Nederland en de Vrede
F. NIEMAN - LUIT
T
I
1
WOLFLÜNEL - 01
III
Een trein
Waldorp, Philips, Erres
Electrisch koken?
1 BIOSCOOP
De Nederlandsche film
OP DEN TWEE-SPRONG
Belangrijke
Openbare Vergadering
KO BEUSEMAKER
G. HART
P. NIEMAN
Wollen Mantel- en
Japonstoffen
De Graaf van Monte Cristo
KOOKT ELECTRISC
J. POSTHUMU
KEURIG KAPSEL
wordt gemist
LEESBIBLIOTHEEK.
P. MIENES.
Radio-toestellen
Gratis Patronen
A. SCHENE
D. SCHUITEMAKER.
KOK Co.
LAST MET UW VOETEN
M. PIERSMA.
D. SCHUITEMAKER.
GEEN PETROLEUM
Spoorstraat, Oudkarspel Tel.
T. DE JONG
De ..angst voor het drama"
Moeilijkheden, mogeliikheden en
kamen.
De tot nu toe bereiitte renuitatrn
met de Nederlandiehe film wet
tigen vertrouwen voor de toe
komst, moor talen evenmin
t wilt el omtrent de. duideUfke. ge
breken die haar aankleven.
(Van onzen film-medewerker.)
Wij spreken in deze dagen dikwijl* van
het „Ne«Jerlan«i»chc Filmbedrijf, en velen
mogen dit een wat overdreven term achten,
ontkend kan niet worden, dat de onderne
mrra in onze vaderlnndsche filmerij. de
makerr« van de door Nederlandiwhe acteurs
en actrice* gespeelde rolprenten. In den
jongden tijd een groote activiteit aan den
ring leggen. Op zichzelf moge het al een
zonderlinge situatie heeten. dat een klein
land als het onze. waar de vervaardiging
van films zich toch altijd nog in het expe-
rirnenteele «-inrilum bevindt, niet minder
dan twéé filmcentra bezit (in Duiven-
rirecht en in Wassenaar), men zal echter
moeten toegeven, dat er in die studio's ge
werkt wordt en dat de resultaten van
dat werk geen ruimte laten voor twijfel
aan do mogelijkheden van de Nederland
echo film. in weerwil van alle gebreken,
zorgen en moeilijkheden die haar aankle
ven Kn «laarbij denken wij In «Ie eerste
plant* aan «Ie twee Nederlandsche films, «lie
In Waagonnnr 't leven zagen: ..Merijntje (Jij
zen" en ,.D««cfJeM. belde film* gemaakt
naar «le gelijknamige (en stukgelezen!)
boeken rr*pecUovclljk van A. M. «le Jong
en M. J. Brusse en aan de Nederlandsche
rolprent ..Morgen gaat het beter", naar een
boek van «Ie Jonge Dcensche schrijfster
Annemarie Selinke, de film die vóór bet
jongste produel ..De Spooktrein" op Dui-
vendrecht bet leven smk. Kn wanneer wij
Juist deze «Irie film* noemen uit «Ie reeks
waannee «Ie Ne«lerlandsche markt werd
verrast, dan Is dat omdat wU Juist in deze
producten gunstige factoren rn symptomen
meenen vast te stellen die de mogelijkheden
van «Ie Nederlandsche film in het Juiste
daglicht stellen.
Geen fantastischs bedragen.
Slaan wij eerst even bij de moeilijkheden
van de Ne<lerlandKche filcn stil, uiteraard
zeer Minimier samengevat, dan laten wij in
het licht van het bestaan der twee film-
ondernemingen de financieele zorgen bul
ten lieschouwing. al spreekt het vanzelf
dat aan een Ne«lerlandscho film. die dus
door zijn taal reeds een beperkt afzetgebied
heeft, geen fantastische be«iragen. ten grond
slag kunnen worden gelegd. Maflr daar
zijn voor alle* «ie moeilijkheden «Ier buiten
opnamen als gevolg van «le afhankelijk
heid van «le HoUamlsche. dus zeer onbere
kenbare Weersomstandigheden. Met het
maken van ..Merijntje", een film die voor
een groot deel in hel Hrabnntsche buiten
speelde, was men van «lag tot dag van het
weer afhankelijk. Onnoodig te zeggen, dat
iedere verknoeide dag al* gevolg van slecht
weer handen vol geld kost. Hoe anders
staat het «Inurmee h.v. in Californié. waar
het stralend* zomerweer als dagelijksche
vanzelfsprekendheid wordt aanvaard.
hebben somsrio-schrijver*
Wé
noodt ol
Bovendien en hierop zouden wi)
met nadruk de aandacht willen ves
tigen - «le geaaid liftigon in het
Nederlandsche fimbedrijf hebben
vóór alles Nederlandsche scenario
schrijvers noodig en daaraan ont
breekt het vooralsnog. Zeker, er is
en blijft een voorlooplg onbe
grensd aantal Nederlandsche boe
ken en novellen die zich uitstekend
voor bewerking als filmslof leenen,
maar dan moeten zij «iie zich tot be
werking van deze literatuur voor
de film zetten, zoowel het karakter
«Ie atmosfeer en de bedoeling van
het werk van den auteur als de
\<w>r bewerking noodttkalQké film
techniek door en door kennen.
En treffen wij dit alles eigenlijk niet pre
cies zoo aan In de wereld van het too-
neel? I.lgt het grootste deel van het suc
ces van willen lierman Heljertnans niet In
het feit. dat deze kunstenaar vóór alles «ie
elachen van het tooneel door en door ken
de cn daarmee ln elk van zijn stukken re-
kening hield? FHm-scenarloschriJver* van
Ne«lcrlJMidscbo origine hetrivrn wij in «Ic
eerste plant* in het land noodig om tot goede
resultaten te komen en om niet aanvaard
bare literatuur bewerking te voorkomen.
Ohm turnsterren.
Aan mogelijkheden van de Nederlandsche
film behoed stellig niet te worden getwlj-
fel«I. Een groot aantal landgenooton heelt
getoond de kwaliteiten te bezitten die het
spelen voor «Ie film vragen: wij denken aan
acteur» al* l.ily Bouwmeester Annie van
Ees. I'iet Bron. Jan Musch. Chris Bany en
enkele anderen die. de noodiga studio-en
camera-routine vooralsnog missend. reed*
goed werk lieten zien. Voegen wij daatlui t
loffelijk werk van «le hier le lande arbei
dende buitenlandsche technici, (camera man
nen. regisseurs, fotografen, e.d.). die ten
slotte al* leermeester» der toekomstige Ne
derlandschc krachten op dat gebied optre-
«lep .dan behoeft er allerminst aan «ie too-
komst van «Ie Nederlandsche film te wor-
den getwijfeld.
Waarom geen drama?
Ten slotte er U (bU de vele andere «lie
onbesproken moeten blijven) nog een kwes
tie. die ons ertoa bracht te gewagen van
«Ic .Nederlandset»e film op «len tweesprong''
Deze. dat de keuze van filmonderwerpen
ons niet de meest gelukkige lijkt. Een der
bekende hier te lande wcrkemle productie
Ichlcr» gaf onlang* ld een interview- met een
redacteur van ..Het Hollandsche Weekblad"
te kennen, «int hij er vooralsnog niet aan
dacht „het drama op het doek te brengen".
Het leven Is nl drama genoeg, abhis onge
veer zijn meening. de menschen willen aflei
«ling hebben en «lie moet \<V«r alle* in hei
luchtige genre worden gevonden. Tot zoover
«leze vakman, wiens filmtechnische kwali
teiten erkenning verdienen, maar wiens ge-
dachtcngang wij niet tol de onze kunnen
maken.
Zou hel niet veeleer zoo zijn dat
het tniditioneele ..burgerlijk grap
pige" «len, op filmgebied toch reeda
zoo critiachen Nederlander. tegen
staat? Kn wanneer wij ter vergelij
king een* naar «Ie groote buitcn-
iandsche films zien. blijkt dan niet
rre«ls terstond dat Juist «Ie grootste
successen (oin maar enkele voor
beelden ie noemen: „Kmile Zola" en
..Pasteur" alsmede ..De Goede Aar-
•le" van Paul Munl, de stukken van
Jouvet. Hnrrv Baur e.d.) de meest
ernstige, om niet te zeggen dramati
sche waren?
Do ervaring i* een voortreffelijke leer
meesteres en wij gclooven dat het onderstel
de bezwaar tegen ..ernstige Nederlandsche
films" ongegrond moet heeten. En dat juist
het overduidelijke en leerzame want op er
varing steunende buitenlandsche voorbeeld
een goede vingerwijzing voor de Holland
sche filmmakers is, nu deze tweesprong
werd bereikt! G. v. K,
door Grit Dansen.
Myra Llndalal stond aan hot coupéven
ster van de eerste klasse wagon en keek
naar buiten. De trein stond op het punt van
vertrekken en nog was haar man. die enke
le dingen zakelijk le regelen had, voordat
hij weg kon en haar vooruit stuurde, niet
verschenen. Toch was ze niet in 't minst on
gerust. Dat Herbert 'n trein zou kunnen
missen leek haar onmogelijk. Een man. zoo
punctueel als Herbcrt. Kn als hij dezen
trein miste, zou hij «Ie boot missen naar En
geland enja, «lan zou hun heele reiv
plan in de war raken.
Myra ging zitten. Ze had een merkwaar
«lige gewaarwording, een mengeling van
angst en verwachting, en van nog Iets.
waarover ze liever niet wilde denken. Op
eens schrikte ze: iemand had tegen het ven
ster getikt. Toen ze naar buiten keek. zag
ic juist een heer. met een bekende jas aan
naar binnen verdwijnen. Ze zuchtte. Was
het een verlichting? In elk geval reed de.
trein weg, Herbcrt was op het nippertje ge
weest.
Kr verliepen minuten, er verliep een
kwartier. Toen begon ze. te begrijpen, dat
de lieer met de bekend lijkende jas niet
Herbrrt was geweest.
Ongelooflijk. Herbert «Ie precies* had zijn
trein gemist. Nu zou ze bij aankomst maar
in een hotel gaan en zo zouden samen de.
volgende boot netuen. Tenzij... Myra zat
nHar buiten te staren, uiterlijk een elegan
te vrouw van omstreeks veertig jaar, inner
lijk opeen* vol stormachtige tegenstrijdige
gevoelens. Zij was zich opeens bewust gewor
<b»n. dat ze heimelijk gehoopt had, dat Her
ben den trein zou missen! Weliswaar kon
zo dat van zichzelf Iteelemaal niet begrijpen
en zeker niet goedkeuren, doch hel bleef
een betreurenswaardig feit, «int zo zelfs er
over dacht, niet in o«»n hotel te gaan, doet)
wel degelijk verder te reizen. Alken.
Dat woord was als een weldadige rust, die
eensklaps over haar kwam, als een ontspan
ning, zoon!* men voelt, wanneer men heel
lang eenzelfde houding heeft ingenomen.
Wéér «OOM# Mym zich verbaasd en schul
dig en toch moest ze erkennen dal haar
gewaarwording, leek op die. welke zo nog
dezen morgen meemaakte, toen ze. wakker
wordend merkte, dat ze blijkbaar te lang op
ton arm had gelegen, die verlamd was en
onaangenaam prikkelde. Ze had zich omge
keerd en na «enigen tijd ging het onanng**-
name gevoel weg.
Myra en Herbert waren achttien jaar ge
trouwd. Ze hadden elkander uit liefde ge
huwd en het was een voortreffelijk huwelijk
geworden. Zoodat er wel ecnigc aanleiding
wa* voor Myra'a verwondering over zich
zelf. Als Herbert het eens wist, do goede,
Iwsto Herbert, de voortreffelijkste echtge
noot, dien men zich denken kon. Ze zuchtte.
Wat was het toch ellendig, «lat je de pret
tlge dingen zoo moeilijk kon vasthouden! Ze
herinnerde zich nog, hoe heerlijk tk tijd
van hun eerste kennismaking was geweest.
Haar ouders hadden iet* tegen Herbert, ze
zagen niet veel heil in hun huwelijk, werk
ten het tegen en spraken kwaad van hem.
Diep in haar hart was ze soms hang ge
wcest Als ze zelf merkte dat Herbert nogal
gelmemeld scheen te hebben. Maar hoe an
ders was het gekomen «lan ze allemaal
dachten! Er was geen trouwer solider man
en ook in zaken had li ij veel succes gehad
en zich een hard werker en een helder «len
ki r getoond. Jn, men kon werkelijk Her
bert niets voorwerpen En toch... en toch
verlangde ze nu ernaar, alléén verder te
reizen. Het was zoo wonderlijk nantrekkeliik
dat Idee, na achttien Jaren van samenzijn
Het was als een terugkeren in een land.
dat vroeger vertrouwd was en waar men al
lerlei plekje* kon opzoeken en zich in herin
neringen verdiepen. Het was zoet en ook
wat triest, omdat er schuldgevoel zich in
mengde.
Toen de trein aankwam had ze nog geelt
besluit genomen. doch een telegrambesteller
riep haar naiun af, langs «len trein renneml.
Van Herben natuurlijk
Dat wa* het antwoord op haar zonder
linge weifeling. Natuurlijk roooat ze in ecu
hotel gaan en op hem wachten... «lat sprak
vanzelf... dat... Ze staarde op het telc
gram. Het luidde: Trein «vernist, nage
«lacht en besloten ditmaal »en te reizen.
Hoop dat je er mee Instemt alleen venier
te uin. Vee] genoegen, tot over drie we
ken! Herbert
ZATERDAG 4 NOVEMBER
's avonds half acht. spreekt in de groote zaal van C. VIS te
OUDKARSPEL
de Voorzitter van de P. N\:
over het onderwerp:
Komt allen luisteren naar dit belangrijke onderwerp.
Entrée 10 ct. - Gelegenheid tot vragen .stellen.
AFD. OUDKARSPEL C.P.N.
Waar vele nieuwe boaken Alle werkdagen geopend.
BOEKHANDEL. OUDKARSPEL.
ONTVANGEN de nieuwste
Vraagt zonder eenige verplichting demonstratie.
MODERNE VERLICHTINGSARTIKELEN WASCHMACHI
NES STOFZUIGERS RIJWIELEN en ONDERDEELEN. -
Ziet de étalages!
OUDKARSPEL.
ZUIDSC H ARW OU DE.
Wij brengen thans weer een volledige, uitgebreide aortec-
ring
Door tijdige gecombineerd*» inkoop
zijn wij in staat, deze stoffen tegen
onze bekende lage prijzen aan to
bieden.
Buitengewoon Is onze collectie GARNEERING VOOR JAPON
NEN, enz.
Groote sorteering ZIJDE en WOL met ZIJDE JAPON-
STOFFEN.
ZUIDSCH ARWOUDE. Telef. 1V7.
Vraag dan eerst inlichtingen bij
NOORDSCHARWOUDC. PADIOTECHNICUl
In deze benarde tijden ziet U reikhalzend uit naar het laat^l
nieuws. Wat werkt sneller dan de radio''
U kunt bt| ona een RADIO ONTVANGER koopen.
U kunt bij ons een AANSLUITING nemen op de RADIOCZS
TRALE.
Maar wat U ook kir*t, komt eerst bij ons voor een fre+i
advies.
in dc zaal van J. DE BAKKER
NOORDSCHARWOUDE.
I ZONDAG 5 NOVEMBER:
Naar het wereldberoemde liook van Alex.
Dutnas.
Toegang aJIc leeftijden.
Aanvang 8 uur.
Laat ons Uw voeten verzorgen.
GEHEEL PIJNLOOZE BEHANDELING.
Alle mogelijke Voetverzorgingsartikelen in voorraad. biilft*
tarieven. OUD VERTROUWD ADRQ
Aanbevolen door H.H. Doctoren! Leverancier Ziekenfond!
Spreekuur graan in overleg.
Pedicure Voetkundlge.
NOORDSCHARWOUDt
Voor het BETERE electrische werk is het aangewezen adra
NOORDSCHARWOUDE B SS. ELECTROTECHNICUI
U koopt bij ons uitsluitend eerste klas materialen: Stolzal
gors, Waschmachines, Electr. Kachels, Electr. KookinstaD#
tlea. Fornuizen, Snelkokers, Broodroosters, enz., enz.
Ons nieuwste artikel: Afgeschermde lampen voor luchtte
achermlno.
in prima kwaliteit
voor scherpe prijzen.
COR LODDER
v.h. D. MUL,
WINKEL
ZUIDSCH AR WOU DE.
OUDKARSPEL.
Tel. 154.
Met de uitvoeringen is een
een eerste vereischtc. PERMANENT WAVE
f2Ü0. f3.50 en van f5.—Is speciale be
handeling, waarmede wij een geweldig
succes hebben.
Afspreken noodzakelijk.
Aanbevelend.
Dames- en Hoeronkapper,
TELEr. 11. NIEUWE N IE DORP.
Myra kwarn wat tot zichzelf, toen ze
eenmaal aan boord zat en toon moe*» ze
toch lachen. Dio Herbertt Hij bad «len
trein gemist en zijn gedachten waren
eenzelfden weg gegann al* «Ie bare. Het
amuseerde haar en ook kwetate het wel
een klein beetje baar IJdelheid. Herbert
bad dus. luist nl* zij. behoefte gevoeld na
achttien Jaren weer MM alléén te zijn
Zoon!* zij had hij «Ut ongelukje gevoeld
als een gelukkig toeval.
Maar hij had besloten...
Het was zonderling all«»en te zijn Myra
kon zich den tijd niet heugen, «bit zij ge
rei*d bad zonder Herltert bij zich. Ze
ml«te zijn attentie*, rijn goede zorgen, zijn
gezelschap en toch r.e voelde zich aan «len
anderen kant jtyigc?. vrijer, veel meer ge
Itocid door alle*, wat ze zag en n»ee
mankte. Ken rei* samen waa een genoegen,
een rel» alléén een héél klein loetje een
montuur. Kn dit avontuur gaf haar een
prettig, prikkelend gevoel. De spiegel weer
kaatste. op «ten avond van haar aankom*»
in Londen, toen ze zich verkleed had. voor
Set eerst sinds achttien jaren niet de vrouw
van Herbert: «Joch: een vrouw. Kn dié
vrouw was nog heel knap. zag er ionger
uit dan haar leeftijd, waa gtwd gekleed Die
vrouw miste alleen een zeker letx w-it
ze zelf eetsl niet recht begreep en wal haar
pas duidelijk word, toen ze langer alleen
waa, Dat zeker iets in tollet, opmaken, hou
ding, glimlach van een vrouw, «He nog
vrij is, die veroveren wil, bewust of onbe
wust
Heel langzaam aan had bet huwelijk baar
gestempeld, baar iets mntrone-aehtig* gege
ven, iet* kenbaar ..gehuwds". Da» iet* glee,!
van haar af met lederen «lag meer. Ze leer
de menschen kennen, waarvan sommigen
haar voor ongetrouwd, anderen voor we
duwe hielden. Ze «leed, waarin ze lust ha«l.
wc mie ziel» af bij alles te bedenken, wat
Herbert zou wijlen en wat 1)1} vond. Dat
was nu niet noodig et» !w»t bleek tot baar
verbazing, dat er eigenlijk tilet véél veran
derde daardooruiterlijk, «loch alle» In
innerlijk. Ze wa» heel dikwijls om hem te
plezieren naar den schouwburg gegaan,
waarom ze v roeger weinig gaf. Nu ze een
opera kon verkiezen bleek haar. dat er toch
stukken gingen die haar Interesseerden. Ze
ging er heen... doch nu voor zichzelf. Kn
dal was iets heel aparts, iet* al* een vrucht
die je sinds jaren niet gegeten hebt en waar
van je nu bel aap als let» ongekend lek
kor» proeft.
Drie weken later kwam ze thuis en vond
Herliert ai. Ze bad hem niet* laten weten
«iocb «ie kamen» stonden vol bloemen en hij
had een aanlig cadeau voor haar meege
bracht... zoooi» zu voor hem.
Je bent toch niet l»oos om die inval
me? vnx-g hij. Ik had zou'n gevoel, «il
het we! "s leuk zotidt vinden alléén tt
zen.
Z«» glimlachte even. Hef vvn* wel tvp
Iels voor oen malt, het zóó in te
Lief van je .urn je toen op te offeregj
ze en streek hein over het hoofd.
Was liet prettig? vroeg hij, O ja
lijk! H«-t ontsnapte haar en t«>en, n
«lat zijn gezicht wnt liet rok, voegde «rj
Maar «lil is nu nog heerlijker.
Ileb je me dus wel gemist? vroeg I
knikte en hij omhelsde haar. „Kn lij t
vroeg ze. Hij knikte en ze omhelsde j
Ze wisten alle tvv»"«». «lat ze een
jokten, maar wat hinderde het' WélrJ
dat ze het heiden weer h- rlijk
samen te zijn, dat achttien jaren vr
leken en «Irie weken een afstand had
maakt, die weer moc>t w«»:d«-n ove ri
«■••ii mysterie, dat wver hum -r wordeal
cijferd. Hoeveel konden /e «dknnr n*»Jf
niet vertellen... «»f verzwijgen! Hoevi
moeden van elkaar, hoe\«H. dat hu»J
drrzijdsch zien opnieuw boeiend,
kelijk verlokkend mankte. In lat«»r
hebben ze zich belden we| een* afgevd
of het gchtiin van hun altijd gCiuMdH
bleven huwelijk lint I.ig m «en tretgjj
op hei psychologisch juiste moment I
werd!