen ook nog hot verschil tusschen zomer
en winterdijken, terwijl wij ons tenslotte ook
nog kunnen beroemen op liet bezit van ver
schillende slaperdijken. Geen wonder dan
ook, dat. de dijk in ons waterrijke landje
een buitengewoon groote rol speelt.
De ontwikkeling van den dijken-
bouw.
Terwijl vroeger in bet algemeen dijken
opgeworpen werden uit klei, gaat men te
genwoordig geheel anders te werk in ver
band met het feit, dat daaraan talrijke moei
lijkheden verbonden waren. Het was veelal
lastig groote hoeveelheden goede klei te vin
den, terwijl daarin dan bovendien door on
gelijke zakkingen scheuren ontstonden, die
een blijvende afscheiding vormden. In den
laatsten tijd is het gewoonte geworden, de
kern van den dijk van zand op te werken,
terwijl de kruin en de zijvlakken dan na
derhand van een goede kleihcdekking voor
zien worden, aan de buitenzijde om het in
dringen van water door de zandkern te be
letten, aan de binnenzijde om het beloop
vast te leggen en geschikt te maken voor
grasbegroeiing.
Zomer en winterdijken.
In Nederland kennen we dan in de aller
eerste plaats rivierdijken. Deze moeten zeer
stevig zijn. althans langs de groote rivieren,
omdat liet lfooge water, dat afkomstig is
van hoog- en middelgebergte, soms weken
achtereen een groote druk op de dijken kan
uitoefenen. Wc maken hier dan weer onder
scheid tusschen de zomer- en winterdijken,
die in het jaargetijde fungceren, waarnaar
f genoemd zj.jji De. gpmordjUtcn zijn vrij
ag en dienen slechts om het. water' bij ccii
wat hogeren stand tegen te houden. De win
terdijken daarentegen hebben een 'veel
zwaardere taak, daar ze bij ijsvorming en
bij hevigen regenval het water binnen de
perken moeten- houden. Deze dijken zijn
dan ook meestal op grootcn afstand van de
rivier gegraven, zoodat deze zich eerst ge
heel over de uiterwaarden en den zomer
dijk kan uitbreiden, eer hij den winterdijk
bereikt Van een overstrooming is in ons
land dan ook nagenoeg nooit sprake, temeer,
daar op een enkele plaats zelfs opzettelijk
een gat. in den dijk gemaakt is, zoodat het
water bij een te hoogen stand daarover kan
stroomen, zijn loop over het land kan ne
men, om even later weer door een zijrivier
in de hoofdrivier terecht te komen. We den
ken hierbij aan Noord-Brabant, waar in de
buurt van Grave een dergelijk gat in den
dijk gemaakt is. Het water stroomt dan in
de richting van 's-Hertogenbosch, waar het
tenslotte weer in de rivier opgenomen wordt.
Dit wordt de Beersche overlaat genoemd.
Boven stormvloedshoogte.
Minstens even belangrijk zijn voor Ne
derland de zeedijken, die evenwel uitslui
tend op die plaatsen aangebracht zijn, waai
de duinen ontbreken. Friesland en Gronin
gen zijn dus geheel omdijkt, terwijl in Zee
land, Zuidholland en Noordholland alleen
daar dijken aangebracht zijn, waar de
duinen ontbreken, of waar zc niet sterk
genoeg zijn, om bet land te beschermen.
Bij het snaken van deze dijken moet men
niet alleen rekening houden met de hoogte
van den vloed, dus met de hoogte van liet
water, wanneer dit in rust is, doch ook
met de golflengte daarboven en het uit-
loopen der golven tegen den dijksbeloop.
De kruin ligt daarom dan ook meestal 2
a 3 nieter hoven stormivioedshoogte en bij
ongunstig gelegen dijkvakken nog aanmer
kelijk meer, wel meter.
Meestal wordt eerst een buitenberm aan
gelegd niet de voorkant op 1 a 1.5 meter
boven gewoon hoog water. Op liet boven
vlak van de beivn en op bet daarachter
liggende beloop van den hooger opgaan-
den dijk, welk gedeelte dan wel tuimeldijk
heet, is dan een grasmat dikwijls voldoen
de sterk tegen de golfslag. Op de hooge
butenberm staat bij stortvloed niet veel
water, zoodat de golven breken en minder
hoog oploopen en de tuimeldijk dus min
der te lijden heeft; de breedte van de
kruin is soms maar een paar meter. Een
dijk, volgens dit beginsel is bijvoorbeeld
die van dc Borssele-poldcr aan de Wcster-
Schelde. Een ander voorbeeld van een be
roemde dijk in Nederland is de West-Kap-
pelschc Zeedijk op het eiland Walcheren,
die al heel wat storm heeft, moeten trot-
seeren. Niet minder beroemd is de Honds-
bo&sche Zeewering, die uit. niet minder 'dan
drie achter elkaar liggende dijken bestaat,
de waker, droomer en de slaper, die zoo
als run naam aanduidt, ieder op hun
beurt hun plichten te vervullen hebben.
Hoe kan een dijkbreuk ontstaan?
Vanzelfsprekend heeft de dijk in de eer
ste plaats te lijden van de voortdurende
golfslag en 's winters van het drijfijs, dat
er langs schuurt en brokken aarde en stee-
nen meesleurt. De dijk kan echter ook plot'
seling op den bepaalde plaats instorten. Dit
wordt veroorzaakt door doorkwelling, waar
bij het water zich een weg baant door of
onderdoor de dijk en daarbij los materi
aal, hoofdzakelijk zand meevoert.
Het gevolg hiervan is, dat cr in of onder
den dijk langzamerhand een groot gat ont
staat, waardoor de dijk in elkaar zakt en
het met water verzadigde dijkslichaam naar
buiten wegzakt. Het water kan dan vrijelijk
het land overstroometi en met het leggen
van een nieuwen dijk moet gewacht wor
den tot liet water voldoende gezakt is. De
nieuwe dijk wordt clan meestal niet op de
plaats van den oude aangelegd, doch om
de buitenzijde van het uitgespoelde gat of
zgn. wiel heen. Bij zeedijken moet men er
vooral op letten, dat het getij, dus het naar
binnen- en weer tcrugloopcndc water bij
vloed en eb, dc dijk niet ondermijnt, omdat
daardoor dijkstortingen ontstaan kunnen,
zooals bijvoorbeeld in Zeeland langs dc
Westerschclde nog al eens het geval is.
Natuurlijk zijn cr tallooze middelen om de
dijken weer te versterken tegen de aanval
len van het water. Men kan ze beklceden
met krammat, rijsbeslag, puin- en steen-
glooiing. klinkerbestrating of met pinten
beton. Bovendien kunnen er dan nog vóór
dc dijk rijen palen aangebracht worden, die
er voor dienen de golfslag te breken. On
danks al deze voorzorgsmaatregelen komt
het toch nog wel eens voor, dat een dijk
doorbreekt, zooals ditmaal in België het
geval geweest is. Waorscliijnlijk is door
kwelling hier de oorzaak, maar, waar de
dijk geheel verwoest is, is het moeilijk dit
met zekerheid te zeggen.
Ongeluk op het Zandvoortsch
station
Schilder ernstig gewond.
Op het station te Zandvoort is gistermor
gen een ernstig ongeval gebeurd. Om on
geveer half twaalf waren eenige schilders
onder de stationökap aan het werk en
maakten daarbij gebruik van een vier me
ter hooge stellage. Op een gegeven oogen-
blik verloor de 21-jarige A. van der Hurk
uit Nijmegen bij het achteruitloopen zijn
evenwicht en kwam op den steenen vloer
terecht.
Dokter C. A. van Fraassen, die de eerste
hulp verleende, constateerde, dat de on
gelukkige een ernstige beenbreuk en
eenigo gebroken ribben had gekregen. H«t
slachtoffer is naar het ziekenhuis St.
Johannes de Deo te Haarlem overgebracht.
EEN KONING MET GRAANSCHOOF VEREERD! Ter gelegenheid van de
opening van een uien wen spoorweg tusschen Burg as en Pomorië bood een Bul
gaarsch boerenmeisje koning Boris, die in hoogst eigen persoon de plech
tigheid verrichtte, een graanschoof ten geschenke.
Ds. NIEMOELLER.
Verruiming export echter noodzake
lijk. Grootsche demonstratie in
Den Bosch.
De vereeniging „Het Nederlandsche Trek
paard" viert haar vijfentwintigjarig be
staan met een groote tentoonstelling van
dc beste fokpaarden in de prachtige vee
hallen te 's I-Iertogcnbosch.
Onder enorme belangstelling, zoowel uit
binnen- als buitenland, is derze expositie
gisterochtend geopend, welke plechtigheid
geschiedde, bij ontstentenis van den minis
ter van Econofische Zaken cn Landbouw,
mr. M. P. L. Steenberghe, door ir. A. L. H.
Roëbroek, directeur-generaal van den
Landbouw.
Ir Roebroek zeide in zijn openingsrede
oxn. het volgende:
De fokproducten kunnen met gepasten
trots getoond worden, immers, het is be
kend, dat de Nederlandsche trekpaardfok
kerij niettegenstaande de moeilijke econo
mische omstandigheden niet alleen haar
positie heeft weten te handhaven, maar
zich in steeds stijgende lijn weet heeft
ontwikkeld, met het resultaat, dat deze fok
kerij zich met elke andere soortgelijke
fokkerij in het buitenland kan meten.
Het is de Nederlandsche trekpaardfok
kerij ernst met haar streven het allerbeste
voort te brengen. Steunend op den grond
slag, dat het trekpaard uitsluitend een
werkpaard moet zijn, dat op economische
wijze zijn arbeid levert cn de eigen bedrijfs-
producten op zoo voordeelig mogelijke wij
ze in nuttige arbeidsprestaties heeft weten
om te zetten, kan het niet anders of in
hreedc kringen van die boeren, die ver-
kceren onder bedrijfsomstandigheden,waar
dit type paard op zijn plaats is, moet de
belangstelling groot zijn. Dat deze fokkerij
gezond is, blijkt ook daaruit, dat zij zich
verder ontwikkelt niettegenstaande de af
zet van het beste fokmateriaal tegen zeer
hooge prijzen reeds geruimen tijd niet meer
dié beteekenis beeft en dus ook niet'meer
dié stimuleerende werking uitoefent, wel
ke nu eenmaal steeds daarvan op de fok:
kerij uitgaat.
Een en ander neemt echter niet weg, dat
wij verlangend uitzien naar verruiming
van de mogelijkheid van export van fok
paarden, daar de Nederlandsche paarden
fokkerij meer kan voortbrengen dan uit
sluitend voor liet voorzien in eigen be
hoefte noodzakelijk is.
Dit geldt niet alleen voor de trekpaard-
fokkerij, maar ook voor de landbouwtuig-
paardfokkerij.
Vergelijking met kunstmatige
arbeidsbronnen.
Dat de arbeidsbron liet paard nog
steeds in de overgroote meerderheid onzer
landbouwbedrijven op economische gron
den de vergelijking met de kunstmatige
arbeidsbronnen gemakkelijk kan doorstaan
meent spr. uit de leerrijke studie van den
rijksveelteeltconsulent voor Zeeland in
samenwerking met de praktijk verricht,
wel te mogen vaststellen. Zoo ziet spr.
dan ook met gerustheid de toekomst voor
onze paardenfokkerij tegemoet, al zou hij
ook gaarne zien, dat de belemmeringen,
waaraan de afzet onderworpen is, spoedig
tot het verleden behoorden.
mÊÊÈÊmUit de Pers van heden
Minister „varkenshoeder-van-
den-weg"I
Het Handelsblad (lib.) vindt, dat het veel
te lang duurt alvorens de nieuwe Wegen
verkeerswet, waarhij roekelooze automobi
listen strenger gestraft zullen worden, in
werking treedt.
De fatsoenlijke weggebruikers zullen, al
dus het blad, van deugdelijker strafsancties
tegen hun onbehoorlijke en onverantwoor
delijke verkeers-genooten voorloopig dus
nog wel verstoken blijven. Om nog te zwij
gen over uitbreiding van het verkeersvei-
ligiheidstoezicht langs den weg, dat nog
steeds buiten de belangstelling onzer lands
bestuurders schijnt te liggen in tegen
stelling met het economische vervoerstoe-
zicht, waar de oevrheid zich over-ijverig
toont.
Maar de minister van Waterstaat schijnt
dit alles niet zoo erg te vinden. En als hij
het wel erg vindt, waarom bewijst hij dat
dan niet door wat harder op te schieten, al
thans daar, waar de materie is voorbereid
en al lang klaar ligt voor gebruik?
Nederland-langs-den-weg wacht op
bescherming tegen het genus „ver-
keersvarken". Maar de minister
dreigt, ongetwijfeld tegen zijn bedoe
ling, door een traagheidsproces de
.varkenshoedcr-van-den-weg te worden.
„Minister Goseling met den
proc.-gen. in zijn armen."
De Avondpost (ohr. lib.) over het verweer
van minister Goseling:
Niet aangenaam deed het aan, dat. de mi
nister vrijwel alles, wat bij de andere par
tij fout is geweest, goedpraatte. Behoudens
een enkele slappe uitlating nam hij den
procureur-generaal van begin tot eind in
bescherming en stak hem zelfs pluimen op
den hoed. Wij dachten aan het begin van
het bekende Erlkönig-gedicht:
Wie rijdt daar voort
door nacht en wind?
Het is een vader met zijn kind.
Hij drukt den knaap vast in zijn arm!
En koestert hem
En houdt hem warm-
Zo reed minister Goseling door den storm
van dit debat heen, den- P.-G. in zijn ar
men.
f 40 millioen achterstand op
Ned.-Dnitsche clearing
Een onderzoek ingesteld.
De Nederlandsche Kamer v. Koop
handel voor Duitschland houdt
zich reeds geruimen tijd bezig met
het vraagstuk der ongunstige ont
wikkeling van de goederenruil tus
schen Nederland en Duitschland,
die tot een achterstand op de
clearing van circa 40 millioen gul
den heeft geleid.
De Kamer is van oordeel, dat het van
groot belang is, dat alle belanghebbenden
de ontwikkeling van liet handelsverkeer
van Duitschland met Nederland en zijn
overzcesche bezittingen goed kunnen over
zien om daaruit elk voor zich de noodige
conclusies te kunnen trekken. Om die re
den is dezer dagen door de Kamer een
uitvoerig overzicht van het handelsverdrag
tusschen Nederland en Duitschland in dc
periode van 1930 tot 1938 gepubliceerd,
hetwelk is samengesteld door het gedcle:
geerd bestuurslid der Kamer, mr. A. E. D.
van SaheY, te Amsterdam.
Op 4 Juli a.s. zal tc Scheveningen dooi
de Kamer een openbare vergadering Wor
den gehouden, waarop mr. von Saher een
rede zal houden over de resultaten van
zijn onderzoek.
Vrachtauto rijdt op
autobus in
Vijf personen niet ernstig ge
wond.
Gistermiddag omstreeks twee uur wilde
een autobus van de firma de Haas uit Vee-
nendaal. welke een dienst onderhoudt tus
schen Veencndaal cn Ede, en waarin drie
passagiers gezeten waren, tusschen de
Klomp en Ede op den betonweg stoppen
om een dame in te laten. Een vermoede
lijk tc dicht achter de bus rijdende vracht
auto uit IJmuiden reed zoodanig op de bus
in, dat deze dwars over den weg kwam te
staan en onmiddellijk ondersteboven viel.
De drie passagiers en de chauffeur liepen
hierbij verwondingen op. Zij konden echter
na door dr. de Waard uit de Klomp ver/
bonden te zijn, hun weg vervolgen.
Dc vrachtauto reed na de botsing nog
dertig meter door en kwam in een sloot
terecht. De chauffeur, die alleen in den
wagen zat. werd aan liet hoofd gewond.
Ook hij kon na verbonden te zijn huis
waarts keeren.
JONGETJE IN ZEE VEDRONKEN.
Gistermiddag om kwart voor drie is de
negenjarige Tonny Hofmans uit Den Haag
op het stille strand bij den eersten golfbre
ker nabij het ververschingskanaal, waar hij
in zee aan het zwemmen was, door den
stroom meegesleurd en verdronken.
Een dertienjarig vriendje, dat in zijn na
bijheid was, heeft nog pogingen in liet werk
gesteld om hem te redden, doch is daarin
niet geslaagd. Het lijkje is nog niet aan
gespoeld.
Stellingen stevig betrokken.
De Maasbode (r.k.) schrijft naar aanlei
ding van 's ministers rede in clc Tweede
Kamer. Het was ecu goede dag vooY den
minister en voor dc rechtszekerheid in Ne
derland, die wij ook, met betrekking tot
het overleggen van stukken en liet hooren
van ambtenaren, veiliger achten in 's ininis
ters systeem, dan in dat. van den heer
Schouten, die liet zijne meer met dreun
van klank dan met kracht van argumen
ten verdedigde.
Of de minister bij de Kamer nog iets be
reikt zal hebben?
De stellingen waren wel erg stevig be
trokken!
Dr. Colijn en het kapitalisme.
Uit het Volk (S.D.A.P.):
Dezer dagen, bladerend in de oude bro
chure van wijlen dr: A. Kuyper over „Dé
Christus en de sociale nooden", welke ver
scheen in 1S95, trof ons een passage, dié
wij hier nog eens willen afdrukken: „En,
al is het nu ook, dat ge drie, vier uitsprr
ken van Jezus kunt bijbrengen, waarui'
blijkt, dat hij ook aan het kapitaal zeker
betrekkelijk recht hooft toegekend, cn vin
gerwijzigingen voor het gebruik er van
gaf, dit alles verzwakt in niets het stellige
onbetwistbare en onloochenbare feit, dat
het doorgaande optreden en spreken van Je
zus antipathctisch tegenover de geldzucht
staat en sympathetisch tegenover den ar
me. „Vergadert u geen schatten op aar
de," zegt uw Heiland, cn intusschen gaat
men in tal van kringen, waarin de Bijbel
nog open ligt, toch stillekens met het ver
gaderen van schatten op deze aarde door."
Het is geen aanbevelenswaardige methode,
den tegenstander te achtervolgen met cila
ten uit een ver verleden, maar voor een
enkele keer kan dit zeer zinrijk zijn. Om
de vraag te stellen, of er geen groote af
stand gaapt tusschen het „sociaal Chris
tendom van een Kuyper en het liberalisti
sche beginsel, dat tegenwoordig-in ons land
hoogtij viert, onder het patronaat van anti-
revolutionnaire voormannen. Kuyper was,
op zijn manier, anti-kapitalistisch. Kan
men dat ook van Colijn getuigen? vraagt
het Volk.
Leerling tot een half jaar gevan
genisstraf veroordeeld.
Het- gerechtshof te Amsterdam heeft gis
termorgen arrest gewezen in de zaak to
gen een Amsterdamschen oud-diamantbe
werker, die zooals wij gemeld hebben, oen
groot aantal jongelieden tegen betaling
had geleerd hoe zij zich doof mo.es ten
houden om te worden afgekeurd voor den
militairen dienst. Hij was hiervoor door
de rechtbank veroordeeld tot drie jaar
gevangenisstraf.
De man ging in hooger beroep en veer
tien dagen geleden vroeg de procureur-ge-
generaal bevestiging van dit vonnis. Het
Hof heeft den oud-diamantbeweTker gis-
tenmorgen een gevangenisstraf van twee
jaar opgelegd.
Een „leerling" van hem, die door de'
rechtbank tot. een jaar gevangenisstraf
wras veroordeeld, door te brengen in een
jeugdgevangenis, kreeg er in verband met
zijn jeugdigen leeftijd nog een half jaar af
en zal dus zes maandon in een jeugdge
vangenis moeten doorbrengen. Ook tegen
dezen jongeman had de procureur-generaal
bevestiging van het vonnis der rechtbank
gevraagd.
De coloradokever te Eist
Gistermorgen zijn te Eist, gemeente Rhe-
ncn, op een perceel aardappelland twee
larven van den beruchtcn coloradokever
gevonden. Deze zijn onmiddellijk naar den
Plantenziektenkundigcn Dienst te Wage-
ningen gebracht, waar men zc als zoo
danig herkende.
Gistermiddag werd onder leiding van de
zen dienst het geheele perceel land gron
dig doorzocht en gezuiverd.
JÜMeJtieti
WEDSTRIJDEN H.N.K. TE WIERINGER-
WAARD.
Zondag a.s. vinden in Wieringerwaard de
Athletiekwedstrijden plaats van den Turn
kring H.N.K. Ook zullen dit jaar nummers
worden verwerkt voor niet K.N.G.V.-ledcn,
tengevolge waarvan thans 160 inschrijvin
gen op het programma staan.
Ingeschreven hebben o.a. vereenigingen uit
Purmcrend, Becmster, Den Heldor cn Texel.
Het belooft dus weer een mooie propagan-
da-middag tc worden voor de athletiek, te
meer daar thans ook alle athletcn uit den
omtrek tegen elkaar in het veld komen.
Het initiatief van Wieringerwaard tenge
volge waarvan de actieve athletiek-beoefe-
ning belangrijk is toegenomen, kan niet ge
noeg worden gewaardeerd.
Een bezoek aan het fraaie Sportpark zal
zeer zeker niemand berouwen!
Copy-gM P. I s Bo. ft
!¥II^TIiT i
Die is zelfs Baby j
te slim af!
