„HITLER maakte een
grooten blunder"
18 Duitsche en
GRAANSILO TE AMERSFOORT INGESTORT
DE WINSTBELASTING
Kemphaan-bemanning
te Oslo in veilinliii
4 Engelsche schepen
Churchill legt
een verklaring af
naar den bodem van de zee
Arbeider onder de
pain bedolven en gedood
Er vielen dooden
te Kopenhagen.*»
Wilde geruchten
te Belgrado
Het gevaar voor
kinderen op den weg
Rijkspolitie laat zich
niet nemen
JL
HAD NOORWEGEN EERDER ZIJN
NEUTRALITEIT AFGELEGD, DAN
ZOUDEN DE GEALLIEERDEN HET
SNELLER HEBBEN KUNNEN HEL
PEN.
Gistermiddag heeft de Britsche minister
van Oorlog Churchill onder zeer veel belang
stelling ook van buitenlandsche diplomaten
een rede gehouden in het lagerhuis.
Churchill werd met donderende toejuichin
gen ontvangen, toen hij de zittingszaal be
trad. Hij begon zijn rede met de woorden:
„Ik ben er zeker van, dat ik de
toegevendheid van het Huis zal kun-
non krijgen, wanneer door een of an
dere omstandigheid er een vergissing
van ondergeschikt belang in een feit
of in bijzonderheden zal voorkomen
in de verklaring, die ik ga afleggen."
Voortgaande zeide hij: „de span
ning en de onnatuurlijke kalmte dér
paar laatste weken is Maandagmor
gen verbroken door den Duitschen
aanval op Noorwegen en Denemar
ken. Deze misdaad was natuurlijk
lang en uitvoerig voorbereid en werd
feitelijk in de laatste week van
Maart in beweging gebracht.
„Gedurende verscheidene maanden heb
ben wij inlichtingen ontvangen over groote
aantallen Duitsche koopvaardijschepen, die
uitgerust werden als transportschepen en
over talrijke kleine schepen, die bijeen wer
den gebracht in de Oostzeehaven en in do
mondingen van do Elbe.
Niemand echter kon zeggen, of zij ge
bruikt zouden worden of tegen welk vreed
zaam land zij zouden worden gebruikt.
Nederland, Denemarken, Noorwegen
en Zweden schenen allen even
blootgesteld te zijn aan een plotse-
lingon, brutalen. grilligcn en in
ieder geval onuitgeloklen aanval.
Welk van dezo landen gekozen zou
worden, als eerste slachtoffer, of
wanneer de eerste slag geslagen
zou worden, bleef onvermijdelijk
een zaak ven zuivere veronderstel
lingen. De Nationaal-Socilislische
regecring is gewoon om door haar
kanalen een voortdurende stroom
van bedreiging en geruchten te ver
spreiden door middel van agenten
in de neutrale landen, door „bij-
loopers" van hun gezantschappen
en ambassaden (gelach) en door
personen, die met haar sympathi-
sceren en haar steunen, waar zij
ook maar kunnen worden gevon
den (waarmede Churchil kennelijk
doelde op do Engelsche nat. socia
listen .Red.). Ik kan het huis de
verzekering geven dat mijn opmer
kingen op niemand persoonlijk van
toepassing zijn.
Over de Duitsche stelling, dat de aanval
liet gevolg was van de Britsche actie, zeide
Churchill, dat bewezen kon worden, dat de
bewegingen der Duitsche troepen en sche
pen voordat de mijnenvelden werden gelegd.
Soldaten en voorraden werden op clandestic
ne wijze in de laatste week van Maart naar
verschillende havens van Noorwegen gezon
den.
De geallieerden, aldus Churchill verder,
zouden de Noren helpen, den oorlog gemeen
schappelijk met hen voeren en alleen dan
vrede sluiten, wanneer hun eer en hun vrij
heid zouden zijn hersteld.
Het geval van Noorwegen vormt een voor-
beeld voor de andere neutralen. Wanneer
Noorwegen zijn neutraliteit niet zoo streng
had doorgezet, zouden de geallieerden het
sneller hebben kunnen helpen.
De Britsche actie in Noorwegen
zelf besprekend, zoido Churchill, dat de En
gelsche torpedoboot jager Glowworm door'
sterkere vijandelijke strijdkrachten tot zin
ken is gebracht.
Churchill verklaarde, dat de geallieerden
geen Noorsche havens op hun beurt bezet
hebben. Verder zeide hij, dat de Glowworm
Maandag verloren was gegaan, Dinsdag
werd de vloot buiten Bergen aangevallen.
Twee kruisers werden licht beschadigd het
slagschip Rodnov werd door een zware bom
getroffen, maar het dek bood weerstnnd.
De kruiser Aurowas het voorwerp van vijf
aanvallen, die alle mislukten. De torpedo
boot jager C.urkhn, die de Aurora vergezelde
werd getroffen en zonk. De bemanning werd
frered. Do torpedoboot jager Zulu bracht bui
ten do orkaden een Duitsche duikboot tot
zinken.
De Engelsche slagkruiser Renown bond
den strijd aan met den Duitschen slagkrui
ser Scharnhorst en een Duitsche kruiser. De
Scharnhorst werd zwaar beschadigd, alvo
rens hij verdween in een rookgordijn dat
door den kruiser gelegd werd.
Goallioerde vloten blijven baas.
Churchill verklaardo nog, dat de Britsche
en Fransche vloten tezamen de controle kon
den handhaven op de Middellandsche Zee.
terwijl de operaties op de Noordzee werden
geleid.
Over den strijd van de Renown deed
Churchill een interessant verhaal.
De Renown, zon zeide lui zag hij het aan
breken van den Dinsdagochtend in de verte
de „Scharnhorst" en een kruiser van 10.000
ton, die klaarblijkelijk den vorigen dag met
Minister CHURCHILL.
de strijdkrachten was meegekomen. Er ston
den een hooge zee en een woedende storm
maar onze slagkruiser opende het vuur van
een afstand van 18.000 yards, waarop de vij
and na drie minuten antwoordde. Hij wend
de zich terstond af en na negen minuten
nam de Renown treffers waar op den voor
sten bovenbouw van den Duitschen slagkrui
ser en zijn geheele bewapening hield op te
vuren, ofschoon later de achterste geschut-
toren begon te vuren. De snelheid van de
Duitsche slagkruiser was zeer groot en de
Renown moest 24 knoopen varen door een
zware zee. Nog weer twee minuten later
werd een verticale rookzuil waargenomen
van een mogelijken tweeden treffer op dc
Scharnhorst, die terstond met groote snel
heid wegvoer. De 10.000 tons kruiser trok
een rookgordijn voor de Scharnhorst en bei
de schepen trokken zich met groote snelheid
terug.
Een blunder van Hitier.
De eerste Lord der admiraliteit kondigde
aan, dat de geallieerden de Deensch Faroer
gaan bezetten. IJsland, zoo voegde spr. hier
aan toe, moet nog nader overwogen worden.
Hitier, zoo zeide hij verder, heeft een
groote strategische dwaling begaan
door den oorlog naar het Noorden
uit te breiden. De geallieerden zullen
thans nemen wat zij willen van de
Noorsche kust met een enorme ver
grooting van de doeltreffendheid der
blokkade. De gebeurtenissen vormen
slechts een voorspel tot een veel groo*
ter offensief.
„In de vroege uren van Maandagochtend
vernamen wij, dat Noorwegen en Denemar
ken de ongelukkige nummers hadden ge
trokken in deze sinistere loterij.
Denemarken had bijzondere redenen voor
ongerustheid, niet alleen omdat hot de
meest nabije en zwakste van de Duitsche na
buren was, maar ook omdat het kortgeleden
een verdrag met Duitschland had gesloten
(hilariteit), dat het land voor iedere mo
lestatie waarborgde. Denemarken voerde 'n
actievcn handel zoowel met Duitschland als
met Groot-Brittannië. welks voortzetting in
oorlogstijd voorzien was door Duitschland
en gewaarborgd werd door speciale handels
overeenkomsten tusschcn de Duitsche en
Deenscho regeeringen, klaarblijkelijk bracht
dit het land in een positie van bijzonder
gevaar".
„De buitengewone vorm van de Noorsche
westkust geeft een corridor of gedektcn weg
waardoorheen de neutrale handel en Duit
sche schepen van alle soorten oorlogs
schepen en anderen af en aan konden
varen door de geallieerde blokkade heen
binnen de territoriale wateren van Noorwe
gen en Zweden tot zij kwamen onder doel
treffende bescherming van de Duitsche
luchtstrijdkrachten in Noord-Duitschland.
Deze vermaledijde corridor is thans weg.
Zijn rede besluitende, zeide Churchill: „Wij
hebben hoogelijk gewonnen door hetgeen
gebéurd is in Scandinavië en in de Noor
delijke wateren in strategischen militairen
zin. Niet zooveel hebben wij gewonnen als
de kranten berichtten, maar wij hebben den
Duitschers een zware slag toegebracht.
Iïitler heeft een even grooten strategiscHen
blunder gemaakt als Napoleon toen deze
Spanje binnenviel. Een groot voordeel zal
hieruit voor de geallieerden voortvloeien,
wanneer zij met toenemende en niet afla
tende kracht optreden."
Churchill heeft 63 minuten gesproken.
Reynaud verklaart:
Duitschland verloor reeds een
tiende gedeelte van zijn vloot.
FRANSCHE VLOOT NOG ZONDER
VERLIEZEN.
In zijn rede voor de kamer heeft
Frankrijk's premier Reynaud -ten
aanzien van de zeegevechten bij de
Noorsche kust verklaard: „De Fran-
sché vloot heeft geen enkel verlies
geleden. De Britsche vloot verloor
vier torpedojagers. De Duitsche
marine heeft Vier kruisers, die
een tiende doel van de vloot verte
genwoordigen, eeh duikboot, een ja
ger en 12 troepentransportschepen
verloren. In totaal liggen 22 sche
pen, 4 Engelsche en 18 Duitsche,
op deiv bodem der zee".
Reynaud verklaarde nog: „Ik heb giste-
ven- verklaard, dat de ijzeryeldslag. door
Duitschland geleverd om de kleine volken
tot slaaJ te naakpn, dit rcsiritaat- heeftt de
ijzenveg- tó en blHft voor Duitschland af
gesneden. Duischland, dat staal noodig
heeft om ons aan te vallen, heeft ons het
schouwspel van eon belegerd land gege
ven. Na Denemarken besprongen te hebben
heeft het zich op Noorwegen geworpen,
denkende' niet meer tegenstand te zullen
ontmoeten dan in Oostenrijk in 1930, doch
liet is gestuit op den tegenstand, als dien
van België in 1914 {luide toejuichingen).
Reynaud bracht hulde aan het volk, de
regeering en den koning van Noorwegen
die besloten hebben te vechten. De Fran-
sche regcering zal alle mededeelingen over
den strijd, die thans gevoerd wordt, publi-
ceeren goed of slecht. Hoewel de berichten
thans schaarsch zijn. omdat de schepen niet
van de radio-installatie gebruik kunnen
maken, kan men toch reeds een oordeel
vellen over de door Duitschland onderno
men operaties: een tactisch succes in den
aanvang, doch een onmetelijke strategische
fout. Nooit in de geschiedenis is een opera
tie, ondernomen met een beslissende min
derheid ter zee, niet met een nederlaag
geëindigd. Reynaud gaf vervolgens een op
somming van de vlootverliezen aan beide
zijden. Hij werd langdurig toegejuicht. De
vergadering werd daarop geschorst.
ONDER DAVEREND GERAAS
STORTTE HET GEBOUW IN,
WAARBIJ EEN DER ARBEI
DERS ONDER EEN ENORME
HOEVEELHEID MAIS WERD
BEDOLVEN. DE SILO VOL
KOMEN EEN RUÏNE GEWOR
DEN.
Gisteravond omstreeks zeven uur
fs, zonder eenige voorteeken, een
graansilo van de N.V. J. L. van Nieu-
wenhulzen's graanhandel en oliefa-
brieken, volkomen Ingestort. Het on
geluk, dat met een daverend geraas
gepaard ging. gebeurde op een
oogenblik, dat twee werklieden be
zig waren een vrachtauto met mais
te laden. Een van hen, de arbeider
P. van der Pol, kon zich ternau
wernood in veiligheid stellen, doch
de 23-jarige J. de Kruyl, wonende te
Amersfoort, werd bedolven onder
een enorme hoeveelheid mais en
aanzienlijke brokstukken munr.
Van alle kanten schoot hulp toe en werd
alarm gemaakt. Brandweerlieden, militai
ren. burgers en politiemannen vingen in
koortsachtigen haast aan het graan en liet
puin weg te werken. Groote brokstukken
muur, waaronder van verscheidene vier
kante meter, moesten daartoe worden ver
zet en aanzienlijke massa's mais worden
weggegraven.
Ten slotte nam men zijn toevlucht tot
een lier van een in de Ecm liggend schip,
met behulp waarvan het opruimingswerk
aanzienlijk kon worden versneld.
Eerst om kwart voor negen had men het
lichaam van den ongelukkigen de Kruyf be
vrijd. De gemeente-arts. dr. J. van Dijk,
constateerde, den dood door verstikking.
De graansilo, welke een volkomen ruine
is geworden, werd in 1936 gedeeltelijk door
brand verwoest, doch daarna herbouwd. Dc
Kleine Koppel, de kade langs de Eem, is
geheel en al versperd.
De oorzaak van het yangeluk kan men op
het oogenblik niet gissen, Op den zolder
van de silo was een hoeveelheid van 400
ton graan opgeslagen. Het schijnt evenwel
niet. dat hier van overbelasting mag wor
den gesproken. Het bedrijf van de N.V. on
dervindt door het gebeurde ernstige stag
natie. doch het kan gaande gehouden wor
den.
Te ruim tien uur is het opruimingswerk
dat onder leiding van den commandant van
de vrijwillige brandweer, den heer P. H.
van Haselen stond, gestaakt. Het is heden
voortgezet.
Over het instortingsongeluk met de silo
te Amersfoort vernemen wij nader, dat op
het oogenblik, dat de silo het begaf, de ser
geant van de Bunt per rijwiel langs kwam.
Aanvankelijk dacht men, dat ook hij bedol
ven was, doch weldra bleek, dat hij onge
deerd was gebleven.
De arbeider van der Pol werd gedeelte
lijk onder de neerstortende massa puin en
mais begraven, doch kon na korten tijd
worden bevrijd. Hij had slechts eenig letsel
aan de hand opgeloopen.
De silo was berekend op een inhoud van
50(1 ton, zij bevatte op het moment van da
ramp 400 ton grabn.
De ravage is zoo groot, dat het opruimings-
DEENSCHE BEVOLKING ONDER
WIERP ZICH MET ZONDER
MEER.
Uit betrouwbare Deensche bronnen Ver
neemt Reuter, dat de Deensche bevolking
zich niet zonder meer aan de Duitsche be
zetting heeft onderworpen. Er is aanzien
lijke tegenstand geboden. Toen de Duit
schers op het plein voor liet koninklijk pa
leis te Kopenhagen aankwamen opende de
Koninklijke wacht het vuur onder bevel
van prins Waldemar. Het kwam tot een
schermutseling voor het paleis. Het is, al
dus Reuter, niet juist, dat de Duitschers
niet op verzet stuitten. Groepen Denen bo
den. hoewel ongeorganiseerd, tegenstand De
verliezen aan menschenlcvens zijn ook niet
zoo onbeteekenend, als de Duitschers heb
ben doen voorkomen.
Duizenden vliegtuigen
voor de geallieerden
Gouden tijd voor de Amerikaan-
schc vliegtuig-industrie.
Volgens het Amerikaansche agentschap
Dowjones zijn niet de vliegtuigmaatschap
pijen Curtiss. Bell en Lockheed contracten
gesloten voor de levering van tusschcn de
2300 en 3300 vliegtuigen aan de geallieerden
binnen de komende 12 of 18 maanden. De
contracten liggen gereed om onverwijld
door de Britsch-Fransche commissie van
aankoop in de Vereenigde Staten te wor
den onderteekend.
Duitsche pamfletten in Joego
slavië.
Volgens een bericht van United Press
uit de Joego-Slavische hoofdstad Belgrado,
is aldaar de spanning grooter geworden,
toen de politie verschillende personen ar
resteerde. die ervan verdacht werden, door
geheel Joego-Slavio uit auto's Duitsche pro-
pagandabiljetten te hebben geworpen. Vele
van deze biljetten werden in de straten van
Belgrado opgeraapt. Sommige biljetten wer
den uit een vliegtuig geworpen, dat boven
Belgrado vloog.
Deze biljetten waarschuwden Joego-Sla-
vië, niet met de geallieerden samen te wer
ken en wijzen erop. dat „het nog niet te
laat is, om aan de zijde van Duitschland te
komen, maar dat het wel een spoedig te
laat kan zijn".
Wenscht Duitschland politietoe
zicht op Donau? Het zou nota's
aan betreffende landen hebben
gezonden.
Officieele Hongaarsche kringen spre
ken de berichten tegen, volgens wel
ke Hongarije een nota ontvangen
heeft, zooals Duitschland aan alle
Donau-staten zou hebben gezonden,
waarin dit land zou verklaren, op
den Donau te willen laten patrouil
leeren.
Wel wordt echter in verantwoordelijke Hon
gaarsche kringen vernomen, dat Duitschland
te kennen heeft gegeven, dat het Hongarije
verantwoordelijk stelt voor eventueele schen
dingen van de Hongaarsche neutraliteit op
den Donau.
Men gelooft, dat Duitschland soortgelijke
verklaringen heeft afgelegd tegenover de an
dere Donau-staten.
Volgens onbevestigde, doch hardnekkige
geruchten heeft Duitschland drie pantser
schepen uitgezonden om op den beneden-
Donau te patrouilleercn.
JONGETJE TE DE LIER PARDOES
TEGEN RIJDENDE VRACHTAUTO
AANGELOOPEN EN GEDOOD.
Gistermiddag omstreeks kwart voor
vier is in de Lier het zesjarig
zoontje van de familie v. d. Loos
door een zwaar geladen vrachtauto
aangereden. Het kind werd zoo ern
stig gewond, dat het korten tijd
later is overleden.
Het ongeluk is gebeurd, doordat het jon
getje plotseling den weg overstak. Het
stond met eenige kinderen te kijken bij den
aanleg van een telefoonkabel. Toen de auto
naderde, werden de kinderen gewaar
schuwd, niet over te steken. Voor den klei
nen v. d. Loos was dit reeds te laat. Hij
liep pardoes tegen den wagen. Ofschoon
spoedig een dokter ter plaatse was. mocht
hulp niet meer baten. Het lijkje werd een
woning binnengebracht en is later naar het
ouderlijk huis vervoerd.
werk zeker eenige dagen zal vorderen. Het
verkeer naar de industriewijk is hiex'door
versperd en moet worden omgeleid.
De aangerichte schade is enorm. Zij valt
op het oogenblik niet te schatten. Niet al
leen is de silo in een ruïne herschapen,
maar ook een aangrenzend huis is ernstig
beschadigd.
Het lijk van het slachtoffer, dat ongehuwd
was, is, nadat op de plaats van het ongeluk
do doodsoorzaak was vastgesteld, naar het
ziekenhuis „De Lichtenberg" vervoerd.
De brandweer rukte naar de ingestorte
silo uit met een motorspuit. een ladderwa
gen en een gereedschapswagen. Dit mate
riaal behoefde geen dienst te doen. De man
schappen echter hadden de handen vol.
Het eerste opruimingswerk werd o.a. bij
gewoond door don burgemeester van Amers
foort, mr. J. C. Graaf van Randwijck, een
aantal raadsleden en eenige hoofden van
gemeentediensten.
Postvluchten op Indië
De positie der Indiëvliegtuigen
was gisteren: Uitreis: „Torenvalk"
(Brugman) te Jodhpoer, 14 April te
Batavia verwacht. Thuisreis: „Bui
zerd" (van Veenendaal) te Basra
(morgen te Napels verwacht),
„Oehoe" (Hondong) te Medan (15
April te Napels verwacht.)
AJL/EERBERICHT
DE BILT SEINT
Verwachting: Koude ochtend,
overigens zachter dan gis
teren, gedeeltelijk bewolkt,
geen neerslag van beteeke-
nis, meest matige naar
West of Zuidwest krim
pende wind.
Tweede Kamer
Hedenmiddag komt minister De
Geer aan het woord.
De Tweede Kamer heeft zich gister den
geheelen middag bezig gehouden met de
behandeling van amendementen op he^
wetsontwerp heffing van een winstbelasting
Enkele van deze amendementen werden
aangenomen, met andere kon de Kamer
zich niet vereenigen.
Hedenmiddag zal minister De Geer ant
woorden.
Omtrent het lot van de machine
niets bekend.
Bij de K.L.M. is officieel bericht ont
vangen, dat de bemanning van het
K.L.M. vliegtuig „Kemphaan", dat
zich op het moment van den Duit
schen inval in Noorwegen te Oslo
bevond, veilig is,
De bemanning bestaat uit Evert van Dijk,
gezagvoerder, Kj. Suttorp, marconist, P. J.
Jung, boordwerktuigkundige en C. Meijer,
steward.
Omtrent het lot van de machine zelf, een
Douglas D.C. 3-toestel, maakt het door de
K.L.M. ontvangen telegram geen melding.
De mogelijkheid bestaat derhalve, dat het
toestel beschadigd of misschien zelfs ver
nield is bij het bombardement van de Oslo-
sche luchthaven Fornebo. Deze bestaat uit
een aantal tusschcn de rotsen in verschil
lende richtingen uitgehakte en geëgaliseer
de startbanen, die vrij gemakkelijk vernield
kunnen worden, temeer, waar het vliegveld
eerst door de Duitschers en later ook door
de Britsche luchtmacht schijnt te zijn ge
bombardeerd.
Ook de hangarruimte op Fornebo fs be
perkt, zoodat de K.L.M.-machines, die des
nachts op Fornebo overblijven, gewoonlijk
buiten blijven staan.
Eigenaardige wraakneming te
Kampen.
De gebroeders II. S. resp. 50 en 36 jaar oud
alsmede do 25-jarige J. ten C., allen te Kam
pen, hadden iets met de daar gestationneer-
de rijkspolitie gehad en zonnen op wraak. Ze
stalen een fiets, die voor het huis van een
der Rijks veldwachters stond en wierpen die
in eén diepe kolk van den IJssel. Bovendien
namen zij een roeiboot van dc rivierpolitie
weg. Nadat ze de meertouwen hadden door
gesneden, maakten ze gaten in den bodem,
bezwaarden do boot met basaltblokken en
lieten haar in diep water zinken. Het mocht
de gemeentelijke politie, in samenwerking
met de rijksveldwachters gelukken de da
ders op te sporen. Ze legden een volledige be
kentenis af en zeiden uit wraak gehandeld
te hebben. Zij zijn gevankelijk naar Zwolle
overgebracht.
BILJARTEN.
NATIONALE KAMPIOENSCHAPPEN 45 2.
Te Rotterdam zijn gisteravond de natio
nale kampioenschappen biljarten ancre
cadre 45/2 begonnen. Swecring opende met
een overwinning op Gehrels, van Eymeren
sloeg in een zeer matige partij De Leeuw,
Kobus zorgde voor de verrassing, door Van
Vliet aan zijn zegekar te binden, terwijl
tenslotte de veteraan Jan Dornmering te
sterk bleek voor Jacobs (moyenne 14.S1).
Het zal wellicht nuttig zijn te memoree-
ren. dat in dit tournooi liet klassieke biljart
spel wordt gespeeld, het gebruikelijke twee-
stoots cadre, dat van alle genres het meest
wordt beoefend.
