De onzichtbare oorlog der spionnen Wij lazen voor U Scherpe commentaren op Molotoff's lede r~conomische I Mijnramp in België Baas in eigen huis Luxemburg „Er moest iets goed gemaakt" Duitscbland tevreden over Molotoff's rede Spaarbankboekje met f 2600-. gestolc (Jaromt GEHEIME DIENST MAAKT ON VERBID DELIJK JACHT OP HEN. HOE BERICHTEN IN GEHEIMSCHRIFT WORDEN OVERGEBRACHT. (Van onzen Pa rij sc hen correspondent). PARIJS, Octobar 1930. D«*n ..onzichtbare»» oorlog" noemt men den stillen, gchcimzinnigen strijd op leven en dood, die wordt gestreden tusschen spionnnge cn contra-apionnage. De ontcijfering van dn sleutels, die gebruikt wor den voor het geheimschrift, waar van men zich van weerszijden be dient, is van het grootde i>e!nng voor den geheimen dienst van alle oorlogvoerende mogendheden. De heldendaden van sluwe mannelijke en vrouwelijke spionnen, die hun leven dage lijks op het spel zetten, zooals ons die worden opgodischt in l>oekcn en films, ge ven in den regel een sterk romantisch ge tinto voorstelling van den werkelijken staat, van zaken. Dit neemt evenwel niet weg, dat epionnnge en contra wplonnage ten allen tijde, en ook in den tegenwoordi ge n oorlog, een lwlnngrijkc rol spelen. Ach ter dn hermetisch gesloten deuren der ge heime diensten worden dagelijks veldsla gen geleverd, welke niet minder belangrijk zijn dan die, welke aan het front worden gestreden. !)e jnrht op spionnen vormt een onderdeel van eiken oorlog, waarvan het pronte publiek weinig gewaar wordt, om dat daarbij uiteraard de slip-te geheim houding wordt betracht. Het komt er niet alleen on aan, dergelijke tegenstanders on schadelijk te maken, maar <v>k, om den vij and hiervan onkundig te laten, ten einde latere eventueel aan deze lieden gerichte mededeelingen te kunnen onderscheppen. Overigens gehikt he niet zoo licht, om een spion te ontmaskeren. Het beste bewijs daarvoor is wel. dat men In den wereld oorloc slechts weinigen hunner on 't spoor is gekomen, hoewel hun aantal legio moet zijn ge woest. HET RAADSEL DER GEHEIME CODES. Men gaat hij de opsporing uit van de eenvoudige, zeer begrijpelijke theoretische stelling, dat het voor een spion niet de groofe kunst Is. om bepaalde bijzonderhe den te weten te komen, doch om dest* be richten In handen te spelen aan zijn op drachtgevers. Alle naar het buitenland verronden brie ven. drukwerken, pakketten, enz. genlet«n derhalve de bijzonder* aandacht van den geheimen dienst. Natuurlijk doet men zijn voordeel met de in den vorigen oorlog op gedane ervaringen. Bladen muziekpapier. bedekt met notenschrift, konden een tijdlang aan de aandacht ontsnaitpen, tot een muzikaal aangelegde beambte het wijsje trachtte te spelen, hetgeen tot zonderlinge resultaten leidde. De achterzijde van een postzegel, hleek vaak den sleutel te bevatten tot een geheime code. Of er wa ren, bijna onmerkbaar, bepaalde tandjes uit de tanding van den post zegel verwijderd, waardoor een sleutel ontstond. Het gemakkelijkste geheimschrift, dat Ieder kan toepassen, doch dat ook het vlug ste kan worden ontraadseld, ontstaat door opschuiving der letter». Bijvoorbeeld: a wordt b, h wordt c. enz. Men kan natmir- lijk ook twee of meer letters regelmatig In ten verspringen. Dit geheimschrift ver raadt zieh door het veelvuldig voorkomen van zekeie letters, in de meeste Ktiro peesehe talen de letter e, In het Russisch de o. en In de meeste Oostersche talen do a Dergelijke code* zijn aan de hand van zulke bijzonderheden vrij spoedig te ontcij feren. wanneer men er voor gaat zitten. ONTCTjrEFEN VAN GEHEIM SCHRIFT IS EEN GEDULD WERKJE. DOCH STEEDS MO OELIJK. De raak wordt echter veel Ingewikkelder, wanneer schrijver en geadrcaseerde een afgesproken woord als sleutel bezigen. ONTPLOrrEND MIJ NO AS MAAKT VELE SLACHTOFFERS. ln den nacht van Dinsdag op Woensdag heeft zich tegen half vier een ontploffing van mljngas voorgedaan in een mijn ln Iji Bouverie bij Bergen (België), niet ver van de plaats, waar ook In 1930 een ongeluk la gebeurd. Tijden» het ongeluk waren een vijftigtal arl«eiders aan het werk. Een der arbeider* heeft alarm kunnen maken. De reddingeen trnlc heeft direct oen hulpactie ingezet. Om zeven uur bevond zich reeds een reddings ploeg In de mijn lnturaehen had een tien tal mijnwerker*. die dreigden door het ga* bedwelmd te raken, kans geilen uit de mifn te komen. In het ziekenhui» van Fra meries zijn deze mensehen verzorgd. F.r bestnnt voor hen veen levensgevaar. Kr Is een Italiaan hij. IV overigen zijn Belgen. Pa* om elf uur konden de eerste drie lij ken worden hoven gebracht. Tot de slacht offer- behoort de ban* van de nachtploeg. pr tonden twaalf arbeider* zijn gedood, om een Tsjech, «én ernstig gewonde en tien arbeiders zouden gaavcrgiftlglngen heb ben opgeloopen bijvoorbeeld KAISER. Nu wordt uit de vijf cn twintig letters van het alfabet (de let ters 1 en j worden voor één geteld) en vier kant gevormd van vijf maal vijf lettors. De b komt onder de a van KAISER te staan cn verder wordt het alfabet gewoon voortgezet, zooals hieronder aangegeven. KAISP. BRCDF GHI.MN OPOTU VWXYZ De letters, die in het overeengekomen woord voorkomen, worden natuurlijk niet herhaald. Nu kan men verschillende af spraken maken. Men kan. om een voor I»eeld te noemen, elke letter vervangen door de daaronder staande, zoodat „Papa" wordt W'BWB, ..groot": OGVVY. enz. IV laatste letter van een regel kan worden vervangen door de eerste letter van dien zelfden regel; i>n zoo zijn er natuurlijk ontelbare combinaties te maken. Men ka»; ook voor lederen dag of iedere week een ander woord overeenkomen, zoodat, als een woord is ontcijferd, dit In het geheel niet meer toepasselijk is op de mededeeling van de volgende week. Het Is «lus hiinn onmogelijk, zou de buitenstaander «lon ken, om het systeem op het spoor te ko men; maar toch heeft «Ie ondervinding ge leerd. dat de geheime dienst slechts zel den een geval als hopelooa opgeeft. De ont- rijferaar heeft Mecds twee feilen, waaraan hij houvast heeft ln een geval als het ix>- venstannde; den tekst cn het alfabet, dat hij telkens opnieuw In rijen van vijf letters kan verdeden. Kr zijn natuurlijk ontelbare variaties denkbaar, doch met behulp van een groot aantal deskundigen als tanlkun digorr. wiskundigen, taalkenners, enr... die z.ich allen aan don arbeid zetten, gelukt het bijna altijd, hel gewenschte resultaat te bereiken. DE WENSCH VAN SPANJE: Dins«lagavon«l is de nieuwgevormde poli tieke commissie van de Phalunx ln Span ie bijeengekomen, onder voorzitterschap van den minister van binnenlandache zaken, Serrano Sttner. In een ra«liore«|e heeft «Ie minister gespro ken over «Ie politiek van het nieuwe Spanje. Hij wekt alle Spanjaarden op het belang van «Ie natie hoven alles te stellen om de oecono- mlsche schade als gevolg \an «ten burger- oorl«>g zoo sjMwdfg mogelijk te hoven te ko men Spanje zal bewijzen, dat het ook onder de ioor «ten P.uro|M*c*rhen oorlog ingetreden on gunstige omstandigheden, dunk zij de een heid der natie den Ophouw zal kunnen ten uitvoer leggen. De wen «cl» van Spanje is ge reohtigheid in «te samenleving der volken, daar geen ware vrede kan bestaan, zoo lang «leze toestand niet bereikt Is Overigens wil Spanje haas in eigen huls zijn en wijst het alle vreemde invloeden van de hand. De bladen Ingekrompen. Met het oog op do papierschaarsclite zul len «Ie hinden in Spanje met ingang van van daag worden Ingekrompen. let op zijn grenzen Teneinde het werk van de g«*ndannes en vrijwilliger* te verlichten «lle sinds verschei dene weken «ie grenzen bewaken, 1* een tuin- tal douanebeambten ,o1 dusver dienst de den hij de centrale ndmlnlsratie. naar «lo grens gezonden, met name ter versterking van de controle hing* de Sure. Zij hebben tot tank terstond eiken inbreuk op «le neu traliteit van Luxemburg te signnleeren. VADERLANDSCH SILHOUET. DE ZELFVERZEKERDHEID VAN EEN VERWARD BREIN, DAT OP PLECHTIOEN TOON ONZIN VERKONDIGT. Natuurlijk besteden de Britsche cn do Franse lip bladen veel aandacht aan de rede van Molotoff. welke op opvallende wijze wordt gepubliceerd. Wat do Fransche commentaren betref# zegt «Ie Ordre bijvoorbeeld: Do Duitacho dictator hoeft Moskou go h«x»rd en zich afgevraagd of Molntof zijn belofte zou houden. Thans is Hitier Inge licht. Sovjet Rusland blijft neutraal. Duitschland kan slechte eelegcnheldshulp verwachten, en dan n«>g beperkt, «tnnr de redevoering van «len Russisrhen volkscom missaris van bulfenlandsehe zaken In drie punten kan worden samengevat: t. «le handen vrij houden; 2. de neutraliteit In acht nemen, en 3. nües doen om een elndé te mnken aan «Ie vijandelijkheden. Mevrouw Tabouis schrijft in Oeuvre; De redevoering werd niet gehouden om Berlijn tevreden te «tellen, dat ln verschillende hoofdsteden had betoogd, «Int de Russische redevoering een buitengewone gebeurtenis zou zijn. Berlijn dacht, dat e.-n betoog van Duitsch- Russische solidariteit een meer gespeciali seerd cn met name meer offensief karakter zou aannemen. Kr kan worden gezegd, dat «le rodevoering van Molotof absoluut niets nieuws heeft gebracht hij de tegenwoor dige gegevens van do internationale poli tiek. Journal. Jour en Pctit Journal zijn van meening, dat Molotof de rol van advocaat heeft gesjtecld van een beschuldigde wiens naam Hitier is. aldus Fernand Lautcnt in de Jour. Hij schrijft verder, «lat Molotof geen woord heeft gezegd over Oostenrijk. Tsjecho Slowakije en Polen. In zijn pleidooi voor Hitier dringt Molotof aan op een tege moetkomende houding. BRITSCHE COMMENTAREN. „Daily Telegraph" zegt, dat de Russische bedoeling de neutraliteitspolitiek voort te zetten den kern vormt van de redevoering, welke zoo luid werd aangekondigd. Berlijn had «Ie wereld verrassingen beloofd met een beslissende uitwerking op «len gehee- len loop van den oorlog. Molotof heeft zeer zeker voor verrassingen gezorgd, doch niet van dien aard. welke voorspeld was. Do wereld is gewoon aan verrassende wendin gen ln de Sovjet Rasnlsohe politiek en verklaringen, doch zij kan thnn* bekennen, versteld le staan van de verklaringen van Molotof, welke in ernst waren aangekon digd en bij verstandige mensehen een gevoel doen opkomen, alsof de wereld plotseling op den kop staat. Al wat duidelijk en onbe twistbaar geleek, is door Molotof in tegen spraak met zichzelf gebracht, met een zelf verzekerdheid van een verward brein, dat op plechtige toon onrin verkondigt. Sovjet- Rusland is oen zoo groote cn mach tige factor In dc aan gelegen heden der we reld. «Int het onmogelijk is de uitlatingen te negeeren van degenen, die zijn meenin- gen en bedoelingen uitspreken, anders zou hot onmojttHjk zijn Molotof heelemanl ernstig te nemen. Zijn geheel* redeneering ts hef voorspel on en dc rechtvaardiging van een politieke lijn. Zijn conclusie is de proclamatie van een andere politiek, wel ke geen logisch verlmnd houdt met zijn eerste en n! hetgeen hij vroeger heeft ge- zegd te niet «loet De eenige zorg van Molotof i« voordeel voor Rusland, niet voor Dutlschland. DE STEM DER HOOOERE AMBTENAREN. „Het Correspondentieblad", orgaan dor Centrales van Hoogere Rijks- en Gemeente ambtenaren, schrijft, «lat «Ie onlangs verschenen minlste- riéele circulaire* inzak* over werk-vergoeding tot her nleuwd optreden van het Cen traal Overlegorgaan hebben geleid. We weten niet zeker, «loeit betwijfelen, aldus het blad. o! het Btjks Georganiseerd Over leg is en zal worden gehoord over gelijksoortige Minister! eele circulaire*, welke xoor de Rijksdiensten zijn of worden uitgevaardigd In verband met «Ie huidige bijzondere omsluit digheden. We kunnen de Juistheid vAn zoodanig voorafgaand Overleg Iteamen, zoolang de betreffende ambtenarenbelan- gen niet ovorheeracht worden «Ioor «tle van het dienstvak. Ten aanzien van overwerk hij het nijk ligt «le regelingahe voegdheld hiervan hij dc Dienstvakken. Ofschoon we ons afvragen of bij «le Gemeentebesturen pnrtleele regelingen naar «ten e|*rh van dienst en omstun dlghe«len In deze niet oven zeer aanbeveling verdienen boven algemeene uniforme, kunnen we slechts toejuichen. «Int een in 't leven geroepen Overlegorgaan tusschen «le belanghehhende gemeenten, hierover In n«-;le moet komen «•n zoo mogelijk vooraf word» geconsulteerd. Maar andermaal moet on* dc ernstige grief van "t hart, dat onze Centrale ln dat Cen* traal Overleg ontbreekt on op de stem van «le hoogere amb tenaren de verantwoordelij ke leider* en hoofden van openbare diensten, bedrijven en ondonleelan blijkbaar niet wordt prijageddd. In «•«•li particuliere onderneming zou t als bespottelijk en er ger gcqualfflceerd worden. Dut «Ie Minister van Rin nenlandach* Zaken «leze uit schakeling laat bestendigen. ons onbegrijpelijk. WERKLOOZENKASSEN. l'lt bet Volk (sda.p.): De publicatie van do clj- 'or* over den stand der werk loomheid, uitgaande van «len ri|ks<ti«'P*t der werkloosheid* verzekering, zijn waard, no«ler beschouwd te worden. Dezen keer vinden wij hij het staatje van den dienst een overzicht van het percentage werklooMn hij de vakbonden, •lle een werkloozenka* hebben, cn «lat staatje vermeldt een sterke daling van dit cijfer ln «te taaiste zeven jaar. Terwijl in 1036 20.6 pet. van de leden werkloos was en in 1936 zelfs 30.3 petbedraagt bet percen tage op het oogenblik 16. Dat «clikint een zen* verheugende teruggang te zijn ln werke lijkheid i* het niet zoo mooi als het lijkt. Natuurlijk is het percentage gedaald, toen «Ie werkloosheid over de heele lijn afnam. Muur «iunniuast wordt het Itcinvloed door «le om standigheid, dat werk- loozenkassen niet tot in het oneindige kunnen ult- keeren en genoodzaakt zijn om 'eden, die een bepaald aantal jaren werkloos zijn, af te voe ren. Daarbij komt. «Int alleen ar beiders. die werk hebben, mo gen worden aangenomen al* lid. Kr vindt dus een soort ge- dwongen selectie plaat*, waar door de arbeider, die tot «te permanent werkloozrn is gunt» behooren, geen kastid kan blij- ven en «1" nieuwe toevoer van |e«ten, «lle juist In het afgeloo pet» propaganda inar stevig geweest Is, uitsluitend uit werkenden bestaat. Daarom i* het percentage werkloozen hij de werkloozenknssen geen ge gaven, waaruit algeineone conclusie* getrokken kunnen worden. NOG GEEN GOED BEGRIP. Het orgaan van den Alg. Ne«t. Zuivelbond schrijft: Het iteuit ongetwijfeld tot voldoening, dat «ie lamlhoiiw met zijn vrijwel eensgezinil gevoerde actie tot hoogere prijzen, succes heeft gchn<l: aan «len anderen kant stemt het toch we«*r lot nadenken «lat «Ic/o actie noodig was om Iets te hereiken. Dit boieekent. «Int er in de regoeringshureaux en ook hij den Minister zelve nog geen goe«l begrip heeracht van hetgeen de landl>oiivv noo dig heeft en waarop hij recht heeft. En stel u een* voor, dat er in «Ie toekomst telken» zoo n actie noodig is oin tot ecnigariet verbetering In de prijsverhoudingen te komen! Dat l»eteekent dan teven* «lat we steeds achteraan komen hij do andere bevolkingsgroepen, maar ook dal we In do oogen van anderen steeds «Ie „mopperaars" zijn, on» geen erger woord te ge bruiken. Zoo ging het nu ook. Kr was weken lang In «ie regeerings- burenux met allerlei argumen ten betoogd, «lat «ie lan«ll>ouw nog geen recht op ho<»gerc prUun had cn «iat dit In strijd zou zijn met het alge- rnecna standpunt der regee ring ten aanzien van prijsver hoogingen. Blijkbaar i* men toen toch «en beetje geschrokken van «Ie reactie welke «Ut ging ver wekken en men heeft het roer omgegooid. De rede van den Minister kreeg daardoor eenigsztn* hel karakter, „dat er iet* goe«l gemaakt moest worden" en dat moet nl«t noodig zijn. IN POLITIEKE KRINGEN UITSTEKEND ONTVANGEN. Het Duits* he Nieuw.si,urcau meldt: De ochtendbladen publiceeren «i0 r^«„ ring van Molotof, \<*»r zoover zij dêi»« tijdig ontvingen, in zeer grooten op# cn zeer uitvoerig. Commentaren onüw nog. ln politieke kringen heeft dc rede den Sovjet-Rusaischen volk«>coimnUi van buitenlandsche zaken cen uitstek* indruk gemaakt. Na den eersten indng dc eerste opmerking die men maakt, ztj zoo/eer voor zich zelf spreekt, dm nauwelijks opheldering behoeft, ln het zon«lcr wordt de nadruk gelegd op de ledige overeenstemming in de doelstel! der buitenlandsche politiek tiJS(K] Duitscbland en do Sovjetunie, voort» 6» meenscbappelijkc afwijzing van den stand ontstaan door Vcrsailtas, en de oordeeling van oen Idooiogischen welken Molotof als, misdadig kcnfichtuir Ongeluk met een bru Smid wegens veroorzaken t, letsel door schuld veroordeel Ken smid tc Monnikendam, die tijda» reparatie van een klapbrug in die g^ te verzuimd had, do noodig*- voorzorgS regelen te nemen, waardoor van een tv* inrlg meisje de voet verbrijzeld werd, it do Amsterdamschi' rechtbank veroor tot een voorwaardelijke hcchteni&straf veertien dngen en tot c«n geldboete f 25.—. De man had «ion toegang tot de brt, den* zijn re parat ievver kraambeden ni« gesloten. Toen plotseling «le balans vu brug naar beneden schoot, bevond i twaalfjarig meisje zich juist daaronder, het bekende noodlottige gevolg. Nog steeds inbraken in Au damZuid. De zolderkamers van de. flatwoning* Amsterdam Zuid moeten het horhaatj ontgelden. Do dieven sluipen het traj huis binnen en weten zich dan* toegat verschaffen tot de zolderkamers, welke wijls niet afgesloten zijn. Zoo werd thans weer een bezoek gel* aan de zolderkamertjes van de huizoo nervalaan 73 en 87 en Buhcnstraat fi'2. In dc Bul>enstrant werd cen goede geslagen. Ken spaarbankboekje met drag van 2(300 gulden een doublé haiidhorlogp. In de Minervalann slechts in één der kamertjes zeven kul gevonden. Twaalf ambachten, dertien ongelukk Zaakwaarnemer die tot lijke praotijken verviel, voer rechtbank. De officier van justitie der Am- stcrdnmsche rechtbank, vorderde gisteren een jaar gevangenisstraf te- gen een zaakwaarnemer, die te recht stond wc gons «-rdui.stering ca oplichting ten nadeele van een zij ner cliënten. Dc man zou voor cen zijner cliënten! omzetbelastingschuld regelen. Hij ontl cen bedrag van f 208, terwijl in wérkt beid slechts ruim honderd gulden a belasting moest worden betaald. De rest bad verd. niet aan zijn ciii rug betaald, doch ton eigen halo i wend. Ook had hij zijn cliënt in van f 5.f 10.-— berekend voor het Wj opslagplaats bewaren van meubelen, gevende, dat hij er f 10 voor moest Verd. heeft een reeks berocjM?n oefend, hij begon als diamantwerker, wt dc langen tijd in België, kwam terug Nederland, werd steuntrekker, koopcr verkooper van huizen, gaf ,.rnn<!' op diech gebied en ten slotte vestigde luj als zaakwaarnemer. Eens won hij f 29 «lo Staatsloterij en hij voelde zich ning te rijk, bij gaf veel te veel gcM en verviel op deze wijze in oneerlijke i tijken. Eens wist hij geld los te krij door zich uit te geven voor den neef een bekenden Anistcnlamsclion hooglet De verdediger vroeg een onderzoek doen instellen naar «le geestvermogen* den verdachte. Vonnis 13 November. n Mk UH>« 2)P»t IM 3} O KOM. SH *2*0 Cffscteranarkt Aandeden koersen 74.8 Betalingsverkeer Omzet postcheque- en gtrcvtlenet 153.0 IK Groothandel 85.8 Groofhanddsprijzen Omzet termijnmarkt 187 Amsterdam Kleinhandel 1I2J Omzet winkelbedrijf Goederenverkeer Gewerkte taken (1 taak halve ar bddsdag) Haven Am 487 sterdam Bevrachtingen wilde binnenvaart 907 arbeidsmarkt Aanvragen van werk gevers 128.1 Aanbiedingen een 99 8 werknemer* v Plaatsingen I2SJ i'i*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 14