Texel berucht bii de zeelieden
rs
als dictators
leeds Russisch contact
met Roemenië
Ruslands hulp
aan Duitschland
Ontploffing te
Breda
De Rijksmiddelen in
Februari
Sumner Welles
te Rome
Italië naast Turkije
tegen Rusland?
Ontwerp herwaardering
goedgekeurd
Massaverhuizing
in Finland
In ruim een eeuw 4000
schipbreukelingen
op de Wadden
DE EILANDERS ZIJN EEN DAPPER
VOLKJE.
In de aula van liet Koloniaal Instituut
te Amsterdam hield de heer H. Th. de Booy
gisteravond een voordracht niet smalfilm
en licht heelden over Reddingwczcn en
Waddeneilanden" voor leden van het Kon.
Aardrijkskundig Genootschap.
De Waddeneilanden hebben, aldus
spr., in do geschiedenis van het Ne-
derlandsche reddingswezen steeds
een zeer belangrijke rol gespoeld en
van do 0100 schipbreukelingen, wel
ke sedert haar oprichting in 1824
door de fcoord- cn Zuid-Ilolland-
pche Redding-Mij. werden gered,
?ijn iüOO afkomstig van schepen,
welke op de Waddeneilanden of de
ver in zee uitstekende banken voor
de zeegaten van Texel, Terschel
ling, Ameland cn Schiermonnikoog
strandden.
Het noodlot bij Texel.
Voordat er sprake was van een georgani
seerd reddingwezen zijn tallooze schepen
met man en muis op dit gevaarlijke ge
deelte van onze kust gebleven. Berucht
.zijn in dit opzicht de jaren 1635 cn 1660.
toen alleen op Texel resp. 35 en 120 sche
pen strandden. In 1683 verongelukten aldaar
6 groote Hollandsche oorlogsschepen, waar
bij 900 man omkwamen. Bekender is de
romp van de „Lutine" op de Terschellingcr
gronden, welke 300 Slachtoffers eischte, in
het jaar 1799.
Vooral nu gevaarlijk.
l)c scheepvaart is veiliger geworden, doch
de banken voor de zeegaten der Wadden
eilanden blijven nog seteds tot het gevaar
lijkste gedeelte van onze kust behoorep.
Vooral nu de kustlichten gedoofd zijn en
de aanwezigheid van mijnen de scheep
vaart langs Terschelling dwingt den rand
der banken tot op zeer korten afstand te
passecren, is het aantal scheepsrampen
aldaar weer toegenomen.
Terschelling heeft zijn eigen vlag.
De geïsoleerde positie der eilanden en hot
nauwe contact van de bevolking met do zeo
hebben niet nagelaten invloed uit te oefenen
op het karakter onzer Waddeneilanden
leder eiland heeft echter een apart karak
ter cn eigen gewoonten. Terschelling heeft
zelfs een eigen taal en vlag. Zeer groot is
het aantal zeelieden op onze koopvaardij
vloot dat. van de eilanden afkomstig is: de
combinatie bocr-zoeman komt veel voor op
Terschelling en Ameland. Verschillende ka
piteins gaan. nadat zij de zee vaarwel heb
ben gezegd, weer terug naar hun eiland.
Elk eiland een wereld op zichzelf.
Spr. vestigde de aandacht op enkele geo
grafische en historische bijzonderheden van
de Waddeneilanden en schetste de grooto
werkelijkheids- cn onafhankelijkheidszin
der bewoners, wier doorzettingsvermogen
cn moed in moeilijke omstandigheden dik
wijls uitnemend te pas kwamen bij zware
reddingstochten.
Welk een stuk volkskracht schuilt in de
ze kleine bevolkingsgroep! Onderlinge na
ijver is echter den eilanders niet vreemd.
Tenslotte zijn het zeer kleine
maatschappijtjes met alle moeilijk
heden van dien en iedere eilander
is er in zijn hart van overtuigd, dat
zijn eiland de voorkeur geniet boven
de andere waddeneilanden.
Tenslotte memoreerde spr. enkele zeer ge
vaarlijke reddingen een scheepsrampen en
bracht hulde aan de bemanningen der red
dingbooten. Spr. hoopte dat de daadwerke
lijke belangstelling van hot Nederlandsche
volk voor het reddingwezen voortdurend
grooter zou worden cn dat vele landgenoo-
ten zicli dezen zomer de moeite zullen ge
troosten een tocht langs de waddeneilanden
te maken.
Na de pauze werd de documentaire film
..Schip in nood" vertoond, welke een zeer
boeiend beeld gaf van den strijd der redding
booten tegen de branding.
Bewoners hevig geschrokken.
Bij het sloopen van fabrieks-
fundamenten te veel trotyl ge
bruikt
Bij het opruiniingswcrk van de betonnen
fundeeringen van de voormalige machinefa
briek „Breda", te Breda, heeft personeel
van de genie gebruik gemaakt van trotyl.
Door do veroorzaakte explosies werden
groote stukken steen honderden meters elf
straat op geslingerd, waardoor in de om
geving veel matericele schade werd ver
oorzaakt.
De voormalige machinefabriek „Breda"
Is, aldus het Hsb., door de gemeente Breda
aangekocht in verhand /net het doorbraak-
plan in de binnenstad. Op normale wijize
was het niet mogelijk do fundecringcn
van deze fabriek te sloopen, zoodat mon
genoodzaakt was de hulp van de genie
in te roepen.
Door het boren van gaten, waarin dan
buisjes trotyl werden geplaatst, werden de
massieve betonblokken tot explosie gebracht
Blijkbaar heeft men hij een dezer explosies
oen to zware lading trotyl gebruikt, zoodat
zulk een luchtdruk werd veroorzaakt, dat
in de omgeving «le ruiten sprongen cn de
dakpannen van de huizen worden geslin
gerd. terwijl zware stukken steen door de
lucht vlogen.
Dat niemand gewond werd. mag een won
der worden genoemd. Bij een bewoner van
de Karnemclksiraat, die voor het raam van
zijn woning zat, vloog bijv. een stuk steen
door de ruit, zonder den man echter te tref
fen.
Vele bewoners waren van de explosie erg
geschrokken en holdon de straat op De op-
ruimingswerken zijn direct geslaakt.
Amsterdamsche grossiers onder
terreur.
Op een merkwaardigen toestand in de Am-
stordamscben aardappelhandel is door een
uitspraak van den Ccntrnlen Bond van Be
roep te l'trecht het licht gevallen.
In 1939 weigerde een grossier voor een be-
panlden insser zegels te plakken en ging,
aldus het Hsbl., van de vordering van den
Raad van Arbeid daartoe in beroep. In dit
geval heeft de borocpsrechtcr aangenomen,
dat de werknemer niet in loondienst was.
Uit do overwegingen bij de uit
spraak bleek ten duidelijkste, dat
een gezagsverhouding van werkge
ver over arbeider niet alleen ten
eenonmale ontbrak maar dat het er
volgons den rechter veeleer op ge
leek, dat hier een bedenkelijk soort
„gezag" werd uitgeoefend door de ar
beiders op de werkgevers. Een ge
zag dat ten volle den naam van ter
reur verdiend
Op dezen grond .behoefde, de werkgever
dus geen'zegels"te pl« kken. De overwegin-
cn luidden o nv:
dat de leden van de vereeniging van aard-
appchverkcrs, waarvan de verzekerde lid is,
hun dienst „met geweld opdringen", tegen
een vast tarief en dat zij tegen ditzelfde ta
rief betaling eischen, indien hun blijkt, uat
buiten hun madewerking aardappelen te
Amsterdam zijn gelost; dat de grossiers zich
reeds jaren genoopt hebben gezien voor dit
geweld te zwichten cn de voorgeschreven
cischen in te willigen;
dat de leden van de groep om dé beurt
vacantic ncmop.cn dan een gelijk aandeel
in de verdiensten blijven genieten als dege
nen, die aan het werk blijven.
Do Raad van Arbeid ging in dit vonnis in
hooger beroep, hetgeen jammer genoeg, zijn
tegenpartij in do vorige zaken niet had gc-
daan. Ook de uitspraak van den Centralcn
Baad is leerzaam. Den grond, waarop de
vordering rustte, achtte ook de Centrale
Baad onhoudbaar. De Baad van Arbeid had
aangenomen, dat het aardappelen lossen vol
gens do bepalingen van oen overeenkomst
over do arbeidsvoorwaarden in het aardap
pel lossersbedrijf geschiedde; aan den Cen
tralcn Baad bleek nu echter, dat deze over
eenkomst slechts in concept bestond, maar
nimmer tot stand was gekomen. Ook de
Baad van Beroep had zijn twijfel over het
bestaan van deze collectieve arbeidsovereen
komst in zijn vonnis reeds doen uitkomen;
do Centrale Baad van Beroep was nu zoo
ver, dat hij zeggen kon: ze bestaat niet.
Maar ook overigens ontviel liet begrip
„loondienst" alle grond. Op dezelfde motie
ven als waarop de Baad van Beroep te Am
sterdam «le vordering had afgewezen kwam
ook de Centrale Raad van Beroep tot de
conclusie: geen loondienst. Hij bevestigde
mitsdien de uitspraak van den Raad van
Beroep te Amsterdam.
De aardappellossers komen nu door deze
uitspraak buiten de voordcelen van dc so
ciale verzekeringswetten te staan.
Het voortbestaan van de terreur echter
valt door geen wettelijke bepaling te verhin
deren. Hiertegen zullen dc betrokkenen zelf
maatregelen moeten nemen.
Overige Middelen boven de ra
ming.
Aan het overzicht van den stand der
Rijksmiddelen op ultimo Februari jl. wordt
het volgende ontleend:
Directe belastingen.
Het totaal voor de directe belastin
gen op eind Februari ten kohiere ge
brachte bedrag ad f 49.873.854,— geeft
ten aanzien van het vorig jaar een
vooruitgang te zien van ruim 5,9
mlllioen gulden, welke voorname
lijk is to danken aan de nieuw inge
voerde opcenten op do gemeentc-
fondsbelasting. welke tot dusver heb
ben opgebracht f6.272.5W.—.
Voorts Is alleen de inkomstenbe
lasting boven het bedrag van het
vorig jaar uitgekomen en wel met
f2*392.181.—waardoor de opbrengst
werd f31.525.832.
De Overige Middelen.
De Overige Middelen brachten in Febr. bij
na f 1 mlllioen meer op dan verleden laar
Febr In «Ie eerste twee maanden van dit
jaar heeft «le opbrengst dezer middelen dé
raming reeds met f 3M mlllioen overschre
den.
Voor het eerst sedert het uitbreken van den
oorlog landde Vrijdag op Schiphol een
Dnitsch vliegtuig, dat post vervoerde. Voot
de terugreis werd een zending post en Aal-
smeersche bloemen meegenomen. Het in
laden.
Turkije op wacht.
De diplomatieke medewerker van Reuter
verneemt, dat gewoonlijk welingelichte Roe-
moenschc kringen in Londen geen bevesti
ging hebben ontvangen van de berichten,
volgens welke onderhandelingen zouden
worden gevoerd over een SovjctRussisch
Rocmeensch pact. Evenmin slaat men ge
loof in deze kringen aan de beweringen van
den Duitschcn omroep, volgens welke „de
onderhandelingen, die gaande zijn tusschcn
Rusland en Roemenië, den internationalen
toestand volledig zullen wijzigen voor het
einde van deze week".
In feite worden geen sensationeclc ontwik
kelingen verwacht door Bocmeensche krin
gen in Londen, Men gelooft dat de Duitschc
bewering voor internationaal gebruik is ge
uit. De Roemecnsche politiek, zoo zetten ge
noemde kringen uiteen, is niet specifiek van
Centraal Europceschen aard. Dc Bocmeen
sche belangen zijn in hoofdzaak Balkanbe-
langen, gepaard met vrijheid van scheep
vaart in de Zwarte Zee en de Middelland
sciio Zee. In ieder geval zijn de Roemeen
sche belangen verbonden met die der Bal
kanentente. Er wordt nog op gewezen, dal
de betrekkingen met Turkije in het bijzon
der zeer nauw cn hartelijk zijn geweest.
Vliegramp in Italië.
MILITAIR TOESTEL NEERGESTORT.
Bij de luchtbasis Modena (Italië) is
een mllittair vliegtuig neergestort.
De drie Inzittenden kwamen om het
leven. Toen het toestel tegen den
grond sloeg, werden drie in de nabij
heid staande menschen door onder-
deelen van het vliegtuig zoo ernstig
gewond, dat ook zij bezweken.
Heden bij den Koning en Mus-
solini, Maandag bij den Paus.
Gisteravond is Rooscvclts afgezant Sumner
Welles to Rome gearriveerd, en reeds heden
ochtend zal 'lij door den koning cn daarna
door minister Ciano ontvangen worden. Van
middag zal hij een bespreking met Mussolini
hebben. Dinsdag vertrekt dc Amerikaanschc
gast aan boord van de „Conto di Savoia" van
Napels naar de Vcrcenigde Staten, na Maan
dag nog door den Paus in audiëntie te zijn
ontvangen.
Het tweede bezoek van Sunuier Welles
aan Rome trekt in de Italiaansche hoofd
stad nog grooter belangstelling dan het eer
ste bezoek.
Van gezaghebbende Turksche zijde wordt
volgens het R. Nwsbl. vernomen, dal Italië
aan Turkije ingeval van een directen aanval
van Rusland op den Balkan directe samen
werking heeft voorgesteld, na herhaalde ver
klaringen door Italië genaan. dat dit land
zou opmnrcheeren indien dn Russen zouden
trachten een inval op den Ralkan te doen.
Het gezaghebbende Turksche blad Yeni Sa-
bali verklaart dat op het oogenblik dat
Duitschland en Rusland een voet op den
Balkan zouden zetten Turkije zal handelen.
Daarom heeft de Italiaansche regeering de
Turksche een plan tot samenwerking voor
gelegd. Het voorstel is naar Ankara over
gebracht door den Turkschen ambassadeur
in Italië, die juist op zijn post terugkeerde.
Volgens dezelfde bron heeft het Italiaansche
Voorstel eonigen indruk op de Turksche re
geering gemaakt, doch dc onmiddellijke aan
neming uitgesteld in verhand met de loo-
pende verzoeken om inlichtingen bij de an
dere betreffende landen.
De tijd werkt thans
voor Hitier
Een Amcrikaansche geleerde, Bruce C.
Hopper, heeft in het driemaandelijksch tijd
schrift „Foreign Affaire" de vraag behan
deld welke hulp kan en wil Rusland geven
aan Duitschland? Zijn conclusies luiden vol
gens het Hsbl. aldus:
1. Rusland kan Duitschland niet helpen
met vetten, ijzererts, nietijzer-houdende me
talen, rubber of katoen.
2. Rusland kan Duitschlands tekort dek
ken aan mangaan-erts en hout; na een jaar
respijt voor het uitbreiden van de bezaaide
oppervlakte, kan het elk tekort aan graan
dekken, dat zich mocht voordoen.
3 Rusland kan genoeg olie produccercn
om te voorzien in Duitschlands buitengewo
ne oorlogsbehoefte, maar op voorwaarde dat
Duitschland zorgt voor de uitrusting en de
technische hulp, die noodig zijn voor 't «e-
organiSeercn van Ruslands industrie on
transportwezen. Die rcorgaisatie zou waar
schijnlijk twee jaar vereischen.
•i Rusland kan thans aan Duitschland
niet genoeg olie leveren om het in staat te
stellen een offensief op groote schaal te on
dernomen, zonder dat het het risico loopt,
zijn voorraden uit te putten. Het kan niet
in voldoende hoeveelheid soyaboonen van
Mandsjoerije aanvoeren om Duitschlands
vetprobleem op te lossen. Rusland kan
thans gedeeltelijk, maar niet afdoende, liet
tekort van Duitschland aan oliën oq vetten
verhelpen.
5. De industrie van Duitschland is zeer
overbelast met oorlogswerk. Het is dus on
waarschijnlijk, dat de Duitsche regeering
de grondstoffen kan of wil betalen uitslui
tend met de waren, die Rusland verlangt,
namelijk machines en werktuigen van hoo-
gere kwaliteit. Dc transportkosten over de
ontzaglijke afstanden in Rusland zullen
stijgen tot twee- cn driemaal den prijs van
de producten zelf. Maar in het zoeken naar
betaalmidflelen hebben in de afgeloopcn
jaren de Nazi's een verrassende vinding
rijkheid ontwikkeld. Het is den'khaar. dat
zij de Duitsche schepen, die in Russische
havens zijn geïnterneerd, zouden willen
overdoen aan de bolsjewiki. De meest-belo-
vende methode, echter, schijnt dc betaling
met de opbrengst in vreemde valuta van
de bezittingen, die het eigendom waren
van de Duitsche minderheden, die nu te-
rugkeeren naar het Rijk.
6. De conclusie schijnt derhalve te
zijn, dat in een oorlog met korten
duur, met zware offensieven. Rus
land geen doorslaggevende hulp
aan Duitschland kan geven. Maar
indien de huidige belegeringsoorlog
twee jaar duurt, zonder dat er groo
te gevechten worden geleverd, zoo
dat aan de fronten een minimum-
verbruik plaats heeft van oor
logsmateriaal, en indien Duitsch
land tijd heeft om grooto oorlogs
voorraden te maken cn de industrie
en het transportwezen van dc Sow-
jct-Unio te reorganiseeren, dan is
het zeer wel mogelijk, dat de hulp
van Rusland beslissend zou wor
den voor den uitslag van 't krijgs
bedrijf in het Westen.
Hierbij wordt verondersteld, dat de bin-
nenlandsche verhoudingen het Duitschland
mogelijk maken, een beleg van twee jaar te
doorstaan, cn dat Rusland bereid zal zijn.
zijn hinnenlnndsche behoeften on te offeren
aan de hulp aan Duitschland. Zeker is dat
in gecnen deeic.
DE BEGRAFENIS VAN LOUIS DE VRIES.
Naar wij vernemen, is gisteren het trans
port met het stoffelijk overschot van Louis
de Vries uit Nice naar Amsterdam vertrok
ken. Wanneer geen onverwacht oponthoud
ontstaat. 7.nl het stoffelijk overschot waar
schijnlijk Dinsdag a.s. te Amsterdam aan
komen, waarna op Woensdag a.s. de ter
narde bestelling op Muidorberg zal geschic
den.
Postvluchten op Indië
L,
Op de heenreis arriveerde de Peü<
kaan gisteren te Rangoon en dc Gier
te Alexandrië; de Oehoe en de Wie
lewaal landden op de terugreis resp.
te Alexandrië en te Rangoon.
Ifet dez<
hartelijk'
plijkcn
gebo<
bndervoi
Eerste Kamer
Scheidir
Post 't 2
Incidenteele wijziging Muntwet
ln overweging.
Gisteren keurde dc Eerste Kamer het wets
ontwerp tot het verleenen van hulp aan het
Finsche Roode Kruis ten bedrage van f 100.000
z.h.at goed.
Voorts werd het wetsontwerp tot voorloo-
pige voorziening ten aanzien van de waarde
bepaling van den voorraad gouden munt cn
gouden muntniaterfaal der Nederlandsche
Bank en regeling van dc gevolgen dier voor
ziening z.h.s.t. aangenomen, met de gebrui
kelijke tegenaanteekening van de N.S.B. De
minister deelde nog mede, incidenteele wij
ziging van de Muntwet in overweging te
willen nemen.
Ondcrg
(lezen v
Kle
voor de
zijn aar
Als een
zeer*>oo
ook ine
de bees
dig in
Mede r
re veel
yeehou
mond-
vee het
to bew
to steil
adres,
er prij:
gen le:
steken'
400.000 menschen op weg naar
hun nieuwe woonplaatsen.
Bijna een zesde van Finlands to
tale bevolking zal een nieuwe woon
plaats moeten vinden en op liet
oogenblik is dan ook waarschijnlijk
de grootste massa-verhuizing van de
zen tijd aan den gang Volgens schut
tingen die men te Stockholm hoort,
zijn in totaal ongeveer 4CO.GOO Fin
nen op weg naar hun nieuwe woon
plaatsen.
Te Wiborg hebben de laatste drie dagen
groote groepen burgers alle waardevolle za
ken, welke vervoerd konden worden, uit de
stad verwijderd. Uit liet gebied teil westen
van het Ladogamecr zijn 50.000 koeien, paar
den en varkens geëvacueerd.
Een volledig plan voor de evacuatie was
reeds in het najaar vastgesteld, zoodat een
en ander tamelijk vlot verloopt. De kosten
zijn overigens enorm. Zelfs reeds tijdens den
oorlog kostte het onderhoud van de uit 1o
groote steden geëvacueerde vrouwen en kin
deren den staat reeds meer dan 100.000 gul
den per dag.
Men vraagt zich af wat moet geschieden
met de 85.000 inwoners van Sortavaln. Wi
borg cn Kexholm, hoofdzakelijk bestaande
uit arbeiders, handwerkslieden en kantoor
bedienden.
Tenslotte zullen ook dc Russische minder
heden geëvacueerd moeten worden en in het
bijzonder de orthodoxe monniken van het
klooster van Valam, die eeuwenlang in Fin
land hebben gewoond. Van het schiereiland
Hangoe zullen 2000 personen naar het cen
trum van Finland worden overgebracht.
Puurt''
Bedrijvigheid aan het
Westfront
SPECIAAL BIJ DE DUITSCHLUXEM-
BURGSCHE GRENS.
Een der Luxcmburgsche bladen meldt, dat
twee grenswachters bij hun nachtelijke ron
de twee mannen opmerkten, die zich bij do
betonnen kazematten schuil hielden en bij
dc nadering der grenswachters in de Sauer
sprongen.
Aan den Duitschcn oever heerschte grooto
bedrijvigheid: zoeklichten waren op de ri
vier gericht. Bij dc kazematten werd een
Duitsch meetinstrument gevonden. Overdag
zijn uit laagvlicgende Duitsche toestellen
dc Luxemburgsche betonnen versterkingen
langs do grens gefotografeerd.
Het Franschc legerbcricht van gisteravond
luidt: Over het geheel een kalmcn dag.
Paniek in Woonhuis
Zware brand verrast de slapen
de bewoners.
Vannacht is een zware brand uitgebro
ken in een in het centrum van de stad
Charlotte in N. Carolina (V.S.) gelegen
woonhuis, dat 96 kamers bevat. De bewo
ners werden in hun slaap verrast en ver-
scheidefien sprongen uit de ramen. Zes per
sonen, waaronder vier kinderen, vonden den
dood en twaalf anderen werden ernstig ge
wond. Dc brandweer kon tegen den gewel
digen vuurhaard niets ui trachten.
Russen en Japanners
weer slaags
Volgens een niet-bevestigd bericht
uit Charbin zouden Russische en Ja-
pansche troepen naar aanleiding
van incidenten nabij Nomanhan met
eikaar slaags zijn geraakt. Dc Sov
jettroepen zouden reeds tot 5 mijl
van dc Mandsjoekwoschc grens zijn
opgerukt en hun opmarech op het
oogenblik nog voortzetten.
VERHOOGING BOTERRANTSOENEN IN
ENGELAND.
Officieel wordt bekend gemankt, dat het
i>otcrrantsoen van i oun< e< per persoon per
week verhoogd wordt tot 8 ounces, te begin
nen op 25 Maart. Deze verhooging is het
gevolg van den gunsligcn toestand der
voorraden.
