Cl'foill'Qlil Stilte voor den storm „Rusland moet worden aangepakt" Luchtaanval CHAMBERLAIN BEREIDT ZIJN VOLK VOOR DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER op Britsche kustvaart DE ELLENDE IN TURKIJE Linieschepen van 45.000 ton Zeven Volendammers gewond Laan, Schagen, TeL 444 (2 lijnen). Kengetal 1 WOENSDAG 10 JANUARI 1940. 84e Jaargang, No. 11081. U»*§Ovtf der RV. Urtg.-Mij'. „HoIIoikIs Noorden*woeder" uitbreiding van het fransch— britsche economisch front? In het Mansion House te Londen heeft minister-president. Chamber- lain gisteren een rede gehouden, ■waarin hij den ernst v.an den hui- digen oorlogstoestand schilderde en het volk voorbereidde op zware offers. In deze rede zeide de pre mier: Dit nieuwe jaar zal waarschijnlijk van de grootste historische beteekenis zijn. Het is rustig begonnen, doch het is de- stilte vóór den storm. Tot dusver is het nog niet tot een algemeen treffen gekomen. Wij we ten et^iter niet hoe lang dat nog zal du ren. Ter zee hebben wij gedurende de eerste vier oorlogsmaanden het duidelijkst den aard der vijandelijkheden kunnen bespeu ren. Ik ben van oordeel dat het resultaat niet ongunstig is. Hulp aan Finland. Voorts verklaarde Chamberlain dat de Finnen ervan verzekerd kunnen zijn dat het Britsche antwoord op de te Genève aangenomen resolutie niet uitsluitend een formaliteit is geweest. Het kan ons niet ontgaan, hoe snel kwa de daden zich zouden voortplanten, tenzij zij in haar loop. worden gestuit. Thans is het de beurt aan Finland om te worden aangevallen door een mogendheid, waar mede Duitschland een onzalig pact sloot. Finland aldus de premier vecht tegen een macht van meedoogenloos ge- weid, zooals wij zelf thans doen. Finlands schitterende successen vervullen ons met bewondering voor zijn heldenmoed. De economische samenwerkin> met Frankrijk. Na eenige woorden van sympathie te heb ben gewijd aan de slachtoffers van de aardbeving en de overstroomingen in Tur kije, zeide Chamberlain: „Er is niets wat de taak eener vreedzame reconstructie meer ver gemakkelijkt dan de uitbreiding der Britsch—Fransohe financieele en economische samenwerking tot an dere naties en wellicht tot de ge- heele wereld." verlamming van den Duitschen handel zon der al te groote schade voor de neutralen, toezicht op de productie en op de prijzen. Chamberlain besloot met te verklaren dat men tegen een combinatie van machten als het Britsche Rijk en Frankrijk, die mo reel worden gesteund door allen, die zich er van bewust zijn, dat het lot der bescha ving van hun succes afhankelijk is, tever geefs strijdt. Waar de bevolking aan toe is».. De mobilisatie van menschplijke krachten hier te lande voor militaire doeleinden ge schiedt reeds op een ontzaglijke schaal. Ik ben er zeker van, aldus de pre mier, dat ons volk eensgezind is in zijn besluit den oorlog te winnen, maar ik ben er niet zoo zeker van of het wel begrijpt waaraan het 't hoofd moet bieden. Wij moeten het zonder veel dingen doen, welke wij zullen missen. Meer en meer ar beidskrachten worden aan de wa penproductie getrokken. Ik zal niet zeggen dat wij aan het einde zijn gekomen van onze eischen ten opzichte der rijkere klassen, doch haar levensstan daard is reeds aanzienlijk lager geworden. Ik beweer niet dat er geen loonsverhoogin- gen moeten zijn, doch het zou een fout zijn de loonen met de kosten van het levenson derhoud te verbinden. Wij moeten sparen, wij moeten toezicht houden op den invoel en wij moeten het zonder onnoodige goede ren doen. Wij aarzelen niet artikelen 'aan de rantsoeneeringslijst toe te voegen als de noodzakelijkheid daartoe acuut wordt. De regeering moet met vele factoren re kening houden: uitbreiding der strijdkrach ten, aankoop en verscheping van voorraden van overzee, ontwikkeling van den export, Verscheidene schepen bestookt. OOK FINSCHE VISSCHERSVAAR TUIGEN AANGEVALLEN? Onder dekking van een zware mist heb ben gisteren Duitsche vliegtuigen de scheep vaart van de Britsche kust bestookt. Melding wordt gemaakt van een aanval op een lichtschip. Een man zou doodelijk getroffen zijn en twee en dertig gewond. De Duitschers schoten met machinegeweren. Ook verschillende andere schepen werden bestookt, volgens de eerste Engelsche be richten werd weinig schade aangericht. In totaal werden vijf schepen aangevallen. Bij hun aanvallen op de scheep vaart voor de Oostkust hebben de Duitsche vliegtuigen gisteren ook 5 Finsche visschcrsmakken voor de Schotsche Oostkust met machinege weren beschoten. Niemand der op varenden werd echter gewond en de bootjes konden veilig thuiskomen. Het schijnt, dat eén stoomschip de aan dacht van de visschersvaartuigen heeft af geleid en dat de vliegtuigen daarop koers zetten in de richting van dit schip. Later werd dien kant uit het geluid van ontplof fende bommen gehoord. Van gezaghebbende zijde wordt medege deeld, dat vijandelijke vliegtuigen sedert het uitbreken van den oorlog slecht drie maal een Britsch oorlogsschip met bommen heb ben kunnen treffen. Deze drie door Duitsche bommen getroffen oorlogsbodems zijn de „Iron Duke", die als pefenschip dienst doet, de torpedojager „Mohawk" en de kruiser „Southampton." In het geval van de „Iron Duke" en dat van de „Mohawk" troffen de bommen niet rechtstreeks doel, doch vielen zij wel zoo dichtbij dat de bomsplinters schade konden aanrichten. Er wordt op gewezen, dat het vliegkampschip „Ark Royal" zelfs niet be schadigd is. In talrijke duels met Duitsche vliegtuigen, zoo besluit men, hebben de Brit sche oorlogsschepen steeds gezegevierd. De Duitsche lezing. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gis terochtend en gistermiddag een verkennings vlucht naar de Oostkust van Engeland en Schotland ondernomen. Daarbij zijn ver scheidene gewapende patrouillevaartuigen en koopvaardijschepen, die door deze vaar tuigen geconvoieerd werden, aangevallen en vernield. Alle vliegtuigen zijn onbescha digd teruggekeerd. Londen ontkent pertinent dat de schepen werden geescorteerd. DE „TEMPS" BEPLEIT AANVAL OP TWEE FRONTEN. Finland dient spoedig geholpen Het invloedrijke Fransclie blad .J.e Temps" bepleit een militair opireden der geallieer den tegen Rusland. Het is, zegt het blad, een verkeerde toe stand, vriendschappelijke betrekkingen te blijven onderhouden met een land, dat zulk een schandelijke aanval pleegde tegen Fin land. Ook de „Matin" wil de Sovjets aanvallen. Het oogenblik voor een beslissing is geko men, als gevolg van het échec der Sow- jets in Finland, waardoor ook Duitschland een zware slag is toegebracht, zegt het blad. en besluit: „In den oorlog moet rnen nooit het geschikte moment laten voorbij gaan. Het uur, dat thans geslagen heeft, is dat van een terugroepen van den heer Naggiar en van het vertrek van den heer Souritz". In dit verband is gisteravond van beteeke nis het d&gelijkschc artikel van den bekwa men militairen medewerker van den „Temps", waarin deze do militaire gevolgen nagaat van oen algcheele hulp der gealli eerden aan Finland. De schrijver vraagt zich af, steeds blijvende in onderstellenden vorm, en als een eventualiteit, over welks verwe zenlijking hij zich niet uitlaat, op welke wijze een geallieerde interventie practisch zou kunnen plaats hebben. In de eerste plaats meent hij, dat een EngelschFransch eskader zou kunnen gaan kruisen op de kust van de Noordelijke IJszee, om Moer- mansk te blokkeeren en daardoor zoowel te verhinderen dat Duitschland déze haven als basis gebruikt als dat de Russen over Moer- manslc aan hun troepen in Lapland verster kingen dóen toekomen. Vervolgens zouden weinig talrijke, maar goed gekleed en geëquipeerde Fransche en Britsche soldaten kunnen worden gezondon en met de Finnen kunnen samenwerken om Noord-Finland van de Rooden te zuiveren. Dit zou dan tevens het voordeel meebrengen dat krijgsmatcriaal gesmurd zou kunnen worden via den zeer goeden weg van Pot- samo naar Kerni aan de Botnischc Golf. Van twee zijden. Maar dit alles, zoo zegt de schrijver, zou nog niet voldoende zijn. wegens de onbe grensde mogelijkheid die Rusland heeft, tel kens nieuwe troepenmassa's naar Finland te zenden. Daarom zal men tegelijkertijd Rus land op een ander punt moeten aanpakken Daarvoor is aangewezen de Zwarte Zee, die voor de geallieerde oorlogsschepen toe gankelijk is, waar zich de Russische petro- leumbassins bevinden. „Zijn eenmaal de Engelsch-Fi ansche eska ders meester van de Zwarte Zee, dan zou den zij allereerst alle petroleumzendingen naar Duitschland Via de Donaumondingcn en Constanza^ tegenhouden. Ze zouden in staat zijn Roemenië te helpen om zich te verdedigen tegen een Russischen aanval in Besaraibië, aangezien ze Odessa onder het vur hunner kanonnen zouden hebben. Ze zouden Moskou dwingen aanzienlijke strijdkrachten 'in den Kaukasus te houden om de bescherming te verzekeren van zijn petroleumbronncn, zonder welke de Russi sclie bevolking veroordeeld zou zijn van honger te sterven, aangezien tegenwoordig heel de Russische landbouw van auto-trac toren afhankelijk is. „Om deze belangrijke doeleinden te be reiken zou het niet noodig zijn de verdedi ging van Frankrijk door omvangrijke troc- penzendingen te verzwakken. Eenige pant serschepen, eenige kruisers, zouden voldoen de zijn. Hoogstens zou men, indien de om- siandighedcn dit meebrachten, plaatselijke éfperaties kunnen voorzien, in samenwerking met het leger van zekere bevriende mogend heden. Naar het schijnt zouden de te ver wachten voordeelen de opofferingen, die men zich zou moeten getroosten verre te hoven gaan." Voorzichtig. Deze optimistische beschouwing wordt ge neutraliseerd door een beschouwing van de militairen correspondent van de Britsche „Times", die tegen een tc groot optimisme ten aanzien van Finland waarschuwt. Thans, met de dikke sneeuw, telt de op zijn ski's zeer bewegelijke Finsche soldaat voor twee, maar Over drie maanden, aldus deze deskundige is Zuid Finland vrij van sneeuw en kan Rusland van zijn numerieke en technische overmacht ten volle profijt trekken. Het Engelsche blad raadt dan ook aan de nog komende maanden te benutten om de Finnen met munitie en wapenen te hel pen. De Finsche oorlog gaat Engeland wel de gelijk aan, doch men zij voorzichtig met te snel conclusies te trekken uit de schitteren de resultaten der Finsche verdediging. Krachtige Zweedsche houding. Steeds blijft intusschen de stroom vrijwil ligers, geld en wapenen wassen, welke via Zweden en Noorwegen Finland bereikt. Volgens zeer positieve uitlatingen uit Zweedsche officieele bron denkt dit land er niet aan deze toevoer .onder Russische of Duitsche druk stop te zetten. Hierin, zegt men, is Zweden volkomen eensgezind. AMELAND GEÏSOLEERD. De voor het eiland bestemde post werd Dinsdag per speciaal K.L.M.-vliegtuig vervoerd. Na de aankomst der machine wordt de post op een boerenwagen overgeladen, die voor ver der transport zorq droeg. Dit nummtr bevat 8 pagina's Wolv'en vielen mannen aan, die be- ziq waren de dooden te begraven. - Heldhaitig hulpwerk bij een vier voet dikke sneeuwlaag. EN NOG STEEDS BEEFT De evacuatie der gewonden en an dere overlevenden uit Erzindjaa en andere getroffen gebieden in het noorden van Turkije wordt met de grootste snelheid voortgezet. Thans komt aan den dag hoe de afgele gen. verspreide dorpen in het ach terland van Erzindjan er aan toe zijn. De overlevenden verhalen, dat zij niet alleen te kampen hadden tegen honger en koude, maar ook tegen groote troepen wolven. Ver woede gevechten moesten geleverd worden door de uitgeputte dorpe lingen tegen de uitgehongerde wol ven. Vooral de mannen, die bezig waren met het begraven van slachtoffers hadden h<ü zwaar te verduren. De verscheurende die ren vielen hen aan, terwijl zij de doodon begroeven. Dc troepen zetten hun heldhaf tige hulpwerk voort, terwijl de sneeuw 4 voet hoog ligt. Dagelijks komt hulp uit het buitenland aan. De aardschokken van Maandag in Izmir, Bolou, Dikili, Pargamon, hebben geen scha- f :ry- Amerika bouwt er twee. De Amerikaansche admiraal Stark, de chef van de vlootoperaties, heeft voor de vlootcommissie van het Huis van Afgevaar digden onthuld, dat twee slagschepen, waar voor president Roosevelt de vorige week de eerste credieten heeft aangevraagd, feitelijk zusterschepen zullen zijn van 45000 ton, waar voor het Congres in 1939 de middelen heeft gevoteerd voor den aanvang van den houw. DE BILT SEINT j Verwachting: Meest matige O. tot Z.O: wind, helder tot lichtbewolkt, droog weer, des ochtends 6trenge tot matige, overdag m: tot lichte vorst. de aangericht of slachtoffers geëischt. Er blijft overvloedig sneeuw vallen in Ankara maar vooral in Erzerocm, waar de tele graaf-, telefoon- en spoorwegverbindingen verbroken zijn. Naar \ernomen wordt zal de schado, aangericht door de recente aard schokken, niet verhinderen de uitvoering voort te zetten van het spoorwegprogram, dat in 1930 aangevangen werd en dat voor 1910 inhield de verlenging van dc spoorlijn naar Siras en Erzeroum, de aanbesteding van de lijn Kocrtalan-DiabekirIraansche grens, een veerpont over een meer, bestu deering van een lijn Ankani-Istanboel via Bolou en Adpazar, in het bijzonder voor de streken, die van touristick belang zijn. Weer nieuwe aardschokken. Volgens een bericht uit Ankara zijn gis teravond in Turkije nieuwe aardschokken gevoeld, o.n. te Amassia, Ineboli, Boloe, Aoesa, cn Smyrna, in het westelijk deel des lands. Van verliezen aan menschenlevens wordt niets gemeld. DE GLADDE WEG. Botsing tusschcn visch» auto en Waco-bus Ook een militair gekwetst. De W.A.C.O. cn de A.T.O. hebben gis teren hun diensten hervat. Dat de weg echter niet zonder gevaren was, bewees o.a. wel onderstaand onge luk met een Wacb-bus, waarbij acht personen werden gewond. De bus kwam in aanraking met een visch- auto, welke door dc gladheid op het linker weggedeelte was terecht geko men Gistermiddag om kwart over drie is op den Broekerjuagweg nabij Monnikendam door de gladheid van den weg een botsing ontstaan tusschcn een autobus van dc Waco en een vfschauto van de firma Tuyp te Vo- lendam. Bij de aanrijding werd de vracht auto ernstig gehavend. In de cabine van den wagen zafen twee Volendammers, II. Guit cn C. Mooier, die werden gewond. H. Guit was er evenwel het ernstigst aan toe. Na dat hem geneeskundige en geestelijke bij stand was verleend, werd hij evenals Mooier naar het Onze Lieve Vrouwegasthuis tc Am sterdam vervoerd. Achter in den wagen bevonden zich vijf Volendammers, o.a. de broer van Guit, die er met lichte verwondingen afkwamen en huis waarts konden keeren. In de autobus, die op weg was van Hoorn naar Amsterdam, liep een militair een ver wonding aan het hoofd op. Deze wond was evenwel niet van ernstigen aard, zoodat do man de reis kon voortzetten. Gladheid spot met verkeerswet ten. Nader vernemen wij: De botsing geschiedde op den Broekerjaag- weg, juist halverwege Monnikendam en Broek in Waterland. De vrachtauto, welke de Dijiksbrug gepasseerd was cn in de rich ting Monnikendam reed, geraakte door het zeer gladde wegdek op het linker wegge- deelt en botste tegen de van de -andere zijde Romende Waco-bus. In de cabine van dc vrachtauto zaten H. Guit en C. Mooyer. Dc eerste liep ernstige inwendige kneuzingen cn verwondingen aan het hoofd op, dc ander brak het linker bovenbeen en bekwam eveneens ernstige snijwonden aan het hoofd. Zij werïlen nadat twee gcncesheeren uit Broek in Waterland cn Monnikendam de fccrste hulp hadden verleend, naar het zieken, buis te Amsterdam vervoerd. Dc broer van Guit, die niet vier andere Volendammers achter in den bak had plaats genomen, kreeg een lichte hersenschudding, doch kon evenals de overigen, die er met schrammen of een blauw oog afkwamen, nar huis wor den gebracht. In de autobus zaten drie mili tairen en vier kinderen. .Slechts een der militairen werd geblesseerd en kreeg 'n on- beteekeneiule wonde' aan den kin. Hij kon de reis naar Amsterdam vervolgen. De autobus, die aan de voorzijde ernstig beschadigd was, werd. evenals de vernielde vrachtauto naar een garage gesleept.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 1