Op reis door Polen Potlood van den moordenaar gevonden Wij lazen voor U Gevaar voor overstrooming dreigt Mr. Rost beleedigt ministers Inlijving lichfingsploegen 1939 en 1940 De vlocht van Mo'otofs verbee'ding Duitsch tankschip gezonkt K wak zal vers „beroepsmisdadigers' IJZER- EN STEENMASSA'S VERSPERREN DEN LOOP DER RIVIEREN. (Door onzen Berlijnschcn correspondent). BERLIJN. Nov. 1990. Van het punt, waar w(j ons bevinden, slaan wij den Weichsel Rade, tiet tooneel van zoo\ee! tragische geliourtenissen in «Ir achter oivs liggende maanden: en onwtlle keurig moeten wij onszelf bekennen, dnt de Polen gedurende do twintig jaar dat zij onbeperkt lieer en meester waren in hun land. bitter weinig hoblien gedaan om de rivier l>o\ aarlmar te maken. Men heeft zich weinig of L'con moeite gegeven om de tal rijke zandbanken op te ruimen, die de scheepvaart op tal van plaatsen bemoeilij ken of zelfs vrijwel onmogelijk maken. Stroom versnellingen behooren hier even min lot «Ie uitzonderingen. Neen. Polen heeft zich klaarblijkelijk weinig gelegen la ten liggen aan deze torh zoo belangrijke verkeersader. Kerst op hel vroegere Pruhri- sche gebied Is te zien. dat de Weichsel aan handen gelogd cn bedwongen Is. BRUGGEN IN DE LUCHT GEVLOGEN. Naast het stationsgel»ouw van Dlrechau Maat een klein huls: in een van de muren <'nar\an hebben de Polen, om een vrij uit zicht te krijgen op de beide Weirhselbrur gen, een soort venster gebroken Daarneh- or zat in den morgen van tien l«ten Sep tember de Poolvhe officier, die door een druk op den knop de lading dvnnjniet onder do beide bruggen tot ontploffing moest brengen. Een Poolsch spoorweg beambte van Duitsrhe afkomst bad erhter voor spion gespoeld en de Duitsrhe leger leiding wist nauwkeurig hoe de eleetrisehe leidingen liepen. Duitsrhe vliegers hadden dienzelfden late» September opdracht gr kregen, hel buis te ventielen; maar de eene bom viel ongeveer 15 meter v«V»r bet huls, In de hal van liet «dnftonsgettouw en en andere kwiun te land 10 meter achter het huis. in do richting van do bniggen. Het gelukte den Polen om, In weerwil van bet voortdurende mn< hinegeweervuur der Dultsrherv do vernielde kabels te heretel len; en znb konden zij. met ongeveer een uur vertraging, de bruggen toch nog in de lucht laten vliegen. GEVAAR VOOR OVERSTROOMTNO DER LAOER CELEGEN STREKEN. Het zijn echter niet slechts de bniggen van Direchau, die dit lot hebben onder man. maar ook do spoorbruggen bij Gran deur, Konion en Thorn en vordor dc ge wone bruggen bij NVoezInwek. PJock eg Chierzanovv. Ilijna met Mn slag warm alle rrbindingen mor do Wrichsel van Dir- schnu tot Modlin vernield. Niet slerbts In het belang van het herstal van bet verkeer tue^cben het hart van Duitschlnnd en Oost-Prui- sen en Polen moeten deze bniggen spoedig vernieuwd worden, doeh bet feit. dat de ijzer» en stomma*- sa's der vernielde bniggen in het ri vierbed liggen, dreigt ook voor de naaste toekomst een onmiddellijk gevaar te wonlen voor het geboete land. Kleinere rivieren, die door de re*ten dor ongeblazen bniggen geheel rijn afgedamd, overslroomen roods het omliggende land. Wanneer do Welch*el begint te waascn en bovendien hot Ijs zich In l>eweging zet. beitnat bet groote gevaar, dat uitgestrekte gebieden door watersnood geteisterd en de nog staande brugdcelen weggesleurd zullen worden Derhalve zijn op bet oogenbllk duizenden handen aan het werk. om de vernielde brugdcelen uit da rivier te ver wijderen. t ALS HET IJS KOMT Het l« voor de beweer* van bet omlig gende land te hopen, dat men daarmede gereed komt voordat de iisgnng inzet. Het behoeft geen betoog, dat de Weichsel door deze vernletln^m no- minder bevasrl«aar i*» geworden Ik» Duluchers zijn er echter vast van overtuigd, «lat zli de rivier binnen niet al te langen tijd onder de knie hebben Hef i* op het «ogenblik nog slechts aan weinigen vergund, een torhtie op deze machtige Hvter van Thorn stroomopwaarts in de richting van de vroegere Russische grm« te maker», Ion-raam vaart «Ie stoom boot onder de \rrnle»de spoorbrug door Wij wernen een blik arb'er on*. on de knrnkte Hsf'eVe sttf-ooet van de stad Thorn. met ha*»r vele torens; re.-hts en Hnk« van ons ligt een merkwaardig, melancholiek land- Geedcht op d« Weichsel vanaf de slotpoort te Graudcnz. Op den achtorgrond ziet men d« vernielde spoorbrug en daarvóór een 1030 meter lange noodbrug, door de Duitaohe arbeiders in ijltempo aangelegd. schap, dnt ons een denkbeeld geeft van do enorme uitgestrektheid van Oost Kuropn. Dan komt de ui'monding van de Drewenz in zicht, iiet riviertje dat tijdens den oorlog eenige dagen lang oen groote rol speelde. HONDERDEN VLIJTIGE HANDEN WERKEN DAG EN NACHT AAN HET HERSTEL. Op den driehoek tusachen Weichsel en Drewenz verheffen zich de ruïnes van Or- denslnircht: de steenklomiien leggen wel sprekend getuigenis af van den strijd in vroeger eeuwen, van de zware nederlagen, die de Duitsehore toen tegen dc Polen en Li- toners moesten lijden, Iets v»rd -r stroomop waarts lag de vroegere Russische grens. Wij hebben n'cmand noodig om ons te zeg gen, wftnr zij zich precies bevond. Dal is mei één oogopslag ie zien aan den vorm vnn «Ie rivier, aan het ongereguleerde ri vierbed, Wanneer de duisternis volt, staan wij op den linker Wefchvdoevcr tegenover de stad Thorn. Duitsrhe pioniers hebben van twee pontons een veerboot gemankt, die door een sleepboot getrokken, hel ver teer over «Ie rivier mogelijk maakt. Hu net licht van schijnwerpers worden vracht- en |M>r«onennuio's ingeladen en aan den ande ren oever afgezet. Aan de overzijde, op den Noordelijken oever, verheffen zich indruk wekkende gebouwen van de oude Ordens- stad Thorn, de schoone gothisrhe Maria- kerk en de ruïne van den ouden burcht. In bet Westen ziet men nog in het avondrood de lijnen van de vernie'de autobrug. Aan andere zijde. In bet Dosten, ligt in het licht der schijnwerpers «Ie opgeblazen spoor brug, waaraan des avonds en des nachts honderden handen werken Het dramr f; Le'dschendam BLOEDVLEKJE AAN DE PUNT. DE GRUWEL-AUTO HAD PECH. Betreffende «len moord op tien veehouder Vim der Horst te Lrischcudnm zijn twee nieuwe aanwijzingen ontdekt. Kr Is namelijk bij bet lijk van tien veehouder een potlood gevonden, tint aanvankelijk door een belang stellenden toeschouwer uit Leitlschentlnm is opgeraapt en mee naar huls genomen. Dit feit Is later ter oore van de |x»litio gekomen, die onmiddellijk het potlood bij den bezitter beeft opgevortlerd. Men veronderstelt, dat dit potlood aan den dader en niet aan tien ver- slngene beeft toebehoord, daar het een geheel nieuw potlood is, dat slechts nnn de punt iets is afgerond, doch verder wnarsehijrilijk nog niet is geslopen. Bij navraag Is getdeken. «lat Van der H«»rst nooit nieuwe potiooden bij zich droeg, doch altijd kleine stompjes. Aon bet einde van het potlood bij «Ie punt, bevindt zich ©en bloedvlekje. Het is een geel. zeskantig jiotlood, ge merkt no. 2 Klite 1'cncil i'.H.H. Auto rood tegen hok. Voorts is komen vost te staan, dat de «lader op den grooten rijksweg nabij Zoetermeer niet zijn auto tegen een bek is gereden. Arbeiders, «ito aan den uxjorweg, welke langs «len rijksweg den Haag Gouda loopt, werkzaamheden verrichtten, hebben Vrijdag mhidug omstreeks half vijf een auto met zeer gfoote snelheid bet via<lur! bij «ie Xutriciu- fubriek te Zoetermeer zien oprij«ien. De auto verliet nanvankeiijk den rijksweg om de rechlschc baan te kiezen, waarlangs men het dorp Zoetermeer bereikt. De mnn heeft toen blijkbaar gezien, dat hij van «len rijksweg af ging. hetgeen niet zijn bed«»cling is geweest. De spoorwegarlwider* hebben hein hien plot Heling zeer krachtig booren rem man. wnnr- na tuj het stuur snel naar links omgooide om weer op den rijksweg terug te komen. Dit gelukte, doch de man was al zoo ver op gereden, «lat hij ter hoogte van het hek. «lal «len rechtschen weg van «te tniddenboan scheldt, was gekomen. Aan het eind van dit hek bevindt zich een «iikke massief ijzeren trekstang, die aan de eene zijde aan de laat ste pnal vnri het hek is bevestigd en de nn- dere zijde in «len gmnd is gegraven. De rnnn heeft dezen trekstang finaal mid«iendoor ge reden. Dit werd e«"bter Dinsdagmiddag jias ontdekt door een hulparbchler uit Zoeter meer, die herstelwerkzaamheden aan «ien weg moest verrichten. I)nar hij eenige dagen niet in orde is geweest en niet oj» de hoogte was van het geleurde in LeidsHiendnm, heeft hij deo volgenden dag, dus Woensdag pus de politie van een en ander in kennis gestehf. Bij onderzoek ter plaatse vond men aan den stang die vlak hij «Ie paal midden door gebroken was en met het andere einde nog in den gromi stak, sjioren van olie en zond. Verder vond men nog een stukje band van «len zijkant van liet loopvlak, deze band is vermoedelijk een Englebertband in luxe- uit voering. 100 K.M. per uur. De spoorwegarbeiders, die de auto hebben zien rijden, verklaarden dat deze ojj het oogenhlik «lat hij van rechterrijbaan op den hoohlwcg terugrce«L een vaart van on- geveor 100 K M. per uur moet hebben ge had. hetgeen ook wel aannemelijk is. gezien de krach' waarmee de massieve trekstang is doorgereden. Het sjireekt vanzelf, dnt de auto van voren zware beschadigingen moet heb ben gehad. Ook met den achterkant schijnt liet voertuig den stang geraakt te hebben, daar de spoorwegarbeitlers den achterbumper los zagen hangen. Deze twee aanwijzingen worden door de politie natuurlijk nauwkeurig bestudeert. Indien particulieren hieromtrent nog eenige aanwijzingen zouden kunnen geven, worden zij verzocht zich tot den burgemeester van Lcidschendam te wenden. Wser in het verdachtenbankje. Naar men zich zal herinneren, heeft het Eerste Kamerlid, Mr. A. J. van Ketenen zich indertijd met schriftelijke vragen tot «len minister gewend om inlichtingen te ver krijgen over het feit, dat h«»( auto-nummer van zijn pariijgcnoot. bet Eerste Kamerlid Mnarsmgh, telkenmale door dc militaire autoriteiten werd genoteerd. Naar aanleiding hiervan schreef «Ie hoofd redacteur van het Nationale Dagbhul. mr. M. M. Host van Tonningen, een artikel in genoemd blad, getiteld „De onridderlijkhcid van minister van Dijk", en waarin «Ie oud- minister er van beschuldigd werd de eer van een Nederlandsch burger te hebben be smeurd. Wegens smaadschrift eischte de Hnagschc rechtbank gisteren tegen Mr. Rost van Ton ningen een geldboete van f 200 subs. 100 du- gon hechtenis, plus oen voorwaardelijke ge vangenisstraf van één maand met een proef- tij«l van 2 jaar. De officier van -ustitie herinnerde er in zijn requisitoir aan. dnt het niet do eerste keer is. dat verd. wegens beleediging van een minister bier terechtstaat (men denkc aan bet geval-Goseliftg). Verd.. die gcdeeltelyk zelf zijn verdedi ging voerde, beriep zich er «>p, den heer Mnareingh tegen een beschuldiging van spi- onnage te hebben willen verdedigen. Uitspraak 16 November. Schors ng telefoonverkeer mogelijk IN VERBAND MET DEN STAAT VAN BELEG. GEEN VERANDE i RING IN DEN TEITEL1JKEN TOESTAND. De opperbevelhebber van Land- en Zee macht heeft bepaald, dat voor liet in staat van beleg verklaarde gebied de. telegraaf- n tclefoonvvct in dien zin wordt gewijzigd, «lat bet militair gezag ten opzichte van het telegraaf- en telefoonverkeer alle man'» regelen kan gelasten, welke het in bet belang van den staat noodig oordeelt. Het kan eveneens overgaan tot schorsing van iet telegraaf- en telefoonverkeer. Ook kan liet militaire gezag afwijkingen van do bcdieningsvoorschriften gelasten. In een algemeene bekendmaking wordt in bet in staat van beleg verklaarde gebied het telefoon- en telegraafverkeer (ook per radio/ formeel geschorst. Echter blijven ontheffingen, welke verleend waren van «Ie sinds April geldende schorsing (K B. van ÏT» April 1980) ook nu voorlmplg van kracht. In «len feitelijken toestand komt hiermee geen verandering. Dc RcKceringspcrsdienst meldt: Dezer dagen heeft een publi catie plaats gehad omtrent de Inlijving van ploegen dienst plichtigen van de lichtingen 1939 en 1940. (Zie ons blad van 31 Oct.. - Red.) Aangezien nader is bepaald, dat binnenkort nog an dere ploegen van deze lichtin gen worden ingelijfd, volgt hier een overzicht van ploegen, die, onvoorziene omstandigheden voorbehouden, op de daarach ter vermelde data worden inge lijfd. LICHTING 1931. Ie regiment genietroepen. 2e ploeg 5 Fcbr. 1940 2c regiment genietroepen. 2e ploeg 20 Nov. 1039 Torpedisfen 2e ploeg 20 Nov. 1939 Regimenten veldartillerie, niet bestemd voor 'n troinnfdoe- ling, 1c ploeg 18 Dec. 1939 Regimenten veldartillerie. l»e- stemd voor een trcinafdee- ling. 2e ploeg 18 Dec. 1930 Paarden verzoi-gers reniontede- pot. 3e ploeg 20 Nov. 1939 Zeemacht. 2c ploeg 3 Jan. 1040 LICHTING Bataljon geneeskundige troe- t»en. Ie ploeg jj nee. i Bataljon geneeskundige troe- l*n. t, l.looir s Korps motordienst. Ie en 2e b'4** 20 Nov fl Compagnie intendancetroepen. Ie en 2e ploeg 20 Nov fl Regimenten luehtdocIarUllerie. Ie en 2e ploeg g Regimenten motornrtillerie. Ie Ploeg 18 Dcc. I Korps rijdende artillerie. Jc Ploeg 18 Dec. i Artillerienieetafdceling. Ie P'0*1* 8 Jan. 1 Regiment kustartilerio le Plix-K II f)«. Eskadrons pantserwagens, lc en 2e ploeg 15 Jan. j| Zeemacht, le ploeg 13 Mrt. ij Onder de op te roepen dienstpUchtk zijn niet begrepen zij. die zijn bestemd v< officiersopleiding ol voor opleiding tot 1 der-officier administrateur. Zij, die vrljstellinq wen*!, Dienstplichtigen van «ie hiervoor veni de ploegen, die vrijstelling wegeng winnerschap of wiens pcreooniijko 0.. baarheid dan we' uitstel van eoi ning verlangen, kunnen daartoe aan*;i doen. Voor zoover inlijving in N'ot her geschiedt, moet de aanvraag nu t meesten spoed worden ingezonden, het vrijstelling, dan moet «Ie aanvraag of vanwege «len dienstplichtige- word3| cinnn bij don burgemeester Geldt b«| stel van eerste oefening, dan moS dienst plicht ige een schriftciijk ver zoek jM ten aan den minister van Defensie bijj keur door tusscbenkomst van den ijj meester. Is <l«» reden van het v«>rzoekl gen in studiebelangeu. dan moet eenl klaring worden bijgevoegd, afgegeven i het hoofd van «Ie onderwijsinrichting.] moet op worden gerekend, dat uitstel eerste oefening slechts oi> uiterst bept schaal zal worden verleend. CHAMBERLAIN WIL ER NIET OP INGAAN. WEINIG KRUGSNIEUWS IN HET LAGERHUIS. I11 zijn wekelijkschc verklaring in het La gerhuis, heeft ministerpresident Chamber lain gisteren verklaard, dat niettegenstaande de buitengewone koude en vochtigheid, het Rritschc expoditieleger zijjn taak tot het vor- sterken van de verdedigingslinies van hun sector aan het front voort zet Voortgegaan wordt met het vernielen van Duitsrhe duikbooten. doch ook de Brilsche koopvaardij heeft enkele schepen verloren. Niets is evenwel geschied, dnt het vertrouwen schokt, «Int men de bedreiging vnn de duik booten (e boven zul komen. Luchtgevechten. In de afgeloopen week zijn een aantal gc- vechten geleverd inet Duitsche vliegtuigen, die of wel verkenningen uitvoerden, of wel poogden convooicn aan lc vallen. Dc Brit- sche schepen en vliegtuigen leden geen ver liezen. noch werden zij beschadigd. De vij and daarentegen leed wel eenige verliezen, hetgeen dc hooge dunk, welke men reeds had over de kwaliteit van «Ie gevechtsvliegtuigen en «Ie kunde en moed van de bemanning, heeft hovestigd. Ken zeer dapper stukje was dc succesvolle verkenningsvlucht hoven Noordwest Duitoch- land, vvuarbij waardevolle foto's werden go maakt. Molotol's rede. Ten aanzien van de rede van Molotof zei- de Chnmbcrlnin. dat deze met spanning te Berlijn werd verwacht, doch iiij is van moe- ning. «lat de rede daar eenige teleurstelling zal hebben gewekt. De rede wordt door de Britsche regeering met zorg bestudeerd. In zijn bede van 31 Mol heeft Mo lotof gewaarschuwd, dat zijn regee- ring niet in een internationaal con flict Introkken wonschtc te wor den Molotof zeide toen ook* ..Wij steunen de zaak van den vrede en het voorkomen van iedere soort van aanval" Dit is ook het standpunt van de Britsche regeering en Chamb«*r- lain verklaarde niet te willen ingaan op de vlucht van de verbeelding van Molotof. waarmede hU de doeleinden vnn de geullieerden heeft bespit ken. Deze doeleinden heeft dc roget ring in duluelijke bewoordingen uil cengezct en zi- vertrouwt, dat «ie groote meerderheid van de mogend, heden deze ten volle waardeert. De hulp der Engelsche kolotj In de laatste dagen heeft men een op lende betoogiug gezien van «b- nu neen/a ten vastberadenheid van het Britsche ia riuin. De besprekingen met de veria woord ige rs van Indié en de dominions reeds begonnen. Het imperium heeft reeds getoond 1>« te zijn vnn een cdclmocdigen geest dig samen t«» werken, hetgeen getuigt, de verschillende rassen overtuigd zijn, de bedreiging van Engeland ook hun beid en welzijn bedreigt. Het ligt in de bedoeling van de regoc de nienschelijke kracht van de kuloniéi zoo doeltreffend mogelijke wijze t<- ge] ken, De ininisterijpresident wees er op. ook Britsche onderdanen uit de kolt» dienst kunnen nemen bij het leger. Eigen bemanning opende d«i tcrdichtc schotten. Een Engelscho kruiser had op 21 0t ber het Dultschc tankschip de „Fricdd op de Caraihische Zee ontmoet, zoo de ..New Vork Times H«-t tankschip t met gedoofde lichten. De commandant vt den kapitein van de „Friedrich", waan zonder licht voer. waarop werd geantwg dat de verlichtingsinstallatic defect was. kruiser gaf toen beve» te stoppen, doek tankboot gal hieraan geen gehoor en weerde, dat de machines niet wert Toen «le klïliMr het hevel herhanlde. st do ..Friedrich" Een detachement gi pende manschappen begaf zich nan De bemanning van het tankschip, een V tigtal Duilache zeelieden. l>evond zich de reddingbooten. De Eneclschen gel) do Duitschers zich van do booten te v« deren, doch de Duitschers weigerden' Toen verscheen de kapitein van „Friedrich", die den Engelschen officier dedeelde. dnt de waterdichte schotten is geopend en de kleppen kapotgemaakt, zinken dus en doen hot beste met 00 pen neer te laten" Het Engelsche «Ictl inent verliet daarop liet vijandelijke dat zonk met een lading vnn -10.000 l«fl Mexicaan sche petroleum welke op 19 ber aan boord waren genomen. Dc bemanning is door den kruiser Jamaica overgebracht en daar neerd. DE WET TE TAM. In een artikel in liet orgaan van de Vereen. „Tegen dc Kwakzalverij", wordt betoogd, «lat de wet dc kwak/alvers veel te goedmoedig behandelt. Een der oorzaken van het op onrustbarende wijze voort woekeren van de kwakzalverij ligt, aldus het blad, in die tamme wettelijke Ivepalingen, die de kwakzalverij stempelen tot een overtreding. Dat is niet zoo heel erg: ict*,%waar» voor ie in eerste instantie voor «len kantonrechter komt en pns in appél voor de recht bank en nooit voor het ge rechtshof. En dat is Iets. waar je maximaal driehonderd gul den boete voor kunt krijgen en, na* bij herhaling van mis drijf (o nee: van de overtre ding) binnen twee maanden na de vorige veroordeelipg, hoogstens twee maanden hcch ten ia. Onder die milde beschou- wuigHWijze haèft de kwak zalverij zich in ons land ontwikkeld tot een euvel, dat wij niet aarzelen een vorm van beroepsinisda- digheid to uoemen, Alle elementen daarvoor zijn aanwezig: het winst Ito- jug; de opzet tot bedrog: in vele gevallen ook nog het aan nemen van een valschc hoeda nigheid („dokter" voor den naam). En het gevaarlijke is. dat dit t»edrog niet steent* de slachtoffers ervan geld kost iets wat in andere strafbe palingen als zoo Iets ernstigs wordt beschouwd en liestraft maar dat hei nok des men- schen gezondheid in gevaar kan brengen en dikwijls brengt! De zwaarte van de tegen een feit bedreigde straf mar keert dc afkeuring waarmede het publiek dat feit bezit. Wel nu: parallel met de ongeloof lijk en langzamerhand onver» klaariatar geworden zachtzin nigheid van den wetgever te genover de kwakzalverij gaat de zachtmoedigheid, waarmee de ojieulmre mee ning dezen vorm van bedrog begroet. vindt lilt zoo erg niet cn ..nicn'' heeft nog altijd een soort mystiek geloof, «iat een heeleboel „wonderdokters"' het toch veel lictor weten dan de echte, de „officieole" medici. „WAARLIJK, DE TIJD 18 RIJP...." Het Volk (S.D.A.P.) neemt nog eens de coalitie tot uit gangspunt van een beschou wing. Samenwerking tusschen katholieken en anti-revolu tionnairvn. aldus het blad. zou nog wel gaan. indien de katholieke oude garde. die. onder de nawerking van de negentiende eeuw sche orten teering op het liberalisme, in het economische aan de libo» ra len verkleefd bleef, «iej kens mocht uiideelcn. daar het hecht cement j rechtsche coalitie, dat den lijd en vooral «loorj nieuwe economische teering van het katholid| verpulverd Is. De coalitie is geen 1 van diepere Icvcnsbe wïng. In wezen is zij gei uit negentiende eeuw schel derlnndscho v erhoudio) die hun tijd hebben "verle Ware zij een wezenlijke van protestantisme en licisme, dan zou men ook elders hrblien aantreffen. De unio niydl P de geheimzinnige l>aa4L W «»«*n ihIcIo waan gehWl^K Juist in dc geestelijkdia gaapt tusschen de stasU tij en «Ie anti n-v<«hitionna_^ een «Ik i" klove- tusscben «lc katholieke protestantsche levcnsN wing Vandaar, «lat de tic, die zoolang het stil J dige beeld van ons 1» heerecht, geen enkele j lijke vrucht van lietet heeft afgeworpen. Waarlijk, de tijd is rijp* een nieuwe orionteeruig. een meer zuiver »tcllen ware verhoudingen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 6