Duitschland kan kiezen
GEEN DUITSCHE HULP
I
aan Finland
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
tf
Alleen Hitier staat vrede in den weg
99
Bemanning van het s.s. „Binnendijk"
terug in het land
„Moskou kan
wettelijk de
jgrenzen van
1914 opeischen"
zegt Berlijn
Amerikaansche stap
bij Stalin
Dc suikerdistributie
in Noord-Holland
Laan, Schagen. Tel. 414 (2 lljoen). Kengetal 22W.
VRIJDAG 13 OCTOBER 1939. 83# JaarQang. No. 11006.
Uto, av. <U> KV. Uttg Miv
lig©-
t de
rdef
zijn,
►ver
deel
«ari-
kon
gen.
«gel-
zijn
Polen en Tsjecho-Slowakije moet!
eerst recht wedervaren
De vrede, welke wij besloten hebben tot stand te brengen, al
dus sprak Chamberlain gistermiddag in het Lagerhuis, moet een
weikelijke en vaststaande vrede zijn en niet een onzekere wapenstil
stand, onderbroken door voortdurend alarm en herhaalde bedreiging.
Wat staat een dergelijken vrede in den weg? Dat is de Duitsche re
geering en alleen de Duitsche regeering!
De voorstellen van den rijkskanselier zijn vaag en onzeker. Zij
bevatten geen aanduidingen tot het weder goedmaken van het
kwaad, dat Tsjecho-Slowakije en Polen is aangedaan. Zelfs wanneer
voorstellen daartoe zouden zijn gedaan, dan is het nog noodig te vra
gen, door welke practische middelen de Duitsche regeering de we
reld wil overtuigen, dat de aanval zal worden gestaakt en dat zij
haar beloften zal nakomen. Na hetgeen is geschied kan geen ver
trouwen worden gehecht aan de verzekeringen van de huidige Duit
sche regeering.
Hot wereld vort rouwen moot worden hcr-
tteld en daarvoor zijn twee mogelijk heden:
Ofwel de Duitsche regoering moet eert over
tuigend bewijs geven van haar verlangen
naar vrede door definitieve daden en door
het verschaffen van doeltreffende waarbor
gen ten-opzichte van haar voornemen om
haar verplichtingen na te komen, ofwel
wij moeten in onze taak volharden tot het
einde.
Het is aan Duitschland om een keuze te
doen!
i Het zou onmogelijk zijn voor Groot Brit
tannir een grondslag voor den vrede te
aanvaarden, zonder te kort te doen aan
kaar eer en haar oiach op te geven, dat
iaternationale geschillen moeten worden ge
Keld door besprekingen en niet door ge-
%hl.
Rij zijn niet ten strijd# getrokken, aldu*
Chambciigin, met eenig wraakgierig doel,
doch alleen tot verdediging van de vrijheid.
Behalve het beshütn der kleine mogendhe
den staut op het -pel, ook het vreedzame
bestaan van Groot-Brittannie. de Dominions
JIndiö en de rest van het Britsche imperi
um. en Frankrijk. In het algemeen zijn alle
jfrijhoidlicvende landen er bij betrokken.
In leder geval zal de wereld veranderen.
Wat ook de uitslag van den huidigen
Ut rijd moge zijn, op welke wijze deze stnid
ten einde wordt gebracht /ie wereld zal ni«-l
gelijk zijn aan die welke wij tevoren ken-
[den.
De Britsche regecring weet maar al te
goed. dat in een modernen oorlog tusschen
groote mogendheden, de overwinnaar en dc
overwonnene heiden wreede verliezen lijden.
Doch zich overgeven aan verkeerd hende
llen zou elke hoop wegnemen en ai die le
venswaarden vernietigen, welke eeuwen
door het kenmerk en de bezieling geweest
Zijn van den mcoschetyjkcn vooruitgang,
j Zeker alle volkeren van Europa, incl. het
Duitsche volk verlangen naar vrede. Wij
zijn niet alleen uit op de overwinning, doch
Veeleer verder da dat. teneinde den grond
Slag te leggen voor een beter internatiouaal
Itelsel, waarbij oorlog niet het lot behoeft
te zijn van elke komende generatie. Wij
zoeken geen materieel voordeel voor ons
zelf. wij verlangen niets van het Duitsche j
velk, dat zijn zelfrespect zou kunnen kwet
sen!
De banken weten dlchtbezet
toen Chamberlain aanving te spreken. Ook
de Bussische ambassadeur Maiaky was aan-
Al* gewoonlijk begon Chamberlain weer
een overzicht te geven van wat sinds einde
Augustus was gebeurd. Het is thans duide
lijk. zei de de minister-president, dat alle
Cingcn van ons en anderen ten spijt, de
r Hitier besloten was met Polen oorlog
l» voeren. Hoe oprecht zijn wensch misschien
I pweest is om inet Groot Brittannie tot een
Scoord te komen, deze wensch was niet
llerk genoeg om hem ervan af te houden
acn aanval te ondernemen op zijn buurman,
fiuis, na deze moedwillige agressie, welke
zoovele Poolsche en Duitsche levens heeft
|eko*t, die zijn geofferd om te voldoen aan
Bpi eigen aandrang voor het gebruik van
veld, doet de rijkskanselier zijn voorstel-
Hitier wil alleen beslissen.
Indien men zou verwachten, dat
In deze voorstellen een!ge poging
lich zou bevinden oen voldoening te
geven voor dezen misdaad Jegens de
tocnachheid. welke zoo spoedig ge
volgd is op de schending der rechten
tan h*t Tsjecho Slowaaksche volk.
Wordt men hierin teleurgesteld. De
Poolsche staat en zijn leiders wor
den met scheldwoorden heiaden.
Wat het lot zal zijn van dat deel
van Polen, hetwelk Hitier beschre
ven heeft als het Duitsche talangen-
gebied, blijkt niet duidelijk uit zijn
redevoering, maar het Is duidelijk.
dat hij deze kwestie alleen door
Duitschland wil laten regelen in
overeenstemming met de Duitsche
belangen.
De uiteindelijk'- vorm. welke dit gebied
zal krijg'-n, en de kwestie van het herstel
van een PooUchen staat, zijn naar de mee
ning van den heer llitler. vraagstukken,
welke niet geregeld kunnen worden door
een oorlog in liet Westen, maar uitsluitend
door Rusland aan de eenc zijde en Duitsch
land aan de andere zijde Wij moeten daar
om aannemen, dat de voorstellen, welke de
Duitsche rijkskanselier doet. voor de vesti
ging van wat hij noemt „de zekerheid der
Europeesche veiligheid" geba-eerd moeten
worden op de erkenning van zijn veroverin
gen en op zijn rerht om het met het verover
de gebied te doen wat hij wil.
Vervolgens trachtte Chamberlain aan te
tonnen, dat men op pmnd van gebeurtenis- I
sen uit het vertederf zijn* inzien* aan rede
voeringen en beloften van den rijkskanse
lier weinig heeft.
DC HOUDING VAN ENGELAND.
De houding van M. regeering zou ik als
volgt willen kenschetsen:
llitler verwierp alle vredesvoorstellen tot
dat hij Polen overweldigd had zooals hij
vroeger Tsjecho-Slowakije neerwierp. Vre
deavoorwaarden kunnen niet aanvaard wor
den wanneer zij beginnen met mo agressie
goed te praten. I><- voorstellen in de redevoe
ring van den rijkskanselier zijn vaag en on
MINISTER-PRESIDENT CHAMBER
LAIN ZET OPNIEUW UITEEN,
WAAROM HIJ AAN' HITLERS VER
KLARINGEN GEEN WAARDE
HECHT.
zeker en bevatten geen denkbeeld om het
onrecht goed te maken jegens Tsjecho Slo
wakije en Polen.
Zelf» indien de voorstellen van den heer
Hitier nauwkeuriger zouden zijn aangege
ven en denkbeelden aan de hand «leed om
dit onrecht goed te maken, zou het nog nood
zakelijk zijn te vragen met welke practische
middelen «!e Duitsche regeering vnornemens
is de wereld te overtuigen, «lat «le agressie
zal ophouden en dat beloften zullen gebou-
den worden (Toejuichingen.) De ervaring
in het verleden heeft anngetooml. dat geen
vertrouwen gesteld kan worden in «ie belof
ten van de huidige Duitsche regeering. Dien
overeenkomstig moeten er daden, en niet al
leen woorden kotnon alvorens wij, het Brit
sche volk en Frankrijk, onze dappere en op
rechte iKitidgennot. gerrehjigd zouden zijn op
te houden met ln«|Mnntng van al onze krach
ten oorlog te voeren!
„DUITSCHLAND KAN KIEZEN**.
r.hamberlaiii eindigde zijn rede aldus:
Ofwel «le Duitsche ngeering moet een
overtuigend bewijs geven voor de oprecht
heid van haar verlangen naar vrede «ioor
dcfintieve daden en door t verschaffen van
doeltreffende waarborgen van haar voorne
men om tiaar verplichtingen na te komen,
ofwel wij moeten in onze taak tot het einde
volharden. Duitschland moet zijn keuze
doen!
Gister zijn ie geredden vea bet u. „Bla
nendijk", aan boord waarvan Zaterdag 7
October een ontzettende ontploffing beeft
plaats gebed, tengevolge waarvan bet eebtp
ia de diepte Is verdwenen, ia ent laad te-
pagina 2
Hierboven een tweetal foto's ven
rugkomst, waarvan bet verslag op
te vinden ia.
Boven: een hartelijk wolkom na aan-
d^k", die Donderdag in Rotterdam arri-
aaa boord van bot
Onder: de geredden
u. „Statendam".
OOK DIPLOMATIEKE ACTIVITEIT
VAN DE SCANDINAVISCHE LAN
DEN. ZAL DUITSCHLAND ME
MEL WEER MOETEN LOSLATENT
Volgens berichten uit Halend Is d*
evacuatie van Helsinki gisteren ge
ëindigd, niettegenstaande d« moei
lijkheden. 120.000 mensehen hebben
de stad verlaten en geen enkel
kind bevindt zich meer in de stad.
Alle scholen hebben de denren oe
sloten, nadat de kinderen bet
volkslied kodden gezongen-
De wegen, die naar bet platteland
voeren, rtin vol voertuigen, waaron
der »er onderwetsche wagens en
auto's. Hot vorkoor op do spoorwo
gen is zoo gostremd dat men drie en
een hall nar noodig beeft om dertig
kilometer el te leggen. De stations
zijn vol, doch overal beorscht dlacl
plint. Do wagons worden niet be
stormd en do menacben weten ban
zsnuwen te bedwingen. Dikwijls
weerklinkt bet volkslied of oen
psalm, vorder bult de menigte zich
in stilzwijgen.
Schepen en vliegtuigen hebben ten tahoe
ve \an de evacuatie orn dubbele dienst
regeling moeten voeren.
IK* regeering heeft de havens van Hel
slnki. Borgo. VIborg en Kolkn geelou-n
l-Tusche schepen moeten zich naar Abo
Itegeven. De bruggen worden door soldaten
Ik-waakt en zijn meestal ondermijnd.
Teneinde inrhh-nten le vermijden wappe
ren op het Stadion, waar «le OlympUrhe
Spelen gehouden zouden worden n«jg slechts
jle v Ingapn van «le Scandinavische landen
Niettegenstaande al deze maatregel*-/
van de regeering toont «Ie hevotkinv zie».'
optimistisch en men verwacht dat de
Sovjet Unie geen onaanvaardbare voorste!
len zal «ioen. Men acht de^keuze van Paasi
kivi als onderhandelaar zeer- gelukkig. Hij
i* oen oude bekende voor vele Sovjetnisai
scho leider» IV ontvangst fan Pansikivi te
Moskou is zeer hartelijk geweest.
Personen, die in nauwe relatie tot de Fin
se he regeering staan, gein*oen. «lal «Ie Itusai
*«he eiscben l>*i>crkt zullen blijven tot drie
eilanden, du- den toegang tot Kroonstad
m taningiad taheerschen. Zij geven te
kennen, dat dergelijke verlangens aU ge
wetttgd zouden kunnen worden beschouwd
en door Finland besproken kunnen worden,
mits een tegenprestatie wordt aangebod-n
Intutachen zijn cisteren de besprekingen
begonnen tusechen den volkscommissaris
voor buiienlandvhe zaken. Molotof. en den
vertegenwoordiger van de Ftnsche rrgee-
ring. Paasikivi. Aan de besprekingen werd
deelgenomen door Stalin. Potent kin en «lei»
gezant van de Sovjet Unie ut Finland. De
revyanskv aan Ruwdche zijde en «ioor de dos
kumtigen PaaaiMien en Njrkopp cn den Fin
sclten gezant te Moskou. Vrjokoskinen «au
Kinache zijde, Deze bespreking duurde meer
dan een uur.
Het Kopeuhaaicwrlte blad „Poiitiken" weet
le melden, dat de Sovjet* die volgende voor
stellen zouden doen:
1. Afstand van eenige eilandjes in de Fin
scha golf aan de Sovjet Unie.
J Een militair pact. tonder legrritMt van
Riuaische troepen op Finsch gebied.
:i \»euwe ecouomiscbe en politieke ta
trrkkjugru tusschen beide landen.
4 Alle Duitse her» zullen Finiand verlaten
Dit bericht wordt gr«leeltelijk 'bevestigd
door een Fransch bericht uit Moskou, iniiou
dende, dat cle Sovjets minstens een gemeen
schapplijke ronlrole wenschen te hirbtoen
over de Aalaud eilanden, alsmede den ai
stand van «v-mge andere strategische poai
He» in de Ftnsche Golf.
Het la-roep van Finland op Duitschland
heeft niets opgeleverd.
Men verneemt te Stockholm uit
Helsinki «lat de Duitsche regeerutg
don Fiuschca gezant te Berlun een
antwoord heeft overhandigd, waar
in wordt gezegd, dat «le regeenng
«ier Sovjet Unie wettelijk de grenzen
van 1914 op kan eisciien. Dit kt het
zelfde antwoord, dat aan de regee
nng van Estland werd overhan
digd. in verband met de Russische
etechen.
De Ftnsche bladen spreken titans niet meer
over e«-ii mogelijke hulp van Duitschland.
«toch zij beperken zich tot de eventueele me
<l«-wrrking van de Scandinavische landen en
«Ie svmjtathie van de Verecnigde Staten.
Dat «le mpathie dezer landen in ruime
mate Finland ten goede komt, moge bil)
keu uit hei feit. dat gisteren de regeertng
«lei Vereenig«ie Staten stappen heeft gedaan
om tegenover de Sovjet regeering uiting te
g«-v«-n aan de ..ernstige verwachting", «iet er
niets zal geschieden, dat jttn nadeeligen in
vloed* op de vreedzame betrekkingen tus
schen Rusland en Finland zou kunnen heb
ben
Ook d« Scandinavische vrienden laten zich
niet onbetuigd. De gezanten van Denemar
ken, .Noorwegen en Zweden te Moekou, elk
afzonderlijk, hebben de regeering van de
Sovjet Unie «vn verklaring ctoen geworden,
waarin gezegd wordt, dat alle N'oorsche re-
tfeermg' n «Ie onderhandelingen, welke tus
schen de Sov jet Unie. en Finland zijn be
gunnen, aandachtig gadeslaan en wenschen.
dat deze onderhandelingen de vriendschap
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meest matige Z
tot W, wind. betrokken tot
zwaar bewolkt, enkele regen
buien, weinig verandering in
temperatuur.
pel.jke
Unie ei
;e betrekkingen tusschcu de Sovjet
linie en Finland mogen bevestigen.
Russisch vlagvertoon.
De drie Sovjet Russische oorlogsbodems,
die Woensdag voor Tallinn voor anker wa
ren gegaan, zijn gisteren vertrokken naar de
Letlandse he havens Libau cn Windau.
Hoe weinig men in CF Europa meer rekening
houdt met Duitechlaikts militaire macht,
moge blijken uit een bericht uit Riga. waar
in wordt gezegd, dat Lilauen, daarin ge
steund door Rusland «Ie thans Duitsche hb
ven Memel ven llulrr zal terug eischen.
Dat dit werkelijk zal gebeuren, meenen
wij te moeten betwijfelen, doch e«-n symp
toom ven het dalend aanzien van het Derde
Rijk ia het zeker.
Naar wij veras men la la verband met
da snlkerdiatribwtta. te# diatribetle-
iaspectenr voer da provinleitn Noord
ballsne Z«lidbolland en Utrecht be
noemd de heer D. J. Schoffel, Soera
tam Kamer ven Koophandel en Fa
brieken. Oudegracht 112, Alkmaar.