Magnetische storm
„De Friesland"
zit vol gaten
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
tijdens de Paaschdagen
Moordaanslag
op jong meisje
Ook ons land
ondervindt de
gevolgen
Vreemde vliegtuigen boven
ons land
De Paaschdrukte bij
de Spoorwegen
Tram in de bocht
ontspoord
Duitsche schepen in
neutrale wateren
getorpedeerd
NIEUW TYPE DUITSCHE
TORPEDO
„Geheime" vliegtuigen
voor de geallieerden
Zij mocht niet dansen
Laan. Sehazcn, Tel. 444 (2 lijnen). Kencetal 2240.
DINSDAG 26 MAART 1940. 84e Jaargang. No. 11146.
der N.V. U4eg.-Mif. „Hollands Naoedeeiwaesier"
Milt
In tal van landen
Noorderlicht
waargenomen
In verschillende landen ls Zon
dagavond Noorderlicht waargeno
men. Meldingen kwamen binnen
uit België. Slokawije. Bulgarije. Tur
kije en Hongarije, terwijl op Nieuw-
Zeeland een aurora australis (het-
eelfde verschijnsel, dat op het Noor
delijk halfrond Noorderlicht wordt
genoemd, werd geconstateerd.
In vrijwel het geheele gebied der Vereenig
de Staten zijn telefoon- en telegraafverbin
dingen Zondag gedurende vijf uur ernstig
belemmerd door buitengewoon sterke elec-
tdische storingen die door de geleerden aan
het verschijnsel van zonnevlekken worden
toegeschreven. De storingen begonnen des
ochtends te 11.53 uur. De telefoonverbindin
gen over langen afstand en de telegraaftoe
stellen werden buiten werking gesteld,
waardoor een millioen Paaschtelegraumicn
aanzienlijk vertraagd werden.
Sedert menschenheugenis heeft zich een
„electrische wervelwind" van deze kracht
niet voorgedaan. De sterkte wordt geschat
op 400 volt
Ook in ons land.
Naar wij vernemen was Zondag het tcle-
graafverkeei op de korte golf tusschen Ne
derland en Amerika tengevolge van den mag-
netischcn storm gegooid. Men heeft de ver
binding op de lange golf. welke echter niet
zoo goed was als normaal, kunnen onder
houden. Maandag was het verkeer met Ame
rika op de korte golf het grootste gedeelte
van den dag mogelijk, hoewel de kwaliteit
te wenschen overliet. In den loop van den
avond werd het echter zoo slecht, dat weder
om op de lange golf moest worden overge
gaan eMt Indië heeft men Zondag geduren
de een klein uur geen verbinding gehad
Ook het radio-telet'oonverkeer heeft in
vloed van de storing ondervonden.
Naar aanleiding van de berichten over
magnetisch stortingen, welke zich Zondag en
Maandag in vele deelen der wereld hebben
voorgedaan, heeft het A.N.P zich tot dr. J.
Veldkamp, den leider van het magnetisch
station van het Koninklijk Nederlandsche
Meteorologisch Instituut te Wittevcen in
Drente, gewend met de vraag, of ook in ons
land deze storing opgetreden is. Dit is in
derdaad het geval" geweest. Toen de heer
Veldkamp gisterochtend de fotografische pa
pierstrook, waarop de waarnemingen wor
den geregistreerd, ontwikkelde, bleek, dat
Zondag ook in Nederland een magnetische
storm van groote kracht heeft gewoed. Deze
was Zorfdagmiddag om twee uur begonnen
en had tusschen vier uur en des avonds
zeven uur zijn hoogtepunt bereikt. Ook Zon
dagavond om negen uur was de storing zeer
sterk. Toen het diagram gisterochtend om
negen uur om te worden ontwikkeld van
het registreertoestel werd genomen, duur
de de storing nog voort. Iloe de magnetische
toestand gisteren is geweest, zal pas heden
ochtend kunnen blijken. Wanneer de dia
grammen van het vorige etmaal ontwikkeld
worden. Steekproeven hebben evenwel aan
getoond. dat het magnetisme ook in den loop
\an Maandag gestoord was., zij het niet zoo
hevig als den vorigen dag. Sedert de inge
bruikneming van het magnetisch station te
Wittevcen. nu anderhalf goloden, is nog nooit
zoo een ernstige magnetische storing als
thans opgeteekend. In Januari 1938. toen de
waarnemingen nog in de Bilt geschiedden,
heeft zich eveneens een ernstige magneti
sche storing voorgedaan, welke naar men
zich nog zal herinneren, gepaard ging met
een sterk Noorderlicht.
Slachtoffer met een
bijl neergeslagen
WILDE DE DADER ZICH WREKEN?
DRAMA IN BRABANT.
Gistermiddag omstreeks half vijf ls
door den negentienjarigen P. A, Hel-
lemons uit Roosendaal op den weg
vna Rucphen naar Zundert nabij het
dorp Rucphen 'n moordaanslag ge
pleegd op een zeventienjarig meisje,
Cor Schraauwen uit Rucphen, die
met twee vriendinnetjes op den weg
liep te wandelen. De dader heeft het
meisje met een kleine hijl eenige
klappen op het hoofd gegeven, waar
door zij bloedend ineenzakte. H. Is
met achterlating van het wapen op
de vlucht geslagen.
Het slachtoffer werd voorloopig door een
dokter verbonden en vervolgens naar het
ziekenhuis Caritas te Roosendaal vervoerd.
Haar toestand is zeer ernstig.
De dader is een neef van het getroffen
meisje en los arbeider ven beroep. Haar va
der is metselaar en de jongen had ecnigen
tijd bij zijn oom gewerkt.
Wraak?
H. was de drie wandelende meisjes op
de fiets tegemoetgereden. Terwijl hij uit zijn
fietstasch een kleine bijl te voorschijn haal
de, riep hij de meisjes iets toe, wat zij niet
goed verstonden. Wel vingen zij het woord
„getuigschrift" op, zoodat men in het dorp
de gevolgtrekking heeft gemaakt dat de jon
gen op zijn oom wraak wilde nemen, omdat
deze zou geweigerd hebben hem bij zijn ver
trek 'n getuigschrift te geven. Doch dit is
maar een voorloopige conclusie. liet politie
onderzoek zal hier nader licht moeten bren
gen. Toen de jongen van zijn rijwiel was ge
stapt en dreigend op het meisje S. afkwam,
sloegen de twee vriendinnetjes ijlings op de
vlucht Zij renden naar het café „Het groene
Woud", waar zij vertelden wat er gebeurd
was. Ook het bedreigde meisje probeerde
nog te vluchten, doch de jongen groep haar
en.sloeg met den bijl op haar los. Vijftien
meter verder is zij in een greppel hevig bloe
dend neergevallen. Verscheidene inwoners
van Rucphen hebben den jongen nog hard
door het dorp zien wegfietsen, zonder te we
ten, welk drama zich had afgespeeld.
Dader belt politie op.
De dader stelde de gemeentepolitie
v. Roosendaal telefonisch op de hoog
te van het gebeurde. De politic is er
gisteravond om half tien in geslaagd
den jongen op korten afstand van zijn
ouderlijk huis aan den Korten Dijk
aan te houden.
Daarbij pleegde hij verzet, doch hij kon
worden overmeesterd, waarop hij in het bu
reau is ingesloten. In Rucphen en omgeving
beschouwde men den jongen als niet geheel
normaal. De toestand van het slachtoffer
was niet direct doodelijk, doch er bestond
wel levensgevaar.
ZOOWEL IN WESTELIJKE ALS IN
OOSTELIJKE RICHTING.
De. Regeeringspersdienst meldt;
„Zondagavond en in den nacht van
Zondag op Maandag zijn boven het
Noorden van ons land een'igo
vreemde vliegtuigen gesignaleerd.
In verband met de duisternis kcm
de nationaliteit niet worden vast
gesteld. De vliegtuigen bewogen
zich zoowel in Westelijke als In
Oostelijke richting. Zij zijn op ver
schillende plaatsen onder vuur ge
nomen"
Ook boven den geheelen Noord-
kop van Noordholland werden de
vreemde vliegtuigen waargenomen
Het luchtafweergeschut trad in
werking.
Alles ging „op rolletjes"
De drukte bij de Spoorwegen gedurende
de beide Paaschdagen heeft geen bijzondere
moeilijkheden opgeleverd. De militaire auto
riteiten hadden bijzondere maatregelen ge
troffen in verband met de verloven. Hier
door konden de Nederlandsche Spoorwegen
over het algemeen onder haast normale om
standigheden de verwachte gebruikelijke
Paaschdrukte verwerken. De drukte op den
tweeden Paaschdag was grooter dan op den
eersten, vooral tegen den avond werd het
hoogtepunt bereikt.
Extra versterkte treinen verlieten dan ook
zwaar bezet de perrons evenwel zonder dat
passagiers behoefden achter te blijven. Te
gen elf deelde de Utrechtsche stationschef
ons mode, dat zich gedurende de afgeloo-
pen Paaschdagen geen bijzondere moeilijk
heden hebben voorgedaan, zoodat men geen
speciale maatregelen heeft behoeven te ne
men om de drukte het hoofd te bieden.
Slechts énkele treinen hadden geringe ver
traging.
Tot stilstand gekomen tegen pij
lers van viaduct. Drie pas
sagiers in de hoofdstad gewond.
Maandagmiddag omstreeks drie uur is
bij het Westelijke viaduct naast het Cen
traal Station te Amsterdam een motorwa
gen van lijn 22 ontspoord, waarbij drie per
sonen werden gewond.
Dc tram, een wavciv van het kringlijn
tje, dat om het C.S. loopt, reed met dc
gebruikelijke snelheid Bij het naderen van
de bocht bleek naar de bestuurder ons
mededeelde - dat de electrische rem wei
gerde. zoodat de wagen met een te groote
snelheid de bocht inging en ontspoorde.
Dc wagen kwam pas tot stilstand tegen
een van de zware pijlers van het viaduct.
De ongeveer vijftien inzittenden werden
dooreen gegooid en vrijwel alle ruiten bra
ken. 't voorbalcon werd ingedrukt Hoewel de
bestuurder niet werd verwond, was hij
door den schrik zoo overstuur, dat hij geen
dienst meer kon doen. Minder goed vergine
het drie der passagiers. Een 29-iarige en
een 50-jarige dame werden door glasscher
ven in hel gelaat gewond tcrwiil een acht
jarig jongetje ziin knie bezeerde. Zij zijn
door de G.G. en GD. naar het Binnencast
huis overgebracht en konden na verbonden
te zijn in hun woningen tcruekeeren
Het weer in de rails plaatsen van den
ontspoorden en zwaar gehavenden tramwa
gen vergde geruimen tijd Tramlijn 22 was
gestagneerd, terwijl het autoverkeer door
de politie werd verlegd.
Geen Balkanstaat zal
wijken
Dit nummir bevat 8 pagina's
EERBER1CHT
DE BILT SEINT»
Verwachting: Meest matige N.
O. tot O., later afnemende
en ruimende wind, meest
betrokken, aanvankelijk
droog, later toenemende re-
genkans, aanvankelijk nog
zacht, later koeler.
MAX CARRÉ OVERLEDEN.
Zaterdag is op 6S-iarigcn leeftijd overle
den Mas Adolf Carré, zoon van den oprich
ter van het circus Carré. De overledene
was eenigen tijd directeur van Carré. Bij
het veertigjarig bestaan van het circus trad
hij voor het laatst op in een van zijn be
kende paardendressuurnummers.
Britsche onderzeebooten dringen
door ln de Scandinavische terri
toriale wateren.
PROTEST VAN DE
NOORSCHE REGCERING.
De Noorsche gezant heeft bil de
Britsche regeering geprotesteerd te
gen verschillende gevallen van
schending der Noorsche neutraliteit
ln de algeloopen dagen. Al deze ge
vallen worden thans bestudeerd.
In de Deenschc territoriale wateren is
door Britsche onderzeeërs een tweetal Duit
sche schepen getorpedeerd, de Hugo Stinnes
en do HetWcrnheim Van beide schepen zijn
de bemanningen gered. Dc Hugo Stinnes
was op weg naar een Deensche. haven met
een lading cokes.
Het wrak ligt ongeveer 3 zeemijlen uit de
Deensche kust en is gevaarlijk voor de
scheepvaart. De juiste ligging van het wrak
zal zoo spoedig mogelijk door een Deensch
inspectievaartuig worden bepaald.
Naar Reuter in Kopenhagen verneemt,
heeft dc commandant van de Britsche onder
zeeboot, die het Duitsche s.s. Heddernhcim
tot zinken heeft gebracht, dit vaartuig ge-
ruimen tijd achtervolgd alvorens het aan te
houden, omdat re zware zeeën waren en 't
mistig weer was en hij besefte, dat de be
manning weinig of geen kans op redding
zou hebben, indien zij toen genoodzaakt zou
zijn geworden in de reddinubooten te gaan
De commandant van de duikboot heeft daar
om gewacht, totdat dc Heddernheim dichter
hij dc Deensche kust was gekomen. Wetende
dat de bemanning bijna zeker veilig zou zijn
beeft de commandant daarop het Duitsrl-
schip opgevangen en de bemanning gele*
in dc sloepen te gaan.
Voor Duitschland, Rusland en
Italië.
In een onderhoud met de Daily Express
heeft de Turksche minister van Buitenland-
sche Zaken, Saradjogloe. gezegd, dat zijn
land zeer voldaan is over de hulp van
Frankrijk en Engeland. De wapcnleveran-
ties geschieden zeer geregeld, als men in
aanmerking neemt, dat Frankrijk en En
geland in oorlog zijn.
Saradjogloe gelooft, als vele andere
Turken niet, dat de oorlog zich tot het
Naburige Oosten zal uitbreiden, evenmin
als tot den Balkan. Turkije althans zal
niets doen om een oorlog te provoccercn.
De minister acht het weinig waarschijnlijk,
dat een Balkanstaat voor Duitschland. Rus
land, Italië of voor 3 staten gezamenlijk zou
wijken, in^rn zij to een verdeeling van
den Balkan zouden besluiten. Dat zou
oorlog bctcckcnen en een oorlog, die niet
gelocaliscerd zou kunnen worden. Turkije
is vastbesloten zijn veiligheid te verdedigen
Het zal zijn verplichtingen jegens Enge
land. Frankrijk en de verbonden Balkan-
staten getrouw nakomen.
Als ze haar doel mist, wordt ze
een mijn
Men verneemt, dat de Britsche admirali
teit bezig is met het onderzoek van een
nieuw type Duitsche torpedo, dat aan de
kust van Yorkshire, zes kilometer ten zui
den van Bridlingion, aangespoeld is, Men
gelooft, dat de torpedo een weck geleden
door een Dujtsch bombardementsvliegtuig
in de baai van Bridlington uitgeworpen is.
Zij heeft den vorm van een sigaar en aan
dc achterzijde bevinden zich twee kleine
propellers. Op het omhulsel was een afbeel
ding van Cliamberlain cn zijn paraplui ge
schilderd. De torpedo heeft naar men aan
neemt, een dubbele functie: als zij als tor
pedo haar doel mist, wordt ze ecu soort van
mijn.
Molotov niet naar Berlijn
Met Stalln naar de schouwburg
te Moskou.
In tegenspraak met de daaromtrent ver
spreide geruchten, is de Russische volks
commissaris van buitenlandsche zaken Mo-
lotov met de Paaschdagen niet naar Berlijn
geweest. Mogelijk is het bezoek iets uitge
steld. Zondagavond hebben Stalin en Mo
lotov in den grooten schouwburg het ballet
van Don Quiehotte bijgewoond. Paasikivi cn
de leden der Finsche delegatie waren even
eens aanwezig.
ln welingelichte kringen te Washington
.vordt vernomen, dat de officieele ineening
van de Vereenigde Stalen ten aanzien van
den verkoop van militaire vliegtuigen aan
de geallieerden onlangs aanmerkelijk is ge
wijzigd en dat ook de z.g. „geheime" vlieg
tuigen, welke thans worden gebouwd voor
bet leger van de Vereenigde Staten, door
de geallieerden en andere landen voor wie
het „moreel embargo" niet geldt, gekocht
zullen kunnen worden. Dit zijn de vliegtui
gen van het type P-16 tot de meest krach
tige jachtvliegtuigen.
Volgens nog niet bevestigde geruchten
zouden eenige honderden van de meest mo
derne toestel welke thans voor het Amc-
rikaansclie leger worden gebouwd, ter be
schikking van de geallieerden worden ge
steld, terwijl later aan de Amcrikaansche
behoeften zou worden voldaan.
Men verwacht, dat de minister van oor
log. Woodring, heden in zijn rede dc
Amcrikaansche politiek betreffende het
\erkoopcn van vliegtuigen uiteen zal zet-
tenj
Het schip eindelijk weggesleept.
Het s.s. „Friesland" van de reede-
rij Koppe te Amsterdam, dat in Ja
nuari j.1. op het IJsselmcer, tijdens
een poging om door het 40 centime
ter dikke ijs een weg tusschen Am
sterdam en Kampen te banen, "zonk,
is gelicht en naar de hoofdstad ge
sleept.
Gistermiddag omstreeks half zes bereikte
het convooi bestaande uit het zwaargeha-
vende schip, dat sterk slagzij naar stuur
boord maakte en de beide slccpbooten „Zee
arend" en „Stormvogel" van de firma van
der Graaf en Koelman te Rotterdam, welke
het bergingswerk verrichtte, de Oranjeslui
zen.
Het prachtige lenteweer van fisteren
vormde wel een zeer schril contrast met de
strenge vorstperiode, welke heerschte toen
het schip naar het IJssclmeer vertrok, voor
den zoo noodlottigen tooht.
Nu dc „Friesland" gelicht is, enkele scheu
ren inderhaast zijn gerepareerd, en men het
schip met behulp van de pompen drijvende
kan houden, komt de schade, welke het krui
en de ijs heetf veroorzaakt c rst duidelijk
tot zijn recht. De 6chade valt niet mee, in
tegendeel, zij is zooals de heer Koppe Sr.
verklaarde ernstiger dan men aanvanke
lijk dacht. De zijwanden van het schip ver-
toonen op talrijke plaatsen groote gaten,
waarvan sommige grooter dan een vierkante
nieter. Het schip is zoo spoedig mogelijk
naar dok 3 van de Atnsterdam.sche Droog
dok Maatschappij gesleept, waar het is op
genomen. Heden zullen deskundigen een on
derzoek instellen naar de schade, opdat
ten aanzien van dc reparatie een beslissing
kan worden genomen-
Naar ons door den heer Koppe Sr. werd
medegedeeld, zal ondanks de ernstige be
schadiging de „Friesland" vermoedelijk wel
gerepareerd kunnen worden.
ROTERDAMMER PLEEGT MOORDAAN
SLAG OP ZIJN ONGEHOORZAME
ECHTGENOOTE.
Gisteravond, omstreeks twaalf uur, heeft
in de Delistraat te Rotterdam de 38-jarige
J. S., een aanslag gepleegd op zijn echt-
genoote, de 32-jarige A. W. c B die \fi
gen zijn wil de echtelijke woning aan de
Seringenstraat had verlaten om zich naar
een café-dancing op Katendrecht te bege
ven.
Toen de man haar in deze dancing aan
trof ontstond 'n woordenwisseling tusche*
het echtpaar, waarna de vrouw het café
verliet en de straat opging. De man zette
haar echterna cn toen hij dichtbij haar
was gekomen, lost te hij ccnigc schoten op
haar. De vrouw zakte ineen. Zij bleek door
een van de schoten in den buik te zijn
getroffen. Voorbijgangers brachten haar
over naar het politiebureau aan den Lin
ker Veerdam. vanwaar zij door den G.G.D.
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel -
werd vervoerd.
De dader, die onmiddellijk na den aan
slag door twee surveilleercnde agenten
van politie gearresteerd werd. is naar het
politiebureau aan het Sandelingenplein
overgebracht cn aldaar in voorloopige be
waring gesteld.
Russen trekken uit
Petsamo terug
De terugkeer van de Russische troepen uit
het noorden van Finland is begonnen en
duurt ononderbroken voort. De troepen wor
den te Petsamo geconcentreerd, waar zij
wachten om naar het Oosten te worden ver
scheept
