De situatie in China
apanoelibrandt
Nog steeds Kabinetscrisis
Oefeningen voor eon
proefmobilisatie in Engeland
Engeland helpt zijn vrienden
DAGBLAD VOOR HOLLAHD'S NOORDERKWARTIER
Tbetiscommandant nam
geen onnoodig risico
Veiligheid voor alles
Laan, Schagen, Tel. 20.
DAG 7 JULI 1939. 83e Jaargang. No. 10924,
l RV. üng.-Miy JHoHandj Woo»<<«d<wor*CT-
ïderjj
aigei
hein
Al gei
iVfgezi
t stai
en to
Een Nederlandsch schip dupe vaa
het lersche Republikeinsche leger?
Aan boord van het Nederlandsclie schip „Tapanoeli"
van de Rotterdamsche Lloyd is te Liverpool tweemaal
brand uitgebroken. De eerste brand brak uit in het voor
ste ruim en werd spoedig gebluscht, doch een half uur
later brak brand uit in een der andere ruimen en deze
nam grooter omvang aan. De brandweer werd ernstig ge
hinderd door de groote rookwolken, welke opstegen uit
de brandende lading copra, zoodat met gasmaskers moest
worden gewerkt.
Het is mogelijk, dat het ruim onder water moet wor
den gezet om de vlammen te blusschen, doch tot nu toe is
men nog niet hiertoe overgegaan, omdat het water d(
lading Tapioca zal doen opzwellen, waardoor gevaar za!
ontstaan, dat de scheepswand zal barsten.
De politie stelt een diepgaand onderzoek in, aangeziei
het vermoeden bestaat, dat de brand is veroorzaakt dooi
brandstichting door het lersche republikeinsche leger.
Nader wordt uit Londen gemeld, dat de eerste brand
uitbrak in ruim een en de volgende brand in ruim twee.
De politie-detectiven zijn tot kort na één uur aan boord
gebleven, waar zij van de officieren de noodige inlichtin
gen trachtten te verkrijgen. Zij zullen later terugkomen
om hun onderzoek te hervatten en verdere verhooren af
te nemen. Intusschen zet de brandweer het blusschings-
werk voort.
taj Ihineesche hoofdstad
gebombardeerd
Frai
rep vi Dertig vliegtuigen boven Tsjoeng-
binn king.
an (I
>unt feoNDERE MAATREGELEN
jr SJANGHAI.
iP°\ ioenpkinf? de tegenwoordige Chineesche
y1 ïdstad, is gisteren na middernacht ge-
1 lardeerd. Een huis der zending van de
ora ^fcaansche methodisten, werd getrof-
tenvijl het Duitsohe consulaat bescha-
p, »werd. In de zakenwijk zijn 67 huizen in
y d geraakt. Eenigc personen werden ge-
dek
aken.
teeds
en
Z° d-
irtig Japansche vliegtuigen namen aan
bombardement deel.
Foetsjau geheel geisoleerd.
slermorgen om 6 uur hebben de Japan-
1, zooals aangekondigd, de volledige ver-
rring van de haven van Foetsjau effec-
gemaakt. De meeste Britsche en Ameri-
insclie inwoners van Foetsjau hadden,
pis een U.P.-bericht, gisteren de stad
iboord van de Britsche torpedojager
:bess" en de Amerikaansche kanonneer-
Asheville" verlaten en zich buiten de
ritoriale wateren op het Engelsche vracht-
/asch nip „Haiching", dat naar Hongkong onder-
prac-?eg was, begeven,
ts by I;
Voorzorgsmaatregelen in Shanghai.
[InJSjanghai nemen de autoriteiten ernsti-
naatregelen in verband met
len tweeden verjaardag van het uitbreken
'an het conflict tusschen China en Japan,
n de mteniationale cn de Fransche neder-
etting werden barricaden opgeworpen in de
aten en thineezen worden op verborgen
gapens gefouilleerd. In de internationale
waerzetting zal de politie worden bijge-
('00r Britsche troepen, Amerikaansche
aimiers, het regiment witrussische vrij-
iiigers en de compagnie pantserwagens
i hot Sjanghai vrijwilligerscorps,
li m het door de Japanneezen bezette
rni vr'ic stad worden bizondere maat
,eion genomen. Het gerucht ging, dat de
♦anneezon dezen dag wilden vieren door
uitroepen van een nieuwe regeering on-
Tsjing Wei, doch naar verluidt
'laf verz0(^t, dat men hem meer tijd
jaten en wensoht hij niet in zee te gaan
met steun van een aantal vluchtelin-
[aarnemers berichtten, dat Wang Tsjing
een nieuwe partij wil oprichten, welke
«nticonimunistische Kwo Min Tang zal
uen genoemd, terwijl later zal worden
racnt een regcering van deze partij te
Onze Oost
Longpest-explosie
De duik had niets abnormaals
en de proefvaart was niet avon
tuurlijk!
TE VEEL MENSCHEN IN DE ONTSNAP
PINGSKAMER.
In het vervolg van het getuigenverhoor
met betrekking tot den ondergang van de
Thetis heeft viceadmiraal Tower, directeur
van de vlootuitrusting, verklaringen afge
legd. Hij zeide o.m., dat wanneer een onder
zeeër zijn eersten duik maakt, dat waar
schijnlijk de veiligste is, dien hij ooit ma
ken zal, omdat hij opzettelijk in langzaam
tempo wordt genomen. Er is dan nooit het
voornemen om de dingen te overhaasten en
om zoo te zeggen is er minstens een over
vloed van talent aan boord om het zeker
te maken, dat alle voorzorgsmaatregelen ge
nomen worden.
Er is geen sprake van, dat 't dui
ken van de Thetis beschouwd wordt
als riskant of gevaarlijk, want het
geschiedde in Liverpool Bay in
plaats van in Gareloch. Het laatste
wat men zich moet voorstellen, is
dat de proeftocht avontuurlijk is.
De verklaringen van den viceadmiraal
volgden op die van Frank Shaw, den eeni-
gen burger, die uit de Thetis is ontkomen.
Shaw sprak de theorie uit, dat de vier man
nen, die verdronken in de ontsnappingska
mer, toen zij poogden den duikboot te ver
laten „hun hoofd kwijtraakten" en het
mondstuk van hun Davisapparaat aftrok
ken. Hij voegde hieraan toe, dat een dei-
vier mannen, die hij trachtte uit de kamer
te trekken, nog leefde en hem vertelde, dat
hij het luik niet open kon krijgen. Hij
dacht dat dit te wijten was aan het feit,
dat zij niet wachtten tot de waterdruk bin
nen de kamer gelijk was aan die er buiten.
Shaw zeide het onverstandig te vinden, vier
man tezamen in de ontspanningskamer
toe te laten, aangezien er voor vier man
met Davistoestellen geen ruimte was.
Voor hij de getuigenbank verliet, bracht
Shaw nog hulde aan Amold, met wien hij
uit de Thetis ontkwam. „Wanneer hij er
niet geweest was, denk ik niet, dat ik hier
thans verklaringen zou kunnen afleggen."
Het onderzoek wordt heden voortgezet.
Een „voorbarig" bericht tegenge
sproken, dat tóch juist kan zijn.
Moeilijkheden voor Dr. Colijn
welhaast onoverkomelijk
In een gedeelte van "onze oplage konden
wij gisteren nog vermelden, dat Dr. Colijn
niet geslaagd zou zijn in zijn opdracht een
kabinet samen te stellen en zijn opdracht
aan H. M. de Koningin had ter beschikking
gesteld.
Eenige uren later werd „van bevoegde zij
de" dit bericiht als voorbarig tegengespro
ken. De regeeringspersdienst meldde verder
op den dag nog dat Hare Majesteit de Ko
ningin heeft ontvangen de voorzitters van
de Eerste en de Tweede Kamer der Staten-
Generaal en den Vice-president van den
Raad van State.
Waar het eerste A.N.P.-bericht stellig niet
zonder grond is doorgegeven, kan worden
aangenomen, dat het Hoogste Gezag aan Dr.
Colijn liecft verzocht nóg een laatste poging
te doen om een kabinet samen te stellen, in
den vorm, zooals Dr. Colijn dit hoopte te
kunnen vormen.
I
Wat zal er nu gebeuren?
Er zijn nu eenige mógelijkheden en wel:
a. H.M. de Koningin weigert het ontslag van
het demissionaire kabinet te aanvaarden;
b. Dr. Colijn zet zijn pogingen voort;
c. Er komt een nieuwe formateur, waar
schijnlijk van R.K. zijde. In dit verband
wordt vooral Mr. Verschuur, de voorzitter
der R. K. Staatspartij genoemd.
Minister Colijn heeft gisteren twee uur
met H.M. de Koningin op den Ruigenhoek
geconfereerd, maar in de situatie is nog
weinig licht gekomen.
Vast staat wel, dat de kabinetsformateur
op vrijwel onoverkomenlijke moeilijkheden
stuit.
Het wordt meer cn meer duidelijk, dat het
verschil tusschen de opvattingen der con
servatieve economisten onder leiding v. dr.
Colijn, die vóór alles dekking willen zoeken
voor de staatsuitgaven eenerzijds, en dat
der Roomsoh Katholieken, die een krachtige
zgn. welvaartspolitiek voorstaan, met ge
weldige openbare werken anderzijds, zeer
groot is en bijna niet te overbruggen.
Vijf eskaders vliegtuigen
naar Frankrijk
Een aantal reservisten der Britsche lucht
macht wordt opgeroepen gedurende de vol
gende drie of vier maanden als oefening voor
een proefmobilisatie. Zekere eenheden zul
len in die periode, naar door het ministerie
van luchtvaart wordt medegedeeld, mobili
satie- en bewegingsoefeningen ten uitvoer
leggen.
De betrokken reservisten zouden volgens
den gewonen loop van zaken in dezen tijd
zijn opgeroepen voor hun jaarlijksche oefe
ning.
De bijzondere volmachten, die gegeven zijn
door de wet op de reserve- en hulpstrijd
krachten van 1939, worden hiertoe niet ge
bruikt.
De oefeningen zullen ten uitvoer worden
gelegd in samenwerking met de oefeningen
der vloot en der luchtmacht en met de leger-
manoeuvres in Juli, Augustus en September.
Vijf eskaders vliegtuigen naar
Frankrijk op 14 Juli.
Reuter verneemt van het Engelsche mi
nisterie van luchtvaart, dat besloten is vijf
eskaders vliegtuigen naar Frankrijk te zen
den, die op 14 Juli boven Parijs zullen vlie
gen. Deze eskaders zullen in het geheel uit
52 toestellen bestaan.
Oefeningen der luchtmacht.
Het ministerie van oorlog deelt mede, dat
de. vliegtuigen der Royal Air Force op 7, 9,
13 en 14 Juli oefeningen van grooten om
vang cn van langen duur zullen houden in
verschillende streken van midden- en Zuid-
Engeland.
Reeds 48 dooden.
11 de desa Majang, onderdistrict Tjisalak,
entschap Krawang (Java) is een long-
stexplosie geconstateerd. Het eerste geval
H weken geleden waarschijnlijk van
«ten af aangebracht, is niet direct als
todanig herkend, en heeft vele anderen
re- 'sinet. Alle maatregelen zijn, naar de N.
ut. meldt, genomen. Thans bedraagt
aantal dooden 48. Op dat moment
JJ'ea er nog 16 zieken, terwijl vele con-
ctpersonen nog zijn geïsoleerd.
Zeilscheepje in nood
Lichtsignalen voor de Scheve-
ningsche kust.
Woensdagavond omstreeks 10 uur, tijdens
het onweder, werden lichtsignalen van den
wal af opgemerkt, welke afkomstig bleken
te zijn van een zeil vaartuigje, dat zich even
benoorden de pier bevond. Bij het opsteken
van de wind, toen men het zeil wilde laten
zakken, bleek het touwwerk in de katrol
bekneld te zitten, waardoor het dreigde te
kapseizen.
De Zeemanshoop is daarop ter assisten
tie vertrokken, heeft het scheepje opgepikt
en in de Scheveningsche Laven binnen
gebracht.
Aan boord van het vaartuig bevonden
zich twee personen.
Exportcrcdicten aan de omsinge
lingsnaties.
De Engelsche regeering heeft een besluit
genomen dat in Duitschland met groote ver
ontwaardiging is ontvangen: er zullen ex-
pórtcredieten worden gegeven voor aan
koop van bewapeningsmateriaal aan de
door Engeland gewaarborgde staten.
De Duitsche bladen wijzen bij hun be
schouwingen op den zin in de Daily Mail,
welke luidt: „geld is de traditioneele bij
drage van Groot Brittannië en vaak de
eenige" De „Berliner Boersenzeitung"
schrijft o.m. de volkeren van Europa, den
Balkan en Klein Azië, die het handgeld als
landsknecht van Engeland in ontvangst
nemen moete, zullen zeer nauwkeurig de
beteekenis van dezen zin moeten overwegen
vooral diegenen, welke de Engelsche garan
lies ontvangen en zich lieten betrekken in
het omsingelingsfront, om nu steeds duide
lijker in te zien wat deze garanties voor
hen in waarheid te beteekenicn hebben.
Zij zijn in waarheid
niet het papier waard
waarop zij geschreven worden want in den
eisch aan deze staten, dat zij hun bewape
ningen ten voordeele der Britsche wapen
fabrikanten zullen uitbreiden, ligt immers
helder en duidelijk de bekentenis, dat En
geland zelfs iri het geheel niet in staat is
de onder duizend steeds herhaalde eeden
beloofde „bescherming" te verleenen.
Engeland heeft hen schuldig doen
worden en slaat daar kapitaal uit,
zonder zich te bekommeren om de
economisch politieke behoeften van
zijn bondgenooten en beschermelin
gen. Wanneer nog een bewijs voor
het brutale egoisme van de Britsche
gedachte noodig was geweest, zou
het door dit voorbeeld geleverd zijn.
Want de Britsche wapenleverantie
credieten zijn in tegenspraak met
ieder economisch verstand en dienen
alleen het eenige doel om de omsin-
gelingspolitiek te redden, de vazal
len met gouden ketenen aan Enge
lands wagen te boeien en bij deze
gelegenheid ook de Britsche wa
penindustrie reusachtige winsten te
verschaffen.
Haar winst is door de winstdervingsga
rantie der regeering beveiligd.
De regcering echter kan zich buitenspo
righeden van dezen aard veroorloven, om
dat zij de noodige gelden gemakkelijk kan
persen uit het bijeengeroofde Keizerrijk,
uit de koloniale volkeren en ook uit de
mandaten, die in haar hoede zijn gegeven.
BRITSCHE LEERLINGVLIEGER VERMIST
Op het vliegveld Scone bij Perth in Schot
land wordt een leerling-vlieger vermist, hij
was opgestegen voor een oefenvlucht van
drie kwartier, doch na negen uur bad men
nog niets van hem gehoord of gezien. Niet
tegenstaande liet slechte weer is een on
derzoek ingesteld, doch tot nu toe vruchte
loos.
Wettelijke keuring van electri-
sche materialen spoedig te ver
wachten.
De Regeeringspersdient meldt:
Op grond van artikel 12 van de Electri-
Citeitswet zullen eerlang bij algemeenen
maatregel van bestuur voorschriften wor
den gesteld omtrent deugdelijkheid, veilig
heid en doelmatigheid van electriciteitswer-
ken en daarmede verband houdende inrich
tingen, van toestellen, bij liet gebruik waar
van electrische energie wordt gebezigd, van
materialen enz.
Dit nummer bevat 8 pagina's
U/EERBERICHT
DE BILT SEINT.
Verwachting: Betrokken tot
zwaar bewolkt, koel weer,
maligen, aan de kust toene
mende, Zuidelijken tot Zuid
westelijken wind.
Bij dezen algemeenen maatregel van be
stuur zal o.m. worden verboden, materia
len en voorwerpen, als in artikel 12 der
Electriciteitswet bedoeld, welke* niet vol
doen aan eischen, bij of ingevolge dien al
gemeenen maatregel van bestuur gesteld,
in electriciteitswerken of inrichtingen aan
te brengen of ook ten verkoop, ter verhu
ring of ter levering voor handen te heb
ben.
Die materialen en voorwerpen zullen na
het in werking treden van het verbod dus
niet meer kunnen worden verwerkt of ver
handeld.
Het is thans nog niet mogelijk al de ver-
eischten aan te geven,' waaraan deze mate
rialen en voorwerpen zullen moeten vol
doen. Wel moet erop worden gerekend, dat
installatiematerialcn, die niet voldoen aan
de voorschriften van de Hoofdcommissie
voor de Normalisatie in Nederland en van
de Installations-Fragen-Kommission (I.F.K)
onder de te stellen verbodsbepalingen zullen
v ai len.
Xennii
HET TOURNOOI TE WIMBLEDON.
Gisteren werden de twee halve eindstrij
den van het dames enkelspel gespeeld. Kay
Stammers (Eng.) sloeg de Amerikaansche
mevr. Fabyan met 75, 26, 63, terwijl
Alice Marble (V. S. met, 6—0, 60 over mevr.
Sperling (Den.) zegevierde.
In den kwart eindstrijd van het heeren
dubbel wonnen de Amerikanen Cooke en
Riggs in vier sets van de Fransche favorie
ten Borotra en Brugnon, n.1. met- 64, 3—6
6—2, 6—31
Overzicht van de fronten in de
afgeloopen twee jaar.
De kaart geeft de twee oorlogsfronten
weer van 1937'38 en 1938'39; een alge
meen overzicht krijgt men wat thans door
Japan van liet eigenlijke China bezet is.
Tsjahar (binnen Mongoolsche provincie)
stond reeds voor het uitbreken van liet con
flict sterk onder Japansche invloed.
De eigenlijke strijd van het eerste oor
logsjaar bepaalde zich voornamelijk om het
spoorwegnet der 5 Noordelijke provincies.
In liet tweede oorlogsjaar was de Japan
sche Marine zeer actief, vooral in de ver
dragshavens van midden- en Zuid-China,
blijkbaar om de Britsche invloed geheel uit
China te weren.
Op de kaart overziet men welke belang
rijke plaatsen (hoofdsteden zijn met zwart
blokje aangegeven) Japan reeds in bezit
hepft.
De witte gedeelten achter de frontlinies
zijn enclaves, waarin zich nog altijd onge
regelde Chineesche troepen bevinden, die
nog steeds gevaarlijk en hinderlijk zijn
voor de Japansche bezittingen.