Wapenembargo
opgeheven
1
AMERIKA
9e" r
De Russische eischen aan Finland
DAGBLAD VOOR HOLLAKD'S NOORDERKWARTIER
vering van
.prlogstuig
zeker
ins
3fn
Geen militaire
dictatuur
Duitsche
bezorgdheid
Leeningsplan
van het Rijk
EUS
GER
,1"
Tegen onredelijke
huuropdrijving
Centraal vluchtelingenkamp
een font?
De staat
van beleg
300 millioen
gevraagd
aardappelmeelfabriek
leding
r mate*
"63
eoorteg,
75 H
-l
tan. Schaaen. Tel. 444 (2 lijnen) Kengetal 2240.
JDAG 3 NOVEMBER 1939. 84e Jaargang. No. 11928.
0*0 ét RV. IMg.-M
-
KEN
DKKEJ
blfereenigde staten zijn
kieuw tijdvak ingetre-
welke hun houding en
'"•■juc tegenover het euro-
he conflict zal ophel
EN.
tij de behandeling in het Ame-
lénsche Huis van Afgevaar-
ilen van het reeds door den
iaat behandelde wetsontwerp
wijziging der neutralileits-
nanl
,k n{' sten, ingediend door tegen-
nlng
üng
t»m ge
en gehouden over amcnde-
nders van Roosevelt.
uitslag der stemmingen is
ii en <4 vrij zeker bewijs, dat ook het
Is van Afgevaardigden er in
eren. zal stemmen de thans be-
ÏTJSJ nde neutralitoltswet, welke
U vering van oorlogsmateriaal
oorlogvoerenden verbiedt,
Jzigen.
Verst© Qoreerst kwam in stemming
j do K
ral u motie van YVolcott, die den
dcld !ra't>n agentschappen het
imuiatptrekken van credieten aan
ende staten zou ver-
wi ten. Ze werd verworpen met
tegen 196 stemmen.
cerll
nee ril
de zo
ple-
I>nt
woel
ernst
recht
«•-
van
motie van Vorys, krachtens welke ge-
pden van het Huis in do gemengde
isio zouden moeten aandringen op
ftargo p wapenen en munitie, doel»
vliegtuigen en andere, niet doodelijkc
werktuigen, werd eveneens verworpen
inet 244 tegen 179 stemmen,
laatste stemming went beschouwd
eerste proef*tetnming voor het cm-
Omdat e n dergelijk amendement in
toor het Huis was Aangenomen met
ifii 173 stemmen.
olie werd do motie van Shanley tot
iring van het wapenembargo met 242
111 stemmen verworpen.
tlef
•uden!
*arin
>hen
oh ai
dat
of»
motVI
\r
iit er
of
la deze stemming werden gedele-
aden benoemd voor een pemeng-
som missla uit vertegenwoordigers
I Hals en Senaat, die tot taak zal
i den definitieven tekst op te
van de neatralitettswet '3%
ter definitieve goedkeuring
I Kamer en Senaat zal worden
Deze tekst zal over het
M het ontwerp Plttman volgen,
opheffinq van het embargo
lar wapens en mnnitie vo.
den Inhoudt, henave
l voor de Amerikaan sche
ivaart en de H het aal en haal**-
0* de Senaat heeft zijn vertegen-
Igert
had
dia
oor
nl l
iar«
ais van afgevaardigden en de Senaat
hun beraadslagingen verdaagd tot
«middag 12 uur.
pjoor den Senaat en het Huis van Af-
Idigden goedgekeurde teksten ver
slechts op een detailpunt. I)e giste-
het Huis g<>e<lgekeuitie tekst voor-
ta opheffing van het embargo.
van den senaat behelst een volle
itraliteitswetgeving. Beide teksten
de „betaal en haal" clausule,
„eeringskringen heeft men goede
dst - n om-I- - tiri ing to: -tand zal
o\er e.*n li k*t pistu ben beide huizen,
toengde commissie, die hedenmiddag
ut komen, zal dus ile eenvoudige
pben. Instaande In het met elkander
Wanstemming brengen van de beide
fa de definitieve tekst zal zijn geredi-
hij worden voorgelegd aan de goed
t Van den Senaat hedenavond of 7.a
toorgen in een vergadering, die het
*»1 vormen van een historische zitting
W Congres.
Da eerste indruk, dien man ia Ama-
rikaansche poli Weke kringen krijgt
na da verwerping door het Huls van
Algevaardigden van het amendement
Shanley, is dat men de belangrijk
ste gebeurtenissen heeft beleefd voor
Enropa sedert het begin van de vij
andelijkheden.
De Verecnigde Staten zijn een nieuw tijd
perk ingetreden, welke hun houding en ge
drag tegenover het Europeesche conflict zal
ophelderen.
Men wijst er op, dat de opheffing van het
embargo aanzienlijke faciliteiten zal verlee-
nen aan de geallieerden voor hun approvi-
sionnecring in de Verecnigde Staten en aan
hun zaak een moreele kracht geeft, welker
belang men niet zal onderschatten.
Een erkenning.
Aan het einde der debatten over het nou
tralitoitsontuerp beeft de voorzitter van het
Huis, Bankhead, het woord gevoerd. Hij er
kende, dat door opheffing van het emhuigo
Engeland en Frankrijk bevoordeeld zouden
worden, doch zeide. dal deze hulp natuurlijk
was, want, indien men de keuze bad tus
schen de totalitaire en de democratische re
geeringen, ging de sympathie van bet Ame-
rikaanschc volk uit naar Engeland cn
Frankrijk.
OP TIJDIGE MAATREGELEN
AANGEDRONGEN.
Verschillende Tweede Kamerleden hebben
bij de Hegeering aangedrongen op voorbe
reiding van de noodige maatregelen tegen
onredelijke huuropdrijving, opdat op dit ge
bied ongewenachte toestanden, als zich in
oen deei van de vorige oorlogsperiode heb
ben voorgedaan, thans worden voorkomen.
Gevraagd wordt, of de minister van oor
deel is, dat de bestaande bepalingen der
Woningwet in het algemeen voldoende zijn
om een goeden woningbouw te verzekeren;
naar men meende is er plaats voor de op
vatting, dat. in het bijzonder in de tegen
woordige omstandigheden, behoefte bestaat
aan meer dwingende voorschriften.
Een der krachtigste argumenten
te niet gedaan.
Verscheidene Tweede Kamerleden hebben
te kennen gegeven, aldus lezen wij in hel
Yoorloopig Verslag over Binnenlandsche Za
ken. door de feiten gesterkt te zijn in hun
overtuiging, dat het Iwwluit tot stichting van
het centrale luchtelingenkainp te Wester-
bork een fout is geweest Ken van de voor
naamste argumenten, welke destijds werden
aangevoerd. Iwatond in de vergrooting van
de emigratiekans, welke op die wijze zou
worden verkregen. Van dat perspectief is
thans echter niets meer over, terwijl alle
nadeelen blijven.
tor DefensieT
Naar werd opgemerkt, zijn die nadeelen
thans nog met één vermeerderd, doordien
de ingetreden oorlogstoestand maakt dat
op een gegeven oogenhlllt ontruiming van
dit bij «te grens gelegen knmp noodig kan
zijn. Men vroeg zich af. wat er in dat geval
van deze ontredderde rnmsrhan terecht moet
komen. Gevraagd werd In dit verhand, of
het juist is. dat bij den minister van defen
sie tegen de ligging van het kamp bezwaren
bestaan. In elk geval beschouwde men dit
nadeel nis een reden te meer om zoo weinig
mogelijk menachen nnar Westerbroek te ü;n
den.
Door draaiend wiel
gegrepen
Molenaarsknecht omgekomen.
Gistermiddag omstreeks half vijf I» de
1# jarige knecht J. W. Tiggeloven uit Aze
wijn. werkzaam in het molenaarsbedrijf
van de weduwe Hieltjes te 's Heercnberg.
door een draaiend wiel gegrepen en tegen
den vloer gesmakt. Mot ernstige verwon
dingen aan hel hoofd Is het slachtoffer
nnar het ziekenhuis aldaar vervoerd, waar
hij kort na aankomst is overleden.
NIEUW OCEAANVLIE0TU10?
De Amerikaansche vliegtulgconsiructeur
fgor Stkorski heeft medegedeeld, plannen
te hebben uitgewerkt voor een vliegtuig,
dat den afstand New York Frankrijk zon
der tusschenlanding zou kunnen afleggen.
Het toestel zou bestemd zijn voor een
Oceaandienst, dien de „American Export
Airlines' in concurrentie met de ..Panaine
rican Airways" zouden willen onderhouden.
Het zou een gemiddelde snelheid van 250
k.rn. per uur bereiken en meer dan 1300
liter benzine kunnen vervoeren.
Het gewone leren gaat zijn gang.
Van bevoegde zijde deelt men ons
mede:
Uit het in staat van beleg verkla
ren van verschillende gemeenten
heeft men hier en daar den indruk
gekregen, dat in die gebieden thans
een soort militaire dictatuur zou
ontstaan.
Dit is geenszins het geval.
De burgerlijke overheden behou
den in het gedoelde gebied haar be
voegdheden en blijven haar taak
vervullen.
Daarnaast knjgen de autoriteiten,
belast met het militair gezag, ©eni
ge bevoegd lieden, welke zij behoeven
om de landsverdediging zoo goed
mogelijk te kunnen voorbereiden.
Zoo zullen zij verordeningen kun
nen vaststellen en bevelen kunnen
geven om te beletten, dat té nieuws
gierige personen zich met de Inrich
ting van de stellingen op de hoog
te stellen en zullen zij gerechtigd
zijn zoodanige personen uit dat ge
bied te verwijderen. Naar ons werd
medegedeeld, gaal het in hoofdzaak
hierom.
Voor het gewone leven brengt
onder de huidige omstandigheden
het in staat van beleg verklaren
vrijwel geen verschil.
Dekenbaodel 20 Nov. weer vrij
Naar de Tel. verneemt, zal met ingang van
20 November a-s, aan de Nederlandsche do-
kenfahrikanten weer toegestaan worden, de
kens te fabriceren voor en af te leveren aan
de burgerbevolking, de ziekenhuizen, de sa
natoria etc.
Men zal zicrlt herinneren, dat op 29 Sapt
J1. den deken fabrieken werd aangezegd, dat
zij uitsluitend voor Defensie mochten wer
ken cn dat aflevering van dekens aan de
burgerbevolking verboden was.
Da Berlijn sche correspondent van
het Zweed sche blad „Aflonbladet
meldt dat Duilschland, ongerust
over de Bussische expansie In de
Oostzee, te Moskou eenige voorzich
tige Mappen heeft gedaan om ver
zachting der Russische eischen aan
Finland te verkrijgen, echter zonder
resultaat.
Op nevenstaande kaart van het Ptnsche
rijk zijn de Sov iet-Russiche eischen ten op
zichte van dat land vastgesteld:
le. De grens van rinsch Karetie.
De dikk« rwarte lijn omvat het Zuid-
Oostelijk gedcelt van Finland waar-
In de provincie Karrlié gelegen is:
Rusland stelde voor de grens bier
van eenige dozijnen kilometers
noordwaarts van Leningrad te ver
schuiven.
2e. Einland|ee Ia de 1*1 neehe golf.
Verder gaat de dikke lijn dwars
door de Klnsche golf en omvat eeni
ge eilandjes, welke voor Rusland een
bijzondere zorg beteekenen ten aanzien
van deze golf
3e. Twee schiereiland fes la het
Noorden. In hel Noorden van lap
land loopt de Finsche grens langs
de schiereilanden Rabatsji en Stred-
ny. dit uiterste kleine gebied zou
Rusland zij Kola willen voegen.
i«. Een gebied ia de Fiasche golf
vaar eoa v laat basis. De Sovjet stalt
voor dat Finland een klein gebied
aan de Westkuv' htl den toegang tot
de Finsche golf aan haar zoo ver
pachten. dit is vermoedelijk de ha
venplaats llangA; dit punt is reeds
eenige malen door de Sovjet g*
noemd.
In ruil zou Finland voor de voorgestelde
grenswijziging» n een gebied in Sovjet Rus
land terug ontvangen, tweemaal zoo groot
als het gebied dat Finland aan Rusland zou
geven.
Op de kaart overziet men Finland'» kleine
„Maginotlinie'een bolwerk van duizenden
meertjes, moerassen, rotsformaties en wou
den.
Olt nummer beval 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: Plaatselijk och
tendmist, overigens halfbo-
wolkt tot betrokken, geen
regen van betaekenls. Iets
kouder dan gisteren, meest
matige O. tot Z.O. wind.
WETSONTWERP VOOR NIEUWE
LEENINGEN INGEDIEND.
Ingediend ie een ontwerp van wet tot het
aangaan van een of meer geldleeningen ten
laste van het rijk.
Ter toelichting zegt de minister van fl«
nancièn:
Aangezien de vlottende schuld tot oen
aanmerkelijk bedrag la opgoloopen, terwijl
een verdere stijging niet zal uitblijven, gcht
de minister het noodig, te kunnen beschik*
ken over een wettelijke machtiging tot het
aangaan van een of meer geldlceuingen,
welke voldoende ruimte geeft om op gun
stige tijdstippen aan de ieeningsbelioefte
van het rijk te kunnen voldoen. Wel te
van de machtiging, vervat in de leeninge-
wet 1936 nog niet ten volle gebruik go-
maakt, doch de ingevolge die wei nog be
schikbare machtiging tot het opnemen
van f 200 millioen biedt voor de naaste
toekomst niet voldoenden armslag.
Gevraagd wordt daarom een nieuwe
machtiging tot een bedrag van f 300 mil
lioen. dwx een bedrag, overeenkomende
met dat van de vorige machtigingsweb
Brand in
Broeiing van veevoer de oorzaak.
Hot vaar woodda op do bo
venste verdteptag, die geheel alt-
Door onbekende oorzaak te gister
avond omstreek» zeven uur een felle
brand ontstaan in oen complex van
drie gebouwen van de N V W. A.
Schollen» Aardappelmeelfabriek te
Fox hol, in de provincie Groningen.
Het vuur breidde zich zoo snel uit,
dat de plaatselijke brandweer as
sistentie moest vragen van de brand
weer te Groningen. Deze vertrok on
middellijk na het alarm met de mo
torepuit naar Foxhol.
De brand schijnt te zijn ontstaan in
het middelste gebouw.
■at viel moe.
Naar nader vernomen wordt, blijkt do om
vang van den brand gelukkig niet groot ta
zijn jreweosb
Om negen uur ontdekten omwonenden, dat
er brand was in het middelste der drie gebou
wen. n.1. dat, waarin do veevoederfabriek
Is gevestigd. De brandweer van Hoogezand
was spoedig ter plaatse en bood den strijd
tegen het vuur met twee stralen op de mo
torspuit en een straal op de fabriekaleiding
aan. Zij kon niet verhinderen, dat de boven
verdieping. waar tweehonderd balen veevoo-
der lagen, geheel uitbrandde. Het gelijkvloers
gelegen laboratorium kon zij met veel in
spanning behouden. Wel ontstond hier veel
waterschade.
De brandweren uit Groningen en Sappe-
meer, die te hulp waren geroepen, behoefden
geen dienst te doen. Zij konden om tien uur
inrukken.
De oor/aak van den brand wordt gezocht
in broeiing van het veevoeder.
«•legatie Ie Moskee
De Finsche delegatie la gisterochtend om
7 uur 40 Arusterd tjjd te Moskou aangeko
men. Ook llakkakainen. de Finsche chef
van het protocol is meegekomen.
Ook de gezanten van Zweden en Dene
marken en de gezantschapssecretaris van
Noorwegen te Moekou waren aanwezig.