Augustus: de maand
der vallende sterren
m
Uit klonk valsch
mr l
1 s
ni i
n i
tl
Misdaad of ongeluk?
Tirolers verontwaardigd
SAN DIEGO—NEW ORLEANSBALTIMORE. De voor den Amerikaanschcn
transatlantische» luchtdienst bestemde reuzen-clipper, hierboven afgebeeld,
vloog van San Diego (Califomië) over New Orleans naar Baltimore, waar onze
opname gemaakt werd.
Een lichtend spoor glimt nog even
na, dan is het weer stil als te vo
ren
AUGUSTUS, maand der wonderschoone zo
meravonden èn der vallende sterren. Maand
van verrukkelijke avonduren waarin de hitte
van een warmen dag verdreven wordt door
de koelte van den komenden nacht, avon
den dikwijls te mooi om er afscheid van te
nemen. Zoo lang mogelijk wil men genie
ten en blijft men turen naar het uitspansel,
waar de sterren in niet te tellen tal gezaaid
staan. Stil staan zij daar de flonkeren, stil
en onbewogen.
Maar plotseling is het alsof een van
hen deze stilte niet langer kan ver
dragen en met duizelingwekkende
vaart naar een ander deel van den
hemel snelt. Een lichtend spoor glimt
nog even na, dan is het weer stil als
te voren.
Er is een ster „gevallen" of-„verschoten",
en zooals men weet mag men dan een
wensch doen. Voor wie nog vele wenschen
met zich draagt, is Augustus een goede
maand om te trachten deze in vervulling te
doen gaan, want dan flitsen er naar verhou
ding vele geluksbrengers langs het uitspan
sel. Vooral in de eerste helft van de maand,
waarhij hot maximum omstreeks den lOdcn
tot don 12dcn wordt bereikt. Ook is hun
aantal in de latere uren van den avond
grooter dan daarvoor.
Vurige tranen.
Deze opeenhooping van vallende sterren
heeft men, zoo schrijft de Iiaagsche Post,
ook in vroeger eeuwen opgemerkt en men
sprak van de vurige tranen van den heiligen
Laurentius. De moderne wetenschap heeft
deze bloemrijke aanduiding laten varen en
tegenwoordig vat men de vallende sterren
samen als de stroom der Pcrseïdcn, omdat
zij uit het sterrenbeeld Perseus lijken te ko
men.
Wat gebeurt er eigenlijk?
Wat gebeurt er als men een ster ziet ver
schieten? Snellen de sterren dan 'werkelijk
met duizelingwekkende vaart door het he
melruim als wildon zij in deze vacanticda-
gen de wereld ook wcleens van een andere
zijde bezien dan gewoonlijk? Neen, niets van
dat al, want men heeft na afloop nooit er
gens een ster gemist of waargenomen, dat
op deze wijze de sterrcbeclden van vorm ver
anderen. liet zou ook bezwaarlijke gevol
gen met zich mee brengen als de sterren
zich met zulk een reusachtige snelheid zou
den verplaatsen. Het zijn immers alle zon
nen, die door hun geweldige afstanden zoo
klein lijken. Deze afstanden zijn zoo groot,
dat het licht van de dichtst bijzijnde jaar
noodig heeft om ons te bereiken. Als men
nu bedenkt, dat dit in iedere seconde 300.000
K.M. overbrugt, krijgt men maar nauwelijks
een begrip van wat deze getallen beteekencn.
En als men ondanks deze fantastische af
standen de sterren met zoo'n vaart door het
hemelruim zou zien vliegen, zouden daartoe
snelheden noodig zijn, die zelfs de astrono
mische wereld te machtig zijn. De snelheid
van het licht is de uiterste grens, die be
reikt kan worden en deze zou als de sterren
vielen, nog bij lange niet toereikend zijn.
Neen, zoogenaamde vallende sterren bevin
den zich veel dichter bij huis en wel in het
lichtomhulsel, dat de aarde als een damp
kring omgeeft.
De ruimte, waarin de aarde haar jaarlijk-
sche baan om de zon aflegt, is niet leeg,
maar er zwerven milliarden en milliardcn
grooterc en kleine korreltjes en brokjes ge
steente in. Het incerendccl van dit „kos
mische gruis" is niet meer dan stof of zand,
maar er zijn ook stukken bij van groo
tere afmetingen.
Dit alles beweegt zich ook met een
snelheid van eenige tientallen K.M.
per seconde om de zon en wanneer
deze lichaampjes de aarde ontmoe
ten, die zelf 30 K.M. per seconde af
legt, vliegen ztj ettelijke honderden
malen sneller dan de snelste snel
trein den dampkring binnen. Maar
deze overmoed komt hun duur te
staan, want in de allerhoogste la
gen worden zij reeds door de lucht
geremd en hoe lager zij komen hoe
grooter deze weerstand wordt. Door
de geweldige wrijving, die daarbij
optreedt, worden zij tot ameltens ea
gloeiens toe verhit, waardoor ook de
omgevende lucht aan het lichten
wordt gebracht.
In korten lijd is het dan met hun heslaan
gedaan, want dan zijn zij verbrand. Slechts
wat gloeiende ascli licht nog even wat na
en dwarrelt dan naar beneden.
Waarom juist in Augustus?
IToe komt het nu dat in sommige maan
den van het jaar hun aantal grooter is dan
in andere? (Óok in de eerste dagen van No
vember kan men dikwijls veel „sterren"
zien vullen). De verklaring ligt voor de
hand: de aarde passeert dan gebieden,
waarin 't kosmische stof dichter gezaaid is
dan elders. En wat is daar weer <le oorzaak
van? Men neemt aan. dat men hier te doen
heeft met de resten van kometen. Omstreeks
het midden van de vorige eeuw heeft men
kunnen aanschouwen hoe een komeet zich
eerst in tweeën splitste en later zelfs zoo
sterk was uiteengevallen, dat men haar niet
meer terug kon vinden. Wel kon men ech
ter berekenen dat de aarde in botsing zou
komen met wat eens een' fraaie komeet was
geweest.
Vol belangstelling en soms wel met angst
en vrecze zag men uit naar wat bij deze
ontmoeting zou gebeuren. En ziet op den
bewustcn dag was men getuige van een re
gen van vallende sterern, zooals men slechts
zelden aanschouwt. Menigeen zal zich wel
licht nog herinneren hoe er eenige jaren
geleden ook zulk een sterrenregen heeft
plaats gevonden. Achteraf heeft men kun
nen berekenen, dat ook op dien datum een
kometenbuan werd gekruist. En zoo neemt
men ook voor de vallende sterren der Au
gustusdagen aan, dat de aarde hier telken
jare de resten ontmoet van wat eens als een
respectabele komeet rond de zon bewoog.
Japansch-Russische
gevechten hervat
Xa sedert 2 Augustus niet te zijn opgetre
den hebben de Russische en Buiten-Mongool
sche luchtstrijdkrachten op 5 Augustus haar
activiteit hervat. Des morgens vlogen 00
vliegtuigen over de Khalka, de grensrivier,
en later op den dag nog eens 60. Japansche
vliegtuigen haalden, zoo meldt Domei. 27
machines neer. Twee Japansche machines
zijn niet teruggekeerd. Maandag vlogen
weer 60 machines over de grensrivier, waar
van er -47 door Japansche vliegtuigen wer
den neergeschoten.
De dwaasheid ten top
Geprofiteerd van den
Oranje-roes
Arrestant ontsnapt uit Schic-
damsch politiebureau.
Maandagmiddag tegen zes uur, toen Schie
dam zich opmaakte om den avond van den
Nationale» feestdag door te brengen in ge
past vreugdebetoon, raakte plotseling het
politiebureau in de Lange Nieuwstraat en
naaste omgeving in rep en roer. Agenten
speurden de straten en boschjes van de
plantage af, met speurhonden drongen zij
de tuinen binnen en de gangen tusschcn de
hulzen werden afgezet.
Het. bleek, dat uit liet politiebureau een
jeugdige Duitscber was ontvlucht, geen po
litieke vluchteling, maar een zgn. „passant"
een schepeling, die van zijn schip was ge
vlucht. dat dc vorige weck dc Schiedain-
sche haven was binnengcloopen.
Ruzie aan boord.
Hij had ruzie gehad met den kapitein,
omdat hij als messrooni boy wilde varen,
maar daarvoor geen toestemming had gekre
gen. Hij was daarentegen in de machine
kamer geplaatst. Na zijn vlucht was hij
het land ingegaan. Zaterdag had de poli
tie te Ginnikcn hem opgepikt en den W-ja
rigen schepeling nuar Schiedam terugge
zonden, waar hij op het politiebureau werd
vastgeho'uden, tot zijn schip zou vertrok
ken. Om een tweede vlucht te voorkomen,
zou hij dan op het laatste oogenblik aan
boord gebracht worden.
Slechts een. man op wacht.
In verband met de feestdrukte in de stad
was de bezetting van liet politiebureau niet
zoo sterk als gewoonlijk. Bovendien had in
den loop van den dag het politiemuziekcorps
oen inarsch door dc stad gemaakt, zoodat
tegen zes uur slechts één agent in de wacht
aanwezig was. Hij had juist van een melk
boer het dagelijksche fleschje melk voor
den arrestant in ontvangst genomen, toen
hij tot zijn schrik bemerkte, dat de Duit -
schcr was verdwenen. Uit de wacht was hij
via dc openstaande deur van de serre den
tuin ingegaan en over een schutting ge
klommen. Onmiddellijk werd alarm ge
maakt, doch alle pogingen om den vluchte
ling weer te pakken, waren vergeefsch
waarschijnlijk is hij na nog over enkele
schuttingen geklommen te zijn, rustig door
een gang de straat opgewandeld, waar luj
in de feestende menigte is opgenomen. De
man is tot nu toe niet gevonden.
De wijn van den kasteelheer
smaakt goed
Maar de nasmaak is bitter...
Vier soldaten, gewoon dienstplichtigen hij
de eerste compagnie van het 18e grensba-
taljon te Zutphen zijn op een middag een
leegstaand kasteel te Vorden binnengedron
gen en na alles doorsnuffeld te hebben, kwa
men zc in den wijnkelder terecht, waar ze
zich te goed deden aan de wijn van den
kasteelheer.
Twee hunner gingen 's avonds in gezel
schap van twee andere sodaten van hun
compagnie terug om nogmaals een gratis
dronk te genieten.
De krijgsraad heeft vier hunner veroor
deeld tot drie weken gevangenisstraf, de
twee soldaten, die tweemaal in het kasteel
zijn binnengedrongen tot tweemaal drie we
ken.
„Het is daarom zoo ernstig wat jullie
hebben gedaan," hield de waarnemend pre
sident van het Hoogmilitair Gerechtshof
den beklaagden, die gisterochtend voor dit
college terecht stonden, voor, „pmdut jul
lie dc sympathie, welke de burgerbevolking
in deze tijden voor de weermacht heeft,
naar heneden halen. Jullie bederft het voor
jullie kameraden."
Hoewel dc auditeur-militair in alle geval
len hooger beroep heeft aangeteekend, vroeg
de advocaat-fiscaal bevestiging van de op
gelegde straffen.
Dc verdediger, bepleitte voor deze beklaag
den, die in dc burgermaatschappij nooit
een veroordeeling hebben gehad, een voor
waardelijke straf.
Dc beslissing van het hof volgt later.
Het dagelijksch brood
Grootste wcreldgraanoogsl sinds
191i verwacht.
De wcrcldgraanoogst 1930 zal volgens een
rapport van het Internationaal Landbouwin-
stituut in Rome, dc grootste worden sedert
den wereldoorlog, uitgezonderd het record
van 1938. Men raamt, dat dc opbrengst van
dit jaar millioen metr. ton zal bedragen.
Dc oogst in de Sovjet Unie zou zeer goed
worden, vooral in de centrale gebieden van
Siberië.
De productie der Vcreenigde Staten wordt
geruamd op 19.5 millioen metr. ton, en
van Canada op 12.2 millioen ton tegen 9.5
millioen ton liet vorige jaar.
Dc tarwe oogst in Azië zal gelijk zijn aan
dien van 1938. Do oogst in China wordt on
danks de vijandelijkheden niet lager ge
schat dan verleden jaar. Geraamd wordt
dat Noord-China 40 procent meer zal voort
brengen dan in den oogst van het vorige
jaar.
Eerste Kamer bijeen
Indische Marinezaken.
De Eersle Kamer kwam gistermiddag
bijeen onder voorzitterschap van mr. W. .L
baron de Vos van Steen wijk.
De voorzitter en de minister-president, dr,
II. Colijn, vertolkten achtereenvolgens de
blijde gevoelens der Kamer, nu liet Prin-
sclijik Gezin wederom met een. Prinsesje
verrijfkt is.
Beide sprekers herdenken vervolgens don
pas overleden nestor der Eerste Kamer,
jhr. A. F. P. van Sassc van IJsselt.
Eenige wetsontwerpen tot wijziging en
aanvulling der Indische begrooting 1939
worden z.h.s.t aangenomen, o.m. de vast
stelling der nieuwe afdocling IXa inzake
het Marine-etablissement.
Dc vergadering wordt tot heden verdaagd.
TE VROEG IN ROOK OPGEGAAN.
Dikke wolken tabaksrook trokken gisteren
over de stad, Christchurch, (New Zeeland)
afkomstig van twee millioen Engelsche si
garetten waarvoor geen invoervergunning
was verkregen, en die derhalve op last van
de autoriteiten verbrand moesten worden
Deze maal regel hield verhand met de dras
tische invoerbeperking, waartoe de regee
ring in December j.1. besloten heeft.
Arbeider betaalt met namaak
riks maar blijkt zelf slachtof
fer te zijn.
Gistermorgen werd op het post
kantoor te Oldenzaal door een der
ambtenaren een rijksdaalder in
ontvangst genomen, welke valsch
bleek ie zijn. De vervalsching van
den rijksdaalder werd ontdekt door
dat de klank afweekt liet munt
stuk was ook iets dikker, terwijl
de letters van het randschrift ieis
grooter waren. Overigens had het
geldstuk een bedriegelijke overeen
komst met een echten rijksdaalder.
De marechaussee heeft dc munt in
beslag genomen, terwijl een nader
onderzoek naar de herkomst wordt
ingesteld. Inmiddels is reeds ko
men vast te staan, dat de arbeider,
die het muntstuk heeft aangeboden
het slachtoffer is geworden van de
tot nog toe onbekende valsche mun
ters.
Het Noordelijkste hotel der wereld. Het Noordpoolhotel op Spitsbergen is
niet slechts het eenige hotel op dit eiland, maar ook het Noordelijkste der
wer eld.
Wegens kindermishandeling acht
maanden gevangenisstraf geëischt.
Een tragische geschiedenis werd gisteren
behandeld voor de strafkamer der Amster-
damsche rechtbank, gepresidieerd door Mr.
A. J. van Royen.
Een 25-jarige werklooze arbeider
stond terecht wegens het opzettelijk
zwaar lichamelijk letsel toebrengen
aan zijn dochtertje, een baby van
acht maanden. Ilij zou volgens de
tenlastelegging het kind een vuist
slag tegen het linkerdijbeen hebben
gegeven, waardoor het beentje brak.
Dc politie stelde een onderzoek in. De man
beweerde, dat hij toen hij het kind droeg,
gevallen was tegen een oude en harde divan,
waardoor het beentje brak. Later weer zeide
hij, dat liet niet onmogelijk was, dat hij na
het vallen het kind, dat huilde, in zijn ver
bouwereerdheid had geslagen.
Huilend zat thans de man in dc verdach-
tenbank: „Ik heb zeker niet opzettelijk ge
slagen, ik ben dol op mijn kinderen."
De psychiater, dr. S. P. Bakker, schetste
verdachte als een licht debiel man met wei
nig remmingen, die lichamelijk zeer sterk
is en waarschijnlijk zijn eigen kracht niet
kent.
De Officier van Justitie mr. .T. W. Bosch
achtte de daad van dezen verdachte bijna
onbegrijpelijk. Wel is dc man licht debiel,
doch hij is zeer zeker aansprakelijk voor het
gebeurde.
Spr. vorderde een gevangenisstraf van tien
maanden.
De verdediger, mr. Kcune, schetste de
moeilijke omstandigheden waarin verd. en
zijn gezin leven. Hij is zeer arm en heeft
zelfs geen geld om licht te betalen. In het
donker is hij met het kind gestruikeld en te
gen den divan gevallen. Zelfs als hij de
baby daarna een klap heeft gegeven, staat
nog niet vast, dat liet beentje door den klap
is gebroken.
PI. concludeerde tot vrijspraak.
Vonnis 15 Augustus.
SIAM NIET AANGESLOTEN BIJ HET
ANTI-KOMINTERNPACT.
De legatie van Siain te Londen spreekt
categorisch de in de pers verschenen be-
richten tegen, volgens welke de regccring
te Bangkok besloten zou hebben tot het
anti-kominternpact toe te treden.
De ontruiming gaat gepaard,
met Tuwhederu
Verscheidene Londcnschc bladen meldden
gisteren, dat de overplaatsing van de
Duitsche bevolking uit Italiaansch-Tirool
op hardnekkigen tegenstand stuit en aan
leiding geeft tot gewelddaden, die onder dc
Tirolers verontwaardiging wekken.
Dc „News Chronicle" meldt b.v. uit
Weenen: diegenen onder dc 7.000 boeren,
waaivan het vertrek op liet oogen-blik geor
ganiseerd wordt, die weigeren in te zien,
dat het hun plicht is, hun haardsteden te
verlaten om het land, welks taal zij spre
ken, te gaan dienen, zijn het voorwerp van
ruwheden. Ondanks de censuur der nazi
autoriteiten, komt het Oostenrijkschc pu
bliek gedeeltelijk dc feilen te welen, en te
Weenen, zelfs bij personen, die tot dusver
trouw waren aan het nazi-regime, is groote
verontwaardiging merkbaar. Dc veront
waardiging is vooral groot bij de Noord-Ti-
rolers, die krachtens het verdrag van St.
Gennain Oostenrijksche staatsburgers wa
ren gebleven.
Van Italiaan tot Duitscher.
Aau de Italiaansche kamer van fasces en
corporaties is een wetsontwerp voorgelegd
betreffende het verlies van het Italiaansche
staatsburgerschap voor Duitsch sprekende
personen van Duitsche afkomst, wonende in
de streek van de Boven Adige, die naar
Duitschland zuilen verhuizen en het Duit
sche staatsburgerschap zullen aannemen.
De vcrklnring, dat zij het Italiaansche
staatsburgerschap zullen opgeven moet
worden opgemaakt. alvorens zij naar
Duitschland vertrekken. De wet is ook van
toepassing op de kinderen der betrokken
personen.
Onze Oost
NOODLANDING MET LESTOESTEL.
Zondag maakte de sportvlieger Elshof,
naar de N.R.Crt. meldt, met een Bucker-
Jungmann-lestoestcl van de Soerabajasche
Vliegclub een noodlanding op een suiker
rietveld nabij Wonokrorno. liet toestel werd
hierbij beschadigd, doch dc vlieger bleef
ongedeerd.
Noodlottige regenval
Twee dooden bij slippartij
Tijdens de regenval van Maandag is te Se-
marang een auto, bestuurd door den am
bachtsonderwijzer II. Velleman, geslipt en
tegen een boom gebotst. Do heer Velleman
en zijn echtgenootc werden op slag gedood,
terwijl zijn dochter zwaar werd gewond.
Dc heer Velleman was naar de N.R.Crt.
meldt, juist twee dagen geleden van Solo
naar Semarang overgeplaatst.
Het ongeluk geschiedde bij Barangbalong,
waar reeds eerder een ernstige ongeluk is
gebeurd.
RADIOTELEFONÏSCH CONTACT MET
ONZE OOST.
In Juli 1939 werden met Ncd.-Indiê in
totaal 1007 gewone gesprekken gevoerd,
waarvan 321 in Nederland en 686 in Indië
werden aangev
