Wij lazen voor II
In het vluchtelingenkamp
te Merxplas
De krachtsverhoudingen
Roekelooze huisvrouw
vliegt in brand
Doodclijk ongeval op de
baan van de T.T.-races
in het Verre Oosten
De advocaat ln de keuken.
Peter Fabrizius, een inwoner van
het Belgische vluchtelingenkamp te
Merxplas, geeft in de Jüdische
Welt-Rundschau van recenten datum
een belangwekkende reportage over
het leven der immigranten in deze
voor hen zoo nieuwe omgeving; wij
ontleenen hieraan het volgende:
Drie mannen staan in een keuken, één
van hen wascht in een reusachtige houten
kuip een groot aantal borden, de twee an
deren drogen ze af. Zij praten onder het
werk. De eene vertelt, dat hij pijn in den
rug heeft sedert hij een paar weken gele
den door een auto is aangereden. Hij is
ingenieur. De tweede bordcnwasscher be
tast de pijnlijke plek en stelt de diagnose,
dat een rib gekneusd is. Hij is arts. De der
de verklaart de aanspraak op schadevergoe
ding, die de aangereden jegens den autobe
zitter kan doen gelden. Hij is advocaat. De
ze kleine episode heeft zich afgespeeld in
het vluchtelingenkamp Merxplas, waar se
dert korten tijd de Joodsche emigranten
uit Duitschland en Oostenrijk zijn onder
gebracht.
Er zijn hier mannen, die vroeger hooge
posten hebben bekleed, pofessoren, dokto
ren, directeuren maar ook eenvoudige boe
ren en arbeiders.
professoren als leerling.
Zoo kan het voorkomen, dat de arbeider
hier de leeraar en de professor de leerling
is. Tot nu toe werd reeds een aanvang ge
maakt met de volgende cursussen voor be
roepsverandering: landbouw, timmermans-
vak, automontage, smederij, kleermakerij,
schoenmakerij, het schildersvak, blikslage
rij, horlogemakerij, het kappersbedrijf, fo
tografie, kunstnijverheid, patroonteckenen
en tandtechniek. De jongste leerling is zes
tien, de oudste 62 jaar. Deze laatste is een
zeer bijzonder geval: hij is kunstschilder en
fotograaf, hij was professor aan de grafi
sche hoogeschool te Weenen en had reeds
vóór de wereldoorlog een goede reputatie
als portrettist. Vele persoonlijkheden van
het oude Oostenrijksche hof poseerden voor
hem, hij schilderde keizer Franz Josef en
keizer Karet Ook van Dollfuss en vele
partijleiders van het Vaderlandsche Front
schilderde hij het portret, voldoende reden
overigens om door de nat. socialisten ten
scherpste te worden vervolgd. Slechts aan
de voorspraak van eenige hooge nazi-func
tionarissen, die hij eveneens had geschil
derd, heeft hij het te danken, dat hij niet
in een van de vreeselijke concentratiekam
pen van Duitschland terecht kwam. Op
vier verschillende plaatsen moest hij echter
een verklaring onderteekencn, dat hij het
land zou verlaten en nooit meer binnenko
men. Thans bevindt hij zich bij zijn lot-
genooten in Merxplas en met de hand, die
een eerering van het Habsburger lijf regi
ment draagt, vat hij zijn werk aan, op de
zelfde wijze als zijn jongere collega's
Het „vagebondenkamp".
Het kamp te Merxplas is een zeer opmer
kelijke instelling van de Belgische regee
ring en niet van recente datum. Het be
staat reeds sedert 1905 en 't is onder den
naam „vagebondenkamp" beroemd gewor
den. Niet slechts bij de Belgen, doch ook
bij de buitenlandsche deskundigen, die zich
voor deze oplossing van do moderne straf
voltrekking ten zeerste interesseeren. Hier
worden n.1. alle vagebonden, werkschuwen
e.d. geïnterneerd en tot een werkzaam le
ven gebracht.
Aan de Joodsche immigranten werden
in dezen zeldzamen staat slechts twee ge
bouwencomplexen toegewezen, die zij zelf
belieeren. Streng wordt erop toegezien, dat
zij met de „vagebonden" niet in aanraking
kómen. Binnen deze „vagebondenstaat" vor
men zij als het ware een klein zelfstandig
gemeenebest.
Zij houden de gebouwen schoon, dragen
zorg voor de verwarming, wasschen het eet
gerei, bedienen de waschmachine en geven
leiding aan de beroepscursusscn, welke
natuurlijk eveneens volkomen gescheiden
zijn van de productiecentra der vagebon
den. Uit deze scherpe, doch onvoorwaarde
lijk noodzakelijke scheiding vloeit voort,
dat de immigranten zich slechts binnen een
beperkt gebied in de omgeving van hun
beide gebouwen vrij kunnen bewegen. De
Joodsche landarbeiders kunnen natuurlijk
vrij naar het land gaan, dat zij leeren be
mesten, wieden en verzorgen. Zij doen d^
thans reeds zóó goed, dat men hun de
kleine farm met een veestapel van tachtig
stuks en eenige hectaren grond geheel
ter bewerking heeft overgelaten.
Bouwsteen en voor do toekomst.
Om zes uur des morgens begint de dag
in het kamp. Om half acht nemen de ver
schillende cursusenen 'n aanvang waaraan
allen, uitgezonderd zij die om toerbeurt de
huishoudelijke bezigheden moeten verrich
ten, deelnemen. Met de onderbreking van
het middagmaal worden de cursussen tot
zes uur voortgezet, waarna des avonds tot
negen uur onderwijs wordt gegeven in ver
schillende talen, Engelsch, Spaamsch en
Fransch.
Allen in het kamp zijn met een vurige
ijver aan het werk. Het is hun toekomst,
waaraan zij bouwen. Wanneer zij in hun
nieuw vaderland zullen aankomen, weten
zij, dat zij daar de taal en hun nieuw be
roep zullen verstaan.
Problemen dor democratie.
De immigranten trachten hun leven zoo
doelmatig mogelijk in te richten. Zij heb
ben een constitutie ingesteld, die democra
tisch is. Elke slaapzaal, waar veerwtig man
zijn ondergebracht, heeft twee kameraden
als vertrouwenslieden gekozen, die de be
langen van allen hij het Comité te Brus
sel vertegenwoordigen. De verschillende
vertrouwenslieden behartigen ieder een be
paald onderdeel van het kampleven, als
b.v. discipline, gezondheid, opleiding, be
roepsverandering, sport, emigratievraag
stukken. Een eigen kamppolitie uit zelfge
kozen kameraden draagt zorg voor rust en
orde; secretariaat, pos-t, ziekenverpleging,
cantine, enz. zijn alle in handen van vrij
willigers onder de kampbewoners, die daar
voor natuurlijk geenerlei vergoeding ont
vangen.
Des avonds vindt somtijds een voorstel
ling plaats, waarbij de te Merxplas aan
wezige kunstenaars, schrijvers, teekenaars
en virtuozen zich "Vereenigen om den ove
rigen een genoeglijken avond te verschaf
fen. Zoo wordt hier door de slachtoffere der
dictatuur gepoogd den geest der democratie
in klein bestek hoog te houden.
Ontworteld.
Doch al het gelach, dat op zoo'n avond
uit dit jonge volk opklinkt, kan niet. de
tragiek verbergen van deze ontwortelden,
niet de hopeloosheid, die hen van tijd tot
tijd overvalt en niet de zorg om hun
dieitbaren, die nog in Duitschland zijn.
Doch dfln denhen zij eraan, dat het hun
eigen toekomst is, waaraan zij bouwen,
waaraan zij onvermoeid arbeiden en dan
grijpen zij met ongeoefende handen de spa
de, de schaaf en de boor en zij denken niet
meer aan hetgeen droef en treurig achter
hen, doch aan hetgeen in hun toekomst
voor hen ligt...
Naar de „vrijmaking der
arbeidersklasse"
Rede van den beer Kupers.
De hoofdbesturen der aangesloten organi"
saties van 't Nederlandsoh Verbond van
Vakvereenigingen kwam gisteren in verga
dering bijeen in het N.V. Huis te Utrecht
onder voorzitterschap van den heer E.
Kupers.
Nadat voorzitter den internationalen toe
stand besproken had, zeide hij: Ook ons
land, dat midden in de branding ligt, on
dergaat den invloed van de wereldge
beurtenissen. De werkloosheid blijft nog
steeds groot. De overheid zal in dit op
zicht veel meer moeten doen
Het plan van den arbeid werd om fi-
nantieele redenen onuitvoerbaar geacht.
Thans is er wel geld beschiikbaar voor
Defensie!
Spi'eker bepleitte vervolgens den bouw
van arbeiderswoningen (70.000 krotten),
sterker ingrijpen van de overheid in het
sociale en economische leven. De tijd van
de ongebonden economie heeft, volgens
spreker, immers afgedaan.
Tenslotte brak spreker een lans voor
meer invloed van de vakbeweging, daarbij
met vreugde gewag makend van de reeds
berei"kte resultaten.
Sterk en ongeschokt staat het. N.V.V.!,
zoo besloot de heer Kupers. In eendracht
sterk werken wij voort aan de verbetering
der arbeidsvoorwaarden van de Nederland-
sche arbeidersklasse in al haar geledingen,
teneinde te komen zooals het in de statu
ten van het N.V.V. wordt gezegd: tot een
productiestelsel, gericht op het algemeen
welzijn en daardoor volledige vrijmaking
der arbeidersklasse.
Ongeval nog tamelijk goed afge-
loopen.
Een bewoonster van een woning in de
Rijnstraat te Amsterdam, beging gister
morgen de onvoorzichtigheid in de keuken
een brandend gasfornuis met spiritus
schoon te maken. Zij stond daarbij over het
fornuis gebogen. Het duurde niet lang of
de vlammen laaiden hoog op. De vrouw
kreeg verwondingen aan gezicht, hals en
de linker arm, waarin zij de flesch met spi
ritus geklemd hield. Ook haar kleeding ge
raakte in brand. Zij bezat nog de tegenwoor
digheid van geest zich direct de kleeren
van het lichaam .te nikken en naar een
ander vertrek te vluchten. Iluisgenooten
verbonden de vrouw voorloopig en waar
schuwden onmiddellijk brandweer en G. G.
en G. D. De vrouw werd naar het O.L.V.-
gasthuis vervoerd, van waar zij na te zijn
behandeld weer naar huis werd gebracht.
De brandweer bluschte met een paar era
mers water het brandje in de keuken
waarvan de gordijnen en de vloer, waarop
de flesch spiritus terecht was gekomen,
reeds vlam hadden gevat.
Proces tegen een Amerikaanschen
krantenkoning
Parijsche journalisten beleedigd.
Het is voor niemand een geheim, dat een
deel van de Fransche pers of van degenen,
die ze samenstellen, uit de geheime fondsen
trekken. Processen gelijk dat van Stawisky
hebben het voldoende aan het licht gebracht
Op het oogenblik is een campagne gaande
tegen buitenlandsch geld ter bekostiging
van vlugschriften, die propaganda maken
voor een andere mogendheid of het daar
heerschende stelsel evenals tegen Fransche
bladen, die daarvan zouden profiteeren.
Maar het is, aldus de N.R.C., moeilijk zulke
aantijgingen te preciseeren, want dat geld
neemt ondcrgrondsche wegen. Wel heeft
b.v. de Humanité altijd erkend bij de stich
ting een bedrag van Duitsche partijgenoo-
ten ontvangen te hebben.
Ilenri R. Luce, uitgever en eigenaar van
vele belangrijke Amerikaansche tijdschrif
ten, zoo even in Frankrijk aangekomen,
heeft het bonter gemaakt: een van die orga
nen, Time uit Chicago, noemde in het num
mer van 8 Mei de pers van Parijs de riool
der wercldjournalistiek. Het is toe te jui
chen, dat ze hem deswege in rechte aan
spreekt. Het proces moet in October voor
komen, de naam van de Parijsche couran
ten en journalisten wordt door Mr. Maurice
Gargon verdedigd.
Zijn vrouw te slim af
Een Parijsclh taartjesbakker had aldoor
woorden met zijn vrouw of zij met hem. Dat
is niets bijzonders, maar het liep zoo hoog,
dat ze scheiding vroegen en vóór de ope
ning van de gerechtelijke vijandelijkheden
trachtten ze bewijzen voor de schuld van
d'ander in handen te krijgen. De vrouw was
knap in het bedenken van kleurige scheld
woorden, maar hoedde zioh wel ze in te
genwoordigheid van getuigen te uiten. Daar
om had de man, zoo vertelt de N.R.Ct., in
de ruimte achter den winkel een opneem-
toestel voor het maken van gramofoonpla-
ten geplaatst. Daarmee wil hij het listige
voorbehoud van zijn echtgenoote aan de
kaak stellen, maar haar advocaat zal deze
bewijzen als allerschadelijkst voor den maat-
sch appel ij ken omgang en de daardoor ver
onderstelde goede trouw wraken.
Rijksweg Alkmaar - Den Helder
Verbeteringen aanbesteed
De hoofdingenieur-directeur van den Rijks
waterstaat te Haarlem heeft gisteren aan
besteed het uitvoeren van grondwerken en
het aanbrengen van een verharding van
cement-beton met kantstrooken van klin
kerkeien op de rijbaan van een vak van
weg nr. 9, gedeelte Alkmaar-Stolpen en
van weg nr. 10, StolpenDen Helder, bene
vens het maken van parkeerplaatsen met
een verharding van cement-beton langs
enkele vakken van deze wegen.
Laagste inschrijfster was de N.V. Neder-
landsche Bazalt Maatschappij te Zaandam
voor f 131.850.
Landbouwer onder
eigen kar gedood
Vader van tien kinderen.
Gistermorgen omstreeks twaalf uur heeft
een van zijn arbeid terugkcerende landbou
wer op den Lanaekerweg onder Caberg
(vlak bij de Belgische grens) het lijk gevon
den van den 68-jarigen landbouwer J. Tillie,
wonende aldaar. De ongelukkige lag be
kneld onder zijn kar met klaver, die van
een wegje langs een akker in den Hollen
Lanaekerweg was omgeslagen.
Medische hulp mocht niet meer baten: de
man was reeds eenigen tijd overleden. Hij
had ernstige inwendige kneuzingen gekre
gen. Waarschijnlijk is hij ook nog gestikt
onder het gewicht van den beladen kar.
Het slachtoffer was weduwnaar eny va
der van tien kinderen.
Motorrijders botsen.
Op de baan van de T.T.-races te
Hooghalen, gemeente Beileri, juist
op de splitsing van den mr. Lint
horstHoinanweg, zijn gistermiddag
twee motorrijders met elkaar in
botsing gekomen, ten gevolge
waarvan een werd gedood en de
tweede in hopeloozen toestand
werd opgenomen.
De motorrijder W. A. J. Arenthorst uit
Eindhoven, die een Gillet-machine bereed,
oefende zich op de baan voor den wedstrijd
dien hij heden zou moeten rijden.
Uit tegenovergestelde richting kwam de
heer van de Linde uit Utrecht geen
deelnemer aan de T.T.-races eveneens
per motor op den weg. Hoe het ongeval
zich heeft toegedragen is nog niet met
zekerheid bekend. Volgens een lezing zou
de heer van der L. plotseling achter een
auto vandaan zijn gekomen, zoodat de
heer Arenthorst hem niet tijdig heeft ge
zien. Volgens de andere lezing kwam de
heer van der L. uit den mr. Linthorst Ho-
manweg.
De botsing was zeer hevig. A. werd op
slag gedood. Van der L. werd bewusteloos
opgenomen. Zijn toestand is hopeloos. Het
stoffelijk overschot van A. en de ernstig
gewonde van der L. zijn naar bet Wilhel-
mina ziekenhuis te Assen overgebracht.
Hitier waarschijnlijk
niet naar Bremen
Reuter verneemt, dat Hitier naar alle
waarschijnlijkheid de tewaterlating van den
nieuwen kruiser te Bremen heden niet zal
bijwonen. Het zou moeilijk voor hem zijn,
bij een dergelijke gelegenheid te spreken
zonder melding te maken van het jongste
Britsche memorandum en men zegt, dat hij
niet op het officieele Duitsche antwoord
wil vooruitloopen. Men gelooft ook, dat Hit-
Ier zooveel mogelijk rust wensoht te nemen
met het oog op den tijd van inspanning,
dien men in het najaar verwacht. Bovendien
is Hit.ler, aldus zegt men, zich ervan bewust,
dat zijn verklaringen op het oogenblik zoo
belangrijk voor de wereld zijn, dat hij uiterst
voorzichtig moet zijn met het kiezen van
plaats en tijd.
UoeMal
Engeland-Nederland op
8 November a.s.
Eervolle uilnoodiging.
Naar wij van officieele zijde ver
nemen heeft het bestuur van den
Engelschen Voetbalbond een uitnoo-
diging gericht tot den Koninklijken
Ncderlandschen Voetbalbond voor
het spelen van een officiëelen inter
land-wedstrijd EngelandNederland
De K.N.V.B. heeft deze uitnoodi-
ging aanvaard. De wedstrijd zal ge
speeld worden te Londen en wel op
S November a.s.
BABY—RAADSLID.
De Haagsche Post (lib.) schrijft:
De „democratie" zet ons soms voor- zón
der! inge dingen. Vooral de uiterste „demo
cratie," die zich althans zoo noemt. Bij de
jongste Raadsverkiezing te 's-Graven'nage
hebben de communisten een zetel gewon
nen: de heer Lou de Visser zal dus voort
aan een „kameraad" krijgen in den Haag
se hen Raad. De tweede gekozen communist
luistert naar den naam A. van Dijk. Deze
tot vrocden vader gebombardeerde commu
nistische knaap is... 23 jaar oud. Wij waren
er getuige van, dat men hem, aarzelend,
vroeg: „Bent u raadslid geworden"?
„Ja, ik ben raadslid!" „Maar hoe oud
bent ii dan?" „23", zei de jongeling, pa
relend van trots op zijn leeftijd. Nu moef
men weten: 23 is de minimum-leeftijd om
tot raadslid gekozen te kunnen worden. En
de minimumleeftijd voor kiezer is... 25. Wij
worden dus in de koninklijke residentie in
den vervolge mede-„bestuurd" door iemand
dien de wet nog niet gerechtigd verklaart
en nog niet bevoegd acht om door zijn
stem te kennen te geven wie er in open
bare colleges dienen te worden gekozen.
Daartoe mist hij nog de noodige zeggen
schap. Maar om de stad te helpen bestu
ren, is hij goed genoeg. Het is de wet zelf,
die zulke dwaasheden mogelijk maakt.
Maar het is de „democratie" (alias in dit
geval de „dictatuur der arbeiders"), die
ons met dergelijke volksvertegenwoordigers
opscheept. Men kan deze zaak van de humo
ristischen kant beschouwen, natuurlijk. En
misschien is dit inderdaad nog het verstan
digst. Gelukkig wordt de „man" icderen
dag een dag ouder. Als hij moet aftreden
is hij „al" 27. Een troost.
„GELUKKIG DAT ZIJ ACHTER TRALIES
ZITTEN."
Het Handelsblad in een artikeltje naar
aanleiding van de herdenking van den we
reldoorlog:
„In burger", zei eertijds een van Lehars
pperette-figuren, „ben ik een lam. In uni
form ben ik een leeuw". En de uniform kan
tegenwoordig zelfs al een partij hemd zijn
en toch volledig effect verschaffen. Overi
gens doet deze uitspraak den leeuw wellicht
onrecht. Wij denken aan hetgeen onlangs
over onzen Amsterdamschen dierentuin
werd geschreven in verband met de lucht-
becherming. Wat zal er gebeuren wanneer
een luchtbom de kooien der wilde dieren
vernielt? De mensch van deze 20ste eeuw
die het wilde beest door zijn eigen technisch
vernuft bevrijdt, dwingt zijn soortgenooten
om het losloopende dier dan weer opnieuw
te attaqueeren. Cirkelgang. Speciale scherp
schutters zullen in die omstandigheden ge
reed staan. Overigens aldus de directeur
van Artis zullen de meeste wilde dieren
bij zulk mcnschelijk geweld veel makker
zijn dan de menschen... Dat wil zeggen veal
makker dan de menschen zichzelf door;
hun onverstand dwingen of laten dwingen
om te zijn. Wij kunnen ons,, 25 jaar na
Sarajcwo, dan ook gemakkelijk den leeuw
voorstellen, die, uit zijn kooi neerziende op
de menschen die buiten naar hem stonden
te kijken, de leeuwin toefluisterde: Geluk
kig dat zij achter tralies zitten.
Amerika houdt
de Japansche
vloot schaak
ROOSEVELT'S OCEAANVLOOT ALS
EENIGE BEDREIGING.
De jongste gebeurtenissen in het
Verre Oosten doen de vraag rij
zen hoe het staat met de krachts
verhouding van de Japansche
vloot tegenover die der andere
staten.
Beschouwt men de verhouding van
de eskaders in het verre Oosten der
groote staten tegenover de Japansche
vloot, dan dient terstond en zonder
meer te worden erkend dat deze
WEEKEND.
laatste belangrijk sterker is dan
die van alle vijf bij de belangen van
het verre Oosten betrokken mogend
heden: Engeland, Amerika, Frank
rijk, Rusland en Nederland bij el
kaar. Weliswaar telt de Japansche
vloot slechts 210 eenheden, maar die
vertegenwoordigen een totale capaci
teit van 750.000 ton, terwijl de ge
noemde landen tegenover deze vloot
een eskader van 245 eenheden te
stellen hebben, die echter een capa-
citeit van minder dan de helft, na
melijk van rond 300.000 ton aanwij
zen.
Balans!
Het sterkst is natuurlijk altijd nog Enge
land in het Verre Oosten vertegenwoordigd.
Dit land bezit er zes eskaders, die aan den
strijd in Azië zouden kunnen deelnemen, zij
het dat vier daarvan wel op ver verwijder
den afstand gestationneerd zijn, namelijk
in Australië, Nieuw Zeeland, aan de Perzi
sche Golf en in Canada, terwijl dus slechts
2 eskaders het wezenlijke China en Britsch-
Indie-eskader vormen. De totale sterkte van
deze Engelsche vloot is: 7 zware kruisers, 3
lichte kruisers, 1 vliegtuigmoederschip, 35
torpedo-booten, 17 onderzeebooten en IS ka-
nonneerbooten. Op de tweede plaats staat het
„verre-Oostcn-eskader" van de Vercenigde
Staten met 1 zware kruiser, 9 lichte kruisers,
13 torpedobooten, 6 onderzeeërs en 11 kanon-
nèerbooten.
Frankrijk heeft er 1 lichte kruiser, 8 tor
pedobooten en 1 onderzeeër gestationneerd.
De Sovjet-Unie bezit in Wladiwostok een ba
sis waardoor Japan zich extra bedreigd ge
voelt met 10 torpedobooten en niet minder
dan 60 ondcrzcebooten. Nederland heeft voor
de bescherming van Nederlandseh-Indië 2
lichte kruisers, 8 torpeobooten en 10 onder
zeebooten beschikbaar.
Japan behoeft niet bang te zijn.,
voorloopig 1
De bescheiden omvang van al deze eska
ders tezamen tegenover de geheele Japan
sche vloot maakt niet bepaald een bemoe
digenden indruk.. Alleen al de 9 slagsche
pen der Japanners vertegenwoordigen
202.000 ton en benaderen dus daarmee reeds
de gansche tonnage van de eskaders der
andere landen bij elkaar. Daar komen dan
nog bij: 12 groote kruisers, 21 lichte kruisers,
105 torpedobooten, 59 onderzeeërs, 4 vlieg
tuigmoederschepen en nog een groot aan
tal kleinere eenheden.
Wanneer de zaak er wat ernstiger begint
uit te zien, behoeft Xapan dus in ieder ge
val niet bevreesd te zijn voor den kracht
van de eskaders in het verre Oosten der
'andere, mogendheden.
Maar
daarentegen verandert het beeld volkomen
wanneer in een dergelijk ernstig geval
Amerikt haar oceaan-eskaders naar het
verre Oosten zou sturen. De hierboven ge
noemde getallen voor de Vereenigde Staten
hebben uitsluitend en alleen betrekking op
de eenheden die op de Philipijnen, in Sjang
hai en in Guam gestationneerd zijn. Daar
enboven bevat de oceaanvloot van de Ver
eenigde Staten nog: 12 slagschepen, 15
zware kruisers. 3 vliegtuigmoederschepen,
68 torpedobootcn en 22 onderzeeërs, Aan
tonnage komt deze vloot al overeen met die
van de Japanners, zoodat de eerder ge
schetste minderheid tegenover de Japan
sche vloot, in één slag veranderen kan in
een meerderheid 'die ontzag inboezemt.
Vereenigde Staten hebben dus
het lot van het Verre Oosten in
handen.
Uit deze en dergelijke vergelijkingen van
de verhoudingen ter zee in het Verre Oos
ten moge blijken, dat een eventucele poli
tieke beslissing van Japan, meer in het bij
zonder ten aanzien van de vraag of het
rijk van den Mikado bij een mogelijk
conflict de zijde der as-staten zou kiezen,
volkomen afhankelijk zou zijn van de vraag
of de Vereenigde Staten in geval van een
dergelijk conflict al of niet zouden ingrijpen
Al naar gelang Japan de houding van Ame
rika beoordeelt zal het land ook zijn eigen
houding bepalen.. En het moge in dit ver
band een geruststelling zijn, dat de berich
ten omtren ultimata of waarschuwingen
die daarop lijken, dan ook niet zulk een
plausibele reden tot verontrusting behoever
te zijn als men geneigd zou zijn op het eer
ste gezicht te veronderstellen.