De Koningin
Wij lazen voor U
593 te Alkmaar
in Den Helder
De handel uitgeschakeld
S Arrondissements rechtbank
15 October treinenloop
weer normaal
Drieduizend Duitsche
vliegtuigen naar het
Westelijk front?
Een moderoe kruistocht
Oorlogsrecht en krijgstucht
Donderdag 21 September 1939
Tweede blad
MEERVOUDIGE strafkamer.
(Zlttiaf Dinsdag 1» September).
UITSPRAAK.
IIJ Da Rechtbank daad gistermorgen o.m. uit-
i I ai>raak in de taak tegen C Br. te Den Hel-
f der dia ervan werd beschuldigd niet een
1 I auto op eau dergelijke roekelooze wijze te
hei.l*n gereden. dat Iflj een kootje van ta
t dmm"an een zekeren W. C K. had afge-
raden. I* verdachte werd \eroordeeld tot
20 iMte. atiha. 10 dagen. De eisch Iuiddo
f 60 lweta auba. 30 dagen hechtenis.
Koedijk.
DE MAN. DIE NIET VERSCHEEN.
Nadat een zaak mat gesloten deuren Re-
runnen tijd had in beslag genomen, werd
da naam uitgeroepen van een zekeren P. B.,
I «onder vaste woon of verblijfplaats. De ver
dachte wae niet verschenen, dus vroeg de
i offn ier van justitie, nir. v. d. Keen de Lille
j V*Aan^verd. werd ten laste gelegd, dat hij
zich op 11 J»1' ocn stuk van p,'n gouden
halsketting had toegeelgend, toebehoorende
aan n»ej. E. de W., wonende te Koedijk.
Met de ouderwetsche kanten muts op het
hoofd, scharrelde de gezellige dikke tnej. E.
de W, oud 74 jaar en weduwe \an een ze
keren L- T. naar het gotuigenhekje.
Op een \raag van den president vertelde
t zij. dat zij op 11 Juli hozock had gekregen
r van verd.. die zeide dat hij een kleinzoon
f nu van den heer v. d. P., juwelier te Alk-
maar.
En U kende dien juwelier goed nietwaar?
vroeg mr. Ledeboer.
Ja héél goed en daarom dacht ik dat ver
dachte ook wel handelen zou in gouden en
I zilveren voorwerpen. Trouwens, hij zei rne
ook, dat hij die dingen opkocht en er dub
bel zoo*cel voor gaf als een ander. Ik wou
toen eeu paar gouwe ringetjes gaan hale,
aldus get. En in dat doosje zat ook een gou
den ketting nietwaar? vroeg de president.
Ja, maar die wou ik niet kwijt, zei get.
Die meneer pakte het doosje zoo maar uit
rnn banden, maar ik zei: „die ketting ver
koop ik niet!" vertelde geL
En toen moest u even weg om de aard
appelen af te gieten, was 't niet zoo? vroeg
Mr. LedolwM'r.
Zoo was 't nou net, zei get. Toen ik weer
om kwam. zei verd. tegen mij: de ketting
is achter het weegschaaltje blijve hange en
it fibroke.
Yrr'eldo hij toen niet, dat hij de ketting
voor ri0 cents kon repareeren en wilde hij
gtco twee kwartjes erbij doen? informeerde
dl president.
D»« waar en toen is ie weggegaan, ver
klaarde get. Toen merkte ik pas, dat er
fes groot stuk w eg was.
l)r get. mcj. C. oud 30 jaar. gehuwd
nxt een zoon van de vorige getuige, was
M| haar schoonmoeder thuis, toen op II Juli
1 dia koopman kwam. Hij was eerst al bij mij
geweekt, maar ik heb heut de deur gewezen,
zeide does getuige.
Ja, L: had slechte herinneringen aan dien
man nietwaar? vroeg mr. Ledcl»oer.
Dat zou ik moenen, aldus get. het vorige
jaar had hij bij mij ook al een ketting stuk
getrokken.
Pres.: Bent U erbij geweest, dat de koop
man niet uw schoonmoeder onderhandelde?
Nee, dat niet, antwoordde get.
Twee getuige deskundigen, n.1. O. J. O.,
koopman te Alkmaar en P. C. Bgoudsmid
eveneens te Alkmaar woonachtig, vertelden,
dat d- ketting heclemaal niet was vergaan,
en prima sterk was. Verd. moest deze der
halve wel hebben stuk getrokken.
D«y Officier van Justitie, requisitoir ne
mend. vond het jammer, dat verd. niet was
verschonen.
Mr. v. d. Feen de Lille achtte het wettig
CR overtuigend bewijs geleverd en eischle
«en gevangenisstraf voor den tijd van zeven
maanden.
I nspraak heden over acht dagen.
Nog een zaak met gesloten deuren en
daarmede was de ochtendzitting afgcloopcn.
Middagzitting.
Den Helder.
EEN PIKANTE ZAAK!
j Om twee uur werd de geschorste terecht
zitting wederom voortgezet en liet was wel
«en zeer pikant zaakje, hetwelk de Recht
bank te behandelen kreeg.
Aan mej. C. II. v. K.. weduwe van den
Militair Ph. werd ten laste gelegd, dat zij in
macubinaat leefde met 'n zekeren G. F. N-,
•anemie in Den Helder. Voor den Militairen
Rmaioenr.-iad In Den Haag hadden verd. in
lichtingen moeten verstrekken. Immers, wan-
naar een weduwe van een militair in con
cubinaat leeft, wordt het pensioen ingehou
den. Maar beide verdachten hadden valsche
inlichtingen verstrekt en ook voor de recht
bank hielden zij vol niet in concubinaat te
hebban geleefd.
Getuigen verklaren.
De Officier had tal van getuigen opgeroe
pen otn z n requisitoir te kunnen opbouwen.
Get. R. C B, waarn. secretaris van dan
i Pensioenraad te '»-Gravenhage. begon met te
•eggen, dat heide verdachten een stuk had
öen onderteekend, waarin zij verklaarden
•iet in concubinaat te leven. Toen heeft de
Pensioen rand een onderzoek doen instellen
Bl get K II brigadier van de gemeente-
Mdw acht te Den Helder, werd met dit on-
•bh*, k belast. Hij vertelde allerlei dingen.
•Bat uit mocht worden afgeleid, dat hier wel
Vagelijk sprake was van een concubinaat
toner». op z'n speurtochten had hij verd.
in z n hemdsmouwen gezellig aan tafel
du» zitten; een ander maal had hij hem het
taadje eu eenige gasten van mej. v. K. zien
•ÜllCI!
had deie politieman beide verd. ge
ntel zien loopen en daarna het huis aan de
Achtrrstniat zien binnengaan. Eerst ging het
lidtt heneden op en werd toen uitgedaan.
Ut» brandde het licht boven en ging na
*«1 poosje ook weer uit
Verd. mej. v. K.: Mag er dan geen vriend
mn Mo»l h,t •l«(J«i
der» wezen?
De president merkt op. dat vriendschap
spoedig wat anders wordt en overgaat in
intimiteit vt
'Alleen MJ een aanval van pijn bleef
hij mij logeeren. zegt verd. mej. v. K.. want
hij had het aan z'n nlerrti. riet u. Rij sliep
dan op de divan in de achterkamer. Als ik
slecht kon loopen, maar dat was niet chro
nisch, dan liep ik gearmd met hem.
Dan was dat zeker altijd het geval, als u
met N. liep? merkte de president sarcastisch
op.
De volgende get. L. J. A. L. H. uit Den
Helder had als commensaal hij mej. v. K.
gewoond. Hij kwam avonds om negen uur
ihuis en nadat hij 's morgens een kopje thee
had gedronken, ging hij weer weg.
En was dan verri N. ook daar in huis?
vroeg de president.
Vrijwel altijd, antwoordde get. In het
huis aan de Keizersgracht sliepen verdach
te» samen op zolder. V had zich ook als
Ph. aan mi| voorgesteld
Toen ik weg was. verleide get. H. verder,
kreeg ik van verd. N. een brief, waarin ge
vraagd werd om voor den Pensioenraad
te verklaren, dat verd. gewoon commensaal
was hij mej. v. K. Get. had nog een foto
van het „paar" gemaakt, ter gelegenheid
van hun 12H Jarig huwelijksfeest.
Verd. mej. v. K.: Dat is niet waar! Die fo
to werd gemaakt, omdat N. 12H jaar bij
mij aan huis was.
Get. S. C B. werkman te Den Helder' ver
klaart, dat verd. N. hem in Juni gevraagd
had, om zich bij hem te laten Inschrijven.
En dat had get. goed gevonden. Maar ge
geten en geslapen heeft hij nooit bij mij!
Hadt U wel een kamertje voor hem? wilde
mr. Ledeboer weten.
Nee, dat liad ik niet; zeide get.
Dat was gevaarlijk werk van U verd. N.,
merkte de president op.
Verd. N.: Ik het) zes maanden lang aan
get. B. f 1.— betaald.
De laatste get. is de winkelier J. Ohr. S.
thans in Haarlem woonachtig
Hebben ze tegen u gezegd, dat ze een vrij
huwelijk hadden aangegaan.' vroeg xur. Le
deboer.
Ja zeker! zei get.
En noemden de kinderen van mej. v. K.
den verd. N. „pa".
Dat deden ze; antwoordde get.
Verd. mej. v. K.: Het is alles laster en wan-
gunst.
Verd. K.: D er mag geen vriendschap meer
bestaan.
Requisitoir.
De Officier van Justitie, requisitoir ne
mond, meende, dat uit de verschillende ge
tuigenverklaringen wel was komen vast te
staan, dat verdachten in concubinaat leef
den. Verd. mej. v. K. had derhalve geen
recht op pensioen.
Togen verd. m«|. tr. K. «Dokt d« Officier
één Jaar sn tsgen verd. N. zat maanden
gavamganiaatraL
Mr. dr. Buiskool uit Schagen begon zijn
pleidooi met te zoggen, dat beide verdach
ten hem positief hadden gezegd, dat de
hecle zaak een opgezette rol was en dat de
getuigen, als ze onder eede werden ge
hoord. wel anders zouden verklaren.
Volgens mr. dr. Buiskool dienen zijn cli
ënten te worden vrijgesproken. Immers: de
Officier heeft hun ten laste gelegd, dat zij
voor den Militairen Pensioenraad valsche
inlichtingen hadden verstrekt. Maar sinds
193T» is de Militaire Pensioenraad opgehe
ven!
Na re- en dupliek bepaalt de Rechtbank
de uitspraak in deze zaak op heden over
acht dagen, des morgens om tien uur.
Klacht ait het levensmlddelenbe-
drijf.
De Nederlandsche Kniidenierslond heeft
te Den Haag een buitengewone vergadering
gehouden in verband met de moeilijkheden
welke de kruideniers ondervinden bij de
levering van levensmiddelen, tengevolge van
de regeert ngsmaat regelen.
Op deze vergadering die zeer druk bezocdit
werd, waren aanwezig de voorzitters en
secretarissen van afdeelingen uit alle dee-
len van het land.
De heer P. van de Unde, voorzitter van
den Nadert Kruideniersbond. hield een rede
Nadat spreker er op gewezen had. dat de
run op de winkels rustiger verloopen was
dan in 1911 en van een aanval op de spaar
banken of intrekking van credlet gelukkig
geen sprake was geweest, In**prak hij de
vele moeilijkheden, die het kruidenier»!*
drijf al» laatste schakel in het distributie
proces ook nu weer te overwinnen heeft en
nog zal krijgen.
De verschillende berichten over prijsver-
hooging en prijsopdrijving hebben voor on»
bedrijf storing veroorzaakt. Ken gedeelte
van hei publiek weet hierin geen onder
scheid. In de groothandel zijn al direct vel"
artikelen in prijs verhoogd, schijnbaar met
goedkeuring van de overheid (b.v. zachte
zeep), z»>odat ook de kruideniers genood
raakt waren hiermede rekening te houden.
Ken groote handicap was. dat al zeer spoe
dig vele fabrikanten wegen» gebrek aar.
personeel en grondstoffen en tevens tenge
volge van de door de regeering voorgeschre
ven inventarisatie, hun leveringen gedeel
telijk en ook geheel moesten stop zetten.
Ook. omdat voor de maand September op
basis van de afname van September 193f».
maar TT» procent is toegestaan, hebben ook
mi de kruidenier» nog niet voldoende sui
ker om aan alle aanvragen van hun klan
ten te voldoen.
Met het ministerie van Economische Za
ken staan wij regelmatig in contact en bij
de ambtenaren, die aangesteld zijn te zorgen
voor een zoo regelmatige distributie van le
vensmiddelen, vinden wij voor onze wen-
schcn en grieven een willig oor.
De groote fout. die door de over
heid gemaakt wordt, i» dat tot op
heden geen deskundigen uit den
handel ingeschakeld zijn. Ware dit
wel gebeurd, dan hadden waarschijn
lijk veel moeilijkheden kunnen wor
den voorkomen.
Wij hopen, zoo besloot apr.. dat voor de
binnenkort te verwachten distributie van
levensmiddelen op bonnen, deskundigen ia
geschakeld zullen worden, vooral omdat
meerdere bestuurders van de organisatie ti|
den» «Ie vorige mobilisatie van BI4-19I>
veel practischc ervaring hebben opgedaan.
MET INGANG VAN DEN WINTERDIENST.
Ter gelegenheid van het Eeuwlooet der Ned.
Spoorwegen beeft de groeiden! der N. S-,
prof. dr. ir. Oondriaan gister oen rede ge
bonden, waarin hij mededeelde, dat de Invoe
ring van den winterdienst voor kat reizi
gersverkeer verschoven wordt naar 15 Octo
ber. Met ingang vea dien datum zei bet
mogelijk zijn de normale dienst op de oode
ltja en de halfanrdienel op het middennet
te hervetten.
Ook de overige tre|eeten rallen den weer
zoo goed els normaal worden bediend.
Over enkele meenden wordt de toeetand
nog gunstiger, waneer de electrttlcatiei Arn
hem—Nijmegen en Hermeien—Breukelen
hun beslag hebben gekregen en de afleve
ring begint van de II dieeelelectrteche vijf-
wegentreinstellen met tezamen bt|na 7000
zitplaatsen. En zoodra woer voldoende ver
voerscapaciteit ter beecbikking staat, Is bet
oogenbllk gekomen om de nleawe tarief
maatregelen Inzake het vaatreckt ter band
te
Bezichtiging ton ren deel der
vloot.
Gistermorgen brmctit H M. de Ko
ningin een bezoek een de marine
te Den Helder. Tegen tien uur ar
riveerde de Koninklijke auto aan de
grens van de gemeente. I^uigs den
weg, welke de auto nam. wapperde
uk tal van huizen de vlag en het
publiek, dat zich vooral in de bin
nenstad in dichte rijen Langs den
weg had opgesteld. Juichte bij het
paseeeren van den stoet Hare Ma
jesteit toe.
Voor het stelliiiggebouw aan de Hoofd
gracht stond de Maf wacht, bestaande uit 2a
man infanterie, onder conmmndo van den
kapitein L. R. van der Flat aangetreden,
llier maakten de luatlfte- m landmarhiauta-
riteiten voor het gebouw hun opwachting.
Ook waa hier tor verwelkoming de burge
meester van de gemeente Den Helder, de
heer G. Ritmeester, aanwezig.
IV Koningin, die vergezeld was van een
hofdame, was gekleed m marineblauw coa-
tiiinii met witte hoed. Na «B korte begroe
ting en Inspectie van de staf*a«dii. l«egaf
de Koningin zich met Haar gevolg, in liet
stellmggetxiuvvwaar /.ij zich do«»r den
schout bij nacht H. Jolles liet voorlichten.
Bezichtiging der havenierdedi-
ging.
Vervolgens begaf de Vorstin zich naar hei
havenplein, waar op den steurer van de
Texeisohe boot een eertcompagnie stond
opgesteld, onder commando van den luite
nant ter zee eerste klasse R. van den Brug.
Bij aankomst van II M. en Haar gevolg
speelde de staftiHiziek. onder leiding van
ka|tf-tuiee»icr L II. F. LeUUkow hei Wil
helmus. Na de eerewarht geïnspecteerd tr
hebben, bezichtigde II M. het hav en verdedi
gingswerk. fort .WbrhooM."
Na dit bezoek l<egaf H M. zich naar de
buitenhaven, waar verschillende oorlogs
schepen liggen.
De bemanning van de O Ij en de O 20
stond aan 4*0 wal aangetreden rn nadat
Hare Majesteit haar had geïnspecteerd, be
gaf 7.ij zich aan tmord van de beide on
derzeeërs. waarin Zij ook afdaalde om het
inwendige van de wliftrn te irou«e<-tetrrn,
Vervolgen» hegaf de Vorstin zirh aan
tmorU van II NL artillerie-indtmctleachip
.Aan Kuisbergen," welk liecoek ge ruimen
Iqd in lieslag nam. In de hul van den com
mandant. ilcn kapitein iuitriiaiit ter zee J.
J. H. lloeke, werd de koffie geserveerd.
Op dr commandobrug.
Hare Majesteit bezichtijnU voorts bet
fraaie schip, waarvan de l*uMi>iung aan
den dagelijkscheii arbeid bleef. Zij tieklran
eveneens via het sloepen dek de cau«namlo
bnig.
Na de ..Van Kinsbergen" gold liet bezoek
de bemanningen van de divisie mijnenve
ger», beslaande uit de mijnenveger» .Jan
van Geltjer". ^Abraiuun van der Hulst" en
den utijiieniegger ...NauiuJu»,''
Kenslotte werd het instnictiesriiip^nijnen
lefcer „Willem van der Zaan' bezichtigd
f>m ongeveer twaalf uur reed H.M de Ko
ningin via bet Ankerjiark, waarin aan
weerskanten tal van schoolkinderen een
plaatsje hadden gekregen, naar t spoorweg
emplacement van den Ondeneedleiist. waar
Zij in een salonrqtuig de lunch gebruikte.
Des mukiags keerde «ie landsvrouwe per
auto naar Den Haag terug.
ffhms wtl MtrarlUk graag kraek-
U( m gezaag Mpva - bet dagetgk-
srba kaawea vaa MklULCVs f'JL
la hierbij ap 4e a»ut aatuurlijkr
wgze keholpzaam. Baveadiea bevor
der» bel da spttssvrtertaz.
P.K. iterll teaeaea eo aeeal
dal di
Feaf «aar •rrsaig «aU> S rrat
AAAAAAAAAtAAAA
Shaw over de
Russische inmenging
Slalla Uil HllUr 4a kutuU»
ait bat voor hslan."
In aen brief aan de ..Times" zet Bernard
Shaw uiteen, dal het nieuws betreffende
Rusland goed nieuws is voor Groot Bntlan
nie. Sprekende over de t>ezeiting van Ooa*
l'ohui door Rusland verklaart Shaw: Stalin
hraft er geen enkel bezwaar legeu Hitier te
Bernard Shaw.
gebruiken otn de kastanjes uit het vuur te
halen. Ongelukkigerwijze i» Hitier evenwel
gedwongen de helft van zijn buit terug te
geven en «hans een nieuw leger toe te voe
gen: „Tot luer cn niet verder!"
WAT ZUN HITLER S BEDOELINGEN?
Er wordt veel gegist over de bedoelingen
«ait Duitschland aan liet Westelijk front
I»e jongste operaties hadib-n' duidelijk ten
doel de Franschen te verdrijven van df
hoogten aan de Saar. de Blies, aen kleine
mier ten noaten van Saarbruerken. welke
door boaerhen is omzoomd! en het plateau
ten wesieu van de rivier de Nie«L ven wel
ke plaatsen de Fransche kanonm-n uitge
strekte industriegebieden beheer»cl»en "n
waar zij in aanraking zijn met de Slegfried-
linle zelve.
De vraag is of de Duif«chcrv die ondanka
de grooupraak van Hltler niet lang in een
oorlog zullen kunnen standhouden, rullen
pmbeerrn over te gaan lot een bliksem-
oorlog. welke voor ben in Polen zoo succee-
r11k is geweest.
De Doitache nededeeUag. dat de Hicht-
nacht haar taah ia Pelen heelt vervald en
thans gereed is veor andere plichten, voor
spelt de spoedige konst van mogelijk wel
drieduizend vliegtuigen aen het Westelljh
tront. Hel zal niettemin wel eenige weken
duren eer hel leger mal zijn geheele rware
uitrusting zal kunnen z»|u overgebracht.
DE AARTSBtSSCHOP VAN PARIJS
ACHTER HET TRANSCHE LEGER.
In de „Semainr Religieuao" van Vrijdag
a» zal «rn artikel voorkomen van den
aartsbisschop van Panj«. kardinaal V'erdirr.
De kan li naai betoogt hierin, dat de aange
bonden strijd teavn racisme - n bolsjewisme
gaat, die door l^eiu Plus XII plechtig zijn
veroordeeld, liet artikel besluit: De laak
van onze soldaten welke ook de onze D. ia
dus prachtig. Hel is echt e-n kruistocht
die zij beginnen, een kruistocht voor de ech
te christelijke vrijheid en broederschap, een
kruistocht voor onze beschaving liet is
evenwel onmogelijk, dat de strijd niet met
de overwinning eindigt, daar de horyptip
belangen der menschheid er in worden
meegedragen. Laat ons dus vertrouwen
hebben en ons allen veraenlgcn In het werk
van wedernidsrhe hulp. ons daarbij herin-
rierend, dat wij «net «1e «oblaten allen ge
mohiliseerd zijn om het land te verdedljnn
cn bet de overwinning te verzekeren.
MACHT OP RECHT?
De Maasbode fr.k.) schrijft
in een artikel over „Het
recht tot oorlog" o.m.:
Het worde herhaald: de
oorlog is niet een rechts-
stnjd. hij is slecht» een
machtsstrijd. En uiteindelijk
zegeviert niet het recht, maar
alleen de macht, zelf* wan
neer het recht aan de zijde
van de overwinnende macht
staat. Want deze overwint
niet. gelijk hij. die voor een
rechterstoel staat, omdat hij
recht heeft, maar alleen om
dat hij de macht heeft.
Het hedendaagsche oor
logsrecht bepaalt dan ook
niets. wanneer men al
thans de vergeelde »dad*n.
waarop het Handvest van
den Volkenbond in 1919 neer
geschreven werd. zuchtend
terzijde legt met 'n: jet wèr
zu schon gewrsen" om
trent het recht io« oorlog
Terecht kon daarom Stnivc-
ken in het najaar Van 1914
zeggen
„Hoe krachtig toch ook
moralisten en juristen eeu
wen lang vasthielden aan de
onderscheiding tusschen den
rechtvaardigen en den on
rechtvaardigen oorlog, eenig
prartisch gevolg waa daar
aan nimmer verbonden: de
werkelijkheid èn van den
oorlog én van bet oorlog»
recht* ging de onderscheiding
ongemerkt voorbij. Iziat vast
staan. wie «le partijen zün
recht handhaaft, wie onrecht
Pleegt. w»t haat die weten
schap4 Slaat uw volkenrech
tel tik handboek op. slaat op
de talrijke traktaten, in de
belde Vredea-conferentlén
gewrocht, nergens vindt me.i
ook maar met één woord
eenig gevolg aan dia tegen
stelling verbonden.
Willekeur VU déa beslist,
•f ei eer log zal zBm. ea la de
•ertoe eeameel ultoebrokew.
dea bekende» 1 oorlogsrecht
dea onverlaat, die alt baal
racbt het recht op do grolsla
wtDa schaadt, oaheel op dt-
zelfde wtiza al» het volk. dat
nood god rongen tot verdedi
ging zlfaar heiligste rechten
naar da wapenen grijpt".
En wij. neutralen, mogen
wil zelfs maar ren oordeel
uitspreken? Individueel mis
schien nog wel. al wordt
het uit vree» voor mogelijke
gevolgen, loch *\r| sterk ont
raden! maar da Staten, de
Reueeringen mogen het zeker
niet.
Denk aan de ernstige ver
maning. in de Troonrede
van September 1914. tot ons
volk gericht:
„Met vertrouwen". zoo
sprak de Koningin. „doe
Ik een beroep op allen, om
ook la handel en verkeer
niet zorgvuldigheid alles
vrrmibirn. wat onze neutra
liteit in gevaar aou kunnen
brengen. Waar «»ns vofkslio-
staan eischt. dat de bulten-
landsche handel, voor zoover
«Ie omsiandighetten toelaten.
doorgaat behoort leder han
delaar zich bewust Ie zijn.
dat zelfs d« schijn behoort
vermeden tg worden,
als zou In en door der.
Nederlandschen handel partti
worden getrokken voor één
der oorlogvoerende Mogend
heden boven andere".
Men vraaat: Al vindt dan
het recht, tot oorlog geen er
kenning meer. i» er dan. na
«t«- Declaratie van Parijs In
na de helde llaagsche
Vredezon ferentle» **n I*®*
en 19H7 na de loudensche
Conventie van 19CR. is er na
dit alles tenminste nog spra
ke van het recht In den oor
log. een recht, dat de heilige-
rente bevolkingen beschermt
en de rechten der neutralen
v««t»trlt?
Sprake. Ja. Maar...,
OVER KRIJGSTUCHT.
Het Volk '».<La.p.^ maakt
eenige aanteekrningen htj
ren iir -De Militaire Specta
tor" verschenen opstel van
den reserve majoor der Infan
terie K. I' Weher over „De
discipline in ons leger".
Ms ideaal riet «Ie schrijver,
aldn» het Volk. dl# hier aan
het woord I» de handhaving
van een militaire tucht, die
hoogg en strenge eischen
stelt 1-etten op kleinigheden
en nn ziln tiid „een kraehtig
woord, dat als een operatie-
me» de «metstof iii'snhdl".
Matoor Weher aeht «lit door
hem gestelde oogmerk zeer
we| met den Nederland-
»r|»en soldaat te hereiken en
t^rnept fieh voor «lere stel-
Itng op de arhelds'ucht. die
lui onre groote ondernemin
gen heerscht
De/e laatste onnvei\ing
raakt de kern van hel pro
bleem. Waamov zou «le ar
beider. die zleh In de fa
briek «orde behoorlijk ge
draagt oek niet aan een roe.
de militaire orde kunnen
w orden gewend4 Inderdaad,
er I» geen enkele reden,
waarom dit niet ron zou z1*n
en torh heeft de «chrHver in
.De Militaire Speeta'or" slof
tot noga! bitter klinkende
Machten Het wil ons voor
komen. dat bet voor allen.
die zich In dit vraagstuk wil
len verdiepen, aanbeveling
verdient twee ggzirhtspuntgn
In het oog te houden, Ilëide
ziln van sociaal-psyehologi-
achen aard.
Allereerst mag men nim
mer vergeten, dat de arbei
der. die in de fabriek werkt,
zulks dort met de weten
schap. dal b|J daarmede een
handeling verricht. die
strekt tot de instandhouding
en opbouw van zl|o gezin
De gemobiliseerde soldaat
daarentegen verricht tl n
dienst in het vooruitzicht. «Ut
leder oogenblik van hem kan
worden gevorderd, dat hij
het hoogste, dat bij bezit
zijn eigen leven ten offer
zal brengen, waarbij zich In
lallooir gevallen «le zorg
voegt voor eeo hulsgezin, dat
met ernstige materieel* moei
lijkheden te kampen heeft,
voor een studie, die onder
broken werd. voor een l»e-
staantmngrliikheid. die hij
langzaam ziet wegkwijnen.
Daarnaast is «tan nog de <<t-
de handhavig In het l*drt|fs-
leven naar den vorm veelal
al een aanmerkelijk mildere
dan «He welke hij de weer-
macht pleegt te worden too-
gepast.
Deze levrnswerlietilkheden
verieenen aan de bevelvoe
ring In een gemobiliseerd le
ven een hijzoniler «Icheaat
karakter. Zi' laten zich niet
straffeloos negeerrn. Maar
hun veritisronteerine in de
handhaving eener goede
krHgsturbt. waarvan wt| de
noodzaak ten volle aanvaar
den. verelacht gcondigr psv-
c hof «arische scholing, een ral-
me dosi» geronde menschel Ij
ken zin. en begrip voor het
geen In de burgermaatschap
pij leeft Het wil on» voorko
men. zoo besluit het sor.-dctn.
orgaan «lat aan het nau-
kweeken van «leze drie
eigenschappen niet sleedt
voldoende aandacht is en
wordt geschonken.