Voeding in oorlogstijd
Lyon bezet
Emigratie naar Duitschland noodzakelijk
Het verkeer ia nieuwe banen
Fransch verzoek ook aan Italië
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De voedingsraad
en zijn
voorlichtende taak
De aanstaande
Boterdistributie
FR0NTBERICHT
Binnenvaart dc
ruggegraat
Fransche
onderhandelaars
vertrokken
RADIO-REDE
VAN PETAIN
Laan. Schaden. Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
VRIJDAG 21 JUNI 1940. 84e Jaargang. No. 11218.
Uitgave «fee N.V. Uitg.-Mif! „Hollands Noorderkwartier" J
ER MOET REKENING MEE WOR
DEN GEHOUDEN. DAT MET
STEEDS AAN NUTTIG EN NOO-
DIG GEACHTE WENSCHEN KAN
WORDEN VOLDAAN.
's-Gravenhage, 20 Juni: De Voe
dingsraad schrijf ons:
De voeding is één der grondslagen
van 't menschelijk leven en het is
dan ook zonder meer duidelijk, dat
van groote beteekenis moet worden
geacht hoe de mensch zich voedt.
Immers het gaat hier om het welzijn
van het volk in al zijn geledingen.
Een goed gevoed menschengeslacht
kan geestelijk en lichamelijk meer
verrichten dan een generatie, aan
welker voeding een minder nauwlet
tende zorg wordt besteed. Volksge
zondheid en volkshuishouding wor
den beide in sterke mate beinvloed
door de voedselvoorziening. Eigen
lijk kan men zeggen, dat de belan
gen van deze beide voor ons maat
schappelijk bestel zoo bij uitstek gé-
wichtige factoren ineenvloeien.
Voorlichting en vorming van de
openbare meening op voedingsgebied
is daarom een arbeidsveld, dat drin-'
gend om ontginning roept.
Deze roepstem laat zich met te meer klem
hooren in een tijd als deze, waarin met de
beschikbare levensmiddelen zorgvuldig moet
worden omgegaan en waarin het meer dan
ooit geboden is er naar te streven om het
verkrijgbare zoodanig aan te wenden, dat
een zoo groot mogelijk nut voor volksge
zondheid en volkshuishouding wordt be
reikt. Waar het hier een zaak betreft, die
slechts met, krachtige medewerking van ons
volk in zijn geheel vruchtdragend kan wor
den aangevat, heeft de voedingsraad de taak
op zich genomen om, door het verstrekken
van on begrijpel ijken vormg estelde, doch
wetenschappelijke verantwoorde mededeelin-
gen, dienaangaande voorlichting te geven.
Dit zal langs verschillende wegen geschie
den, waarbij ook gaarne van de tusschen-
komst van de dagbladpers gebruik zal wór
den gemaakt.
Deze voorlichtende taak strekt zich uit
over een omvangrijk terrein, waarvan de
verschillende gedeelten stelselmatig aan een
verkenning dienen te worden onderworpen.
Onderwerpen van zeer verscheiden aard zul
len aldus nader tot het publiek kunnen wor
den gebracht,
DE BETEEKENIS VAN HET BROOD
EN VAN DE AARDAPPEL.
De plaats van het brood in onze
voeding en de waarde van den aard
appel als volksvoedsel leveren in
dit verband al dadelijk een tweetal
belangrijke onderwerpen. Ook om
trent de wenschelijkheid van een
aanvulling van het dagelijksch me
nu door het gebruik van versch
fruit, waartoe tomaten, rammenas en
radijs eveneens mogen worden gere
kend, vélt in ons land, met zijn groo
te productie op dit gebied, nog be
langrijk voorlichtend werl£ 4e ver
richten.
De rol van groente in onze voeding
vormt al evenzeer een gewichtig
hoofdstuk. Twee k drie ons groenten
op het bord is in ons land voor vol
wassenen geen overdreven portie.
Niet minder dan de hoeveelheid
aardappelen en groente, die wij tot
ons nemen, verdient ook de berei
dingswijze een nauwlettende be
schouwing. Dan is er nog het vraag
stuk van de melk en de eieren, waar
bij al dadelijk mag worden aange-
teokend, dat de melk in de voeding
van den volwassene een nauwelijks
minder'belangwekkcndc functie kan
vervullen dan in de kindervoeding.
Wanneer eindelijk nog de plaats
van het vleesch en de visch in onze
voeding wordt bezien, dan is met
deze summiere opsomming wel ge
noegzaam duidelijk gemaakt, welk
een uitgestrekt domein door de on
derscheidene problemen der voeding
wordt bestreken.
In waarheid gaat het hier om de aanvat-
ling van een bi] uitstek nationale taak: de
instandhouding en de verbetering van onze
volkskracht. Er moet echter rekening mede
worden gehouden bi] de besprekingen, dat
niet steeds aan nuttig en noodig geachte
wenschen kan worden voldaan en door het
pp een gegeven oogenblik ter beschikking
300 GRAM VET PER
WEEK PER PERSOON
Er blijken allerlei tegenstrijdige
geruchten te loopen over de waar
schijnlijke grootte van het boter-
rantsoen bij de weldra te verwachten
distributieregeling. Wij meldden
reeds, dat rekening gehouden moet
worden met een rantsoen van 600
gram per week en per persoon, spijs
vetten en -oliën inbegrepen. Doch er
was ook een gerucht ,dat sprak van
600 gram per maand. Thans verne
men wij, dat de meeste kans bestaat,
dat het gezamenlijk rantsoen per per
soon per vier weken 1200 gram zal
bedragen; dit beteekent dus een we-
kelijksch rantsoen, aan boter, vet en
olie, van 300 gram per persoon.
De helft van
Frankrijk in
Duitsche
handen
staande voedsel verschuivingen kunnen op
treden. Dat daarbij ook vastgewortelde voe
dingsgewoonten wel eens in het gedrang
kunnen komen, zal zeker niet te vermijden
zijn.
Te bevorderen dat deze veranderingen I
zich zoodanig voltrekken, dat wezenlijke
schade wordt voorkomen, en waar mogelijk
betere gebruiken worden ingevoerd zie
daar het doel. waarop de voorlichtende ar
beid van den voedingsraad zich zal richten
een taak, waarvoor stellig de belangstel
ling en de medewerking van heel ons volk
mag worden ingeroepen, waar het hier im
mers gaat om een nationaal goed bij uitne
mendheid: de ongerepte handhaving en de
versterking van geestelijke en lichamelijke
krachten, van den grondslagen van ieder ge
zond volksbestel.
De Duitsche troepen zijn gistermorgen om
zes uur Lyon binnengerukt zonder weerstand
te ontmoeten. De Duitsche autoriteiten heb
ben de Fransche autoriteiten uitgenoodigd
op hun post te blijven en samen te werken
tot handhaving van de orde.
De Duitschers bezetten de bruggen over dc
Rhone, de kazernes, de wapen- en munitie
opslagplaatsen, de kruithuizen en de fabrie
ken.
Een tweede colonne bezette Roannes en
Guloz, waarmede zij Savoye binnendrong.
De Fransche douane-ambtenaren namen de
wijk naar Zwitserland.
De Duitsche troepen maken zich gereed
St. Etienne te bezetten, een industrieel cen
trum voor de vervaardiging van automati
sche wapenen.
Het frontbericht van liet D.N.B. zegt nog:
Den negentienden Juni bracht ook in den
Elzas en in Lotharingen, waar de Fransche
eenheden nog in de laatste dagen taaien te
genstand boden, een merkbare verslapping
van de vijandelijke strijdkracht. Door de ver
overing van Epinal, Toul en Luncville, is de
bewegingsmogelijkheid voor de Fransche
formaties verder verminderd. Aan beide zij
den van Diedenhofen wordt evenals voor
heen om de Maginot linie hardnekkig ge
vochten. Door de bezetting van Brest is prac-
tisch geheel Bretagne bezet.
In totaal is ongeveer de helft van Frank
rijk vast in Duitsche hand.
Wat de acties van het luchtwapen betreft
is voornamelijk de aanval op de stikstoffen-
fabriek Billingham belangrijk.
Deze fabriek is voor de Britsche bewape
ningsindustrie van groote beteekenis.
Ook de succesvolle aanval op de petroleum
opslagplaatsen van Hul', js belangrijk. Hier
door is het middelgedeelte van de Engelsche
oostkust opnieuw een oorlogstooneel gewor
den.
FRANSCHE KINDEREN NAAR MEXICO.
Naar verluidt, heeft aldus het D.N.B., dc
Mexicaansche regeering zich bereid ver
klaard uitgeweken Fransche kinderen op
te nemen. De bijzonderheden hierover wor
den tusschen de regeeringen geregeld.
AUTO'S OP KORTE TRAJECTEN.
SPOORWEGEN OP DE LANGE AF
STAND.
Om tot een oplossing van het verkeers-
vraagstuk te geraken, zijn door de betrok
ken instanties reeds diepgaande bespre
kingen gevoerd en zijn maatregelen van
verstrekkenden aard genomen.
Ingrijpend zal vooral zijn de nieuwe rege
ling van het autoverkeer.
Een bijzondere organisatie is daar
toe in het leven geroepen. Van 1
Juli af zal de regeling van het ge-
heele autoverkeer worden toever
trouwd aan de tien inspecties van
der ijksverkeersinspectie. Deze in
specties zullen elk in het eigen
district de bevoegdheid krijgen rij
vergunningen en benzinetoewij zin
gen te verleencn. Noodgedwongen
zal de nieuwe organisatie van het
autoverkeer met een zekere kneve
ling en beperking gepaard moeten
gaan.
Een liohtzijde.
Een liohtzijde daarvan is echter,, dat er
nu gelegenheid is, om den jarenlangen
strijd tusschen spoorwegverkeer, autover
keer en binnenvaart terzijde te stellen en
aldus onrendabele concurrentieverhoudin
gen uit te schakelen. Als algemeene begin
selen zullen, naar wij vernemen daarbij
worden aangehouden, dat de spoorwegen en
de binnenvaart voortaan de aangewezen
vervoermiddelen zullen zijn voor bet ver
keer over lange afstanden. Het autoverkeer
zal de verkeersbehoeften moeten dekken
voor de korte locale verbindingen, voor
verbindingen, waarin door spoorwegverkeer
niet kan worden voorzien en voor bijzondere
economische takken. Tevens zal een deel
van het autoverkeer worden opgezogen
door de militaire behoeften; zooals thans
reeds geschiedt zullen vele auto's voor mi
litaire doeleinden in huur genomen worden.
Rationalisatie in het vrachtver
keer.
Wat het vrachtverkeer voor economische
doeleinden betreft, zal gestreefd worden
naar rationalisatie. Het zal als on-econo-
misch gelden, wanneer een fabriek bij voor
beeld een geheelc vrachtauto bestemt tot
het afhalen van een enkele kist. Door lo-
cales samenwerking wil men bereiken, dat
in zulke gevallen de vrachtauto tegelijk
met die cene kist vrachten meevoert voor
anderen dan de bezitter van den wagen.
Door locale centralisatie dus zal er naar
gestreefd worden, elke rit zoo rendal>el mo
gelijk te doen zijn, met andere woorden zal
het rijden met half leegen wagens worden te
gengegaan.
Een onvermijdelijke consequentie van al
•We maatregelen zal zijn, dat het vracht
autoverkeer aan een vergunningsstelsel zal
worden onderworpen.
De binnenvaart.
Het spreekt vanzelf, dat de binnenvaart
het meest profiteert van de verandering
der omstandigheden. Op 11 Mei was de toe
stand nog zoo, dat slechts 1/5 van de ca
paciteit van dezen vervoerstak in bedrijf
was. Thans is dit meer don 2/3 geworden
en spoedig zal de heele binnenvaart op
volle capaciteit functionneeren. Zij zal de
ruggegraat van het vormen!
De grootste moeilijkheden bestaan thans
nog in de versperringen, welke in water
wegen en havens door de oorlogsvernielin
gen zijn veroorzaakt.
Ook in (ie binnenvaart zal, op den grond
slag van do bestaande organisatie, worden
voortgebouwd aan een verdergaande cen
tralisatie van het bedrijf, onder het begin
sel, dat naar een harmonische samenwer
king en naar een economische en billijke
verdeeling der scheeps ruimte moet worden
gestreefd.
Van Duitsche zijde zullen voor de onder
scheidene takkeu van verkeer gevolmach
tigden worden benoemd, die aan het boven
beschreven groeiproces leiding zullen heb
ben te geven.
Wapenstilstand-besprekingen
Ergens in Italië, 20 Juni (Stefani). De Fransche regeering heeft zich
vanmorgen tot de Italiaansche regeering gewend, door tusschenkomst van de
Spaansche regeering, met het verzoek te onderhandelen over een wapenstil
stand. De Italiaansche regeering heeft door tusschenkomst derzelfde regoerlng
geantwoord in termen, gelijkluidend aan het antwoord der Duitsche regeering,
n.1. dat zij de namen der Fransche gevolmachtigden verwacht, wien dan
plaats en tijd voor een ontmoeting bokend zullen worden gemaakt.
De Fransche radio deelde gistermorgen me
de, dat de Fransche gevolmachtigden voor
de staking der vijandelijkheden van een
vliegveld in Zuid-Frankrijk zijn vertrokken
het vliegtuig, waarmede de gevolmachtigden
reizen, was wit geschilderd om het kenbaar
te maken.
De namen der onderhandelaars zijn:
Dc generaal van het leger Iiuntziger,
Ambassadeur Noel.
Vice-admiraal Lelu en
de generaal van het luchtwapen Bcr-
geret.
In verband met de moeilijke verbindingen
voor het overbrengen van berichten, welke
over Spanje loopen zijn de namen der Fran
sche onderhandelaars eerst gisterennacht om
1 uur door dc Rijksrcgecring ontvangen. Zij
kon den Führcr gistermorgen om 4 uur ter
kennis worden gebracht.
Het Duitsche opperbevel der weermacht
heeft daarop, zonder verwijl de noodige in-
stroctiès gegeven en maatregelen getroffen
om de Fransche wapenstilstandsdelcgatie te
ontvangen.
WAAR HET TREINVERKEER WEER
VOORTGANG VINDT. DE EERSTE TREIN
PASSEERT DE HERSTELDE SPOORBAAN
OP DEN SLOEDAM, DIE DB" VERBINDING
VORMT TUSSCHEN WALCHEREN EN
ZUlD-BEVELAND.
„Laten wij uit den verloren slag
een les trekken."
Genève, 20 Juni. (D.N.B.) ïn een ra
dio-rede heeft minister-president Petain he
denmiddag gezegd, dat de regeering gisteren
de gevolmachtigden heeft benoemd met de
opdracht de voorwaarden van den tegenstan
der in ontvangst te nemen.
HH heeft dit besluit genomen met het bit
terehart van een soldaat ómdat de militaire
toestand hem daartoe heeft gedwongen. Se
dert 13 Juni is een verzoek om wajienstil-
stand onvex-mijdelijk geweest. Als een van ile
redenen hiervoor zeide Petain, dat op 1 Mei
1917, ondanks drie moorddadige oorlogsjaren
het Fransche leger nog 3.280.000 man telde.
Bij den aanvang van den jongsten slag wa
ren er 500.000 man minder. In Mei 1918 ston
den 85 Britsche divisies aan Fransche zijde,
in Mei 1940 waren het er slechts lO.Thans is
de minderheid van het Fransche materiaal
nog grooter dan de minderheid van de troe
penmacht. Frankrijk heeft thans minder
vrienden, te weinig kinderen, te weinig wape
nen en te weinig bondgenooten. „Laten wij
uit den verloren slag een les trekken", al-
dus vervolgde Petain. „Sedert den oorlog
heelt de genotzucht den geest van offervaar
digheid overwoekerd. Men heeft elke inspan
ning willen vermijden. Thans Helt het onge
luk ons. Ik was bij u in de dagen van roem,
ook in deze donkere dagen wil ik bij u blij-
Werkloosbeidvoorziening
Voor alle werkloozen
geen arbeid in
Nederland
De Haagsche correspondent van de Tel.
heeft een onderhoud gehad met den direc
teur van den Dienst van Werkloosheidsver-
zekering en Arbeidsbemiddeling Ir. R. A.
Verwcv, die mededeelde, dat hij de tewerk
stelling van de Ne'dcriandsche werkloozen af
lereerst zal worden getracht werk in eigen
land te vinden.
Velen zullen emplooi kunnen vinden bij
den wederopbouw, anderen bij de inmiddels
gereorganiseerde bedrijven, Zuiderzeewerken
en dergelijken.
Maar het tenslotte overblijvende deel zal
met behulp van de Duitsche overheid aan
werk worden geholpen.
Trouwens, aldus Ir. Verwey, dit besluit ligt
geheel in de lijn der natuurlijke emigratie
naar Duitschland. Nemen wij het laatste
jaar van voor den vorigen oorlog, waarvan
uitgewerkte statistieken ter beschikking
staan, het jaar 1907, dan zien wij, dat toen
reeds 100.000 Nederlanders aan gene zijde
van onze Oostgrens werkten. Kn dat aantal
is sindsdien tot 1914 nog toegenomen.
De heer Verwey is van oordeel, dat op
grond van onze bevolkingsdichtheid en ons
geboorte-overschot, emigratie in toenemen
de mate noodzakelijk zal zijn. „Wij weten
niet, welke gebieden ons hiertoe in de toe
komst open zuilen staan," zoo zeide hij
„Daarom is het zoo belangrijk, de zeker
heid te held>en, dat belemmerende l>epa-
lingen, die de tewerkstelling in Duitschland
de laatste ajren in den \veg hebben gestaan
thans ter zijde gesteld kunnen worden.
Bouwvakarbeiders en landarbeiders.
In de eerrte plaats za! in Duitschland
werk zijn voor bouwvakarbeiders en land
arbeiders.
Bezwaren om de gezinnen te laten over
komen. bestaan er niet. aldus de beer Yer-
wev. De eenige moeilijkheid is. da» er in
Duitschland schaarscht* js aan woningen.'
