lip en nekenamaKinp Door arbeid Nederland dienen De ernst der situatie voor hel bezelle gebied Geweldige veldslag in België De boodschap van Roosevelt Waarschuwing legen onverantwoordelijke daden OPROEP aan de bevolking van Nederland 1000 vliegtuigen per week Duitschers zoeken een snelle beslissing Het geheime Duitsche wapen Een dag gratis melk Wethouder Boekman overleden Zaterdag 18 Mei 1940 Tweede blad De Opperbevelhebber van het Duit sche leger en de Opperbevelhebben van de legergroep in Nederland heb ben een aantal verordeningen uitge geven, waaraan de bevolking der be zette gebieden van Nedarland, België en Luxemburg zich stipt moet hou den. Bezit van vuurwapenen. 1. Alle vuurwapens en munitie, handgra naten, explosieve stoffen en ieder ander oor logstuig moeten worden afgeleverd. De af levering moet binnen 24 uur op het naaste Duitsche veld- of plaatselijk commando ge beuren, voor zooverre ter plaatse niet anders bepaald is. De burgemeesters worden ver antwoordelijk gesteld voor de stipte uitvoe ring van dit bevel. De bevelhebbers der Duit sche troepen hebben het recht, uitzonderin gen toe te laten. 2. Wie vuurwapens, munitie, handgrana ten, explosieve stoffen of ander oorlogstuig bezit, in tegenstelling met deze verordening, wordt met den dood of dwangarbeid, in ge vallen van minder gewicht met gevangenis straf gestraft. 3. Wie op ecnigerlei wijze in het bezette gebied tegen het Duitsche leger geweld ge bruikt, wordt met den dood gestraft. De opperbevelhebber van het Duitsche leger. Verkoop levensmiddelen. Bij machtiging van den Opperbevelhebber van liet Duitsche leger bepalen wij, in het be lang van de geordende en rechtvaardige ver deeling van levensmiddelen over het bezette gebied, als volgt: ft. Levensmiddelen en gebruiksartikelen mogen slechts in eene, met het normale gebruik gelijkstaande hoeveelheid, ver kocht of betrokken worden. 2. Hamsteren (d.i. ongewoon hooge inkoo- pen of bovenmatige bevoorrading) is ver boden. 3, De Duitsche soldaten en rijksburgers zijn gehouden deze bepalingen in acht te nemen. Zij mogen slechts voor hunne eigene onmiddelijke behoeften koopen, tegen contante betaling. Slechts bij groo- tere bestellingen (hoogcr dan R.M. 500. kan door den bevelhebber der koopende eenheid met een leveringsbewijs worden voldaan. 'i. Elk vergrijp tegen deze bepalingen zal gestraft worden. De Opperbevelhebber der Legergroep. Prijsverhooging. Bij machtiging van den Opperbevelheb ber der Duitsche Weermacht verordenen wij als volgt: Par. 1. De op het oogenblik der bezetting geldende prijzen en vergoedingen voor alle noodzakelijke artikelen, voor de gansche landbouw als voor de nijverheidsvoortbren- selen, evenzeer voor het goederenverkeer yan eiken aard in de door het Duitsche Le ger bezette gebieden, en in het verkeer van deze gebieden met het Duitsche Rijksgebied, mogen niet verhoogd worden. Verdragen, die door de beide verdragslui tenden zijn vervuld, vallen niet onder deze bepaling. Par. 2. Het is verboden handelingen te [verrichten door welke rechtstreeks of niet- rechtstreeks, de voorschriften, vastgelegd in par. 1, worden ontdoken, of kunnen worden ontdoken. Als verhooging van prijs of vergoeding wordt ook bescliouwd elke rcchtstreeksche of niet rcchtstreeksche vermindering der te genprestatie, in het bijzonder voor wat be treft de betalings- of leveringsvoorwaarden, evenals de ongerechtvaardigde weigering, .waren te fabrieeeren of te leveren. Par. 3. Voorzoover, uit gerechtvaardigden econoinischen grond, of ten einde onbillijke hardheid te vermijden, bevordclijk is, kan de plaatselijk-verantwoordelijke „Oberfeld- kommandant" of het door mij aangestelde bureel uitzonderingen toelaten of verordenen Par. 4 Wie handelt tegen de voorschriften dezer verordening, of tegen de tot hare uit voering uitgevaardigde voorschriften en aan- wijzigingen, zal gestraft worden met geld boeten tot 30.000 R.M. en met gevangenisstraf fen tot 6 weken of met een dezer straffen, in zooverre niet andere wetsteksten een hooge- re strafmaat bepalen. Ook kunnen de tegen de voorschriften in prijs verhoogde artike len in beslag genomen worden. De opperbevelhebber der legergroep. Invoering Duitsch strafrecht. Bij machtiging van den Opperbevelheb ber van het Duitsche leger bepalen wij als volgt: Par. 1. In zooverre een handeling, die Volgens het Duitsche recht strafbaar is, Het door Duitschland bezette Nederland- sche gebied wordt onder het Duitsche mili tair bestuur geplaatst. De legerbevelhebber zal maatregelen ne men voor beveiliging van de troepen en voor bestendiging van rust en orde verorde ningen uitvaardigen. De troepen zijn gehouden, de bevolking voor zoover zij zich vreedzaam vertoont, onder alle opzichten te ontzien en haar eigendommen te eerbiedigen. Ingeval van loyale samenwerking met do Duitsche overheden zullen de openbare be sturen op hun post gelaten worden. Van het gezonde versstand en het inzicht der bevolking wordt verwacht, dat zij alle onbezonnen handelwijzen, evenals alle voimcn van sabotage cn eiken vorm van lijdzaam of daadwerkelijk verzet zal na laten. Alle verordeningen van het Duitsche militaire bestuur zijn stipt en onvoor waardelijk te volgen. Het zou de Duitsche weermacht spijten in dien zij zich door vijandelijke handelingen van onverantwoordelijke elementen tot scher pe maatregelen tegen de gansche burgerbe volking genoodzaakt zou zien. Dat ieder aan zijn arbeid en op zijn post blijve. Dan dient hij niet alleen zijn eigen be lang, maar de belangen van zijn volk en van zijn vaderland. aan het oordeel van krijgsraden of bijzon dere rechtbanken onderworpen, geldt het Duitsche strafrecht. Par. 2. Het reizen uit de door de Duit sche troepen bezette gebieden van Neder land, België of Luxemburg kan slechts toegelaten worden door de plaatselijk-ver antwoordelijke Orts- of Feldkommandanten Dieper ingrijpende landsrechterlijke beper kingen blijven geldig. Par. 3. Elk verkeer van onbevoegden met krijgs- of burgerlijke gevangenen, die zich in de macht en ander hoede van de Duit sche weermacht of beambten bevinden, wordt gestraft. Par. 4. Samenscholingen op straten of openbare pleinen, het beleggen, houden van, of deelnomen aan openbare vergade ringen of optochten, het verspreiden en drukken van vlugschriften zal ge^raft worden. Uitzonderingen hierop kunnen door den plaatselijk-verantwoordelijken be- velbber worden toegelaten. Par. 5. Wie het werk neerlegt, met de bedoeling hierdoor de belangen der Duit sche bezetting te schaden, wie anderen dwingt bet werk te staken, of hen bij het werken tracht te hinderen, zal gestraft worden. Par. G. Wie in dagbladen of tijdschriften berichten openbaar maakt, die voor het Duitsche Rijk schadelijk kunnen zijn, of wier ópcnlNiarmaking door het militair- bestuur verlKxlen is. wordt gestraft. Par. 7. Wie niet-Duitsche radio-uitzen dingen beluistert, hetzij in het openbaar hetzij gemeenschappelijk, of wie de moge lijkheid hiertoe schept, wordt geestraft. Uitzonderingen hierop maken de niet- Duitsche zenders, die door het Duitsche militair-bestuur door openbare bekendma- king toegelaten zijn. Par. S. Wie radioberichten of welke be richten dan ook verspreidt, welke een vij andelijk karakter tegenover Duitschland dragen, wordt gestraft. Par. 9. Deze verordening treedt met hare afkondiging in werking. De opperbevelhebber der legergroep. Herstel telefoonverbindingen Uit Den Haag wordt gemeld: In het ka der van den wederopbouw wordt van de zijde der Duitsche militaire overheid in nauwe samenwerking met de P.T.T. ijverig gewerkt aan het herstel van het geheele Ne- derlandsche telefoonnet. Het zal reeds bin nen zeer korten tijd mogelijk zijn, het tele foonverkeer als in vredestijd in vollen om vang te hervatten. ONMIDDELLIJKE INWILLIGING GEVRAAGD VAN EEN GROOT CREDIET. In zijn boodschap aan het Congres ver klaarde Roosevelt, dat het beslist noodzake lijk is de bewapening van de Vereenigde Sta ten op passende sterkte en kwaliteit to bren gen. Dit mag niet geschieden ten koste van de vliegtuigleveranties aan vreemde naties, maar het moet worden bereikt door groote uitbreiding van de vliegtuigproductie der Vereenigde Staten tot minstens 50.000 vlieg tuigen per jaar, benevens door instelling van 24-uursplocgen ten behoeve van alle leveran ties voor het leger en de marine. De President vroeg derhalve onmiddellijke inwilliging van een crediet van 890 mil- lioen, waarvan 510 niillioen voor het leger, 250 rnillioen voor vloot en marine infanterie en 100 rnillioen voor zijn persoonlijke be schikking. Bovendien wenscht Roosevelt nog 2S6 rnillioen voor leverantio? in het hegrootingS- jaar na het volgende, waarvan 186 rnilli oen voor het leger, de marine en marine- in fan terie en 100 rnillioen voor eigen be schikking. Do 200 rnillioen tot eigen be schikking van den President zouden hoofd zakelijk voor verhooging van de vliegtuig productie, de vervaardiging van luchtdoel geschut en de opleiding van aanvullend per soneel voor deze twee wapens worden ge bruikt. Ten slotte zette Roosevelt uiteen, dat de Vereenigde Staten onkwetsbaar moeten zijn, wat zij thans niet zijn. Het ideaal en het doel der Vereenigde Staten zijn nog feteeds de vrede. Kort nadat Roosevelt zijn boodschap be treffende militaire credieten in het Congres had voorgelezen, diende de voorzitter van do Commissie voor Militaire aangelegenheden van het Huis van Afgevaardigden een voor stel in, dat ?26 rnillioen dollar voor bet uit breidingsprogram van het leger vraagt. Dit program omvat de volgende punten: aan koop van verder luchtafweergeschut, moder niseering van de gevechtsvliegtuigen, oplei ding van 15.000 man nieuwe troepen, verbe tering van de defensie-installaties in de Pa namakanaalzone, inrichting van een lucht haven in Anchoragc (Alaska), benevens op voering van de productie van munitie. Ontspanning langs de Zwitsersche grens De Zwitsersche radio heeft volgens het D.N.B. meegedeeld, dat door de veranderin gen in het Westen langs de Zwitsersche grenzen ontspanning is ingetreden. Parijs bij het legergebied ingedeeld Volgons een bericht van het D.X.B. zou de Franschc hoofdstad thans bij het legerge bied zijn ingedeeld. Fransch-Britsche perscommentaren De Londensche ochtendpers acht zegt D.N.B. de vooruitzichten der ge allieerden in den thans aan den gang zijnden rcusachtigcn slag nog steeds gunstig'cn motiveert haar optimisme met het feit dat de Duitsche pers op den ernst van de thans op handen zijnde beslissende worsteling wijst. De „Daily Telegraph" blijft gelooven in een gunstige wending voor de westelijke mogend heden, doch waarschuwt tegelijkertijd voor een al te rooskleurig optimisme, want de be slissing is nog verre en het oorlogsgeluk kan fte allen tijde keeren. De „Daily Express" wijst erop dat de slag thans „ongehoorde pro .porties" aanneemt. De militaire medewerker van de „Times" constateert dat de Duitschcrs zeer sterke vliegtuigen, gevechtswagens cn tanks in den strijd werpen. In de meeste bla den wordt in dit verhand ook de werkzaam heid van de Royal Air Forcc bijzonder gepre zen. Dc Parijsche pers wordt zich, naar het D.N. B. uit dc Franschc hoofdstad verneemt, thans steeds meer bewust van den ernst van den toestand, die door de jongste militaire gebeurtenissen in België en Noord-Frankrijk is ontstaan. Dc „Temps" bereidt het publiek omzich tig erop voor, dat de aspecten der interna tionale situatie thans van den oenen dag op den anderen kunnen veranderen. ..Men moet er volledig van doordrongen zijn", al dus het blad. „dat de slag aan de Maas van doorslaggevende beteekenis zal zijn voor bet lot van liet Westen. In de geheele wereld volgen dc volken de verschillende fasen van den strijd: zij worden zich steeds sterker bewust van het belang van den uitslag van deze worsteling". De Parijsche bladen vestigen dan de aan dacht van hun lezers op de ontwikkeling van de openbare mecning in Amerika. Wat betreft de situatie aan het front ver klaren de bladen, dat zij zich niet laten bc- invloeden door de bcjvegingen der legers; zij stemmen in met de meening van generaal Debency. die in de „Petit Parisien' schrijft: „Het gaat niet meer om dc verovering van het een of andere gebied: het betreft thans een meting van krachten. Dit is het eenige wat van beteekenis is, wa&r ook de uitslag zal volgen. Overste Fabry waarschuwt voor onjuiste berichten en geruchten. Men moet zich hou den aan de officiecle mededeelingen en slechts daaraan geloof schenken. Verdedi ging op mannelijke wijze tegen alle alar- meerende berichten is noodzakelijk. Generaal Duval ten slotte verklaart niet te ver ie willen gaan in zijn optimisme, opdat hij zijn woord niet zal behoeven in te trek ken. Millioenen mannen in zwaren strijd tusschen Antwerpen en Sedan De „Popoio d'Italia" wijst er op dat het Duitsche offensief in België zich onder geheel andere omstandigheden afspeelt dan in 1914, daar de Duit- schers in het westen het geweldige geheel hunner legers hebben gecon centreerd, terwijl de Geallieerden ten gevolge van het ItaliaanschDuit sche bondgenootschap op het front van de Alpen en in verscheidene ge bieden aan de Middellandsche Zee ongeveer een rnillioen man moeten vasthouden. Het blad legt den nadruk op de buitenge wone mogelijkheden, die zich voor het Duit sche opperbevel hebben geopend, hetwelk, dankzij de volstrekte superioriteit zijner strijdkrachten, den opmarsch tot in het hart van Frankrijk kan voortzetten en tezelfder tijd Engeland kan treffen. En het blad be sluit met de opmerking dat de uitbreiding van den oorlog tot de neutralen, welke de Geallieerden hebben gewild en hun hebben opgelegd, een zeer ernstige dwaling is ge weest, waarvan Duitschland thans het groot ste profijt trekt. De Italiaansche bladen wijzen er voorts op dat eenige millioenen mannen thans betrokken zijn bij den rcusachtigcn slag, die sedert drie dagen tirsschon Antwerpen en Sedan woedt en zijn einde nadert. De Geallieerden ontplooien een wanhopige krachtsinspanning ten einde het hoofd te bieden aan de geblindeerde eenheden der Duitschers aan gene zijde van de Mans en aan het gevaar, dat is ontstaan door de komst van nieuwe Duitsche troepen uit Nederland in den uitersten Westelijken sec tor van liet Belgische front. De Xoord-Italiaamehe bladen volgen blijkens een bericht uit Milaan met groote spanning clen strijd in het westen. De „Popoio dTtalia" is van oor deel dat men zich steeds voor oogen moet houden dat de Duitsche legerleiding, boven alle strategische doeleinden uit. op het meest klassie ke en beslissende doel aanstuurt, n.I. de vernietiging der vijandelijke strijdkrachten. De aan de westelijke mogendheden toegebrachte verlie zen zijn pas met juistheid te schatten als men bedenkt dat Duitschland een dubbel zoo groote bevolking heeft als Frankrijk cn dat de mogelijkheid der geallieer den, nieuwe krachten uit hun ei gen imperia te halen, steeds zwak ker wordt. De „Corrierc della Sera" is van opvatting dat de angst der Britten voor een invasie, welke thans uit het rijk der utopieën naar voren is gekomen en een concrete l>cdrei- ging is geworden, de Engelschea er toe zal brengen hun troepenzendingen naar Frank rijk zoo veel mogelijk te l»eperken om ze voor de verdediging van eigen grondgebied te behouden, temeer omdat binnenkort de overtocht van escortes door het Kanaal min der gemakkelijk zal worden. De diplomatieke medewerker van de „Vól- kischer Reobachter" schrijft onder het op schrift .Nieuwe agressies", dat de Franschc en Brilsche vloot met onbekende Instem ming de haven van Alexandrië hebben ver laten. De „Daily Telegraph" maakt opiner kingen over „verrassingen, welke Engeland voor liitler zou voorbereiden". Veronderstellingen uit Italiaan- schen koker. In verhand met de berichten over het mysterieuze wapen, dat door de Duit schers zou zijn gebruikt bij dc bliksem snelle verovering van het Belgische fort Eben-Emael, dat de spil vormde van dc verdedigingswerken van Luik, schrijft de Bcrlijnsche correspondent van het Itnli- aansche blad „Lavoro Fascista", dat uit dc verklaringen van eenige in het fort ge vangen genomen Belgen aan den luitenant- kolonel Hesse van den Duitschon staf is gebleken, dat plotseling aan Belgische zijde niemand meer in staat was zich te be dienen van kanonnen en machinegeweren. Volgens andere gevangenon hadden dc ka nonnon en machinegeweren eensklaps op gehouden te functionnoeren. Tegenover deze tegenstrijdige verklarin gen aldus de correspondent van dc „Lavoro Fascista blijft het mysterie bestaan of het nieuwe wapen, dat door dc Duitsche parachutisten werd gebruikt, slechts uitsluitend op de menschcn of wel op de wapenen, of op beide tegelijk uit werking heeft De Londensche „Evcning News" schrijft dat op het oogenblik de oorlogsmet bode l>c- rust op de mechanisccring cn niet, zooals vreoger, op bet aantal geweren. Groot-Brit- tannië is te laat begonnen zich aan te passen; het heeft meer vliegtuigen, dui zenden vliegtuigen cn veel tanks. vooral zware, noodig. Bommen op Keulen Door het D.N.B. wordt gemeld, dat gister nacht door vijandelijke vliegtuigen bom men zijn uitgeworpen op Keulen. Eën man werd gedood en één gewond, terwijl er slechts geringe schade werd aangericht. PROFESSOR's BLOED BRACHT REDDING. Stefani brengt een bericht uit dc „Piccolo" over een gebeurtenis in het kankerinstituut in Napels. Men was dnur bezig een been van een patiënt te amputccren, en merkte op een gegeven moment dat bloedtransfusie on middellijk noodig was. Een der aanwezigen professoren., Hjptrq Verga, oud^rdirexteur van 'fiet instituut, was bereid oogènblikkolijk 500 gram van zijn bloed af te staan, en vol voerde de transfusie, cn de patiënt werd ge red. ITALIANEN BLIJVEN IN TURKIJE. Hetd oor de Londensche radio verspreide bericht, dat tal van Italianen op aanraden van de regeerine te Rome Turkije zouden hebben verlaten, is absoluut onjuist. Het aantal Italianen, dat dezer dagen Turkije heeft verlaten, Is zelfs geringer dan het normale inkomende en uitgaande verkeer. Koeien, die op de voetbalvelden bijeen waren, moesten gemolken worden. Als een loopend vuurtje ging het giste ren door tuindorp Watergraafsmeer: er was gratis melk to krijgen. Het gerucht bleek juist. De koeien die op de voetbal velden bijeen waren, moesten worden ge molken en daar er toen nog geen maat regelen waren genomen, nan deze melk 'n nuttige bestemming te geven, werd er veelal gemolken zonder emmer. Een pientere jon gen, die dit zag, vroeg en kreeg van de l>oeren, met. de verzorging der koeien be last. toestemming thuis een emmer te ha len. Toen hij met z'n volle ememrtje terug keerde waren de buren er dadelijk bij, zijn voorbeeld te volgen. Dc melk dezer koeien wordt nu naar Rot terdam gezonden, waar zij meer noodig was dan in tuindorp-Watergranfsmeer. Te Amsterdam is in don ouderdom van vijftig jaar overleden dr. FC. Boekman, wet houder van Onderwijs. Uit de arbeidersbe- weging voortgekomen, beeft do heer Boek man zich eerst tot telegrafist en ambtenaar hij de arbeidsinspectie, later tot chef van de nfdeeling statistiek der Rijksverzekerings bank opgewerkt; hij had inmiddels de ne ten middelbaar onderwijs voor staathuis houdkunde en staatsinrichting behaald. In 1921 is hij lid van den gemeenteraad gewor den en in 1931 voor het eerst wethouder voor het onderwijs en kunstzaken. Behou dens eenige onderbrekingen is hii dit ambt blijven vervullen en daarbij heeft bij. be halve aan bet onderwijs en aan de musea en verdere instellingen voor de Kunst, zoo- als bet Concertgebouw, ook zijn aandacht aan de bevordering van het vmemdelingen- vertteer gegeven: ook het instellen van een prijs van Amsterdam voor de literatuur en een voor de muziek was zijn werk. Nu bij na een jaar geleden is de heer Boekman nan de universiteit van Amsterdam gepro moveerd. op een proefschrift over „Over heid en Kunst in Nederland

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 5