Wee-zoetige geur
Nederlands defensie-offer
in de Noordhollandsche steden
Oorzaak?vervuild water. °ok °p het platteland
Bolzano voor
vreemdelingen gesloten
„hopelooze" toestanden
NORTOtfWATER HEEFT OERINO
ZELFREINIGEND VERMOGEN.
Mevr. dr. N. L. Wibaut wijdt in het or
gaan der Ned. Vereeniging tegen Water-,
Bodem- en Luchtverontreiniging een zeer
lezenswaardige beschouwing aan het pro
bleem der watervervuiling in Noordholland.
Noordholland, schrijft zij, is de waterrijk
ste provincie. Er is zoo ontzettend veel
water, dat van een algcmecne vervuiling
geen sprake is. Maar er is veel vervuild
water, sterk gelocaliseerd en omdat het
water in Noordholland in het algemeen
stilstaand is en wordt gehouden. Vergelijk
in Uw gedachten een stad aan een stroo-
mende rivier, b.v. Arnhem met Haarlem.
De bewoners van de eene stad pro-
duceeren niet meer of minder afval
water dan die van de andere en
toch, de luchtige frissche lucht
van de Geldersche stad ontbreekt in
de Noordhollandsche; de lucht is
gemengd met die eigenaardige wee-
zoetige, weerzinwekkende geur, die
althans 's zomers, karakteristiek is
voor de meeste van onze Noordhol
landsche steden.
Het beeld van een aardige Noordholland
sche stad met 'gruwelijk stinkende grachten
is ieder van ons zóó vertrouwd, dat het het
beste is met de gemeenten te beginnen.
Inconsequent.
Er is overal een groote inconsequentie
tusschen de propaganda voor en de distri
butie van onberispelijk leidingwater, zoodat
de hoeveelheid per hoofd en per dag voort
durend stijgt, en do zorgeloosheid over het
verdere lot van dit water, nadat liet in de
huizen door de mcnschen of de industrie-
en is vervuidl. Dit toenemende waterge
bruik, de dichte bevolking, oude beerput
ten, gebroken riolen, voor het verkeer ge
dempte grachten, enz. enz. maken dat in
vele gemeenten de grachten, die nog over
zijn, open riolen zijn en dat het duizenden
moet kosten een behoorlijke rioleering te
krijgen. Daar komt dan nog bij, dat bij de
bestaande toestanden het onmogelijk is dp
grachten door te spuien.
In bijna alle gemeenten zijn ongewenschte
toestanden.
Goedkoop, duurkoop...
Een Directeur van Gemeentewerken van
een groote landelijke gemeente slaat den
spijker op den. kop door te zeggen:
„Afgezien van de financieele bezwaren
wordt bet -m.i. hoog tijd, dat rioleering en
zuivering grondig worden aangepakt. De
strijd tegen vervuiling lijkt op het oogen-
blik vrij hopeloos.
..Deze gemeente is zeer moeilijk door
middel van écn rioleering te bereiken, door
haar zeer excentrische bouwwijze en door
de vele slooten, vaarten en plassen, als
mede door de lage ligging van vele per-
ceelcn.
MX is de slechte stedebouwkun-
dige voorlichting ten plattelande en
de onnadenkende regeling van uit
breidingsplannen reeds noodlottig
geworden en zal hetere technische
outillage en betere technische voor
lichting een eerste vereischte zijn,
om tot verbetering te komen. Het
wordt mi. in politieke Colleges ten
plattelande nog te weinig beseft,
hoe hier de goedkoopste oplossin
gen achteraf de duurste blijken te
zijn."
Zoo is het. De strijd tegen de vervuiling
van één gemeente alleen is vrij hopeloos.
De stedobouwkundige voorlichting ten
plattelande is slecht, betere technische
outillage en voorlichting is een eerste ver
eischte en politieke colleges ten plattelande
(misschien ook in vele steden!) beseffen
niet hoe de goedkoopste oplossingen ach
teraf de duurste blijken te zijn.
De huisjes boven de sloot s b
In de landelijke gemeenten treft men als
meest primitieven toestand algemeen de
huisjes boven de sloot aan. Daar ontbreekt
riool, beerput, tank, waterspoeling.
Is de sloot ruim, de bevolking niet dicht,
dan zou tegen dezen overigens van huis
uit niet onhygiënischcn maatregel geen
bezwaar zijn, maar wanneer de waterloop
nauw is, de waterbeweging zeer gering is
en 't dorp vrij groot of in uit uitbreiding dan
zijn van lieverlede ondragelijke toestan
den ontstaan, die bij een eerste bezoek
den indruk wekken van hoe is het moge
lijk, dat zoo iets nóg bestaat. En dat het
nog bestaat komt dan voort uit sleur en
onwetendheid. Wanneer daar dan bij komt.
dat typhus daar inheemsch is, dan wordt
het hoog tijd, dat daar een eind aan komt.
Ter plaatse ziet men dan hoe onmogelijk
het is, hier b.v. zonder meer een reini
gingsinrichting voor rioolwater voor tc
schrijven. Her moet een geheel andere op
lossing komen; watervcrplaatsing cn -ver-
versching is hier aangewezen, temeer daar
er overvloed van water in de omgeving is.
Wanneer gaat het water werken?
Nu de voormalige vestingstadjes cn -ste
den, waarin grachten zijn en stukken ge
dempte gracht, waaromheen nieuwe stads
wijken zijn ontstaan, zonder water om het
afvalwater op te nemen. Overbelasting van
de bestaande grachten is de oorzaak van
stank en onoogelijk uiterlijk.
Er zijn verschillende gemeentebesturen,
die niet over één nacht ijs wtfllen gaan en
die een. onderzoek laten instellen naar de
oorzaak van den stank van hunne grachten.
Dat is onnoodig, de oorzaak is het rioolwa
ter met de faecaliën, daar zal nooit een
ander antwoord op de vraag, wat is de
oorzaak, komen. De stank wordt bevorderd
door brakwater, ook dat staat even 0110111-
stootelijk vast. Wil men den stank ophef
fen, dan rioleeren en zuiveren of ver weg
met het rioolwater!
Men heeft daarbij te bedenken, dat in de
koude maandep geen rotting in het water
optreedt. Pas wanneer het water èn de
modder op den bodem een temperatuur bo
ven 9 gr. C. hebben aangenomen, begint de
„werking", de gasvorming, de stank, de
zwartkleuring.
In ons klimaat is dit van eind April tot
tweede helft van September. Bij die rotting
verdwijnt een deel van de modder in gas
en lost een deel in het water op. Dit heeft
dus ongeveer -4.5 maand plaats, maar 12
maanden heeft loozing plaats, zoodal er elk
jaar een surplus aan modder is, waarvan
slechts een gering deel wegrot en dit sur
plus is slechts op twee manieren te verwijde
ren, óf door baggeren, óf door sterke door
strooming. Daar deze laatste in bijna geen
enkele Noordhollandsche stad mogelijk is,
moest feitelijk elke gemeente zorgen, dat
vóór het rottingsproces bègon, dus eind
Maart, de grachten en waterloopen schoon
waren. Ik kan U verzekeren, aldus mevr.
Wibaut, dat dit bijna nergens het geval is.
Een middel.
Tegenover de financieele onmacht van
sommige of gebrek aan inzicht bij andere
gemeenten, steken glorieus af die, waar
men erin is geslaagd de watervervuiling
weg te werken en de moeilijkheden op te
lossen.
In verschillende gemeenten (Purmerend,
Hoorn, Weesp) heeft men op vernuftige
wijze partij getrokken van niveauverschil
met aangrenzend water voor de doorspoe
ling van de grachten, maar vooral van het
rioolstelsel. Daar ligt naar ons oordeel een
oplossing, die verlichting kan brengen en
meestal met weinig moeite en kosten ge
daan kan worden. Water is aan alle kanten
te vinden, overvloed van water, maar tech
nische voorlichting en inzicht bij de vroede
vaderen zijn schaarsch!
Zuivelfabrieken loozen
Mevr. Wibaut bespreekt tenslotte uitvoe
rig het aandeel, dat de zuivelfabrieken
aan de waterverontreiniging hebben.
De door de fabrieken verbruikte hoeveel
heid leidingwater staat tot de verbruikte
hoeveelheid nortonwater als 1:5. Dit afval
water is dus voor 't meerendeel dieptewater
dat dikwijls veel zout en in vele gévallen
ook nog „gas" bevat en geen zuurstof. Het
is dan ook niet te verwonderen, dat ver
vuiling van dit water spoedig optreedt en
in de nauwe sloot zich niet spoedig herstelt.
Wanneer daar dan nog bij komt een groo-
tere of kleinere hoeveelheid wei, dan treedt
de vervuiling nóg sterker op.
Er zijn in Noordholland eenige fabrieken,
die getracht hebben hun afvalwater op eeni
gcrlei wijze te reinigen, alvorens het in het
polderwater af te laten.. In het algemeen
zijn de methoden die hierbij worden toege
past, zeer primitief en dan ook weinig doel
treffend. Gewoonlijk zoekt men het in het
tusschenschakelen van een septic-tank, waar
in het afvalwater gedwongen wordt een
langeren weg af te leggen door middel van
eenige schotten, waarhij de stroomsnelheid
van het water zoo gering wordt, dat vast
vuil zich kan afzetten.
(Het koelwater volgt dezen weg niet,
maar vloeit steeds rechtstreeks in de sloot)
Er vormt zich in de tank een dikke, rot
tende drijflaag, en ook het water in de
tank geraakt gewoonlijk in rotting, zoodat
het effiuen van dergelijke instalaties dik
wijls nog schadelijker voor het polderwater
is dan het afvalwater zelf.
In het algemeen is het water bij de
fabriek zeer sterk vervuild. Deze
vervuiling dringt bij de kleinere fa
brieken echter meestal niet over
groote afstanden door. Slechts de
aanwonenden in de naaste omge
ving ondervinden hinder door stank.
Door de middelmatige fabrieken
wordt soms het water in een geheel
dorp bedorven; enkele zeer groote
bedrijven verontreinigen door hun
afvalwater een geheele streek of een.
groot deel van een watergebied.
Somtijds wordt gebruik gemaakt van een
bestaand natuurlijk verval tusschen twee
waterloopen om versch water van een. hoo-
ger gelegen punt in tc laten in de loozings-
sloot, tegelijk met het afvalwater. De ver
dunning wordt hierdoor grootcr en in
dien de hoeveelheid schoon water groot ge
noeg is, dan kan deze methode wel eenig
resultaat, afwerpen. De waterstaatkundige
omstandigheden nabij de zuivelfabrieken
zijn echter slechts uiterst zelden zóó, dat op
deze wijze een bevredigend resultaat be
reikt kan worden.
Nu wil ik geenszins den indruk wekken
zonder meer tegen gasbronnen en norton
water te ageeren. Men zij echter ge
waarschuwd cn bedacht op deze bijzondere
eigenschappen van dat afvalwater. Er ligt
daarin een reden te meer om dit water
nooit met wei te belasten cn indien mo
gelijk niet met huishoudelijk water of
faecaliën, omdat het reinigend vermogen
praktisch nul is. Visch kan in zulk water
niet leven.
Het zelireinigingsvermogen van
water.
Wanneer het gemaal voor waterbezwaar
in werking wordt gezet, wordt dit vervuilde
water door den geheelen polder getrokken;
te overwegen zou zijn om dit afvalwater af
zonderlijk langs den kortsten weg naar het
boezemwater af te leiden. Wij zagen n.1.
i dikwijls, dat, hoe vuil de polderslooteu ook
waren, de ringvaart bij de gemalen slechts
weinig en voorbijgaande vervuiling vertoon
de, wanneer water was uitgeslagen; de
ringvaart is dieper en ruimer en bovendien
wordt het water erin verplaatst bij overvloe
digen regenval, in den winter of door op
zettelijk doorspuien.
Men heeft de neiging te veel te vertrou
wen op het zelfreinigend vermogen van op
pervlaktewater Inderdaad, dit is een hulp
middel, mits goed gehanteerd, van onschat
bare waarde. Maar voor het gebruik van
het zelfreinigend vermogen van water is
grondige kennis van de hoedanigheid van
water rioodig en die heeft of had men niet..
Niet alle water heeft zelfreiniging
en niet elk water is natuurlijk wa
ter. Hef water der nortons is wa
ter zonder zelfreinigend vermogen en
van dezelfde hoedanigheid als dat
der gasbronnen.
Invloed van gasbronnen op sloot
water.
Men neemt in het algemeen aan, dat uit
een M3. water een M3. gas gewonnen kan
worden cn dat 10 pet. van het oorspronke
lijk in het water aanwezige gas opgelost
blijft en dus niet het water wegvloeit.
Algemeen hoort men zeggen, dat, de zoet
waterbronnen beter zijn dan die, welke brak
water voeren. Deze meening is bij het on
derzoek niet bevestigd.
Er zijn in Noordiholland verscheidene be
kwame puttenboorders, die waterlagen on
der druk en met voldoende gas weten te
vinden. Zij zijn van meening, dat er ver
schillende watervoerende lagen boven el
kaar liggen, n.1. op pl.m. 13, 30, -40, 50, 66,
80 en 90 meter heneden het maaiveld. Dat
dit norton- of gasbronnenw-ater tevens zou
ten bevat, heeft men wel opgemerkt, maar
van weinig belang geacht.
Dat het zoutgehalte van dit water
op den toestand van het polderwa
ter echter van grooten invloed kan
zijn, bleek uit dit onderzoek.
Het was noodig tal van gasbron
nen op te zoeken cn op haar chloor-
gehalte te onderzoeken, teneinde een
beter inzicht te krijgen in den in
vloed van de gasbronnen op liet
slootwater.
Dit is in de afgeloopen Jaren met mede
werking van de polderbesturen geschied.
Het aantal aldus onderzochte bronnen zal
ongeveer 1200 bedragen; een nog grooter
aantal is niet onderzocht, men kan het aan
tal gasbronnen zeker op 3000 schatten.
Het water der gasbronnen bevat microbi
ologisch niels belangrijks, het is zeer arm
aan microhen. Biologisch leven is er niet
in; het is vrij van zuurstof.
In de nauwe poldersloolen ïs opneming
van zuurstof niet gemakkelijk; daar, waar
slooten met overwegend gasbronwater, ri
oolwater en faecaliën, afkomstig van men-
schcn cn dieren, ontvangen, worden ze zeer
spoedig vervuild. Ook het afvalwater van
zuivelfabrieken kan in dergelijk onnatuur
lijk slootwater tot sterke vervuiling aanlei
ding geven, daar er geen biologische zelf
reiniging optreedt. Immers de zuurstof en
de organismen om deze zelfreiniging te be
werken, ontbreken. Herstel van dit water
heeft dus nagenoeg niet plaats. Het gevolg
hiervan is een slechte algemeene toestand
in de poldersloolen, donker stinkend water,
zonder plantengroei en zonder visschcn.
Waterkennis noodzakelijk!
Resumeerende kan worden gezegd:
Het water der gasbronnen heeft' een ge
ring zelfreinigend vermogen; afvalwater en
faecaliën geven spoediger dan bij gewoon
water, en langdurig, aanleiding tot vervui-
ling.
De hoeveelheid geproduceerd water is m
de onderzochte polders zeer aanzienlijk.
In de onderzochte polders heeft het water
der gasbronnen grooten invloed op de sa
menstelling van het slootwater; het be-
heerscht het zoutgehalte volkomen.
Men moet nu niet hieruit de gevolgtrek
king maken, dat de nortons of gasbronnen
op slag moeten verdwijnen; zij hebben eco
nomisch een zeer groote bcteekenis, maar
het ging er om den invloed van deze wa
tersport op het polderwater duidelijk te
maken, en waarom dat reinigend vermogen
zoo gering is en dat kennis van het water,
dat men beheert, noodig en nuttig is.
Toeristenverkeer zou deen moei
lijkheden in den weg worden qe
leqd: Nederlandsche Reisvereeni
ginq blijft optimistisch.
NOG STEEDS GEEN OFFICIEELE UIT
EENZETTING.
Blijkens bij het departement van
buitenlandsche zaken ingekomen
ambtsberichten van H. Ms. gezant
schap te Rome, is de Provincie Bol
zano voor verblijf van alle vreem
delingen tot nader order gesloten.
Doorreis zonder oponthoud is toe
gestaan. Bijzondere gevallen van
Nederlanders in de provincie Bol
zano domicilie hebbend, zullen door
de locale autoriteiten met, welwil
lendheid worden behandeld. Alle
andere provincies, ook de aangren
zende Trento en Belluno blijven
voor verblijf beschikbaar.
De Nederlandsche Reisvereeniging deelt
mede, dat volgens door haar ontvangen of-
ficieele berichten uit Rome aan het touris-
me in Zuid-Tirol geen enkele belemmering
in den weg wordt gelegd.
De onzekerheid zou hierdoor ontstaan
zijn, dat blijkens haar informaties enkele
Nederlanders, die in Zuid-Tirol zaken heb
ben of bedrijven uitoefenen, aanzegging
hebben gekregen, om te verhuizen.
Wij gelooven dat de N.R.V. de zaak wel
wat al te optimistisch beschouwt en wijzen
er nadrukkelijk op, dat de berichtgeving
over een cn ander zeer verward en op
vele punten tegenstrijdig is, zoodat het op
liet oogenblik zeer moeilijk is zich een
juist oordeel te vormen.
De verschillende consuls en ambassadeurs
doen al hun best de zaken voor hun land-
genooten te regelen, maar het schijnt las
tig te zijn bij de officieele Italiaansche in
stanties toegang te krijgen.
Naar wij vernemen heeft de Nederland
sche gezant te Rome gistermorgen dan ook
telegrafisch gerapporteerd dat het nog niet
mogelijk was meer positieve inlichtingen te
Effect alleen verzekerd, indien
wij vastbesloten zijn, ons land
tegen eiken aanval te verdedi
gen. De Eerste Kamer over
wijziging Dienstplichtwet.
Het voorloopig verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot wijziging van de
Dienstplichtwet is verschenen.
Algemeen verklaart men, dat de
persoonlijke cn financieele offers,
welke de regcering van het volk
eischt, slechts dan het gewenschte
effect zullen kunnen hebben, indien
in alle lagen van de bevolking aan
wezig is de vaste, onverzettelijke
wil, ons land tegen clkcn aanval
te verdedigen, alsook de volkomen
bereidheid, zonder klagen, ter wille
van de toekomst van land en volk,
die zeer zware lasten te dragen.
Voorts moet, dus wordt betoogd, de over
tuiging bestaan, dat de militaire overheid
de voor 's lands defensie bestemde gelden
met behoedzaamheid en zuinigheid besteedt,
dat onnutte uitgaven achterwege blijven en
dat alles wordt gedaan, opdat technische
uitrusting en weermiddelen niet onderdoen
voor die van mogelijke aanvallers.
Verlenging oefentijd.
Eenige leden mecnen, dat door den twee
jarigen oefentijd de militaire lasten op
hoogst onbillijke wijze op een gedeelte van
de dienstplichtigen worden afgewenteld.
Slechts op den grondslag van algemeenen
dienstplicht kan huns inziens een billijke
verdeeling van de militaire lasten en een
voldoende weermacht worden verkregen
Enkele andere ledèn betreuren, in ver
band met de werkloosheid ,dat geen con-
tingentsuitbreiding is .voorgesteld; weer
anderen wijzen op de financieele bezwaren
hieraan verbonden, doch meenen dat Ne
derland méér aan zijn Defensie ten koste
kan leggen dan tot dusverre; ook andere
landen doen zulks.
Bewapeningswedloop en finan
cieel bankroet.
Vele leden verklaren, zich met het wets
ontwerp te kunnen vereenigen, maar zij
achten ccn beroep op de defensie-offers in
andere landen misplaatst, te meer omdat
in niet weinig van die landen de overtui
ging veld wint, dat men in den algemee
nen bewapeningswedloop een financieel
bankroet tegemoet ijlt.
De vrouw in 's konings rok?
Enkele leden zouden gaarne verne
men, of het in de bedoeling van de
regeering ligt, ook ten onzent ge
lijk in andere landen pleegt te ge
schieden jonge vrouwen bij de
landsverdediging te betrekken.
Eenige leden zijn 't wel eens, met het ont
werp, doch kunnen de oogen niet sluiten
voor de financieele gevolgen.
Aan besnoeiing der uitgaven zal men niet
kunnen ontkomen, wil het land niet onder
den druk bezwijken.
Andere leden dringen aan op een
spoedige beslissing met betrekking
tot de maritieme verdediging van
Nederlandsch Indië.
Verscheidene leden wijzen op het groote
belang van een spoedige regeling van het
vraagstuk van het verlies van een betrek
king als gevolg van het vervullen van mi
litaire verplichtingen.
Tenslotte wordt aangedrongen op een ver
sterking der grensbeveiliging in Zuid-Lim
burg.
verkrijgen over de uitwijzing van NjJ
landers uit Zuid-Tirol.
Vast is komen te staan, dat de toerif
niet zoo veel moeilijkheden in den weg;
len worden gelegd, als den vreemdeliq
die langer in Bolzano verblijven.
De redenen van de betrokken maair*
len zijn, naar men onzen gezant niedefc
de, van politieken en militairen aard.i
der dat men daar nader intrad. Onze ft
soonlijke meening, aldus de N.R.Crt. bi
dat deze redenen samenhangen, met de i*
ziene wijziging in de ethnografische san*
stelling van de provincie en met het
vertrek der Duitsche minderheden.
Italiaansche hoffelijkheid bly
Voor hen die bloedverwanten of
vrienden mochten hebben, welke zichi
dit oogenblik in het betrokken gebied t j
vinden, wijzen wij erop, dat de Italiaans®
autoriteiten bij het toepassen van maal
gelen als de hier bedoelde, weliswaar 9
vermurwbaar plegen te zijn, doch sta
een zeer menschelijk standpunt innen
en dat hun optreden ten allen tijde vo
komend en hoffelijk blijft. Er besta
geen enkele reden om zich over landgen
ten die zich oogcnblikkelijk in de provint
Bolzano bevinden, ook maar in liet nm
ongerust te maken.
Met verzegelde orderi
naar Frankrijk
Massale vlucht boven het vai
land door Britsche bombai
mentsvliegtuigen.
GEVECHTSWAARDE EN BE
TROUWBAARHEID BEWEZEN
WREVEL IN DUITSCHLAND.
Het aantal Britsche vliegtuigen, dat 1
de oefenvlucht naar Frankrijk gestart
bedraagt 150. De gezagvoerders hadden
zegelde orders bij zich.
Na een lange rondvlucht hebben alle I
stellen hun basis weer bereikt.
Vier eskaders middelzware bom
menwerpers hebben een driehoekig
circuit van 1450 kilometer afgelegd
in nog geen vier uur vliegen. De
tocht duurde van ongeveer 9 uur
tot omstreeks 13 uur. De vier overige
eskaders middelzware bommenwer
pers keerden korten tijd later terug
Zij hadden dezelfde route in onge
veer 4 uur afgelegd. Twee der eska
ders zware bommenwerpers, die op
langen afstand vlogen, tusschen de
1760 en 1920 kilometer, naar Zuid
west Frankrijk, zijn even voor 14
uur teruggekeerd. Zij hebben den
tocht volbracht in nog geen 6'A uur.
Alle toestellen vlogen met kruissnel
heid.
Uit gezaghebbende Engelsche bron ij]
den de volgende inlichtingen verstrekt o
de twaaJf eskaders bommenwerpers,
gisteren boven Frankrijk gevlogen i
ben:
De toestellen zijn vertrokken van
centra in Midden-Engeland.
Zij volgen twee onderscheiden routes:
groep is in escadrilles uit liet midden en
den van Engeland tegen acht uur verft
ken voor een vlucht heen en terug zon
tusschenlanding naar Bordeaux.-Zij mo
over Le Havre vliegen, Le Mans, Saui
Bordeaux, Angres en Caen. Zij moesten
geveer 1900 k.m. afleggen. Dit waren z'
bommenwerpers. De middelzware bomi
werpers vlogen over Le Treport, Orl<
Le Mans, waarbij Orleans de punt van
driehoek vormde.
Al deze toestellen, die hun vollen mil
ren last inhielden en de normale bemani
aan boord zullen hebben, d.w.z. 3 tot 5 n
vliegen op een hoogte van 2000 m., ft
dalen tot 1000 m. boven dc voornaamste
den.
Luchtwaardigheid en bet
baarheid bewezen.
De opzienbarende lange afstandsvlucïï
van twaalf eskaders Britsche bommen'
pers naar het binnenland van Frankrijk
terug hebben niet alleen de luchtwaanSi
beid cn betrouwbaarheid bewezen van j
laatste, moderne dienstvliegtuigen, maar
vens de nauwe FranschBritsche samen*1
king en het onderlinge vertrouwen.
Een Duitsche reK®
Te Berlijn beschouwt men de vlucht?
de Britsche toestellen boven Frankrijk
een demonstratie der omsingelaars-
Deutsche Allgemeine Zeitung schrijn
haar nummer van hedenochtend dat11*
dwazer is dan een poging het natfoo*
socialistische Duitschland te intimidew
door mlitaire demonstraties. Te Parijs.,
te Londen wil men op kunstmatige W,
een oorlogspsychose doen ontstaan, af
het blad, en het is duidelijk, dat de
IK
sche luchtvloot en het Duitsche afwee?
schut aan elke poging der demonstreerwj
eskaders om boven Duitsch gebied
verschijnen, onmiddellijk een einde zou*
maken.