PLANTENSAP? Wij lazen voor U Zenuwpij" akkbrïJES Hoe snel stroomt Gestoorde hoogmis in de St. Pieter Kindje lag met bevroren voetjes io bed Voetbalwedstrijd is een openbare vermakelijkheid De officieren loopen nog los i I I -ar Bij een aardappel van 200 gram een halve meter per uur WATERTRANSPORT 11» TROPISCHE SLINGERPLANTEN GESCHIEDT MET 50-150 METER PER UUR Dc bekende botanicus prof. dr. Bruno Huber van de boschbouw- liooRftAchool t« Tharandt. heeft voor de Utrechtsche studenten en biolo gen gesproken over do sapbewegin- gen in planten. De boom haalt lijn voedsel uit twee rij ken; uit den grond met lijn wortels, n.1. in water opgeloste souten. die naar bo ven moeten worden vervoerd, terwijl hij uit de lucht koolzuur haait en dni in het licht met het tilt den grond gehaalde water ver bindt tot koolhydraten, l»e opstijgende sap stroom heeft rijn tegenhanger In ten neer dalenden stroom van oplossingen die in het blad lijn bereid en naar den wortel worden gevoerd en naar al die plaatsen, waar groei plaat* vindt. Deie stroom wc-dt ook wel a«»imilatie-stroom genoemd. WATERTRANSPORT IN DE HOUTVATEN. In lf>2ft was men nog van ineening. dat de sapstroom niet phyrisch zou zijn te lu>- naderen Dit was voor spr. de aansporing, om liet tóch le probceren. Hij gaf een overzicht van den bouw van het hout en in het bijzonder van de watervaten en hun eigenaardigheden bij de verschillende boomsoorten, en herinnerde aan de proef van Mnlplghi, die na een ringvormige in snijding gemaakt te hebben In den bast, zag. dat de top van den hoorn niet verwelk te. wat tol de conclusie leidde, dat het wa tert rensport in de hout va ten plaats vindt. Deze hout vaten zijn dóórloo pende buizen, dit In tegenstelling met wat men cider* in de plant vindt. Alleen hij pijn- boomen loopen de buizen niet door. DE SNELHEID VAN DEN WATERSTROOM. Men heeft getracht de snelheid van den waterstroom te bepalen door kleurstoffen aan het water toe te voegen. Een fraaiere methode ech ter Is het meten van den stroom met behulp van een thertnosele- ment, waarvtn.de uiteinden op be paalde afstanden In den stroom worden gestoken. De kromme lijn, die ontstaat, als men een beperkt gedeelte van den stam verwarmt, geeft uitsluitsel omtrent den stroom «u zijn snelheid en omvangrijkheid. Men kon uit deien proef opmaken, dat bij een dennolwtom de watergalelding naar boven gemakkelijker wordt, al vloeit het water daar langzamer; het zal de bladeren dan toch kunnen bereiken. I>e hoofdstam heeft evenwel de voorkeur tegenover de zij takken. Eén gram blad transpireert In den middag tijn eigen gewicht per uur. Uit de thermo elementmetingen blijkt, .lat Hanen (slingerplanten in tropische wouden! een sapstroom bezitten, die een transport van Ml 17) meter per uur mogelijk ma ken', bij kruiden kan deze stroom per uur 7) nieter doorloopen. bij naaldboomen bedraagt de snelheid niet meer daft 050 tot 2 meter per uur. De berk mankt een uitzondering op het gewone type; daar gaaf dc stroom in de takken sneller dan In den stam. HOE WORDT HET TRANSPORT VERKLAARD? Men kan ook den wortel druk meten en komt dan tot het resultaat, dat deze een osmotische druk van 10 tot 30 atmosferen kan bedragen en dat men aan deze krachten genoeg heeft, oin het transport te verkla ren. Ook de zuigkracht van het blad is aanmerkelijk en er bestaat een dusdanige samenhang in de vaten, dat het gevaar van breken van de waterzuil niet behoeft te worden gevreesd. NU VAN BOVEN NAAR BENEDEN Vervolgens behandelde spr., aldus het Hsb.. den stroom van de voedende bestand- doelen uit de bladeren naar beneden. De opgeloste suikers worden vla de schors naar heneden getransporteerd. Hel transport gaat door de zeefvaten. De laag zeefvaten is véél dunner dan dc hout- vaten en na een jaar te zijn gebruikt schrompelen zij ineen en worden zij ver vangen door nieuwe. Spr. berekent, dat voor een aardap pel van twee honderd gram een sapstroom van óO cm. per uur noo- dlg is gedurende de gehccle vegeta tieperiode. BLADLUIZEN HELPEN DEN GELEERDE. Dat het werkelijk de zééfvaten zijn. die dit bewerkstelligen, wordt ook bewezen door de proeven die bladluizen en mineer- motten hij de planten doen. om suiker machtig te worden. Wordt een zeefvat aangestoken, dan stuwt n.1. het vocht naar buiten, in andere gevallen gaat de stroom gewoon verder. I)e wijze waarop het transport van den voedselstroom van boven naar beneden plaats heeft, is echter nog met een geheim zinnig wans omhuld. Maastricht noodlijdend Rijksbijdrage ad 1 13S.i$S geraamd De speciale economische moeilijkheden van de voor een groot deel uit arbeiders bestaande bevolking van Maastricht en de bijzondere ongunstige resultaten van de financieel» verhouding tusschen rijk en ge- meente hebben sterken weerslag gevonden op dc gcmeontcbegrooting 1010 van die ge meente. welke thans door B. en W. den Raad is aangeboden. Reeds sedert 1937 moest een beroep worden gedaan op een bijzondere uitkeer mg uit het werkeloosheids- subsidie fond*. Dit jaar zal men ook gedwon gen zijn een ultkcering te vragen als rijks bijdrage ingevolge de wet van 22 December 1933 tot steun aan noodlijdende gemeenten. Man*irirht wordt hiermede dus noodlij dend. Uitgetrokken werd als noodigc rijks bijdrage een bedrag van 238.4D& gulden. Een boom is een wonder. Vallende stokken pleisterwerk brengen veel consternatie te NOODWEER IN DEN BOSCH. In Den Bosch heeft de Noordwester storm groote schade aangericht. Tal van schoor- steenen moesten het ontgelden. Van ver schillende winkels werden de spiegelruiten verbrijzeld. Dakgoot en en pannen kwamen in ma**a omlaag. In twee kerken deden zich instortingen voor. Zoo stortte tijdens de hoogmis in de kerk van SL Pieter een zwaar stuk pleisterwerk van het plafond oniinng en sloeg niet een harden klap iu dc linkerheuk tegen den grond. Begrijpelijkerwijs verwekte d|t onverwacht gebeuren groote con sternatie. Het pleisterwerk kwam gelukkig terecht op een plant*, waar zich niemand bevond, zoodat persoonlijke ongelukken niet voor kwamen. In dc SI. Lconarduskcik deed zich merk waardigerwijze een zelfde ongeval voor. Dok daar kwam tijdens don hoogmis een gedeelte van het gewelf naar beneden en viel met groot geraae op eeriige banken in het middenschip. Doch ook hier werd nie mand getroffen. Deze kerk heeft het ook in ander opzicht zwaar te venturen gehad Een vijfhonderdtal leien werd van liet dak genikt en overal hoon geslingerd. Ook de haan van den toren werd omlaag gesmakt OOK IN DE PROVINCIE VEEL SCHADE. De storm, die ovur een groot deel van Brabant heeft gewoed, heeft ook in het dorp Haarsteeg verwoestingen aangericht. Van talrijke hulzen werden de pannen af gerukt, vele vruchtboomen werden ontwor teld. Op den Keiweg waaide, tengevolge van een hevigen windstoot, de geheeie achter gevel van het huls van den heer J. van O., In. Toevalligerwijs wat er in dit deel van het huis niemand aanwezig, zoodat er geen ongelukken voorkwamen. In St Michielsgestel waaide een twintig nieter lange tuinmuur over de geheeie lengte om. De buitenpolder achter Waalwijk en Be sooien staat thans blank. Een en ander brengt voor de landbouwer* veel last mede. Moeder liet het in de kon on verzorgd achter. •V L-el'" Jü'ii. HOOOERE STRAT GEVORDERD. De wijze, waarop de 22-jarige N'. van der B.. uit Krimpen aan de Lek, thans wo nende te Botterdam, haar nog geen twee jarig dochter!jo verwaaslooad had, «leed e.-n vermoethui rijzen, dat zij zich van het kind wilde ontdoen, zoo zelde de advocaat- generaal bij het Haagsche gerec|it*hof, voor welk college de jonge moeder gisteren te recht moest slaan, wegens het hulpeloos achterlaten van haar kindje. In de periode van strenge vorst van het vorig jaar December had zij het kindje op een onverwarmden zolder in een bedje laten liggen met als dekking sleehts een oud deken tje en ecnige vuile kleeren. Zij zelf was het huls uitgegaan en had de kleine, die nog niet zindeliik was, achttien uur alleen gelaten. De poli tie was later gekomen en had het kindje meegenomen naar het zie kenhuis te Botterdam, waar bleek, dat haar helde voetjes bevroren wa ren. Ze waren blauw en gezwollen en «Ie teentje» waren al bijna rwart. De ouders zijn thans uit de ouderlijke macht ontzet. Te arm om het kindje te verzorgen, zoo bleek uit het verhoor ter terechtzitting, waren zij allerminst, want de man hield er o.a. een motorfiets op na. De rechtbank te Botterdam heeft de vrouw een gevangenisstraf van zes maanden, waarvan vier voorwaardelijk opgelegd. en spierpijn kunnen tot een kwelling worden. Neem in too'n gevel een "AKKERTJE" en de pqn velt ven U eil doch de advocaat-generaal vond deze straf voor dit geval te laag. Hij vorderde ver hooging tot een gevangenisstraf van negen maanden, waarvan vijf maanden voorwaar delijk. De moeder handelde in wan- hoopsstemming. De verdediger deelde een en ander over de omstandigheden mee. waaronder de moeder er toe gekomen I*. haar kind tc verwanrloozcn. Het huwelijk was ongeluk kig. Dn mnn ging dikwijls uit en verkwist te veel geld. Op Oudejaarsavond, toen zij het kind alleen liet. was haar man wegge- gaan cn zij wilde hem achterna. Zij was in een wnnhoopsstemming. waarin eii niet meer goed wist, wat ze deed. Bovendien is het een vrouw, wie elk moeder-Instinct vreemd is. Dat Is erg, maar daar kan zij niets aan doen. De mnn en de vrouw zijn nu weer bij elkaar, zij zijn uit de ouder lijke macht ontzet, waardoor herhaling van dit geval wel niet gauw zal voorkomen. In verband daarmede drong pleiter op een geheeie voorwaardelijke straf aan. Uitspraak 4 November. Voor spelen op Zondag is de toestemming van bet gemeente bestuur noodig. Het bestuur van de voethalvereenl- gitig ..Zwaagwesteinde" heeft des tijds voor den kantonrechter te Leeuwarden terecht gestaan wegens overtreding van de Zondagswet, om dat het op Zondag 13 Februari jl., des middags te half twee zonder toestemming van burgemeester en wethouders tegen betaling publiek heeft toegelaten bij een voetbalwed strijd. Artikel 4 der Zondagswet luidt namelijk sis volgt: ..Dat gcene openbare vermake lijkheden. zooals schouwburgen, publieke danspartijen, concerten en harddraverijen op de Zondag en nlgemeene feestdagen zullen gedoogd worden, zullende het aan de plaat selijke besturen worden vrijgelaten hierom trent eenc uitzondering toe te staan, mits niet dan na het volkomen eindigen van alle godsdienstoefeningen. De kantonrechter heeft de bestuursleden ontsdngen van alle rechtsvervolging. De Hooge Raad heeft In zt|a he den gewezen arrest evenwel andere over deze kwestie geoordeeld en be slist. dat een voetbalwedstrijd een openbare vermakelijkheid ia in den zin der Zondagswet, op grond ven welke beslissing het vonnis van den kantonrechter werd vernietigd terwijl de bestuursleden wegens 1 houden van een openbare vermake lijkheid op Zondag werden veroor deeld ieder lot oen geldboete van vtütig cents. Do Hooge Raad hoeft in zijn arrest over wogen. dat niet blijkt, dat de wetgever aan het hegrip „vermakelijkheid" een lieteckenis heeft toegekend, afwijkende van die in het gewone spraakgebruik, nl. die van „een ge noegen. een onderhoudende ontspanning". Verder werd overwogen, dat in het von nis van den kantonrechter aan den wed strijd dat karakter wordt ontzegd, omdat het publiek den wedstrijd bezocht om met be langstelling de sportieve prestaties der spe ler* te volgen, terwijl hij «lezen de l>edoeling voorzat elkanders krachten te meten. In dit verband overwoog de Hooge Baad verder, dat. ook al ware een dergelijke wedstrijd niet te beschouwen als een vermakelijkheid voor dc speler* gelijk dit ook veelal niet voor de orkestleden cn voor de acteurs bij een tooneelvoorstelling het geval zal zijn het publiek toch ongetwijfeld in het bijwo nen van n dergelijken wedstrijd genoegen 482e STAATSLOTERIJ (Niet officieel) lsl« klmm. 1»U lUrt Trekking van Maandag 29 November 193» Hooge Prijzen 20000— 11067 1500.10t7 3125 1000.- 15164 400— 3961 ALWEER EEN SPROOKJE KAPOT. „De Avondpost" spot: „Kr is geen officier, van welken rang ook. onder ver denking van Miiminage of soortgelijk misdrijf in arrest gesteld." Zoo heelt minister Dijvhoorn nu officieel medegedeeld. Maar dat was heeleinaal niet aardig van hem, om te fungeeren als de olifant met zijn snuit, dlo hel aardige verhaalijo uitblies. Wij voor ons hadden, in tal van mededeelingen on» van vele zijden gedaan, het aan tal gearresteerde officieren liooren varieeren van Ort tot 700. En dit was nog niet eens het ergste. Eergisteren vertelde on* een medicus, dat een patlénl, die hij toen juist had behandeld, hrm als vast en zeker had verklaard: vandaag worden er 100 offi cieren gefusilleerd. Om te be ginnen nog maar. En nu komt minister Dijx- hoorn en verzekert ijskoud aan de tweede Kamer: geen enkel officier gearresteerd. Gisteravond voegde de opper bevelhebber in een radio-me- dcdcrling daar nog aan toe: ook geen onderofficier. De teleurstelling werd gis teren echter nog grooter. Tot onze onuitsprekelijke verba zing kwamen wij op *traal onzer» Hoofdcommissaris te gen. Wij keken hen schuw aan. alsof hij een spookver schijning was. Was de heer Van der Mcv dan niet gear resteerd* Wij hadden toch van Alle kanten gehoord, dat hij achter de tralies zat? En nu liep hij daar. Was hij 't heusch? Of misschien: een dubbelganger? Hij was het heusch. heusch. Alweer een sprookje kapot gemaakt. In welk een protalschen tijd le ven we toch. Alles valt ons uit de hand. We beginnen nu (eerlijk gezegd) ook te vermoeden, dat zelfs de Burgemeester on zer stad zich nog op vrije voeten bevindt. Hoewel ook hij. tiaar ons is verteld, de zer dagen enfin, wi) hopen hem dezer dagen met zijn snellen stap wel eens tegen te komen." „VRIJHEID." Onder bovenstaand opschrift lezen wij in liet Nationale Dagblad (N.S.B.): Het sociaaldemocratisch Tweede Kamerlid Jan ter Laan, een van de oude S.D. A P. garde, heeft zijn bezwa ren aan den minister van Binnrnlandsctie Zaken ken baar gemaakt tegen den bur gerneester van Capellc (Z). Deze burgemeester heeft n.1. de vervelende gewoonte om bij aanstelling van crisis- personeel drie vragen te stel len: Zijt ge nationaal socia? tut? Zilt ge communist? Ztjt ge sociaaldemo craat? Dat komt niet te pa*, vindt meneer Ter Laan. D.wx: de 200 9770 6931 12100 U 395 12960 100- 2256 1 5 Prijzen ra in S0 1027 1030 1046 1083 1099 1118 1158 1117 1167 1186 1167 1188 1245 1246 1259 1267 1461 1345 1359 1271 1415 1419 1436 1446 1505 1547 1559 1581 1615 1636 1858 1671 1 1674 1677 1708 1709 1710 1788 1790 1815 1675 1897 1909 1946 1976 1980 1885 2064 2074 2098 2142 2147 2167 227) 3307 2332 2337 2351 2390 2396 2488 2507 2523 2542 2556 2559 2577 2590 2608 2611 2680 2615 2627 2830 2643 2667 2677 2678 2685 2760 2812 2822 2829 2849 2872 2877 2891 2933 2988 3002 3021 3127 3140 3168 3211 3244 3341 3433 3435 3504 3557 3372 3580 3607 3616 3680 3682 3696 3728 3775 3844 3783 3836 3854 3859 3871 3896 3929 3979 4026 4033 4067 4060 4064 4068 41» 4133 4182 4190 4210 4212 4289 4302 4JU 4392 4403 4410 4472 4482 4567 4560 «14 4581 4597 4599 4609 4647 4685 4674 4719 4721 4741 4746 4771 4778 4878 4941 4954 5013 5074 5081 5067 5099 5197 5258 5262 5316 5320 5378 5394 5414 5417 542» 5470 5472 5512 5613 5564 5628 5690 5704 5721 5724 5795 5826 5854 5855 5867 5888 5925 5927 6113 6117 6161 6164 6301 6333 j 6360 6393 6396 6406 6431 6447 8516 654J 6554 6562 6593 6610 6615 6626 6639 6683 6776 6779 6886 6923 0936 6973 6988 7011J 7023 7057 7104 7115 7145 7157 7150 717t| 7214 7236 7252 7255 7307 7344 7388 74<2Ï 7442 7504 7556 7648 7667 7672 7722 776411 7797 7815 7830 7853 7858 7889 7903 7913 K 7930 7947 7962 7978 7989 8000 8029 8055 8094 8104 8141 8185 8249 8258 8288 8332 I 8348 8352 8413 8477 8509 8540 8553 8564 I 8569 8577 8600 8613 8643 8695 8700 8728 I 8732 8783 8789 8816 8836 8890 8906 8907 I 8956 8962 8980 8989 8995 8999 9001 9069 I 9075 9084 9192 9213 9248 9308 0338 9397 I 9432 9464 9466 9515 9538 9541 9545 9638 I 9661 9678 9686 9693 9793 9794 9843 9847 1 9849 9858 9883 9928 9936 10083 10110 10138 I 10194 10263 10307 10325 10353 10361 10366 10482 I 10496 10675 10588 10631 10657 10720 10739 10841 1 10842 10859 10868 10876 10916 10956 10081 10038 I 11006 11021 11109 11122 11131 11140 11192 11208 11314 11342 11350 11372 11381 11391 11406 11447 11463 11472 11483 11561 11642 11701 11762 11780 11787 11842 11882 11948 11952 11956 11979 12011 12040 12142 12197 12234 12347 12363 12373 12421 12441 12453 12488 12597 12617 12633 12715 12728 12736 12741 12764 12779 12832 12892 12938 12985 13012 13013 13025 13028 13065 13069 13070 13081 13089 13125 13189 13298 13302 13313 13341 13348 13398 13421 13426 13444 13449 13461 13479 13485 13519 13533 13591 13594 13686 13702 13773 13834 13851 13853 13865 13874 13899 13929 13938 13957 13967 13997 14020 14025 14131 14149 14237 14244 14279 14311 14372 14417 14469 14500 14519 14571 14581 14585 14587 14625 14645 14657 14661 14685 1 14750 14786 14790 14811 14815 14818 14884 14898 14933 14943 15064 15106 15157 15220 15434 15435 15488 15537 15556 15559 15621 15652 15722 15748 I 15749 15772 157»7 15798 15840 15844 15651 15856 15850 I 15877 15893 15926 15927 15938 18070 15082 10007 J 16104 16106 16121 16126 16132 1618» 16205 162111 16218 16267 16287 16300 16)07 16316 16358 16390 1 16392 16411 16425 16457 16468 16533 16585 16657 1 16668 16682 16691 16707 16719 16744 16776 16910 16937 16970 17001 17011 17030 17031 17046 17093 17123 17150 17224 17236 17250 17292 17308 17321 17341 17415 17418 17423 17425 7459 17515 17518 17589 17591 17600 17690 17723 17781 '7783 17809 17821 17830 17882 17920 17955 17964 18002 18043 18044 19060 18062 18063 16172 18212 18340 18378 18382 16483 18535 18582 18622 18649 18659 18787* 18601 18822 18883 18898 18900 18007 18067 18879 19018 19063 19062 19106 19147 19174 19221 19225 19233 19255 19259 19265 19305 19327 19331 19334 19343 19353 19409 19491 19518 19526 19556 19500 19579 19608 19621 19624 19629 19652 19658 19671 19686 19756 19791 19848 19888 19935 19995 20017 20028 20029 20034 20039 20122 30138 20161 20167 20186 20230 20235 30317 20318 20325 20388 30413 20457 20468 2C4S6 20497 20506 20528 20537 20665 30571 20594 20624 20646 20658 30670 20741 30771 20779 20792 20841 30656 20850 20879 20930 30966 21022 21057 21142 21157 21186 21308 21217 21231 21242 21313 21319 21390 21396 21414 21431 21500 21549 21558 21595 21609 21617 21632 21653 21663 21666 21666 21692 21761 21762 21765 21787 21793 21853 21948 21962 21971 W01 schept en dit als een onderhoudend» ont spanning beschouwt» Op deze overwegingen la naar het oor» deel van den Hoogen Raad bedoelde voet* balvvedstrijd te beschouwen als een verma kelijkheid in den zin der Zondagswet en wel als een openbare vermakelijkheid, nu het publiek daarbij tegen betaling werd toege laten. twee eerste vragen zijn goed, maar de laatste deugt niet. Die vormt een aantasting der „vrijheid". Wij danken den heer Ter Laan voor de les, die hi] ona gegeven heeft over de bctee- kenis der marxistische vrij heid. De leugenachtigheid der sociaaldemocratische leuzen kon niet beter worden gede monstreerd. aldus besluit de Mussert krant. KENMERKENDE KLACHT Het „Nationale Dagblad" van Donderdag klaagt: „Herhaalde malen gebeurt het dat straatcolporteure met Vo-Va door v oorbijgaan- de militaire troepen, onder leiding van officieren of on derofficieren, uitgescholden worden. Uitroepen als: „Brul ne moordenaars", ..Sla dood die vent," ..Verz ..p ze maar" enz. enz. zijn schering en in slag. Begeleidende superieu ren lachen hartelijk mee in- plaats van stilte te comntan- deeren *t Zal wel een beetje over» dreven zijn. maar voor de geest in het leger in Ieder geval kenmerkend, zegt het communistische Volksdag blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 7