Omsingelingsring
Ir. MUSSERT
klaagt aan
thans onverbreekbaar
Onverstoorbare Friezen
vertellen hun ervaring
uit spannende uren
Giro boekt weer
grooter omzet
Ernstig verkeersongeluk
te HAARLEM
De getroffen
Rotterdamsche
kerken
Uit dc Pers
De toestand in Zeeland
en Noord-Brabant
Er hebben vele geruchten gcloopen over
schade aan den afsluitdijk. Echter, de af
sluitdijk zolve spreekt alle geruchten tegen.
Er is„ volgens het Leeuwarder Nieuwsblad
bijna geen vernieling merkbaar.
Noch aan de paaltjes langs den .weg, noch
aan het hekwerk dat den groenen dijk van
het wegdek scheidt. Slechts ziet men op den
weg: naar Kornwerderiand hier en daar een
autowrak, en op den weg een paar blijkbaar
stukgeschoten gentent-ringen.
Op Kornwerdcr/.and zijn de opstaande ge
houwen afgebrand en is de brug vernield.
De Duilachers hebben een hulpbrugi over'de
«luis gelegd, terwijl in de sluisopening enke
le trailers zijn gestort.
Te Makkum is aan huizen en goed weinig
of niets beschudigd, op den weg van Wons
naar Kimswcrk vindt men nog al wat weg
gesmeten soldatengoed; bij het begin van
den Afsluitdijk is het Shell-pompstation, dat
geen enkele glasruit meer vertoont die niet
door kogelgaten is verbrijzeld, een treffend
oorlogsmonument.
Op den weg naar Zurich is niets te zien
van eenige ravage als gevolg van den oor
log; alles ligt er vredig heen, en alle men
sehen doen gewoon hun werk. Toch zijn hier
heel veel soldaten langs getrokken op hun
weg naar het Zuidwesten, al ging de grootc
stroom dergenen die de hoofdstad passeer
den van Franeker over Hitzum, Achlum en
Arurn naar den grooten dijk.
Te Bolsward was de bezetting der stad rus
tig verloopcn, en de stad zelve lag geluk
kig buiten de gevechtszone.
Waar de weg naar Wons afbuigt
van den hoofdweg, komt men in het
eigenlijke gcvechtsgebied. Daar vindt
men de nog onder water staande ge
bieden, de blijkbaar inderhaast ver
laten kazematten èn onderkomens,
de geraseerde bcrmbeplanting, waar
tusschen door de draden van de veld
telefoon.
Daar ziet men iets van de gevolgen van den
strijd. Maar groot is het terrein niet cn de wo
ningen die in dit gebied staan, hebben ook
heel weinig geleden, al zullen de meeste wel
ontruimd zijn geweest in de spannende da
gen. De mcbste, doch niet alle. Want er wa
ren er, dio rustig in hun huisje bleven, toen
de oorlogsstorm om hen heen woedde.
Onverstoorbaar
De reporter van het L. N. sprak een be
jaarden timmerman te Wons, die hem ver
telde dat hij stillekens gebleven was. „Wy
sieten noch al Invet yn 'e lijte", zei hij
de strijd woedde incest aan den anderen
kant van het dorp en daarom had hij het
zoo erg niet aangezien. Maar een twintig
meter van zijn woning op een kampje land
was toch een granaat ingeslagen, waarbij
een soldaat was gedood. In deze omgeving
vindt enen ook nogal wat Spaansche ruiters
lang* den weg, en prikkeldraadversperrin
gen in 't land.
Een soortgelijk type van laconieke onver
stoorbaarheid was een der hekwachters op
don weg van Makkum naar den Afsluit
dijk. Hij had tijdens de gevechten zijn
■plaats het tweede hek van den Afsluit-,
dijk weliswaar verlaten, maar had één
boom verder (dus achter Makkum) zijn
vrijwillige tank van het openen cn sluiten
der hekken toch maar weer opgevat, on
danks het daverende gerucht rondom hem.
In Noordbrabant.
Op luttele meters van het kerkhof te
Mill. waar thans Duitschers naast Ncdcr-
lnndscho gesneuvelden zijn begraven, be
gint het front.
Hier is verbitterd gevochten in de kaze
matten. „Achtung auf Landminen" ver
meldt een opschrift, want tal van mijnen
zijn hier gelegd en een enkele schijnt ook
tot explosie te zijn gekomen. Granaten heb
ben diepe trechters in den grond geslagen;
hier is met alle hevigheid gevochten.
Een inwoner van Mill, aldus het Twentsch
Dagblad „Tubantia". die in den oorlog van
191 i—1918 gemobiliseerd was en over veel
kennis van zaken blijkt te bezitten, leidt
ons door de verlaten stellingen. Wij kunnen
hem met vertrouwen volgen, want hij
blijkt uitstekend op de hoogte te zijn.
Deze stellingen, zegt hij, waren perfect
In orde. De Dultschcrs, die hier kwamen,
hebben verklaard, dat degene. onder wiens
leiding ze gebouwd werden, een vakman
was. Alleen had men te weinig mcnschen;
mot een grooter aantal mannon zou het
oen zeep zware dobber voor de tegenstan
ders zijn geworden.
Voorts geeft het „Dagblad van Noord-Bra
bant" nog enkele bijzonderheden over de
schade in den uitersten Zuid-Wcst-hoek van
Noordhrahant. Het blad schrijft:
Het grensdorpje Putte blijkt wel het ergst
getroffen. Toen op den Tweeden Pinksterdag
de ruimte tusschen de strijdende legers hoe
langer hoe kleiner was geworden, weck de
bevolking naar het Zuiden uit. Ten decle
naar do bosschen. voor een ander deel naar
Kapellen, Antwerpen cn Zoeuwsch Vlaande
ren. Onmiddellijk na hun vertrek hebben de
in het dorp aanwezige geallieerde troepen
tal van huizen de lucht iu laten vliegen cn
bovendien de katholieke kerk op Neder
landse!) gebied In brand gestoken.
De twee riien huizen aan weerskanten
van de straat tusschen het Nederlandsche
douanekantoor en de R.I\. nastoric op Bel
giach gebied, zijn daardoor in een puinhoop
veranderd. De bevolking, die thans gedeelte
lijk is teruggekeerd, staat verslagen tegen
over deze vernieling, waarvan men niet bc-
g-dipt, waarom zij werd aangelicht.
Het anti-tankgeschut staat zelfs nog op
gesteld. Een balk boven den ingang van
deze hoofdzakelijk uit zand en palen opge
trokken stelling vertoont een" paar .oolijkc
soldatenkoppen. Daaronder staat „De zwer
vers". Dc mannen, die hier lagen, zijn er
voor liet grootste deel goed afgekomen.
Zware uren hebben ze doorleefd, maar mo
de dank zij de goede inrichting van de ver
sterking, hebben ze zich gcruimen fljd kun
nen handhaven.
In Zeeland.
Rilland Batli en Krabbcndijke hebben vrij
wel niet geleden. Ierseke daarentegen heeft
veel schade. De toren cn de kerk zijn ge
heel verwoest, evenals een aantal huizen
in dc omgeving.
Dc nieuwe brug-over het kanaal bij Scho-
re is opgeblazen. De sluizen te Wemcldinge
waren gedeeltelijk onklaar, maar thans
weer hersteld. Te Wemcldinge zelf zijn nog
al wat huizen beschadigd, evenals te Scho-
re; hier is ook dc toren vernield. Te ICa-
pclle werd de toren door een granaat ge
troffen cn vemiéld.
Nu het bankmoratorium grooter
speling laat.
In aansluiting aan hetgeen daaromtrent
reeds eerder werd medegedeeld, vestigt dc
directeur van den postchèque- en girodienst
er nogmaals de aandacht op, dat het eigen
lijke giro-verkeer, d.vv.z. het doen van over
schrijvingen tusschen de postrekeningen,
zonder eenige beperking kan geschieden.
Met uitzondering van de rekenin
gen, welke daarvoor vanvyege het
departement van financien zijn vrij
gesteld, gelden voor het beschikken
door middel van cheques de bepa
lingen vaji liet bankmoratorium,
met dien verstande, dat de bij deze
bepalingen voorgeschreven beper
kingen voor zoover den postchèque-
en girodienst betreft, ook van toe
passing zijn voor het opnemen van
bedragen voor loonen, huren, e.d.
In verband met dc laatste wijziging van
de bepalingen van het moratorium, welke
dezer dagen in de dagbladen ter algemeenc
kennis zijn gebracht, kan thans echter in
contanten worden opgenomen:
a. 6 procent van het op 10 Mei jl. bij den
aanvang van den dienst aanwezige te
goed, of
b. ten hoogste f 100 ucr weck.
Hierdoor is in vergelijking met dc aan
vankelijke bepalingen tc dezer zake, het
bedrag, waarvoor chèqucs kunnen worden
afgegeven, derhalve verdubbeld.
Het verkeer op de rekeningen, dat uit den
aard der zaak door dc omstandigheden
sterk was ingekrompen, heeft zich inmid
dels reeds in belangrijke mate hersteld.
Donderdagmiddag wilde de 79-jarige lieer
J. P. van den Brug, uit Zaandam, dio tijde
lijk in Haarlem vertoefde, den Wagenweg
oversteken. Hij weifelde echter, waardoor
hij werd aangereden door een militaire
motorfiets, bestuurd door een luitenant ui'
Driebergen. Voetganger en motorrijder wcr
den over den weg geslingerd. Een toeval lij
passeerende militaire arts constateerde, da
de voetganger, tengevolge van een schedel
breuk, reeds was overleden. De luitenant,
die een zeer zware hersenschudding had op-
geloopen, werd in levensgevaarlijken toe
stand naar het ziekenhuis overgebracht.
FRONTBERICHT
Duitsche infanterie is
Gent binnengedrongen
Bij de beoordccling van den militairen
toestand, zooals doizc zich voordoet in het
XoordfranschBelgische gebied, vallen, zegt
D.N.B., twee dingen in het bijzonder op:
de aanvalsprestatio der Duitsche infanterie
divisies, die tegen een minstens even ster
ken tegenstander in het veld geworpen zijn
en de bewegelijke leiding der snelle Duit
sche' trocpcndèeléiï. In zware gevechten
heeft dc Duitsche Infanterie den zich hard
nekkig verweenden tegenstander, die ver
trouwde op een krachtig versterkte water-
hindernis, over dc Scheldeslell.ing terugge
drongen in de stad Gent zelf. Na het over
winnen van' de Schcldcstclling ten Zuiden
van Gent gelukte een aanval tot op den
Westelijken oever van dc Leye.
In de sedert den aanvang van het weste
lijke offensief verloopcn veertien dagen heeft
de infanterie juist aan den noordelijken vleu
MR. G. KROPMAN TEVENS WETHOUDER
VOOR ONDERWIJS EN KUNSTZAKEN.
De wethouder voor dc arbeidszaken van
Amsetrdam de Handelsinrichtingen en de
Statistiek, mr. G. C. J. D. Kropman, is met
ingang van gisteren tevens aangewezen als
wethouder voor het Onderwijs en dc Kunst
zaken.
NIEUWE FINANTIEELE VERORDE
NINGEN OP KOMST.
Naar wij vernemen, kunnen spoedig nieu
we verordeningen worden verwacht, en wel
omtrent de geldigheid van het betalen in
Duitsche bankbiljetten, omtrent het ver
strekken van inlichtingen, en omtrent het
veilig stellen van deviezen.
Over deze kwesties is samenwerking ver
kregen tusschen het departement van finan
ciën cn Duitsche instanties.
BRAZILIË WENSCHT NEUTRAAL
TE BLIJVEN.
President Vargas aan 't woord.
RIO DE JANEIRO (D.N.B.):
President Vargas heeft ter gelegenheid
van de opening van een nieuwen zetel der
Kamer van Koophandel in een redevoering
verklaard, dat dc neutraliteit van Brazilië
tegenover den oorlog in Europa moet wor
den behouden.
Nu het conflict in Europa op zijn hoogte
punt is gekomen, is het noodig, dat Brazilië
zich niet laat mceslccpcn tot beslissingen,
die voor zijn toekomst ernstige en niet tc
herstellen gevolgen zouden kunnen hebben.
Persgasinstallatie schaarsch
Zonder vergunning
verboden.
aflevering
Het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart maakt bekend, dat, in verband
•net de groote behoefte aan en de voorloopig
beperkte leveringsmogelijkheid van deze
nstallaties, voorloopig dc aflevering van
-asgeneratoren cn persgas installaties ten
behoeve van motorrijtuigen zonder vergun
ning is verboden.
Vergunning tot aflevering kan worden ver
strekt door het centraal instituut voor in
dustrialisatie, Bezuidenhoutscheweg 64, 'e-
Gravenhagc.
Ernstige beschuldigingen
MR. ROST VAN TONNINGEN NAAR
ENGELAND?
In „Volk cn Vaderland" deelt ir. A. A.
Musscrt mee, dat zijn broeder, dc luit-kolo-
nel J. A. Mussert door Ncdcrlandschc mili
tairen is vermoord/Woordelijk zegt hij:
„Mijn broer, die als luitenant-kolonel zijn
troepen dapper aanvoerde, is door Neder-
landsche militairen daarna vermoord, omdat
hij dc broer was van den leider van dc
N.S.B.".
Wij meenden, aldus dc Telegraaf, aan
deze ernstige beschuldiging, door den heer
Mussert uitgesproken, niet stilzwijgend tc
mogen voorbijgaan, cn hoe eerder van be
voegde Ncdcrlandschc zijde opheldering
wordt verschaft over het drama, dat in bo
venstaande woorden kort is samengevat, des
te beter het ons voorkomt.
Wij treffen, aldus het blad, in hetzelfde
nummer nog een reeks verdere beschuldi
gingen nan, die zoo spoedig mogelijk door
dc justitieeie autoriteiten onderzocht moe
ten worden. Zoo is mevrouw Mussert tij
dens de oorlogsdagen niet alleen te Hoorn
geïnterneerd, maar bovendien zouden goe
deren. aan mevrouw Mussert toehehoorend
en ter waarde van meer dan twaalfhonderd
gulden, door de Hilversumsohc politie in
beslag zijn genomen en gestolen.
Verder wordt verzekerd, dat hij het spoor-
transport van Wassenaar naar Amsterdam
de N.S.B.'ers Roest uit Voorburg en Wolters
evenebns uit Voorburg, te zamen met twee
andere personen het leven moesten laten.
Mevrouw Roest heeft tot nu toe van ambte
lijke zijde niets over haar man vernomen, en
evenmin is het haar bekend, waar het over
schot van haar man is gebleven..
Ir. Mussert zelf hield zich tijdens de
oorlogsdagen bij een boer verborgen.
Daardoor ontkwam hij aan de inter-
neering.
Wel werden tc zamen met mevrouw Mus
sert het Ecrste-Kamerlid Van Vessem, dr.
Van Gcncchtcn, Van Bilderbeek cn de teeke
naar Meuldijk geïnterneerd.
Omtrent het lot van het Tweede-Kamerlid
Rost van Tonningen, Kröller, Fcldmeijer en
enkele andoren, die vóór het uitbreken van
den oorlog in Ooltgensplaat werden opgeslo
ten, deelt ir. Mussert mee, dat zij in den
nacht van Zondag 12 Mei op Maandag 13
Mei per auto zijn vervoerd naar het plaats
je Den Bommel op hetzelfde eiland en daar
aan boord van het vaartuig van schipper
Bouma zijn gebracht.
Hoewel niet bekend is. waarheen zij zijn
zegaan, acht ir. Mussert het waarschijnlijk,
lat zij naar Engeland zijn vervoerd.
Niet alle beschuldigingen, in hovenstann-
•le opsomming genoemd, dragen een zelfde
karakter. Het is de taak van de Ncdcrland-
«che Justitie, aldus het blad, na te gaan.
onder welke omstandigheden strafbare fel-
'en zijn gepleegd en hen. die zich daaraan
mochten hrhhcn schuldig gemaakt, met de
volle strengheid van de wet ter verant
woording te roepan. Buiten een sfeer van
strijd en haat zal onze Justitie, welker on
kreukbaarheid voor allen vaststaat, het be
slissende woord kunnen spreken over de
ernstige beschuldigingen, door den leider
van de N.S.B. geuit.
gel in dc gevechten met den voornaamste
krachten van den tegenstander de superiori
teit van de Duitsche opleiding en van den
aanvalsgeest zelf boven uitgelezen, numeriek
sterkere vijandelijke strijdkrachten bewezen.
Hetzelfde kan ook gezegd worden van dc ge
vechten aan de Maas ten oosten van Sedan,
waar het de infanterie gelukte den tcgenstan
der uit zijn sterke vestingsystcem te werpen
een pantsenverk te bestormen en door dezen
aanval op een voor den tegenstander bui
tengewoon ongunstig punt de Duitsche posi
tie belangrijk te verbeteren. Nadat allereerst
de gronsposities van den vijand onder deh
voet waren geloopen en de doorbraak door
dc verdere verdedigingslinies van den vij
and tot stand was gebracht, moest de strijd
met dc hoofdkrachten van dc ntcgcnstander
komen.
Dc infanterie heeft, zooals de laatste da
gen tooncn, zich ook in deze zware worste
ling op schitterende wijze doen kennen. De
snelle eenheden, die eerst in westelijke rich
ting langs dc Somme tot aan het Kanaal op
rukten, vervolgens een nfvveerflank naar het
zuiden vormde, maar bijna tegelijkertijd
reeds met sterke strijdkrachten naar het
noorden aanvielen, verdienen om de bewe
gelijke leiding ook bijzondere aandacht. Zoo
eenvoudig deze tactiek van achteraf lijkt,
vooral wanneer zij tot volledige successen
leidt, zij eischt toch bijzóndere aandacht en
besluitvaardigheid. Het zonder haperen func-
tioneoren der bcrichtcnvcrbinding heeft ook
hierbij een grootc rol gespeeld. De gevech
ten, die zich aan den binnenkant van den
om de vijandelijke legers geslagen ring se
dert den koenen opmarsch tot aan de Ka-
naalkust afspelen, stonden in'het teeken van
samenwerking vol opoffering tusschen de
infanterie, de snelle eenheden en het lucht-
wapen. Alleen dank zij het gemeenschap
pelijk optreden van alle wapensoorten, kon
verhinderd worden, dat de tegenstander uit
brak.
In de eerste dagen na de omsingeling van
den vijand was hij numeriek in de meerder
beid en had hij nog niets van zijn gevcchts
waarde verloren. Ofschoon het luchtwapen
de verbindingswegen cn ravitaillecringswe-
gen tusschen de afzonderlijke eenheden van
den vijand terstond fel had aangevallen,
kon de vijandelijke leiding nog aanzienlijke
strijdkrachten, vooral aan gemotoriseerde
en gemechaniseerde eenheden in het ge
vecht werpen.
Alle uit braak pogineron zijn gestrand op de
vastberaden verhouding ook in den naar het
westen vooruitgeschoven wig ten gunste van
de Duitschers gewijzigd. Door het nazenden
van infanteriedivisies werd een evenwicht in
de krachtenverhouding bereikt, die plaatse
lijk reeds in superioriteit is veranderd. Door
dc versterking van deze spil komt nu dc
snelle opmarsch naar Boulogne en Calais bc
ter tot uitwerking.
Uit
onze omgeving
Z1JPE
'T ZAND.
ALLEN WEL.
Naar men ons uit betrouwbare bron me
dedeelt, zijn al de gcraobiliseerden van ons
dorp in goeden welstand. Een dienstplichti
ge, J. v. d. Oord, bevindt zich als krijgsge
vangene in Duitschland, doch is niet gewond
en in goede conditie.
MILITAIR VOETBAL.
Donderdagavond heeft op het voetbalveld
van Geel-Zwart dc wedstrijd plaats gehad
tusschen militairen. Dé uitslag was le Gom
pie tegen Staf 33 R.I. 4—-1.
Vele militairen hadden zich op het veld
verzameld, om van den spannenden wed
strijd 4.o genieten. Met de rust was de stand
1-1 doch na dc rust neemt de le compic de
leiding, om met 4—1 voorsprong te eindi
gen.
WIERINGERWAARD
ALLE GEëVACUEERDEN WEG.
De laatste gcövacueerdcn uit Scherpenzcel
zijn gisteren van hier naar hun woonplaats
teruggekeerd. Nu nog de militairen en dan
keert onze gemeente weer in zijn gewone
rust terug.
HOOGWOUD
AARTSWOUD.
GELUKKIG!
Thans kunnen wij melden, dat van alle
27 zich in dienst bevindende militairen van
ons dorp, bericht is ontvangen, dat zij al
len in goeden welstand zijn.
ANNA PAULOWNA
MORGEN EEN MOOIE MATCH!
Morgen, Zondag, wordt op het B.K.C.-tcr-
rein een voetbalwedstrijd gespeeld tusschen
B.K.C. 1, versterkt met militairen ,én het
volledige Zoeklicht-elflal, dc kampioenen
van de militairen-competitie.
B.K.C. komt als volgt uit: Prins; Militair
Van Toulingon; t.lctcndae. Militair, Mili
»air of Baltus; Kcijzcr, Militair, Gebr. Va1*
Wees.
Militair elftal: De Boer (D.W.S.); Va»
Veen (A.G.O.V.V.). Pinkst (Succes); Lam
breebts (Breda). Seul (DEC..). Lnmers (S
C.H); Toehos f Roermond). Flaman H'.S.V.
Trcnkelman (Go Ahcad). Hulstvart (Eind
hoven). Ten Katc (H.F.C.)
Scheidsrechter Daal. Aanvang half 3.
Inlevering militaire
eigendommen
Terstond terugbezorgeal
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht, in overleg met den Duit-
schen bevelhebber in Nederland, ge
last aan een ieder, die cenig eigen
dom van het Nederlandsche of van
het Duitsche leger, dan wel particu
liere eigendommen van Nederland
sche of Duitsche militairen of van
particulieren, tot zich genomen heeft,
die terstond te bezorgen bij de politie
ter plaatse. Is de hoeveelheid te
groot om le bezorgen, dan moet daar
van kennis gegeven worden aan die
autoriteiten. Voor zooveel zulks niet
zou blijken te zijn geschied, zal
strafrechtelijke vervolging plaats
hebben.
Niet meer beheerscht de 15® eeuw-
sche SU Laurenskerk het stads
beeld.
Eeuwenoude kerkhistorie is te Rotterdam
verloren gegaan.
Tot de kerkgebouwen te Rotterdam, die
door den oorlog verwoest zijn of zwaar heb
ben geleden, behoort in dc eerste plaats de
Grootc of St. Laurenskerk; verder de even
eens Ned. Ilerv. Zuiderkerk cn ook de
Westerkcrk. Ook de Doopsgezinde en de
Luthersehc kerk hebben zeer zwaar geleden,
de Yrij-Evangclische Kerk in de Hovenier-
straat; voorts in elk geval het gebouw der
Gcref. Kerk aan de Ammanstraat, cn wel
licht ook een ander van deze kerkelijke
gemeente. Ten slotte de Boschjeskcrk aan
den Goudschen Singel cn de Rosaliënkcrk
in de binnenstad. Men zal begrijpen, zegt
het Hsb„ dat wij geen volledig overzicht
kunnen geven, en ook niet kunnen zeggen
of resp. in hoeverre) de genoemde gebou
wen weer opgebouwd of hersteld kunnen
worden, dat zal later blijken.
De Groote of St. Laurenskerk, een mees
terstuk van monumentale Middeleeuwsche
architectuur, is in Gothischen stijl opge
trokken. In 1412 werden de fundamenten ge
legd op de plaats, waar oorspronkelijk het
St. Andrieskerkje stond, dat omstreeks 1300
werd vervangen door de eerste St. Laurens
kerk.
Reeds in 1432 kon met den dienst in de
nieuwe kerk een aanvang worden gemaakt,
doch tot 1620 werd aan dc kerk gebouwd en
werd zij vergroot cn verfraaid. In 1650
moesten de fundamenten, worden ver
nieuwd, daar tijdens een zwaren storm do
toren ruim één meter uit het lood was ge
zet.
Slechts een groote eeuw heeft de St. Lau
renskerk den Roomschen tot bedebuis ge
diend. Den 15en November 1572 werd de
geref. leer er voor het eerst gepredikt.
Sindsdien is de St. Laurens de hoofdkerk
van Rotterdam geweest, welker toren het
ons allen zoo bekende stadsbeeld beheersch-
te.
Is er dus veel verloren gegaan, men moet
toch bedenken, dat van het groote aantal
kerken, dat Rotterdam bezit wellicht een
vijftig verreweg bet grootste gedeelte
gespaard is. Merkwaardigerwijs zijn de
Schotsche. de Duitsche cn de Waalsche
Kerk, afgezien dan van vele andere, zoo
als bijv. de Rcmonstrantscho geheel on
beschadigd gebleven.
BEWAREN WIJ ONZE EENDRACHT
Prof. Mr. V. Rutgers schrijft aan dc „Stan
daard" het volgende:
Er wordt in deze dagen veel ge
dacht en veel gesproken. Wij zijn ge
schokt en verbijsterd door den snel
len loop der gebeurtenissen.
In onze harten schrijnt de vernede
ring, niet omdat voor een overmach-
tigen tegenstander de wapens zijn ge
streken, maar omdat ons volk in zijn
grootstcn nood niet vrij is geweest
van innerlijke verdeeldheid. In wel
ke vormen die verdeeldheid zich
heeft geopenbaard en in welke mate
zij onzen weerstand heeft verzwakt,
daarover zal eerst later het volle
licht kunnen schijnen.
Daarnaast is er de teleurstelling over de
houding onzer Overheid. Ook daarover moet
de historie oordeelen. Ik geloof, dat haar oor
doel milder zal zijn dan dat. hetwelk velen
thans uiten. Ik ben overtuigd, dat veel meer
dc wijze waarop de besluiten werden uitge
voerd en toegelicht dan dio besluiten zelf de
gevoelens hebben gekrenkt.
Het zou echter in hooge mate verontrus
tend zijn, indien wij ons zouden begeven in
een stemming van mocdclooze en thans
vruchtelooze critiek. Van wegc dc bezettende
macht is te kennen gegeven, dat wij worden
vrij gelaten ons eigen huis tc bestieren, na
tuurlijk met inachtneming van de beperkin
gen, welke de situatie oplegt. Het zou een
eeuwige schande zijn. indien wij van deze
vrijheid geen ander gebruik wisten te maken
dan tot ontevredenheid cn murmureering.
Uit onze nationale vernedering en teleur-
«telling moet ons ophpffen de moed, dien on
ze soldaten aan den dag hebben gelegd. Zij
ijn niet gevallen ondat wij burgers bij
le pakken zouden blijven neerzitten en het
hoofd zouden laten hangen. En voorts, onze
eginselen gelden niet alleen in tijden van
voorspoed. Die beginselen hebben ons in
in zen tegenspoed niet verlaten. Onze voor
mannen zijn eespaard Zij er dap hij ons
geen verwarring, maar bewaren wij onze een
dracht, niet ziende op wat achter ons ligt,
maar ziende op wat. vóór ons is.