De ordening
AKKERTJES
Nieuwe voorstellen
in het Uitbreidingsplan
Wieringermeer
Alkmaar Packet
Anna Paulowna heeft een
nieuwen dijkgraaf
WEK UW LEVER-GALOP
per Salonboot naar de Zaanstreek en Amsterdam
Donderdag 3 Augustus 1939
'Tweede blad
Verboden
voor
Middenstanders
Zal dit na 1 Jan. 1941 verdwijnen
„Onze middenstand zal zich ver
trouwd moeten maken met de ge
dachte de helpende hand van de
„Overheid te moeten missen". (Ir.
Smeding bij het eerste lustrum).
Wieringerwerf te veel geordend
Wij ordenen in onze Wieringermeer. Van
den wieg tot aan het graf en nog daarna.
Want zelfs onze grafsteen mag niet huiten
de orde zijn en het ontwerp moet krachtens
gemeentelijke verordening artikel nummer
zooveel door het college van B. en W. zijn
goedgekeurd. Zij moet aan aesthetische
eischen voldoen, zooals alles bij ons aan
aesthetische eischen moet voldoen; de we
gen, de huizen, de daklijnen van de hui
zen, de kleuren van do huizen en de koe-
goten in de stallen. Als' we de bloemen en
het groen en de luchten boven 't polderland
zouden kunnen ordenen, zouden we daarin
óók goesting hebben, maar wellicht zijn die
aesthetisch genoeg van zich zelf, zoodat
mijnheer van Eclc en de andere meneeren,
die daar over gaan, hun nuttige bemoeiin
gen er niet over uitstrekken.
Wij ordenen de dooden, wij ordenen de
levenden, en de meest geordende men-
schen uit onzen ordelijken polder zijn onze
middenstanders.
De nijvere bijen, dio ijverig de honing
peuren uit de welvoorziene pakhuishloemcn
der grossiers, die ons het beste van het
beste snel en vaardig trachten voor te
zetten. Ordelijke mcnschen, saamgebonden
door de krachtige middenstandsorganisatie,
waarin illustre Wieringermeerfiguren de
eerste viool spelen, middenstanders die ge
zamenlijk hun belangen bevechten en na
tuurlijk als échte gemeensehapsmenschen
vrij zijn van onderlinge ongezonde con
currentiezucht.
Dank zij de ordening, die ze onder het
wakend oog van de overheid een gebene
dijd bestaan doet lijden in dit ons gebene
dijde land...
En toch... Is het met die ordening niet
geheel in den haak!
De middenstanders in Wieringenverf heb
ben minder rechten, of zoo men wil meer
plichten dan hun collega's in Slootdorp of
Middenmeer, zij zijn meer geordend, maar
omdat zij méér zijn geordend, is de heele
zaak eigenlijk minder geordend.
Maar laat ons ophouden raadseltjes op
geven en uiteenzetten waarom door het
groote aantal hoornen het Wieringcrmeer-
der ordeningsbosch niet meer is te zien.
In het afgeloopen voorjaar heeft de bur
gemeester van Wieringermeer, de heer Ir.
Smeding ter gelegenheid van het eerste
lustrum, der plaatselijke middenstandsver-
eeniging een droef verhaal gedaan over
de ongebondenheid der middenstanders in
de eerste jaren op het drooggelegde land.
Hij hing een jammerlijk beeld van verdeeld
heid op, uit het tijdperk der driehoofdige
directie en kwam tenslotte te spreken over
het glorieuze tijdstip waarop, ingevolge een
verzoek van de middenstanders zelf, de
ordening is begonnen.
Nu was deze ordening eigenlijk een
klein kunstje, want de W'ieringermcer-
directïe gaf de gronden in erfpacht uit en
wat was nu eenvoudiger, dan aan de uit
gifte van grond een bepaalde voorwaarde
voor den zich vestigenden middenstander
te verbinden? Een voorwaarde, die betrof
de aard en de soort van de artikelen welke
hij in zijn winkel mocht verkoopen.
Als men dit nu maar eerder had gedaan,
was alles wel goed gegaan, maar voor alles
in kannen en kruiken was, hadden zich de
middenstandskernen Middenmeer en Sloot-
dorp reeds gevormd. Het jongste dorp van
Nederland, Wieringenverf, werd eerst in
bezit genomen, nadat het hora est over de
ordeningsplannen was uitgeroepen.
En wat zien we nu vandaag den dag?
Dat de middenstanders in de „buurtschap"
Wieringerwerf precies volgens een lijstje die
en die artikelen mogen verkoopen en hun
collega's uit Slootdorp en Middenmeer veel
meer manusscn van alles zijn gebleven.
De winkelier op Wieringerwerf mag geen
boter en kaas verkoopen, geen tabaksartike
len, de melkboer geen jam en geen fles-
schen port. enzoovoorts en zoo verder.
„Wettelijk" is er waarschijnlijk weinig aan
te doen, de zich te Wiicringenvcrf vestigen-
die maar niet verdwijnen wil.
Niet willen, zegt U? Maar
er zijn toch "AKKERTJES"!
Neem zoo'n "AKKERTJE" en
binnen een kwartier zult
bemerken, dat "AKKERTJES"
hoofdpijn en migraine
vlug en radicaal verdrijven.
"AKKERTJES" zijn beroemd
vanwege hun uitstekende
werking. Vaak nagemaakt,
\moar nog nooit geëvenaard.
"AKKERTJES"zijn rond en elk
draagt het "AKKER"-merk.
Let daar dus vooral op!
tegen pijnen, nore dagen, koorts, kou.
Doosl» stuks - 12 stuivers; 2 stuks 2 stuivers.
de middenstander zal wel een lijstje van
artikelen van meneer de Bruyn voor zijn
neus gekregen hebben voor hij zijn hand-
tcekening op het erfpachtcontract plaatste.
Maar iets scheefs blijft er. I-Ict komt ons
voor dat de pachtersvrouw op haar eenzame
hoeve liever koopt bij den man die „van
alles" bij zich heeft, waar zij oogenblikke-
lijk over wil beschikken, clan van den man,
die „alleen maar" dit of „alleen maar" dat
verkoopt. Bovendien wordt er van buiten
door groote winkelconccrns of coöperaties
heel wat het nieuwe land binnengebracht,
zoodat men deze „verordening" bezwaarlijk
zeer practisch zal willen noemen. Zij kweekt
ook tenslotte een basis voor clandestiene
handel door hen, die zich misdeeld achten.
Zal dit alles zoo blijven? Dat hangt van
Vadertje Staat af. Het is ons bekend, dat de
commissie belast met het regelen van den
overgang naar een normale gemeente, kort
weg de normalisatiecommissie genoemd, zich
zéér ernstig met dit vraagstuk bezig houdt.
De kwestie is, of het rijk bouwgrond aan de
nieuwe gemeente zal afstaan. Een „norma
le" gemeenteraad heeft noch privaatrechte
lijk, nóch publiekrechtelijk de macht orde
nend op te treden, welke de Wieringermeer-
directie wél heeft. Logisch vloeit hieruit
voort dat na 1 Januari 1941 vrije vestiging
en vrije verkoop (natuurlijk in overeen
stemming met de bepalingen van de vesti
gingswet) mogelijk zal zijn. Hieruit volgt
weer, dat voor de thans gevestigde midden
standers om de consequenties, de erfpachts
bepalingen gewijzigd behooren te worden,
zoodat de zoo zwaar bevochten ordening ge
doemd zal zijn met de intrede van liet
nieuwe bewind te verdwijnen.
Blijft nog over een eventueel ventverbod.
Waar blijkens min of meer officieele uitla
tingen in de toekomst gestreefd wordt on
ze Wieringermeer met behoud van eigen
kracht, niet meer zoo te isoleercn, als tot
heden werd getracht te doen is het duide-'
lijk, dat wareninvoer* van buiten niet ver
boden zal worden. Het schijnt ons trouwens
toe, dat dit niet eens wettelijk mogelijk is.
Regelend optreden, zooals bijvoorbeeld
Schoorl of Medemblik dat doen, lijkt ons het
beste. Daar bestaat een ventverbod, maar
niet voor hen, die namens gevestigde win
kels komen. Onzé middenstand zal hier ge
noegen mee moeten nemen, en zal zich voor
zoover dat onverhoopt niet het geval mocht
zijn, met prijzen en verkoopspolitiek moe
ten aanpassen bij het aloude Nederlandsche
principe, den vrijhandel!
TWEE EN DERTIG GRADEN IN DE
SCHADUW
Opnieuw worden de Oostelijke staten in
Amerika bezocht door een hittegolf, die
aanzienlijke schade aan den oogst toe
brengt.
Te New York bedraagt de temperatuur
in de schaduw 32 graden C. Op Long Is-
land zijn talrijke boschbranden uitgebroken.
UIT SCHOORL
WETHOUDER SCHERMER GEEFT IN
LICHTINGEN. - PROTESTEN BLIJKBAAR
NIET AAN DOOVEMANSOOREN!
In de gisteren tcir raadhuize ge
houden persconferentie kwam het
zoo aangevochten nieuwe uitbrei
dingsplan ter tafel.
De eerste wethouder, de heer Fl. Scher
mer, beantwoordde de vraag of een uitbrei
dingsplan noodig is, met een volmondig ja.
Wanneer een gemeente zich uitbreidt, dan
moet dat geschieden volgens vaste lijnen,
men moet vooruitzien, rcgecren is vooruit
zien!
Hier was gevaar bij talmen!
Het in 1912 voor een gedeelte van onze
gemeente genjaakte plan bleek later onvol
doende, en het in 1933 vastgestelde bestem
mingsplan zei alleen iets over de bebou
wing, gaf geen nieuwe wegen aan voor de
toekomst. Op 6 Juli 1938 besloot de Raad
een nieuw plan te doen opmaken, dat dus
volgens de Woningwet een jaar na datum,
d.i. 6 Juli 1939 ter visie moest liggen. En
kele dagen voor dezen fatalen datum kwam
het door Ir. Rooseriburg uit Den Haag uit
gewerkte plan binnen, maar wat bleek nu?
Dit plan gaf niet de bedoelingen weer van
het college van B. en W.
Wat nu te doen? Terugzenden om te wij
zigen ging niet: bij overschrijding van den
fatalen 6 Juli toch zou alles van voren af
moeten beginnen. Periculum in mora! Hier
was gevaar bij talmen!
Dan maar zoo ter visie leggen, al be
lichaamde dit plan ook niet de ideeën van
B. en W.; in de raadsvergadering was im
mers gelegenheid tot het brengen van ver
anderingen. Intusschen sprak de stem des
volks, er kwam een protestvergadering, het
regende protesten van grondeigenaren.
Spreker betreurde dat er op de vergade
ring ook dingen gezegd waren, die in strijd
waren met de waarheid, doch had overi
gens alle waardeeriiig voor de vox populi.
Intusschen is bij onderzoek ter bevoegder
plaatse gebleken, dat B. en W. in dit ge
wraakte, dit door velen afgekeurde plan
nog wijzigingen kunnen aanbrengen, waar
na het dan nogmaals vier weken ter visie
moet worden gelegd. B. en W. hebben niet
geaarzeld van deze bevoegdheid gebruik te
maken, ten eerste omdat zij dan hun eigen
ideeën aan den Raad kunnen voordragen
en ten tweede, omdat zij volkomen den te
genstand tegen dit plan begrijpen en gaar
ne zooveel mogelijk aan de geuite bezwa
ren tegemoet willen komen
Beschermengel van de plaats
Alvorens in détails te treden merkte spre
ker nog op, dat hij in een uitbreidingsplan
Londens burgemeester, Sir Frank Bowater, maakt een reis door Zwitserland.
Natuurlijk wordt de nationale tentoonstelling te Zürich niet vergeten. Men ziet
den burgervader hierboven tijdens zijn rondgang vol aandacht voor een kanon.
ziet een beschermengel van de plaats, maar
dat zijns inziens zoo'n plan de belangen
der inwoners niet geheel mag verwaarloo-
zcn.
Bovendien mag niet uit liet oog
worden verloren, dat ook het strcek-
verband, liet provinciaal belang mee
spreekt. Schoorl dient bij het vast
stellen van zijn plannen daar wel
degelijk rekening mee te houden, wil
liet niet, dat de Staten een plan
uit.wcx-ken, en beslissen „over
Schoorl, maar zonder Schoorl"
Alvorens, de thans door B. en W. aange
brachte wijzigingen in het ontwerp-uitbrci-
dingsplan 1939 nader aan te geven, wees
spreker er nog op, dat natuurlijk niet een
ieder bevredigd zal kunnen worden, er zal
nog wel hier en daar een ontevx-edene blij
ven, die zich een zoet winstje ziet ontgaan,
maar tenslotte moeten de belangen van den
enkeling wijken voor het algemeen belang.
Veel blijft ongewijzigd.
Veel in het plan, zooals dat ter visie heeft
gelegen, blijft ongewijzigd gehandhaafd, zoo
als bijv. de oude kommen Schoorl, Groet,
Catrijp, de nieuwe kommen Camperduin,
Aagtdorp en omgeving Slotlaan en de konx-
uitbreidingen.
Ook de wegen blijven ongewijzigd gehand
haafd De groote verkeex-sweg in aansluiting
op den weg, dien Bei'gen aanlegt, bleek een
eisch van Ged. Staten. Eigenlijk is dit een
aan de eischen des tijds aangepast oud plan
van Schooi'1.
Eerst den grond bezitten, dan
bouwen!
Een nieuwe bepaling, die zeer ze
ker door de tegenstanders zal wor-
Van Alkmaar: 5.45 - 7.45 10.45 - 14.00 - 15.45 - 18.00.
X Niet op Vrijdag en Zaterdag.
Tarief: naar Amsterdam: enkele reis 0.40, dagretour 0.60
naar Zaaxxdam: enkele reis 0.35, dagi'etour 0.50
Rijwielen: enkele reis 0.10, dagretour 0.15
„Als ik het ongeveer zoo doe als
mijn voorganger, zai ik me niet
slecht houden."
EEN ROOSKLEURIGE TOEKOMST
TEGEMOET!
De heer Rezelman, de met ingang
van 1 October a.s. nieuw benoemde
dijkgraaf van den polder Anna
Paulowna begon met ons de wet
voor te 'schrijven, toen wij hem met
het heuglijke feit gingen ïelicitee-
ren. Ik begrijp, zei hij, dat er wat
over me geschreven zal worden,
maar zet asjeblieft niet van die „dik
ke dingetjes" in de krant. Nu is
deze „wet" al heel gemakkelijk na te
komen, de heer Rezelman is in den
loop der jaren zoo'n bekende per
soonlijkheid gewoi'den, dat wij alle
„dikke dingetjes" uit zijn loopbaan
waarlijk niet nogmaals behoeven af
te drukken! Het levensboek van den
heer Rezelman telt vele sohoone
bladzijden en thans ligt weer een
nieuwe nog maagdelijke blanke
opengeslagen, waarop, naar wij ho
pen, over tien jaar evenveel goeds
zal staan over zijn werkzaamheden
als dijkgraaf, als dat op de reeds
beschrevene over zijn honderd en
één andere functies uit verleden en
heden het geval is.
Over tien jaar, want Cornelis Dii'kzoon Re
zelman is van negen en zeventig, dus thans
zestig jaar oud en de leeftijdsgi'cns van hee-
ren dijkgi-aven van den polder Anna Pau
lowna is zeventig.
„En wat denkt U er van, meneer Rezel
man", was onze eei-ste vraag.
„Dat deze benoeming een licht- en een
schaduwkant heeft," was 't vlotte antwoord".
„Waarom?"
„Kijk, dijkgraaf Wijdenes Spaans laat de
zaak tiptop achter, de wegen zijn prima, de
bruggeix in oi'de. Er zijn de laatste jaren
veel groote werken tot stand gekomen, 't
Is natuurlijk buitengewoon prettig, om in
zoo'n prachtige zaak te stappen, maar...
C. Rezfllman Dzn.
en dat is de schaduwkant, 't zal een zware
taak zijn de voetstappen van meneer Spaans
te drukkenAls ik het geluk heb het on
geveer zoo te doen, zal ik me niet slecht
houden".
Zij, die den heer Rezelman kennen, we
ten dat dit nuchtere zakelijke antwoord
„echt Rezelman" is, maar ze weten ook dat
het wel los zal loopen. Niet voor niets is
hij 15 jaar hoofdingeland en I jaar Heem
raad geweest en niet voor niets werd hij
met algemeene stemmen aan de Kroon
voorgedragen!
,,'t Zal wel gaan" was dan ook ons ge
meend bescheid.
Natuurlijk kwam daarna de toekomst
van den polder aan de orde.
De nieuwe dijkgraaf was hierover
hij zon der optimistisch. Binnen en
kele jaren loopen de gx-oote leenin
gen af, dus verdere verlaging van
lasten kan volgen. Altijd, voegde de
heer Rezelman er bedachtzaam aan
toe, als de omstandigheden het toe
laten en lastcnvei'laging geen af
braak breiigt.
„U heeft geen grooten afstand af te leg
gen, als U gaat verhuizen". (De heer Re
zelman woont vlak naast het Polderhuis,
waar de dijkgraven plegen te wonen).
„Ik ga heclemaal niet verhuizen," was
het antwoord. „Het polderbestuur stelt het
op px-ijs als de heer Wijdenes Spaans in het
polderhuis blijft wonen en ik heb mij daar
graag bij neergelegd.
Een px-ettig besluit dat de goede verhou
dingen in den polder teekent!
Het is nog niet zeker, aldus bleek verder
uit ons gesprek, dat de heer Rezelman en
kele van zijn functies zal neerleggen, nu
het ambt van dijkgraaf ongetwijfeld veel
van zijn tijd zal opeischen. Ik moet daar
nog eens over denken, zei hij, als je zoo
optelt, waar ik allemaal in zit of bij be
trokken ben, is dat een heele lijst. Gemeen-
lei-aad, Tax-weorganisatie, Hollandsche Maat
schappij van Landbouw, L.C.O., Oranjever.,
om maar een paar te noemen. En je kan
altijd van een of andere functie wel wat
maken, maar het moet toch goed zijn eigen
lijk. We zullen dat maar afwachten, be
sloot de nieuwe dijkgraaf.
„Na dit „officieele gedeelte" bleven de
aanwezigen nog eenigen tijd gezellig bijeen"
is gewoonlijk het besluit van een verslag
van een min of meer plechtige gebeurtenis.
Wij zijn ook nog enkele oogcnblikken in de
gezellige buiskamer bijeen gebleven met den
heer Rezelman, mevrouw en de dochter des
huizes.
Natuurlijk hebben we honderduit gepraat
over den mooien Anna Paulownapolder,
over de menschen, over de toestanden.
De familie Rezelman kent den polder
door en dooi*, de polderbewoners kennen de
familie Rezelman door en door. Ze zijn een
open boek voor elkaar! Was dan een betere
keuze mogelijk?.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal in uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende ls. verteert uw voedsel niet.
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER-S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk. plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Elscht Carter's Lever-Pilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
den toegejuicht en waarmee een
groote onbillijkheid wordt weggeno
men, is, dat vóór den. bouw de be-
noodigde gi*ond in eigendom moet
zijn verkregen. Door deze bepaling
wordt voorkomen, dat men door te
bouwen, gronden van anderen blok
keert.
Verder stéllen B. en W. vooi\ de bepalingen
van het bestemmingsplan 1933 te handha
ven met eenige uitzonderingen. Zoo zal,
medogerekend de frontbreedte van de te
stichten woning, de langs den weg gemeten
breedte van het bouwteiTein 50 meter moe
ten bedragen, aan
a. Oostzijde Ilcerevveg en Voorweg, van
Smeerlaan tot transformatorgebomvtje bij
Dokterslaanje (mogelijk wordt dit nog te
ruggebracht. tot 30 a 40 meter).
b. Westzijde Hecreweg te Bregtdorp te
genover huize Schoone,
c. Oostzijde Heerweg van Kaasfabriek tot
W a gen m a kc rs weg.
d. idem van Onbekende Wegje tot Har-
gerweg (om hot mooie landgezicht te be
houden).
e. Oost- en Noordzijde van den ITeereweg
tusschen het Hargcrgat en Camperduin.
f Oostzijde Hondsbosscheweg tot grens
gemeente Zij pc.
g. Westzijde Gortersweg (mooi gezicht op
de duinen).
h. Zuidzijde Damweg.
i. Duinweg Westzijde van Postweg Noord
tot grens Bergen..
j. Duinweg Oostzijde van Teuglaan tot
grens Bergen.
k. Postweg beide zijden.
Bekend is, dat aan onverharde wegen
niet gebouwd mag worden!
Mede gerekend de frontbreedte van de
te stichten woning behoort de langs den
weg gemeten breedte van het bouwterrein
100 meter te bedragen:
a. langs den Oorsprongweg;
b. langs het Achterpad.
Derae breedte van he bouwterrein zal 150
meter moeten bedragen langs den Molen
weg (aan beide zijden) en langs de Noord
zijde van den Laan weg van woning C. Jon
ker tot woning W. Pastoor.
Tevens wordt in bet. plan. opgenomen een
bouwverbod in de Zuidelijke en Noordelij
ke Nollen.
Over enkele dagen zal het thans gewijzigde
ontwerp uitbreidingsplan 1939 weer ter vi
sie liggen, en kunnen belanghebbenden en
belangstellenden nauwkeuriger kennis ne
men van de groote veranderingen, welke in
het plan zijn aangebracht en waarvan wij
onzen lezers reeds nu, dank zij de welwil
lendheid van onzen eei'sten wethouder, den
heer Fl. Schermer, de voornaamste bepalin
gen konden mededeelen.
WIERINGERMEER
OOGSTT IJ
Na het vlas heeft de bouwboer een an-
dcre zorg: de erwten. In onafzienbare rijen
staan thans de „ruiters" op den akker, de
driepoot staketsels, waarover het bruine
stroo met het voor den wisselbouw zoo bij
uitstek nuttige product is gespreid om
straks gedorscht te worden. Naar wij hiér
en daar vernamen is de opbrengst rijk en
het gewas zeer goed.
VERKEERSCONSEQUENTIES
Hoezeer het verkeer toeneemt blijkt wel
uit den toestand van sommige wegen. In
den Schagerweg bijv. tusschen de hoeve van
den heer Luth en Middenmeer zitten lee-
lijke kuilen, met bij regenweer alle onaan
gename gevolgen van dien.
ZURE
STOLPEN.
PINK DOODGESLAGEN.
Tijdens liet lievige onweer van gister
nacht is een pink van den lieer Jb. Bruin
alhier doodclijk door het hemelvuur getrof
fen,
