I
„Geen dag langer oorlog dan ooodig is"
Wij lazen voor U
HERFSTKLEUREN
Chamberlain
Het vak verleerd
Duitsche steenkoolmijnen
onder hoogdruk
Rantsoeneering op
steenkool in Engeland
Notarissen opgelicht
Afscheid
voor
langen
tijd
Remmen
INDIEN EEN BEVREDIGENDE
REGELING KAN WORDEN VER
KREGEN.
De Lord Ma vors show, do groote plech
tige janrlijksche rijtocht van den Lord
Mnvor door de straten van Londen, vooraf
gaande aan zijn ambtsaanvaarding, welke
traditie dateert uit 1253. is gisteren voor liet
eerst sinds 101) jaren niet doorgegaan we
gen» den oorlog.
Dc nieuwe burgemeester. Sir Willlam
Cnxen. heeft de rit per auto gemaakt. Alle
vertoon was achterwege gelaten. In plaat»
van het gebruikelijke banket werd in het
Mnnaion House een noenmaal gehouden,
hij welke gelegenheid «ir John Sjmon een
rede voorlas van Chamberlain; dc premier
was n.l. door een jichtaanva! verhinderd
zelf aan te zitten.
Doven den zetel van den Lord Mavor hin
gen drie vlaggen: de Union Jack. de Fran-
acho driekleur en de vlag van Polen.
GEWELD VOOR GEWELD.
Chnmlierlain, over den oorlog sprekend,
noemt iu zijn rede de Duilache regeerder*
„hardnekkige Heden", aan wie Dultschland
de leiding van zijn Int hefft overgelaten."
„Voor hen, die slecht» de taal van ge
weld spreken", aldus de rede, „is geweld
het eenIge antwoord en daar wij gedwon
gen zijn geworden de wapen* op te nemen,
zullen wij deze niet neerleggen aleer wij
verzekerd zijn dat Europa bevrijd Is van de
bedreigingen, welke het loven van zijn
volken zoo lang beeft verlamd."
DE VREDESBOODSCHAP.
Het lijdt geen twijfel, zoo gaat de pre
mier verder, dat gij allen de mcdodnoUng
hebt gelezen, welke door H.H.M.M. Konin
gin Wilhelmina en Koning Leopold zijn
gericht tot 7..M. den Koning zoowel nis tot
don president der Fransrhe republiek en
den Duitachen Rijkskanselier, ledereen zal
de verheven motleven waardeeren, welke
de beide Souverelnen er toe hebben go
bracht aldus Hun goede diensten aan te
Meden. In de hoop. verdere uitbreiding 'o.'»
den oorlog te voorkomen. Ik gdbf toe. niet
zeer hoopvol te zijn op een bevredigend
antwoord van don Dultschcn Rijkskanselier,
gezien de ondervinding.
Niettemin wenachen wtj den oorlog
geen dag langer voort te zetten dan
noodzakelijk Is, indien op een an
dere wijze een bevredigend* rege
ling kan worden verkregen. Het zal
lntussohen de plicht zijn van de
regeering van Zijne Majeeteit, Zijne
Majesteit een advtea te geven over
den aard van het antwoord, dat
hij dient te geven, doch wanneer
wij dat kunnen doen, zal het na
tuurlijk noodig voor ons zijn, over
leg te plegen met de Dominions en
onze vrienden en bondgenooten, die
in den strijd schouder aan echoa
der mei ons steen.
EEN ALLERVREEMDSTE OORLOG.
Intussclien zou ik. aldus Chamberlain,
een paar opmerkingen willen maken over
dezen allen, reemdslen oorlog, welke in den
vorm. waarin hij tot nu toe wordt (tVOMd,
voor degenen, die zich de jaren 1911/18
herinneren, meer oen soort van beleg dan
oen oorlog moet schijnen.
Wij weten niet, hoe lang deze phase zal
duren en of het op eenlg oogeublik niet ral
veranderen tot een hevig conflict. Doch in
ieder geval kunnen wij zien, dat de positie
van de geallieerden wanneer do weken
voorbij gaan. eerder versterkt zal worden
dan verzwakt.
Het verdrag, dat wij en onze Fran-
sche bondgenooten met Turkije heb
ben gesloten, zal een machtig in
strument zijn voor den vrede van
Zuidoost-Europa.
Aan den anderen kant heeft het paet
tusechen Duitschlnnd en de .Sovjet Unie
Inderdaad groote voordeelen opgeleverd voor
de Sovjets, doeh Dultschland alleen verne
dering en verlies gebracht.
DE NEUTRALITEITSWET.
De intrekking van de neutraliteit»-
wet in de Vereenigde Staten i» een
gewichtige gebeurtenis, omdat. hoe-
wel het er naar streeft, de neutra
liteit der Voreenlgdo Staten te be
houden. het voor de geallieerden de
deuren heropent voor het grootste
magazijn van voorraden op de ge-
heele wereld.
DE CONTRALE TER ZEE.
Chamberlain behandelde o.m. de klach
ten, die in verband met de contrAle ter zee
gerezen rijn en die sonv» w>l. soms niet ge
fundeerd zijn. De premier drong aan op
meer verdraagzaamheid en zei de, dat de
blaam moet neerkomen op de ministers ep
niet op de ambtenaren.
DE STRIJDMACHT.
Er zijn ree«U groote gewai>ende strijd
krachten gemobiliseerd en zij zullen ge
lijk, z<»o niet grooter zijn dan in den vori-
gen oorlog Al* resultaat van de toenemen
de mechanisatie is de taak der uitrusting
veel uitgebreider, kostbaarder en ingewik
kelder geworden.
Moderne vliegtuigen bijvoorbeeld koeten
drie tot zevenmaal zooveel als hei over
eenkomstige type in 191*. Kr komen dan
ook nieuwe problemen op met het oog op
de buitcniambche valuta.
Onze hulpmiddelen op het gebied van
scheepvaart en valuta zijn ruim, hoewel
niet onbeperkt.
ONVOLLEDIG ONTBIJT.
Chnuiberlain deed een beroep op den b'ur-
«er. die misschien niet genoeg benzine heeft
voor zijn auto en sommige artikelen nan
de ontbijttafel inopt missen, doch op die
wijze meer schepen en ineer bulten landschc
valuta voor den oorlog helpt verzekeren.
Het slot van Chnmlx'rlaing rede wee» op
■ie fundainentceie eenheid van het Ktigcl-
aclie volk en op' den dapperen bondgenoot
Frankrijk. „W ij weten niet hoelang de oor
log zal duren, doch wij moeten er op voor
bereid zijn door te vechten tot de overwin
ning. Ik koester de stellige overtuiging, dat
wc zullen leven en de grondlegging zullen
zien van een nieuwe wereld, waarin vrij
heid en rnenscholijkhcid de plaats zullen
hebben ingenomen van onderdrukking en
de heerschappij van het geweld."
Amerika als behoedster der
Westelijke beschaving
Een rede van
Huil.
staatssecretaris
De Arneriknansche staatssecretaris Huil
heeft gisteren een redevoering uitgesproken
voor een conferentie betreffende intcr-Atnc-
riknansche betrekkingen op het terrein van
dc opvoeding. Huil zeide o.m.
„Een groote schaduw, die zwaar boven
Europa hangt, kan een lange schemering
worden". Dit zou dc nieuwe wereld tot be
hoedster van de westelijke beschaving ma
ken.
Huil legde den nadruk op het belang van
ontwikkeling van cultureele betrekkingen
tusHchen de Amerikaanache republieken en
zeide: ..Hel is niet ondenkbaar dal vele
lichten der westelijke beschaving zouden
kunnen worden verzwakt of geheel uitge
doofd Het zou zelfs kunnen zijn. dal de
nieuwe wereld de hoede op zich z.ou moeten
nemen de handhaving van hetgeen die be
schaving tot stand hoeft gebracht, om dit te
beboeren voor «Ion tijd. waarop dit licht
weer algemeen kan zijn in dc gcheelc we
reld",
.NACHTMERRIE".
Onder dit hoofd lezen wij in
de Maasbode (r.k.) het vol
gende stukje;
„De Mijnwerker", orgaan
van den Katholieken Mijn-
we rkersbond, vestigt de aan
dacht op de aoc.-dem. „Wer
ker', die gruwelberichten be
vat over de „verroomscbing"
van het Staatsmijnbedrijf.
„Stel je ook voor. daar zijn
in de Innlste jaren niet al
leen enkele katholieke inge
nieurs en beambten bij de
Staatsmijnen geplaatst, maar
nu zijn er warempel ook nog
ondergeschikte beambten die
voorkeur aan den dag leggen
voor roomsche arbeiders. Het
is gewoonweg ontzettend.
Aan de directie, die uit
drie niet katholieke leden
beslaat, heeft men den euve
len moed gehad een katho
liek als adjunct-directeur toe
te voegen. Bij de vier be-
drljfsingeiileurs der vier
Staatsmijnen bevindt zich ai
één katholiek; in de overige
leidende functies, zoowel op
technisch als administratief
gebied, zijn er ook al enkele
katholieken binnen geslopen.
Waar moet dat heen?
En nu imgcn ze ook nog om
veel katholieke arbeiders in
het bedrijf te krijgen!
Werkelijk aan «Int streven
moet paal en perk worden
gesteld. Wat verbeelden die
lui, die roomschen, zich wel?
Het i* gewoon aanmatigend
om zich te beroepen op het
feit. dat men in een overwe
gend katholieke streek
woont".
De Mnasbode voegt hier
aan toe:
Inderdaad, men moest zich
eens voorstellen, dat de mij
nen in Groningen lagen en
dat de heclc leiding katho
liek was! Het land zou te
klein zijn. Maar het omge
keerde is heel gewoon.
GEVOLG VAN DE WIJZE
VAN STEUN VERLEENING?
I)e Telegraaf schrijft:
Toen de staking op de
bouwwerken van ..Bosch en
Lommer" te Amsterdam nog
aan den gang was. hebben
wij gewezen op het merk
waardige feit. dat van de
wcrkloozen. die de aibeids-
beurs naar de bouwwerken
zond. om er den arbeid van
dc stakers over te nemen,
verschelde nu onbekwaam wa
ren voor de hun toegewezen
taak. Zij waren wel is waar
ingeschreven nis bouwvakar
beiders, maar bleken het
werk volkomen verleerd to
zijn.
„De Aannemer" geeft het
volgende voorbeeld van de
ongeschiktheid van vele ar-
beider*:
De Arbeidsbeurs stuurde op
aanvrage op een werk een
timmerman. Deze verscheen
ook op het werk waarheen hij
gezonden was, doch deelde
den patroon mede, dat hij in
15 jaar niet getimmerd had.
Nu had hij slechts twee lin
kerhanden voor het vak. Daar
hij had hij in de laatste tij
den zich verdienstelijk ge
maakt als lid van een jazz
band en zou zich liever be
schouwen als te hooren tot
het gilde der „artisten"! Tot
zoover „Do Aannemer".
De Tel. trekt nu de volgen
de conclusie:
De wijze van steunverlee-
ning, welke in Nederland
heerscht, heeft er veel toe bij
gedragen. dat men terugviel
op den steun en het beroep
als bijzaak beschouwde. De
ervaringen van alle directeu
ren van arbeidsbeurzen en in
stellingen voor mantschnppe*
lijken steun gaan in dezelfde
richting: het werkzoeken
wordt op den duur ontmoe
digd, doordat men niet wei
geren mag. werklooze gezin
nen te steunen, doch geenerlei
effectleven dwang kan uit
oefenen om de betrokkenen
er toe te brengen, zich nuttig
te maken.
Het gebeurde op „Bosch en
Lommer" toont opnieuw, hoe
dringend noodig het is. dat
in dc wcrkloozen zorg en
steunverleening grondig#
andering komt. dat de kW
ling en het aanbrengen v*
vakbekwaamheid op groot*
schaal aangepakt moet
den en «lat de regeering,
zij naast een sterke i
macht ook een krachtig* cc»
nomische defensie opbotïpS
van de in ons land nnnwea.
ge krachten een veel heter
doeltreffender gebruik mo*
maken dan thans het ge^u
is.
NIET VER GENOEG.
Uit het Volk fs.d.a.p.):
Met krachtige hand leidl
te geven aan de industrif
satie, opdat, althans in dei
oorlogstijd het gemocnscha|
belang heslist, het ligt
in het voornemen van mi
ter Steenberghe. Hij wil
middelen en ad visoenen. E«
algemeen teeltplan voor d<
landbouw, dat richtsnoer ki
zijn voor de geheele productii
speciaal in «lezen abnormal
tijd, de minister wil er ni<
aan. In Industrie en lam
bouw heide zal ook in
logstijd de beslissing over
ken. die werkgelegenheid
voedselvoorziening, «lat
dus zeggen, die het algemei
volksbelang ten nauwste
ken. worden overgelaten aan]
particulieren, die het geheel
onvoldoende kunnen over»!
zien.
Te veel wordt aan het eigen'
vrije beloop der dingen over
gelaten. Ecnige schreden zijn
gezet op het pad naar een
geleide economie, maar op da
weg naar een sluitende oor-
Iogs-economle gaan wij niet
ver genoeg.
Groote hoeveelheden beschikbaar
voor den uitvoer.
Het Duitsche Nieuwsbureau wijst erop, dat
de sleerikoofriroduciio iu Duiisrhland thans
zoo groot is, dat alle opslagplaatsen overvol
zijn en de mogelijkheid niet \nn «Ie hand
goivczen kan worden, dat lijdelijke productie
Inperkingen moeten worden Ingevoerd. Kr
zijn dus rijkelijke hoeveelheden ter beschik
king voor uitvoer, waardoor Dultschland in
staat zal zijn door ruilhandel andere belang
rijke goederen in te voeren of de deviezen-
voorraden aan te v ullen. Overal wordt onder
hoogdruk gewerkt, ook in de mijnen van
Oost -Opper-Silczió en andere Dool sche steen
kooldistricten.
Dc productie is rond 2T» pet. hooger dan
voor het uitbreken van den oorlog. Ook de
productie van bruinkool is geweldig opge
voerd tot ongeveer het dubbele van 191*.
liantsocn van binncnlandschc ko
len verhoogd
I.)e minister voor de mijnen, Lloyd,
hoeft in het Engelsche Lagerhuis
medegedeeld, dat de regeering beslo
ten heeft het percentage van het
rantsoen binnenlandsche steenkool
te verhoogen van 75 tot 100 procent
van het verbruik van het vorige
jaar.
De redenen voor de ranlsoeneering van
steenkool, aldus Lloyd zijn:
1. Voorraden te bewaren met het oog op
een mogelijke ontwrichting van het verkeer.
2. Steenkool ter beoohjfcking ie stellen
voor export om buitcnlamUchc deviezen te
krijgen. Hij voegde hieraan toe, dat do
voorraden in de verbrulksccntra bevredi
gend zijn, doeh dat de omstandigheden snel
kunnen veranderen, waardoor spoedig bczui-
igingMiiaatregelen noodig kunnen zijn.
Het Lagerhuis heeft de nationale Icening-
vvet in tweede lezing aangenomen.
DE „CITY OF FLINT".
De „City of Flint" heeft opdracht gekre
gen na lossing der lading naar New York te
rug te koeren. De door president RooseveB
genoemde gevechtszone moot worden vertno-
«ien.
Chamberlain heeft jicht
Een acute aanral.
Medegedeeld wordt, dat Chamberlain lij
dende is aan een neuten aanval van jicht
en dus niet kon aanzitten aan het noenmaal
in Mansion House, waar hij gisteren een be
langrijke toespraak zou houden.
Chamberlain heeft ook de vergadering
van het Lagerhuis niet kunnen bijwonen.
Sir John Simon las aan het noenmaal do
toespraak van den premier voor.
Koopman staat terecht
De Amstcrdamsche rechtbank veroordeelde
gisteren een kmipman, die reeds herhaal
delijk terecht heeft gestaan, wegens oplich
ting tot een gevangenisstraf van een jaar en
drie maanden.
De man had een tweetal notarissen in dc
hoofdstad opgelicht voor kleine bedragen. Hij
deed een ingewikkeld verhaal, waarin hij
zeide, dat hij een zeer groot pand voor Tnoer
dan een ton wilde koojien. Hij kon bovendien
een drankvergunning koopen, maar daarvoor
had hij direct een dertig a veertig gulden
noodig. De notarissen leenden hem dit be
drag, doch hoorden verder nooit moer iets
van den man. Ook elders in het land heeft
hij notarissen op dezelfde wijze bedrogen.
Weer zijn er kleuren in hel stille boech
Van rood en purper langs de najaarsdreven.
In felle tinten naar het licht geheven.
En gouden strepen over zachtgroen mos.
Dat als fluweel de aarde schijnt te dekken
In 't late zonlicht langs vergeten plekken.
De lijsterbes gloeit wijd in het verschiet.
De najaarslanen zijn tot gulden zalen.
Waarin de blaren rits'lend nederdalen.
Daar Is zooveel, wat ons zijn toover biedt!
En in den avond rijzen paarse luchten.
Als roerloos liggen dorpen en gehuchten.
Dit is een afscheid voor zoo langen tijd,
Het einde van zoovele zomerdroomen.
Gelaten wachtend staan de hoog* boomen.
Nu alles heen wijst nanr vergetelheid.
Naar het vaarwel van blijde zomerdagen,
Waarin natuur haar schatten aan kwam
dragen!
De vogels trekken rocpeud door den nacht,
Naar verre landen, waar de lichte uren,
De lichte maanden zooveel langer duren,
En-even klinkt er weemoed in hun klacht
Dan staan we stil langs late avohd wegen.
We luisteren., en rond ons ruischt de regeu!
Maar in ons hart blijft Immer weer de hoop,
Het weten, dat ook na de zonnewende
We nimmer voortgaan naar het onltekende,
Maar 't al is vastgelegd in duur en loop!
Dat straks liet wonder, na 'l verborgen
groeien,
In zon «a lente weer xal opcnbloeienü
KROES,
Record van Jopie
Waalberg gesneuveld
Maria Lonk 0.9 sec. sneller op de
200 M. schoolslag. Vrijwel dea
geheelen afstand afgelegd met
den vlinderslag!
MAAR JOPIE LAAT HET ER NIET
BIJ ZITTENI
Tijdens wedstrijden te Rio de Ja-
neiro Is de Braziliaansche zwemster,
Maria Lenk, geslaagd het wereldre
cord over 200 meter schoolslag, het»
welk sedert 2 October 1937 op naam
stond van onze landgenoot* Jopie
Waalberg, met een tijd van 2 min.
5G.9 sec., gevestigd te Gent, met 0.9
sec. te verbeteren en te brengen op
2 min. 56 sec.
MARIA LENK.
Maria Lonk, die onlangs nog het wereld
record op de 400 meter schoolslag van De
nemarken naar Brazilië deed verhuizen, leg
de de 200 meter vrijwel geheel af in den
vlinderslagstijl. Deze stijl, die zeer uitput
tend is kan alleen zoolan« volgehouden wor
den door bijzonder krachtige zwemsters.
Het Europecsche record over dezen af
stand blijft natuurlijk in het bezit van Jopie
Waalberg-
Een nieuwe poging van Jopie
Waalberg.
De trainster van Jopie Waalberg, de pre
sidente van de Amstenlnmsche Dames
Zwemclub, mevrouw S. W. de Dood—Koe
nen, was ten zeerste verrast, toen zij van
liet bericht der recordverbetcring van Ma
ria Lonk kennis kreeg. Op onze •vraag, of
Jopie Waalberg binnenkort een poging zou
doen het wereldrecord over dezen afstand
te heroveren, deelde mevrouw de Dood-
Koenen ons mede, dat dit ongetwijfeld bet
geval zal zijn. Zij zal echter niet een Indi-
vidueele poging doen. doch trachten het
wereldrecord te verbeteren tijdens gewone
wedstrijden.
Zonder optimistisc th zijn kan ik toch wel
verklaren, aldus mevrouw de Dood. dat Jo
pie Waalberg een goede kans maakt onder
den tijd van Maria Lenk te blijven Tijden*
de training is zijn regelmatig onder drie
minuten gebleven en eenman! noteerde Ik
zelfs 2 min. 57 dus slechts 01 sec.
boven haar wereldrecord.
De laatste weken heeft zij echter nW
goed kunnen oefenen, omdat zij !a*t van
oorpijnen heeft, doch zoodra zij hiervan
hersteld zal zijn, zal de training intensief
worden hervat.
