ONTSPANNING!
Staat van Beleg te
HONGARIJE
varkensland
Britsche soldaten weet met beperkt verlof
Burgeroorlog dreigt
in China
Hevige koude in
New York
Bezit van Duitsche burgers
in neutrale landen
STR00 V0ÖR DE
LEGERPAARDEN
Zeeman door
vingerafdrukken verraden
Morgen begint
boonendistributie
Zeven weken
zonder voetbal
Menagegeld
Ook Belgische militairen
weer periodiek huistoe?
BERLIJN VERZET ZICH KRACHTIG
TEGEN GERUCHTEN.
VELE BLADEN IN BELGIH VERBODEN.
Het Engelsche ministerie van oorlog be
vestigt, dat „beperkte verloven" voor het
Britsche expeditieleger hervat zijn.
Van verschillende plaatsen zijn gister
avond reeds treinen met verlofgangers ver
trokken. Deze feiten zijn oen aanwijzing,
aldus de correspondent van Reuter, dat
de spanning van het weekeinde, indien zij
aln iet geheel geweken is, in ieder geval
aanzienlijk verminderd is.
Ook voor de Britsche luchtmacht zijn
weer verloven op beperkte schaal toego-
kend.
Deze maatregel van het Britsche opper
bevel wijst op oen zekere ontspanning. De
slag, welke men in liet laatst van de vo
rige week verwachtte, is uitgebleven ?n
blijkbaar acht men liet waarschijnlijk, dat
ook in den eersten tijd niets zal gebeuren.
Uit België komen eveneens berichten, die
op een zekere ontspanning wijzen. Indien
zich vandaag niets verontrustends voordoet
neemt men aan, dat de soldaten, die in het
laatst van de vorige week extra waren
opgeroepen, weer naar huis zullen worden
gezonden.
Ook de gocvacuocrden zullen dan weer
haar hun woonplaatsen kunnen terugkee-
ren.
Dat men echter de zaak nog niet geheel
vertrouwt, blijkt wel uit het feit, dat do
burgemeesters van dorpen vlak bij de
Duitsche grens de bewoners gewaarschuwd
hebben zich dag en nacht warm te kleeden,
opdat zij bij het eerste signaal hun wonin
gen kunnen verlaten. Dat geldt speciaal
voor huizen vlak bij ondermijnde kunstwer
ken. Zieken hebben den raad gekregen on
middellijk te verhuizon.
BERLIJN ONTKENT HARDNEKKIG.
Volgens de Bcrlijnsche corr. van het
Hsbl. ontkent men in officieel© kringen in
de Duitsche hoofdstad, dat er ook maar
zelfs sprake is geweest van aanvalsvoor-
nemens. Alle berichten over Duitsche troe
penconcentraties aan neutrale grenzen zou
den volkomen uit de lucht zijn gegrepen.
DE GRENSSCHENDING DOOR
NEDERLAND.
Ondanks de zeer positieve tegenspraak
van de Nedcrlandsche regeering, als zou
een Hollandsch vliegtuig de Duitsche grens
hebben overvlogen, zegt het Duitsche le-
gerbericht van gisteravond het volgende:
Tegenover andersluidende berichten wordt
de kortelings vastgestelde schonding van
Duitsche souverein gebied door een Xeder-
landsch vliegtuig bevestigd. Het Xederland-
sche vliegtuig is op 13 Januari door de lucht-
wacht bij Xordhorn onbetwistbaar als zoo
danig herkend. Het vliegtuig droeg eeu
zwart omranden driehoek in oranjekleuren
onder het draagvlak als kenmerk dor natio
naliteit. Het toestel koerste over de fabriek
Niehues en Ductting in Xordhorn, vloog
daar lager dan tevoren en keerde vervol
gens weer terug. De schending van Duitsch
souverein gebied staat onbetwistbaar vast.
BTussel pakt verschillende bla
den aan.
Hot kabinet van den eersten minister van
België deelt mede: Hot parket van Antwer
pen heeft gisterochtend een huiszoeking
gedaan in het gebouw van het dagblad „Volk
en Staat".
Een gerechtelijk onderzook is thans aan
hangig op grond van artikel S van de be
sluitwet van 11 October 1916, dat verbiedt
inlichtingen te verspreiden, die een ongun
stige invloed kunnen uitoefenen op den geest
der troepen en der bevolking."
Ook de volgende bladen zijn verboden:
„Voix du Peuple", „Jeune Garde"; „Etin-
celle", „Bataillc Walonnc, „Vlaamsch Volk"
„Conde", „Internationale Communiste", Lut
te Ouvriere, Guide Militant Communiste.
Het verbod betreft ook: de Prcsso Libre,
Junges Volk in Eupcn Malmedv, en Avant,
Notre Voix, Voix Jonnes, Aurorc, Echo du
Peuple Avenir, Daad en Vlaamschc Post.
TROEPEN VAN TSJANG-KAI-
SJEK SLAAGS MET ELKAAR.
Reizigors uit Zuid-Sjansi vertellen
dat het in het Noordwesten van Chi
na tot oon openlijken oorlog tus-
schen troepen van Tsjang-Kai-Sjok
is gekomen, Er bestaat twist tus-
schen het 200.000 man sterke leger
van Jen-Si-SJan en een nieuw, uit
communisten en hoeren gerecru-
teerd leger van 60.000 man. Jen had
namelijk dit nieuwe leger een ze
kere taak opgedragen met do bedoe
ling het uit zijn buurt te verwijde
ren: zijn eigen leger hield hij op den
achtergrond.
Intusschcn tracht de centrale re-
gcering met grooten spoed een
vroedzame regeling tot stand te
brengen, omdat het gevaar bestaat,
dat bet achtste communistische le
ger tus8chenhoide komt en een bur
geroorlog ontketent.
Gebruiken de Chineezen gifgas?
Volgens 'een van het gevechtsterrein ont
vangen telegram uit Japansche bron, heb
ben de Chineezen, teneinde te trachten den
Japanschcn opmarseh in de provincie
Kwangsl tot staan te brengen, uit hun stel
lingen nabij het front te Nanning gasgra-
naten afgevuurd, doch schade werd door de
doeltreffende tegenmaatregelen der Japan-
neezen tot een minimum beperkt.
Berlijners kunnen weer
stoken
Kolcnschaarschte bedwongen.
De tijdelijk in Berlijn opgetreden kolen-
schaarschte die een gevolg was van den aan
vang van ongewoon felle koudo in Europa,
zal binnenkort zijn opgeheven. De laatste
dagen reden reeds overal in Berlijn auto's
met briketten door de straten en van 's
morgens tot 's avonds werden kolen bij de
woningon afgelovord. Ook des Zondags ble
ven dc steenkoolzaken op bevel van het
stadsbestuur geopend om het mogelijk te
maken de bevolking zoo snel mogelijk weer
van brandstof te voorzien. De militaire auto
riteitcn stelden een deel van hun vracht
auto's ter beschikking voor stecnkooltrans
port in de stad. De hulppost der XSDAP
heeft wagons steenkool op de stations ge
lost en gezorgd voor transport naar ouden
van dagen en gebrekkigen. Dc beperking
van de personentreinen bij do rijksspoorwc
gen beeft reeds een gunstig gevolg gehad
voor den toevoer van steenkool naar Ber
lijn. In plaats van 70.000 ton in de afgcloo-
pen week, komen thans dagelijks ongeveer
110.000 ton briketten uit het steenkoolbek
ken van Lausitz aan. Bovendien worden
cokes on steenkool uit Oppcrsilczlë gele
verd.
Kolenhandelaren staken.
In New York is veel sneeuw gevallen en Is
het zeer koud. Vijfduizend kolenhandelaren
zijn in staking gegaan en dc aflevering van
kolen is in cenigc doelen der stad stopgezet,
zoodat millioenen menschen tijdons oon zoor
hevige koude zonder verwarming zitten.
Voerschaarschte dwingt de re.
geering tot verschillende maat
regelen.
In het afgeloopen jaar heeft de Hongaar-
sche varkensvoorraad een hoogtepunt be
reikt. Hij bedroeg 3.96 millioen stuks tegen
3.11 millioen in 1938 on 1.90 millioen in
1933. Dc vergrooting van het staatsgobied
heeft tot doze stijging bijgodragon. In het
Hongarije van hot Verdrag van Trianon
worden op 15 Juni 1939 6.32 millioen var
kens getold tegen 5.91 millioen op 15 Juni
1938. Afgezion van de gunstige indox voor
de positio van den landbouw is dozo ont
wikkeling met bet oog op de uitvoermoge-
lijkhcden zoor wolkom, daar de varkensuit-
voer ongevoor een tiende gedoelto vormt
van den Hongaarschon uitvoer.
Regeering&maatregolen.
Do behoefte aan veevoeder word geheel
door het land zelf gedokt, daar Hongarije
in drie achtorocnvolgondc jaren ovorvloodi-
go maisoogstcn heeft binnengehaald. In 't
afgoloopon jaar echter bedroeg de mais-
oogst met inbegrip van de verkregen ge
bieden nog geen 19 millioen dubbcio cen
tenaar on daar tegenover stond een ver
hoogd aantal varkens. De maisprijzen wa
ren reeds onder don invlood van dc 6lcchte
oogstvooruitzichtcp in Juli—Augustus tot 18
a lOVa pongo gestegen, waardo.ar do gun
stige rentabiliteit van do varkcnstoclt in
groot gevaar werd gobracht, daar deze
prijsverhooging geen gelijken tred hield
mot de prijsvorhooging van varkens. De
druk op dc markt voor ongemestc varken*
toondo aan, dat de voehoudors van plan
waren hot aantal varkens in overeenstem
ming te brengen met de beperkte voevoc-
dervooraden: om niettegenstaande den al
dus ontstanen toestand een voor het volks
welzijn zoo groot mogelijk voordeel van
den varkensvoorraad -1e verkrijgen, heeft
de regcering de i
vetprijzen herzien,
want in December werd een verhooging
van den vetprijs toegestaan van 12 filler
per kilogram. Deze verhooging heeft echter
op de prijstendons voor varkens nauwelijks
invloed gehad.
Als volgende maatregel heeft de re
geering een crediet voor het vetmes
ten ingesteld, waarbij acceptcredie-
ten met een looptijd van zes maan
den tegen een half procent hoogere
rente dan de bankrente tot een to
taal bedrag van vijf millioen pongo
ter beschikking worden gesteld.
Daar in Hongarije het verbruik van
varkensvleesch, vergeleken met andere
vleeschsoorten, zeer aanzienlijk is, kan de
invoering van twee vloeschloozc dagen
welke maatregel genomen is bij het begin
van dit jaar en de hierdoor nog slechter
wordende marktbestand voor varkens een
verdere stimulans zijn voor het vetmesten,
daar de invoering van twee vleeschlooze
dagen niet geschied is als gevolg van een
tekort, aan varkens, doch om .meer varkens
voor den uitvoer beschikbaar te houden.
Bij de Rijksbank deponeeren.
Het Duitsche ministerie van economische
zaken heeft, volgens de bladen, zegt U. P.,
een decreet uitgevaardigd, bepalend dat alle
Duitsche staatsburgers, die vóór den oor
log in Frankrijk of het Britsche Rijk hebben
gewoond, hun golden, die in het neutrale
buitenland staan, vóór 1 Maart ter beschik
king moeten stellen van de „Rcichsbank".
Het decreet zegt, dat de eigendommen voor-
loopig niet geconfiskeerd zullen worden.
Enorme vliegtuigorder
der Geallieerden
Sprake van een bestelling van
8000 vliegtuigen en nog meer
motoren.
Volgens betrouwbare berichten hebben
Roosevolt, Morgenthau, de minister van fi
nanciën en autoriteiten van leger en vloot
gistoren van gedachten gewisseld over dc
voorstellen van Groot Brittannië en Frank
rijk hun bestellingen van Amerikaansche
vliegtuigen te verdrievoudigen.
Groot Brittannië en Frankrijk zouden
naar gezegd wordt, aan do Vorccnigde Sta
ten hebben te kennen gegovcn, dnt zij over-
wegen voor spoedige aflevering achtduizend
vliegtuigen en nog meer motoren te be-
stellen.
Dc drie centrale landbouworganisaties heb
ben den minister van Defensie verzocht, voor
de stallingen van dc legerpaardcn in het bij.
zonder in Zuid Holland, Utrecht en het
Gooi, stroo in plaats van turfmolm te doen
gebruiken,; Do turfmolm levert nl. een voor
de tuinbouwbedrijven onbruikbare mest op,
terwijl bovendien, door de paardenvordering,
dc aanvoer van stroo op de mestveiiingen
zocr is geslonken.
Zal het „akkevietje" goed afloopen?
Een zeeman die uit een automaat versna
peringen had gestolen, werd door do Amstcr-
damschc rechtbank tot twee maanden gevan
genisstraf veroordeeld. Hij stond gisteren in
lioogcr beroep terecht en de procureur-gene
raal eischte bevestiging van hot vonnis Dc
man was door vingerafdrukken, die van hem
gevonden waren op de automaat, tegen do
lamp geloopen. Hij riep de clementie van het
Hof in, omdat hij wil gaan varen on hij kan
aanmonstoron, zoide hij, als dit „akkevietje"
goed afloopt.
Hot Hof zal over veertien dagen beslissen.
Benauwde oogenbllkken beleefden de op
varenden van de stoombooten „Friesland",
„Holland" en „Uwel", die bij hun tocht op
het IJselmeer in het ijs beklemd raakten.
De bemanning van de „Friesland", die ver
loren ging, verlaat het schip, om zich naar
de „Holland" en „IJssel" (op den achter
grond) te begeven.
Extra bonnen op medisch advies.
Zooals reeds werd gemeld, worden met
ingang van 19 Januari a.s. alle soorten
droge peulvruchten, tenzij vaststaat, dat
deze niet voor menschelijke consumptie be
stemd zijn en met uitzondering van groene
erwten, spliterwten, en linzen, in distributie
gebracht.
De vroegere speciale regeling, welke be
oogde de verstrekking van peulyruchten
aan zieken en instellingen mogelijk te ma
ken, komt hiermede te vervallen.
Naar wij voorts vernemen kunnen met
ingang van morgen de plaatselijke dis
tributiediensten, op vertoon van door de
controloerende medische instantie afgege
ven formulieren, aan hen voor wie zulks
op medische gronden noodzakelijk is, extra
consumentenbonncn verstrekken.
Instellingen zullen in de week van 14
t/m 20 Januari 1940 toewijzingen voor dro
ge peulvruchten rechtstreeks van het Cen
traal Distributiekantoor ontvangen.
Tijdelijk Iets zachter
Nieuw gebied van hoogen druk
in aantocht.
Onze weerkundige medewerker schrijft:
De rug van hooge drukking, die gister
morgen nog juist o\'er de Duitsche Bocht lag,
is ons land in zuidelijko richting gepasseerd.
Hij werd gevolgd door een depressie, wel
ker kern zich gisteravond over Jutland be
vond, doch thans snel schijnt op te vullen.
De storingsfronten van deze depressie zullen
heden ons land wel gepasseerd zijn. Een tij
delijke stijging van temperatuur is hiervan
het gevolg.
Lang echter zal het zachte weer zich wel
niet handhaven; immers over Nrd.-Noorwe-
gen wordt wederom koude lucht uit oostelijke
richtingen aangevoerd. Bedriegen de voor
teekenen niet, dan blijft het volop winter!
Hen record van de laatste 10
jaren.
HET KAN NOG ERGER.
„Zelfs als het warm water regent,
is er vrijwel geen kijk op, dat er
Zondag a.s. zal worden gevoetbald",
vertelde de heer L. Boeljon, de hoofd
consul, gisteren aan het Ilsb. Er
zit zooveel ijs en sneeuw op en in
de velden, dat er heel wat moet ge
beuren, voor en aleer ze bespeel
baar zijn. De voetballiefhebbers zul
len op z'n minst du» nog een week
geduld moéten oefenen, alvorens ze
achter het bruine monster kunnen
aanhollen".
De noodcompetitie zit dus in nood. Wan
neer het zoo doorgaat, zitten we, ondanks
liet bijzondere karakter der competitie nog
in Juli met voetbalwedstrijden,, daar het
zich laat aanzien, dat er een volledige kam-
pioenscompotitie zal worden verspeeld.
Wordt er in deze „ijsdagen" geen voetbal
record genoteerd ten aanzien van een voet
balloos tijdperk?
De sport is nu eenmaal dol op records
en we hebben dus nagegaan, aldus het
Hsbl., of er ditmaal van een record sprake
is.
Het gaat al aardig in de richting
van een record. In ieder geval is het
er één in de laatste tien jaren. Se
dert 3 December is er in Nederland,
behoudens enkele wedstrijden in het
Zuiden en een wedstrijd van Ajax
niet meer gespeeld. Met Zondag a.s.
zal er dus zeven weken niet zijn
gevoetbald, hetgeen in de laatste 10
jaren niet is voorgekomen.
Het seizoen 1928—29 gaat echter prat op
het „trosche" record, dat ecnig in de Ne
dcrlandsche voetbalhistorie is Er is toen van
den laatston Zondag in December af tot
den eersten Zondag in Maart niet gevoet
bald. De elfstedentocht vond toen, zooals
men zich herinneren zal in Februari plaats,
in de tweede vorstperiode.
Met spanning wacht de voetbalwereld dus
af of het record van 1928-29 zal worden „ver
beterd"!
Postvluchten op Indië
Op de uitreis bereikten de „Peli
kaan" met gezagvoerder Te Roller
Basra en de „Wielewaal" met gezag
voerder Hondong Singapore. Deze
vliegtuigen worden resp. 21 Januari
en heden to Batavia verwacht.
Op de thuisreis landde de „Oehoe"
met gezagvoerder Viruly te Jodhpur.
Deze machine wordt 20 dezer tc Na
pels venvacht.
EEN JUISTERE BEGRENZING.
Gisteren is verschenen Staatsblad
no. 180, bevattende het Kon. Besluit
van 17 Januari 1940, tot verklaring
in Staat van Beleg van enkele ge
deelten van het grondgebied des
Rijks.
Blijkens dit besluit worden met ingang
van gisteren in Staat van Beleg verklaard
de hierna bedoelde gedeelten van het
grondgebied des Rijks voor zooverre die
gedeelten niet reeds bij K.B. van 1 Novem
ber 1939 (Staatsblad no. 189) in Staat van
Beleg waren verklaard, te weten:
le. het territoriaal zeegebied, lig
gende voor de gemeente Callants-
oog, dit gebied naar het Noorden,
resp. het Zuiden begrensd, door
loodlijnen, getrokken zeewaarts van
uit het meest Noordelijke, resp. het
meest Zuidelijke punt van de laag-
waterlijn van die gemeente.
2e het watergebied gelegen binnen een
gebied, begrensd door de territoriale grens,
de rechte lijn getrokken tusschen de pun
ten 52 gr. 03' 49" N.B. 04 gr. 05'
52" O.L. en 52 gr. 01' 41' N.B. en 04
gr. 09' 41' O.L. De Noordzeekust van
de provincie Zuidholland, het gedeelte van
den Nieuwen Waterweg binnenwaarts be
grensd door den meridiaan van 04 gr.
12' 55" O.L. de westkust van het eiland Ro
zenburg, verder de lijn van kp 123 (Rozen
burg) gterokken naar kp 6 (Voorno) tot
een punt op die lijn op 51 gr. 5552"
N.B. en 04 gr. 04' 27" O.L. en vanaf
dit punt een lijn loodrecht op voornoemde
lijn tot de territoriale grens.
In verband met bovenstaand Kon. Be
sluit, vernemen wij ter bevoegder plaatse
dat aan deze uitbreiding van het in staat
van beleg verklaarde gebied geen enkele
betcekenis moet worden toegekend. Hel
betreft hier slechts een toevoeging van ee
nlge kleine aangrenzende strooken watgr
gebied, waardoor een meer juiste bogren
zing van het betreffende gebied wordt
verkregen.
Een nieuwe regeling.
Bij ministerieele beschikking van 3 dezer
is bepaald, dat aan verlofgangers gedurende
hun periodiek verlof 50 ets. per dag vergoe
ding wegens gemis van voeding zal worden
toegekend. Deze nieuwe regeling is van te
rugwerkende kracht van 1 December 1939 af.
Zij geldt voor alle soldij-genietende militai
ren (soldaten, korporaals en onder-officieren,
die niet op jaarwedde zijn aangesteld). Ook
bij wegens ziekte achterblijven van verlof,
wordt de vergoeding uitgekeerd, dan echter
pas na den vierden dag na het verstrijken
van het periodieke verlof.
Jaarwedde genietende miliairen nemen
voor rekening van het rijk deel aan de sol-
datenmenage Heeft de commandant van het
legeronderdeel bepaald, dat een jaarwedde
genietende militair niet aan de soldatenme-
nage deelneemt, dan ontvangt deze vergoe
ding wegens gemis van levensmiddelen. Een
en ander geldt uitsluitend voor de jaarwedde
genietende militairen, die verplicht zijn hui
ten hun woonplaats te overnachten en voor
hen, die in hun woonplaats de oorlogsopstel
ling hebben ingenomen.
Jaarwedde genietende militairen
(gehuwd en ongehuwd), die in hun woon
plaats, en de woning (kazerne enz.) verblij
ven en aan de soldatenmenagc deelnemen,
betalen den kostprijs van een rantsoen le
vensmiddelen, n.1. 50 ets. In alle gevallen be
draagt de vergoeding wegens gemis van le
vensmiddelen 50 ets. per man en per dag.
Wrak van
„Hullgate" gevonden
De aanvaring bij Borsselem
Het bergingsvaartuig „Meermin" van
v. d. Tak's Bergingsbedrijf te Rotterdam,
heeft gistermiddag het wrak gevonden van
het Engelsche m.s. „Hullgate", dat Zondag
morgen bij Borssclcn in aanvaring is ge
weest met hot Engelsche s.s. „Moylc" en
is gezonken.
Geschorste bedrijfsdirecteur
verzet zich
D« heer Maas in den Helder voot
het Ambtenaren Scheidsgerecht
Zooals men weet werd eenigen tijd gele
den van gemeentewege overgegaan tot schor
sing van den hr. Mans, uit diens functie op
grond van art. 85 van het Ambtenarenregle
ment.
Uit bevoegde bron komt ons thans ter
oore dat namens den heer Maas door diens
advocaat Mr. Dr. J. A. E. Buiskool in appèl
gegaan is tegen dit besluit en zal deze kwes
tie voor het Ambtenaren Scheidsgerecht in
Den Helder in behandeling genomen wor
den. Dit zou vermoedelijk reeds volgende
weck geschieden. Dit appèl heeft uiteraard
niets te maken met de zaak op zich zelf,
waarvoor de heer Maas zal terecht staan,
doch handelt uitsluitend over dc schorsin&
