Engeland zet kracht tegen kracht
H.
De S. D. A. P oog revolutionnair?
De moord in de Jordaai
„Stonegaie" door de „Deutschland"
getorpedeerd
p conomische
a rometer
Betaling van
gevorderde paarden
Studenten in
's konings rok
De leeuwen
van Sittard
Hoe dankbaar is
mijn kleine hond...
Dappere tuinjongen
In zijn wekelijksclie verklaring in
het Lagerhuis heeft minister-presi
dent Chambcrlain gisteren gezegd,
dat In de afgeloopen week geen ope
raties van beleckenls zijn geweest
aan het westelijk front.
De stroom van versterking en ma-
terleel-reserve voor het Btitsche ex
peditie-leger houdt aan.
Geen van de schepen. die In convool voe
ren en werden aangevallen door Duitsche
bommanwerper» werd goraak. evenmin I* 'n
van de v Heat uitren van de koninklijke lucht
macht, welke bij het ronvooieeren betrok
ken waren, neergehaald.
Bij den aanval van Duitache bommen
werper* op Rosyth en Scapa Flow zijn twee
Duitache bommenwerper* door de lucht-
doelartillerie omlaatr trchaald.
De miniater-preHident telde ver
der. dat de rampatrne der Ihiltache
onderzceér» ia veraterkt. men heeft
dit ateeda verwacht. De minister-
praeident kon het Huis rnet vertrou
wen verzekeren, dat de toestand wel
in de hand wordt gehouden.
De vernielinir van vijandelijke dulkboo-
ten wordt op voldoende hootr peil gehouden
om ona te doen geloovan, dat deze bedrei
ging van onzen handel te niet tal worden
«redaan.
Chamberlaln kondigde aan, dat hl| zoo
juist bericht beeft ontvangen, dat het
Duitache schip „Deutschland", «eni
gen tijd geleden het Brttsche schip
„Stonagata" tot zinken heeft ge
bracht.
LEER OH LEER
Vijf Britsche scheper» Wt oen totaal ton
tiage van 22.71.'» ton zijn tot zinken gebracht,
doch het aantal vijnandige schepen, dat is
buit gemaakt, heeft een totaal tonnage van
28.367 ton.
Do ministerpresident oogde hieraan toe,
dat het kenmerk van de duikbootoorlog is de
toenemende wetteloosheid hiervan.
„liet schijnt thans regel te worden, da'
koopvaardijschepen tot zinken worden ge
bracht zonder waarschuwing. Dikwijls wor
den passagiers en bemanning in kleine open
IxHJtcn in een stormachtige ree over boord
gezet, zoodat zij te lijden hebben van koude
dl ontbering
Geen woorden zijn krachtig genoeg om
onze afkeer uit te drukken van deze laffe
Wijze van oorlogvoeren. (Applaus.)
LEVERING VAN WAPENS
AAN TURKIJE.
Het Britsrh—Franseh—Turksche verdrag,
zoo ging de minister-president verder, is met
groote voldoening in het geheel* land ont
vangen, alsook in Frankrijk.
Het verdrag Is zuiver defensief, het
bedreigt niemand en beeft alleen ten
dool tegenstand tc bieden aan den
aanval. De Br)t»che, Kransche en
Turkache regeering hebben gespro
ker» over het vraagstuk van financi-
celen bijstand aan Turkije, in het
bijzonder over de levering van oor-
logsmaterieel.
De besprekingen zijn gevoerd in een geest
van hartelijkheid en openhartigheid en na
deren thans hun einde. De minister-presi
dent vertrouwt, dat zij tot practisclie resul
taten zullen leiden.
VON RIBBENTROP'S REDE.
..De laatste dagen komen uit Berlijn me-
dedeelingen over langdurige l>esprekingen
van de nationaal socialistische leiders, mis
schien is de rede van von Rlbbentrop het
gevolg van deze besprekingen. Gelach.)
Ik wil geen tijd verspillen om com
mentaar te leveren op de vele onder
doelen van deze rede. Niemand in
dit land zal misleid worden door het
verdraaien van «Ie waarheid, en er
zijn reeds aanduidingen te over, dat
v<»n Ribltentrnp ook geen succes heeft
gehad In zijn poging onpartijdige
waarnemer* te misleiden. (ToeJ.)
WmS V. Uitri
M Ott. IM
ir Om. w
Oti. IfW
Om. l«N
Effecten» arkt
A a ii d ee 1 •-11 k oersen
72-7
92.9
Betalingsverkeer
Omzet peptrhequ*
*n girodienst
118.1
ui-
Groothandel
88.5
Tas
Gmni handslsprij ten
Ointet termijn markt
Amsterdam
90.6
78.9
Kleinhandel
Onnet winkelbedrijf
126.2
108.5
Goederenverkeer
Gewerkte taken
(1 taak ar halve ap
heM<utag) Haven Am
sterdam
65.8
132.9
Bevrachtingen wilde
9G9
binnenvaart
I08.9
Arbeidsmarkt
Aanvragen van werk
gever»
121.4
1132
Aanbiedingen
953
werknemer»
91.9
Plaatsingen
126.3
111.1
Het voornaamste thema van de rede van
Von Rihhentrob was, aldus Qiamherlein,
dat Kngeland en niet Duitschlatid den oor
log wenschte en tot stand heeft gebracht.
De geheele wereld weet, dat dit niet waar
is. De geschiedkundigen van de toekomst
zullen bepalen in hoeverre het groote treur
spel van dezen tijd te wijten is aan het
feit, dat von Rlbbentrop noch de politiek,
noch het karakter van bet Britsche volk
heeft hegiepen. In dit verband sprak ('ham
lierlain nog van von Rlbbentrop'* bezoek aan
Kngeland In 1036.
De communist Gallacher Interrumpeerde
hier en zeide: „Hij was toen uw favoriet
waarop MacGovem van de I.ai>ourpariij tot
Gallacher zeide: „Nu ia hij de uwe". (Luid
gelach.)
Slechts één antwoord.
Von Ribbentrop heeft aangekon
digd. dat de strijd zal worden voort
gezet met alle ten dienste staande
energie en kracht. Indien dit de
l>edoeling is. dan Is er slechts één
antwoord en wij zijn bereid dit te
geven.
Het is de Duitsche regeering. welke ons
genoopt heeft de wapens op te nemen. Het
is de Duitsche regeering. welke door het
schaamteloos breken van het gegeven
woord en het minachten van de rechten en
vrijheden van andere volken de verantwoor
delijkheid moet dragen voor den oorlog
en alle gevolgen hiervan.
De Indmk van Chamberlaln's
rede.
Reuter meldt, dat het Rritsche volk zeer
voldaan is over de verklaring van Chatnber-
lain. Men is algemeen van oordeel, dat de
Britsche oorlog ter zee meer succes heeft
dan l>ekend is. Dit wordt nog verstrikt door
liet bericht in hel blad „Argus", in Zuid
Wales, dat een vrachtachip dat kort geledon
door een duiklxMit werd aangevallen, den
aanvaller tot zinken heeft gebracht na een
heftig vuurgevecht.
„Met bekwamen spoed."
Op vragen van het Tweede Kamerlid Uil-
genga betreffende de betaling van voor dc
mobilisatie gevorderde paarden, heeft de mi
nister van Defensie als volgt geantwoord:
l'It ingewonnen ambtsberichten is geble
ken, dat de commissarissen der Koningiq de
gelden, bestemd voor de betaling van voor
de mobilisatie gevorderde paarden, met be
kwamen spoed aan de burgemeesters heb
l»en overgemaakt. Fr zijn geen aanwijzingen
dat de betaling van deze gelden aan dc l»e
langhebbenden thans nog niet heeft plaats
gevonden.
Terugbetaling van oollegagelden
moet ook voor ds landbouwhoo-
geacholen mogelijk rtjnl
Aan het voorJoopig verslag van de Twee
de hamer over het wetsontwerp tot tijdelij
ke afwijking van enkele bepalingen der
Hoogcr Onderwijswet ia het volgende ont
leend:
Dc bedoeling var» dit wetsontwerp, tege
moet te komen aan de moeilijkheden van
studenten, die wellicht binnenkort onder de
wapenen zullen worden geroepen, vond al
gemeen waardeering.
Dc vraag werd gestcid. of aan de gerezen
moeilijkheden niet een einde kan worden
gemaakt door de gemobiliseerde studenten
zooveel mogelijk te legeren In de universi
teit»- en hoogeschoolsteden. waar zij dan.
voor zoover de dienst dit toelaat, de colle
ges kunnen volgen. Blijkens courantenbe
richten schijnt dit reeds te geschieden., zij
het wellicht nog niet op groote schaal.
Van verschillende zijden werd er de aan
dacht op gevestigd, dat het wetsontwerp al
leen van toepassing is op dc njksuniver»»-
teilen en de technische hoogeschool Dc bil
iijkheid vordert, zoo meende men. in de eer
ste plaat* uitbreiding van de voorgestelde
regeling tot de landbouw hoogeschool
Verscheidene leden zouden het blllbk ach
ten. indien ook aan de bijzondere inrich
tingen van hooger onderwijs van rijkswege
werd vergoed hetgeen zij door de terugbe
taling van collegegelden aan inkomsten
zullen derven. Andere leden gaan hier niet
din accoord.
Ten offar gevallen aan den oor
logstoestand.
Enkele jaren geleden kocht een avontuur
lijke slagcrszoon uit Helmond een leeuwen
welp bij Burgers' Dierenpark, te Arnhem,
en voedde den jongen „koning der wilder
nis'" zorgvuldig op in een atevigen ijzeren
kooi. in dei» tuin achter de ouderlijke wo
ning. De lecuvvcnbaby gedijde voorspoedig
en zijn eigenaar bleek ook spoedig durf en
aanleg to bezitten om het jonge dier te
dre*scoren. Hii verscheen er zelfs mee op
straat en wekte daarmee niet alleen ver
wonderde gezichten, doch ook de ont
ruiming van het trottoir! Bijna volwassen
kende het dier reeds enkele kunstjes <v
de dresseur ging in de kooi „doodgewoon
met hem om. De omwonenden hadden het
echter, aldus de Msh., niet op den leeuw
Ingrepen en het gevolg was om., dat de
kooi door de politie werd afgekeurd. De
ondernemende slagerszoon wilde echter
niet van zijn makker scholden en kocht
een heuschen wllde-dlcrcn-wagen van een
rondteizend circus.
Na daarmee op enkele Brabantsche dor
pen ..kijken voor een duhbcjtjt" te hebben
gespeeld, verkocht hij evenwél den Hfcrtlw
cd verving hem door een tweetal jonge
leeuwtje*. Hieruit groeiden twee leeuwen,
welke tot in de finc»»cs afgericht een at-
Samenwerking tnsschen Anti
revolutionairen en Socialisten
onmogelijk
ALOEMEENE BESCHOUWINGEN' OVER
DE RIJKSBEGROOTING BEGONNEN.
Aan het begin der Tweede Kamervergade
ring werd gisteren een voorstel van den
voorzitter, oti» den spreektijd bij de Alge
mcene Beschouwingen over de Rljksbegroo-
ting 1910 tc beperken, met 74 tegen stem
men aangenomen (tegen comtn. en nat.-sor.),
Na goedkeuring van het wetsontwerp in
zake een Rijksgarantie aan de K.L.M. ter
zake van een door de K LM aan te gaan te
kening courant crediet, wordt een aanvang
gemaakt met de algemeen* beschouwingen
over de MUIioenennota. (De garnntle be
draagt f 3 millioen.)
Dc lieer Schouten ia.r.) opent de debatten
Men moet hieruit echter niet afleiden, zegt
hij. dat zijn partij een oppositie-partij is.
Spr. bespreekt uitvoerig de totstandkoming
van het vijfde kahinet-Colijn.
Op 27 Juli hadden we aldus spr.
phncipleeie oppositie onder lei
ding van den voorzitter der R.K.-
fraclie. Daaruit had een andere con
sequentie moeten zijn getrokken.
Het was hier geen tccidenteele oppositie,
tooals b.v. van d«. Kersten ten aanzien der
quaeetie van een gezantschap bij het Vati-
caan. Dc oppositie van 27 Juli had de keu
ze moeten hebben tusschen betalen of weer
heei maken.
De tegenwoordige solutie heeft geen dui
delijkheid. Wie het vijfde kabinet-Colljn ten
val brachten, gingen dadelijk samen met
dei» volgenden samensteller den heer De
Geer. die principieel toch niet aan den kant
van de oppositie stond. En het program viu»
dit kabinet is niet medegedeeld. We staan
voor een reeks van vragen.
Voor de anti- rev. blijft spr. het opnemen
van soc. democraten in het Kabinet een
onoverkomelijk beletsel
zien. daar de soc. democratie nog steeds re
volutionnair ia.
Kr is ook een belangrijke staatrechtelijke
zijde aan deze zaak, n.1. nu het toetreden
van personen tot het kabinet afhankeitik
i« gemaakt van machtiging eener politieke
organisatie.
Het finanrleele beleid, in de miliioenenno
ta neergelegd, ontmoet bij den heer Schouten
geen Iwzwaar. Wel hield hij vn*t aan zijn
verlangens betreffende den leerlingcnschaai I
en de gemecnteflnancleu. 1
Aandrang op versoboring.
Ook de lieer Blerenia (lib.) is van oordeel,
dat de groepen, die het vijfde kabinetCo-
lijn ten val liebU-u gebracht, dc verantwoor
delijkheid voor het regoerbeleid hadden
moeten aanvaarden. Wat de financieel® po
litiek betreft, is deze spr. van oordcel. dat
op tal van rijksdiensten nog vcrsol»erd kan
worden, evenals de andere sprekers brengt
de lieer Bi ere ma hulde aan de weermacht.
De lieer de Marchnnt et d'Ansombourg
(n b.) eischt o.m. het uittreden van de so-
riaal democratische ministers uit het kabi
net. daar naar zijn oordeel door de S.D.A.P.
en het N.V.V. onze neutraliteit in gevaar
wondt gebracht.
De II K. fractievoorzitter de heer Decker*
verklaart o.m.. dat het Kamervotum van 27
Juli niet tot doel had den persoon van dr.
Coiijn of de anti-revolutionnairen te treffen
tooals hem en de r.k. fractie verweten was.
Het vijfde kabinet was in strijd met ouzo
tractie voor menige kermis In het land
zouden worden, daar dresseur Karei ze heel
wat kunsten had geleerd, Met één klap wer
den ze echter beroemd, toen ze op een goe
den dag in 1938 uit hun kooi op de kennis
te Sittard ontsnapten en één hunner kabnp
jes de kerk binnenwandelde tijdens dc
Hoogmis. Men zal zich dit drama herinne
ren!
Nadien zijn de leeuwen nog op vele plaat
sen In ons land opgetreden. Deze week ech
ter is hun een roemloos einde ten deel ge
vallen. Wegens den oorlogstoestand werd
dc voeding tc duur *n zoo heeft de eigenaar
moeten besluiten zijn trouwe makkers
naar de eeuwige jachtvelden te doen op
gaan. Zoo pijnloos mogelijk zijn de leeuwen
te Geldrop afgemaakt onder toezicht van
veearts dr. Pulles uit Eindhoven en Gel
drop'* gemeenteveldwachter. Hun huiden
vormen thans voor den eigenaar een kost
bare herinnering.
VOEDSELTOEWIJZING.
De minister van Economische Zakcm
maakt het volgende bekend:
Houders vuu bonden, die voorheen hon
den brood aan hun dieren verstrekten, zijn
ook thans in de gelegenheid oen l»epaalde
hoeveelheid hondenbrood te betrekken.
Ofschoon vleeschafval. dierlijke organen,
e.d. alsmede groenten nog vrij kunnen
worden aan geschaft, ligt het in de bedoe
ling voor degenen, die meer dan drie hon
den houden, behalve hond»'n brood ook voe-
derrijst beschikbaar te stellen, indien zij
daaraan behoefte hebben. Verder komen
voor het verkrijgen van voederrijst o.m. in
aanmerking: honden in kennels, politie
diensthonden en de diensthonden van de
jachtopzieners en geleidehonden voor blin
den.
Opgaven dienen te worden gedaan onder
vermelding van ras (kruising) bij liet Rijks
bureau Voedselvoorziening in oorlogstijd,
afd. Vecvoederdistributie, sectie bijzondere
diergroepen, P. J. Wijk Pzn., 't Spolderholt
22 to Beekbergen, waar tevens nadere in
lichtingen zijn tc verkrijgen.
Ongelukkige landing
K.N.I.LM.-Kartecringsvliegtulg
zwaar beschadigd.
De -I cctie van de K.NM.L.M. doelt mede:
Het Kokker F 7 kartoeringsvliegtuig van
dc K .VI.L.M.. dat in Australisch Nieuw Gui
nea vluchten uitvoert voor luchtkarteerings
doeleinden, is bij een landing to Kiunga,
dicht bij do grenslijn tnsschen het Australi
sche en hot Nederlandsche gebied, zwaar bo-
sclimligd. De bemanning is ongedeerd.
KAMERMEISJE VEROORDEELD.
De Haagsche rechtbank heeft gisteren het
Duitsche kamermeisje A. R. F., dat hij haar
werkzaamheden in een groot hotel te
Noord wijk. eenige sieraden van hotelgasten
had weggenomen, overeenkomstig den «lach
van dop officier van Justitie tot drie tuaao-
den gevangenisstraf met aftrek van dc pre
ventieve hechtenis veroordeeld.
staatkundige opvattingen samengesteld en
Ih»o<I niet do waarborgen van samenwerking,
die in het landsbelang geboden zijn. Voorts
bestrijdt de spr. de opvatting, dat de katho
lieke ministers de crisis in het vierde kabi
net-Coiijn zouden hebben veroorzaakt.
Ten aanzien van onze economische positie
is spr. van oordeel, dal deze thans zoo sterk
is ten gevolge van de sinds 1930 gevoerde
actieve welvnnrtspolitiek.
De laatste spieker van dezen middag Is
de heer Ditos (S.D.) Spr. bad liever ge
zien. dat dit kabinet terstond met een ver
klaring was gekomen. Spr. zeide verheugd
te zijn dat thans samenwerking op brecde
basis is verkregen in een kabinet, waarin
ook sociaal-democraten zitting hebben.
Hij weerlegt voort* de woorden van
den heer Schouten met bet rekking
tot het revolutlonnalre karakter
der sociaal-democratie in Neder
land.
Ook deze spreker is van oordeel dat kwes
ties als leerllugenschaal en verzorging van
ouden van dagen zelfs onder huidige om
standigheden niet op den achtergrond mo
gen geraken.
Hedenmiddag om één uur wordt de ver
gudcring voortgezet.
Postvluchten op Indië
Op de heenreis landde dc Pelikaan^
gisteren te Jodhpoer; de Nnndos
bereikte op de terugreis Basra ca
de Torenvalk Mcdun.
Tegen Frans 12, tegen
Leendert 9 jaar geëischt
Gisteren stonden dc 19-jarige Krans
E. en diens 25-jarige vriend Leen-
dert K., te Amsterdam, in hooge.r
beroep torecht wegens roofmoord op
de alleenwonende bejaarde weduwe
Storek aan de Lindegracht. Men zal
zich dit gruwelijke drama in do Jor-
daan herinneren. De oude vrouw was
de grootmoeder van Frans E. en werd
door de twee boosdoeners gekneveld,
waarna haar een prop in den mond
werd geduwd en een kussen op het
hoofd gelegd. De geweldenaars door
zochten daarop de woning en stalen
f2400.-—. Beiden werden gevat cn de
rechtbank veroordeelde den klein
zoon tot 15 jaar en zijn vriend tot 10
jaar gevangenisstraf.
Rechtop et» bleek stonden do twee
duchten in de bank en vertelden nogn
de lugubere bijzonderheden van den nu
Beiden bezwoeren den president echter,
ze niet dc bedoeling hadden gehad, de v
te dooden; ze wilden baar slechts bewui
loos maken en bestelen.
Evenals bij de behandeling voor de
bank ontspon zich thans tusschen den vei
diger-deskundigc inr. van F.verdingen en
tegen-deskundige dr. Leusden, een bingdsi
rig debat over de doodsoorzaak; deze wa|
volgens eerstgenoemde hartverlamming, vol
gen* laatstgenoemde verstikking.
Nadat de politiecommissaris, die met zijl
mannen het misdrijf binnen een etmaal
oplossing had gebracht, getuigd had, ging d
procureur generaal mr. J. Versteeg over ts
bet houden van zijn
roqulstlN
waarin hij allereerst dc politie huldigde vol
baar snel en doortastend werk. Dan zegt spr,
koelbloedig heeft Frans eerst nog met zijl
grootmoeder zitten praten een kwartier
tje later belde vriend Lecndert. Frans air
zelt, hij werpt de doek niet over zijn groot
moeder, maar wacht tol Leendert boven k
Hij slaat zijn hand voor den mond van bi
slachtoffer, Leendert houdt haar boenen va*
cn samen dragen zij het weerlooze v rouwig!
op het bed. Zij binden haar. Nog verweert!
zij zich.
De onverlaat Frans ontziet zich niet zijti
grootmoeder een sok in den mond j# J-rl
wen. Een handdoek wordt ov«r het mkht
gelegd, daarop drukt hij oen kussen l*. v-1
dan volkomen weerloos, de beide daim!
doorzoeken het huis en vinden het geld. Hr
tweetal had moeten begrijpen, dat de vroutl
zou sterven.
„Ik beweer niet" aldus mr. Ver
steeg, „dat zij bü het binnenko
men van de woning het plan hadden 1
om te dooden. maar de omstandighe-
den brachten hen er toe".
Zij konden op hun vingers natellen,
dc vrouw. die. beide mannen kende, din
nadat zij weer bij haar positieven zou
men. naar de politie zou gaan.
Ook de rechtbank heeft dit zoo opgcvM
daarbij E. zwaarder straffende, omdat Yf
hem het plan is uitgegaan cn hij in nair
familierelatie met het slachtoffer stond,
formeele gronden eischic spr. vernietigil
van het vonnis.
Sprekende over de strafmaat wees
mr. Versteeg op het weerzinwek
kende van dit misdrijf. Opnieuw
rechtdoende oischte spr.. wegens
doodslag, gevolgd door diefstal en
gepleegd om dit laatste misdrijf te
vergemakkelijken, tegen den klein
zoon twaalf jaar gevangenisstraf
en tegen Leendert K. negen jaar
gevangenisstraf.
De verdediger van Frans E.. mr. M
lestein. bepleit clementie voor
gen cliént. er op wijzend, dat
gelukkige opvoeding heeft gehad
straf van 12 Jaren heel zwaar
dragen is.
Ook de verdediger van Leenderts drw
op uiterste clementie aan. Beide pleiters®
toogen. dat de verdachten niet de UeóM
iing hebben gehad, de oude vrouw te ui
moorden.
Het Hof zal 9 November arrest wijzen.^1
Onze
De Tweede Kamer begon Donderdagmidd ag met da algemeen* beschouwingen
over de bcgrooting voor bet Jaar 1W. Een overzicht tijdens de debatten.
Met de bloote vuist een iai
maker te lijf.
Op Molenvliet-West tc Batavia heeft ai
tuinjongen zich bijzonder dapper gcdrajH'
bij het onschadelijk tnaken van een srndft
nraker. Deze woesteling had n.1. kans
zien niet minder dan 36 personen tc
wonden. Van «leze ongclukklgen zijn
reed* vier overleden, n.1. een inlander, Mp
Chineesche meisjes van 5 en 8 janr j
den vader van een dezer meisjes. In
ziekenhuis worden thans nog 19 persod
verpleegd: de toestand van enkelen hun»
is levensgevaarlijk
De tuinjongen Hanapl zag. dat de amil
maker achtereenvolgens drie menscM
nendoeg. doch aarzelde geen oogrnbUBj
ging den man met de bloote vuist te
Een rechercheur en oen agent* sneldn 1
hulp en met z'n «Irfe.n kond.-n ze bet
vaariijke personage overmeesteren Al»
looning krijgt Hanapi een premie, ter»!
hij bii de eerstvolgende werving in .i.»nall
king komt voor recruut bij de politie.