De Koningin
Wij lazen voor U
De handel uitgeschakeld
in Den Helder
hS
15 October treinenloop
weer normaal
Drieduizend Duitsche
vliegtuigen naar het
Westelijk front?
Een moderne kruistocht
Oorlogsrecht en krijgstucht
ij Donderdag 21 September 1939
til-
Tweede blad
•iu
t
I El
hom
ge-
Rif
niet
ouw,
hen,;
jldt,
il ik
lood
naar!
hij.'
ge-
teek
- 'n
eon
wat
n t«
rfch
tio?
hij.
an
Arrondissements rechtbank
te Alkmaar
MEERVOUDIGE STRAFKAMER.
(Zitting van Dinsdag 19 Ssptsmbsr).
UITSPRAAK.
De Rechtbank dood gistermorgen o.tn. uit-
gpraak in de taak tegen C Br. te Dan Hel
der. die ervkn werd beschuldigd met een
auto op een dergelijke roekeloo/e wijze to
hebben gereden, dat hij een kootje van den
duim fan een tekenen W. C K. had afge
raden. Da verdachte werd veroordeeld tot
f 20 boete, sub». 10 dagen. De cisrh luidde
f 60 boete sul». 30 dagen hechtenis.
Koedijk.
DE MAN'. DIK NIET VERSCHEEN.
Nadat etui zaak met gesloten deuren ge
ruimen tijd had in beslag genomen, werd
da naam uitgeroepen van een zekeren P. B.,
xonder vaste woon- of verblijfplaats. Dc ver
dachte was niet verschenen, dus vroeg de
otfeier van justitie, mr. v. d. Keen de Lille
wntek.
Aan verd. werd tenlaste gelegd, dat hij
zich op II Juli j.l. een stuk van een gouden
halsketting had toegeëigend, toebehoorende
aan mej. K. dc W., wonende te Koedijk.
Met de ouderwetsche kanten muts op het
hoofd, scharrelde «le gezellige dikke mej. E.
de VV... oud 74 jaar en weduwe van een ze
keren L. T. naar het getuigenhekje.
Op een vraag van den president vertelde
zij, dat zij op 11 Juli bezoek had gekregen
van verd., die zeidc «lat hij een kleinzoon
was van den heer v. d. P., juwelier te Alk
maar.
En U kende dien juwelier goed nietwaar?
MOBg mr. Ledcbocr.
Ja héél goed en daarom dacht ik dat ver
dachte'ook wel handelen zou in gouden en
zilveren voorwerpen. Trouwens, hij zei me
ook, dnt hij die dingen opkocht cn er dub
bel zooveel voor gaf als een ander. Ik wou
toen een paar gouwe ringetjes gaan hale,
aldus got. En in dat doosje zat ook een gou
den ketting nietwaar? vroeg de president
Ja, maar die wou ik niet kwijt, zei gct.
Die meneer pakte het doosje zoo maar uit
m n handen, maar ik zei: „die ketting ver
koop ik niet!" vertelde get.
En toen moest u even weg om de aard
appelen af te gieten, was 't niet zoo? vroeg
Mr. Ledeboer.
Zoo was 't nou net, zei gct. Toen ik weer
om kwam. zei verd. tegen mij: do ketting
is achter het weegschaaltje blijve hange en
is gebroke.
Vertelde hij toen niet, dat hij de ketting
voor 50 cents kon repareeren en wilde hij
geen twee kwartjes erbij doen? informeerde
de president.
Das waar en toen is ie weggegaan, ver
klaarde get. Toon merkte ik pas, dat er
«cu groot stuk weg was.
De get. mej. C. oud 30 jaar. gehuwd
Jet een zoon van de vorige getuige, was
i haar schoonmoeder thuis, toen op 11 Juli
e koopman kwam. Hij was eerst al bij mij
gtweeat, maar ik heb hem de deur gewezen,
zeidc deze getuige.
Ja, U had slechte herinneringen aan dien
Bun nietwaar? vroeg mr. Ladfhoer.
Dat zou ik mccncn. aldus gel. het vorige
jaar had hij bij mij ook al een ketting stuk
getrokken.
Pres.: Bent U erbij geweest, dat de koop
man met uw schoonmoeder onderhandelde.'
Nee, dat niet, antwoordde get.
Twee gctuigc-deskundigen. nX O. J. O.,
koopman te Alkmaar en I». C B., goudsmid
eveneens te Alkmaar woonachtig, vertelden,
dat de ketting hecletnaal niet was verbaan,
en prima sterk was. Verd. moest deze der
halve wel hebben stuk getrokken.
De Officier van Justitie, requisitoir ne
mend, vond het jammer, dat verd. niet was
verschenen.
Mr. v. d. Keen de Lille achtte het wettig
en overtuigend bewijs geleverd en cischte
een gevangenisstraf voor den tijd van zeven
maanden.
Uitspraak heden over acht dogen.
Nog een zaak met gesloten deuren en
daarmede was de ochtendzitting afgeloopcn.
Middagzitting.
den Helder.
EEN PIKANTE ZAAK!
Om twee uur werd de geschorste terecht
zitting wederom voortgezet en het was wel
een /.eer pikant zaakje, hetwelk de Recht
y»nk te behandelen kreeg.
Aan mej. G II. v. K., weduwe van den
tiilitair Ph. werd ten laste gelegd, dat zij in
bncubinaat leefde met "n zekeren G F. N\.
tonende in Den Helder. Voor den Militairen
ftrn-ioenraad in Den Haag hadden verd. in-
ichtingen moeten verstrekken. Immers, wan-
■eer een weduwe van een militair in con-
ojbinnat leeft, wordt het pensioen ingehou
den. Maar beide verdachten hadden valschc
inlichtingen verstrekt en ook voor de recht
bank hielden zij vol niet in concubinaat te
hebben geleefd.
Gotnlgon verklaren.
t De Officier had tal van getuigen opgcroe-
prn oin in requisitoir te kunnen opbouwen
Get. R. c. B.. waarn. secretaris van den
Pensioenraad te YGravcnhage, begon met te
f zeggen, dat heide verdachten een stuk had
den ouderteekend, waarin zij verklaarden
aiet iu concubinaat te leven. Toen heeft de
pensioenraad een onderzoek doen instellen
«1 get. K. 11., brigadier van dc gemeente-
tcldwacht tc Den Helder, werd met dit on
derzoek belast. Hij vertelde allerlei dingen.
Waaruit mocht worden afgeleid, dat hier wel
degelijk sprake was van een concubinaat
Immer», op z'n speurtochten luid hij verd.
N. in z'n hemdsmouwen gezellig aan tafel
tien zitten; een ander maal had hij hem het
hondje cn cenlge gasten van mej. v. K. zien
uitlaten.
Ook had deze politieman beide verd. ge
armd zien loopen rn daarna het huis aan de
Achterstraat zien binnengaan. Eerst ging het
licht beneden op en werd toen uitgedaan
Later brandde het licht boven en ging na
een poosje ook weer uit
Verd. ine). v. K.: Mag er dan geen vriend-
■eliap meer beslaant Moet het altijd wat an
ders wezen?
De president merkt op. dat vriendschap
spoedig wat anders wordt en overgaat lu
intimiteit.
•Alleen bij een aanval van -pijn bleef N.
hij mij logeeren, zegt verd. mej. v. K.. want
hij had het aan z'n nieren, ziet u. Htj sliep
dan op de divan In de achterkamer. Als ik
slecht kon loopen, maar dat was niet chro
nisch, dan liep ik gearmd met hem.
Dan was dat zeker altijd het geval, als u
met N. liep? merkte de president sarcastisch
op
De volgende gel. L. J. A. L H. uit Den
Helder had als commensaal hij mej. v. K.
gewoond. Hij kwam 's avonds om negen uur
thuis eu nadat hij 's morgens een kopje thee
had gedronken, ging hij weer weg.
En was dan vent. N. ook daar in huis?
vroeg de president.
Vrijwel altijd, antwoordde get. In het
huis aan de Keizersgracht sliepen verdach
ten samen op zolder. N. had zich ook als
Pit. aan mij voorgesteld.
Toen ik weg was, vertelde get. H. vorder,
kreeg ik van verd. N. een brief, waarin ge
vraagd werd o»n voor den Pensioenraad
te verklaren, dat v«r<l. gewoon namnensaal
was bij mej. v. K. (iet. had nog een foto
van liet .«paar" gemaakt, ter gelegenheid
van hun 12K jarig huwelijksfeest.
Verd. mej. v. K.: Dat is niet waar! Die f«
to werd gemaakt, omdat N. 12)4 jaar bij
mij aan huis was.
Get. S. C B. werkman te Den Helder ver
klaart, dat vent. N. heen In Juni gevraagd
had. om zich bij hem te laten Inschrijven.
En dat had get. goed gevonden. Maar ge
geten en geslapen heeft hij nooit bij mij!
Hadt U wel een kamertje voor hein? wikie
mr. I>edeboer weten.
Nee, dat had ik niet; telde get.
Dat was gevaarlijk werk van U verd. N\,
merkte «le president op.
Verd. N.: Ik heb zes maanden lang aan
get. B. f 1.— betaald.
De laatste get. is «ie winkelier J. Oir. S.
titans in Haarlem woonachtig.
H«4>ben ze tegen u gezegd, dat ze een vrij
huwelijk hadden aangegaan.' vroeg mr. Le
deboer.
Ja zeker! zei get.
En noemden de kinderen van nsej. v. K.
den verd. N. „pa".
Dal deden ze; antwoordde get.
Verd. mej. v. K.: Het is alles laster en wan
gunst.
Verd. K.: D'er mag geen vriendschap meer
bestaan.
Raqalsitoir.
De Officier van Justitie, requisitoir ne
mond, meende, dat uit de verschillende ge
tiug-iiverklnrimren wel was kornen vast tc
staan, dat verdachten in concubinaat leef
den. Verd. mej. v. K. had derhalve geen
recht op pensioen.
Tegen verd. mej. v. K. «lacht de Officier
één jaar en tegen verd. N. aaa maanden
gevangen! sstraL
Plaidooi.
Mr. dr. Buiskool uit Sc hagen begon zijn
pleidooi met te zeggen, dat beide verdach
ten hem positief had<lcn gezegd, dat de
hcele zaak e*-n opgezette rol was en dat de
getuigen, als z«* onder eede werden ge
hoord, wel anders zouden verklaren.
Volgens mr. dr. Buiskool dienen zijn cli
ënten te worden vrijgesproken. Immers: de
Officier heeft hun ten laste gelegd, dat zij
voor den Militairen Pensioenraad valschc
inlichtingen hadden verstrekt. Maar sinds
1935 is de Militaire Pensioenraad opgehe
ven!
Na re- en dupliek bepaalt de Rechtbank
de uitspraak in deze zaak op heden over
acht daj?en, des morgens om tien uur.
MET INOANO VAN DEN WINTERDIENST.
Ter gelegenheid van het Eeuwfeest dar Ned.
Spoorwegen heeft de president der N. S.,
prof. dr. Ir. Gondriaan gister aan rede ge-
honden, waarin htj medadaelda, dat da invoe
ring van den winterdienat voor bat rahd-
gersverkeer verschoven wordt naar 15 Octo-
bor. Met ingang van dien datum zal bat
mogelijk zijn da normala dienst op do oude
lijn en de hallnnrdienst op bet middennet
te hervatten.
Ook do overige trafaeten rullen dan weer
zoo goed als normaal worden bodlend.
Over enkale maanden wordt de toestand
nog gunstiger, waneer da electrtficatlas Arn
hem—Nijmegen en Harmeien— Brenkelen
ban beslag bobben gekregen en de afleve
ring begint van de II dieealelectrische vijf-
wagentrelnstellen met tezamen bt)na 7900
zitplaatsen. En zoodra weer voldoende var.
voerscapaeitelt ter beschikking staat, is het
oogenblik gekomen om de nieuwe tarief
maatregelen Inzake bet vaatraoht ter band
ta
Klacht alt bet levensmiddtlcnbe-
drtJL
De N>«lerlan«l»che Kruideniersbond heeft
te Den Haag een buitengewone vergadering
gehouden in verband met de moeilijkheden
welke de kruidenier» ondervinden bij de
levering van levensmiddelen, tengevolge van
de regeeringsmaatregelen.
Op deze vergadering die zeer druk bezoclit
werd, waren aanwezig de voorzitters en
secretarissen van afdceiingen uit alle dee-
len van het land.
De heer P. van de Linde, voorzitter van
«len N'ederL Kruidenicrsbond, hield een rede.
Nadat spreker er op gewezen had. dat «Ie
run op de winkels rustiger verloopcn was
dan in 1914 en van een aanval op de spaar
banken of intrekking van crediet gelukkig
geen sprake was geweest, besprak bij de
vele moeilijkheden, «lie het kruidenierslw
drijf als laatste schakel in het distributie
proces ook nu weer te overwinnen heeft en
ruig zal krijgen.
De verschillende berichten over prijsver
hooging en prijsopdrijving helitien voor ons
bedrijf storing veroorzaakt. Een gedeelte
van het publiek weet hierin geen onder
scheid. In de groothandel zijn al direct vel-
artikelen in prijs verhoogd, schijnbaar met
goedkeuring van de overheid (b.v. zachte
zeep), zoodat ook de kruidenier* genood
zaakt waren hiermede rekening te houden.
Een groote handicap was. dat al zeer *|»oe
dig vele fabrikanten wegens gebrek aar.
personeel en grondstoffen en teven» tenge
volgc van de door de regeering voorgeschre
ven inventarisatie, hun leveringen gedeel
telijk en ook geheel moesten stop zetten.
Ook. omdat voor de maand Septemlwr op
basis van dc afname van .September 193&.
maar 77» procent is toegestaan, hebben ook
nu «Ie kruideniers nc»g niet voldoende sui
ker om nnu alle aanvragen van hun klan
ten tc voldoen.
Met het ministerie van Economische Zn
ken staan wij regelmatig in contact en bij
«Ie ambtenaren, die aangesteld zijn te zorgen
voor een zoo regrlmatige distributie van le
vensmiddelen, vinden wij voor onze wen-
schcn en grieven een willig oor.
De groote fout, die door «Ie over
beid gemaakt wordt, is dat tot op
heden geen deskundigen uit deu
handel ingeschakeld zijn Ware dit
wel geiteurd. dan hadden waarschijn
lijk veel moeilijkheden kunnen »w-
den voorkomen.
Wij hopen, zoo besloot spr«lat voor de
binnenkort te verwachten distributie van
levensmiddelen op bonnen, deskundigen ia
geschakeld zullen worden, vooral omdat
meerdere bestuurder* van «ie organisatie tij
«Jen» de vorige mobilisatie van 1914—191*
veel |>ract»»che ervaring hebben opgedaan.
Bezichtiging ton een deel der
vloot.
Gistermorgen bracht H.M. «ie Ko
ningin een beasoek aan de marine
te Den Helder. Tegen tien uur ar
riveerde de Koninklijke auto aan de
grens van «ie gemeente. Langs den
weg. welke de auto nam, wapperde
uit tal van huizen de viag en het
publiek, dat zich vooral in de bin
nenstad in dichte rijen langs den
weg had opgesteld, juichte bij het
pawteeren van den stoet Hare Ma
jesteit toe.
Voor het stellinggebouw aan de Hoofd
gracht stond de stafwaCht, bestaande uit 27»
man infanterie, onder commando van den
kapitein L. R. van der Ebt aangrire«ieu.
Hier maakten de marine- en landmnrhtauto-
riteiten voor het gebouw hun opwachting.
Ook was hier ter verwelkoming dc lairge
meester van de gemeente !>en Helder, do
heer G. Ritmeester, aanwezig.
De Koningin, «lie vergezeld was van een
hofdame, was gekleed in marineblauw cos-
tui nu met witte hoed. Na een korte begroe
iing en inspectie van «W* «(afwacht, l»eg»f
dc Koningin zich met Haar gevolg, in hei
stellinggebouw, waar Zij zich do«r den
schout bij nacht H. Jolles liet voorlichten.
Bezichtiging der havent erdedi-
ging.
Vervolgens begaf de Vorstin zich naar het
havenplein, waar op den steiger van «lc
Texelsrhe boot een eerecotigiagnie stond
<>t»ge«teld, onder couunando tan den luite
nant ter zee eerste klasse H. van «ten Hnur
Rij aankomst van 11. M. en Haar gevolg
speelde de stafiuuziek, onder leiding van
kapelmeester U H. F. LeisUkow Wil-
Itelnoi». Na de eerewaeht grhrépêcteerd te
hebban, beziehtigtie H.M. het havenverdedi-
gmgswerk. fort „Wïerhoofd."
Na dit bezoek begaf H.M. zich naar de
buitenhaven. waar verschillende oorlog»
schepen liggen.
I>e bemanning van de O 15 en de O 20
stond aan den wal aangrt reden en nadat
Hare Majesteit haar had geïnspecteerd, l»e-
gaf Z.ij zich aan boord van dr beide on
derzeeërs. waann Zij ook ablaahle <«n het
inwendige van de sr liepen te inspeel re ren.
Vervolgens begaf «Ie Vorétfal neb aan
1 -il tan H NL'» artillerie instrucUaaoldp
..Van Kuitbergen." welk Itezoek gcruimen
tijd in beslag nam. In «le init un «len «om-
mandant. «len kapitein luitenant ter zee J.
J. H. Hoekr, werd de koffie geserveerd.
Op de commandobrug.
Hare Majesteit bezichtigde toorts het
fraaie schip, waarvan de IwttMinning aan
«len dagelijksrhen arbeid bleef. Zij beklom
eveneens via het sloependok «ie raiauando-
brug.
Na «ie „Van Kltubergen" go!«i het bezoek
de bomanuitvgen van -ie divisie mijnent*
gers, bestaande uit de tirijnenvegen* «Jan
van Gelder". «Abraham van der Hulst" en
den mijnenlegger „Nautuhis,"
Tenslotte werd het instrurtieschip-mijnen
legger „Willem van «Ier Zaan' hrziehtigd
Om ongeveer twaalf uur reed H M. «ie Ko
ningin via het Ankerpark. waarin aan
weerskanten tal van .«ehoolkiiHteren Mn
plaatsje hadden gekregen, naar 't spoorweg
emplacement van «len On de loondienst, waar
Zij in een salonrijtuig de lunch gebruikte.
De» middags keerde «le Landsvrouwe per
auto naar Den Haag terug.
U| es pioad biywa
•rbt kauww rma KlIOLCFS l'.IL
I» hlrrtyj op de meest os tuur lokt
brbnlpuum. Boaeadiea bevor
dert bet de ap(j«»rrtert»K.
f kta«M itfrkl waiara »a oooaal
dol 4 ra gataal 4rm -»«.
Het arher* al*»** I«.i ra
9W Nwr w*4mig gmUt 5 rrnt
Shaw over de
Russische inmenging
Stalin last Hltlor de kastanje»
nlt bet vu ar hslen."
In een brief aan de „Times" zet Bernanl
Shaw uiteen, dat het nieuws betreffende
Rusland g'»*-i| nieuws is voor Groot Brittan
nie. Sprekende over de i»cxcitmg van
Polen door Rusland verklaart Shaw: Stalin
heeft er geen enkel bezwaar tegen Hitier te
Bernard Shaw.
gebruiken om «Ie kastanje» uit het vuur te
halen. Ongelukkigerwijze i* Hitier evenwel
gedwongen «Ie helft van zijn hult terug te
geven en thans een nieuw l«-ger toe te voe
gen: „Tot hier en niet verder!"
WAT ZUN HITLER S BEDOELINGEN?
Er wordt veel gegist over de bedoelingen
van Duitaehiaiul aan hel Westelijk front.
De jongste operaties hadd.-n duidelijk ten
<l«>cl de Franse hen te verdrijven van df
hoogten aan «te Kaar. «ie Blies, een kleine
rivier len oosten van Saarbruc ken. welk#
door bosschen is omzoomd, co het plateau
ten westen van «Ie rivier de Nied, van wel
ke plaatsen de Fransehe kanonnen uitge
strekte industriegebieden beheer»* hen 'O
waar zij in aanraking zijn met Slegfried-
linie zelve.
I»e vraag I» of de Duitse her», «lie ondanks
de grootspraak van llttler niet lang in e*n
oiirlog zullen kunnen »<andbou«Jen. suilen
probcerrn over te gaan tot ecu bliksem*
oorlog, welke voor hen In Polen zoo sur ces
rijk I* geweest.
De Dnitsche mededeeUng, dat U lacht-
macht haar taak Ln Polen heelt vervuld cn
thans gereed Is voor andere plichten, voor
spelt de spoedige komst van mopeBJk wel
drieduizend vliegtuigen aan het Westelt|k
front Hot zal niettemin wel «enige weken
duren oer het legor met zijn geheele rwaro
uitrusting zal kana«n rtjn ovorgebrzcht
DE AARTSBISSCHOP VAN PARUS
ACHTER HET TRANSCHE LEGER.
In de „Semaine Rcligleuse" van Vrijdag
az». ral erw artikel voorkomen van «i-p
aarubuecitop v au Panj*. kardinaal erdier.
I>e kardituinl betoogt hierin, dat de aango-
iMindrn strijd tegen rari»ine en jK)l*je-.* ,-
gaat, die «toor Paus Plus XII piorhtig zijn
veroordeeld. Het artikel Ixwluit: De taak
van onze soldaten welke ook de onze is. ia
«lus prachtig. Het l« echt ee»t kruistocht
die zij beginnen, een kruistocht voor «ie ech
te christelijke vrijheid en broederschap, een
kruistocht voor onze beschaving. Het is
evenwel onmogelijk, dat de strijd niet met
de overwinning eindigt, daar de hoogsip
belangen der mensrhheid er in worden
meegftiragen. I-vat ons duo vertrouwen
hebban en ons allen verecnlgdl In het werk
van wederzijdsche hulp. ons daarbij herin
nerend. «lat wjj «iet «le «oblaten allen ge
mobiliseerd zijn otn het land te verdedigen
en bet de overwinning te verzekeren.
MACHT OF RECHT?
De MaaslKxte (r.k.) schrijft
in een artikel over „Het
recht tot oorlog' o.tn.:
Het worde herhaald: de
oorlog is niet een recht»-
strijd, hij i» slechts een
machtsstrijd. En uiteindelijk
zegeviert niet het recht, maar
alleen de macht, zelfs wan
neer het recht aan de zijde
van «le overwinnende macht
staat. Want deze overwint
niet. gelijk hij. «lie voor een
rechterstoel staat, omdat hij
recht heeft, maar alleen om
dat hij de macht heeft
Het hedendeagsehe oor
logsrecht bepaalt dan ook
niets. wanneer men al
thans «le venreehle Maden,
waarop het Handvest van
den Volkenbond in 1919 neer
geschreven werd. zuchtend
terzijde legt met 'n: jes war
zu schOn gewogen" om
trent het recht to« oorhw
Terecht kon daarom Ktnivc-
ken in het najaar van 1914
zeggen:
„Hoe krachtig toch «*»k
moralisten en juristen eeu
wen Inng vasthielden «nu «le
onderscheiding tueechen den
rechtvaardigen en den on
recht vaardigen oorlog, eenig
practlseh gevolg was «laar-
aan nimmer verbonden: «1e
werkelijkheid eti van dei»
oorlog en van het oorlogs
recht ging «ie onderscheiding
ongemerkt voorbij. f.ant vast
staan. wie de partijen zijn
recht handhaaft, wie onrecht
pl«*egt. wat haat die weten
schap* Slaat uw volkenrech
telijk handboek op. slaat op
«te talrijke traktaten. In da
belde Vredesconferentie
gewrocht, nergens vind' mea
nok maar met één woord
eenig gevolg aan die tegen
stelling verbonden.
Willekeur vaa ééa beslist,
of ei oorlog zal riln. oa Is de
oorloq eenmaal ultaebreken.
dan behandelt 1 oorlogsrecht
den onverlaat, die att haat-
zacht het recht op de grofste
wtyze schendt, geheel op de
zelfde wijze als het volk. dat
noodgedrongen tot verdedi
ging zijner heiligste rechten
naar de wapenen grijpt".
Eu wij. neutralen, mogen
wij zelfs maar een oord**!
uitspreken? Individueel mis
schien nog wel. al wordt
het uit vree» voor mogelijke
gevolgen, toch W-el sterk ont
raden! - maar «Ie Staten. «Ie
Reeccringen mogen hel zeker
niet.
Ilenk aan «le ernstige ver
maning. In de Troonrede
van September 1914. lot ons
volk gericht:
„Met vertrouwen", n»o
sprak «Ie Koningin. „doe
Ik een beroep op allen. o»n
ook in handel en verkeer
met rorgvuldighrjtl alle» te
vermijden, wat onze neutra
liteit in gevaar zou kunnen
brengen. Waar ons vofk*l«e-
■taan eiseht. dat de buiten-
landsche handel. vo>r zoo*er
de omstandigheden toelaten.
H«>or*ant. behoort ie«ler han
delaar zich bewust te zijn.
dat zelfs de schijn tielioort
vermeden te worden,
al* roti ln en door den-
Nederlandse hen handel panij
worden getrokken voor Wn
der oorlogvoerende Mogend
heden boven andere"
Men vraagt; Al vlrwlt dan
het recht, tot oorlog geen er
kenning meer. I« er dan. na
de Declaratie van Parijs ln
1*56. na «Ie belde Haagsche
Vredesconferenties van 1*91
en 19P7. na de l.omlen»che
ronventie van tM, l» er na
dit alles tenminste nog spta
ke van het rrcht in den oor
log. een recht, dat «1e bellige-
rente l«evu!ktngen Iwschcnnl
en de rerhfen der neutralen
vaststelt?
Sprake, ja. Maar...,
OVER KRIJGSTUCHT.
Het Volk '»d.ap> maakt
eenigp aanteekeningrn hij
een in „De Militaire Kpreln-
tor" verschenen opstel van
den reserve mnloor der infan
terie E. 1' Weher over „De
discipline in «»o« leger".
\U iftra.vl riet de schrijver,
ahlii» het Volk. d«e hier aan
hel woord i* «Ie handhaving
van een militaire tucht, dié
hooge en strenge elsrhen
steil. latten op kleinigheden
en on ziln fl«d jen kra*h"g
woord, dat als een oocra'ie-
r»ie« ile «rtiefslot ultsnlidt".
Maioor Wetur acht dit d«vor
hem ge*telde no»merk zeer
w*| ook nvet den Nederiapd
•ehen soldaat te beeeiken en
t«erorpt zich voor deze stel
ling op de arbe|d»«»ifht. die
ldj onre groot» ondernemin
gen betracht.
Dce laatste onmeriiint
ronkt de kern van het pro
hbrm Waarom zou de ar-
helder, die zich lp de fa-
t.rteksorde tx»hooril|k ge-
draagt, ook niet aan een gne
de militaire orde kunnen
worden gewend* Inderdaad,
er l« geen enkel» reden,
waarom dit nle» ton to«i «tin
eo tiveh heeft de schrijver in
De Militaire Spectator" «tof
tnt noga! Mtter klinkende
klachten Het wil ons voor-
komen. «Ut het voor allen.
dl# zich In dit vraagstuk wil
len verdiepen, nanlx-veling
verdient twee gezichtspunten
in he| oog te houden. Beida
zijn van soeiaal-psychologl-
schcn aard.
Allereerst mag men nim
mer vergeten, 'lat de arbei
der. die in de fabriek werkt,
zulks «loet met dr weten
schap. «Ut hij daarmede een
hamleling v*rrirh». die
strekt tot de instandhouding
en opbouw van zijn gezin.
De gemobiliseerd* soldaat
daarentegen verricht «hn
dienst In het vooniitzieht. dat
ie«ter oogenblik van hem kan
worden gevorderd, dat htj
het hoogste, «int hij bezit
zijn elgm leven ten offer
ral brengen. waartHl zich tn
lallooze gevallen de .zorg
voegt voor «*en h«il«gef.ln. dnt
met ernstige materieel» moei
lijkheden te karnpen heeft,
voor een studie, die onder
broken werd. voor een be-
staansmogrliikheid. die hij
langzaam «iet wegkwijnen.
Daarnaast Is dan nog de nr-
de hnndhavig in het hedritfn-
leven naar den vnem veelal
al een aanmerkelijk mildert
dan die welke hij de weer-
marht pleegt te worden too
rd-ast.
Deze levensweritelljkheden
verleunen aan de bevelvoe
ring in een gemobiliseerd le
ven een bijrooder dc|jraat
karakter 7.laten zich niet
straffe!»»*** nereerep. Maar
hun verdisconteeiing In de
handhaving eener goede
kritgslueht. waarvan wij de
nomlzaak ten votle aanvaar-
«len. verelacht grondige psy-
choiogisehe scholing, een rui
me dosis geronde menschel ij
ken «In. en herrip voor het-
geen in de burgermaatschap
pij leelt. Het wil ons voorko
men. ZOO beslui» hel sor.-d*m.
orgaan, dat aan het aan-
kweeken van deze drie
eigenschappen niet steeds
voldoende aandacht Is en
wordt geschonken.
