Milt Echtpaar op bovenhuis erbrand Laatste hooitsctiap van ter dood gewen... 1 KJ. de Koningin DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Vuur en rook verijdelden elke reddingspoging „Blijf naar ons uitzien" Werpt Engeland met modder 1' Het eindeloos getob te Moskou ontbiedt Haar raadgevers Voorloopig geen kolonisten naar Ned. Indië Laan, Schagen. Tel. 20. ITERDAG 8 JULI 1939. 83e Jaargang. No. 10925, r<fe* N.V. Ujtg.-Mï .Jlo»»»* M»o«d»*wo«*w* [fichuwelijk drama te Groningen In den afgeloopen nacht, tegen kwart voor drieën werd de Gronin- sche brandweer gealarmeerd door werklieden, die aan de Steentllbrug reparatiën verrichtten en toen ont dekten, dat In het perceel no. 46 aan de Steentilstraat, waarin een maga zijn van anto-onderdeelen en lam pen van den heer Wiegman is ge- t vestigd, brand woedde. 67* sprong reeds de groote étalageruit met een geweldigen knal uiteen, kan nrmoedelljk veroorzaakt door het I ontploffen van potten vet. Door dit na geraas werden de meeste omwonen den uit hun slaap gewekt en spoed- iden zich naar buiten. len Even nadat zij het vuur ontdekten EEN ONGELUK KOMT NOOIT ALLEEN 1 korten tijd stond het perceel van den Wiegman in lichter laaie. De bewoners legd 40-jarige heer Wiegman, diens vrouw, 11-jarig zoontje en een 4-jarig doch- i trachtten zich te redden. Dit gelukte allen, behalve den heer W. zelf, die in [haast kwam te vallen en daarbij een breuk opliep. Hij zag evenwel nog kans Fvuur te ontloopen, hoewel hij daarbij r ernstige brandwonden bekwam, zoodat •ter verpleging naar het Academisch Zie- "piuis moest wordein vervoerd. Wat zich op de bovenverdieping afspeelde. nw/e/er qjor de bewoners van de bovenverdieping hetzelfde perceel, de 60-jarige kleer- *ir B. J. Walrecht, diens eveneens 60- Jan F echfgenoote en hun 25-jarigcn zoon deze brand vreeselijke gevolgen ge- zoon kon door de geweldige vuurzee Je rookontwikkeling geen enkele po- ondernemen om zijn ouders te redden hij rnauwernood gelukte het hem zelf het tr te ontkomen, zoodat hij het moest voor €n 7'Ón ouders jammerlijk in de men omkwamen. In dezen toestand steki de hij er in, via het dak en een dak- te i! aan de achterzijde het perceel van de do Koopman te bereiken. middellijk na het alarm is de Groning- rl' brandweer met groot materiaal uitge- ïoen zij ter plaatse kwam was het ile pand reeds één vuurzee en was ook het aangrenzende perceel en het groote pakhuis aan de achterzijde reeds door het vuur aangetast. Hierin lagen groote voorraden manufac turen en aanverwante artikelen opgesta peld. Paarden en auto's in veiligheid gebracht. Direct werden de slangen uitgelegd en wel acht aan dc voorzijde, twee in de gan gen aan weerszijde van hetp erceel en zes aan de achterzijde, zoodat met zestien stra len tegelijk water kon worden gegeven.. De garage aan de achtezijde bevatte een aan tal auto's en stalling voor twee paarden, 't Mocht gelukken de wagens en de dieren nog bijtijds in veiligheid te brengen. Tegen vier uur stond ook de aangrenzende wo ning van den heer Kpopman in lichter laaie en was de woning van den heer Wieg man in een ruïne herschapen. Het pakhuis brandde mede geheel uit. Oorzaak onbekend. Niemand weet op het oogcnlblik wat de oorzaak van deze felle brand is. De brand weer staat onder leiding van den comman dant, den heer C. P. Ploegh, terwijl ook de waarnemend burgemeester van Gronin gen, wethouder E. Rugge, en de wethouder van Onderwijs, de heer H. Molendijk het blusschingswerk gade slaan. Dank zij het spoedig en krachtig ingrijpen van de brandweer kon worden aangenomen dat tegen vier uur het gevaar voor verdere uitbreiding was geweken. Het nablusschen zal evenwel nog verscheidene uren vergen. Het zoeken naar de lijken van het echt paar Walrecht, dat bij dezen brand het leven liet, gaat met groote moeilijkheden gepaard. Het is voor 'de brandweerlieden uiterst gevaarlijk zich binnen dit perceel te begeven, daar de beide zolders elk oogenblik unnen instorten. Omtrent de toestand van den heer Wieg man wordt nog vernomen, dat deze niet ongunstig is. Nadat hij zijn vrouw en kin deren in veilgheid had gebracht, kon hij zichzelf slechts redden door van een twee meter hoogen muur te springen en hierbij kwam hij te vallen en bekwam ook brand wonden. Deze zijn evenwel niet van ern- stigen aard gebleken en zijn toestand baart dan ook geen zorg. De schade door dezen brand aan de aan getaste perceelen veroorzaakt wordt gedeel telijk door verzekering gedekt. Ondanks het nachtelijk uur was er vrij veel publiek op de been, doch de politie droeg zorg dat de brandweer ongehinderd haar taak kon verrichten. AANGRIJPEND DOCUMENT DOOR DE THETIS-BEMAN- NENG VLAK VOOR HUN DOOD OPGESTELD. Wanneer een afgeschoten torpedo een ondergedoken duikboot verlaat, gaat met een grooten zucht een plot seling verhoogde luchtdruk door het heele schip en streft weer weg op het oogenblik, dat de wervelende schroe ven het onderzeesch projectiel weg- stuwen op zijn baan. Die zelfde zucht, maar honderd maal sterker en onheilspellender ging door de „Thetis" toen het wa ter met zijn noodlottig geweld door de geopende lanceerbuis no 5 naar bin nen spoot en met angstwekkende snelheid de boegbuiskamer begon te vullen. Even later was het wa ter gestuit, de deuren in de schotten gesloten en toch het lot van schip en opvarenden al bezegeld. Slechts vier hunner ontkwamen den dood onder water en konden fragmenten navertellen van wat er na het zin ken in het ten doode gedoemde schip was gebeurd Het document dat bracht. véél licht Felle anti-Britsche agitatie der Ja panners bij de herdenking van de oorlogsverjaardag. 1 Terwijl ia Shanghai met veel pleoh- tigheid dc tweede verjaardag van den oorlog met China werd gevierd, werden uit het Westen tien vracht auto's met gesneuvelde Japanners aangevoerd. Hoewel officieel werd medegedeeld, dat alles rustig ver hop, blijkt hier volgens betrouwbare >oggetuigen uit, dat ten Noordwes- en van de stad hevig moet zijn ge- Vochten! Iu het door de Japanners iezette gebied zijn anti-Britsche be oogingen gehouden. k <e Tokio heeft zich de tweede ver af? van dc Ghineesöh-Japansche vijan- heden gekenmerkt door een toene- van de anti-Britsche agitatie. Een hon- personen hebben luidruchtig bc- voor de "iritsche ambassade. m doeken met anti-Britsche leu- lede en schreeuwden vijandige kreten traohltcn door te dringen in het park ibassade, maar werden teruggedron- "p een belangrijke politiemacht. Drie vertegenwoordigers overhandigden tdslid der ambassade, Cunningham, Ires van protest togen de „onvriend elijke houding van Engeland jegens Vereen. Kominkyodoto-partij der sa- werking van den keizer en zijn onder- heeft een resolutie aangenomen, 111 gezegd wordt: „Engelschen, trekt u 8 van het Aziatische continent. Let op touferentie te Tokio." Pai'tij heeft een circulaire rondge- Op W n' vvaari den Engelschen teruggave «n hou agd wordt van al hun bezittingen in ïïniïlde *€rre Oosten. 1( Kokoemin sfWK 6 notor g jj.n8elsch artikel, waarin o.m. gezegd 'L rerd ^Kokoemin Sjimboen publiceert een fel tor l vnSl;eeni,ge middel om da „«Har en'e .Oosten te vestigen, is een vasbbe- anti-Britsche politiek, Laten wij onze ie bewust worden: Engeland minstens nieuwe ordè in uit het Verre-Oosten verjagen. Het doel van de huidige anti-Britsche politiek is niet overmeestering van Britschc economische en gebiedsbelangen, maar Engeland te treffen in zijn waardigheid van controleur van de wereld en modder in zijn gelaat te werpen." Eén document echter bereikte ook de bui tenwereld, met de laatste woorden van de „Thetis". Officieren en experts hielden in hun stalen gevangenis een korte beraad slaging over de reddingsmogelijkheid. De chef-machinist Glenn stelde een bepaalde formuleering voor. Anderen amendeerden deze met een enkel woord, toen schreef Glenn op het officieele dienstpapier die wei nige woorden neer, die den eventueclen red ders aanwijzingen zouden geven voor de te volgen reddingsmethode, en die de laat ste woorden zouden zijn, die men van een van de achtergeblevene# zou vernemen. Keurig samengevouwen in zeildoe'- Die enkele blaadjes werden keurig samengevouwen in zeildoek en be vestigd aan den arm van kapitein ter zee Oram, die niet wetend dat de redders reeds boven het schip dobber den had aangeboden om als „le vende boei" de „Thetis" te verlaten. Zoo bereikte dit laatste document, de wereld. Blijf voortdurend uitzien...!! „A. B. Thetis". zoo begint het. „Op den bo dem. Diepte 140 voet. Helling 16 gr. Voorste ven neer". Dan volgen de beschrijving van den toestand van het schip, zegt de N. R. Ct. en de nuchtere directeuren voor de te pogen redding, de technische aanduiding van plaatsen waar de slang die de reddende lucht in het schip zou kunnen persen, bevestigd kan worden. Alles even zakelijk. Als een ge woon rapport op een bureau van de admira liteit, waar bedrijvige menschen in- en uit- loopen. Maar dan volgen de laatste woorden, waar uit de kreet om hulp heel even opklinkt: „Blijft voortdurend uitzien naar mannen, ontsnappend via achterste reddingskamer". „Blijft voortdurend uitzien De laat ste vergeefsche roep om hulp van hen, die gevangen bleven De eenige geredde burgeT vertelt. Bij liet voortgezette onderzoek naar de oorzaken van de ramp der „Thetis" is Don derdag de eenige geredde burger, de mon teur SQiaw, verhoord, aldus meldt de „Daily Telegraph." „Ik hielp bij het leegpompen van de bin nenste tanks, zei hij, en werkte den gehee- len nacht Op het moment dat kapitein Oram en luitenant Woods hun geslaagde ontsnappingspoging deden, bevond ik mij in de machinekamer, waar zij doorheen kwa men op weg naar de sluiskamer. „De vier mannen, die er niet in geslaagd zijn te ontsnappen, heb ik", aldus vervolgde Shaw, „niet de sluiskamer zien binnengaan. Wel heb ik later geholpen ze er weer uit te halen." Shaw beschrijft dan hoe hij naar het ach terschip gegaan is om te zien of de lucht daar beter was dan in de machinekamer. „De lucht leek daar nog slechter," zoo zegt hij. „Hoo slecht was de lucht wel? Kunt u ons vertellen, hoe u zich voelde vlak voor dat u de onderzeeër verliet?" wordt er ge vraagd. „De lucht was zeer zwaar", aldus Shaw. „en ik kon bijna niet spreken. Ik had een verstikkend gevoel rond mijn keel. Ik kon wel spreken, maar met de grootste moei te. Ik heb verschillende menschen onwel gezien dien nacht." „Vertelt u eens wat er gebeurde toen u de sluiskamer binnengegaan was',, vraagt de Procureur-Generaal. „Stoker Arnold hielp mij bij het omdoen van het Davis-apparaat. Ik was niet heele- maal zeker van een paar dingen in verband met het toestel, maar hij stelde me gerust. Technische bijzonderheden De vijfde dag van het onderzoek naar den ondergang van de Thetis was gewijd aan technische bijzonderheden en getuigen ver klaringen van deskundigen ten aanzien van den duikbootbouw en de proeven, die geno men werden voor den noodlottigen duik. Het mysterie van den open boegklep vorm de het onderwerp van vele vragen. Kapt luit. Maguire, die de leiding had der proe ven, van de Thetis, verklaarde, dat liij nooit in zijn ervaring het geval was tegengeko men waarin de handle in gesloten stand ver keerde, terwijl de klep zelf open stond. .Even min had hijer'ooit van gehoord,, dat een boegklep los raakte. In dit verband kan er aan herinnerd worden, dat Woods voor het gerechtshof verklaard heeft, dat hem. alvo rens hij den achterklep van torpedobuis 5 opende, waardoor het water naar binnen stroomde, gerapporteerd was, dat de indica tors in gesloten stand verkeerden. Dit nummer bevat 16 pagina's Elke dag nieuwe instructies; el ke dag nieuwe hoop. Wat de onderhandelingen met Moskou betreft, beginnen de bladen te vinden, dat deze wel wat lang duren en algemeen schrij ven zij de oorzaak hiervan toe aan de tal rijke voorzorgsmaatregelen, waarmede de Sovjets zich trachten te omringen. Naar Pietri in de Jour schrijft, zouden de Sovjets geen enkele verplichting op zich wil len nemen jegens Zwitserland, Nederland of Dantzig, terwijl Frankrijk en Engeland zich zouden moeten verplichten, te waken over de geheele Russische grens van de Golf van Finland tot de Dardanellen, d.w.z. ongeveer 4.900 km. Oud nieuws. Voor dë vierde keer hebben de ambassa deurs van Engeland en Frankrijk nieuwe in structies ontvangen en men is algemeen van oordeel, dat indien geen nieuwe moeilijkhe den rijzen, een overeenkomst mogelijk is. Strang heeft evenwel nog geen maatrege len genomen binnenkort naar Londen Te rug te keeren. De „Realistische" politiek van het Kremlin na het vertrek van Litwi- nof uit zich in een taai vasthouden aan de beginselen van de Sovjet Unie tijdens de besprekingen. Verder is geen wijziging merkbaar in dc verhouding tusschen de Sowjet Unie en Po len. Ten aanzien van de geruchten, dat twee Duitsche handelsgedelegeerden te Moskou zouden zijn aangekomen om zich ter be schikking van de Duitsche ambassade te stellen voor het voeren van handelsbespre kingen, wordt op de ambassade verklaard, dat geen officieel onderhandelaar is aan gekomen Wel bevindt zich een. gering aan tal Duitsche zakenlieden te Moskou, doch geheel als particuliere personen. „Thetis" bergpogingen opgeschort Storm wordt spelbreker. Het bergingsvaartuig Zclo, dat zal trach ten de gezonken duikboot „Thetis" te lich ten, is van zijn anker losgeslagen als gevolg van den Zuidwester stom, die aan boord eenige averij heeft aangericht. Daar het er niet naar uit ziet, dat het weer reeds aan stonds beter zal zijn, begeeft dc Zelo zich voor herstel van de schade naar Birkenhead, De begeleidende vaartuigen hebben een schuilplaats tegen den storm opgezocht. Ook dc Chefs der Staven uitgenoodigd Dr. C o 1 ij n nog steeds Kabinetsformateur MR. DR. I» N. DECKERS GISTEREN DOOR HARE MAJESTEIT ONTVANGEN. Gisteravond heeft H. M. de Koningin ten paleize in het Noordeinde, in ver band met de ministercrisis, bespre kingen gehouden met de voorzitters van de beide Kamers der Staten-Ge- neraal, den vice-president van den Raad van State en den Minister van Staat Mr. D. Fock. De chefs van den generalen staf en van den marinestaf waren uitgenoo- digt de vereischte inlichtingen te ver strekken. Des middags had H. M. de Koningin ter verstrekking van eenige inlichtingen, Mr. Dr. L. N. Deckers, voorzitter van de R.K. Staats partij in gehoor ontvangen. Tegen acht uur verschenen ten paleize Noordeinde, de minister van Staat, oud-gou verneur-generaal, mr. D. Fock, de vice-presi dent van den Raad van State, jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, de voorzitter van de - Eerste Kamer, mr. W. L. baron de Vos van Steenwijk, alsmede de voorzitter van de Tweede Kamer, mr. J. R. IC. van Schalk. Twee uur later hebben de chef van den Generalen Staf, luitenant-generaal I. TI. Reynders, en de chef van den Marine-Staf, vice-admiraal J. Th. Fürstner zich ten pa leize vervoegd. Eerst hedennacht twaalf uur reden, vol gens het Hdbld., de auto's voor en hebben de heeren, die aan deze conferentie hebben deel genomen, het Paleis Noordeinde verlaten. IL M. de Koningin vertrok 's nachts te half een, teneinde zich naar haar landgoed „Rui- genhoek" te begeven. Meer en meer wordt duidelijk, dat H.M. de Koningin bet teruggeven door Dr. Colijn van de hem verstrekte opdracht tot kabi netsformatie niet of althans nog niet, heeft willen aanvaarden. Evenals ongetwijfeld de grootste meerder heid van ons volk ziet Hare Majesteit in Dr. Colijn, de eenige Nederlandsche Staats man met voldoend internationaal gezag, om in de huidige moeilijke internationale om standigheden aan het hoofd van den Staat te staan. Dat onze verhouding lot het buitenland bij de besprekingen hedennacht de belangrijk ste plaats heeft ingenomen, wordt geac centueerd door de aanwezigheid van Luite nant-Generaal S. H. Reijnders en vice-admi raal Fürstner. Hoe tenslotte de oplossing der regcerings- crisis zal worden gevonden is niet geheel duidelijk, maar wel staat vast, dat dc Kroon alles wat politiek verdeelt tijdelijk nara den achtergrond wil verschuiven, om den na druk te leggen op de verdediging van onze onafhankelijkheid en daartoe het roer van Staat in handen wil leggen van een krach tige persoonlijkheid. Onwillekeurig zoekt men de oplossing in de samenstelling van een „intermezzo" kabinet, met een niet al te scherp omlijnd program, waarin dan personen zouden kunnen worden opgenomen van erkende i verdienste. DE BILT SEINT» Verwachting: Zwaar tot half be wolkt, later opklarend, geen regen van beteekenis, weinig verandering in temperatuur, meest matige Zuidelijke tot Zuiwwestelijken wind. Alg. vooruitzichten: Bewolkt er. vrij warm weer. WEL EEN PROEFNEMING MET NE DERLANDSCHE BOEREN OP DE DAIRI- GRONDEN. De minister van Koloniën heeft aan de Tweede Kamer een nota doen toekomen, waarin een overzicht wordt gegeven be treffende den stand van het kolonisatie- vraagstuk van Europeanen in Nederlandsch Indië. Uit deze nota blijkt, dat, behoudens de kolonie van het Indo-Europeesch Verbond in de Giesting en de kolonie van de I.M. I.W. op de Bate-gronden, de toestand dei- kolonies op Nieuw-Guinea, op Poeloe Laoet en de Dairilanden van dien aard is, dat het niet verantwoord zou zijn om de werk zaamheden daar op den ouden voet voort te zetten. Als ooi-zaak van het niet slagen der Eu- ropeescho kolonies noemt de IColonisatie- raad, die met het onderzoek belast is, o.m. de slechte gronden, de ongeschiktheid en onbekwaamheid op het gebied van land bouw cn veeteelt der kolonisten, financieel gebrek cn ongunstige hygiënische en kli matologische omstandigheden. Men is er verder nog niet in geslaagd, de juiste economische basis te vinden, waarop' in Indië een boerenbedrijf moet worden gegrondvest. Nadat deze gegevens ter beschikking wa ren gekomen, heeft de raad met de koloni satie vereenigingen het overleg geopend om verbetering in den bestaanden toestand te brengen. Als gevolg van saneeringsmaatre- gelen werd de uitzending van kolo nisten naar de buitengewesten prac- tisch gestaakt. In beperkte mate zal vermoedelijk binnenkort uitzending naar de Giesting weder ter hand kunnen worden genomen, zoodra het plan om daar een kolonie met jeugdige kolonisten op nieuwe basis te stichten vasten vorm heeft aan genomen. Het bedrijfstype. Wta den organisatievorm betreft, acht men den coöperatieven vorm voorshands het meest geschikt. Over het bedrijfstype bestaat nog geen zekerheid. In ieder geval zal men geen uniform be drijfstype voor heel Indic kunnen gebrui ken. Voor elk terrein zal derhalve een proefbedrijf moeten worden gesticht. Nochtans acht de raad het wen- schelijk om één bijzondere proefne ming van algemeene strekking op te zetten, n.1. de proefneming met Nederlandsche boeren op de Dairi grondene, waarvan de doelstelling is, te geraken tot een gemengd be drijf, gebaseerd op landbouw, tuin bouw en veeteelt, waarvan in Ne- derlandsch-Indiö geen bruikbaar pro totype te vinden is. Ten slotte overweegt de raad ook de mo gelijkheid om in samenwerking met de ver eeniging kolonisatie Nieuw Guinea een gemechaniseerd bedrijf te stichten op daar voor in aanmerking komende terreinen, wel ke vermoedelijk op één van dc eilanden der Molukken zullen worden gevonden. Het is zeker niet overbodig hierbij de aan dacht er op te vestigen, dat dergelijke proef nemingen op landbouwgebied jaren zullen duren, vóór dat een definitief oordeel zal kunnen worden uitgesproken, zoodat de her vatting van de uitzending van kolonisten op eenigszins groote schaal vermoedelijk in de eerste jaren niet ter hand zal kunnen worden genomen. CENTRALE VERWARMING IN DE PRACT1JK BLIJKT DE GEWELDI GE WAARDE VAN EEN INSTALLATIE DOOR ONS AANGE LEGD. DE V TECHN.BDREAU R I E S ALKMAAR ROTTERDAM Tel. 3045 - 2 lijnen 445 4q J

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1