Finsch - Karelische
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Op Eierlandsche
gronden
gestrand
Sovjet Republiek gevormd
IJmuider treilers door Duitsche
bommenwerpers bestookt
Men wist geen raad
met gestolen sieraden
Beide schepen den
dans ontsprongen
De Fransche gezant
te Rome naar Parijs
Poolsche troepen
naar het front
Aardappelen voor
Finland
Zolderkamer in
lichterlaaie
De Nederlandsch-
Belgische dag
Provinciale
Kegelwedstrijden
Laan. Schagen, Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
MAANDAG 1 APRIL 1940. 84e Jaargang. No. 11151.
U*«M cW KV. JiQÜmmds NooMMiwafÜer"
ei'CoinM ii I
Letlandsch stoomschip in gevaar»
lijke positie. Drie Nedcrlandsche
sleepbooten assisteeren.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is door tot nu toe onopgehelder
de oorzaak een Letlandsch stoom
schip de ,Au9ma' op de Eierlandsche
gronden vastgeloopen, en dat dus
danig dat men aan boord begreep
op eigen kracht niet te kunnen vlot
komen. Er werd door de Let assis
tentie verzocht en deze vertrok zoo
wel uit Den Helder als van Terschel
ling. De positie van de „Ausma" is
buitengewoon gevaarlijk.
Uit Den Helder voer om half 8 Zondagmor
gen de sleepboot „Utrecht" uit, terwijl van
Terschelling twee sleepbooten van rcederij
Doeksen vertrokken, de „Bronrif" en de
„Neptunus". Bij aankomst bleek dat de opva
renden het schip reeds in een eigen sloep ver
laten hadden, blijkbaar om het anker uit te
zetten. Hierbij is de sloep afgedreven. Latei-
werden de mannen door de „Bronrif" ten
Noordoosten van Vlieland opgepikt en aan
boord van de „Ausma" teruggebracht De
drie sleepbooten trachtten het schip met
hoog water vlot te trekken, doch zonder re
sultaat.
Omtrent de plaats van bestemming van dit
schip en zijn lading is niets bekend.
Volgens de officieele opgaven bestaan er
2 Letlandsche schepen v. den naam „Ausma"
resp. met eèn inhoud van 19Q5 en 3500 ton.
Aangezien het draagvermogen niet is ver
meld, is het niet bekend, met "\mJie van bei
de schepen men hier te doen heeft.
Wij vernamen hedenmorgen, dat het schip
V^nnaoht om 8 uur vlot is gekomen. De be
manning is w enr flni|[innni gegaan en het
Schip heeft koers gezaf naar IJmuiden.
NASLEEP VAN INBRAAK IN DEN HAAG
VIJF HELERS GEARRESTEERD.
In verband met den diefstal van een
groot aantal sieraden en enkele effecten
uit een woning in de Prins Hendrikstraat
te 's-Gravcnhage, welke diefstal 9 Februari
j.1. is gepleegd en waarvan de dader on
langs op het voorbalcon van een Rottcr-
damsche tram kon worden gearresteerd,
vernemen wij nader, dat de Haagsche cn
Rotterdamsche politic ^r in zijn geslaagd
vijf personen te arresteeren, die zich schul
dig hebben gemaakt aan heling. Tot deze
gearresteerden behoort ook een vrouw, aan
wie de dader dc gestolen sieraden in be
waring had gegeven. Haar echtgenoot ont
ving dc gestolen effecten, waarmede hij
evenwel geen raad wist en daarop de hulp
inriep van drie kennissen, die er op hun
beurt ook niet in slaagden de effecten te
verzilveren. Allen wonen in Rotterdam en
zijn aldaar in het hoofdbureau van politie
ingesloten.
BONDSREPUBLIEK VAN DE SOVJET-
UNIE. 57 MILLIARD ROEBEL VOOR
LANDSVERDEDIGING.
Zweden verweert zich
tegen Molotofs rede
De Opperste Sovjet heeft opnieuw in het
Kremlin te Moskou vergaderd en besloten
tot de vorming van een KarelischFinsche
republiek.
Deze omvat de oude autonome republiek
Karelië en de bij 't FinschRussische ver
drag verkregen gebieden, behalve een
strook grond, welke aan Leningrad grenst.
De grondwet zal worden gewijzigd ten
einde de Karelische republiek in de federa
tie op te nemen.
De autonome Karelische repuliek zal ver
heven worden tot den rang eener bonds
republiek der Sovjetunie.
De regeering der KarelischFinsche
bondsrepubliek zal de beschikking krijgen
over de industrieele ondernemingen en be
drijven der nieuwe gebieden, met uitzonde
ring van bedrijven welke door hun betee-
kenis, onder beheer van de volkscommissa
riaten moeten staan.
De Opperste Sovjet der Sovjetunie zal te
zamen met do Sovjet der KarelischFin
sche bondsrepubliek overgaan tot de nauw
keurige grensafbakening tueschen dc Ka
relische bondsrepubliek en de Groot-Russi
sche bondsrepubliek.
In de Karelisch—Finsche bondsrepubliek
zullen nieuwe verkiezingen voor de opper
ste Sovjet gehouden worden.
Bijna een derde der inkomsten
voor de landsverdediging.
De begrooting van de Sovjet republiek
raamt de uitgaven op 179.700 miliiard roe-
i>el, waarvan 57 miliiard is bestemd voor dc
landsverdediging in het komende jaar.
Commentaren op Holotov's rede
Het Finsche commentaar op Molotov's groo
te rede is tot dusver nog terughoudend, te
meer daar de Finsche delegatie zich nog te
Moskou bevindt. Wel wordt echter verklaard
dat de door Molotov genoomde cijfers over de
verliezen in den oorlog schromelijk overdre
ven en volkomen onjuist zijn.
Dc Italiaansche bladen te Rome publiceercn
uitvoerige uittreksels van de redevoering van
Molotov. evenwel zonder eiggen commentaar
Zij wijzen vooral in de opschriften op de
aanvallen van den leider der Russische poli
tiek aan het adres van Engeland en Frank
rijk.
Naar aanleiding van Molotovs verklaring,
dat het plan voor een Noordsch verdedigend
verbond gericht zou zijn tegen de Sovjet-Unie
schrijft het Zweedsche blad Dagens Nyheter:
Ieder misverstand is uitgesloten, doch hij die
tot eiken prijs verkeerd wil hegrijpen kan na
tunrlijk beweren bijygedachten te hebben
ontdekt, die volkomen vreemd zijn aan de
Noordsche regeeringen, welke waarlijk door
haar verleden beschermd dienden te zijn te
gen dergelijke verdenkingen. Onder geen
voorwaarde zal het standpunt van Zweden
hein vloed worden door hypotheses.' die in
strijd zijn met de werkelijkheid en onze prac
tische maatregelen zullen in overeenstem
ming met onze eigen belangen genomen
worden.
Hoewel de rede van Molotof in Roemenië
nog niet gepubliceerd is en officieele com
mentaar niet is geleverd, beschouwen wel
ingelichte kringen de rede als zeer gerust
stellend. Zij zien haar als oen nieuwe be
vestiging van het Russische voornemen in
de kwestie van Bcssarabië geen agressieve
houding aan te nemen. De verklaring, dat
Rusland neutraal wil blijven, heeft vol
doening gewekt.
Op onderstaand kaartje vindt men algebeeld
de Karelisch landengte (rechts van de vet
gedrukte lijn) die gisteren ln het Kremlin te
Moskou tot een rinsch-Karelische Sovjet-re
publiek is gevormd. De oude Flnsch-Russl-
sche grens liep door het midden van het La-
dogameer, aooals men eveneens op het kaar-
1 tje vindt aangegeven.
NEDERLANDSCHE KENTEEKENEN
WEERHIELDEN DE DUITSCHERS NIET.
De schippers van de IJmuider treil-
lers „Vikingbank IJm. 183" en „I. S.
Groen, IJm. 103", hebben gerappor
teerd, dat hun schepen Donderdag
middag door Duitsche bommenwer
pers zijn aangevallen. Gelukkig trof
fen de bommen geen doel. Beide
trawlers zijn inmiddels behouden te
IJmuidezt aangekomen.
De opvarenden van do „Vikingbank" en
„I. S. Groen", hebben eenige bange oogen-
blikken beleefd, toen zij in het noorden van
de Noordzee stoomden op één tot twee uur
afstand van elkaar. De radiotelefonie had
al het bericht gebracht, dat beide schepen
door Duitsche vliegtuigen waren beschoten
en het bleek thans dat de „Vikingbank" ter
nauwernood den dans is ontsprongen.
Eet was Donderdagmiddag half zes.
De „Vikingbank" (eigendom Natio
nale Stoomvisscherlj te IJmuiden),
was stoomend naar zuidelijker visch
gronden, toen plotseling vier of vijf
Duitsche vliegtuigen naderden (ln
andere berichten wordt van 6 en 7
gevechtsvliegtnigen gesproken). Eén
ervan kwam recht op den trawler
toe en begon zijn bommen naar het
neutrale schip uit te werpen. De he
vig opgeschrikte bemanning koos
een goed heenkomen, want het was
hun duidelijk, dat het vliegtuig hun
boot in den grond wilde schieten,
niettegenstaande op alle mogelijke
plaatsen de bekende kenteekenen
duidelijk waren aangebracht.
Drie bommen explodeerden op cenigtn af
stand van het schip. Dat liep dus goed af.
Maar de vierde bom kwam vlak bij het
schip in zee terecht. Dc opvarenden dachten
niet anders dan dat hun schip was geraakt
en er ontstond een groote paniek.
Een geluk was, dat het scheep,
door de zware zee als een notedop
heen en weer werd geslingerd,
waardoor de bommen hun doel mis
ten.
Waren de bommen op?
Toen men van den schrhv was bekomen,
bleek ook ditmaal de trawler niet te zijn ge-
Begin van het diplomatiek of
fensief der geallieerden?
Francois Poncet, de ambassadeur van
Frankrijk in Rome, is naar aPrijs vertrok
ken, teneinde persoonlijk in contact te treden
met de nieuwe. Fransche regeering.
Dit kan ongetwijfeld de reden van zijn
reis zijn. Ook echter is het mogelijk, dat zijn
vertrek uit Rome de benoeming van Lavdl
als Fransch gezant bij het Quirinaal vooraf
gaat en daarmede het begin van het diplo
matiek offensief der geallieerden.
Amerika en de oorlog
Volgens het Instituut van Gallup
tot peiling van de openbare mee
ning in Amerika, wil 84 pet. der be
volking een overwinning der geal
lieerden Eén pet. wenscht een Duit
sche zege en 15 pet, heeft geen mee
ning.
Toespraak van generaal Slkorskl
In tegenwoordigheid van den president
der Poolsche republiek, de ledeu der regee-
ricg. do vertegenwoordigers van het diplo
matieke corps en van Fransche autoritei
ten. zijn gisteren „ergens in Frankrijk", op
plechtige wijze de vlaggen overgedragen
aan de Poolsche troepen, die klaar staan om
naar het front te vertrekken. Nadat de Pool-
sche officieren den eed hadden afgelegd, en
een mis werd opgedragen, hield generaal
Sikorski een toespraak tot de troepen, waar
in hij eraan herinnerde dat indien het Pool
sche leger onvoldoende was voorbereid om
den Duitschen stoot op te vangen, en ter
stond bezweken is. het toch de geallieerden
heeft geholpen door hun gelegenheid te ge
ven zich voor den strijd gereed te maken.
Het Poolsche leger, vervolgde de generaal,
is in Frankrijk en Engeland snel herbore^
Onze vliegtuigen zijn reeds opgestegen en
onze vloot is ten strijde gterokken. Op den
voor U zoo gelukkigen dag, nu tal van Uw
kameraden in de concentratiekampen zuch
ten, verzoek ik U stand te houden en de
hoop niet te verliezen in een uiteindelijke
overwinning, welke de triomf zal worden
van de menschheid en van het vrije, geluk
kige Polen. Leve het onsterfelijke Polen,
zoo besloot Sikorski, leve Frankrijk en leve
Engeland.
raakt Tot aller groote geruststelling werden
de aanvallen niet herhaald, vermoedelijk
omdat bet vliegtuig al zijn bommen kwijt
was.
Maar geheel zonder gevolgen was deze
aanval toch niet gebleven. Wel is waar was
geen der opvarenden getroffen, maar het
bleek, dat de ketel ontzet was., vermoedelijk
als gevolg van den schok.
Zoo spoedig mogelijk werd de thuisreis
aanvaard, nadat per radiotelefoon melding
van den aanval was gemaakt.
De „L S. Groen" door onze drie
kleur gered.
Aan boord van de „I. S. Groen" IJm. 103
werd men, terwijl de boot lag te steken.
Donderdagavond om kwart o\er zes verrast,
doordat drie Duitsche vliegtuigen laag vlie
gend. op den trawler afkwamen.
Het is zeer wel mogelijk, dat het dezelfde
machines waren, welke bii den aanval op dc
.Vikingbank" betrokken waren. De verras
sing verkeerde in oen hevigen schrik, toen
één der vliegtuigen, dat zeer laag over de
„I. S. Groen" scheerde, met een machinege
weer een kort salvo voor den boeg loste
Scliipi>er Visser liet onmiddellijk dc hoo'
stoppen.
Hij liet extra een driekleur omhoog
hijschen, om bij den bestuurder van
het vliegtuig alle twijfel omtrent de
nationaliteit van de boot weg te ne
men. Hierop werd de „I. S. Groen"
verder met rust gelaten.
Met de vreugde over den goeden afloop
van dezen aanval aanvaardde ook de „I. S.
Groen" de thuisreis. Ongeveer veertig uur
later was deze boot in IJmuiden aam
Hulpactie wordt voortgezet
Op verzoek van de Finsche regeering heeft
de Finsch-Nederlandsche vereeniging een
Aanzienlijke partij zaden en pootaardappelen
ter waarde van eenige tienduizenden gul
dens voor Finland beschikbaar gesteld.
I)e hulpactie in het belang van Finland
wordt door de vereeniging krachtig voortge
zet. In dit verband kan worden gemeld, dat
dezer dagen weder f 1000.— als opbrengst
van den verkoop der pro-Finlandia-zegels
aan haar is afgedragen.
HAARLEMS PENSION DOOR PELLEN
BRAND GETEISTERD.
EEN DER GASTEN BIJ HET REDDEN
VAN ZIJN BEZITTINGEN OMGEKOMEN.
In een peneion op den hoek van
den Zijlweg en de Pieter Kiesstraat
te Haarlem heeft gistermorgen een
korte, doch felle binnenbrand ge
woed. en der pensiongasten, de 52-
jarige heer R. Mensink, die een ka
mertje op den zolder bewoonde,
vond hierbij den dood.
Op den zolder van het huis had men
door middel van houten afschcidinggen een
zevental kamertjes gebouwd, waarvan vijf
bewoond waren. Niettegenstaande deze zeer
brandbare inrichting gebruikte een der be
woonsters ey petroleumvergasser. Gister
morgen omstreeks half elf had zij dit toe
stel ontstoken en was hierop even naar
beneden gegaan. Waarschijnlijk hebben
eenige gordijnen vlam gevat en in een oog
wenk verspreidde het vuur zich over den
geheelen zolder.
De 52-jarige heer Mensink ontdekte
den brand en ging naar beneden
om de overige bewoners te waar
schuwen. Daarna ging hij weer
naar boven om te trachten nog wat
van zijn bezittingen te redden. Van
af dit oogenblik heeft men niets
meer van hem gezien.
s-
Een andere bewoner, die nog te bed lag,
wist door een raam op het dak te klim
men en zich zoo ln veiligheid te stellen. De
andere drie bewoners bevonden zich niet
meer boven.
Door den rook gestikt.
De inmiddels gealarmeerde brandweer
tastte met vier stralen het vuur aan en
wist reeds na een half uur den brand te
bedwingen. Toen men bij de nablussching
op zolder een onderzoek instelde, vond men
het lijk van den heer Mensink. Het lichaam
vertoonde slechts enkele brandwonden, zoo
dat het slachtoffer waarschijnlijk door den
rook is bedwelmd en op deze manier den
dood heeft gevonden.
Vreemde vliegtuigen
boven Noorwegen
Duitsche machines weer bij de
Shetlands eilanden.
Naar officieel wordt medegedeeld, is gis
termiddag boven de Oslofjord en nabij Oslo
een buitenlandsch vliegtuig, waarschijnlijk
een Heinkel 3. waargenomen, dat op tiOOO
nieter hoogte vloog. Drie Noorsche jacht
vliegtuigen begonnen de achtervolging,
waarop bet toestel in zuidelijke richting ver
dween. Voorts zijn gisteren ook twee buiten-
landsche vliegtuig waargenomen in de
buurt van Bergen en later ook boven Har-
danger. Tcleniark en Christiansand.
Zaterdagavond heelt men voor Northum-
berland een groot vliegtuig in zee zien val
len. Reddingbooten zagen op zee olievlek
ken. doch vonden geen spoor van het vlieg
tuig.
Volgens de Engelschen is het een Duitsch
vliegtuig geweest.
Gisteren zijn weer vliegtuigen bij de Shet-
landseilanden geweest, doch volgens Reuter
werden zij verdreven, voor zij schade had
den kunnen aanrichten*
Aan het slot van den NederlandschBel
gischen dag te Brussel, waaraan wij Zater
dag een hoofdartikel wijdden, werd een mo
tie aangenomen, welke ter kennis van hei
de regeeringen zal worden gebracht. De mo
tie verklaart het gewenscht, dat de practi-
sche vraagstukken der economische samen
werking tusschen België en Nederland door
van regeeringswegc aan te wijzen instanties
zullen worden bestudeerd.
UITSLAGEN VAN DEN EER
STEN DAG.
Hieronder volgen de uitslagen van de te Alk
maar gehouden kegel wed strijden uitgeschre
ven door de Ver. „De Koekoek", ter gelegen
heid van haar 40-jarig bestaan.
Invitatie Bonden Wedstrijd: 1. Amster-
damsche Kegelbond 1342, 2. Alkmaarsche
Kegelbond 1287; 3. Haarlemsche Kegelbond
1250; 4. Noord-Nederlandsche Kegelbond
1224; 5. Utrechtsche Kegelbond 1094; 6. Hol-
landsch Noordpunt. Helder 1000.
Hoogste werper; S. Ketellaper, Amster
dam 167.
Korpswedstrijd: A.N.D.O.S., Amsterdam
afd. A. 301; Rollend Raadsel, Helder. 272.
Afd. B 153 (Dames).
Jubileum Wedstrijd: Heeren: J. de Bak
ker, Alkmaar 81. 5 X 9; H. Frantzen, Haar
lem 81. 4 X 9: J Beknck, A dam 79; J. Distel
brink. A'dam 73.
Vrije Baan Wedstrijd Hamburger telling:
J. de Bakker, Alkmaar. 104 94; J. Rosa,
Den Helder 104 91; J. Smit. Den Helder
104 - 82; P. Visser. Haarlem 104.
Vrije Baan Wedstrijd, gewone telling: Hee
ren: J. de Bakker. Alkmaar. 45 5 X: A. Köll-
man. Alkmaar. 45 4 X. J. v. Spanje. Alkm.,
45 3 X. L. Dost. Haarlem. 4542 2 X, S. Ke
tellapper. Amsterdam. 45;
Dames: Mevr. Berkhout. Alkmaar 41; Mv.
Lammere. Den Helder. 40—38; Mevr. See-
gers, Den Helder, 39; Mevr. Diepen 38 2 X-