ri*ron
I
Geallieerden mi in zware taak
NOORWEGEN
J. v. Oldenborgh
overleden
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Britsche
activiteit
in de lucht
Britten wijken
bij Dombos
Röros in niemandsland
Duitsche aanvallen
bij Steinkjer
bloedig afgeslagen
Belgisch Kabinet
blijft aan
Operaties ia het
Oster- en Gadbraadsdal
„EEN PLAFOND'
voor de pachtprijzen
Vandaag verklaring
van v. Ribbentrop
VLIEGVELD OP
EEN BEVROREN
MEER
r "n
CENTRALE
VERWARMING
DE V
Laan. Schafren, Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
ZATERDAG 27 APRIL 1940. 84e Jaargang. No. 11173.
uitgave efe» N.V. Uitg.-Mif. „VloMaadi Noorderkwartier-
J)e geallieerde troepen in Zuid-Noorwegen
lijn bezuiden Dombas in zware gevechten ge
wikkeld geweest met sterke vijandelijke
strijdkrachten gesteund door geschut van
middelmatig kaliber, gevechtswagens en
.vliegtuigen. Een terugtrekken op beperkte
schaal is noodig geweest, zegt het Britsche
oorlogscommuniqué.
Deze erkenning van een noodzakelijke te
rugtocht wijst er wel op, dat van een groot
scheepsche aanval der vereenigde Fransch-
Britsch-Noorschc legers op de door de Duit
schers veroverde streken nog geen sprake is
doch dat het initiatief voorloopig nog aan
Duitsche zijde is.
Vanuit het Zuiden naar het Noorden op
rukkend trachten de Duitschers een verbin
ding tot stand te brengen tusschen Oslo en
Dronthehn. Slaagden zij daarin, dan ston
den de geallieerden voor een schier bo-
yenmenschelijke taak.
De weerstand van Noorsche zijde wordt
echter met het uur sterker en de Duit
schers hebben dan ook in den sector van
Steinkjer een tegenslag geboekt.
De Duitsche pogingen om door de geal
lieerde stellingen heen te breken, werden
hier herhaaldelijk niet zware verliezen af
geslagen. Na twee dagen vechten, aldus
een correspondent, lijkt de voor
naamste vooruitgeschoven linie der geal
lieerden onduidelijk te zijn. De Duitsche ac
tiviteit in de lucht is in dit gebied, naar
gemeld wordt, minder geworden in ver
band met het aan land zetten van gealli
eerd luchtafweergeschut en van gevechts
vliegtuigen.
Oost-Nooz'wegen hebben de Noren gisteren
vijandelijke aanvallen gestuit in Gulsvik in
het Iiallingsdal, tuschen het Enedal en het
Zuidelijke Aurdal, en te Kvam in het Gud-
brandsdal. De aanval van den vijand werd
gesteund door artillerie, tanks en vliegtui
gen. De Britsche troepen hebben twee Duit
sche tanks vernield.
In liet Oesterdal zetten de gemotoriseerde
en gemechaniseerde troepen hun opmarsch
naar Kvirke en Roeros voort. Duitsche
vliegtuigen gingen voort met het bombar
deeren der verbindingen en lijnen achter
ons front. Een Duitsch vliegtuig werd neer
gehaald.
In westelijk Noorwegen dringen de Duit
sche troepen op naar Voss uit Ulvik en
Eide in Haradnger en uit het W-esten langs
de spoorlijn van Bergen. Voss is door
Duitsch geschut te Eide gebombardeerd en
bestookt door Duitsche vliegtuigen".
ROEROS IN NIEMANDSLAND.
Verklaard werd, dat de Duitschers, zoo
als men gisteren reeds meldde, Roeros bin
nentrokken. Hun voorhoede bestond uit
vier pantserwagens. Toen verdere troepen
arriveerden, leek de positie der Noorsche
troepen ten Noorden der stadernstig bedreigd
Plotseling echter zag men, dat de Duitschers
terugtrokken. Laat in den avond trokken
zij door Os, een dorp even ten Zuiden van
Roeros, en gisterenmorgen vroeg waren zij
in Tolga. Bij het vorderen van end dag
rukten zij in zuidelijke richting op tot
Toensett toe.
Men gelooft, dat de Duitschers terugtrok
ken omdat zij begrepen, dat zij hun linies
te ver hadden gerekt en dat zij op verster
kingen moesten wachten moet het oog op
de aanwezigheid van geallieerde strijd krach
ten te Stoeren, het knooppunt, adt liet doel
is van den geheelén Duitschcn opmarsch
naar het Noorden.
Het schijnt, dat de Duitschers in den.loop
van den dag weer terugkwamen met een
tank en zes vrachtwagens, elk met zestig
mannen, die bewapend waren met automa
tische geweren. Kort daarop dook een eska
der van twintig zware Duitsche bommen
werpers noordelijk over de stad, om de
Noorsche en geallieerde stellingen bij de
sporwegen en verkeerswegen te bombardee
ren.
Naar hier verluidt, zouden ook Stoeren
en Singaas, een plaatsje ongeveer zestig ki
lometer ten Noord-Westen van Roeros aan
ed spaarlijn gelegen, hevig gebombardeerd
zijn. De spoorweg van Roeros naar Stoeren
zou door Duitsche bommen op verschillen
de plaatsen zijn pgeblazen.
Thans schijnt Roeros tusschen de gealli
eerde en Duitsche stellingen in te liggen.
Een weinig benijdenswaardige situatie - oor
het plaatsje.
KONING AANVAARDT HET
ONTSLAG NIET.
Tijd niet geschikt voor een re-
geeringscrisis.
Koning Leopold heeft Minister-President
Pierlot schriftelijk medegedeeld, dat hij het
ontslag van het Kabinet niet kan aanvaar
den.
„Terwijl het leger de wacht houdt aan de
grenzen en uw regeering nog onlangs in de
Senaat volkomen instemming met haar bui-
tenlandsche politiek mocht verwerven, acht
ik het strijdig met de hoogste belangen des
lands, om thans een ministercrisis te ope
nen over kwesties van binnenlandsche po
litiek", schrijft de Koning.
Het Kabinet Pierlot regeert dus door.
Directeur van de Prov. Bedrijven
van Noord-Holland.
Gisteren overleed na een lichte operatie
te hebben ondergaan op bijna 65-jarige leef
tijd te Haarlem in het Diaeonessenhuis, de-
heer J. van Oldenborgh, directeur van het
Prov. Electriciteits en Waterleidingsbedrijf
Dit verscheiden bctcckent voor de provin
cie, ja voor geheel onze gemeenschap een
groot, verlies, daar .de heer v. Oldenburgh
met sterke maar rechtvaardige hand op in-
genieuse wijze zijn verantwoordelijke taak
vervulde en er in slaagde beide bedrijven uit
zeer moeilijke omstandigheden tot de
zen bloei en voortreffelijke organisatie op te
bouwen.
Behalve wat de heer Oldenborgh voor het
P.E.N. op reorganisatorisch gebied heeft ge
daan is zijn groote werk voor de provincie
wel geweest de opzet en organisatie van het
Waterleidingbedrijf, dat hij in 1010 uit niets
moest opbouwen.
Het buizennet bereikt nu de uiterste hoe
ken van de provincie fcn van hoe groote be-
teekenis dit voor de volksgezondheid is ge
weest, behoeven wij niet nader toe te lich
ten.
Met den heer Oldenburgh, is een man van
groote capaciteiten en groote werkkracht
aan de provincie ontvallen. Hij ruste in
vrede.
Johannes van Oldenborgh werd opj 24 De
cember 1875 te Benkoelen (N.O.I.) geboren.
Aanvankelijk volgde bij de militaire loop
baan. Hij studeerde aan de Koninklijke mili
taire academie te Breda, werd in 181)5 be
noemd tot tweeden luitenant der genie hier
te lande en verliet in 1012 met den rang van
kapitein en in de functie van leeraar aan de
OSTERDAL
GUDBRANDS DAL
Bovenstaande kaart geeft de aan
valsrichtingen weer, zoowel van de
geallieerden als van de Duitschers,
in het Oster- en Gudbrandsdal, waar
liet zwaartepunt van den algemee-
nen strijd gelegen is.
Ten Noorden van Röros trekken de
Ten Noordpn van Röros betrekken de
geallieerden sterke strategische posi
ties; de Duitschers werpen verster
kingen op tusschen Tvnsct, Tolga
en Os.
- - NOORSCHE STELLINGEN
DUITSCHE OPMARSCH
BRITSCHE OPMARSCH
Ten Oosten van Rena berichten de
Noren, dat de Duitschers geen enke
len weg, leidend naar de Zweedsche
grens, bezet hebben.
De Britsche opmarsch naar Lille-
liammer in het Gudbrandsdal is tot
staan gekomen wegens weersom
standigheden.
De Britten consolideeren hun stellin
gen tusschen Sel en Kwam; de Duit
schers zijn ten Noorden van Ringebu
gelegen.
Bij Röros en in het Gudbrandsdal
schijnt men veldslagen te verwach
ten.
Op de kaart kan men de operaties
langs het spoorwegnet en de daar
mede parallel loopende hoofdwegen
volgen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot bepalingen ten aanzien van
de pacht, in liet bijzonder tot voorkoming
van het opdrijven van pachtprijzen in de
tegenwoordige buitengewone omstandighe
den (pachtprijsopdrijvingswet 1940).
Volgens de memorie van toelichting heeft
de ontworpen regeling de strekking, een pla
fond aan te brengen, waarboven de praclit-
prijzen niet zullen mogen stijgen.
Zij gaat daarbij uit van den pachtprijs,
welke op 1 September 1939 voor het gepach
te gold of krachtens beslissing van pacht-
kamcr of pachtbureau op dat tijdstip geacht
moet worden te hebben gegolden.
Dit. criterium heeft het voordeel, dat de
pachtkamers en pachtbureaux met een vaste
maatstaf kunnen werken. Zulks mag echter
niet leiden tot verstarring van den pacht
prijs, indien de omstandigheden zoo worden,
dat een verhooging boven het peil van 1
September 1939 redelijk is te achten. Daar
om is bepaald, dat de minister van economi
sche zaken, het bestuur van den Nederland-
schcn pachtraad gehoord, bevoegd zal zijn tc
bepalen,dat bij de toepassing van de wet
de pachtprijs, welke op 1 September 1939
gold. met een door hem vast te stellen per
centage wordt vermeerderd.
Duitsche politieke
toestand
De Duitsche rijksminister van buitenland-
sche zaken von Ribbentrop zal heden, Za
terdagmiddag om half drie (Nederlandsche
tijd 1.50 uur), in bijzijn van het diplomatie
ke corps, alsmede de Duitsche en de buiten-
landsche pers een verklaring afleggen over
den politieken toestand.
De redevoering zal door alle Duitsche ra
diozenders worden verspreid.
Volgens een bericht van United Press uit
Berlijn verluidt, in betrouwbare kringen, dat
v. Ribbentrops verklaring de aankondiging
zal behelzen van de uitgifte eener nieuwe
collectie Duitsche documenten, welke „meer
licht zullen werpen od de schuld aan den
oOrlog". waarbij Noorwegen het middelpunt
zal vormen. Zij zouden niet tegen de Ver.
Staten zijn gericht, zooals het Poolsche
Witboek.
De geallieerden trachten met alle kracht
het overwicht der Duitschers in de lucht
te verkleinen en op te heffen.
Zij stuiten daarbij op de groote moeilijk
heid, dat hun tegenstanders alle vliegvel
den in bezit hebben, terwijl het ondoenlijk
is in dit bergachtige land spoedig goed
uitgeruste vliegvelden te bouwen.
Toch schijnen de Britten er in geslaagd
te zijn enkele geïmproviseerde vliegvelden
aan te leggen, waarbij zij zelfs gebruik
maakten van een bevroren meer.
Hierdoor zijn de Engclsche bommenwer
pers en gevechtsvliegtuigen minder afhanr
kelijk geworden van de buiten de Noorsche
kust liggende vliegtuigmoederschepen.
Volgens berichten uit gezaghebbende
Britsche bron was het resultaat gisteren
reeds direct merkbaar en word krachtige
steun verleend aan de strijdende troepen
der geallieerden, die tot dusver zeer ge
hinderd werden door de Duitsche meester
schap in de lucht.
Britsche vliegers hebben een aanval onr
dernomen op voorraadschepen in de Har-
danger- en Granvin fjorden, op 50 mijlen
ten Oosten van Bergen gelegen.
Oók hebben Bristol-bommenwerpers een
bom binnen een afstand van tien meter
van den boeg van een Duitsch voorrand-
schip laten vallen en een voorraadschip
van 2000 ton en een militair kampement te
Ulvik aangevallen. Twee vliegtuigen meld
den dat het voorraadschip na den aanval
slagzijde maakte en dat de aanval op het
kampement ook een succes was geweest.
Een Blenheim bommenwerper had een
opwindend gevecht met twee Dornier 18
vliegbooten. Een werd lioven water necr-
geschoten. De strijd met de tweede vlieg-
boot werd voortgezet totdat de bestuurder
gewond was in het gezicht en aan de
rechterhand. Pas toen keerde hij terug.
Onverdroten gaan de Engelschen verder
voort de vliegvelden der Duitschers in
Denemarken en Noorwegen te l>estoken,
terwijl tot zelfs boven de Oslo-fjord wordt
geopereerd.
Londen meldt, dat hier een treffer werd
geplaatst op een voorraadschip van 5000
ton, terwijl olietanks in brand werden ge
schoten.
Vijf Duitsche bommenwerpers zouden zijn
neergeschoten. Vier Britsche vliegtuigen
keerden niet naar hun basis terug.
WIJ MAKEN ALLEEN
DE BETERE VER
WARMINGEN TEGEN-
DE GOEDKOOPSTE
PRIJZEN.
TECHN.BUREAU
R 1 E S
ALKMAAR - ROTTERDAM
Tel. 3045 - 2 lijnen 445 40
J. VAN OLDENBORGH.
hoogere krijgsschool den militairen dienst.
Hij trad in 1919 in dienst van de provin
cie Noord Holland als directeur van liet toen
op te richten provinciaal waterleidingbedrijf
(P.W.Nd In 1923 werd de heer van Olden
borgh mededirecteur van het provinciaal elee
triciteitsbedrijf (P.E.N.) en in 1930 volgde
zijn benoeming tot directeur van beide be
drijven en mede-directeur van de N.V. Pro-
vinciaj^en gemeentelijke electriciteitsbedrij
ven
ïale en gei
(PEGEM)*
Avondstemming aan het Westelijk tront in Frankrijk. Engelsche artillerie tn stelling. Tegen den
donkeren hemel steken de contouren ven het gesghgt oftheHifceHend
