Minister Steenberghe
de „opper-boer"
B
Lspillas nog slechts éi;
ronkende massa
Vluchtoorden
spoedig bekend
nee'nAkkertje
De positie
in de Oostzee
Rijk en
gemeenten
De moord
te Leidschendam
Gegradueerde
burgemeesters
Zenuwpijnen
Wel ziogeo, niet praten
Bouw volkswooingen
Steun aan kleine
zelfstandigen
Herziening Zmdagswet
niet in den doofpot
Postvlucbtea op Indii
luw 15 !,odh®-v I
mSEw lA,el- 15 Not- 'iE"n 15 V I
Wijziging Armenwet
op komst
jjconomische
ar ome ter
Tweede Kamer
REDELIJKE OPBRENGST LANDBOUW
PRODUCTEN ALGEMEEN TOEGEJUICHT.
FRIJSOPDRIJVINGSWET TOEPASSELIJK
OP DE PACHTEN?
Gisteren werden de debatten over de be-
frootingen van Economisch'- Zaken en hot
Landbouwcrisis fond» voor IU40 in de Twee
de Kamer voortgezet.
De heer van den Heuvel (n.r.) acht het
verwijt, dat de regeering in haar bestrijding
van de prijsstijgingen te kort schiet, onjuist.
Da Prtjsopdrijvingswet zou eigen
lijk ook op de pachtprijzen toepas
selijk moeten zijn, betoogt spr.
Wat de hulp nan de hlocmltoltenteelt be
treft, ga de minister nog een stap verder.
Twee communistische moties.
De heer Wijnkoop (comm.) 'dient na een
uitvoerige toespraak twee moties in. De eer
ate verlangt staatspensioen voor arbeiders,
kleine boeren en middenstanders- de twee
de betreft don kleinhandel, kleine boeren,
voedselvoorziening, enz. en beeft tot strek
king, dat alle toorredtt binden van dc
regeering moeten zijn.
Dc moties worden niet voldoende gesteund
en komen dus niet in behandeling.
„De Nedcrlandsche smokkelbond"
'Hierna wordt het wat rumoerig in do ver
gadering: er worden interrupties gedaan en
men praat door elkaar.
De voorzitter hamert. De heer Wijnkoop
vraagt, op den heer Host van Tonningen
(n.s.b.) wijzend, of „dat heer" van „bandier
mag spreken.
De Imer de Visser: „De Nedcrlandsche
smokkelbond!" (Groote vroolijkhcid).
De geeat van Jan Kompenie.
De Chr. Hint. afgevaardigde, de heer Weit-
kamp zegt, dat de regeering het belang van
land- en tuinbouw niet voldoende en Neder
land te veel als aan handeldrijvend land ziet.
Dc geest van Jan Kompenie waart nog in het
Binnenhof rond en is te vreezen als een loc-
rende Mefisto. Spr. is hang voor nieuwe
knechting in den landbouw. Spr. hoopt
voorts, dat de minister zoo weinig mogelijk
graan voor Iwrciding van alcohol beschik
baar zal stellen.
Opbrengst landbouwproducten.
In liet algemeen juichen de spre
ker» het toe. dat hij de betaling van
do prijzen der InndlKiuwproducten
nu rekening zal worden gebonden
niet de redelijke liestaansmogelijk-
heid der landbouwende bevolking.
Enkele spreker» betoogen. dat dit stand
punt echter niet afhankelijk mag zijn van
den oorlogstoestand.
Dc minister van Kcon. Zaken wordt dc
opperboer van ons land genoemd.
Van verschillende zijden worden de ba
lansen der kleine boeren en landarbeiders,
ook die van den middenstand i>epleit, welke
laatste een sterke peiler van dc maatschap
pij wordt genoemd.
Chaotisch* ordening?
Door den heer Ir. Vo» (s.d.) wordt de be-
drijfsordening chaotisch genoemd. Deze spr.
is voor een plan matige economie.
Het soc. dein. lid de heer van der Gocs van
Naters geeft enkele richtlijnen voor een doel
matige bcdru fsordening.
Hedenmiddag komt de minister aan het
woord.
In Noordholland
2 commissarissen
benoemd
EVACUATIE PLANNEN IN VER-
GEVORDERD STADIUM.
LUCHTBESCHERMING BLIJ TT
GEMEENTELIJKE AANGELE
GENHEID.
D* r»Qcerinq blijft vasthouden aan
het standpunt, dat de luchtbescher
ming in da eerste plaats een ge
meentelijke aangelegenheid Is, zoo
deelt zt| in de Antwoord memorie
over Binnenlandsche Zaken aan de
Tweede Kamer mede.
De noodlijdende gemeenten dan?
Dc minister neemt met betrekking tot de
beoordeeling ven de iiostcn welke ten be
hoeve der luchtbescherming op de begroo-
tlng van financieelen steun behoevende ge
meenten zijn gebracht, het standpunt in.
dat alleen die uitgaven worden toegelaten,
welke naar zijn oordeel als redelijk noodza
kelijk zijn te beschouwen.
Als er gewonden vallen_
Met de militaire autoriteiten is overeen
gekomen. dat. zoodra van mllitnuv zijde
een ziekenhuis wordt gevorderd het aantal
bedden nut O pet, wordt uitgebreid. Van
dil<Jiicuwr totaal aantal bedden wordt II3
ter beschikking van de militairen gesteld en
1/3 van de burgerbevolking.
Met Itetrckking tot de beschikbaarstelling
van gasmasker» voor de burgerbevolking
kan do minister niet inzien, dat de daartoe
getroffen maatregelen onvoldoende en ver
warringstichtend zouden zijn
Zoolang van de zijde van de burgerij de
aandrang om zich van een gasmasker te
voorzien, niet grooter wordt, zullen geen
maatregelen worden getroffen om de Indu-
Mriecle capaciteit voor den aanmaak van
gasmasker» te verhoogrn.
Evacuatie.
In antwoord op de vragen, gesteld
in verband met eventueelo evacuatie
van burgerbevolking, kan de minis
ter mrdedeelen. dat de iwtreffende
plannen zich thana in een zoodanig
stadium bcvinden, dat verwacht mag
worden, dat zeer binnenkort aan dc
gemeenten, die eventueel voor een
ontruiming In aanmerking komen,
kun worden medegedeeld, nnar wel
ke vluchtoorden de bevolking in dit
geval zal worden afgevoerd.
Voor de provincie Noordholland zijn twee
commissarissen benoemd, die onder leiding
van de rotnmi»*ie „\lvoer burger bevolking
leder in een door deze vastgesteld gebied
belast zijn met liet geven van aanwijzingen
aan de Burgemeester* inrake de huisves
ting en de verzorging van de geëvacueerde
bevolking
Tenslotte kan nog worden medegedeeld,
dat zeer binnenkort nan de Staten-Generaal
zal worden aangel»oden een wetsontwerp,
houdende suppletolre vrrhooging van hoofd
stuk V der Hijksbegrooting 1939. o.m. te be
strijding van de uitgaven, welke uit een
eventueeie huisvesting en verzorging van dc
afgevoerde bevolking zullen voortvloeien.
Meer berichten uit
Engeland
N,,ll,U Uitra krtjtra ra rao
snel moge Hik.
In het Lagerhuis beeft de postmaster
generai. Tryon. medegedeeld, dat verhoogde
faciliteiten zullen worden verleend voor de
overbrenging van lverleiden uit Engeland
naar andere landen. Persberichten mogen
gete'efonrenl worden naar alle lauden,
waarmede telefoneeren mogelijk is. Tele
graaflijnen zijn beschikbaar naar alle neu
trale landen en naar een snelle overbren-
zal gestreefd worden.
Toch geen medeplichtige? Nieu
we waardevolle getuigenverkla
ringen.
Het onderzoek in den moord te
Leidschendam wordt nog steeds
voortgezet. Verschillende getuigen
zijn de laatste dagen weer gehoord,
van wie een tweetal vanwege de be
slistheid. waarmede ze hun verkla
ring hebban afgelegd, van groot be
lang worden geacht voor de vraag
of dc gearresteerde Rotterdammer
Al her» een medeplichtige heeft ge
had. Dc sluiStneaster en sluiswachter
te Leidcnschcndam. die beiden den
auto de sluis hebben zien passeeren.
hebben namelijk pertinent ver
klaard. dat Aibers In een militaire
uniform achter het stuur zat met
bebloede handen en bebloed gezicht
en dat hij alleen in den auto was.
Zij heiden hebben goed den wagen, ook
van binnen, kunnen opnemen en daarbij
iieh!»en zij slechts één persoon gezien, na
melijk Albers. Zij achten het onmogelijk,
dat zich achter in den auto een tweede per
soon verborgen had. omdat r.'J dit bij liet
passeen-n hadden moeten zien. Aan deze
twee verklnringen van ooggetuigen, die Al-
bei» slechts enkele minuten na den moord
hebben zien voorbijkomen, wordt in politie
kringen veel waarde gehecht. Te ineer,
wanr tot heden verder ook uit niets is ge
bleken, dat Albers een medeplichtige heeft
gehad.
Is bet mogelijk?
Hoogstens heeft men zich kunnen afvragen
of het mogelijk is dat hij de daad allecu
heeft gepleegd. Men vermoedt, zegt de Tel.
dat de verdachte even nadat hij de boerderij
•met Van der Horst had verlaten, zijn auto
heeft laten stoppen onder het motief dat er
een defect was. Hij is toen uitgestapt en
heeft een achter in den wagen liggende
crick gegrepen end aannede den veekoop
man een slag op het achterhoofd toege
bracht om daarna zij mee te grijpen.
Ooggetuigen hebben den verdachte
naast den auto zien staan, kramp
achtig de deur vasthoudend, maar
zagen verder niemand. Op dat mo
ment moet de misdaad reeds vol
tooid zijn geweest. Aan deze lezing
wordt thans in politiekringen de
grootste waarde toegekend.
Albers beeft tot lieden toe geweigerd de
tails te geven over het drama, alsmede over
den persoon, die den moord zou hebben ge
pleegd. Het ligt in de bedoeling binnenkort
weer een reconstructie te houden te Leid
schcndam. doch thans «net Albers in den
auto.
Ztl genisten btj den minister geen
voorkeur.
De Indruk als zou bij de benoeming van
burgemeesters in het algemeen voorkeur wor
den gegeven aan gegradueerden, vindt geen
steun ui de feiten, zoo lezen wij In de Ant
woord tnamorio aan de Tweede Kntner. be
treffende de begrooting van Binnenlandsche
Zaken.
lijden» de ambtsperiode van den onder
ge toekende zijn tot nog toe 122 burgemeester»
benoemd. Onder dezen waren 00 academisch
ge vormden, van wie reeds 16 te voren In
een andere gemeente als burgemeester werk
zaam waren.
Ren niet onbelangrijk deel der benoemden
wn- afkomstig uit de kringen der gemeen-
te administratie.
Van een hand tusèchen den burgemeester
van Gorinchem en de N S 11. is den minister
ook hij een nader terzake ingesteld onderzoek
niets gebleken.
Amsterdamsche burgemeester ver
biedt openbare vergaderingen van
fascisten en communisten.
De Amsterdamsche burgemeester heeft
bepaald, dat gedurende den oorlogstoestand
openbare vergaderingen van voor ambtetia
ren verboden vereenigingen (communisten,
fascisten e.d.) in Amsterdam niet mogen
plaats vinden.
De communisten hebben, aldus het Vk.,
getracht aan dit verbod te ontkomen, door
een ledenbijeenkomst van een vrouwen-
comité in Bellevuc te beleggen en daaraan
een openhaar gedeelte te verbinden waar
sprekers zouden optreden.
De burgemeester heeft echter het openbare
gedeelte van deze bijeenkomst verboden.
De N.S.B was op dezelfde gedachte geko
men. Op dcnzelfden avond als de commu
nisten hebben zij het Concertgbouw ge
huurd om daar door een fascistische zang-
vereeniging te laten zingen. Toegang voor
leden enintroducé'». En na het zingen
zouden de heeren Mussert en Van Geneeh-
ten redevoeringen houden.
Dc burgemeester heeft de zanguitvoering
toegestaan, maar de toegang voor introdu
cés cn de redevoeringen verboden.
Zooree! mogelijk voortgezet.
Wij vernemen van officléelc zijde,
dat de regeering van plan is. om.
zoolang dit in dc tegenwoordige om
standigheden mogelijk blijft, den bouw
van volkswoningen, zooveel moge
lijk op den thans geldenden voet
voort te zetten.
Tot dusverre is de aanvoer van bouw
materialen uit het buitenland niet onbe
vredigend, ook voor wat betreft hout en
cement.
Binnenkort wordt, na overleg met den
minister van Economische Zaken, een in
stantie in bet leven geroepen, die een
urgentieplan zal .samenstellen, opdat de be
schikbare materialen zoo efficiënt mogelijk
kunnen worden verdeeld.
Wordt verstrekt door Algemeen
Steuncomité. Er komen voor
stellen van de commissie Toe ka
rna Andreae.
Het is den minister bekend, dat de
commi»sie-Fockema Andreae regel
matig itaar werkzaamheden voort
zet. ook ten aanzien van liet pro
bleem der kleine zelfstandigen cn
dat van haar binnen afzienbaren
tijd voorstellen te wachten zijn.
aldus lezen wij in de Antwoord-
memorie betreffende Binnenlandsche
Zaken.
Toen het denklieeld naar voren kwam.
evenals in 1914 in verband tnet de tijds
omstandigheden een speciale steunorgani
satie in het leven te roepen, heeft de re
geering overwogen, of het mogelijk en
wenschelijk zou zijn. alle bijzondere steun-
verleening aan kleine zelfstandigen dip
thans, tengevolge van die omstandigheden
in moeilijkheden verkeeren. te conccntree-
ren in een geoutilleerd, bestaand orgaan.
Na ampele overweging heeft de regeering
gemeend, dat het maximum van practisch
resultaat zou kunnen worden bereikt door
een lichaam te scheppen, dat dc bestaande
organisaties zou omvatten en als het w-are
een overkoepeling daarvan zou vormen.
Dit denkbeeld is verwezenlijkt door dc op
richting van het Algemeen Steuncomité
1939.
OOK VOORSTELLEN BEGRA
FENIS- EN BIOSCOOPWET
TE WACHTEN.
De minister van Binnenlandsche Zaken
vertrouwt, naar hij in een nota aan dc Twee
de Kamer mededeelt, dat ten aanzien van
de wijziging van dc Begrafeniswet cn de
Bioscoopwet binnenkort de noodige voor
stellen hij de Staten-Goneraa! zullen kun
nen worden aanhangig gemaakt.
De regeering stelt zich niet op het
standpunt dat onderwerpen als de
herziening van de Zondagswet on
der de bestaande omstandigheden
zullen moeten blijven rusten.
Naar haar oordeel elschen vraagstukken.
al» zich tc dezen en op het stuk \nn de Be
grafeniswet voordoen, een oplossing. Met
grond mag van den wetgever worden ver
wacht. dat hit in staat is deze tot stand te
brengen. De minister acht ten aanzien van
deze onderwerpen oplossingen mogelijk,
welke in breeden kring voldoening zullen
schenken, zonder dal men vervallen moet
in de weinig nanlokkelijke figuur van het
zoeken naar den grootstcn gemecnen deeler
van alle vvenschen.
DE HANDELSBESPREKINGEN TUS-
SCHEN STOCKHOLM EN BERLUN
ZOUDEN ZIJN ATOEBROKEN.
VERBREKING VAN HET HAN
DELSVERKEER MET DE GEALLI
EERDEN ZOU ZUN OE11SCHT.
De correspondent van dc „Daily
Tel." te Stockholm meldt, volgens
Reuter In het Hsbl.. dat hij ver
neemt, dat terwijl officieel van ver
daging gesproken wordt do han
delsonderhandelingen tusschen
Zweden en Duitschland in feite
afgebroken zijn.
De correspondent seint: „Tk verneem van
geznghebbende zijde dat de Duitsche eischen
van verwonderlijk vèrstrekkenden aard
waren en een volledige verbreking betee-
kenen van den handel tusschen Zweden
cn dc geallieerden.
De Zweedsche onderhandelaar» wezen er
op. dat een dergelijk voorstel volstrekt on
verenigbaar was met de Zweedsche neu
traliteit, waarop de Duit*cher* antwoord
den. dat Zweden in leder geval zeer spoe
dig niet in staat zou zijn, handel te drijven
met Engeland door het optreden van de
Duitsche duikbooten.
Deze bedreiging wordt hier uitgelegd als
te beteekenon. dat Duitschland binnen
kort een onbeperkte duikbootcampagne te
gen neutrale schepen, die koers zetten
naar Engeland, zal openen en ben zonder
waarschuwing tot zinken zal brengen",
aldus deze correspondent van de „Daily
Tclegraph".
ONTKENNING VAN BEVOEGDE
DUITSCHE ZIJDE.
De woordvoerder van het Duitsche mi
nisterie van buitenlandschc zaken beeft gis
teren op verzoek, de in een deel der bulten-
landsche per» verspreide berichten over z.
g. Duitsche eischen in het kader der Duitsch
Zweedsche handelsbesprekingen tegenge
sproken.
Hij verklaarde, dat Duitschland
den handel met Zweden onder alle
omstandigheden en op dezelfde wij
ze als voorheen wil voortzetten.
Duitschland heeft ook geen enkelen
eisch aan Zweden gesteld, welke
verder reikt dan de mogelijkheden
waartoe Zweden kan gaan op grond
Vertrek tu
«ÜSEff M»»»- 15 Nov !B.nd. IS V
van zijn huidige positie als neutrale 1
staat.
De stand der onderhandelingen, zoo V 1
sloot de woordvoerder, is nu uitsluitendi
danig, dat de delegaties op het oogenMl
nieuwe instructies bij haar rcgccringea ti
len.
Werkingsduur wet op
loosheidsaabsidielonds
Jaar verlengd.
het Werk-
met Mn
Wet den afloop van don werkingsduur
van de wet op het Werkloosheidssubsidie,
londs betreft, deelt de minister van Bin
nenlandsche Zaken in een nota aan de
Tweede Kamer mede. dat een voorstel tot
verlenging van den werkingsduur met één
jaar »|K>edig kan worden verwacht Alleen
t«-n aanzien van één onderdeel zal een
wijziging van materleclen aard worden
voorgesteld. Deze uitzondering betreft de
laatstelijk in de MUIloenennota 1910 aan
gekondigde ontlasting van het Werkloos
UMibsidicfonds van de wr. subjectieve
bijdragen.
In afwachting van de voorgenomen,
mcejf algemecne herziening van de wette-
uke regeling der gemeenteflnanelën. zal
I worden voorgesteld deze bijdragen voorloo-
pic te verstrekken ten laste van een afzon
derlijke post op de begrooting van Binnen
landache Zaken.
Op deze post. welke zal worden uitgetrok
ken naast dien voor de noodlijdende ge
meenten, zal een gelijk bedrag worden ge
raamd aU tot nog toe werd beschikbaar ge-
steld voor bijzondere bijdragen en deze bij
dragen vervangende rentelooze voorschot
ten uit het werkloosheldsaubsldlefonda.
ntelijke zelfstandigheid.
Door sommige leden, die meenden dat het
beginsel van de zelfstandigheid der gemeen
ten wel met het woord wordt beleden, doch
dat de dnden der regeering daarmede niet
in overeenstemming zijn. werd in de eerste
plaat» gewezen op de circulaire door den
minister onder dagteekenlng van 5 Septem
ber j.1. gericht tot de provinciale besturen,
waarin om. werd gewezen op de wensche-
lijkheid. de ambtenarenreglementen der ge
meenten zoo noodig aan te vullen met
een bejiallng, aangevende, dat de overwerk-
bepalingen ingeval van oorlog, oorlogsge
vaar of bijzondere omstandigheden ten aan
zien van de ambtenaren in engeren zin bui
ten toepassing blijven.
*t Kan niet vlugger!
Wat het tempo van de behandeling der
gemecntebegrootlngen in het algemeen be
treft, zij er op gewezen, dat het noch voor
het departement noch voor de provinciale
griffien mogelijk is. dc begrootingen van
alle gemeenten zoo tijdig te behandelen, dat
voor alle noodlijdende gemeenten in den
aanvang van het jaar het onderzoek ia be
éindlgd.
OnMUtikhaden znllan worden
Het lift, naar wij vernemen, in het voor
nemen de» minister», eerlang een wetsont
werp aanhangig te maken, waarhij. zoover
dB p&at in een partléele wijziging van de
Armenwet, voorgesteld zal wonden, de on
billijkheden als door verscheidene Tweede
Kamerleden genoemd, in de toekomst te
voorkomen en tevens aan ander* in de prak
tijk gebleken bezwaren tegemoet te komen.
De petroleombras
te Venezuela
doods
Hoe bw
Tusschen de 500 en 1000
Schade loopt in da millii
HULP SNELT TOE VAN ALLE ZIJDEN.
Hoewel het aantal slachtoffers nog
niet precies vaststaat, blijkt de po-
troleumbrand, die het Venezuelaan-
sche oliecentrum Lagunillas teister
de en waarvan wij in ons no. van
gisteren melding maakten, van ea-
taatrophalen omvang to zijn geweest.
Volgens A.N.P. varieert het aantel
dood en tusschen de 500 en 1000. U. P.
spreekt van 1000 dood en. De schade
zou bijna 3 mlllioen gulden bedragen.
Naar het Hdbld. meldt, heeft een gebroket
gasleiding van 25 cm. doorsnede, er nog tos
bijgedragen het vuur te verspreiden. Burgen
lfyke, militaire en medische hulp zijn than»
ter plaatse. Een oorlogsschip is op weg naar
de plaats des onheils.
De gewonden worden naar het nieuw ge
bouwde stadje Ojeda overgebracht.
De Venezuelaansche regeering deelt
in een communiqué mede, dat het pe-
troleumcentrum lagunillas geheel
verwoest is.. Van de stad is slechts
één rookende massa overgebleven,
aldus U. P. Van de 1200 huizen bleef
er niet één gespaard. Tweeduizend
inwoners wisten tc ontsnappen, voor
dat 't vlammende Meer de brug die
de oeververbinding vormt, had aan
getast.
De president van Venezuela heeft den na-
tionalen rouw voor drie dagen afgekondi
De petroleuminijnen hadden, in samenwe
king met dc Vcnezolaansche regeering. Oje
doen verrijzen, en den bewoners van Lagun
las gevraagd, daarheen te verhuizen. Zij had
den echter geweigerd en na vroegere bran
den steeds hun woningen op houten steiger»
herbouwd.
Amerika levert nog
geen vliegtuigen
Eerst weten wat de betalings
conditie halen en betalen In
houdt!
De woordvoerder van de Zuid-Californi-
scho vliegtuigfabrieken heeft onthuld, dat
dc Britocne cn Franschc oorlogsbestcllingcn
opgehouden worden, hangende het opstellen
van riohtsnoeren ten aanzien van de vraag,
wat verstaan moet worden onder de „betaal
en haar-clausulc van de nieuwe neutrali
teit! wet.
De onderhandelingen over een F.ngelschen
opdracht tot een bedrag van 24 millioen dol
lar. betreffende den bouw van 800 gevecht*-
toestellen, hij de Noord Amerikaansche vlieg-
tuigenmaatsr.happij, zijn. naar gemeld wordt,
ook hangende in New York, eveneens in af
wachting van de richtsnoeren.
Vertegenwoordigers van vijf groote vlieg
tuigfabrieken zijn op het oogenhlik in Was
hington in conferentie met ambtenaren van
het staatsdepartemenL
Wrat v. Um,0| la Z.i.H
N»».
7 Nw. M
11 UW
U Nra l*M
Etfeetenmarkt
Aandeelenkoeraen
72.1
93.6
Betailngaverkeez
Omzet postcheque-
en girodienst
143.1
109 2
Groothandel
85.7
70.2
G root handeleprij zen
Omzet termijnmarkt
111
44.1
Amsterdam
Kleinhandel
Omzet winkelbedrijf
116.4
10M
Goederenverkeer
Gewerkt* taken
(1 taak halve ar
beidsdag) Haven Am
■terdam
96 9 (-)
66.7
Bevrachtingen wilde
binnenvaart
140.4
♦44
arbeidsmarkt
Aanvragen van werk
gever*
128.2
112.5
Aanbiedingen run
werknemer*
79 X)
81.0
Plaatsingen
131.9
101.4
f—Vooriooplr cijfer.
