Wij lazen voor U Duitschland's Grimmig verzet zorg voor de neutralen Een groot uur gaat voorbij Groote slag in Polen te wachten Hitier in de voorste linies Marchant contra Colijn Duitsche ziekenhuizen vol gewonden Het neutrale blok moet Engeland de tanden laten zien „Do volkeren plegen te staren naar da Brittche boa constrictor". De diplomatieke medewerker van «le „Bor- llner Boersenzeitung" houdt zich onder het Opschrift; ..De Brilarhe dlktntuur" bezig ntet het Engelxehc optreden Iepen de neu tralen. Engeland, aldus do schrijver o.a., houdt rekening met de militaire zwakte der neutralen, met hun afhankelijkheid van de Britsche welwillendheid ter roe en mot de omstandigheid, dat het gemakkelijk is elk hunner afzonderlijk ie hr-ngen tot het ac cepteeren van neutralitcitsschendingcii. Dit standpunt la slecht* zoolang houdbaar, al* de neutralen afstand doen van die solidair* neutraliteit, rlie te allen lij«le vorwczenHjkt en met succes tot gelding gebracht kan worden. Hoe eerder rij de tan den laten zien, hoe vastberadener zij de belangen van het neutrale Mok behartigen, des te ongestoor der zullen zij ln het genot van den vrede blijven en bevrijd worden van die beperkingen van hun handel, die bun door de F.ngelsrhe dikta- tuur ter zee opgelegd zijn. Dultachland neemt deze ontwikkeling niet toenemende aandacht waar en zou het niet begrijpen, wanneer let*, wat ook nagelaten zou worden of wanneer de Engelsche ver grijpen met bevangen toegeeflijkheid gepas seerd zouden worden. Engeland verwacht, dat de wereld Enge land ala bet Internationale bureau tol uit gifte van broodkaarten en bonboekje* zal aanvaarden. Wanneer er een wereldheer schappij bestaat, die do volkeren moeten vreezen. dan ia het de wereldheerschappij tor zee. Want. hij liet aangewezen zijn van bijna ■11e landen op gooderenruil en aanvulling van grondstoffen en voedingsmiddelen over zee. hetcekent de Britsche controle ter zee de facto een controle op de onafhankelijk heid en vrijheid van alle andere volkeren. De doodzonde van Duitschland In Engel- ache oogen is niet Bohemen of Polen, maar bestaat in de poging om zich door het vier jarenplan en de beveiliging van zijn econo mische levensntimle in het Oosten en Zuid- Oosten. te willen onttrekken aan de Brit ache controle en danrmede aan de afhan kelijkheid van Engeland. Hoe komt Enge land er echter hij zich dit hóógste controle recht over allen aan te matigen? Heeft het dit recht langs den weg van onderhandelin gen door de toestemming der volkeren toe gewezen gekregen? Ieder weet. dat het het resultaat i* van toepassing van gebruik van geweld. Zlin wet is slechts een gemoderni seerd recht der reeschnimeril. In stand ge houden en vooral uitgeoefend tegen zwakke neutralen, wordt deze dictatuur met de mid delen van bet geweld en de bedreiging mei geweld tot afwijzing van een voor alle na tie* verplicht Internationaal recht en van de vrijheid ter zee. Engeland vreest daar om niet* zoo.zeer al* dat het voor de eerste maal aan een natie zou kunnen gelukken zich te onttrekken aan da Kngelsrhc nu pre matte en daarmede den band te breken, waarmede de volkeren plegen te staren naar de Engelsche boa constrictor. Indrukken van den Havas-eor- respondent ta Warschau. De correspondent van Havas te Warschau ia de Poolsch—Roemeensche grens overgo komen. Tot I.ublin had hij geconstateerd, dat de Duitsche luchtmacht den eenigen spoorweg in dat gebied, zoomede de voor naamste strategische punten intensief had gebombardeerd. Duitsche vliegtuigen hebben van Dinsdagavond tot Donderdagmiddag tusschen Lublin en Warschau bommen ge worpen op alle stations, bruggen, straat- en spoorwegen. Op deze wijze hebben zij de evacuatie van gewonden naar Lwrow (Lam !>erg) en het transport van versterkingen naar de hoofdstad vertraagd. Ken groot aan tal ploegen arbeiders werkt zonder onder breking aan het herstel der spoorwegen, teneinde op die wijze dun treinen gelegen heid te geven door te gaan. D« stemming ongeschokt. Indien de omstandigheden in dezen oor log voor Polen minder gunstig zijn met het oog op de meerderheid in aantal en mate riaal van den aanvaller, de psychologische omstandigheden zouden niet beter kunnen zijn dan nu. Alle soldaten, zelfs de gewonde, behouden een uitstekend moreel. Zoowel te I.wow als te I.ublin verkeert de burgerbevolking in voortdurende» staat van luchtalarm. Toch heerscht overal dezelfde grimmige vastberadenheid voor de verdedi ging van liet vadeiland. den vijand tot het laatste tegemoet te treden. De mededeeling over de operaties aan het Fransche front en de door de plaatselijke pets gegeven berichten over de ontruiming mi Mainz. Stultgart. en Frankfort hebben een enthousiasme ontketend, dat overal den wil verhoogt vaat te houden, teneinde de hondgenooten in staat te stellen de beoog de doelen te Itereiken. De verscheiden communiqués verbergen niet dat terrein werd verloren, doch dat heeft het moreel der Poolsche bevolking in niets geschokt. Fransche vluchtelingen gehul digd. Ken trein met Fransche vluchtelingen heeft op het grensstation van Swiatin de hulde in ontvangst genomen van het stati- onsper«oneel, dat salueerde en innig bewo gen het vertrek gadesloeg. Het Poolsche volkslied werd gezongen. De correspondent besluit zijn relaas met te verklaren. dat Polen nog niet verloren Is." Onze Oost Italif u-acht At ordtrt van AfuJ- lolini at- Alle Itahaansche Matten pubüeeeren thans een artikel, dat Zodaff onder het op schrift ..ItallC en zijn loteb«M«mming" cur sief gedrukt in de „PopMo d'Italia" was verschenen. In dM artikel wordt met name verklaard: Op de wijzerplaat der geschiede- nis gaat een groot uur voorbij, één van dio verschrikkelijke en beslis sende uren, welker voorbereiding Mj wijlen tientallen jaren vergt. Dit is het uur van VersaJHee. welks voor bereiding teruggaat tot 23 Maart 1919. toen de eerste fascistische gtwp werd goatichL die rond Mus- solini een handjevol overlevenden vereenlgde, die zoo luist dm strijd hadden geëindigd, nietteanén weer tot denatrijd werden geroepen. Deze eerste fascistische strijdgroep vorm de de eerste onmiddellijke reactie van «Ie troepen, die uit het bloedbad waren geko men en de UlusJ* hadden gevonden, dat de overwinning, waarvóór Italië een onomiehij drage In Woed had geleverd, wwa verminkt geworden en verijdeM. door vier vampjrrs. die aan een operatietafel hadden plnatag^ nonven alsof het een diner betrof. Wij allen gevoelden de woedo voor dn wijze, waarop Italië behandeld wa* ge wonion. Rn wij zwor ren'«le herovering daarvan om Italië terug ta geven wat aan dit land was ontstolen. De orden ran MustoUni. Sedert 53 Maart 191» gelooft en gehoor taamt het Italiaansche volk aan den duce in den strijd tegen Varsaillaa Het met deze trouw, dat het Italiaanse!* volk het Keizerrijk heeft heroverd en het zal verde digen Het is met «leze selfde trouw, dat hst fascistische I tal ié vandaag, zoosls het dat gisteren «leed, «le orders vnn lraaollnl afwacht Het fascistische Italië weel, dal hst zich oo dit oogenblik voor zijn eigen lotsbestemming geplaatst ziet en gelooft, daarom meer dan ooit aan den Duce. Prijsopdrijving gestraft Vijf toko's (osloten. In onze Oost wordt de prijsopdrijvingsvvet nog al eens overtreden. De Borneo Sumatra Handel Mij. te Bntavia liep deswege een proces verbaal op. In Cheribon en omgeving zag de politic zich genoodzaakt vijf toko's te sluiten, daar de eigenaars hun artikelen tegen ongehoord hooge prijzen van de hand trachtten te doen. Te Tjiannies liepen eeni- ge tokohouders boeten van f 50.— op. Duitscks berichten tlseh. optlmis- Volgens de Duitsche legerberich- ten van gisteren nadert de groote slag in Polen zijn hoogtepunt: de vernietiging van het Poolsche veld leger ten westen van den Weichsel. Terwijl in Zuid Polen de zich taai verwerende tegenstander over den San werd teruggedrongen en de overgang over de rivier in den sector Sano Jawornik Polski, bij Badymno en Jaroslaw werd bezet, begonnen de in de verschillende gebieden in gesloten troepen de wapens neer te leggen. Overal werden pogingen der ingesloten troepenafdoeiingen door te breken, verhinderd. Het is na harden strijd om de Poolsche versterkingen aan den Narew gelukt bij Nowgorod en Wiznn brughoofden te vor men aan den zuidelijken oever. Poolsche artillerie van leder kalil>er heeft, van de oostelijke doelen van Warschau uit, het vuur geopend op onze zich in het weste lijke deel «Ier stad bevindende troepen. De insluiting van de Poolsche oorlogsha ven Gdingen werd voortgezet. Neustadt en f'utzig bevinden zich ln Duit sche handen. Zeestrijdkrachten ondersteunen het optre den van het leger door een succesrijke be schieting van Poolsche batterijen en van de oorlogshaven Gdingen. Hot luchtwapen heeft de wegen en spoor lijnen ten Oosten van Warschau en in de cabiadea .van Lemlmft en Lublin-Chalm her haaldelijk aangevallen en de zich aldaar be vindend* colonnes en troepentransporten verslagen. Te Leinherg werd het station- West verwoest. Inspectie per rlieamaehine. Het Duitsche nieuwsbureau me kit uit het hoofdkwartier van don Fuehrer: W«|er- om heeft de Fuehrer zich per vliegtuig naar de voorste frontlinie begeven, waar op het oogciridik de l>o»liasing van den grooten slag in Polen zich onweerstaanbaar vol trekt. tareada vlocht van den Fuehrer lei«kle naar het centrum van liet operattoge Hied tusschen Ixxiz en Warschau, waar «ie ingesloten Poolsche troepen wanhopig trachten naar het oosten door te braken. Evenals gisteren landde de Fuehrer op een iler OQflogs vliegvelden. enkele kilometers achter liet front, waar een formatie gc- veclitsvliegtiiigi-ii gestat ionnccrd wa*. l>e commandant kon don Fuahrar begroeten met het mededeelen der resultaten van «Jen vorigen dag: vier en veertig Poolsche vlieg tuigen vernield en talrijke vliegvelden, ver naar liet oosten gelegen, vernietigd. Gedurende den rit naar de voorste frontli nies werd de Fuehrer geestdriftig door de troepen toegejuicht. Terwijl de tocht aan vankelijk leidde door een gebied waar hier en daar stukken Poolsch geschut, munitie wagens. uitruatingsvoorwerpen en ook ecni- ge Poolsche tanks, stukgeschoten en immo biel. soms ook uitgebrand, lagen, nnmen de teekenen, die op strijd wezen, weldra toe. Op do velden stonden zware Duitsche bat terijen. beschermd door afweergeschut, ge reed tot vuren. De Fuehrer reed midden Hat Centraalstation van Krakau, door brand totaal verwoest, na de hevige gevecht® tusschen de Poolsche en Duitsche st rtjdkrachten om het bezit van de stad. Da strijd In Polen. Het oogenblik, waarop de Duitsche troepen bij hun Intocht in Lodi defileeren voor den commandeerenden generaaL door de voorste artilleriestelling. De divisie staf, die in een half vervallen boerenhuis was ondergebracht, meldde, «lat niie Pool sche pogingen mei zware verliezen waren gestrand op liet Duitsche vuur. Toen de Fuehrer den staf verliet, trokken juist Duit sche pantserwagens, gevolgd door artillerie en licht veldgeschut voorbij. Eerst des na middags verliet de Fuehrer de voorste linie om naar zijn hoofdkwartier terug te kee ren. Roemenië helpt Poolsche vluchtelingen Twaa treinen met politie naar de grens. Twee speciale treinen mot gewapende po litiebeambten zijn naar de Roemeensche grens gezonden. Het verluidt, «lat do Roemeensche auto riteiten de vluchtelingen op sympathieke wijze zullen behandelen. De „Timpul" schrijft dienaangaande: Het lijden van Polen vindt bij ons een natuur lijke sympathie. Als goede buren zullen wij al het mogelijke doen om het lot van deze uitgeworpenon te verlichten. WAT IfEENgN ZIJT In l»e< Volk (S.D.A.P.) lezen wij onder liet lioofd ..stuur loos" het volgende stukje: De ontreddering, die bet Duitach-Russische verdrag m communistische kringen hoeft aangericht, vindt haar dagelijkse!* neerslag in ..liet Volksdagblad." De voorzit lei der C.P.N.. K. Beuzemaker, schreef op 31 Augustus j.l. in dit orgaan o.m.: „Vandaar, dat liet volk» men juist is. dat «le verkla ring van het (tolitioke bu reau der C P. N. zegt: ..Er moet een «inde koenen aan «ie „neutraliteitspolitiek en eraan herinnerd «lat Polen verleden jaar neutraal bleef, setfs een stukje van de buit meepikte en... titans zelf itan do beurt la. Wat deze poIHfcvk voor Ne derlnnd zou beteekenen zette de politicus Beutamaker ln dit artikel nog aldus uiteen: ..Het beteekent. dat de ar beiders moeten eischen. dat er een eind komt aan de .jveutnUiteitimolltlek" van «h» regeeringDe Geer Ai- hanla." Woensdag September, schraef «le hoofdredacteur van hetzelfde orgaan P. de Groot, een hoofdartikel: „Ne derland moet er bulten blii- ven". waaruit wij den vol genden zin lichten: „Daarom, besliste venledi ging van <le Nedetiandsche onafhnnkelijklield. door geen enkele concessie toe te laten, noch aan de eene noch aan de ruw lepe partij. Zulk een houding kan Nederland bui ten de oorlog houden." D# communisten zouden ver standiger doen. zoo besluit het Volk. met hun mond te houden .totdat zij weten, wat zij nu eigenlijk meenen, ln plaats van. zooal* thans, zich bloot te geven aan de lachlust en «W» verachting der openbaarheid VERKLAARDE Dr. COLIJN DEN OORLOG AAN ONS PARLEMENTAIR STELSEL? „Het Nationale stelsel ge- rad' schrijft oud-minister H. P. Marrhant boven een na- beschouwing, in «le Maasbode (r.k.L gewijd aan de voorbije kabinetscrisis. I>e schr. be handelt eerst dr. Cotllrvs eer ste mislukte poging, een ka binet te formeeren. Toen dit bedrijf, aldus mr. Marchant, was gestoten met een nega tieve uitkomst, bleef dc for- mator vasthouden aan het eenmaal bepaalde aprioristi- sche uitgangspunt Hli moest het zijn. die bet nieuwe kabi net zou formeeren: dus bieef liij doorwerken, toen hil zich had overtuigd, dat hij de groote meerderheid van het parlement tegenover zich zou zien. Het gevolg kon niet ultblij ven: het moest uitloopsn op een oorlogsverklaring aan ons parlementaire stelsel. 7.11. die «lit stelsel willen gehand haafd zien. ook nu ia iulst nu. omdat «le handhaving ernstig werd bedreigd, kon- «ien onmogelijk hun niedewer klng geven aan een formatie, welke tegen dit beproefde s'elsel Hlnrecht Inging. De strijd herhaalde zich. die hier te lande tusschen fW en 1WW ia gestreden, toen het parlementaire stelsel, te gen de pogingen om het de weg te versperren, nog moest worden gevestigd: Thorbscke moes» worden geweerd. Thans ontbrak een groote persoonhikheid van zijn „for maat". In wie het «II geïn carneerd; maar daartegen over stond, dat het reeds hi* torlach was gevestigd en be zwaarlijk was omver te halen Niettemin heeft de heer Colijn het beproefd. De uit slag van zijn poging liet nan gegevens tot veroordeeling niets te wensehen: het was aan hea parlementaire stel sel een oorlogsverklaring, z.óó sprekend als maar mogehiK was. Elk spoor van het his torisch gevestigde Neder- landsch-nationale staatkun dige bestel was uitgewiacht Op 25 Juli leidde de heer Cohin een uitheem ach gezelschap de Tweede Kamer binnen, alsof liet een Nederlandscb ministerie ware. Het Is. zoo besluit de schr. een zegen voor ons land ge weekt. dat althans toen onze volksvertegenwoordiging op deze sta/Uk umteg-revohr*» naire aanslag op haar be staan meteen het passende antwoord heeft g*go\en: we- SPIJKEnS OP LAAG WATER. In het Nationale Dagblad (n.s.b lezen wij: In «leze veelbewogen degen nu drie groote mogendheden en een kleine staat ln vollen oorlog zijn. nu Nederland gemobiliseerd beeft ep de handhaving onzer onzijdig heid reeds enkele tientallen volksgcoooten het leven heeft gekost, beware men toch vooral zijn koelbloedigheid. Men late zich niet van streek brengen door de alar- meerende berichten over de radio en niet door de wereld schokkende gebeurtenissen, die men in zijn ochtendblad leest. Men leze veeleer zijn och tendblad met een open oog voor nieuws, dat geschikt is om het gemoed rustig te stemmen en een onbewogen heid des geestes te bewaren, die zich vol aandacht over het onlwlangrijke buigt In dit verhand vragen wij aandacht voor enkele feiten van den dag. die ons heden bij de lezing van het ochtend blad van een bekend groot dagblad troffen als rustuit- stralende middelpunten in een verdwaasde wereld. Wij aanschouwden met in nig genoegen het bloempot glimlachend aangelaat fan minister Albarda, die in het oude treintje van 1S39 rond reed op de spoorwegtentoon- stelling te Amsterdam. Wij stelden met genoegen vast, dat de directeur \an den Haagschen Dierentuin schuldig verklaard is (zonder oplegging van straf) wegens overtreding van de oeroude Zondagswet. Wij hekeken met groote be langstelling het prentje van de modeshow, door een Ain sterdamsch modehuis gehou den ten bate van het fonds „Ontwikkeling op Ontspan ning van Militairen", met de van schoonheidsvettcn glim mende gezichten der achter «noezige witte tafeltjes geze ten, mooie aangedane dames Wij zagen rnet welbehagen tenslotte, dat burgemeester Ijunbooy van Hilversum (tweede van recht) de post zegeltentoonstelling aldaar niet enkel heeft geopend, maar zich ook deskundig heeft laten voorlichten over het tentoongestelde. Zoolang het leven In Ne derland zoo zijn gangetje gaat. bestaat er geen vrees, dat wij plotseling neiging zouden kunnen gaan gevoe len, om. gelijk weleer ons voorgeslacht, wereldpolitiek te gaan voeren. Rantsoeneering van brool Te Berlijn en in de omgeving is de helft der scholen als ziekenhuis ingericht. AUs universiteiten zijn gesloten, behalve die tl Berlijn, W'oenen, Muenchen, Leipzig en Jcas Bij decreet is vastgesteld, «lat de rnrftigtot examens vervroegd worden, opdat men hr, hoofd kan bieden aan de behoefte van het oogenblik. Om op benzine te bezuinigeaj heeft men bepaald, dat slechts dc automobi listen, die een officieel kenteeken dragen, het recht zouden hebben van hun wagen gebruik te maken. Het goederenvervoer naar Oostpruiscn ge srhiedt slechts te water ln de restaurant! zijn Maandag en Vrijdag vleeschlooze «lagen In een groot hotel te Berlijn bestond het me nu gisteren uit soep, rijst en bloemkool en gebak als dessert, do prijzen zijn hetzelfde gebleven. Stijgende ontevredenheid du Oostenrijkers. Te Weenen zijn «Ie beperkingen minder streng. Daar is ook het aantal getnobilisecr den geringer. Het schijnt, aldus Havas, dat de autoriteiten met het oog op dc groeiend! ontevredenheid der Oostenrijkers aarzelen nieuwe beperkingen op te leggen en er naar streven het dagolijksch leven zijn normale! aanzien te doen behouden. De ziekenhuizei cn «le ln hospitalen veranderde scholen zijl vol gewonden, een getuigenis van het cru stige karakter van den oorlog. Distributie van brood Officieel wordt meegedeeld, dat met i» gang van 25 September het brood in Duitsch land zal worden gerantsoeneerd. Het zal dal alleen verkrijgbaar zijn op distrihutickaar ten, zooals reeds voor andere artikelen hel geval is. De hoeveelheid i*r persoon en j^el dag. welke zal worden beschikbaar gesteld is nog niet bepaald. BALDADIG STEUNTREKKER In den nacht van Zaterdag op Zonriat heeft een 35-jarige werkiooze op den Oud! zijds Achterburgwal te Amsterdam een rui van het stadhuis ingeworpen, als prote» omdat hij geen steun ontving. later heel hij zich bij dc politie aangemeld. De mal is in het bureau Singel opgesloten om voe den officier van Justitie te worden geleH Eenden wreed mishandelt Een oude methode. Gisternacht is in de hoofdstad aan dl oxerkant van het IJ. op een terrein aan <U Klaprozen* e* een gonjezak, waarin vijftii doode wilde eenden waren gestopt, ge\a den. De verwondingen aan don hal*, wezt er op dat de dieren aan een haak wan gevangen. De vogels worden door niidd van een snoer rnet nas getokt en wanne zij hebben toegehapt, naar den wal getro k.-n. De haak. welke in «Ien hals zit kletnd, wofdl dan uitgesneden. Dit i* een bekende oude methode, en I gezien \an het feit dat het een overtredh van de jnchtwet beteekent, is het een i gerlijke dierenmishandeling. De politie verzoekt dengenen, die hiervi getuige zijn, dergelijke gevallen bij haar willen aangeven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 6