PLANTENSAP?
Wij lazen voor U
Zenuwpij"
akkbrïJES
Hoe snel stroomt
Gestoorde hoogmis
in de St. Pieter
Kindje lag met bevroren
voetjes io bed
Voetbalwedstrijd is een
openbare vermakelijkheid
De officieren loopen nog los
i
I
I
-ar
Bij een aardappel van 200 gram een
halve meter per uur
WATERTRANSPORT 11» TROPISCHE
SLINGERPLANTEN GESCHIEDT MET
50-150 METER PER UUR
Dc bekende botanicus prof. dr.
Bruno Huber van de boschbouw-
liooRftAchool t« Tharandt. heeft voor
de Utrechtsche studenten en biolo
gen gesproken over do sapbewegin-
gen in planten.
De boom haalt lijn voedsel uit twee rij
ken; uit den grond met lijn wortels,
n.1. in water opgeloste souten. die naar bo
ven moeten worden vervoerd, terwijl hij uit
de lucht koolzuur haait en dni in het licht
met het tilt den grond gehaalde water ver
bindt tot koolhydraten, l»e opstijgende sap
stroom heeft rijn tegenhanger In ten neer
dalenden stroom van oplossingen die in
het blad lijn bereid en naar den wortel
worden gevoerd en naar al die plaatsen,
waar groei plaat* vindt. Deie stroom wc-dt
ook wel a«»imilatie-stroom genoemd.
WATERTRANSPORT IN DE
HOUTVATEN.
In lf>2ft was men nog van ineening. dat
de sapstroom niet phyrisch zou zijn te lu>-
naderen Dit was voor spr. de aansporing,
om liet tóch le probceren. Hij gaf een
overzicht van den bouw van het hout en
in het bijzonder van de watervaten en hun
eigenaardigheden bij de verschillende
boomsoorten, en herinnerde aan de proef
van Mnlplghi, die na een ringvormige in
snijding gemaakt te hebben In den bast,
zag. dat de top van den hoorn niet verwelk
te. wat tol de conclusie leidde, dat het wa
tert rensport in de hout va ten plaats
vindt. Deze hout vaten zijn dóórloo pende
buizen, dit In tegenstelling met wat men
cider* in de plant vindt. Alleen hij pijn-
boomen loopen de buizen niet door.
DE SNELHEID VAN DEN
WATERSTROOM.
Men heeft getracht de snelheid van
den waterstroom te bepalen door
kleurstoffen aan het water toe te
voegen. Een fraaiere methode ech
ter Is het meten van den stroom
met behulp van een thertnosele-
ment, waarvtn.de uiteinden op be
paalde afstanden In den stroom
worden gestoken. De kromme lijn,
die ontstaat, als men een beperkt
gedeelte van den stam verwarmt,
geeft uitsluitsel omtrent den stroom
«u zijn snelheid en omvangrijkheid.
Men kon uit deien proef opmaken, dat
bij een dennolwtom de watergalelding naar
boven gemakkelijker wordt, al vloeit het
water daar langzamer; het zal de bladeren
dan toch kunnen bereiken. I>e hoofdstam
heeft evenwel de voorkeur tegenover de zij
takken.
Eén gram blad transpireert In den
middag tijn eigen gewicht per uur.
Uit de thermo elementmetingen
blijkt, .lat Hanen (slingerplanten in
tropische wouden! een sapstroom
bezitten, die een transport van Ml
17) meter per uur mogelijk ma
ken', bij kruiden kan deze stroom
per uur 7) nieter doorloopen. bij
naaldboomen bedraagt de snelheid
niet meer daft 050 tot 2 meter per
uur.
De berk mankt een uitzondering op het
gewone type; daar gaaf dc stroom in de
takken sneller dan In den stam.
HOE WORDT HET TRANSPORT
VERKLAARD?
Men kan ook den wortel druk meten
en komt dan tot het resultaat, dat
deze een osmotische druk van 10
tot 30 atmosferen kan bedragen en
dat men aan deze krachten genoeg
heeft, oin het transport te verkla
ren. Ook de zuigkracht van het
blad is aanmerkelijk en er bestaat
een dusdanige samenhang in de
vaten, dat het gevaar van breken
van de waterzuil niet behoeft te
worden gevreesd.
NU VAN BOVEN NAAR BENEDEN
Vervolgens behandelde spr., aldus het
Hsb.. den stroom van de voedende bestand-
doelen uit de bladeren naar beneden. De
opgeloste suikers worden vla de schors
naar heneden getransporteerd.
Hel transport gaat door de zeefvaten. De
laag zeefvaten is véél dunner dan dc hout-
vaten en na een jaar te zijn gebruikt
schrompelen zij ineen en worden zij ver
vangen door nieuwe.
Spr. berekent, dat voor een aardap
pel van twee honderd gram een
sapstroom van óO cm. per uur noo-
dlg is gedurende de gehccle vegeta
tieperiode.
BLADLUIZEN HELPEN DEN
GELEERDE.
Dat het werkelijk de zééfvaten zijn. die
dit bewerkstelligen, wordt ook bewezen
door de proeven die bladluizen en mineer-
motten hij de planten doen. om suiker
machtig te worden. Wordt een zeefvat
aangestoken, dan stuwt n.1. het vocht naar
buiten, in andere gevallen gaat de stroom
gewoon verder.
I)e wijze waarop het transport van den
voedselstroom van boven naar beneden
plaats heeft, is echter nog met een geheim
zinnig wans omhuld.
Maastricht noodlijdend
Rijksbijdrage ad 1 13S.i$S geraamd
De speciale economische moeilijkheden
van de voor een groot deel uit arbeiders
bestaande bevolking van Maastricht en de
bijzondere ongunstige resultaten van de
financieel» verhouding tusschen rijk en ge-
meente hebben sterken weerslag gevonden
op dc gcmeontcbegrooting 1010 van die ge
meente. welke thans door B. en W. den
Raad is aangeboden. Reeds sedert 1937
moest een beroep worden gedaan op een
bijzondere uitkeer mg uit het werkeloosheids-
subsidie fond*. Dit jaar zal men ook gedwon
gen zijn een ultkcering te vragen als rijks
bijdrage ingevolge de wet van 22 December
1933 tot steun aan noodlijdende gemeenten.
Man*irirht wordt hiermede dus noodlij
dend. Uitgetrokken werd als noodigc rijks
bijdrage een bedrag van 238.4D& gulden.
Een boom is een wonder.
Vallende stokken pleisterwerk
brengen veel consternatie te
NOODWEER IN DEN BOSCH.
In Den Bosch heeft de Noordwester storm
groote schade aangericht. Tal van schoor-
steenen moesten het ontgelden. Van ver
schillende winkels werden de spiegelruiten
verbrijzeld. Dakgoot en en pannen kwamen
in ma**a omlaag. In twee kerken deden
zich instortingen voor.
Zoo stortte tijdens de hoogmis in
de kerk van SL Pieter een zwaar
stuk pleisterwerk van het plafond
oniinng en sloeg niet een harden
klap iu dc linkerheuk tegen den
grond. Begrijpelijkerwijs verwekte
d|t onverwacht gebeuren groote con
sternatie. Het pleisterwerk kwam
gelukkig terecht op een plant*,
waar zich niemand bevond, zoodat
persoonlijke ongelukken niet voor
kwamen.
In dc SI. Lconarduskcik deed zich merk
waardigerwijze een zelfde ongeval voor.
Dok daar kwam tijdens don hoogmis een
gedeelte van het gewelf naar beneden en
viel met groot geraae op eeriige banken in
het middenschip. Doch ook hier werd nie
mand getroffen. Deze kerk heeft het ook
in ander opzicht zwaar te venturen gehad
Een vijfhonderdtal leien werd van liet dak
genikt en overal hoon geslingerd. Ook de
haan van den toren werd omlaag gesmakt
OOK IN DE PROVINCIE
VEEL SCHADE.
De storm, die ovur een groot deel van
Brabant heeft gewoed, heeft ook in het
dorp Haarsteeg verwoestingen aangericht.
Van talrijke hulzen werden de pannen af
gerukt, vele vruchtboomen werden ontwor
teld.
Op den Keiweg waaide, tengevolge van
een hevigen windstoot, de geheeie achter
gevel van het huls van den heer J. van O.,
In. Toevalligerwijs wat er in dit deel van
het huis niemand aanwezig, zoodat er
geen ongelukken voorkwamen.
In St Michielsgestel waaide een twintig
nieter lange tuinmuur over de geheeie
lengte om.
De buitenpolder achter Waalwijk en Be
sooien staat thans blank. Een en ander
brengt voor de landbouwer* veel last mede.
Moeder liet het in de kon on
verzorgd achter.
•V L-el'" Jü'ii.
HOOOERE STRAT GEVORDERD.
De wijze, waarop de 22-jarige N'. van
der B.. uit Krimpen aan de Lek, thans wo
nende te Botterdam, haar nog geen twee
jarig dochter!jo verwaaslooad had, «leed
e.-n vermoethui rijzen, dat zij zich van het
kind wilde ontdoen, zoo zelde de advocaat-
generaal bij het Haagsche gerec|it*hof, voor
welk college de jonge moeder gisteren te
recht moest slaan, wegens het hulpeloos
achterlaten van haar kindje.
In de periode van strenge vorst
van het vorig jaar December had
zij het kindje op een onverwarmden
zolder in een bedje laten liggen met
als dekking sleehts een oud deken
tje en ecnige vuile kleeren. Zij zelf
was het huls uitgegaan en had de
kleine, die nog niet zindeliik was,
achttien uur alleen gelaten. De poli
tie was later gekomen en had het
kindje meegenomen naar het zie
kenhuis te Botterdam, waar bleek,
dat haar helde voetjes bevroren wa
ren. Ze waren blauw en gezwollen
en «Ie teentje» waren al bijna
rwart.
De ouders zijn thans uit de ouderlijke
macht ontzet. Te arm om het kindje te
verzorgen, zoo bleek uit het verhoor ter
terechtzitting, waren zij allerminst, want
de man hield er o.a. een motorfiets op na.
De rechtbank te Botterdam heeft de vrouw
een gevangenisstraf van zes maanden,
waarvan vier voorwaardelijk opgelegd.
en spierpijn kunnen tot een
kwelling worden. Neem in
too'n gevel een "AKKERTJE"
en de pqn velt ven U eil
doch de advocaat-generaal vond deze straf
voor dit geval te laag. Hij vorderde ver
hooging tot een gevangenisstraf van negen
maanden, waarvan vijf maanden voorwaar
delijk.
De moeder handelde in wan-
hoopsstemming.
De verdediger deelde een en ander over
de omstandigheden mee. waaronder de
moeder er toe gekomen I*. haar kind tc
verwanrloozcn. Het huwelijk was ongeluk
kig. Dn mnn ging dikwijls uit en verkwist
te veel geld. Op Oudejaarsavond, toen zij
het kind alleen liet. was haar man wegge-
gaan cn zij wilde hem achterna. Zij was
in een wnnhoopsstemming. waarin eii niet
meer goed wist, wat ze deed. Bovendien is
het een vrouw, wie elk moeder-Instinct
vreemd is. Dat Is erg, maar daar kan zij
niets aan doen. De mnn en de vrouw zijn
nu weer bij elkaar, zij zijn uit de ouder
lijke macht ontzet, waardoor herhaling van
dit geval wel niet gauw zal voorkomen.
In verband daarmede drong pleiter op
een geheeie voorwaardelijke straf aan.
Uitspraak 4 November.
Voor spelen op Zondag is de
toestemming van bet gemeente
bestuur noodig.
Het bestuur van de voethalvereenl-
gitig ..Zwaagwesteinde" heeft des
tijds voor den kantonrechter te
Leeuwarden terecht gestaan wegens
overtreding van de Zondagswet, om
dat het op Zondag 13 Februari jl.,
des middags te half twee zonder
toestemming van burgemeester en
wethouders tegen betaling publiek
heeft toegelaten bij een voetbalwed
strijd.
Artikel 4 der Zondagswet luidt namelijk
sis volgt: ..Dat gcene openbare vermake
lijkheden. zooals schouwburgen, publieke
danspartijen, concerten en harddraverijen op
de Zondag en nlgemeene feestdagen zullen
gedoogd worden, zullende het aan de plaat
selijke besturen worden vrijgelaten hierom
trent eenc uitzondering toe te staan, mits
niet dan na het volkomen eindigen van alle
godsdienstoefeningen.
De kantonrechter heeft de bestuursleden
ontsdngen van alle rechtsvervolging.
De Hooge Raad heeft In zt|a he
den gewezen arrest evenwel andere
over deze kwestie geoordeeld en be
slist. dat een voetbalwedstrijd een
openbare vermakelijkheid ia in den
zin der Zondagswet, op grond ven
welke beslissing het vonnis van
den kantonrechter werd vernietigd
terwijl de bestuursleden wegens 1
houden van een openbare vermake
lijkheid op Zondag werden veroor
deeld ieder lot oen geldboete van
vtütig cents.
Do Hooge Raad hoeft in zijn arrest over
wogen. dat niet blijkt, dat de wetgever aan
het hegrip „vermakelijkheid" een lieteckenis
heeft toegekend, afwijkende van die in het
gewone spraakgebruik, nl. die van „een ge
noegen. een onderhoudende ontspanning".
Verder werd overwogen, dat in het von
nis van den kantonrechter aan den wed
strijd dat karakter wordt ontzegd, omdat het
publiek den wedstrijd bezocht om met be
langstelling de sportieve prestaties der spe
ler* te volgen, terwijl hij «lezen de l>edoeling
voorzat elkanders krachten te meten. In dit
verband overwoog de Hooge Baad verder,
dat. ook al ware een dergelijke wedstrijd
niet te beschouwen als een vermakelijkheid
voor dc speler* gelijk dit ook veelal niet
voor de orkestleden cn voor de acteurs bij
een tooneelvoorstelling het geval zal zijn
het publiek toch ongetwijfeld in het bijwo
nen van n dergelijken wedstrijd genoegen
482e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
lsl« klmm. 1»U lUrt
Trekking van Maandag 29 November 193»
Hooge Prijzen
20000— 11067
1500.10t7 3125
1000.- 15164
400— 3961
ALWEER EEN SPROOKJE
KAPOT.
„De Avondpost" spot:
„Kr is geen officier, van
welken rang ook. onder ver
denking van Miiminage of
soortgelijk misdrijf in arrest
gesteld."
Zoo heelt minister Dijvhoorn
nu officieel medegedeeld.
Maar dat was heeleinaal
niet aardig van hem, om te
fungeeren als de olifant met
zijn snuit, dlo hel aardige
verhaalijo uitblies.
Wij voor ons hadden, in tal
van mededeelingen on» van
vele zijden gedaan, het aan
tal gearresteerde officieren
liooren varieeren van Ort tot
700. En dit was nog niet
eens het ergste. Eergisteren
vertelde on* een medicus,
dat een patlénl, die hij toen
juist had behandeld, hrm als
vast en zeker had verklaard:
vandaag worden er 100 offi
cieren gefusilleerd. Om te be
ginnen nog maar.
En nu komt minister Dijx-
hoorn en verzekert ijskoud
aan de tweede Kamer: geen
enkel officier gearresteerd.
Gisteravond voegde de opper
bevelhebber in een radio-me-
dcdcrling daar nog aan toe:
ook geen onderofficier.
De teleurstelling werd gis
teren echter nog grooter. Tot
onze onuitsprekelijke verba
zing kwamen wij op *traal
onzer» Hoofdcommissaris te
gen. Wij keken hen schuw
aan. alsof hij een spookver
schijning was. Was de heer
Van der Mcv dan niet gear
resteerd* Wij hadden toch
van Alle kanten gehoord, dat
hij achter de tralies zat? En
nu liep hij daar. Was hij 't
heusch? Of misschien: een
dubbelganger? Hij was het
heusch. heusch. Alweer een
sprookje kapot gemaakt. In
welk een protalschen tijd le
ven we toch. Alles valt ons
uit de hand.
We beginnen nu (eerlijk
gezegd) ook te vermoeden,
dat zelfs de Burgemeester on
zer stad zich nog op vrije
voeten bevindt. Hoewel ook
hij. tiaar ons is verteld, de
zer dagen enfin, wi) hopen
hem dezer dagen met zijn
snellen stap wel eens tegen
te komen."
„VRIJHEID."
Onder bovenstaand opschrift
lezen wij in liet Nationale
Dagblad (N.S.B.):
Het sociaaldemocratisch
Tweede Kamerlid Jan ter
Laan, een van de oude S.D.
A P. garde, heeft zijn bezwa
ren aan den minister van
Binnrnlandsctie Zaken ken
baar gemaakt tegen den bur
gerneester van Capellc (Z).
Deze burgemeester heeft
n.1. de vervelende gewoonte
om bij aanstelling van crisis-
personeel drie vragen te stel
len:
Zijt ge nationaal socia?
tut?
Zilt ge communist?
Ztjt ge sociaaldemo
craat?
Dat komt niet te pa*, vindt
meneer Ter Laan. D.wx: de
200
9770 6931 12100 U
395
12960
100-
2256
1
5
Prijzen ra
in S0
1027
1030
1046
1083
1099
1118
1158
1117
1167
1186
1167
1188
1245
1246
1259
1267
1461
1345
1359
1271
1415
1419
1436
1446
1505
1547
1559
1581
1615
1636
1858
1671 1
1674
1677
1708
1709
1710
1788
1790
1815
1675
1897
1909
1946
1976
1980
1885
2064
2074
2098
2142
2147
2167
227)
3307
2332
2337
2351
2390
2396
2488
2507
2523
2542
2556
2559
2577
2590
2608
2611
2680
2615
2627
2830
2643
2667
2677
2678
2685
2760
2812
2822
2829
2849
2872
2877
2891
2933
2988
3002
3021
3127
3140
3168
3211
3244
3341
3433
3435
3504
3557
3372
3580
3607
3616
3680
3682
3696
3728
3775
3844
3783
3836
3854
3859
3871
3896
3929
3979
4026
4033
4067
4060
4064
4068
41»
4133
4182
4190
4210
4212
4289
4302
4JU
4392
4403
4410
4472
4482
4567
4560
«14
4581
4597
4599
4609
4647
4685
4674
4719
4721
4741
4746
4771
4778
4878
4941
4954
5013
5074
5081
5067
5099
5197
5258
5262
5316
5320
5378
5394
5414
5417
542»
5470
5472
5512
5613
5564
5628
5690
5704
5721
5724
5795
5826
5854
5855
5867
5888
5925
5927
6113
6117
6161
6164
6301
6333 j
6360
6393
6396
6406
6431
6447
8516
654J
6554
6562
6593
6610
6615
6626
6639
6683
6776
6779
6886
6923
0936
6973
6988
7011J
7023
7057
7104
7115
7145
7157
7150
717t|
7214
7236
7252
7255
7307
7344
7388
74<2Ï
7442
7504
7556
7648
7667
7672
7722
776411
7797
7815
7830
7853
7858
7889
7903
7913 K
7930
7947
7962
7978
7989
8000
8029
8055
8094
8104
8141
8185
8249
8258
8288
8332 I
8348
8352
8413
8477
8509
8540
8553
8564 I
8569
8577
8600
8613
8643
8695
8700
8728 I
8732
8783
8789
8816
8836
8890
8906
8907 I
8956
8962
8980
8989
8995
8999
9001
9069 I
9075
9084
9192
9213
9248
9308
0338
9397 I
9432
9464
9466
9515
9538
9541
9545
9638 I
9661
9678
9686
9693
9793
9794
9843
9847 1
9849
9858
9883
9928
9936
10083
10110
10138 I
10194
10263
10307
10325
10353
10361
10366
10482 I
10496 10675 10588 10631
10657
10720
10739
10841 1
10842
10859
10868
10876
10916
10956
10081
10038 I
11006
11021
11109
11122
11131
11140
11192
11208
11314
11342
11350
11372
11381
11391
11406
11447
11463
11472
11483
11561
11642
11701
11762
11780
11787
11842
11882
11948
11952
11956
11979
12011
12040
12142
12197
12234
12347
12363
12373
12421
12441
12453
12488
12597
12617
12633
12715
12728
12736
12741
12764
12779
12832
12892
12938
12985
13012
13013
13025
13028
13065
13069
13070
13081
13089
13125
13189
13298
13302
13313
13341
13348
13398
13421
13426
13444
13449
13461
13479
13485
13519
13533
13591
13594
13686
13702
13773
13834
13851
13853
13865
13874
13899
13929
13938
13957
13967
13997
14020
14025
14131
14149
14237
14244
14279
14311
14372
14417
14469
14500
14519
14571
14581
14585
14587
14625
14645
14657
14661
14685 1
14750
14786
14790
14811
14815
14818
14884
14898
14933
14943
15064
15106
15157
15220
15434
15435
15488
15537
15556
15559
15621
15652
15722
15748 I
15749
15772
157»7
15798
15840
15844
15651
15856
15850 I
15877
15893
15926
15927
15938
18070
15082
10007 J
16104 16106
16121
16126
16132
1618»
16205
162111
16218
16267
16287
16300
16)07
16316
16358
16390 1
16392
16411
16425
16457
16468
16533
16585
16657 1
16668
16682
16691
16707
16719
16744
16776
16910
16937
16970
17001
17011
17030
17031
17046
17093
17123
17150
17224
17236
17250
17292
17308
17321
17341
17415
17418
17423
17425
7459
17515
17518
17589
17591
17600
17690
17723
17781
'7783
17809
17821
17830
17882
17920
17955
17964
18002
18043
18044
19060
18062
18063
16172
18212
18340
18378
18382
16483
18535
18582
18622
18649
18659
18787*
18601
18822
18883
18898
18900
18007
18067
18879
19018
19063
19062
19106
19147
19174
19221
19225
19233
19255
19259
19265
19305
19327
19331
19334
19343
19353
19409
19491
19518
19526
19556
19500
19579
19608
19621
19624
19629
19652
19658
19671
19686
19756
19791
19848
19888
19935
19995
20017
20028
20029
20034
20039
20122
30138
20161
20167
20186
20230
20235 30317
20318
20325
20388
30413
20457
20468
2C4S6
20497
20506
20528
20537
20665
30571
20594
20624
20646
20658
30670
20741
30771
20779
20792
20841
30656
20850
20879
20930
30966
21022 21057 21142 21157 21186 21308
21217
21231
21242
21313
21319 21390
21396
21414
21431
21500
21549
21558
21595
21609
21617
21632
21653
21663
21666 21666 21692 21761
21762 21765
21787 21793
21853
21948 21962 21971
W01
schept en dit als een onderhoudend» ont
spanning beschouwt»
Op deze overwegingen la naar het oor»
deel van den Hoogen Raad bedoelde voet*
balvvedstrijd te beschouwen als een verma
kelijkheid in den zin der Zondagswet en
wel als een openbare vermakelijkheid, nu het
publiek daarbij tegen betaling werd toege
laten.
twee eerste vragen zijn goed,
maar de laatste deugt niet.
Die vormt een aantasting
der „vrijheid".
Wij danken den heer Ter
Laan voor de les, die hi] ona
gegeven heeft over de bctee-
kenis der marxistische vrij
heid. De leugenachtigheid der
sociaaldemocratische leuzen
kon niet beter worden gede
monstreerd. aldus besluit de
Mussert krant.
KENMERKENDE KLACHT
Het „Nationale Dagblad"
van Donderdag klaagt:
„Herhaalde malen gebeurt
het dat straatcolporteure
met Vo-Va door v oorbijgaan-
de militaire troepen, onder
leiding van officieren of on
derofficieren, uitgescholden
worden. Uitroepen als: „Brul
ne moordenaars", ..Sla dood
die vent," ..Verz ..p ze maar"
enz. enz. zijn schering en in
slag. Begeleidende superieu
ren lachen hartelijk mee in-
plaats van stilte te comntan-
deeren
*t Zal wel een beetje over»
dreven zijn. maar voor de
geest in het leger in Ieder
geval kenmerkend, zegt het
communistische Volksdag
blad.