Wij lazen voor U
Oorlogsinvloed op Schiphol
Gimeenft-oiitvaiiger van
Velzen gearresteerd
Weer 't heertje
Strijkvet is geen boter
Sergeant schoot
op officieren
De asch van wijlen
Anthony Fokker
Zaterdag 6 Januari 1940 -
Derde blad
VERVOERCIJFERS GEDAALD, DOCH
OUTILLAGE DER LUCHTHAVEN
EXCELSIOR!
De oorlogsomstandigheden heb
ben de ontwikkeling van het lucht
verkeer op Schiphol in het afgeloo-
pen jaar zeer ongunstig beïnvloed.
Het verkeer van passagiers, post
en goederen van, naar en via
Amsterdam bedroeg in totaal 59.259
passagiers (1938: 78.520), 536.756
Kg. post (568.922), 1.500.011 Kg. goe
deren (1.920.065).
Het passagiersvervoer over 1939 bedroeg
in totaal op de Europeesche lijnen 48.385
op de Indië-lijn 1.920 en op de binnenland-
sche lijnen 8.954.
Nieuwe luchtlijnen.
Tn de zomerdienstregeling der K.L.M.
konden twee nieuwe luchtlijnen in het
reeds uitgebreide net worden opgenomen,
t.w. op 1 Juni de lijn Amsterdam—Kristi-
ansundOslo, op 1 Juli AmsterdamBasel
Zürich. De lijn KeulenFrankfort—Mi
laanRome, die in 193S haar eindpunt"
had te Rotterdam, werd dit jaar doorgetrok"
ken tot Amsterdam. Het binnenlandsche
net met uitzondering van de lijn Twen
te, welke kwam te vervallen was gelijk
aan dat van 1938. Vermelding verdient de
bijzondere vlucht van de „Edelvalk" in 't
KIJKJE IN HANGAR OP SCHIPHOL.
laatst van December naar Lissabon. Met
deze vlucht heeft de K.L.M., zooals bekend,
de eerste stap gezet op den weg naar een
geregelde verbinding tusschen Amerika en
Europa; de vlucht opent voorts perspectie
ven voor een geregelde luchtverbinding met
de Nederlandsche gebiedsdeelen in West-
Indië.
De Indiëdijn wist de K.L.M. te behou
den door Napels als Europeesch eindpunt
in te richten.
Het totaal aantal vluchten der geregelde
verkeersdiensten van en naar Schiphol be
droeg 12415 (1S652). Van dit totaal aantal
vluchten werden er S685 (13238) door de
K.L.M. uitgevoerd.
Lesvluchten.
De N.L.S. gaf ruim 3400 (4084) lesvluch
ten aan leerlingen, zoowel aan particulieren
als aan leerlingen van de kweekschool voor
de Zeevaart te Amsterdam en aan hen,
die in opleiding waren tot M-vlieger bij de
militaire luchtvaart.
197 (477) sportvliegtuigen, meestal van
toeristen, bezochten de luchthaven.
Deze vliegtuigenfabriek, die haar mon-
tageloodsen te Schiphol heeft, ondernam
642 (1043) proef en afleveringsvluchten.
Nog twee kwikdamplandings-
llchten.
De stallingsruimte voor burgervliegluigen
en de motorenwerkplaats werden uitge
breid, terwijl de verlichtingsinstallatie
steeds meer naar de eischen van het moder
ne verkeer werd ingericht. Zoo zijn op 23
Mei twee drempellichten in gebruik geno
men. Deze lichten zijn opgesteld aan den
N.O.-rand van het landingsterrein ter weers
zijden van de z.g. mistbaan. Een dag latei-
werd begonnen met het definitief opstellen
van een der kwikdamplandingslichten ter
sterkte van 3 millioen j.k. (internationale
kaarsen), een tweetal dezer lichten met de
zelfde sterkte zullen nog worden toege
voegd.
De mistbaan en het z.g. Sterplein (het
knooppunt van de startbanen) werden voor
zien van baanlichten. In drie dezer banen
werden „merklichten" aangebracht, een en
ander kon op 25 Juli in bedrijf worden ge
ste Ld.
Een begin is gemaakt met het aanbren
gen van een aanloopverlichting op door de
gemeente speciaal aangekochte gronden ten
N.O. van den Schipliolweg.
De rijksluchtvaartdienst nam op 6 AprH
het op 450 m. buiten het landingsterrein op
gestelde ultra-kortegolf-radiobaken officieel
in gebruik. De onder den rijksluchtvaart
dienst en het K.N.M.I. ressortecrenden weer
berichtendienst ging voort met het vervol
maken van zijn technische uitrusting.
Verheugend was de vestiging van een
afdeeling van het Nationaal Luchtvaart La
boratorium op Schiphol.
Al mogen de vervoerscijfers via Schiphol
dah gedaald zijn, de outillage der luchtha
ven zelf wint dagelijks en toont, dat de
K.L.M. zich voor betere tijden toerust.
Gestolen colbertjes In de lom
merd achterhaald en de dieven
voor T gerecht.
Twee nog jonge mannen, die reeds eerder
met de justitie in aanraking kwamen, ston
den gisteren te Amsterdam terecht wegens
een brutale inbraak in het kleedingmagazijn
van de fa. van der Brul, waar zij 12 colberts
en eenige overjassen buit maakten.
Aan de inbraak was een heele klimpartij
voorafgegaan en zij hadden een weg gevolgd,
die al eerder door inbrekers was gebruikt
om zich op uiterst goedkoope wijze van een
nieuwe garderobe te voorzien. Door een
kelderraam waren zij een aangrenzend, huis
in een zijstraatje binnengedrongen, vandaar
Wisten zij in de koffiekamer van de Passa
gebioscoop door te dringen. Daar hield
het tweetal een kleine pauze, waarbij kof
fie en bier werd gedronken en een sigaret
werd gerookt. Na moed verzameld te heb
ben klommen de beide dieven naar 't dak
en via een ruit, die ingeslagen werd, be
reikten zij het kleerenmagazijn.
In de lommerd achterhaald.
De colberts pakten zij in een gordijn van
een der paskamers en gehuld in de nieuwe
overjassen wisten zij de straat weer te be
reiken. In Den Haag belegden zij de col
berts, doch een rechercheur, die het onder
zoek leidde, wist beide mannen spoedig te
arresteeren. De gestolen goederen konden in
de Haagsche lommerd worden achterhaald.
Beide mannen legden een bekentenis af.
De officier van Justitie eischte tegen elk
der verdachten tien maanden gevangenis
straf.
De verdedigers drongen op clementie aan.
Vonnis 19 Januari.
Er kan nog meer bij
De drie en twintigste veroordee
ling in uitzicht.
Twee en twintig veroordeelingen had de
man achter den rug, die zich gisteren voor
het Amsterdamsche hof opnieuw voor een
diefstal, n.1. van een fiets, had te verant
woorden. De rechtbank te Haarlem had
hem tien maanden gevangenisstraf met
aftrek van de voorarrest opgelegd.
Hij beweerde onschuldig te zijn, doch de
procureur-generaal hechtte weinig geloof
aan zijn verweer. Integendeel, hij vond de
straf te laag, zoodat hij een jaar en drie
maanden gevangenisstraf vorderde.
Arrest 18 Jan.
Celstraf tegen
beschonken chauffeur
Duopassagier werd op slag ge
dood.
De rechtbank te Zutphen heeft gisteren
den motorrijder J. W. S. uit Apeldoorn ver
oordeeld tot 4 mnd. gevangenisstraf, met
intrekking van het rijbewijs voor den tijd
van^een jaar, conform den eisch wegens
het veroorzaken van een doodelijk ongeluk,
terwijl hij onder invloed van sterken drank
verkeerde.
De man was eenigen tijd geleden nabij
den spoorwegovergang te Apeldoorn in bot
sing gekomen met een onder motorrijwiel,
tengevolge waarvan zijn duo-passagier op
slag werd gedood.
Het vermiste meisje
gesignaleerd?
Ventend met prentbriefkaarten...
De commissaris van politie te 's Hertogen
bosch heeft aan het publiek het volgende
medegedeeld:
Het is niet onwaarschijnlijk, dat het ver
dwenen Amsterdamsche meisje Johanna de
Nigtere omstreeks Kerstmis 1939 te dezer
stede heeft gevent met prentbriefkaarten
Het publiek wordt verzocht, het meisje te
volgen, wanneer het in Den Bosch wordt
aangetroffen en de politie hiervan direct in
kennis te stellen.
Ernstige fraude
Privé-leven van den arrestant
door den burgemeester gelaakt.
In den nacht van Donderdag op
Vrijdag is in zijn woning te Velsen
gearresteerd de gemeente-ontvanger
J. J. W., die ervan verdacht wordt
gedurende een zestal jaren fraude
ten nadeele van de gemeente te heb
ben gepleegd.
De gearresteerde was reeds ongeveer der
tig jaren in dienst van de gemeente, eerst
als klerk op het kantoor van den gemeente
ontvanger. later in de functie als gemeente
ontvanger. Hij genoot het volste vertrouwen
en stond in de gemeente in hoog aanzien.
Zijn arrestatie heeft dan ook veel consterna
tie gegeven.
Fraude door toeval ontdekt.
Naar ons van officieele zijde werd mede
gedeeld, zou de fraude min of meer door een
toeval zijn ontdekt. Het bedrag, dat uit ver
schillende kassen werd ontvreemd, zou,
vor zoover tot nu toe gebleken is, ongeveer
twee duizend gulden bedragen. De verduis
teringen zijn niet alleen geschied ten na
deele van de gemeentekas, doch ook ten na
deel van den ophaal- en storiingsdienst en
van de mobilisatiekas, waaruit de steun aan
de vrouwen van gemobiliseerden wordt be
taald. Het grootste gedeelte van het ver
duisterde bedrag moet echter reeds van een
aantal jaren dateeren.
In verband met den ernst van deze zaak
is de commissaris van politie, de heer Wey-
burg, die gemobiliseerd is, naar Velsen ge
komen om persoonlijk het onderzoek te
leiden.
Burgemeester waarschuwde reeds
Reeds eenige jaren geleden had de burge
meester van de gemeente Velsen den thans
gearresteerde in verband met zijn particu
liere leven gewaarschuwd, daar dit niet in
overeenstemming was met de belangrijke
functie, welke W. bekleedde. Toen was nog
niets van fraude gebleken, hoewel thans wel
vast staat, dat deze ook toen reeds was ge
pleegd.
Wij vernemen verder, dat de verdachte
reeds een gedeeltelijke bekentenis tegen
over den burgemeester heeft afgelegd.
In verband met deze zaak is de gemeente
raad van Yelsen gisteravond in een spoeü-
eischende vergadering bijeen gekomen.
Lambrizeeriog vat vlam
12100 aan papiergeld bij 1
toorbrand verloren.
Gistermiddag omstreeks kwart over twaalf
is brand uitgebroken in het houten kantoor
gebouw van de N.E.M.B.O., groothandel in
nieuwe en gebruikte ijzeren vaten, aan de
Maaskade te Schiedam.
Doordat een kachel te hard brandde, vatte
de Iambrizeering vlam.
Een lid van het kantoorpersoneel ontdekte
den brand. Hij waarschuwde den directeur,
die met een emmer water den brand tracht
te te blusschen. Dit gelukte hem echter
niet. Het vuur greep zoo snel om zich heen,
dat de geheele bovenverdieping in lichter
laaie stond, toen de brandweer arriveerde.
Onder leiding van den brandweercomman
dant, werd het vuur bestreden en na twin
tig minuten was men den brand meester.
De verzekering dekt slechts gedeeltelijk
de schade. Er is ongeveer 2100 gulden aan
papiergeld, dat zich in een bureau op het
privé-kantoor bevond, verloren gegaan.
EEN LAPSUS!
Het onderstaande stond in
het Kerstnummer van „De
vee- en vleeschhandel":
„Daar komt juist de wagen
fourageeren en van alles en
nog wat wordt binnen ge
sleept; zakken met brood,
boonen, suiker, koffie, thee,
enz., manden met vleesch,
bussen waarin boter, vet; te
veel om op te noemen, maar
allemaal even noodig om
den soldatenhonger die meest
al niet van de poes is, te
stillen."
Wij hadden gedacht, zegt
het off. orgaan van den Ned.
Zuivelbond, dat het de redac
tie van genoemd blad toch
wel bekend zou zijn, dat de
militairen nog steeds geen
boter, doch margarine krij
gen. Bij het strijkvet dat do
soldaat op de kuch smeert is
niets van de koe!
NAAR DE NIEUWE
GEMEENSCHAP.
Het maandelijksche tijd
schrift „voor Katholieke Ac
tie en Kristelijke Kuituur
hernieuwing Universitas".
uitgegeven door 't Belgische
Hoogstudentenverb. geeft in
zijn jongste nummer een uit
voerige uiteenzetting over de
in Nederland opgezette actie
naar de Nieuwe Gemeen
schap. Hoe men in deze krin
gen over de actie denkt,
blijkt uit de volgende pas
sages: i
„Dit plan, van Nederland-
.che oorsprong, moet uitgroei
en tot een Wereldplan en om
dit doel te bereiken, mogen
wij, Vlaamsch-Katholieken,
ons niet afzijdig houden,
maar moeten we dadelijk tot
éénzelfde aktie overgaan.
Willen wij op onze beurt, in
navolging onzer Noorderbu
ren opbouwend werk ver
richten en het propageeren
van de gemeenschapsgedach
te in het maatschappelijk le
ven, gebaseerd op de begin
selen van sociale rechtvaar
digheid en liefde bevorde
ren, dan moet de actie naar
de Nieuwe Gemeenschap on
voorwaardelijk door ons al
len aanvaard worden als uit
gangspunt van ons streven.
Deze actie is in België nog
niet tot stand gebracht maar
lang zal het niet meer duren
dat uit alle deelen van ons
katholieke kamp warme blij
ken van instemming en ac
tieve medewerking zullen
toestroomen.
Alleen een massale gecon
centreerde aktie van allen
kan ertoe leiden dat de chris
telijke beginselen van soci
ale rechtvaardigheid en naas
tcnliefde de basis zullen vor
men voor maatschappelijke
hernieuwing. Door deze ge
dachte geleid, moeten al onze
katholieke groepeeringen on
middellijk bij deze actie aan
sluiten en oprukken naar de
Nieuwe Gemeenschap.
In de zware nood van deze
tijd heeft Katholiek Ne
derland de klok geluid
voor de Nieuwe Gemeen
schap. Haar klanken mogen
aan de grens niet verstom
men, maar ze moet de men-
schen van goede wil, hier te
lande, opwekken en oproepen
tot een intensieve en solidai
re bedrijvigheid."
ZACHT GEKOOKTE
EIEREN.
De N.R.C. schrijft onder
bovenstaand hoofd een arti
kel over het probleem slag
kruisers of kleinere sche
pen voor ons land.
Een van de voornaamste
overwegingen zegt het blad
o.a. waarom van zekere zijde
het plan van 16.000 tons-vest-
zakslagschepen is opgewor
pen, is de gedachte, niet te
veel kapitaal in een enkele
eenheid te investeeren. M. a.
w. indien wij een zeker be
drag uitgeven, ware het be
ter dat over meer eenheden
te verdeelen. Wordt dan één
schip vernietigd, dan is
ineens niet zooveel verloren.
Dat betoog heeft op het
eerste oog veel aantrekke
lijks. Maar zijn houdbaar
heid is afhankelijk van één
vooronderstelling, welke te
gemakkelijk uit het oog
wordt verloren. De praemisse
n.1.. dat de verlieskans van
een kleinere eenheid even
groot is als die van een groo
tere eenheid. Indien deze
vooronderstelling niet op
gaat, indien dus een kleinere
eenheid trefbaarder is, dan
kan 't gevolg zijn dat de groo
tere hoeveelheid kleinere sche
pen toch een grooter verlies-
risico medebrengt dan het
kleinere aantal groote sche
pen. Dit nu is in feite het
geval zooals de ervaring met
de Graf Spec nog duidelijk
heeft bewezen.
Indien wij een beeld mogen
gebruiken, dan zou men kun
nen spreken van een mand
met eieren. Zij. die zich op
het oogenblik geroepen voe
len de vestzakslagschepen te
verdedigen, beroepen er zich
dan op. dat zij liever een
goedgevulde mand hebben
dan een mand. welke minder
vol is. Maar zij verliezen uit
het oog, dat deze vestzakslag
schepen geen harmonische
schepen kunnen zijn, dat zij
öf in wapening öf in pantse
ring te kort moeten schieten.
Het zijn zacht gekookte
eieren.
Acht jaar geëischt
ERNSTIG INCIDENT TE GENDRINGEN.
Voor den Krijgsraad te Den Bosch
is gisteren behandeld de strafzaak
tegen een 30-Jarigen sergeant, thans
gedetineerd, die op den avond van
9 September 1939 onder de gemeente
Gendringen vijf soherpe patronen
heeft gelost op twee reserve-eerste-
luitenants.
Tot den drank door eenzaam
heid
De beklaagde legde een volledige beken
tenis af. Bij de behandeling der zaak bleek,
dat bekl. nogal eens misbruik van sterken
drank had gemaakt, omdat hij zich een
zaam voelde.
Officieren hadden hem reeds meermalen
gewaarschuwd. Hij zag in hun optreden
een pogine om zijn gezin ongelukkig te
maken en had, toen hij het geweer weg
nam, gezegd, ze dood te zullen schieten.
Na deze bedreiging ging hij telefoneeren
in een cel. Tijdens het telefonisch gesprek
namen eenige soldaten het geweer weg,
doch nadien heeft hij zich een ander go-
weer verschaft en opnieuw gezegd: „Laat
de officieren nu maar komen, ik schiet ze
kapot."
Toen de officieren kwamen om hem te
arresteeren. verborg hij zich in de struiken
langs den weg en loste een en daarna nog
vier schoten in hun richting, zonder hen
echter te treffen.
Getuigenverhoor.
De beide officieren als getuigen gehoord,
vertelden, dat ze den verdachte, nadat deze
hen had uitgescholden wilden arresteeren,
doch de man bleek verdwenen te zijn. De of
ficiéren gingen den weg op en zagen hem
in de struiken zitten. Kom hier en vlug
wat", had de luitenant bevolen. „Wat vlug"
had de sergeant uitgeroepen en meteen los
te hij een schot. Beide officieren zochten
dekking, schoten terug, waarop de ser
geant 't gpweer geheel leeg schoot Toeri dit
was gebeurd heeft een der luitenants de
marechaussee te Ulft gewaarschuwd en deze
heeft den sergeant, die intusschen in slaap
was gevallen, gearresteerd.
Voorts werden eenige soldaten gehoord.
Toen zij verklaarden, gehoord te hebben,
dat de sergeant sprekende over de officie
ren in dreigende taal zich jegens hen had
uitgesproken, gaf de president van den
Krijgsraad hun een reprimande, omdat
zij de officieren niet van de moordplannen
in kennis hadden gesteld.
Hij verzocht den auditeur-militair
tegen hen een vervolging in te stel
len, daar zij niots hebben gedaan
om een misdrijf te voorkomen.
De auditeur-militair, requisitoir nemend,
achtte het misdrijf zeer ernstig en des te
ernstiger, omdat het gepleegd is in tijd van
oorlog en vlak bij de grens op een zeer
voorname post.
Op dit misdrijf staat een maxi
mumstraf van 15 jaar. Deze echter,
wilde de auditeur-militair niet ei
schen, maar toch wenschte hij hem
zwaar gestraft te zien.
Hij eischte derhalve een gevange
nisstraf van acht jaar met ontslag
uit den dienst.
In zijn pleidooi drong de verdediger op
clementie aan, daar beklaagde, die dronken
was, in een toestand verkeerde, waarin hij
niet besefte, wat hij deed.
Over veertien dagen zal de Krijgsraad uit
spraak doen.
Komt per Volendamnaar NTe-
derland.
De asch van wijlen Antony Fokker, die
op 23 December te New York is overleden,
is aan boord van het Nederlandsche schip
„Volendam" gebracht om naar Rotterdam
te worden vervoerd. De urn met de asch is
in een mahoniehouten kist geplaatst.
Dieven stichten filiaal
van de Bijenkorf
Ouders en achterlijk kind aan
gehouden.
Een controleur van ,4e Bijenkorf" te
Amsterdam heeft een vrouw en haar doch
tertje op heeterdaad betrapt bij het wegne
men van goederen van de toonbank.
Beiden werden overgeleverd aan
de politie van 't bureau Warmoes
straat, die een onderzoek instelde
ten huize van de vrouw in de Jor-
daan. Hier vond men een ware op
slagplaats van goederen, een „Bijen
korf" in het klein, vertegenwoordi
gende een waarde van honderden
guldens.
Het juiste bedrag is nog niet te schatten.
De directie van het warenhuis zal een en
ander in de opslagplaats van het politiebu
reau moeten doen inventariseeren alvo
rens de totale waarde van het gestolene zal
kunnen worden bepaald.
Dochtertje was achterlijk
De hoofddader is de echtgenoot van de
vrouw, die evenals zijn vrouw en hun kind
in het bureau is opgesloten. Het echtpaar
„winkelde" bijna dagelijks in de zaak en
zette zijn achterlijk dochtertje aan winkel
waar weg te nemen.