Schadelijke
persuitingen
Veekoopman
vermoord
Staatsautonomie strijdig
met christelijk geweten
Door als korporaal
verkleeden man
Pleidooi voor
wijziging
pachtwet
Hitiers hand
rust op den knop
Dc verontwaardigd^
tweede klassers
Tweede Kamer
Bezwaar tegen
„staat van beleg''
als persbreidel
MEER SOCIAAL GEVOEL BLI DIT KABI
NET? NAT. SOCIALISTEN ONDER
STEUNEN COMMUNISTISCHE
MOTIES.
De algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting zijn gistermiddag voortgo-
set.
Dn sociaal democratische fractievoorzitter
de heer Dive» voltooit zijn gisteren afgebro
ken rede, hij bepleit o.m. eet» vaat s> atoom
voor fluiirtolit^inarcrt en oen oorlogswinsthe-
la«nng. De/e lam Mo werd ook pog door
cenigo andere sprekers bepleit
De heer Dreea merkt verder op,
dnt de nat. socialisten door hun be-
«rhuldlging van neiitra)itcil«»<-hcii-
«litigcn aan het ftilro.t der S D.A.I*.
misschien de aandacht van zichzelf
trachten af te leiden.
Do s D.A.I'. tal naar zelfbeperking in de
pers blijven streven.
I)c chr. bist woordvoerder, de lieer Tila-
nu* bttrotl bet kabinet mat sympathie
I)e Vrijt. Dam. frartlovoorz. de heer Joc-
Xes betoogt, dat zij» fractie in het algemeen
haar sfeuu kan geven aan de anngekondig
de regeeringaplnnnen.
Per* en nsutralltait.
Evenals enkele nndere sprekers heeft
ook de heer Joekes bezwaar tegen
den staat van beleg als middel om
voor de neutraliteit schadelijke pers
uitingen te weren.
Vroolfjkheld.
De romrnunistisrhe woordvoerder, de heer
ue Visser, dient twee moties in. ten eerste
om too spoedig mogelijk maatregelen te tref
fen van oen extra-heffing op vermogens,
grooter dan ."rfj.000 gulden met een sterke
progressie naar boven tot dekking van dc
mobilisatie kosten en 2c tot verhooging van
de looncn van arbeiders in Rijksdienst cn
«einioverheidsdienst met 10 procent, evenals
dc steungelden cn dc loonen in de werkver
schaffing.
Daar de moties (tot valer vroolijkheld) door
de nationaal socialisten worden ondersteund,
komen te hij dit debat in behandeling.
Naar een acllsve bc'nstingpolitick!
I)e tweede room ach katholieke spreker,
do heer Totllings, betuigt instemming inet de
instelling van een leeningfonda en bepleit
een oorlogswinstbelasting. In bet algemeen
bepleit deze spreker een actieve !>elsstingpo-
lifiek. rekening houdend met dc economi
sche eiaehen. Spreker acht het gewenscht,
«lat het beleid van eb* «lireetio inzake «Ie
deconfiture van Mendeioaohns Rank open
baar wordt gemaakt.
Ds stijgende pachtprijzen.
De tweede spreker «Ier chr.-hist. fractie, dc
heer llutgcrs van Rozenburg, zegt dat de.
toon der staatsstukken thans meer sociaal ge
voel verraadt. Spr. wijst op bet gevaar der
stijgende pachtprijzen; deze dienen gefixeerd
tc worden.
De heer Van Houten (c.d.u.) kan het kabi
net in 't algemc< 11 steumui, d0( I" dt beer
/nmlt (stantk. geref.), hekelt in felle woor
den de opneming van soc. democraten In 't
ministerie. De beginselen der soc. dera.
komen uit de hel, zegt spr. He', kablnot is
niet christelijk. Den koer De Geer wacht? het
zelfde lot als dr. Colijn, als Romo hsm niet
meer behoeft.
De maritieme verdediging van Ned.-Indic
komt «wik nog eens ter sgirnkc. Kr wordt
opgemeikt. dat In Indlr groote ontevreden-
heul hecrschl over «Ie vcrdccling der vloot
kosten. Met concontroering der defensie, con
centreert men ook de risico's, aldus dc heer
Dreea.
De heer De Geer zal uj«. Dinsdag «Ie twaalf
sprekers antwoorden.
ORUWELIJK DRAMA
TE LEIDSCHENDAM.
De burgemeester van Laidachendam
verzoekt opsporing, aanhouding en
voorgeleiding van een onbekenden
militair, gekleed in de uniform van
korporaal, die gistermiddag om-
steeka vier uur van de richting
StompwIJk, vla da Knipiaan geko
men la in aen zwarte vtarparaoona-
auto met hal nummer H 72521 (het
cijfer 4 kau ook andere zijn, aan
gezien er aen papier overheen was
geplakt). In da auto was een groote
plas bloed. De auto werd gevolgd
tot den nieuwen weg Den Haag
Gouda an verdween in een van
beide richtingen. Het signalement
van dan militair luidt, pknu 24
jaar, plr'stor onder den neus, bril
met zwart montuur en donkara
groenachtige glazen. De onbokende
militair wordt van moord verdacht.
Aangenomen tnng worden, dat hel slacht
offer cn do militair op de markt te Lei
«i n zijn gewenst.
Dm half vijf vonden voorbijgangers tegen
'c boriu van den weg het lijk van v. d.
H.
Onmiddellijk stelde dc politie een onder
v 1 li automobilist kwam vertellen,
lat hij oen auto had zien rijden, waarin
ij behalve den bestuurder reu man in een
item vreemd voorkomende houding zag.
Op grond van deze mededeeling wordt
vermoed» dnt de veehandelaar in de auto
- vermoord. Ij» ter zou het lijk dan aan de
nnt van den we* zijn gelcgu. Wanneer dc
moordenaar alleen heeft gehandeld moet
jü| wel heel sterk tljn. want de veel lande
«ar was Nd krachtige zware tuan, die
pond woog. Hij was 43 jaar oud. ouge
buwd en hij stond zeer gunstig bekend.
Dc op het raadhuis ontboden «lokter heeft
vastgesteld, dat v. d. II vermoord is «foor
afsnijding van den halswervel. Vandaag
tal dr. Huls uit Lelden de sectie verrichten.
Nader vernemen wij. dat «ie „korporaal
zich gistermiddag om 4 uur aan dc woning
vaii den veehandelaar C v. d. H. in Leid
j hendatn vervoegd heeft. Deze was niet
iiiis en de huishoudster üet den onbeken
de wachten en gat hem een kop thee.
l-iter kwam «1«* veekoopuiau thuis eu sa
men reden de beide mannen weg.
Baby dronk zoutzuur
£Uchtoffart|e overleden.
Dezer «lagen heeft een meisje van bijna
twee laar kan* kczImi »«i «le outfarlllW* wo
ning in «le Illanki-nstraat te Amsterdam uit
e«»n keukenkastje een il«wh u»et soldrerwn-
tor t«« bemachtigen Hm klnu dronk van dit
v e ii mei>g<uil van vnulzuur en zink,
en werd even latei ernstig ziek liet meisje
went naar het \M|hetm«na (iasihsb over***,
bracht, waar het nog dicnzelfdca dag U
overleden.
„Anders oebenren er per 1 Nov.
1940 ongelukken".
Op de jaarlljksrhe algemeene vergadering
van dc Broederschap der Notarissen, welke
heden te Amsterdam plaats had. bepleitte
«Ie \«M»rzitter. mr dr. Pb. Libourc! u«t Delft
wijziging van de Pachtwet.
Uitvoerig bespreekt mr. Libourol de strek
klng van t tegenwoordige art. C der Pacht
wet. «lat de pachtovereenkomst op straffe
van nietigheid, aciiriftolijk moet worden
aangegaan. Deze opvatting uit «Ie memorie
van toelichting kun. wanneer zij inderdaad
juist Is, zeer wonderlijke gevolgen hebben.
Nemen we een voor Januari 193<J mondeling
voor onliopaaldcn tijd aangegane pacht,
welke op 1 November 1940 nog loont. Die
pacht wordt «inn geacht op I November 1910
te zijn aangegaan Poch. ais er dun geen
schriftelijk contract wordt opgemaakt, is
die pacht., nietig. AU nu verpachter of
pachter weigeren mede te werken tot het
otmiakon van een schriftelijke overeen
komst. dan is er dus niet anders dan een
nietige pachtovereenkomst. Aan ren nieti
ge overeenkomst kan men geen enkele actie
ontlcenen. De verpachter of «Ie pachter zul
len dus ook niet tot schade vergoeding kun
nen ugri'ten, al zouden daartoe overigens
termen zijn.
In het gevut van een reeds lang bestaan
de pacht w«»rdt een pachter, die traag op
zijn gepachte wil blijtcn. dan door de in
voering van do Pachtwet ernstig gedupeerd
hetgeen nimmer dc bedoeling van de
Pachtwet kan zijn, In elk geval zeer onbil
lijk werkt. De fout zit volgens spr. hierin
dat wanneer men een fictie iu de wet legt.
zooals die van art. 03. dat pachtovereen
komsten, op een zeker tijdstip, na het in
werking treden der wet nog bestaande, ge
acht worden op een bepaalden dag opnieuw
te zijn aangegaan lusschen partijen en
daaraan den eisch verbinden, dat dan nog
nnndig I*. «lat er een schriftelijke overeen
komst wordt aangegaan.
Wanneer de In «Ie memorie van toelich-
tim go lven opvaMing en de door spr. ver
melde daaraan verhonden consequ«»ntles
juist zijn. don is dr» gend een wetswijziging
nOodlg. anders gebeuren er reed» per 1 No
vember 1940 ongelukken.
UITVOER KARWIJZAAD WEER VRIJ.
Naar wij vernemen, is met ingang van he
den algeheel# ontheffing verleend van het
verbod «ot vervoeren, afleveren en doen af
leveren van knrwijzaad, blauvvinaanzaad.
geel mosterdzaad en bruin mosterdzaad.
Van het Westelijk Ftont
Wanneer zal hij drukken?
Spoedig meunen du Franachen.
Nog worden de operatie» aan het West
front gehinderd door bet slechte weer.
maar nlettegenstanmle dat, spreekt het
F ran sc he legerbcricht van gïtteravom!
rec.ls van toegenomen activiteit van de
vcrkennlngselcmentên cn van de artillerie
aan belde zijden.
Waar zal dia aanval loskomen? vraagt de
schrijver zich af. Tusschen Rijn en Moezel
togen de MaginotUnie? Dat ia nlat zeker.
Volgens betrouwbare Inliohtingen heeft
DuJtschland thans 32 divisies samengetrok
ken in de buurt van Plrmasens en 18 bij
de Nederlandocha grens. Het heeft ook
eenige legercorpsen van drie divisies alk in
de streek tegenover Zwitserland, tusschen
Bazel en het Meer van Konstanz, en drie
andere in de vroegere Ooatenrijkache
streek tusschen dit meer en het punt waar
da Itallaanacha en da Zwitsareche grens
samenkomen.
„In dezelfde welingelichte buitenlandachc
kringen, waarvan deze inlichtingen afkom
stig zijn," vervolgt Morice, „hecht men bij
zondere bcteekenis aan deze laatste concen
tratie. want dit schijnt er op te wijzen dat,
voor het geval de Duitoche generale staf er
toe mocht overgaan Zwitserland binnen te
trekken, hij zleh er niet mee vergenoegen
zou zich lang» de Jura een doortocht te
banen om «Ie Maginotlinie om te trekken,
maar tegelijkertijd een breed offensief zou
beginnen in het bovendal van den Rijn door
Oostelijk Zwitserland heen.
Bij onderzoek is ons gebleken dat de fei
ten waarover hier te lamle beschikt wordt,
go«»n aanleiding geven «»m aan «leze geruch
ten groote beteeken la toe t o kennen, teckent
het H.ab bij deze mededeel ing aan.
1><« ontmoetingen tusschen vijandelijke
patrouilles in de zóne tusschen tic weder-
"ijdsche stellingen worden steeds veelvul
dige r en de gevechten, die er het gevolg
van zijn, steeds levendiger.
Waar zal dt Doltocht aanval
loskomen?
In de „Petlt Parislcn" den to«ïstanil bo
«prekend, schrijft Charles Morice, dat al
les er van Dultschen kant uitziet alsof er
weldra een algemeene aanval zal loskomen,
waartoe de Dultsche generale staf thans
geïnstalleerd Is, In een s'adje van het Rijn
dal,'waar In 1938 Chamberlaln en Hitier
elkaar ontmoet hebben. (Godesherg naar
men weet.) De Dultsche troepen ontwikke
len In het Rijnland een groote activiteit,
voeren aanhoudend verkenningen uit en
trachten vooruitstekende deden van het
Frnnschc front, die bij een Dultsche aanval
als nesten voor mitrailleurs gevaarlijk zou
den kunnen zijn. te doen verdwijnen. Men
heeft sterk den indruk, dat Hitier slechts
op een knopje heeft tc drukken om de ge
zamenlijke legers hun opmarsch te doen
beginnen.
Voorzichtig met de pen
in België!
Minister Spaak waarschuwt da
Al ta onvoorzichtig® schrijvers.
Waarschijnlijk in antwoord op dc vinnige
artikelen in de Dultsche bladen, waarin dc
Bdgisrhe regeering beschuldigd wordt agi
tatie tegen het Hittcrregiine in de Belgische
pers toe io laten, heeft minister Spaak gis
teravond êen ra«liorcdc gehouden. Deze rc«lo
was weliswaar oen afwijzing der beschuldi
ging. doch bevatte ook een waarschuwing
aan dc bevolking.
„Ik verklaar met kracht zoo vervolgde
minister Spaak dat de Indivldueele vrij
heid, hoe zeer zij ook in normale tijdon ge
respecteerd belioort te worden, thans moet
wijken voor de nationale discipline. Kr
staat voor ons land te vtfbl op het spel. Als
het liextaan van een volk in het geding is.
mag het niet toestaan, dat een verkeerd be
grepen individualisme zijn lot in gevaar
brengt. Dc regeering moet ronstateeren, dat
zekere personen in het land zich niet steeds
voldoende bewust zijn van de gevaren, die
ons bedreigen. Indien leder slechts zijn
eigen zin wil doen. De regeering Is vastbe
sloten handelend op te tretten. Zij verdedigt
voor België den vrede."
EERSTE ENCYCLIEK VAN PAUS
PIUS KIL
De eende encycliek van Paus Pius XII,
welke gisteren gepubliceerd is, zegt. dat do
fumlanieiiieele plicht van zijn apoato'ogische
bediening zal zijn dc waarheid te getuigen iu
een geest van liefde, die liefde, welke ernstig
is aangetast door dc ontketening van den
oorlog, welke hij met alle middelen heeft
geprobeerd te bezweren.
Twea dwalingen.
De menschheid lijdt door twee fundauirn-
teele dwalingen: bet VNfltin VU de wet «let
mcnschelijke solidariteit en liefile ernerrij«l#
en anderzijds de dwaling, welke het burger
gezag wil ontdoeu van Iedere soott nfhanke
lijkheid jegens ('.«><1 en van lederen band met
do bovennatuurlijke wet. welke den staat
opheft tot de onperste waardigheid, het leven
tot opperste criterium van orde en Juridische
luoruul.
De eerste dwaling In het licht ttellcml.
herinnert de Paus eraan, dnt de individuen
vrreenigd zijn door organische cn wederzijd
selie betrekkingen, ondanks de verscheiden
held en de verschillen, welke het .gevolg zijn
vnn «Ie uiteenloopcndc levensomstandigheden
en cultuur.
Allen die de kerk binnen gaan hebben,
welke hun oorsprong en hun taal zij. ren
grtijk recht In het huis des Ilse WH. zonder
WMironnlrr-l en met wettige liefde, welke
leder aan het eigen va«ierland brengt.
Wat «Ie tweede dwaling anngnnt. merkt «Ie
Paus op. dat absolute «laatsautoiioiiito strij
dig ts met de beginselen der natuurlijke
PAUS PIUS.
religie en het Christelijk geweten, waarbij
alle» wordt herleid tot de moraal van het
nut en wnarbii het recht van den OMnach
wordt beroofd van het tnoreele gezag, dat er
den grondslag van vormt.
Wat de t«M*kotnst aangaat, betoogi de Paus
dat het heil niet zal komen van het zwaard,
doch slechts van de eerbiediging van het
natuurrecht en het licht der goddelijke open
baring.
Dc menschheid moet volgens de leer van
liet evangelie met het oog op Godsbestuur
opnieuw godsdienstig een geestelijk worden
opgevoed.
Tenslotte roept de Paus het lijden van
Pölen in herinnering met woorden, door
drenkt van droefheid over hei vergoten
bloed, waarbij hij aan aile Christenen ter
wcrrld een mepsrhelljk en broederlijk me
delijden vraagt. Hij herinnen aan zijn po
gingen den oorlog te verhinderen en verze
kert zijn zonen de hulp van Chrislu»-ko-
ning, herinnert aan de dagen van beproe
ving en no«MÜgt de herders en geloovigen
en vooral degenen, die lijden en «ie kinderen
op tot een ononderbroken gebed, bevrucht
door den geest van kastijding en de werken
van boetedoening.
Eerste indruk van pauselijke en
cycliek.
l"it «en eerste bcstudecring van de ency
cliek van Paus Plus Xll blijkt, seint Havns
uit Vaticaanstad, dat de v«x>rnaamste pun
ten van dit stuk speciaal de Uieorieeu en
stelsels laken, welke tot «1e ware veroorza
ker-!. van den oorlog gerekend worden, t.w. 1.
de buitensporigheden van het nationalisme
en van de rassentheorie. 2. de totalitaire
staatsopvattingen, waarbij de staat in «ie
plauU treedt van God eu gezinnen eu indi
viduen aan zich ondergeschikt wil maken.
Dit zijn de twee voornaamste dwalingen,
welke de encycliek brandmerkt, en waarin
de Paus de bron ziet van dc conflicten, wel
ke dc wereld verscheuren.
Strenge bewaking.
De encycliek „Summi Pontificatus" telt
to.UOO woorden. Gisterochtend heeft 7..H. de
l'aus de encycliek doorgelezen en nog enkele
wijzigingen aangebracht Vervolgens werd
het origtneele handschrift naar de rneertal-
hge drukkerij van het Vaticaan gebracht,
waar des middags vijf vertalingen vcrsche
ncn, n.1. een Italiaan «chr. Frnnschc. Dult
sche, F.tigclsciie en Spoansrhc. Bovendien
verscheen een officieel uittreksel In het Ne
derlandse h en het Poolsch.
Op uitdrukkelijk verlangen van den Paus
heeft «Ie pauselijke gendarmerie gedurende
24 uur «Ie wacht betrokken bij de drukkerij,
ten einde Iedere indiscretie te voorkomen.
Alle personen, die «te drukkerij verlieten,
werden nauwkeurig onderzocht.
Der.» euryrliek Is de tweede, welke geda
teerd Is te Gastel Candolfo. Paus Plu* XI
heeft hier in October 1037 zijn encycliek
over de rozenkrans uitgegeven.
Postvluchten op Indië
Op de heenreis kwam de PiHiksan
gisteren te Rangnon aan en «le Gier
te Alexnndrie; do Nandoc honukte
op de terugreis Alcxandrië. «ie To-
rrnvalk arriveerde te Rangoon.
VxytilxJ,
Een booze brief naar den K.N.YJ
Zal hef komen tot de oprichtli
van aen belangverecniging uitsli
tend voor tweede klassers?
Achttien van dc 22 tweede klasser»
afdeel ing I zijn gisteravond te Arnsterdai
bijeengekomen om de situatie te bespreki
ontstaan na «le enquête, door het i>esti
van den K.N.V.B. ingesteld naar aauloii
van h«»t verzoek om de noodcompeW
alsnog re wijzigen en meer rekening te
«Jen met de belangen «Ier twr«*«le klasse
eenigingen. Behalve Velox. Vriendcnscl
Alkinaarsche Boys en West Frisia wal
alle tweede klasse-cluba ter bijeenkom
vertegenwoordigd.
Opnieuw werden zeer scherpe woorden
uit ten aanzien van het beleid van
bondsbestuur ln deze materie. De aa
zigen gingen ten slotte aoooord met
voorstel in een schrijven aan het besti
van den K.N.V.B. mede te deelen, dat
zich thans wel bij de indeeling z
neerleggen.
In den brief worden evenwel diepe
leurstclling cn verontwaardiging uitgcsi
ken over de wijze, waarop het bondsl>estu|
tot zijn jongste beslissing, de organist!
van de enquête, kwant. I
Reeds In zijn openingswoord had de liet B
Galuvuzi en enquête als n zwarte bladzijd J
uit de geschiedenis van den K.N.V.B. gekw| I
liflceerd. De groote moeilijkheid was eva t
wel, welke maatregelen genomen moesd I
worden om in de toekomst dergelijke sitoj
lies te voorkomen. L
Na uitvoerige besprekingen nam de va r
gade ring een voorstel aan het bestuur \a. j|
de vereeniging ter bevordering van «le b»
langen der tweede-, derde en vierde klg
sers te verzoeken een buitengewone alfl y
rneene vergadering uit te schrijven, mod
het bestuur dezer vereeniging dit wcigerqj
dan zullen alle tweede klasse tereeniginj
uit afdeel ing I uit het'vereenigingsv
treden en zal ongetwijfeld den volgent
stap zijn het oprichten van een bolai
vcreeniging uitsluitend voor tweede kl
sers.
Ter bijeenkomst bleek nog, dat in
aangelegenheid contact zal worden g«l
den met de oostelijke tweede klassers.
iPcAdin
MATCH EUWE—KERES GAAT DOOK
Onze kampioen wil trachten it
wereldtitel te heroveren.
Naar wc vernemen zal dezen winter om
nationale schaakkampioen dr. Kuwe m oa
land een inulch spelen tegen den Kstlaoj
srhen meester Paul Keres. Het progranu jl
is reeds vastgesteld «loor hot Ruwe-comité J
samenwerking met «Io V.A.R.A. De eerste pa P
tij wordt gespeeld 24 December n.s., de vel n
tiende en laatste partij 14 Januari d.a.v.
U
De Nederlandsche kampioen verklaaii
dat, mocht bij een zeer behoorlijk re»nltM
tegen Keres, den winnaar van het AVM lr
tournooi, behalen, hij er zeer ernstig ot
denkt, opnieuw een poging te wagen tegi z-
zijn ouden tegenstander, dr. Aljechln alt
komen voot een match om het wereldkzA
pioenschap.
De City of Flint weer[
tn zee?
Tegenstrijdige berichten. Wil
schijnlijk op weg naar een 1
scbe haven.
I)e l'nitcd Presa bericht, dnt de Cit;
Flint do haven van Mocrsmunsk heeft v<
ten «mi met de Duitoche prijsbemanning
boord op weg is naar een Duitschc ha
waarvan de naam begrijpelijkerwijze d
wordt genoemd. Wij geven dit bericht oüJ
alle voorbehoud, daar v. verschillende ziji
juist wordt gemeld, dat elk contact inet
City of Flint \erhroken is. Wanneer
schip werkelijk vrij gelaten Is. zou dit
gebeurd, vóór de Russische regeering van
vrijlating kcnnl» gegeven heeft. Men
over het algemeen in Amerika zeer \e;
waardigd, «lat de Russische regeering I
lang zwijgzaam is gebleven.
Goede haringvangsten
De vangstberichten uit zee van onza I
ringvlsschcrs luiden deze week zeer 1»
«iigerid. «iel haring is r door de vind
lende schepen gevangen. Vangsten
gemeld van 60 tol 340 kantjes p« r nachts-
De gevangen haring bestaat hooMzak
uit sieurluiring en ventri.# haring, daar
dergelijke groote vangsten weinig haring'
pekelharing verwerkt kan worden.
DRIEMAAL IS SCHEEPSRECHT.
Gisternacht Is aan «l«* De Buy terkade
Amsterdam op een drietal plaatsen IngtèJ
ken: in een alga ren winkel, In e«n ha«
vnn sanitaire artikelen en bij een kaai
«Ie laar.
Alleen bij den laatste heeft men iets
zijn gading gevonden, dertig gulden. 1
was blijkbaar alleen om geld te doen.
De dieven zijn binncngek>>tnrn aan >ie
terzijde van de i>andeti, welke hier aan
Spoordijk grenzen.