Den Haag
Finsche delegatie
Duitschiand en de Lage Landen
I
verlaat Moskou
„N.S.B. ruit
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
geenszins ontmoedigd
„Deur niet
gesloten''
Een Italiaansch-
Turksch pact-
Vlootdemonstratie
in de Fioscbe Golf?
Spoorweg-
catastrophe
in Duitschiand
Officieoze Duitsche
verklaring
op tot rebellie"
1U, Schuren. Tel. Ui (t lUnen). Keiurel») HM.
DINSDAG 14 NOVEMBER 1(31. Jaargang. No. 11(35.
M.V. Org.-Mt J'e'n NeoWaet .«Uter-
ER MOET EENIGE AAN
MOEDIGING ZIJN GEGE
VEN, MEENT ROME.
Onze mrcninp. dat door de ant
woorden der strijdende partijen op
het Belg-isch-Nederlandsche aanbod
rtn porde diensten, de weg naar
medzame overeenstemming nog
niet as afgesloten, vindt bevesti-
in een verklaring van het re-
(Kringspersbureau, dat onze regee-
rin-' oor de ontvangen antwoorden
!e deur geenszins gesloten acht.
Van verschillende zijden is men
rifs van meening, dat de bijeen-
omst van jj. Zondag te Breda van
e Ministers van Buitenlandsche
[aken van België en Nederland uit-
luitend aan deze zaak was gewijd
n spoedig een nieuw initiatief-Den
laag en Brussel is te venvachten.
TALIE OPTIMIST.
De antwoorden van Engeland en Frankrijk
•o schrijft de „Popoio dl Roma", op het
bod van goede diensten van de Koningin
an Nederland en den Koning van Belgil,
ebben de bruggen niet verbrand. Hat ant
ioord van Engeland verschilt in één opzicht
vroegere ministerleele verklaringen, n.L
bet niet als easentieela voorwaarde voor
esondertiandelingen herhaalt, dat ar wij-
Iging moet hom en In de regeering o! In het
legiem van Duitschiand, doch alleen een
•randering ln de politiek van de huidige
hiitsche regeering. In dergelijke omstandig-
ttden zegt bet blad het niet onmogelijk te
chten een formule te vinden om de restee-
ende moeilijkheden te overwinnen. Inmid-
Iels wordt het antwoord van Duitschiand
it spanning verbeid.
IUITSCHLAND ONTMOEDIGD.
Intusschcn Is liet antwoord der Britsche
1 Fransclie staatshoofden gevolgd door de
cherpe rede van den Eersten Lord der Ad-
niraliteit Churchill cn hel is begrijpelijk,
lat de Deutsche diplomatisch-poütische Kor-
espondenz naar aanleiding van het Neder-
indschBelgische vredesinitiatief onder
Beer schrijft:
Zelfs voor optimisten, die In zekere passa-
rs van het F.tigelsche antwoord nog moge-
•jkheden willen zien, heeft de rede van
[hurchill den Imatsten twijfel opgeheven, dat
Ingeland niet van zijn oorlog wil aflaten,
ïpcnlijk verlangt men thans van Duitsch-
and niet alleen waarborgen en garanties
roor een bloeienden vrede, maar bovendien
Icht nien reeds eenigazins het gordijn op
voor datgene, wat men concreet daaronder
irrstaaL In «Ie eerste plaats herstel van het
itatuut van Versallles, wederoprichting van
Wee vijandelijke bastions aan den oostelij-
ten rand en in het hart van Duitschiand,
Soort» instelling van een veilige Oostenrijk
se erbinding met deze bastions.
Wachtsn op het Duitschs ant-
Het wachten Is thans op het offl-
cleele Dultscho antwoord® dat zeker
los zal staan van reacties of uitla
tingen in het buitenland en de zaak
van den vrede zal bezien, uitsluitend
met het oog gericht op de zuiver
Duitsche belangen.
Er moet eealgo
zHa
Reeds eerder wezen wij er op. dat
twee competent*- staatshoofden als die
Overste gearresteerd?
„Verdacht van spionnage".
i Het Tweede Kamerlid de heer de Merchant
d'Ansembourg (n*J>.), heeft aan den ml-
bister van Defensie de volgende vragen ge-
•te! 1;
J Is het waar, dat een overste onder verden-
Hing van spiomiage in arrest is gesteld?
Indien «lit inderdaad hel geval ia. is de
Minister dan bereid den naam of althans de
■pbvancsiottars van ëan naam van den in
prest gestelden hoohlofficier mede te dee-
len. o|»iai een eind wordt gemaakt aan de
ftrdenking. die door een persbericht over
•en arrestatie van dezen aard op alla over
sten van het Nederlandscha leger ia gelegd?
van Nederland en België niet op
nieuw tot een aanbod van goede
diensten zouden zijn overgegaan als
niet van de een of andere zijde,
daartoe een zekere aanmoediging
was ontvangen, dan wel een klein
kansje voor welslagen werd gezien.
Ook de ltaliaansche bladen wijzen
thans op deze waarschijnlijkheid
Bovendien moet niet uit het oog worden
verloren, «lat alle strijdende partijen, even
als de overige Kuropeesche landen met
groeiende bezorgdheid de versterking van
het communistische bolwerk gadeslaan en
de inperking daarvan is een gezamenlijk
doel, waarachter zoowel Duitschiand als
Frankrijk en Engeland zich kunnen scha
ren.
Naast het vele wat verdeeld is er dus
zeker een ding wat vereenigt: een halt aan
Rusland.
De strijd waarvoor de heeren Van Kleffens
en Spaak zich zien geplaatst, is ongetwij
feld een zeer moeüUke.
Ze is echter waard te worden gestreden
en hoewel de kansen op mislukking onge
twijfeld grooter zijn dan die op succes, is de
hand. welke alle Westersche volkeren bindt,
toch mogelijk een springplank, welke tot
succes kan leiden.
Naar h«t model ltslië—Griekenland.
De ltaliaansche bladen melden uit Ankara,
dat de afsluiting van een pact tusschcn Italië
en Turkije, volgens het model van het pact
tusschen Italië en Griekenland, binnen hel
bereik der mogelijkheden ligt..
Komt dit werkelijk tot stand, dan zou het
een tweede, nog grooter* overwinning der
Britsche diplomatie bcteekenen. omdat Mus-
SOUnj dan pructisch naar het kamp der ge
alliecrden zou zijn overgegaan.
Stoica, «ie Roemeensche ambassadeur in
Turkije, is gisteren naar Ankara terugge
keerd uit Boekarest, waar hij geconfereerd
heeft met den Roemeenschen minister van
buitenlandsche zaken over kwesties, Zuid-
Europa cn den Balkan betreffende, welke
van belang zijn voor Turkije en Roemenie.
VERBODEN VERVOER TE WATER.
De regeeringspersdienst meldt:
üp grond van de wet gebruik vervoermid
delen 1930 maakl de inspecteur-generaal van
het verkeer bekend, dat met ingang van he
den 14 November op de volgende wateren
het vervoer verboden is zonder toestemming
vanwege een rijksinspecteur van het ver
keer: het Maaswaalkannnl. de Maas boven
Grave. het Julianakanaal. de Nieuwe Die-
ze boven de Sluis bij Engelen, de Zuid Wil
lemsvaart. het kanaal Wessem-Nederweert.
het Wilhelminakanaal Oostelijk van sluis 1
bij Oosterhout.
ONDERHANDELINGEN MISLUKT
OF TIJDELIJK GESTAAKT. IN
DE TINSCHE HOOFDSTAD IS
MEN VAN MEENING. DAT RUS
LAND NIET DADELIJK MET EEN
ACTIE ZAL BEGINNEN.
ANTI-FINSCHE PERSCAMPAGNE
TE MOSKOU.
Gisteravond heeft de Finsche dele
catie Moskou verlaten Aangenomen
kan dus worden, dat de onderhan
delingen zijn vastgeloopen. Volgens
Reuter heeft «te leider der Finsche
delegatie verklaard, dat niet be
kend is, wanneer «Ie besprekingen
zullen worden hervat.
Volgens United ress zijn ze defi
nitief afgebroken. Ken feit is. dat
het vertrek uit Moskou zonder
eenig bijzonder eerbetoon Is ge
schied. Slechts was een onderge
schikt ambtenaar der Sovjetregee
ring op het station aanwezig.
Het vertrek is geschied op initia
tief der Finsche onderhandelaars,
welk initiatief «loor de Finsche re
geering is goedgekeurd. Volgens
het Duitsche Nieuwsbureau hangt
voortzetting der onderhandelingen
af van het rapport der delegatie.
VLOOTDEMONSTRATIE IN DE
TINSCHE GOLF?
Te Helsinki Is men van meening dat
Rusland niet dadelijk met een actie ral be
ginnen ofschoon men er zich niet over zou
verbazen als er in de eerstkomende dagen
ecu vloot pa rade zou worden gehouden in de
Finsche Golf inct het doel te demonstreeren
dat Rusland in staat is de Finsche schoep
vaart te hinderen alsmede dat een uitbrei
ding van den „zenuwenoorlog" zou geschie
den in de loop dat de druk op het Finsche
economische leven het land tot verdere com
promissen zou brengen. Van Finsche zijde
wordt gezegd dat Finland bereid is zulk
een proef te doorstaan.
l'nited Pres» meldt uit Moskou, dat het
vertrek «Ier Finsche delegatie werd voora?
gegnnn door een heftige perscampagne, wel
ke Finland beschuldigde van weerbarstig
heid en ongencigdheid een verdrag te slui
ten met de Sowjet regeering.
VERRASSING IN MOSKOU.
In diplomatieke kringen te Moskou bracht
het vertrek eenige verrassing, omdat men
daar nog enkele dagen geleden geloofde aan
een vriendschappelijke regeling op grond
van een compromis. De meeste waarnemer»
meenen dat het plotseling einde der onder
handelingen, die tenminste vier weken heb
ben geduurd. Is veroorzaakt door de Rus
sische vasthoudendheid en de weigering van
Finland Hangö af te staan als Maritieme
basis evenais de havens aan de Noordelijke
IJszee. Finland was, naar wordt aangeno-
men. wel geneigd mee te helpen aan een
revisie van de grens bij leningrad en bereid
tot afstand van nog eenige eilanden nabij
Kroonstad maar niet wat het onder Russi
sche controle stellen betreft van llangu,
waardoor de Finsche Golf een Russisch
meer zou worden en Finland beroofd zou
/nn van zijn eenige Oostzee haven welke
gedurende het gehele isar vrij van ijs is.
Alle officieele uitlatingen uit Sowjrtkrin-
gen wijzen er op «lat het Kreml zich niet zal
laten afbrengen van het plan zijn positie in
«ie Baltische landen te verstevigen Het
schorsen der ontierhandelingen werd nog
niet in «Ie Sovvjct-pers gepubliceerd, maar 't
publiek is er op voorbereid door de officieel®
propaganda die een mogelijke mislukking
\«>orspeld, welke werd toegeschreven aan «le
houding der Finsche rrartipunaire leiders,
.lie gesteund zouden worden «loor de Fransch
—•Britsche „aanvallers" en de Zweedsche in
dustrieelen.
Aanval per radio.
Gisteravond lieeft de omroep van Moskou
«le Finsche regeenng er van beschuldigd in
gebreke te zijn gebleven om de Sowjetauto
nteiten in te lichten over «Ion recent en „ge
vaarlijken" was der rivieren in «ie grensge
bieden. De Finnen, zoo werd gezegd, waren
verplicht dat te doen volgens een interna
tionaal verdrag.
Rood» 43 doodon
den bij botsing
ntrslnon
asachen twoo
Zondagavond zijn tnaachon do
Dultscho stations Langliobon on Ro-
songrund oen varia kin g van hot
trajoct Heydebreck Bauarwitz. twoo
personentreinen, vermoedelijk door
nalatigheid van don selnhulswach-
tor van hot atation Rosengrand, mot
alkander In botalno gekomen. Op
dit traject ts onkel apoor.
Tot nn toe ziin 43 doodon oa om
streeks M gewonden te betreuren.
De ernst ven dit ongeluk la toe Ie
schrijven aan bet groote aantal pas
sagier». zulk» met bet oog ep den
Zondag.
De rijksminister voor verhoor heeft
oen commissie van onderzoek mot
spood naar do plaats van het onge
luk gezonden.
CHAMBERLAIN GAAT VOORUIT.
De geneesheeren. «lie den Kngelsrlien pre
mier behandelen, hebben verklaard, «lat do
gezondheidstoestand van den heer Chamber-
lain een verbetering doet zien.
UTAUEN NEEMT 1SM JODEN OP.
De Litausche regeenng heeft erin
toegestemd huisvesting te verleenen
aan FA) Joden, die «loor de nazi's uit
bet Fonische district Suvalki verdre
ven zijn.
Wtj moeten toooen in staat te
zijn oom neutraliteit atrict te be
waren.
Van seml-officieele Duitsche zijde wordt
uit Berlijn de volgende verklaring gegeven:
Een der voornaamste onderwerpen
der internationale persbesprekingen
van de laatste dagen was het zg
Duitsche voornemen om Nederland
en België binnen te rukken.
Van Duitsche zijde bestond, naai
men ln Berlijnsche politieke kringen
verklaart, geen aanleiding ten aan
zien van dit feit in de En gel sche en
Fransche en een deel van de neu
trale pers stelling te nemen, wan:
de Duitsche houding tegenover de
neutrale staten ia ondubbelzinnig
vastgelegd en bekend.
Naar men weet zal Duitschiand.
volgens zijn duidelijke verklaringen,
de neutraliteit van Nederland en
België zoolang eerbiedigen, als En
geland en Frankrijk deze neutraliteit
respecteeren en als Nederland cn
België ziek stil ia staat toon en knn
neutraliteit strict te bewaren.
Wanneer niettemin uitgebreide kringen in
Nederland en België in cn ongewone op
winding geraakten met daarop volgende
zeer nadcelige verschijnselen voor het bin
nen landsche leven van deze staten, en ook
in andere landen ernstige bezorgdheid ont
stond. dan zijn deze staten het slachtoffer
geworden van het onscrupuleus* propagan
dawerk, in de eerste plaats van Reuter en
llnvas. die in oen toegenomen onrust van
Europa een van hun oorlogsdoeleinden zien.
Ten slotte u ook bekend, met welke me
thoden de Engelsche propaganda tijdens den
wereldoorlog werkte, en hoe zij thans weer
vvcrkL
Terughoudend.
De Zwltsertche „BasIer Nachrichten" pu
bliceert een beschouwing van haar meestal
zeer goed georienteerde Berlijnschen corre»
pondent over de Nederlandsch—Belgische
crisis. Hij wijst er op, dat men in Dultsch
militaire kringen zeer terughoudend is om
over deze zask te spreken. Als motief der
troepenconcentraties aan oote grenzen noemt
men slechts de reeds herhaaldelijk geuite
noodzaak der waaiervormige opstelling Ove
rigens neemt men met belangstelling kennis
van de uit Nederland komende berichten
over grens versterkingen.
Minder gespannen.
De militaire medewerker van de „Times"
stelt vast, dst de toestand minder gespan
nen ts. Bovendien is hij van oordeel, dit
de moreele veroordeeling. die de wereld
aan een schending van de Nederlandsct^
neutraliteit zou geven. Duitschiand ook geen
materieel* voordeelen zou verschaffen, het
geen Duitschiand moet beseffen. Op het
«x>grnbUk profiteert Duitschiand, ondanks
de blokkade, van de omstandigheid, dat Ne
derland een groot handelsentrepot Is. Het
zou ophouden dit te zijn. als de Duitsche
troepen de grens overschreden. Nederland
verdeelt op het ooeenblik zijn surplus, in
het bijzonder zijn landbouwproducten, in
twee deelen en Duitschiand krijgt min
sten» de helft. Ook daaraan zou een einde
komen, daar Nederland zijn veestapel In de
winter niet kan onderhouden zonder het
wintervoedsel, dat het uit Amerika invoert.
Nederland wordt nlot bodrtlgd,
zegt Rome.
De ltaliaansche bladen wijden than» zeer
veel aandacht aan Nederland en België. In
de eerste plaats wordt de samenkomst van
minister Van Kleffene met minister Spaak
te Breda van groot* beteeken is genoemd.
De correspondenten van enkele
bladen gaan zelf» zoo ver, dat zij
daarin de mogelijkheid zien van
verdere Nederlandsch-Belglsche stap
pen om tot een vrede in Europa te
geraken.
Wat den toestand van Nederland aangaat
deze wordt hier in het algemeen thans veel
minder zorgwekkend geacht
Virginio Gayda. die voor het eerst eenig
commentaar wijdt aan de vele berichten uit
alle hoofdsleden over ons land handelend,
schrijft o.rn. als volgt:
„De groote en alsnneerende proefballon,
vol met lucht handelend over een s-s.
Duitsche invasie in Nederland. Is dus al
weer zonder eenige explosie leeggeloopen.
Nederland wordt niet bedreigd.
Nederland t* evenmin onder water *e««l
m in een moeras veranderd door de verd*
digende, maar ook vernietigende wateren,
zooals acht en veertig uur lang met luid'
kreten en veelzeggende gelijkvormigheid de
roo goed Ingelichte per» van Londen en Pa
rijs aan de wereld kond deed. Duitschiand
heeft cr geen moment aan gedacht. Neder
land te overvallen. Wat blijft ar dus van
ai dia luidrvicbtiga labels over; niets dan
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SBINTi
Verwachting: Zwakke tot mati
gen. later wellicht toena
mende Z. tol Z.W. of W.
wind, nevelig tot gedeelte
lijk bewolkt, in den nacht
en morgen mist, later op
klarend, geen regen van ba
teekenis. aanvankelijk wel-
nig verandering In tempera
tuur, later iets kouder.
Op strafvervolging
aangedrongen
„GROOT DIETSCHLAND MOET EEN
MACHTIO IMPERIUM VORMEN."
Het Tweede Kamerlid de heer van der
Goe* van Naters heeft aan den minister van
Justitie de volgende vragen gesteld:
1. I» het Juist, dat op een .wrrkersbljeen-
komst" der Nationaal Socialistische Bewe
ging, op Vrijdag 10 Nov. '30 te Den Haag ge-
houden, drie leider» dier beweging de na
volgends uitdrukkingen hebben gel»exlgd of
gevoelens tot uitdrukking hebben gebracht:
a De eerste spreker:
„Wij zullen het machtige Dietsland van»
tigen". „Die tsch land moet weer één worden,
van Duinkerken tot Einden."
„Wij nationaal socialisten weten niet, wie
onzer het eerst zijn leven zal moeten geven,
wanneer hij voor de consequenties van het
nationaal socialisme «al worden gesteld."
Waarna de spreker herinnerde aan een
onderdaan van de Zuid Afrikaansche Unie,
die*2?» jaar geleden in oorlogstijd aan de be-
velen zijner overheid niet voldeed en de*-
wege zou zijn gefu*ileerd. waarop de spre
ker uitriep: ..Zoo stief een Dietschtr, trouw
aan de tradities van het Dielschc volk".
B. de tweede spreker:
Het na de herdenking van de slacht
offers in de Buergerbraeukeller te
Muenchan voordragen van een ge
dicht ter eere van'Hitier en het Duit
sche leger, waarop aansluitend de
muziek speelde: „Ik bad een wapen
broeder". en alle aanwezigen den na-
tionaal-sodalistlschen groet brach
ten.
t De laatste spreker:
JDt haat Is alleen hij de democraten. Zij
zijn het, die zeggen, dat alle Duitschers moe
ten worden afgemaakt".
„Het Groet Dietschlaad. Nederland.
Vlaanderen, Zeid Afrika, met Udlë,
en den Congé zal oen machtig
imperium vormen."
Is de minister vsn meenlng. dat In
dien het boven geciteerde 'n gerela
teerde juist Is. daardoor de Neder-
landsche neutraliteit wordt in gevaar
gebracht, alsmede wordt opgeruid tot
desertie cn rebellie, en zoo ja, wil de
minister dan mededelen, of het bP
vengemelde hem tot het bevorderen
eener strafvervolging en'of ander*
maatregelen aanleiding heeft wge
ven, en is hij bereid, van die maatre
gelen mededeeling te doen?
een stemming van onrust, die de de moe ra tl
sche per* onder haar lezers heeft gesticht,
niets dan de bevestiging van zeer zonder
linge methoden om de Kuropeesche conflic
ten te behandelen. Zien die Maden niet ln,
dat zij in de allereersto plaats hun eigen
volk In een toestand vsn zenuwoverspan
ning brengen, zonder dat zij den togenstan
der ook maar in het minst schade doen?
Het is van belang eens na te gaan. met
welke verborgen bedoelingen men deze
sprookjes, die zoo gsuw door de waarheid
WEERKLANK DER REDE TAN
JHR DE GEER.
De radiorede, welks ds ministerpresident,
jhr. De Geer. gistermiddag heeft gehouden,
tot de*landgenooten in Nederland en over
zeesche gewesten, heeft In het buitenland
ren runstieen weerklank gevonden.
United Press seint uit Berlijn. <!at de
rede in Duitsche politieke kringen hartelijk
welkom is geheeten.
„Wij zijn natuurlijk verheugd, dat een
bevoegd persoon «Ie leugan* over Duitsche
agrev*ir\ e bedoelingen tegenover Nederland
aan de kaak heeft gesteld, zoo telde men.
Ook in welingelichte kringen te Londen
uicht men het vertrouwen, dat uit de ra
diotoespraak van jhr. De Geer sprak, toe
J Men heef! slechts bewondering voor de
I kalmte, die t N'ederlendvcbe volk getoond
I Leeft en waarmede het zich op alle geben-
lijkbeden heeft voorbereid.