Polen in gevaarlijke
positie,
I
Geen andere handen
aan ons Indië
onrustbarend?
DeEngelsche troepen in Frankrijk
Militaire actie verwacht
bij Keulen
WARSCHAU
sterk bedreigd
Chamberlain in Frankrijk
Duitsche verliezen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Lodz door de
Polen herover dl
a
Engeland en Frankrijk
vasf besloten
in Polen
„Zoons van beo, die
bij Ypereo en aan
de Somme streden'
Russische mobilisatie
veelbeteekenend
Verbod van vermelding
Laan. Behagen, Tel. 4-44 (2 lijnen). Kengetal 2240.
WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1931. S3e Jaargang. No. 19982.
Uitgove N.V, UHg.-Mif. „Holtoads Koorderkweneer"
n I
De volkomen behcersching der
lucht en de superioriteit van luin ge-
00chaniseerde stoottroepen hebben
de Duitsrhers in staat gesteld de bij
Plock en Kutno, ten westen van
Warschau strijdende Poolsche leger
corpsen in een zeer moeilijke positie
te brongen De van uit het Noorden
dus Oost-Pruisen, komende gemecha
niseerde afdeelingen hebben het
Poolsche front bij Radzymin door
broken en bedreigen daardoor niet
alleen Warschau vanuit het Oosten,
maar dreigen groote Poolsche leger
scharen. welke in het Westen moe
dig stand houden, af te snijden.
Voor de Polen is het gelukkig, dat
hevige regens zijn losgebarsten, zoo
dra de schier onbegaanbare wegen
het snel opruken der Duitschers ver
hinderen.
Hierdoor is de Poolsche generale
staf misschien in staat het kleine
gaatje bij Warschau, waardoor de al
strijdend terugtrekkende Polen zich
weer bij het gros van het leger zou
den kunnen voegen, open te houden.
Dat hier van weerszijden alles op al
les wordt gezet is begrijpelijk en het
Aericht dat Lodz door de Polen is
berovercf moet dan ook in dit licht
worden gezien. Het is vrij zeker een
poging der Polen om den druk op
Warschau te verlichten, want Lodz
is, in het kader van het weerstands
plan der Polen toch op den duur on
houdbaar.
Slagen de Polen er echter in het
Duitsche front bij Lodz naar het Zui
den te drukken, dan zal de Teutoon-
sche greep om Warschau aanmerke
lijk worden verlicht en de Polen ge
legenheid krijgen tot een hergroepee
ring van hun legers.
kalmte om warschau.
Volgens Havas was het In de eectorcn
om Warschau gisteren betrekkelijk kalm.
Het garnizoen der stad heeft, gesteund
door gepantserde nfdeeüngcn, ccnige ge-
slsagile aanvallen ondernomen, waarbij drie
vijandelijke gevechtswagens vernield wer
den. Kolonel Chmoera is gesneuveld.
Bij de gevechten In >le omgeving van
Warschau is mgr. Gawiina, bisschop cn le
geraalmoezenier. gewond.
Een groep van «enige tientallen Bulga
ren. die oen reis door Polen hebben ge-
Bia.ikt. zijn in hun land teruggekeerd. Zij
hsblten een bombardement van Wnrschau
Duitsche vliegtuigen bijgewoond, waar
bij zeventig toestelen, gedurende veertig
flriauti M tonnen bommen op de stad heb
ben uitgeworpen, waardoor talrijke bran
den zijn ontstaan.
de duitsche lecerberichten.
Volgens het D.N.B. rukken de Duitsche
troepen nan het Zuidelijke front snel op
naar I.uowr. Ten Zuidoosten van Przemyal
hebben bergtroepen de *ta<l Sambor geno
men en de Dnj«*tr bereikt. Snelle troepen
hebben Krakowire ten Noordoosten van
Przemvsl co nomen.
In den loop van gisteren Is de tegenstand
der ten Zuiden van Radom ingesloten Pool
sche strijdkrachten gebroken. De bult aan
krijgsgevangenen en oorlogsmateriaal Is.
volgens het Duitsche legerbericht. niet bij
benadering te overzien.
Gevechtsvliegtuigen en groepen bombar-
demrotstoestrllon van liet Duitsche lucht-
Wapcn zijn ook gi-^-ren in «len gmoten slag
in Polen in het gebied rodom Kutno in dan
strijd geworpen tegen «Ie ingesloten tegen
standers. Zij hebben met hun aanvallen het
optreilen van het leger vergemakkelijkt. Ge-
veeht*gro«r**n hHdw-n dnnr liet werpen van
bon ruien <K» spnorwegtnijeeten SamÉ»or-I.*m-
berg, Stryjlamberg. Kntsnik- I.tHdkn. War
achauLuckcrw en Biksk Czeremch op ve
le plaatsen verbroken. Op «Ie van Warschau
naar Net Oosten en Zuntooeten b-HWxle we
gen zijn marsch- en \oertuigmlonne*
effectief bastreden.
Het Skmaakvl» lurhtwnpen ontwikkelt
•en drukke i*.|ruv igtieid. en l>«eft iedere
poging tot actie van «Ie Poolse!*» vliegers
Onderdrukt. Met btj/omlere voktrienifig ron
Plateert het Slowwakaehe legert* richt ten
plotte de voorttee.<uge Mniaiserking met
de eenheden van de Duiterta weermacht.
ftn.
maai
Ook Britsche ongerustheid.
Wel blijven de Britsche deskundigen opti
mistisch omdat zij vrni oordeel zijn dat liet
Poolsche leger tijd wint om zich in te gra-
ven, maar toch kunnen zij hun ongerust
heid niet vertK?rg«'n ten aanzien van de po
sitie der Poolsche troepen in de z.g. mk
van Posen.
De Duitschers brengen aanvallen tot ont
wikkeling op de rechter en linker flanken
van de nieuwe Poolsche stellingen tiusrhcn
Weichscl en Boeg. Het weer zal de grootste
bondgenoot van de Polen zijn en de „Duilv
Mail" mekit .dat de drie maanden geduurd
hebbende droogte gister geëindigd is en dat
zware regenval spoedig moeilijkheden zal
veroorzaken voor de Duitse're zware voer
tuigen enz.
Hoewel de Poolse!* au«l«assade in Londen
van dit laatste bericht geen bevestiging
heeft gekregen, verklaart zij toch, dat in
dezen tijd van het jaar zware regenval het
waarschijnlijkst is. Sedert «ie dagen van Na
poleon is de modder van Polen berucht ge
weest.
Roosevelt als beschermheer.
'In de persconferentie herinnerde Roow
velt eraan, dat de Monroe-leer van haar ont
staan af. bedoelde t« whlBdaNA dat m«-n
we rijken zich zouden meester maken van
Amerikaanse!» gebied of van in Amerika ge
legen gebied, dat onder souvereiniteit van
andere Europeeschc mogendheden staat. De
president verklaarde, dat de Amcrikaanschc
regeering zich uitstekend verstaat niet de
mogendheden op het Amerikaansche vaste
land cn niet de landen, die hun souvereini
teit uitoefenen over een bepaald gebied in
Amerika. Hij zeidc wantrouwen te koeste
ren ten aanzien van een nieuwe Ruropeesche
overheersching van dit gebied. Onder hel
tot Ruropeesche mogendheden hehoorende
gebied, dat de Amerikaansche regeering
niet in andere handen wenscht te zien over
gaan. noemde Roosevelt bij wijze van voor
beeld St. Picrre en Miquclon, Martinique.
Guadeloupc, de Nedcrlan<lschc bezittingen
cn Brilsch Guyana.
DM nummtr beval 8 pagina's
Polen zal hulp
worden geboden
Het bureau van den Franschen mi
nister-president deelt mede:
Vandaag ia op Franachen bodem
oen vergadering van den Intergeal-
lieerden Hoogen Raad gehouden.
Hieraan ward voor Oroot-Brittannil
deelgenomen door minister-president
Chamberlain en Lord Chatfield, mi
nister voor da coördinatie, terwijl
Frankrijk werd vertegenwoordigd
door minister-presideot Daladier en
den opperbevelhebber van bat Fran-
scha leger, generaal Gemalin.
In deze vergadering ta opnieuw het
vaste besluit van Fraakrt|k en Enge
land gebleken al hun krachten en al
hun hulpmiddelen aan ta wenden
om het hoofd te bieden aan bat con
flict, dat hun is opgedrongen. Zij heb
ben besloten, Polen, dat mat zooveel
moed weerstand biedt aan den Inval
op ztfn gebied, zoover in bun vermo
gen ligt hulp te I
AU één natte.
Havas meldt, uit Parijs, dat de conferen
tie door andere gevolgd zal worden. Hier is
opnieuw een bewijs geleverd van de volken
men overeenstemming, die tusschen d« bel
de westelijke mogendheden bestaat. Zi^ zijn
vastbesloten, niet slechts volgens evenwijdi
ge lijnen te handelen, maar op te treden in
volkomen eenheid, alsof er inderdaad sprake I
was van Hn enkel* natte.
Chamberlain en Lord ChaUleld maakten
de rei* naar Frankrijk in een militair vlieg
tuig. Zij keerden 's middags naar Engeland
terug.
Verrassing la Londen.
De publicatie van de mededeeling betref
fende de bije-uikomst van den Intergealll-
eerden Raad in Frankrijk heeft te tanden
veel verrassing en voldoening gewekt. Ver
róssing, orndit' niemand" kennis droeg van
«Ie reis van Chamberlain en Chatfield. en
voldoening, omdat men van tneeniug is. «lat
een dergelijke bijcenkedKM binnen tien «la
gen na hei uitbreken vijamk-'.ijkhe'b-n
een aanwijzing is. dat er reeds belangrijke
vorderingen zijn gemaakt Mj de gemeen
schappelijke plannen en «lat men va.*tbe*Io
ten i* den strijd tegen Duitschlnnd voort te
zetten.
Op het ministerie van voorlichting ver
klaarde men gisteravond, dat de Raad zijn
\olkumcii sanctie Imd gegeven aan liet be
sluit «Ier beide landen om al hun kra>iiten
en al hun hulpbronnen aan den strijd te
wijden en alle mogelijke hulp te verleenen
aan liet verbonden Polen Men voegde hier
aan toe. dat de gedachtenwisseling niet al
leen tx-trekking h.«eft gehad op den toestand
van het oogcnblik. maar ook op de maat
regelen. die In onmiddellijke toekomst geno
men zullen worden.
Hospitalen te Berlt|a en Weeaen
meer dan voL
„VERVROEGING MEDISCHE EXAMENS
IN VERBAND BESTAANDE OMSTANDIG
HEDEN".
De ..Ilasler Nachrichten" verneemt uit
Berlijn, dat men In welingelichte kringen
t« Berlijn verwacht, dat bij den strijd om
Warschau door het Duitsche leger groote
verliezen zijn geleden tengevolge van het
optreden van Iractireura en geïsoleerde
groepen soldaten, die het Duitsche leger in
den rug bestoken.
l>e Duitsche mededeel higen 1 «ebben de ver
liezen slechts in percentages genoemd. Hel
blijkt, dat bet aantal dooden en gewwndea
oneindig booger U dan de officieels berich
ten meiden. De verliezen waren zoo hoog
en overtroffen zoozeer «to verwachtingen
van het leg er commando, dat liet corps ver
pleegsters en dokters onvoldoende was.
Het vervoer der gewonden was geheel ge
«kwoneanieeerd. waardoor bei aantal doodra
nog steeg. Deze inlichtingen, aldus Havas.
geven licht In een gcheele reeks berichten,
waarvan sommige door de Duitsche bladen
zelf gepubliceerd zijn. Het groote aantal
Poolsche kmgsgevaogenen toont reeds aan.
Iioc hardnekkig de tegenstand waa Te
Berlijn wordt de helft der scholen als hos
pitaal gebruikt. Te Weenen zijn ziekenhui
zen en scholen vol gewonden. In een offki-
eeie mededeeling is nadruk gelegd op nood
zakelijkheid van vervroeging der medischs
examens „ln verhand met de hcetaande om
standigheden," aldus besluit llava*.
In stilte vertrokken. Aantal groo
tsr dan ln 1914.
Geestdriftige ontvangst door da
Franache bevolking.
De Britsche troepen zijn in Frank
rijk aangekomen. Men weet dat ze
er zijn en men verklaart dat het aan
tal grooter is dan in 191 ft. Meer weet
men niet want er wordt van offici-
eele zijde een volledig stilzwijgen in
acht genomen over de bewegingen
der Britsche troepen en vliegers in
Frankrijk.
Uit varscheidene steden en dorpen
U nieuws ontvangen over het harte
lijk welkom, dat hun van de zijde
der bevolking ten deel valt
Bij de havens zijn reeds hasiskampen in
gericht. Er zijn voorzieningen getroffen voor
de voedselvoorziening. Kr worden opslag
plaatsen verzorgd en ziekenhuizen worden
ingericht
Opnieuw trekken Britsche troepen «loor
Frankrijk ln de bekende goe«lerenwagcn der
spoorwegen voor „veertig man acht paar-
«len". De Franache meisjes wuiven de solde-
ten t«*. wanneer de treinen door de rustige
landelijke streken rijden.
Geheim was goed bewaard ge
ilet geheim van het vertrek van het Brit
sche expediiieleger naar Irankrijk is goed
bewaard gebleven cn eerst gisterochtend ver
nam het Bngelsche volk. «lat de troepen zich
reed* op het va*tr|an«l bevonden. Het zorg
vuldig voorbereide vertrek voltrek zkb
zonder eeuig Incident
ln 1014 vertrokken de eerste Rngelacbe «Ie-
tachémenten tien «lagen na «ie oorlogsverkla
ring. Hei expeilitieleger bestond toen uit
vier divisies infanterie en een divisie cava
lerie. in totaal ongeveer liandenhbiixend
man. Deze troepen waren op 28 Augustus
aan het front bn Bergen en op «km avond
van denzslfden «lag begon «ie slag. l>e troe
pen. «lic in de algeloopen week in Frank
rijk zijn aangekomen, zijn anders en beter
MK»rt»erei«i. De manschappen zijn niet ouder
het oog van familieleden en vrienden en
onder den klank van militaire muziek aan
boord gegaan Zij hadden «len avond tevoren
afscheid genomen. BH het vallen van den
avond gingen zij in stilte aan boord van de
schepen, die lang» de kaden lagen en on
der vlootgeleide vertrokken zij naar Frank-
I rijk. Het vertrek had niets spectaculaire,
doch het was zeer ontnwremi.
„De oorlog dos ook Britach".
De Daily Ezprets schrijft dat de oorlog
thans ook ln feite Britsch Is geworden.
..Wie zijn deze soldaten, die de Unies be
trekken? Het zijn de zonen en jonge broe
ders der mannen van Yperen en de Somme.
van die mannen, van wier vijanden een heeft
gesproken over „een hardnekkigheid die tot
liet uiterste niet alle middelen volhardt
zonder te denken aan den tijd van opoffe
ring en die recht op de overw inning afgaat'.
Ja Hitier. aldus de correspondent het zijn
«ieielfde naar den geest en in vastltrraden-
beid als de strijden die jij aan de Somme
ontmoette en die je in Metn Kampt hebt op
gehemeld!
Luchtafweergeschut in stelling
EERBERICHT
DE BILT SEINT.
Verwachting: zwakke tot mati
ge 7.0. lot N.O. wind. In
trokken tot zwaar of half
bewolkt, waarschijnlijk nog
eenige regen, weinig veran
dering In temperatuur, ln
den ochtend plaatselijk mist
Zü overtreft de Duitiehe ter-
uachimu rer Grooter deel ion
de buit don afgesproken,*
De mohilisatienmnuregelen ln Rusland
zijn, op zichzelf beschouwd, te Berlijn aller-
nunot een vernuelng. Het was een openbaar
geheim, dat er in tk-z* richting een afreraak
bestond. Nortitans !*d men algemeen ge
schat. dat «en Russisch* troepenmacht van
WOU» tot 1 miljoen man yoHuvimvi voldoen
«le zou ii|n om de Poolert* grens te bewa
ken. cn eventueel, nadat bel Poolsche leger
«inor de Duitschers uit elkaar sou zijn ge-
stagen. de Poolsche streken 1* becetlen,
waarop RusUnd. m overeenstemming met
Duitsrhland. aanspraak zou kunnen maken.
Tb aas blijkt, aldas de N. R. Crt, dat
Rusland een op zij
«root# troepenmacht (meer dan twee mi lil
oen Biaaj ep de Wen brengt, waardoor niet
alleen aan de Roaaiche westgrens tegen,
over Polen, maar aan de heels Rmnelaebe
westgrens van Finland tot Reemenld, tree
pen werden samengetrokken.
In politieke kringen worden aan deze
omstandigheden allerlei vermoedens vast-
„•«knoopt, waarvan In allen gevalle dit
voor de hand ligt, dat het actieve aandeel,
hetwelk Ru»lan«l in „de nieuwe regeling
ln Oost-F.uropa zal nemen, en de aanspra
ken welke het daar zal willen verwezen
lijken. aanzienlijk verder gaat dan eerst
werd aangenomen.
De stad eebler aog niet ent-
De -N'eue Zurcher Zeitunc" meldt uit Rer
lijn, «lal Keulen nog niet ontruimd is. doch
«lat «ie burgerts-v olking der plaatsen In de
versterkte zone reeds naar het binnenland
is overgebracht. 1* Duitschers zouden bij
Keulen een aanzienlijke militaire actie ver
wachten.
Hot
Meenen en Praag hebben ontheffing van
het verbod tot straatverlichting gekregen,
terwijl men te Berlijn streeft naar verzach
ting der verduisteringsmaatregelen, die ln
«le afgeloopen dagen talrijke verkeersonge
vallen hfbbcn veroorzaakt.
Ongewone vischvangst
Ken der vele Duitsche koopvaar
dijschepen. die de wijk hebben ge
nomen in Vigo. heeft VM> ton ba
nanen overboord geworpen, die hei
uit Marokko naar Dultachland ver
voerde. toen de oorlog uitbrak. An
dere doelen der lading worden to
gen lage prijzco op de plaatselijke
merkten verkocht. Ilonderrbm via-
schenhooten zijn naar de haven
teruggekeerd roet netten vol vruch
ten. die zij op de gewone vlsch-
markten verkochten.
Voor buitenlandsche tehepm.
dke S< der tandt rhe haren* t er la
ten.
Kr ia. naar liet Hst» meldt, een
king le wachten, waart*) verboden
berechten openbaar t« maken omtrv
(eniandsche ze*wchapen dit uil
«he havens, wateren en t «malei
vertrekken.
Uiteraard beeft het verbod do strekking
té voorkomen dat opentniannakirui van ver
trek van srhepen, die tot een der ooringvoe
rende partijen behooren. op de een of
re wgif r-n der partijen «nu ku
i ten omtrent de bew egtngi