S lm 4uvl\m
Intrekking
der verloven
tfÊÉÊ
Heltige critiek op de
Engelsche regeering
Strijd bij Narvik
mw DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Een nadere toelichting
„Er moeten andere
menschen aan
het roer"
„met overleg" gevoerd
Engelsche schepen in de
Grieksche archipel
Luchtafweer
per auto
In een sluis verdronken
BLOESEMPRACHT
IK ZEELAND
-A
n. Scharen. Tel. U4 (2 lijnen). Keneetal 2m
Laan,
WOENSDAG 8
DifflOvr cfe* N.V. Ui tg.-Mij". „Hollend* Noorderkwartier" J
m
ZEEMILICIENS VAN DE DICHTING
1927 EN 1928, DIE MET GROOT VER
LOF WAREN MOETEN OPKOMEN.
Al-s een voorzorgsmaatregel met het oog: op
den onzekeren internationalen toestand zijn
gister de periodieke, vacantic-, buitengewo
ne, kleine, zaken- en studieverloven worden
voor zee- en landmacht ingetrokken. Boven
dien werden ingetrokken de wcermachtsin-
dustrie verloven van het personeel, inge
deeld bij de luchtdoelartillerie, lucht doclmi-
trailleurs, de luchtstrijdkrachten, de zoek-
lichtafdeelingen en de zeemacht.
Do verlofgangers moeten onverwijld naar
hunne onderdeden terugkeeren.
Zij, aan wie buitengewoon verlof was ver
leend wegens ernstige ziekfo of overlijden
van gezinsleden, moesten na afloop van dit
verlof naar hunne onderdeden terugkeeren.
Om misverstand te voorkomen, wordt me
degedeeld, dat onder de ingetrokken klei
ne verloven mede zijn begrepen de vissche-
rij- en scheepvaartverloven van hen, die niet
varende zijn, en de aan mijnwerkers verleen
de verloven.
Voorts is onder de ingetrokken kleine ver
loven mede begrepen het onbepaald klein
verlof verleend aan de dienstplichtigen der
landmacht van de lichting 1924 (van de ca
valerie bovendien van de lichtingen 1925 en
1926).
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd
dat zij, die in het genot van uitstel van eer
ste oefening of van uitstel van het onver
vuld gedeelte van eerste oefening zijn, of aan
wie vrijstelling is verleend, niet behoeven op
te komen.
De kledne verloven, verleend op grond
van een verleende mobilisatie-vrijstelling,
vallen niet onder de kleine verloven, die zijn
ingetrokken.
De zeemiliciens van de lichtingen 1927
en 192S, die in het genot van groot verlof
zijn. moeten onverwijld in wcrkclijken
dienst komen. Zij moeten zich daartoe, in
afwijking met hetgeen vermeld staat iin
hun zakboekje, met hun militaire uitrus
ting, per eerstvolgende reisgelegenheid
begeven naar het marinedepót te Rotter
dam met uitzondering van dc zcemilicien-
kustwachters, die zich moeten melden bij
de Marine-kazerne te Amsterdam. Op ver
toon van de lastgeving, welke achterin het
zakboekje is geplakt, kan per spoor wor
den gereisd. Mocht een lastgeving niet in
het zakboekje aanwezig zijn. dan behoort
de zecmilicien zich ter verkrijging van 'n
vervoerbewijs te vervoegen bij het bureau
voor Militaire Zaken dc gemeente-se 'a-
rie zijner woonplaats.
GEEN MAATREGELEN IN BELGIS.
De Belgische bladen publicccren zonder
commentaar de berichten over do door Ne
derland genomen veiligheidsmaatregelen.
Bevoegde Belgische kringen verklaren, dat
op het oogenblik geen soortgelijke maatre
gel onder oogen wordt gezien.
In Haagsche politieke kringen
met instemming begroet
Het feit, dat do Regccring, zooals kan
worden afgeleid uit de intrekking van de
verloven, blijk geeft van verscherpte waak
zaamheid, wordt in Haagsche politieke
kringen met instemming begroet, aldus dc
Haagsche corr. van het Hsbl. Dc interna
tionale situatie is de laatste dagen ondui
delijker en onzekerder geworden. Dienten
gevolge is paraatheid naar alle zijden een
eisch van verstandig Rcgeeringsbelcid.
In het buitenland zal over Nederlands
vasten wil om onze neutraliteit en onaf
hankelijkheid te handhaven, thans wel
geen twijfel meer bestaan. Maar uit het
oogpunt van voorzorg kan het steeds weer
opnieuw noodig zijn, bij deze ncutraliteits
handhaving niet aan het toeval over te la
ten. Dat daarom, in het bijzonder te mid
den van een onzekere internationale situa
tie, onze defensieve kracht tot in dc per
fectie wordt opgevoerd, behoeft dan ook
geenerlci verwondering te baren.
Nederland doet niet anders dan zijn wik
tot scherpe neutraliteitshandhaving naar
alle zijden duidelijk manifestceren.
„Weg met alle
mislukkelingen"
De verdediging door Chamberlain van het
optreden der Geallieerden in Noorwegen
(zie ook pagina 2 van dit nummer), heeft
een goed deel van het Lagerhuis allerminst
bevredigd en de Britsche regeering heeft
vele zeer harde verwijten moeten incasseeren
over de slappe en aarzelende wijze waarop
de oorlog door haar wordt gevoerd.
De leider der Labour-oppositic Attlee, zei-
de niet te kunnen begrijpen, waarom de in
dertijd voor Finland georganiseerde expe
ditietroepen zoo snel weer waren uiteenge
raakt, terwijl men toch uit de ontwikkeling
van den toestand had kunnen vermoeden,
dat als Hitier zijn hoofd buiten zijn welver-
grendelde deur zou steken, dit zou gebeuren
in de richting van Noorwegen, waar het lok
kende ijzererts lag.
Dc leider der arbeiderspartij- zeidc te wil
len weten of de actie wel tijdig ondex-nomen
is. Eerst tien dagen na dc Duitsche landing
tc Drontheim, landen de Britsche troepen
ten noorden en zuiden van die plaats, welke
men thans erkent te hebben willen verove
ren.
Attlee's verwijt aan de regeering is, dat
blijkbaar te voren geen plannen waren uit
gewerkt.
„Dc regering is doof en blind, wan
neer zij niet merkt, dat het volk ang
stig is en niet overtuigd, dat de oor
log met voldoende kracht wordt ge
voerd en dit niet alleen in Noorwe
gen. De veldtocht in Noorwegen is
slechts het hoogtepunt van dc ont
stemming. Men zegt, dat zij die de
verantwoording dragen, mannen zijn
die een bijna onafgebroken loopbaan
van mislukkingen hebben. Noorwe
gen volgt op Tsjecho-Slowakije en
Polen".
In het land is men algemeen van gevoe
len. dat Engeland den oorlog niet zal ver
liezen, doch winnen. Doch om den oorlog te
winnen, moeten andere menschen aan het
roer staan, dan zij, die th^ns de leiding heb
ben.
Spreker verweet Chamberlain bepaalde
ministers de hand bóven het hoofd te hou
den, waarvan rij weet, dat ze óf mislukke
lingen zijn. of rust behoeven.
Sinclair valt aan.
De leider der liberale oppositie zeide geen
critiek op dc hegeering te willen uitoefenen,
omdat zij Midden-Noorvvegen heeft doen ont
ruimen. nadat haar was medegedeeld, dat de
operaties tot herovering van Drontheim niet
tot een goed einde konden worden gebracht.
Mijn critiek gaat. aldus Sinclair, tegen het
feit. dat wij ons in een siuatie hebben laten
brengen, die tot een nederlaag moest leiden,
waardoor het prestige der geallieerden een
geweldige deuk heeft gekregen.
Diplomatiek is onze positie verzwakt in
elk land ter wereld.
Dc premier heeft gezegd, dat wij niet al
les konden voorzien, maar een groot aantal
Lagerhuisleden voorzag, dat de Duitsche aan
val met bliksemsnelheid zou worden onder
nomen en met mcedoogenlooze energie. On
ze strijdkrachten hadden moeten oefenen,
zooals dc Uuitschers oefenden. Wanneer wij
gereed waren geweest hadden wij Noorwe
gen eerder kunnen bereiken dan tien dagen
later, en wel vóórdat de Duitschers zich ge
nesteld konden hebben en gereed zijn om tc
opcrccren met volledige doeltreffendheid".
Sinclair oefende vervolgens critiek op ver
schillende tekortkomingen in de uitrusting
der troepen en ook op het zenden van terri
tonale troepen, in plaats van geharde man
schappen. Een transportschip was zelf» uit
gevaren zonder chronometer, zonder barome
ter of internationaal codeboek, zelfs zonder
bescherming tegen geweerkogels of splin
ters en met slechts voldoende levensmidde
len voor de helft der aan boord zijnde men
schen, afgezien van beweerde andere tekor
ten.
Churchill vroeg hierop den naam van het
schip.
Sinclair zeide. dat hij hem dien onder
vier oogen ter kennis zou brengen.
Sinclair besloot: „De tijd staat niet altijd
aan onzen kant. Hitier heeft ditmaal den
grijsaard Tijd bij zijn baard te pakken gehad.
Wij moeten een even grootc snelheid en
kracht in optreden toonen, wanneer wij den
oorlog willen winnen.
„Wij moeten Hitiers wapens ge
bruiken".
Wedgwood, daarna liet woord voerend zei
de, dat Engeland uit het gebeurde enkele les
sen moet trekken.
De eerste was, dat met een luchtmacht, zoo
als die thans tot ontwikkeling is gekomen,
een leger, dat niet over een luchtwapen be
schikte, zich overdag neit kan bewegen. De
tweede les is, dat alle neutralen, die aan
Duitschland grenzen, Duitschland moeten
gehoorzamen.
•Het dient nergens toe te trachten
den neutralen concessies te doen,
daar zij klaarblijkelijk beheerscht
moeten worden door vrees. Niets is
van de neutralen te verkrijgen behal
ve door vrees vrees voor ons, al
dus spr. zoo niet vrees voor Duitsch
land.
De derde les is, dat de vloot Engeland kan
redden van uithongering maar niet van een
invasie. Klaarblijkelijk heeft de regeering
geen plannen voorbereid tot bestrijding van
een inval in Engeland. De superioriteit der
Engelsche vloot was niet in staat om te
verhinderen, dat troepen zich naar Noorwe
gen begaven en hot feit, dat zij dit niet ver
hinderden, maakt het buitengewoon ge
makkelijk zich voor te stellen, dat iets der
gelijks zou gebeuren aan.de zuidkust van
Lincolnshixe of in dc Washbaai. De vierde
les is, dat ook Engeland voorbereid moet
zijn om gebruik te maken van den bliksem
snellen slag,waarvan de essentie is het doen
van iets onwettigs, dat daarom onverwacht
Een woord namens de vloot.
Indrukwekkend was het oogenblik, toen
Admiraal Sir Roger Keyers, die in uniform
was, opstond en zeide zijn uniform te heb
ben aangetrokken, omdat hij wilde spreken
namens officieren en manschappen van dc
vloot.
Hij wees er op, dat wanneer een paar
schepen de fjord van Drontheim terstond
waren binnengevaren, het leger bereid was
geweest om samen tc werken en de ver
overing van Drontheim spoedig tot stand
zou zijn gebracht. De gevaren voor de
vloot zouden gering zijn geweest, vergele
ken met die, welke bij andere operaties
zijn voorgekomen.
Spr. had voorstellen van dien aard
bij de Admiraliteit ingediend, maar
hem was gezegd, dat het niet noo
dig werd geoordeeld naar Dront
heim op te varen, aangezien het
leger goede vorderingen maakte en
de toestand in de Middellandsche
Zee het onwcnschelijk maakte schc
pen te riskeeren.
Toen spr. deze woorden had uitgesproken,
werd er geroepen: „schande". De conser
vatieve oudminister Amer verklaarde, dat
de gehcele leiding van den oorlog, zooals
die tot dusverre is gevoerd, een diepgaand
onderzoek eischt.
Spr. oefende critiek uit op het feit, dat
men er niet in is geslaagd een van de ha
vens in te nemen, die de Duitschers met een
handvol mannen genomen hebben. Hij vroeg
op wiens gezag de onmisbare hamerslag van
dc vloot op Drontheim afgelast was. Er moet
een verandering komen (geroep der opposi
tie) ..eerst moet er een verandex ing in de re-
geeringsmachincrie komen").
De volgende slag kan elk oogenblik vallen.
Zoolang de huidige methoden heerschen, zal
de tijd niet aan onzen kant zijn, aldus spr.,
omdat het methoden zijn, die onvermijdelijk
tijd vex-knoeien en besluiten verzwakken.
De redevoeringen van Keycs en Amery
werden ook toegejuicht door een aantal re-
gecringsaanhangcrs.
Nog nleb ver ten Noorden van
Drontheim, zeggen de Noren.
Volgens het Duitsche opperbevel is bij Nar
vik tot dusver geen wijziging in den toe
stand gekomen. Duitsche gevechtsvliegtui
gen ondernamen aanvallen op Britsche co
lonnes met bommen cn machinegeweren en
dreven hen uiteen.
Een voor Narvik liggende kruiser werd
door een bom van middenxwaar kaliber ge
troffen. Een Sunderland vlicgboot werd door
een bom tot zinken gebracht.
De uit de zóne van Namsos en Grong
noordwaarts trekkende Duitsche troepen,
hebben Mosjoen bereikt.
Een Duitsche duikbootflottielje heeft in
het Skagerak een vijandelijken onderzeeër
tot zinken gebracht.
Tijdens een poging om de Duitsche Bocht
binnen te vliegen, werden twee Britsche
vliegtuigen door Duitsche jagers neergescho
ten.
Niet bij Mosjoen?
Volgens het N'oorsche Telegraaf Agent
schap spreekt het N'oorsche Militaire hoofd
kwartier in het noorden van Noorwegen het
bericht tegen dat de Duitschers steden ten
noorden van Drontheim hebben bezet. Geen
Duitsch soldaat is nog dc grens gepasseerd
tusschen Noord-Trondelag en de provincie
Nordland. (De grens loopt ten zuiden van
Majavan in het N'amdal ten noordoosten
van Namsos). De Duitschers hebben de ste
den Mo en Mosjön (resp. 200 en 200 km.
ten Z. van Narvik nog niet l>ereikt.
Havas meldt uit Londen, dat de Geallieer
den de operaties tot omsingeling van de
Duitsche troepen in het gebied van Narvik,
waar de Duitsche posten herhaalde malen
zijn aangevallen, voortzetten.
In midden-Noorwcgcn blijven de N'oorsche
contingenten weerstand bieden.
„Met overleg".
Volgens de te Stockholm ontvangen be
richten wordt de strijd bij Narvik met ov er
leg gevoerd.
Dc Noren en gealilcerde troepen sluiten 'e
Duitschers steeds meer in. De Duitsche troe
pen hebbel! zich in de buitenwijken ingegra
ven. blijkbaar hopen zij, nu de geallieerde
troepen uit het zuiden van Noorwegen te
ruggetrokken zijn. hulp uit het Zuiden te
krijgen.
In het overige deel van Noorwegen, zetten
afdeelingen van het Noorsche leger den
strijd voort. Zij strijden verwoed in de her
gen rond de woeste Gulvallei tusschen Roe-
ros en Stocrcn en naar verluidt hebben zij
een Duitsche afdcelirig van 300 man terug
gedreven met zware verliezen. De Duitschers
hebben versterkingen gezonden naar Roe-
ros cn dc bruggen worden hersteld om don
opmarsch naar Stocrcn mogelijk te maken.
Belangrijke Duitsche verliezen?
De verliezen, die de Duitschers in Noor
wegen lijden, moeten vrij belangrijk zijn. zoo
wordt uit Oslo aan de Zweedschc dagbla
den gemeld. Men constateert, dat dagelijks
vrachtwagens, beladen met dooden en ge
wonden in Oslo aankomen. De dooden wor
den in gemeenschappelijke graven en in groe
pen van vijftig begraven.
De toestand der levensmiddelenvoorzie
ning wordt in Noorwegen steeds verontrus
tender en dc N'oorsche minister van land
bouw heeft een oproep gericht tot de be
volking. waarin hij zegt. dat het Noorsche
volk zich nooit in zoo exnstigen toestand
heeft bevonden, wat de levensmiddelen-
voorziening belieft, „leder moet zich len
zeerste inspannen om zich voor te bereiden
op den a.s. winter".
DE BEWEGING DER ENGELSCHE
EN FRANSCHE ESKADERS IN DE
MIDDELLANDSCHE ZEE WORDT
OOK DOOR GRIEKENLAND MET
AANDACHT GEVOLGD.
De bewegingen der Engelsche en Fran-
sche eskaders in de Middellandsche Zee
worden te Saloniki met aandacht gevolgd.
Naar aldaar vernomen wordt, is de Engel
sche vloot, na aanvankelijk te zijn gecon
centreerd in de buurt van Alexandxie, in
hoofdzaak bezig met de waarneming van
belangrijke punten in het oosten van de
Middellandsche Zee, terwijl de Fransche
oorlogsschepen klaarblijkelijk het westelijk
deel van de Middellandsche Zee als voor
naamste operatieterrein hebben gekregen.
De formaties zijn, naar in deskundige
kringen vernomen wordt, vrij gelijkmatig
en zonder duidelijk doel verdeeld.
Een eskader lichte Engelsche torpedoboo-
ten is ter hoogte van Kreta, voor de ver
sterkte bocht van Suda, gezien. In dc wa
teren van dén Griekschen archipel is door
Engelsche torpedo jagers een patrouille-
dienst ingericht
EEN MACHTIG AMERIKAANSCHE
VERDEDIGINGSWAPEN' TEGEN
LAAG VLIEGENDE TOESTELLEN.
Bij het Amerikaansche leger is een zgn.
luchtafweer-auto in beproeving. De wagen
is voorzien van dx-ie machinegeweren en
één kanon. Zij kunnen een snelheid van
150 km. per uur bereiken en zijn gepant
serd tegen niachinegewecrvuur. Deze soort
vechtwagens vormen een machtig verdedi
gingswapen tegen laag-vliegende vliegtui
gen, welke aanvallen tegen grond-doelen
uitvoeren. De bewapening, snehcid, handel
baarheid en kogelvrije constructie maken
dezen wagen altijd gereed voor dadelijk ge
bruik.
Het ontwerp is van Preston Tucker van
de Tucker Manufacturing Companv. Dc ge-
heele constructie bestaat uit electrisch ge-
laschte stalen platen. Schroeven en moeren
zijn in de constructie afwezig. Men be
weert, dat het lasch-procedé, dHt hlerbli ia
toegepast de gevolgen van het inslaan van
projectielen minder nadeelig doet zijn.
De bewapening bestaat uit één 37 mm.
automatisch snelvuurkanon met en vuur-
snelheid van 120 schoten per minuut en
drie machinegeweren (kaliber 0.30). De
koepel draait gelxcel vrij. Ilct gebruikte glas
is 2'i duim dik cn is zoodanig geplaatst
dat het uitzicht niet belemmerd is.
De motor heeft een vermogen van 200
pk. Do weibasis bedx*aagt 108 duim. l»e
banden zijn gevuld rnet sponsrubber. in de
wagen, welke zich langs onbegaandc wegen
kan voortbewegen, is een radio-toestel aan
wezig. De actie radius bedraagt 225 mijlen
bij een snelheid van 70 mijl per uur.
VADER EN DOCHTERTJE OP JAM
MERLIJKE WIJZE OM HET LEVEN
GEKOMEN.
Gistermiddag omstreeksvier uur zijn te
Nederwcert dc 47-jarige sluiswachter W.
Vossen cn zijn zesjarig dochtertje door ver
drinking om het leven gekomen.
Het kind geraakte bij het spelen nabij
sluis 15 te water. De sluiswachter, die in
de nabijheid vertoefde, en zag wat er ge
beurde sprong haar onmiddellijk na. De be
weging van het water evenwel was zoo
sterk, dat beiden onmiddellijk in de diepte
verdwenen.
OOK ZEELAND KENT
HAAR BLOESEM
PRACHT IN DE LEN
TE. ONVERGELIJKE
LIJK MOOI ZIJN VELE
PLEKJES IN HET
Z. WESTELIJK DEEL
VAN NEDERLAND,
ALS DE VRUCHTBOO-
MEN IN VOLLEN-
BLOEI STAAN.
v
s'j Vvv.'A.^
T tiv - vi