Bioscoop
zeden
De papegaaienziekte
Wij lazen voor U
De waterkraan-vreugde
der beschaving
meter
De kok
in de kaasstolp
Muisjes met staarten
Donderdag 23 November 1939
Vierde blad
ï—m,
it
I
Een romantisch aangelegd* Deen-
sche journaliste Gisela Pfiffer heeft
een reis gemaakt door West-Afrika
en vertelt op amusante u-ijze van
haar avonturen.
Wij geren haar fn bijgaand arti
kei zelf het woord over haar brie
tenissen in het dorpje Lompta,
Ons even een korte wijle met on
se gedachten dompelen in de le
vensomstandigheden van het daar
wonende nog onbeschaafde noma
denvolk is een heerlijke afwisseling
met hel fraais, dat ons beschaafde
Westen ons doet alen.
Mogelijk dat Gisela Pfiffer onsen
lezers nog wel eens meer onthaalt
op een schildering van toestanden
in het donkere werelddeel.
Lompta heette het kleine dorp op dui
send kilometer afstand van de kust, op het
hoogland van Ngaundere. dat mij vijftien
maanden lang al» woonplaats iou dienen
paar had de grijze Baba Harain. de leider
der Bororo-stam. een nomadenvolk van
koeherders, zich gezeteld. De Bororo's zijn
kleine, diepdonkere negers, maar zij vor-
ijnen oen bijzonder trotsch volk, dat. dui-
iiulen jaren geleden uit Azie gekomen, in
„frikft neerstreek. Bat* Harani nam ons
allervriendelijkst op 011 hij slachtte ons ter
AC re zelfs een «root kalf bij wijze van wel
kom. Hel ietwat moeilijke woningvraag
stuk loste hij op een zeer eenvoudige wijze
oi>: een van zijn zes schoonvaders moest
jijti woning verlaten en wij irokken in
lijn hoeve. Men zou het ook zijn erf kun
nen noemen, want het was eigenlijk een
maïsveld, dat door een vrij hoogo muur
van matten werd omgeven. Kleine paadjes
slingerden zich tuwchen de manshooge
Struiken door en leidden naar open plek
ken, waar ronde hutten met strooien da
ken stonden. Het was precies een doolhof
en nadat de mals geoogst was, vonden wij
eigenlijk pas goed de gelegenheid de zaak
eens onder het oog te zien en er wegwijs
te worden. >r
I>e bcetc hut met hemen wanden en
zulk een strooien dak en die er althans
«enigszins waterdicht uitzag, koos ik als
slaapkamer, 't Was beslist een luxe-woning
Zij was een meter of drie in doorsnee, de
muren vvarep manshoog, het fonkelnieuwe
dak was van uitstekende constructie en
bij den ingang bevond zich zelfs een
Spaansche muur van leem, die onbevoeg
den het naar binnen kijken belette. Dm»
TO'inr had helaas het nadeel dat zij hot
ItM wegnam met als gevolg «Int het im
mer stikdonker binnen was. In de don
kerste hoek liet ik het bed met het mus
kieten net zetten. Als bed<lekleedjc deed
een grasmat dienst en een klein knikje als
tafeltje voor de lamp. De grootc koffer met
alles er In wat men zooal als ..geciviliseerd
mensch" noodig heeft, werd ergens tegen
een muur gezet. Aan lianen en bastatren-
gels bungelden de klecren. Overdag ver
bleef ik in een hut die als eet-, woon en
werkkamer dienst «leed. Die had in plaats
van een leeman muur een wand van mat
ten en «laar viel betrekkelijk veel licht
(maar ook regen!) door. Ook het dak was
niet bepaald heelemaal dicht.
De boy's, de kok en de z.g.n. ..small boy",
een kleine jongen «lie hem assisteerde wa
ren niet ver van de keuken in de ..kaas
stolp" ingekwartierd, een hut die er wer
kelijk ongeveer zoo uitzag en die ultalui-
tend uit gras en gevlochten takken be
stond. Van de sanitaire installatie zeg ik
maar liever niets. De kok was verantwoor
delijk voor alles. Als hulp voor zijn werk
had hij 4e ongeveer 16-jarige „anuill boy
en voor het waterhalen en ander zwaar
werk. het slee pen van boomstammen en
brandhout uit het bosch bij voorbeeld,
stond ons nog een andere man ter be
schikking. een ware reus. Garba genaamd
De kok ha«l „kennis gekregen" ann een
negermeisje, die in haar hut allerhande
krulden bereidde en die zoo gezegd onze
groenten-leverancierster werd. De teerr
band «lie deze twee tnenachenkinderen
steeds inniger aan elkander bond had het
verschrikkelijke nadeel dat «le kok. onder
voorwendsel spinazie te moeten halen,
halve dagen wegbleef! Dan hielp Garhs
met alles Maar men moet niet denken dat
die nu honderd procent een encel was.
want die bad ook zijn zwakke zijden. Dik
wjjte was liet water dat hij uit een bron
moest halen, heelemaal geel en troebel
van «Ie klei of het zst vol met er»». Dan
was hij te lui gewe«»st oin heelemaal naar
de put te gaan cn haalde hij het water
uit een beek of. wat veel erger was. uit
het moeras nabij het dorp!
Dat nu waren zoo de huisvrouwen zorgen
van alledag Daar kwamen overigens nog
de allerminst aangename regelmatige be
zoeken van honden uit het dorp bij. die
het eten eenvoudig uit de keuken stalen,
wanneer «le kok bij rijn groenternnelsje
gas. Garba water haalde en «le „email kOJ'
die door beiden was aangesteld ala „op
passer" op klaarlichten dag lag te snur
ken! Ofschoon alles wat we aan kleeren.
bed«teroed bezaten dagelijks ..ge-zond"
werd. hadden we eenmaal In de week
groote wasrhdag. Ieder voorwerp, van het
han«k»p ie geit Je tot en met het bed. werd
naar buiten gesleept cn op den grond ge
ëtaleerd of over «ie mattenhaas gehan
gen. Palmwaaiem werden aU bezem» ge
bruikt en ook takken (of bard gras) de-
den «laarvoor dienst. Dan moesten ook
de ratten- en muizenholen uit de hutten
verwijden! worden en ik moet recgen dat
het ook wel eens een enkele maal
beurde
Terwijl de Jongen» de hutten reinigden
keken wij ons boeltje e.-n» grondig na.
Plotseling ontdekten wij gaten zoo groot
as een hand die in de dekens gevreten wi
ren: „Termieten De petroleumlampen
gewone stallampen werden nagekeken.
Ik had er vijf. Op zekeren dag waren alle
glaasjes ervan geliroken. Hoe het gebeurd
was w ist natuurlijk niemand. Andere
waren alleen aan de kust te krijgen. Kr
gingen zes tot acht weken over heen «'er
we andere hadden. Gedurende dien tijd heb
ben w» iedere dag zelf kaarsen gegoten uit
«le was van wilde bijen! Precies als in de
middel eeuwen. Voor de wasch nior«t Gar
ba zorgen. Daartoe nam hij voor de keuken
op den grond plaats. Tuwhen zijn uitge
spreide beenen hield, hij een aluminium
tcholel niet koud water, hoe hij warm wa
ter kon maken heeft hij nimmer begrepen,
n de schotel stopte hij het eens stukje dat
hij wasachen wilde, onverschillig of dat nu
een laken of een zakdoek was' Voor hei
waxschen gebruikten wij een *<>ort zeep «lie
de inboorlingen zelf uit boomschors kookten.
Ze zag er wel koolzwart en dus niet erg
aanlokkelijk uit. maar er kwam goed vet
wit schuim af en was zeer bruikbaar. Voor
het naspoelen gebruikte Garba zoo weinig
mogelijk water hij moest immers zelf
nieuw halen!
Strijken «leed de kok. Het ijzer moest ei
genlijk met behulp van steenkool warm wor-
M gemaakte maar met gloeien«le Stukje»
hout ging het ook. Wanneer eindelijk alles
achter den rug was, «Jan overzag ik diep
liedroefd de resultaten van ..«ie wasch". Na
twee en twintig maanden Afrika, waarvan
vijftien maanden in Lompta. arriveerde ik
eindelijk weer aan de kust. In Docnla, de
grootste havenplaats van Kameroen, is een
behoorlijke waterleiding, een zeldzaamheid
aan Afrika's Westkust. Daar heb ik de
eerste dagen als een blij verrast kind met
geestdrift de vvaterkraantjes opengezet om
te kijken naar het water dat eruit liep. En
toen heb ik begrepen wat de eigenlijke
vreugde der beschaving is!
„SCHOENEN IN DE GARDEROBE
ATOEVEN!" DE BIOSCOOP MET
DRIE DOEKEN. ENTREEGEL
DEN IN NATURA.
(Bijzondere correspondentie).
Tot in de versie uithoeken der
aarde heeft de film haar zegetocht
volbracht; de Australische Bosch-
jesman heeft net zoo goed hel
wonder van het „gelui«ie«ioek" be
leefd als de Amerikaansche Indi
aan', de Javaan gaal even graag
naar de bioscoop als de Europeaan.
Men kan dank zij de moderne svnehonisa-
tiemethoden Greta Garbo in twintig ver
schillende talen hooren, en er zijn film*, die
in het Verre Oosten niet minder succes
hebben dan bijvoorbeeld in Scandinavië.
Maar «le bioscopen zelf zijn in alle landen
verschillend, overal heeft men zijn bijzon
dere eigenaardigheden, en het is zeer Inte-
resoant. om oiv* een» te verdiepen in de „bi-
oscoopzedcu" in verschillende doelen van de
wereld.
Op de mat.
Wij beginnen bij Japan, waar men niet
in stoelenrijen, maar op dikke, mooi ge
vlochten matten op den grond zit. De Ja
panner zou de opklapstoeltjes. die in onze
bioscopen te vinden zijn, veel te ongemak
kelijk vinden, vooral, omdat e. n Japanarh
filmprogramma niet evenals bij om «docht»
twee uur of hoogstens t\'7 k 3 uur
duurt, maar minsten» vijf, en vaak zelf»
acht uur. Het andere verschil tuAscheii een
Japansche en Europerachê bioscoop is ver
«ier. dut men in «ie gnnierobe vsn eerstge
noemde niet hoed en ja«. maar zijn
schoenen moet afgeven. Dit Maat in vertornt
met het voorschrift, dat men «Ie matten op
«l« n grond, op welke men moet zitten, niet
iu»k' betreden met schoenen, die vol straat-
stof zijn. Het bioscoopbezoek in Japan
een heel uitstapje men iaat zich gedu
rende de voorstelling een maaltijd brengen
uit een naburig restauranl; men neemt al
zijn kinderen mede. die vroolijk ttisschen
«Ie toeschouwer» kruipen, wanneer de voor
stelling hen begint te vervelen.
Nachtvoarstelllaf.
Dergelijke lange hioaeooovonrstellinsrn
vindt mep ook in Ned.-Oost-Iixllë aan den
vMiravond van een nieuwe suikerrampairoe
Op het groote veld van «ie suikerfabriek
wordt dan een linnen «ioek gespannen,
waarna een openlucht-voorstelling volgt,
welke om acht uur begint en wordt voort
gezet, tot de dageraad aanbreekt. Men ziel
dan de nire«t-uiteenlnop.-nde film» arhter
eikaar. Tijden» een minder spannende film
zoekt men verpoozing hij een van de vele
kooplieden, die In hun verplaatsbare «talie
tjes koude en warme gerechten verkoopen.
Egyptenaar laat zijn vrenw thuis.
Een geheel andere wereld vindt vnen
daarentegen In een Egyptische bioscoop. In
Egypte I» «Ie bioscoop uitsluitend voor man-
n« i toegankelijk. Overigen» vindt men hi«jr
bulten het gewone groote middendoek nog
twee kleine «ioeken. «He aan weerszijden
van het groote zijn aangebracht. Op die
kleine doeken verschijnen «le Arabische en
Grieksche teksten van de film. «lie zelf met
Fransche en Rngelsehe onderschriften op
het groote doek wordt vertoond. Op deze
wijze komt nvn hijvoorbeeld In een stad
al» Alexandrië tegemoet ann de wrnschefi
van alle !as*n der bevolking. In de zaal
zitten «ie mannen met fez en boernne».
waarbij zij onophoudelijk hun zoete. Oriënt
sigaretten rooken. wanneer zij tenminste
niet net bezig zijn met het tiitpakken en
opeten van de rauwe knoflook, die zij bij
zich hebben.
Aat o-bioscopen.
Zeer Interessant 1« ook de openlucht-bios
coop voor automobilisten, welke men zoo
\<-elzijdia in de Vereenlgde Staten aantreft.
In deze bioscopen moet men zijn zitplaat»
namelijk zijn auto zelf meebrengen.
Een naar kwieke piccolo» wijzen d*n auto
mobilisten aan. hoe die hun wagens pre
cie« moeten plaatsen om zelf goed te kun
nen zien en niemand ander» le hinderen.
Deze „auto-bioscopen" zijn thans ook door
gedrongen in Zuid-Amerika.
Model vaa de reazanUtsaataé dar Uta
te Neubabebberg.
Levende recette
Maar nok in Europa vindt men vele merk
waardige bioscoopzeden. Zoo maakten wij
•en» «vn voorstelling mede in ecu open
luchlbioscoop in een torgkloof aan de Joe
gosiavssrhe grens 's zomers heersebt «Je
openluchtbioscoop vrijwel overal op «Seu
Balkan welke voorstelling toch' teker
wel als Iets btjtonders mocht worden be-
M-ii<»uwd. Van plaats tot plaats trok *en
handige knaap. Hu wist. dat de bevolking
doodarm wa» Entreegelden kon niemand
betalen. Om de Albaneezen desondanks te
Ia teil genieten van «le Amerikaanse ha en
KuvopeeScJse fiLcnmocht het entréegeld
in na'ura betaald worden. Bu de ingang
van hel merkwaardige „paleis" dat
ator>d warempel met inkt hoven een bouw
vallige deur ge».-breven - begon voor de
voorstelling een torg van brood, tabak, si
garetten. geslachte n lavend# kippen te
groeien. Ken der beter gesitueerden had
zelf» «N'n luid-schreeuwend varkenije mee
gebracht, «lat gedurende de heele voorstel
ling in actie bleef. Van de film hebben wij
niet veel gezien, want het «Ioek wa» geha
vend en de film erg oud en onduidelijk.
De sm lokte.
Ons bioscoopbezoek In Griekenland waa
prettiger Vooral aan bet ofx-nluchttheater
van Korfoe. Aan de Adriatische Zee. die
nergens mooier blauwer en warnier is dan
hier, zaten «ij. Op he< «ioek gebeurden
griezelige dingen. Hechts van on» hadden
wij em fraai gezicht op «le stilt», gladde op*
pervlakte van de nachtelijke ree Toen de
maan opging en zijn lichten«l zilver over
het water strooide, hadden weinig meiv
se hen n«»tf langer aandacht voor de dingen
op het doek.
Enkele bioscopen te Praag hebben de el-
geitaanligheid, om precies midden in een
filmdrama meestal op het spannendst»
moment een pauze in te vtokelen,
waarin men naar de koffiekamer gaat. V»
«leze pauze kntnen eer«t een aantal recla
me*. twee teekenfilmpjc*. en dan plotseling
weer zonder e-nire inleiding bet tweede
deel van «ie hoofdfilm.
's Lands w ijs. 'sland* eer.
EEN UITERST BESMETTELIJKE EN
GEVAARLIJKE KIEKTE.
In verband met de In Argentinië
heerschende papegaaienziekte, waar
door in Buenos Aires reeds tiental
len personen besmet en 5 menschen
gestorven zijn, volgt hieronder een
uiteenzetting over deze gevaarlijke
tiekte en een bespreking over haar
overbrengers: de papegaaien.
Wijlen dr. L. Heiiermans, de voormalige
directeur van den Gein Geneeskundigen en
Gezondheidsdienst te Amstenlam. vertelde
enkele jaren geleden naar aanleiding van het
feit. dat te Amsterdam enkele gevallen van
paprgaaicnuektt bij menschen waren voo«-
gekomen, in een onderhoud met een onzer
medewerkers het volgende:
„De papegaaienzickte wordt veroorzaakt
'door een klem. z«W» klein, «lat zij door den
microscoop niet kan w-orden waargenomen,
n.l. door het ultra virus. Vroeger heelt men
wel hartericn als de ziekteverwekkers be
schouwd. maar dit is bij nader onderzoek
niet juist gebleken.
De papegaaieaziskt» ls uitermate besmet
taltjk; xi| komt veer oadsr ie papegaai» «e
parkieten en geat vaa deze vogels ever op
andere dieren en den menach. ZIJ treed* het
meest op in don vorm vaa een ernstige long
ontsteking met karakteristieks eigenschap
pen en met een hoog sterftecijfer.
fit dien hoofde heeft men den Invoer van
pajiegaaien cn parkieten vet boden, toen In
Europa cn Nederland gevallen van «leze ziek
te waren voorgekomen in Nederland, in Am
sterdam. heerechte de ziekte eenige jaren ge
leden voor het cent, cn hier ls dc epidemie,
in tegenstelling met in het buitenland,
snel onderdrukt.
Niet veeree alt de kaad!
Toch kunnen bij inlandschc vogel», die
hier geteeld worden. door latent blijven van
het ziektrvinis. epidembn uitbreken. Dezen
zelfden gang ven zaken zien wt| bij *lke epl-
AANVAL OP ONS
MINISTERIE WEERLEGD.
Over de aanval, die dr. Co-
lijn op de tegenwoordige re-
geertng heeft gericht tijdens
een interview met een Tele-
graafmedewerkcr i» men nog
steeds niet uitgesproken, zoo
zegt de Maasbode !l K
De „Telegraafheeft zich
gedrongen gevoeld, op de ai-
gemecne afkeuring «loor haar
„beleid" gewekt, van anp
woord te dienen.
't Komt hierop neer. dat de
geheele Koderiandache „par
tij "-pers in totale verblinding
niet in de gaten heeft, dat
wij eigenlijk met een prul-
ministerie zitten te houden.
„Niet éën, maar verschei
dene minister» zijn benoemd,
daar geen ander bereid was.
de aangeiioden portefeuille
te accepteeren", aldus het
scherpzinnige en voor Néér-
lands heil zoo waakzame
blad.
Het geschrijf van de „Tele
graaf" i» even hol en leeg als
gevaarlijk.
Hol en leeg en met «k
aperte klaarblijkelijkheid zoo
volstrekt mogelijk in strijd.
Veeleer mag van dit kabi
net worden getuigd, wat van
weinig ministeries kan ge
zegd worden, dat het tot he
den geen zwakke plek ver
toont. Integendeel!
Het is eigenlijk totaal over
bodig dit aan te toooen Maar
bi| zooveel gevaarlijke hard-
leerschheid kan liet toch
geen kwaad.
liet RK. orgaan bespreekt
dan de kwaliteiten der ver
schillende ministère en zegt
over die vsn de »«»riaaldemo-
crati»ch bewindslieden:
Wat de twee socialistische
ministers betreft: zelfs bti
hen. die tegen hun op-
treden hevig en prin
cipieel gekant waren, heeft
men niet allergeringste
poging kunnen onntekken.
om hun tokwaamheid ook
maar «enigermate in twijfel
te trekken. Dergeliike poging
zou trouwens tot volkomeo
schipbreuk gedoemd zijn ge
weest tegenover «ie volstrekt
algemeen*- overtuiging
het tegend«*«l.
De „Telegraaf betoogt
nog. dat het «ren zuivere toe
valligheid was. «lat dr Co-
lijn's Interview en minister
De Geer rede in dezelfde edi
tie verschenen. Al» antwoord
hierop is «le scherpe opmer
king van de „Nrderlan«ler
meer dan voldoende: Jlet
blad verzwijgt natuurlijk wij
selijk. «lat die beide ostenta
tief naast elkaar op «Ie voor
pagina stonden. Of verzorgt
hij de „Telegraaf een of
andere loopjongen «Je op
maak?'
De „Telegraaf bolt door
op een ellendigcn weg. daai^
op mede door de verbazing
wekkende lntervlew-eu!hei«J
van dr Colijti voortgestuwd.
Of is het wellicht niet zeer
opmerkelijk, om het zacht uit
te drukken, dat een leider
van e«-n partij al» de anti-re
volutionaire cn een hoofdre
dacteur van een blad als de
„Standaard" van uin meest
persoonlijke, voor eigen blad
wellicht niet zoo gevchlkte.
inzichten, den volke kond
doet in een orgaan al»de
„Telegriafri Men kan zich
nauwelijks indenken. dat
een katholiek politiek leider
of een kaïholiek hoofdredac
teur zicli zooiet» zou veroor
loven.
GEEN OSSfJIK STAART-
SOEP MEER S V P.
De „Arondpoef «schrijf t
naar aanleiding van den
aandrang van sommige
Tweede Kamerleden om hij
de begrooting van Justitie
nog een» over de zaak-Os» te
beginnen, het volgende:
ls het ihan» het nogrnbllk,
(Xii weer over de zaak O*» te
beginnen*
Deze aifaire moei au maar
afgeloopen zijn.
De leden «ier brigade Mare
chaussee hebben ook naar on
ze overtuiging volstrekte vol
doening verkregen in en
door de in de Tweede Kamer
aangenomen motie. Méér be
hoeven ze niet. Terugplaat
sing naar Os*, daaraan denkt
natuurlijk niemand: dit is
niet noodig en zou stellig
ook niet tactisch zijn En wat
•km procureur generaal in
Ik-n Bosch totn-ft. men late
de vraag, of er te zijnen ot>
richf" nog kt» gedaan moet
worden, rustig over aan den
minDtrr van Justitie. Meent
deze «lat die rechterlijke amb
tenaar In zijn standplaats
kan worden gehandhaafd,
welnu, men respecteer# die
beslissing. Zoo niet. dan za!
dat wel blijken. Het parfe
rnent blij v a hier nu maar
buiten.
Ook voor „hervatting van
bet onderzoek in verschillen
de zaken" gevoelen vrij niets.
7.<*< wereldschokkend zijn
tenslotte die zaken niet ge
weest.
Voor ons. cn voor «allooze
anderen, was de Itoofdzaak
het optreden van <W-n Mini»
ter tegenover d«- brigade. Op
dit punt ls voldoende recht
gedaan. d.wj. voldoende
rechtsherstel en bevrediging
geschonken door «ls aangeno
men motie.
Wat wil men nu eigen
lijk meer? Waarom moet die
verdrietige zaak nu weer
worden opgerakeld ia een
tijd. waarin de eendracht des
volka bovenal noodig 1»?
Ua» Aki uiü -
kmie Hier en daar blijft «oms een haard
smeulen, zooals bijv. bij kinderverlamming,
waaruit dan plotseling een vlam kan op
slaan. Precies zoo gaat het met de pafe-
gaaienziekte onder de vogels. Het spreekt ook
vanzelf, dat deze riekte vooral kan uitbreken
in een vogelhandel. waar veel vogel» bijeen
zijn en In aanraking konten met exemplaren,
«He he«met zijn. I>e«# moeilijkheden doen
denken aan «le gevaren van besmetting MJ
ktnderbewaarplaatsrn Vandaar, dat rpen na
het koopen van papegaaien en parkieten zeer
voorzichtig moet zijn bij de behandeling.
Voederen uit de hand of laten wegnemen
van voedsel van de lippen, zooal» veel da-
|n»e# nogal een» doen. ipoet men nalaten. t«*
wijl men hij het schoonmaken van de kooi
desinfecteerende middelen moet gebruiken.
Ia het wild.
Natuurlijk is het veel moeilijker om de p«-
pegaaiennekte te onderdrukken in Argenti
nië dan in Nederland In Zuid Amerika im
mers komen deze vogel» in wild voor
en vaak in grooten getale; hoofdzakelijk
treft tnen in Centraal- en Zuid Amerika de
.arara's" of „ara» aan. die lot .Ie grootste
papegaaien beitoortn. Deze tobben een ge
weldig dikken snavel, laags spitsige vleu
gels en een zeer langen staart. Zij zijn bijna
alle groen, rood of blauw gekleurd.
De Amazone- of groene papegaaien zijn
«eer gedrongen van gestalte, liebhen een groe
ien. sterk gekromden snavel, korte vleugels
en een korten, afgeronden «taart. Het cen
trum hunner verspreiding ligt aan «Ie Ama
zone rivier. De (arolitiaparkiet I» tegenwoor
dig nog de eenige papegaai, dia in Noord-
Amertka leeft en wel nog uitsluitend ln ds
staten om de Golf van México.
OoeaUifl
Van de andere papegaaien soorten zijn de
„Inseparables ionafschridelijken), dl» hun
naam hebben te danken aan hun groote nel-
ging tot gezelligheid, die zich vaak oj.cn-
baart, doordat Zij tlch tegen een •oortgenoot
aandrukken en dezen liefkttoarn. Het zijn
kleine vogel» met een gedrongen lichaams
bouw en korten, afgeronden staart Men treft
hen aan in Afrik» en op Madagascar.
De zintuigen der papegaaien zijn
goed ontwikkeld, zij nebben een uit
stekend geheugen en kunnen gemak
kelijk getemd worden Sommigen
hebben een bijzonderen aanleg om
verschillende geluiden, vooral ook «Ie
menscheltjke stem en het gezang van
andere vogÜls na te boofwn «redt
vanouds werden papegaaien door da
Indianen en Peruanen tam gemaakt
en met godsdienstlgen eerbied bcje-
gmd.
In den tijd der Kruistochten werden «ij
Overgebracht naar Duitsrhland en in onta
dagen zijn zij in dierentuinen algemeen aan
wezig en komen ook veel voor bij particulie
ren. De meeste aanleg om te leeren spre
ken, heeft de Jako. een aschgrauw# vogel
met roodrn staart ^n zwarten snavel uit
Weet- en Midden-Azie.
Bekend zijn ook de kakatoes. gekenmerkt
door een beweegbare kuif op den kop. die
men aantreft In Vi»tra!ie. op de Salomons
eilanden. de Philippijnen en ln de Indische
Archipel.
Eek te reeleegste.
De papegaaien nestelen In boomgaten, ho
len ei» rotskloven of op den grond en tot
wijl!» legt -10 gt.vdde. witte, ronde eieren.
Zij leveren aan d# inboorlingen vederen tot
versiersels, maar zij veroorzaken vele schade
door tot rooven van veld en boomvruch
ten. Zij worden dan ook Mj duizenden ge-
«lood. Hun voed«el l>e»taat dus voornamelijk
uit vruchten en zaden. De Veumrpapegaaien
echter nuttigen ook dieritik voedsel. Deze
papegaaien rijn gakenmerkt door een krach-
tigen. zijdeling» «tetk samengedrukt**!, ge
groefden bovensnavel.
Van de 6 bekende »*vrten zijn twe#
in historiacton tijd uitgeroeid; van
de vier ovrrtge (op Nieuw Zeeland
voorkomend) zijn de bekendste de
Ka en de Kea Berucht is vooral de
Koa. die den schapen galen in het
lijf vreet ter grootte van een hand.
De papegaal is schrander en leert tlch
spoedig schikken in veranderde omstandig
heden In de eerste plaats geraakt hij ge
woon aan allerlei kost Omdat bit bovendien
vaak spoedig leert praten, is hij in alle lan
den een veel geziene huisgenoot. Doch men
mag nooit vergeten, dat dme vozelsoort
weliswaar geheel hutten rijn schuld da
overbrenger kan zijn van een gevaarlijke
bekte, de pepegaaienziekte.
