De vlaspositie een raadsel CONDOR van Wieringermeer Gulbranssen-trilagie Bekendmaking 55 ponderdag 6 Juli 1939 Tweede blad TRAPMAN N V. EXAMENTIJD Bijna geen „rooie duit" meer in China HUISHOUDZEEP Voorkoming van brand door hooibroei. De vrede kao nog gered! iterc oge!i holt* Ivlut L IBIJ1 a wo de uin aai egei lce hebl Het arbeidersvraagstuk in de Wieringermeer eischt, dat alle mogelijkheden om de hoeveelheid winterwerk gun stig te beïnvloeden, grondig worden onderzocht. Er is een vlasrepelcommissie gekomen, die zal trachten de vlasbe werking in de Wieringermeer ingang te doen vinden en zal nagaan wat voor de arbeidersopleiding gedaan kan worden. Dit is zeer nuttig, maaralvorens zich op deze onderdeelen te werpen, moet men, dunkt ons eerst met de vlasvezelpositie geheel op de hoogte zijn. Hiervan is nog weinig positiefs bekend. Daarom: Een spoedig onderzoek dringend noodzakelijk! „Flax is in our blood", aldus vangt een jeer interessant artikel aan in een der laat- ite afleveringen van het bekende Engelsche ilandbouwtijdschrift „The Farmer and Stock- Itreeder." „Vlas is in ons bloedEn ver- jOlgeus lezen wij: lcijkji ,In notliern Ireland flax has been grown stil.Mw centuries, but within recent years owing ouho föreigri competition and costly methods jeren. I^handling it has been ncglected. But now ïifcfat Russia has cut off supplies of fibre jodbloJSwl efforts are being made to lind less ex- „roo^Eüsive methods of handling the growers en aW18 a8a'n interested." een II Het zijn echter niet alleen de Ieren, wien aromiKtfvlas in het bloed zit, het zijn ook de ■eeuwen en de Groningers, en ook in ons ifi&nd is de vlaspositie tusschen de jaren caféltöS en 1935 door buitenlandsche invloeden haddeiper verzwakt. Maar ook in ons land heeft lere atftet feit, dat Rusland eens de grootste vlas- ligheiAporteur van Europa, zich van de markt waJeeft teruggetrokken, stimuleerend gewerkt, iaakt. n Nederland is er weer intense belangstel- ng voor het vlas. NIED AGEN. de bek leek wc t naar aar \V; waan huis Niet in het minst in de Wieringer meer,, waar de Zeeuwsohe en Gro- ningsche vlas-deskundigen de teelt sterk hebben bevorderd en waar de vlasteelt zoo nauw samenhangt met bet grootste vraagstuk in het nieu we land: het arbeidersvraagstuk. Reeds meermalen hebben wij over dit ar- dersvraagstuk geschreven, reeds meer- nalen hebben wij op meer arbeidsintensivi- jeit aangedrongen, waarbij vlas- en poot- nrttnw Aardappelteelt zoo een groote rol kunnen ■er asl. Zijl eruimdl Galnkkig, onze stem is niet die, eens roe penden in de woestijn geweest. De Wierin- fieimeerdirectie heeft bevorderd, dat de z.g. vlasrepelcommissie werd ingesteld, welke rweei F01 'aak heeft de vlasbewerking in de Wie- ,onda Bingermeer ingang te doen vinden. Ook on- muzic Hze publicatie ten aanzien van het besmet- iflsgevaar van ongeselecteerde pootaard- Ivelden is op een gelukkig oogenblik tomen: B. en W. van Wieringermeer zui len reeds in de volgende raadsvergadering dit dringende vraagstuk met de bestuurs- lie onder oogen zien. De vlaspositie nog een raadsel. bit alles is zeer verblijdend. Wanneer men nu, in verband met de maatregelen van vlasbewerking, zich gaat afvragen: hoe .iis de vlas positie in de Wieringermeer, jdnnloopt men met het hoofd tegen een muur, want van de vlaspositie van het Nieuwe Land, de economische mogelijkhe den, dus, waaraan tenslotte het scheppen ivan werkgelegenheid, ja, al het andere on- ierinpeit dcrgeschikt is, weet men nog maar bitter Weinig.,. Wij zijn liet dan ook volkomen met de deskundigen eens, die op een grondig onderzoek naar de vlas- positie aandringen, en dit onderzoek lerstond willen doen aanvangen, op dat men over één, twee jaar precies weet waar men aan toe is en geen dwaze dingen gaat doen. Momenteel is het vlas-bedrijf ongezond, inzooverre dat op de prijzen van thans geen peil valt te trekken. Nu Rusland, waar schijnlijk door moeilijkheden met de z.g. Kolchozen-boerderijen niet aan de markt is, Frankrijk de heele productie voor binnen land sch gebruik reserveert en Engeland-Ier- land ook nog lang niet op volle capaciteit werken, is de vraag naar Nederlandsch vlas zeer groot. Zoo groot, dat veel hoeren hun vlas niet bewerken, maar zóó ruw verkoo- pen. De arbeid is daardoor minder, de winst echter evdïigroot. Begrijpelijk standpunt dus, maarvoor de toekomst voor onze vlasindustrie funest. Daarom óók: een grondig onderzoek, waar bij naast het probleem van den arbeid, an dere vraagstukken, als vervoer, water, to tale productie, scholing der werklieden, enz. enz., aan de orde moeten' komen. Een goed voorbeeld van een enquete is het onderzoek van de Noordelijke Economisoh-Tecbnologische or ganisatie van Drenthe en Groningen, in welker rapport „Nederlands vlas-vezelposi- tie" men zeer veel wetenswaardigs tegen komt. Uit dit rapport blijkt bijv. dat onze vlas cultuur weinig te wenschen overlaat, on ze opbrengst van 5000 kg. gerepeld stroovlas per H.A. ligt boven hetgeen in de voornaam ste vlaslandcn werd bereikt. De indus trie die zich op het vlas als grondstof op bouwt is echter onvoldoende. Zooals we reeds opmerkten, zeer veel stroovlas gaat naar het buitenland. Voor de Duitsche vlas industrie is dit het begin .van.het.einde ge weest. In 1932 is daar de ineenstorting be gonnen. Voor ons land zijn langzamerhand ook ingrijpende maatregelen noodig gewor den, om de vlasindustrie op solide basis te brengen, want wil dit bedrijf met zijn vele risico's zich handhaven, dan moet het in technisch en economisch opzicht zéér ste vig in de schoenen staan. Men kan zich er niet „doorheen slaan". Wil men arbeidsgele genheid scheppen, dan zal men dus de wan verhouding tusschen stroovlasproductie en verwerkingscapaciteit moeten wegnemen. Nederland moet niet alleen grondstofleve rancier zijn. Daarom ook in de Wieringermeer een onderzoek, want stel het geval, dat zou blijken, dat de sop de kool niet waard was, dan zouden alle moeite en tijd verspild en de teleurstelling wel zeer groot zijn. Er zijn den laalsten tijd stemmen opge gaan, die meenden, dat een speciale „vlas cursus" aan het leerplan van de bestaande Rijkslandbouwwinterscholen zou kunnen worden toegevoegd. Wij hebben hieromtrent de meening gevraagd van den heer Ir. Lie nesch, Rijkslandbouwconsulent en Hoofd van de Rijkslandbouw-w.school te Schagen, die hiertegenover volstrekt afwijzend staat. De practische moeilijkheden zijn te groot, veel beter is het, midden in het vlasgebied dan een vlasfabriek te slichten, waar ar beiders tevens worden geschoold. Dat was ook de meening van den hr. L. H. Mansholt een der vooraanstaande pachters in de Wie ringermeer en krachtens afkomst cn erva ring een der prominente figuren op vlasge bied in het Nieuwe Land. Beide heeren zijn het er ook over eens, dat slechts de resultaten van 'n grondig en Een prachtige kans om de aan te schaffen! Deze 3 overbekende en zeer veel gevraagde boeken zijn nu óók ver krijgbaar in een leeren Band. Inplaats van f 14.70, nu onverkort en in een „jubileum"-uitvoering voor f10. SCHAGEN MG i-kochl Koèlf11181 Buijs ,d door al dus IP spoedig onderzoek een volledige beoordee ling mogelijk zullen maken, echter is voor- loopig de heer Mansholt iets optimistischer dan den heer Lienesch, hoewel deze laatste de beteekenis van de vlasteelt in de Wie ringermeer voor het oogenblik geenszins onderschat en ze een zegen voor den pol der noemt. Ir. Lienesch wilde voorloopig maar wat „kalm aan" doen, m.a.w. de verwachtingen niet te hoog span nen, gezien de internationale ver houdingen op de vlasmarkt, de kans dus dat Rusland weer terug komt en ook de ervaring in het oude land. Zoo is bijv. de vlas teelt in Anna Paulowna en Waard en Groetpolder vervangen door pootaardappelteelt, omdat men daar meer perspectief in ziet. Verder wees ir. Lienesch nog op de moei lijkheid, dat voor vlas alleen rotatiebouw mogelijk is, omdat men eigenlijk slechts eens in de zeven jaar een bepaald veld met vlas kan bezetten. Van de 1S000 H.A. bouw land in de Wieringermeer is 1800 H.A. met vlas bezet, het maximum reeds. Tenslotte, aldus deheer Lienesch is vlas een we reldproduct, heeft dus wereldconcurrentie en de pootaardappel is een „nationaal" pro duct, een specialité de la maison hollan- daisc Vlas- èn pootaardappelteelt op voeren is ook niet gemakkelijk, want de bewerking komt voor een gedeelte in den zelfden tijd, dus arbeidsspreiding is moei lijk. De heer Mansholt deelt de bezwaren van den heer Lienesch niet alle. Vlas is een wereldproduct, zegt hij, dus zal ook nooit van de markt, verdwijnen en voor pootaardappelen blijft de afzetmogelijkheid beperkt. Tot zoover de twee landbouwdeskun- digen, met wie wij „over vlas" zijn gaan praten, Men ziet, in hoofd zaak zijn zij het eens: een spoe dig onderzoek; een diepgaande stu die, is noodig. In dit verband moet men dus de losse opmerkingen over onderdeelen, waarover ver schil van meening blijkt te bestaan, ook zien. De heeren Lienesch en "Mansholt staan niet als geharnaste ridders tegenover elkaar en het is ook niet ónze bedoeling de des kundigen tegen elkaar uit te spelen. Steun van rijk en provincie. Het is ons bekend, dat enkele voorman nen in de landbouworganisatie in de Wie ringermeer het voorloopig welletjes vin den en eerst maar eens de resultaten van de vlasrepelcommissie willen afwachten. Dit lijkt ons toch onjuist! Ongeacht of nu tenslotte het pleit beslecht zal worden ten gunste van het vlas of van den pootaard appel, men moet deze zaak in breed ver band zien. Tenslotte blijft ook vlas, dat behalve linnen toch ook lijnzaad en lijn olie levert een „nationaal" product. En niet voor niets houdt Frankrijk het binnen de grenzen. In oorlogstijden is voor wond- behandeling linnen en lijnolie het eerst noodige x Als er aangepakt moet worden, bést, maar dan ook goed aanpakken, en,... eerst- weten w a t men aanpakt. Alle conserva tisme is hier uit den booze. Wij twijfelen er niet aan of de Bestuurscommissie zal een onderzoek willen steunen. Nu wat Rijk en Provincie betreft! Wij hebben met belangstelling de pogingen van den Economisch-Technologischen dienst in Haarlem gevolgd, ter bevordering van de aanmaak van kleine metaalwaren in onze provincie. Wij begrijpen dit streven naar industriali satie, maar mcenen er toch op te moeten wijzen, dat hier voor dezen dienst nog een belangrijker taak ligt. Immers, het ruw materiaal voor metaalwaren, ijzer of ijzer erts komt uit het buitenland, en met de vlasindustrie is het ruwe materiaal het vlas in het land zelf aanwezig. Een gezonde industrie steunt op de ruwe producten van eigen land, dus ook Rijk en Provincie zullen het streven der nijvere bouwers moeten steunen. Vlas is thans een hulpmotor in het nog niet. geheel fnnetionneeronde vol-automati- sehe Wieringermeerbedrijf. Het Mn wellicht een zeer zware motor met groote trekkracht worden, maar daarvoor moeten thans reeds... alle han den aan den repelt In den mooisten tijd van 't jaar Komt weer het examen, Liggen boeken door elkaar Voor de open ramen! Stijgt er menige diepe zucht Naar de hooge blauwe lucht, Klinkt een murmelend gerucht Van zoovele namen! Kennis wordt er weer gevraagd, In diverse graden, Wie geen kennis met zich draagt Struikelt langs de paden. Dan gaat steeds zijn kans voorbij, Hij staat achter in de rij, Telkens zegt de maatschappij: Dat is misgeraden! (a b) en (a b) Doen weer zeer opzichtig, Oude keizers wand'len mee. En zijn medeplichtig! In den oorsprong van de Nijl Ziet men zeer veel levensheil, Nederlandsche taal en stijl Tooien zich gewichtig! Voor de jeugd van Nederland Schomm'len weer de schaaltjes, En vertoonen eiken stand In de stille zaaltjes. Sohis is er een overmaat, Als de schaal wat overslaat, Bij een poover resultaat ls 't gewicht wat schraaltjes! In den mooisten tijd van 't jaar, Met de ramen open, Komt zoo vaak met stil gebaar Twijfel aangeslopen. Bij een murmelend gerucht Stijgt zoo menig diepe zucht Naar de hooge blauwe lucht, TUSSCHEN VREES EN HOPEN!! Juli 1939. KROES. (Nadruk verboden) Dan maar met postzegels betalen. Chineesche postzegels worden te Sjang hai als ruilmiddel gebruikt wegens een te kort aan koperen munten welke plotseling buitengewoon schaarsch zijn geworden. Vol gens Chineesche financieele kringen moet liet tekort worden toegeschreven aan de po litiek der Japansche autoriteiten in de be zette gebieden, die de Chineezen dwingen hun koperen munten af te staan in ruil voor de biljetten van de „Hua Hsing Han delsbank", de nieuwe onder Japansche hoe de staande bankinstelling in Sjanghai. Al le aldus verkregen munten, zoo wordt ge zegd, worden terstond naar Japan ver scheept. Thans wordt gemeld, dat de Chi neesche regeering biljetten voor circulatie in Sjanghai mag drukken, teneinde het smokkelen in koper te verhinderen. Enorm bedrag aan oorlogsobli- galiën. Het totale bedrag aan z.g. oorlogsobliga- tiën welke de Japansche regeering sedert het uitbreken der vijandelijkheden in China heeft uitgegeven (Juli 1937) wordt geraamd op 6.300.500.000 yen. De waarde aan oor- logsobligatiën welke in het huidige finan- tieele jaar (eindigende 31 Maart 1940) nog moeten worden uitgegeven, wordt geraamd op 4.^05.860.000 yen. VIJFHONDERD DOODEN OP ONAFHAN KELIJKHEIDSDAG. Tijdens de vier vacantiedagen ter gele genheid van den Onafhankelijkheidsdag die ruim 2Yi millioen menschen naar het New Yorksche strand hebben gevoerd zijn min stens 525 personen om het leven gekomen, waarvan 250 door verkeersongelukken en 145 door verdrinking. BURGEMEESTER e'n WETHOUDERS van SCHAGEN vestigen de aandacht der in gezetenen op artikel 158 der Algemeene Po litieverordening voor die gemeente, lui dende: Houders van hooi, stroo. en ander licht ontvlambare stoffen zijn verplicht van ieder ontdekt gevaar van brand, door broeiing of eenige andere oorzaak ontstaan, onverwijld kennis te geven aan den Burgemeester en tevens aan de daartoe vanwege de gemeen te aangestelde hooistckers, die steeds tot onderzoek daarvan moeten worden toege laten. Zij zijn verplicht op last van den Burge meester of van de hooistekers de bedreigde voorwerpen terstond van de plaats te ver wijderen en verder al datgene aan te wen den. wat hun door of vanwege den Burge meester of de hooistekers wordt bevolen. Schagen, 4 Juli 1939. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. CORNELISSEN. De Secretaris, K. H. HOLTROP, 1. S. SCHOKKENDE GETUIGENISSEN. Zel den heeft een onderzoek naar een scheeps ramp meer sensatie verwekt dan dat naar de vreeselijke Thetis-ramp. De getuigenis sen van de vier eenige overlevenden zijn wenig minder dan schokkend en onthullen iets van de tragische gebeurtenissen welke zich in dat voor de Engelsche marine zoo noodlottige etmaal diep onder den zeespiegel hebben afgespeeld. Men ziet hier twee der opvarenden, die door middel van de Davis-reddingskamer den dood ont snapten, zich op weg begeven naar de zit ting, om hun luguber verhaal voor de com missie van onderzoek voort te zetten. Het zijn de stoker Arnold en zijn kameraad Rede van Cltrine bij opening van LV.V. congres te Zurich. Gisteren is te Zurich het achtste congres van het Internationaal Vakverbond geopend. De voorzitter. Citrine (Engeland) hield een rede, waarin hij wees op het belang van sa menwerking der Sovjet Unie met qndere vre delievende naties, niet slechts tegen agres sie, doch voor algemeene verbetering van de wereldsituatie. Een van de belangrijkste kanten van onze laak, zoo zeide Citrine, is, allen invloed van onze beweging te gebruiken om bij te dra gen tot het tot stand komen van een werke lijk vredesfront. De onbeperkte hulpbronnen der wereld, aldus Citrine, kunnen voor al len op billijke voorwaarden toegankelijk worden gemaakt, doch niet door bedreiging met geweld, noch door het in razend tempo scheppen van geweldige oorlogsmachines, die alle naties verarmen. Meer in den aanvang zijner rede had Ci trine verklaard, dat het congres bijna 19 millioen georganiseerde arbeiders vertegen woordigde. vergeleken met 13 millioen drie jaar geleden. Door heter uitgewerkte en moediger maatregelen kunnen de maatregelen van het vredesfront, dat thans gevormd wordt, nog den vrede redden, zoo besloot Citrine. Eeo politieke kettingbrief Gericht tot de Tsjechen. Janeneck, de commissaris van Tsjecho- Slowakije op de tentoonstelling te New York, heeft den inhoud medegedeeld van een schrijven, dat als „kettingbrief" in Tsjecho- slowakije circuleert. Hierin staat o.m.: „Gelooft in het wettige recht op een vrij leven van het duizend jarige acht millioen zielen teUende volk, dat tot de Tsjechoslowaaksche natie behoort. Ge looft niet, dat wij duizend jaar in Duitsch- land hebben gewoond, want dat is een leu gen. Gelooft niet, dat wij door de rest van de wereld in den steek zijn gelaten. Neemt niet aan Duitsche feesten deel. Vergeet niet, dat veertig millioen kronen, die het Tsjechi sche volk in het zweet zijns aanscliijns had opgespaard, door de Duitsche legere gestolen zijn." Is 't niet netjes op de wereldtentoonstelling „Obscene schouwspelen". De regeering van Rhodesia heeft haar vlag doen verwijderen van haar gebouw op de New-Yorksche wereldtentoonstelling. Dit gebouw staat in het amusementsgedeelte tusschen allerlei inrichtingen die wegens haar aard door velen moreel niet toelaat baar worden geacht. De regeering van Rho desia is van oordeel, dat hel met de eer van haar vlag in strijd is, te wapperen tus- l sclien „obscene schouwspelen"..

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 5