Fonds voor wederopbouw
Besprekingen in het
Bosch van Compiègne
DAGBLAD VOOR HOLLAKD'S NOORDERKWARTIER
Frankrijk verneemt
Hitler's voorwaarden
Na beëindiging van
de plechtigheid
Distributie van glas
aardewerk
en
Herscholing van
werkloozen
f 10 millioen voor Rotterdam
Nederlandsche kinderen
uifgenoodigd naar de
Ostmark
DE V
R 1 E S
J
Laan. Schaffen, Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
ZATERDAG 22 JUNI lilt. Sla Jaargang. No. 1121J.
Uitgavff der N.V. Uitf.-Mtj*. „Wolload* NoocJerVwartier" 4
Wat de Duitsche eischen beoogen
!n het bosch van Compiegne,
21 Juni (D.N.B.) De Führer en opperste
bevelhebber heeft heden om 15 uur 30, in
aanwezigheid van de opperbevelhebbers der
weermachtonderdeelen, van den chef van
het opperbevel der weermacht, van den
rijksminister van buitenlandsche zaken en
den plaatsvervanger van den Führer de
Fransche delegatie ontvangen voor de over
handiging der wapenstilstandsvoorwaarden.
De Fransche delegatie bestond uit gene
raal Huntzigcr, lid van den Franschen op
persten oorlogsraad, den generaal van het
luchtwapen Bergeret, vice-admiraal Leluc
en ambassadeur Noel.
De Führer verrichtte de handeling der
overhandiging van de voorwaarden in het
Bosch van Compiègne, in denzelfden salon
wagen, waarin maarschalk Foch, op 11 No
vember 1918 onder onteerende omstandig
heden den Duitschen onderhandelaars den
wapenstilstand dicteerde.
De gebeurtenis van heden in het Bosch
van Compiègne heeft gepleegd onrecht te
genover de Duitsche wapeneer uitgewischt
De waardigheid der handeling tegenover
den in eere verslagen tegenstander stond
in tegenstelling tot de eeuwige haatzaaien
de gedenktoekenen van deze plaats, waar
eens Gallische laagheid het niet overwon
nen Duitsche leger smaadde.
In opdracht van den Führer las de chef
van het opperbevel der weermacht, gencraal-
kolonel Keitel de volgende preambule voor
de wapenstilstandsvoorwaarden voor:
In opdracht van den Führer en opperste be
velhebber van de Duitsche weermacht heb Ik
u de volgende mededeeling te doen:
In vertrouwen op de door den Amerikaan-
schen president Wilson aan het Duitsche
Rijk gegeven en door de geallieerde mogend
heden bevestigde toezeggingen heeft de
Duitsche weermacht in November 1918 de
wapens neergelegd. Daarmede vond een oor
log zijn einde, dien het Duitsche volk en zijn
regeering niet hadden gewild en waarin het.
ondanks ontzaggelijke overmacht, den te
genstanders niet gelukt was het Duitsche
leger, de marine of het Duitsche luchtwapen
op eenigerlei wijze beslissend te overwinnen.
Reeds op het oogenblik der aankomst van
de Duitsche wapenstilstandscommissie ech
ter begon het verbreken der plechtig gegeven
belofte. Op 11 November 1918 begon daarme
de in dezen trein de lijdenstijd van het Duit
sche volk. Want aan onteering en vernede
ring, aan menschelijk en materieel leed den
volk kon worden toegevoegd, vond hier zijn
begin. Woordbreuk en meineed hadden te
gen een volk samengezworen, dat na een
ruim vierjarigen heldhaftigen tegenstand
slechts vervallen was in de eenige zwakheid
van geloof te slaan aan de beloften van de
democratische staatslieden.
Op 3 September 1939, vijf en twintig jaar
na het uitbreken van den wereldoorlog, heb-
ben Engeland en Frankrijk, wederom zonder
eenigen grond, Duitschland den oorlog ver
klaard. Thans is de beslissing der wapenen
gevallen. Frankrijk is overwonnen. De Fran-
sche regeering heeft de rijksregeering ver
zocht haar de Duitsche voorwaarden voor
een wapenstilstand bekend te maken.
Wanneer voor het in ontvangst nemen van
deze voorwaarden het historische bosch van
Compiègne werd aangewezen, dan geschied
de zulks om door deze handeling van een
weer goedmakende gerechtigheid eens en
voor al een herinnering uit te wisschen,
die voor Frankrijk geen roemrijk blad in zijn
geschiedenis was, maar die door het Duit-
sohe volk gevoeld werd als de diepste schan
de van alle tijden.
Frankrijk is na een heroieken tegenstand
in één enkele reeks bloedige slagen overwon
nen en ineengestort. Duitschland heeft der
halve niet het voornemen aan de wapenstil
standsonderhandelingen de karaktertrekken
te geven van beschimpingen tegenover een
coo dapperen tegenstander.
Het doel der Duitsche eischen is:
1. Hervatting van den strijd te
verhinderen;
2. Duitschland alle waarborgen te
bieden voor de hem opgedrongen
voortzetting van den oorlog tegen En
geland.
3. De voorwaarden in het leven te
roepen voor de vorming van een nieu
wen vrede, welks belangrijkste in
houd zal zijn het herstel van het aan
het Duitsche Rijk zelf, met geweld
aangedane onrecht.
Na het voorlezen der preambule verliet de
Führer, onder de tonen van het „Deutsch-
landlied" de plaats der onderhandelingen.
Hoofdkwartier van den Führer, 21 Juni
(D.N.B.) Na beëindiging van de plech
tigheid in Compiègne heeft de Führer vol
gende bevelen gegeven.
1. De historische wagon, d« ge
denksteen en het gedenkteken van
de Gallische overwinning moet naar
Berlijn worden overgebracht.
2. Het emplacement van de bei
de teinen moet vernietigd worden.
3. Het gedenkteeken voor maar
schalk Foch moet ongeschonden be
houden blijven.
Besprekingen werden om
6 uur hervat
Na ruggespraak van de Fransche
gevolmachtigden.
Nadat de Führer met zijn staf het bosch
van Compiègne had verlaten en de Fran
sche onedrhandelaars van generaal-koloncl
Keitel de voorwaarden der capitulatie had
den ontvangen, trokken de Fransche gevol
machtigden zich om 16.25 uur in de voor
hen ingerichte speciale tont voor interne be
sprekingen terug. Vanuit deze tent hebben
zij een draadlooze- en verreschrijfverhinding
met hun regcering te Bordeaux. Om 18.00
uur becaven zij zich wederom in het histo
rische rijtuig, waar hot contact niet de ge
machtigden van den Führer en opperste ho
velhebber. generaal-kolonel Keitel. werd
voorgezet. De besprekingen duren nog voort.
Naar wij vernemen zijn plannen in
vergevorderd stadium van voorberei
ding om te komen tot een distributie
regeling op glas en aardewerk.
Naar wij vernemen, zijn plannen in
overweging en voorbereiding, om het
Ambachts- cn Nijverheidsonderwijs
ln belangrijke mate in te schakelen
Inen dienstbaar te maken aan de
herhaling en training van werkloo
zen.
DIEPINGRIJPENDE ENGELSCHE
PLANNEN.
Madrid. 21 Juni (D.N.B.) Het Spaan-
sche blad „Ya" meldt uit Londen, dat vol
gens de „Evening Standard" de Engelsche
regcering maatregelen, die een. omwente
ling zouden beteekenen, op economisch ge
bied overweegt. Volgens deze plannen zou
den alle loonen en salarissen niet meer
rechtstreeks aan de arbeiders en ambtena
ren, maar aan den staat worden uitbetaald,
die 25 pet. van het inkomen als zakgeld te
rug zou betalen. De staat zou alle belastin
gen en huren zelf betalen. Alle sanitaire
diensten zouden kosteloos worden. Het plan
sou gelden voor den duur van den oorlog.
Belangrijke rede van Dr. Seyss-Inquart
Rijkscommissaris-Rijksminister Seyss
Inquart, heeft gisterenmiddag een
bezoek gebracht aan Rotterdam,
waar hij de verwoeste binnenstad in
oogenschouw heeft genomen, een
tocht door de havens heeft gemaakt
en in het stadhuis is voorgelicht
omtrent de plannen, welke de stads
architect, de heer W. G. Witteveen,
in verhand met den wederopbouw
van het stadscentrum, heeft ontwor
pen.
Aan de hand van enkele teekeningen,
waarop het plan is geprojecteerd, gaf ir. Wit
teveen den rijkscommissaris een uiteenzet
ting van dc wijze waarop hij heeft gemeend
deze vraagstukken tot een bevredigende op
lossing te kunnen brengen.
De rijkscommissaris had het betoog van
den heer Witteveen met groot c#bclangstcl-
ling gevolgd. Aan het slot stelde hij den
stadsarchitect niet alleen enkele vragen,
maar gaf hij hem bovendien in hei kader
van den wederopbouw een aantal belang
rijke punten in overweging.
Rijksminister Seyss-Inquart hield daar
na de volgende rede:
Rede van den Rijkscommissaris.
Rotterdam is de stad. waaraan de ver
woestende gevolgen van $e oorlogsmiddelen,
die tegenwoordig worden toegepast, het dui
delijkste zichtbaar zijn geworden. Erkend
moet worden, dat de Rotterdamsche burgerij
in het bijzonder, zooals de Nederlanders in
het algemeen, aan het werk zijn gegaan om
de vernielingen op te ruimen en plannen
te ontwerpen voor den wederopbouw der be
trokken gebieden. Dit getuigt van het gezon
de en juiste standpunt van het Nederland
sche volk tegenover deze gebeurtenissen en
geeft ook den waarborg dat op langoren ter
mijn de juiste houding tegenover de nieu
we vorming der dingen gevonden zal wor
den.
Het beeld van deze vernielingen geeft
echter ook aanleiding er over na te den
ken, waar de laatste oorzaken gezocht moe
ten worden voor het ontstaan en het ver
loop van deze gebeurtenissen. Ik wil naar
aanleiding hiervan en op deze plaats niet
de redenen herhalen, die den Führer ge
dwongen hebben in dit land te komen. Het
is voor mij aan geen twijfel onderhevig, dat
evenals thans reeds vele Nederlanders,
die met open blik de vorming der toekomst
zagen over eenigen tijd alle toonaange
vende kringen van het Nederlandsche volk
zullen inzien, dat Nederland niet door den
grooten loop der historische gebeurtenissen
gegrepen werd, om duurzame schade te lij
den, of beperkt te worden in de krachten
van zijn volksaard en in de vrijheid van zijn
handelen.
Wanneer ik echter inga op de voor
Rotterdam tragische gebeurtenis,
zou ik uitdrukkelijk willen vaststel
len, dat de Duitsche legerleiding
voor zij de bevelen tot het
beslissende optreden voor haar
hier ingesloten kameraden gaf,
de Nederlandsche bevelvoer
ders er van in kennis had gesteld,
dat binnen drie uur de aanvat zou
geschieden, wanneer Rotterdam niet
intusschen tot een onen stad werd
door het wegtrekken van de Neder
landsche troepen. Door het dralen
der Nederlandsche bevelvoerders is
deze termijn zoozeer overschreden,
dat ten slotte nog slechts de troepen
op den beganen grond en slechts een
deel van dc luchteskaders op de
hoogte konden worden gebracht van
de overgave, die op het laatste oogen
blik was geschied.
Ook de ontruiming der door een aanval
bedreigde stadsdeelen, waarvoor met drie
uren, tijd genoeg, was gegeven, werd niet
geheel ten uitvoer gelegd.
Deze constateeringen zijn niet bedoeld als
verwijt tegen de Nederlandsche bevelvoer
ders, Doordat de voor dc leiding van het
land verantwoordelijke factoren naar het
buitenland gevlucht waren, is wellicht de
besluitvaardigheid der achtergebleven com
mandanten geremd geworden.
Wanneer ik de verwoestingen en het aan
gevangen bouwwerk in deze stad aanschouw
ben ik er zeker van. dat het Nederlandsche
volk de juiste consequenties zal trekken uit
deze gebeurtenissen. Aan den eencn kant
het bewijs er voor, wat een onoverwinnelijke
RIJKSCOMMISSARIS RIJKSMINISTER
SEYSS-INQUART
macht thans staat achter al degenen, die in
de bescherming zijn van de Duitsche weer
macht cn dat geldt op gelijke wijze voor
iedere» afzonderlijken Duitscher als ook voor
dengene. die met goeden wil samenwerkt
met het Duitsche rijk. Aan den anderen
kant zal deze gebeurtenis in zijn totalen om
vang de aanleiding vormen om onversaagd
de eigen krachten in het werk te stellen
voor den wederopbouw en voor een nieuwe
regeling der economische politieke en volk-
sche grondslagen van dit land.
Laten wij thans onzen blik naar dc toe
komst richten. GU hebt het plan den kern
va» Rotterdam schooner <lao ooit te doen
verrijzen. Ik wensch »o<* dat toekomstige
geslachten hier een voor de stad Rotterdam
waardig centrum zullen zien, als het juiste
symbool voor dc gebeurtenissen van dezen
tijd nl. dat uit het harde gebeuren van
deze dagen een nog schoonere en nog krach
tiger vormgeving geboren wordt dan het
verleden vermocht te bieden.
Ik heb met mijn eerste woerden, die ik tot
u richtte, uitdrukking gegeven aan den
wensch. dat vooral een aanvang zou worden
gemaakt met den wederopbouw van dit
land. Ik heb toen verklaard, dat een weder-
opbouwfonds moest worden opgericht, dat
op preferentieele wijze van middelen voor
zien dc basis moet bicden voor het ver
schaffen van middelen aan dit opbouw
werk.
Ik heb nu vandaag een verorde
ning onderteekend, welke dit we-
deropbouwfonds vastlegt Volgens
nog uit te vaardigen uitvoeringsbe
palingen zullen schadeloosstellin
gen tot dekkina van de schade van
particulieren, zoowel als van de ge
meenschap ter beschikking worden
gesteld.
Ik heb beschikt, dat een bedrag
van tien millioen gulden terstond
wordt uitgetrokken, dat in gevallen,
die in sociaal opzicht waard zijn dat
er rekening mee oehouden wordt, ter
beschikking wordt gesteld voor de
onmiddellijke leniging van den nood
en de verzekering van het bestaan
der betrokkenen, zonder verplichting
tot terugbetaling, en wel op rekening
van de schadeloosstellingsbedragen
uit het wederopbouwionds.
Het beheer en de verdeeling berust bü het
Nederlandsche ministerie voor sociale aange
legenheden, waarmede ik in het licht wil
stellen, dat vooral rekening moet worden
gehouden met sociale gezichtspunten. Ik
heb bepaald, dat die bedragen uit de Neder
landsche begrooting, die thans uit den aard
der zaak niet meer kunnen worden gezon
den aan degenen, die daarop recht hadden,
gestort worden in dit wederopbouwionds.
zooals bijv. de bijdrage voor den Volken
bond e.d.
Wij zullen bij de opstelling van de
toekomstige begrooting er zorg voor
dragen, dat ook nog verdere midde
len ter beschikking zullen worden
gesteld, die dan de waarborging vor
men van rente cn terugbetaling van
die bedragen, welke als leeningen ter
beschikking worden gesteld aan het
wederopbouwwerk.
Wij moeten hij al onze handelingen steeds
onzen blik richten op de menschen. Ten
slotte kan het er niet om gaan economische
of bestuursinrichtingen in het leven te roe
pen om haar zelfs wil. Het belangrijkste is
de mensch, het oproepen cn leiden van zijn
kracht en voor degenen, die de verantwoor
delijkheid dragen, de zorg voor het welzijn
daarvan, niet als charitatieve weldaad, maar
als eerste sociale verplichting van al dege
nen, die met de hun toegemeten rechten te
gelijkertijd verplichtingen voor de algemeene
zaak toegewezen kregen, dus voor degenen,
voor wie recht en plicht één wordt in het
begrip der verantwoordelijkheid. Het schijnt
mij derhalve vooral belangrijk, dat wij ons
niet alleen hekommeren om den wederop
bouw;, der gehouwen, maar dat wij ons oog
merk richten op de menschen, die door de
vernielingen zelve hébben geleden of nog
lijden.
Ik weet, dat gij in menschelijke hulpvaar
digheid zorg hebt gedragen voor het voorloo-
pig onderbrengen van deze getroffenen. Aan
gezien de wederopbouw wanneer hij zorg
vuldig wordt ontworpen en to^ uitvoering
wordt gebracht tijd eischt, moeten deze
zorgen op een zoodanige wijze worden uitge
voerd, dat dc betrokkenen komen "i omstan
digheden, die voor eenigen tijd stabiel zijn
en hun het gevoel ontnemen dat zij zijn
aangewezen op de aalmoezen der medemen-
schen.
Behalve deze van overheidswege te tref
fen maatregelen, zal nog voldoende ruimte
zijn voor alle medeburgers om bewijzen te
kunnen geven van een echte vojksgemeen-
schap.
En ln dezen zin der gemeenschap,
die gij immers zelf in het verleden
eenmaal hebt bewezen verzoek ik u
het te begrijpen, wanneer Ik u thans
vooral namens den Oostmarkschen
gouw, die in het bijzonder de geboor
tegouw is van den Führer, de Opper
Donau, de uitnoodiging overbreng
om Nederlandsche kinderen, vooral
van gezinnen, die door de oorlogs
schade zijn getroffen, te laten komen
naar vacantietehuizen in de Oost
mark. Wanneer uw kinderen aan de
oevers van de meren in het Salzkam-
mergut of ln Karinthii of in de
schoone dalen van Tyrol en Stiermar
ken zich verheugen en schoone Duit
sche landen leeren kennen en men
schen, die hun zonder voorbehoud
zijn toegedaan, dan moet gij dit niet
opvatten, alsof dit gedacht is als een
weldadigheid van onzen kant, maar
als een daad van wederzijdsche men
schelijke hulpvaardigheid, waarin de
dank medespreekt voor de hAuding,
die gij tegenover ons aan den dag
hebt gelegd*
Ik wenech de stad Rotterdam toe, dat zij
na de moeilijke dagen van dezen tijd een
gelukkige toekomst tegemoet zal gaan.
Burgemeester Oud spreekt
De rede van de rijkscommissaris beant
woordende, zeide burgemeester Oud. dat
Rotterdam het oog op de toekomst richt. Aan
den bouw van een nieuwe binnenstad is di
rect een licgin gemaakt. In vergelijking met
den socialen toestand in de nieuwe stads
gedeelten was dit in de thans in puin liggen
de binnenstad slecht. Bij den wederopbouw
van het centrum zal aan dien socialen toe
stand veel aandacht worden besteed. L'it de
rede van den rijkscommissaris heeft spr.
vernomen, dat de Duitsche autoriteiten aan
den wederopbouw krachtig willen medewer
ken .Spr. is hierover ten zeerste verheugd.
De rijkscommissaris - zoo ging dc burge
meester verder heeft aan het slot van zijn
toespraak herinnert aan de ontvangst van
Oostenrijksche kinderen in Nederland tijdens
den vorigen oorlog. Nederland achtte dat des
lijds een prettige plicht van menschclijkheid.
Spr. vindt het buitengewoon hartelijk, dat
de Ostmark thans hetzelfde wil doen ten aan
zien van Nederlandsche kinderen. Wat Rot-
terdam betreft zal spreker zich direct in ver
binding stellen met dc organisaties, die met
den zorg voor de Rotterdamsche kinderen
zijn belast, opdat het plan spoedig tot uit
voering kan komen.
Aan het einde van zijn toespraak onder
streepte de burgemeester de woorden van
den rijkscommissaris, waarbij deze uiting
gaf aan de wensch. dat Rotterdam een geluk
kige toekomst mag tegemoet gaan.
r
CENTRALE
VERWARMING
ALLEEN GOEDE IN
STALLATIES MAKEN
WIJ, IETS WAT WIJ
BLIJVEND GARAN
DEEREN.
TECHN BUREAU
ALKMAAR - ROTTERDAM
Tel 3045 2 lijnca <45 40