PRIJSVERHOOGING
BONNEN
DAGBLAD VOOR HOLLAMD'S KOORDERKWARTIER
die deze week gelden
Vier dooden bij
auto ongeluk
Engelands strijd tegen
de ontmoediging
Laan. Schaden. Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 224A
MAANDAG 29 JULI 1940. 84e Jaargang. No. 11250.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" 4
Overtreding wordt
streng gestraft
Beginsel der vervangingswaarde niet aanvaard
De secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van de departementen van handel, nijver
heid, en scheepvaart en van land
bouw en visschcrij, maakt bekend, dat krach
tens de „prijzenbeschikking 1940 no. 1" alle
tot heden van kracht zijnde beschikkingen
betreffende de prijzen van roerènde goede
ren en diensten zijn vervallen met uitzonde
ring van de beschikkingen van 20 Februari
1940 betreffende den prijs van hooi, van 23
Mei 1940 betreffende den prijs van aardap
pelen en van 6 Juni 1940 betreffende den
prijs van weidegras, lucerne- en roode kla
ver.
Krachtens de „prijzenbeschikking
1940 no. 1" is het thans verboden goe
deren te koop aan te bieden, te ver-
koopen, te huur aan te bieden of te
verhuren en ten aanzien van diens
ten deze te verrichten tegen prijzen,
welke hooger zijn dan de op 9 Mei be
rekende prijzen.
Onder den op 9 Mei voor een goed of dienst
berekenden prijs dient tg worden verstaan de
prijs, welke bij het meerendeel van de op
dien daturn afgesloten transacties werd be
rekend. Indien evenwel op 9 Mei geen
transactie heeft 'plaats gevonden of de op
dien datum berekende prijs als een uitzon
derlijke moet worden beschouwd mag de le
verancier ten hoogste een prijs in rekening
brengen, welke bij het meerendeel van de
door hem in de periode van 9 April9Mei af
gesloten transacties betreffende soortgelij
ke goederen of diensten in rekening werd ge
bracht. Voor het geval voormelde transacties
betrekking hebben op andere hoeveelheden
of kwaliteiten dan die, waarop de thans te-,
sluiten transactie betrekking heeft, mag i,en
hoogste een prijs worden berekend, welke
toondertijd in rekening zou zijn gebracht.-In
het geval de leverancier ook in laatstgenoem'
de periode geeh enkele transactie heeft afge--
sloten, zal ten hoogste de op 9 Mei algemeen
gebruikelijke prijzen kunnen worden bere
kend.
Volgens deze beschikking moet eveneens
als prijsverhöoging worden beschouwd iede
re directe of indirecte vermindering van de
tegenprestatie, bijvoorbeeld de verandering
van de hoeveelheid, het gewicht, de kwali
teit of van de betalings- en leveringsvoor
waarden.
Onder de bepalingen van de „prijzenschik-
P king 140 no. 1" vallen niet: goederen, waar
voor op grond van de landbouwcrisiswet
I 1933 prijzen zijn of worden vastgesteld, als-
ook goederen uit het buitenland afkomstig,
I voorzoover deze nog niet in- den eigendom
van Nederlandsche afnemers zijn overge-
I gaan. Tevens zijn van de voorschriften uit-
l gezonderd: tarieven of prijzen voor het ver-
1 voer van personen of goederen en arbeids-
loonen, ten aanzien hievan, alsmede voor
alle andere prijzen gelden voorshands de
door den opperbevelhebber van de Duitsche
weermacht terzake vastgestelde bepalingen.
In afwijking van bovenstaande regeling is
in verband met de huidige vervoersmoeilijk-
heden bij de „transportkosten-beschikking"
bepaald, dat bij franco levering de daar
mede samenhangende extra-transportkosten
in rekening mogen worden gebracht. De le
verancier zal evenwel duidelijk op de be
treffende facturen het verschil in vracht
moeten vermelden en deze aan de hand van
vrachtnota's en dergelijke moeten kunnen
staven.
Deze uitzonderingsregeling geldt echter
niet voor de bezorgkosten van detaoillisten
binnen hun normaal afzetgebied.
Bij de „detailprijzenbeschikking" is voorts
een algemeene dispensatie verleend van het
verbod tot prijsverhooging der detailprijzen
met dien verstande, dat de detailhandelaar
de prijs, welke hij op 9 Mei berekende, mag
r verhoogen met ten hoogste het bedrag,
waarmede zijn inkoopsprijs als gevolg van
r een dor bevoegde .instantie goedgekeurde
verhooging is toegenomen, althans voor
zoover het goederen betreft, welke tegen
dezen hoogeren prijs werden ingekocht.
Het beginsel der vervangingsivaarde wordt
dus niet aanvaard, terwijl ook de winke
liersmarge, in geld uitgedrukt, niet mag toe-
nemen.
Indien zich, ondanks deze dispensatie
regelingen, groote moeilijkheden mochten
I voordoen,, zullen ten aanzien van bepaalde
goederen of wel ten aanzien van- bepaalde
ondernemingen afzonderlijke regelingen kun-
j nen worden gesteld. Verzoeken daartoe kun
nen, mits van een gedocumenteerde toelich
ting, waaronder een uitgewerkte kostprijs-
«alculatie, voorzien, door de volgende instan
i t!es in behandeling worden genomen:
Betreffende producenten- en Groothandels-
prijzen:
Voor industrieele grondstoffen en produc
ten: de rijksbureaux voor de nijverheid;
voor landbouw-, veeteelt- en visscherijpro
ducten (waaronder alle voedingsmiddelen):
het rijksbureau voedselvoorziening in oor-
logs tij d-, v
Betreffende de detailprijzen;
de afdeeling middenstand van het departe
ment van handel, nijverheid en scheepvaart.
In dit verband worden producenten en
handelaren nog gewaarschuwd tegen het
niet afleveren uit voorraad van goederen in
normale hoeveelheden aan normale afne
mers tegen de toegestane prijzen, tenzij ten
aanzien van de aflevering krachtens de
distributie- of liamsterwet beperkingen zijn
voorgeschreven.
Op de niet-nakoming van de hierboven be
doelde bepalingen zijn door de prijsopdrij-
vings- en liamsterwet zware vrijheidsstraffen
en geldboeten gesteld. Bovendien stelt men
zich in dat geval aan het gevaar bloot, dat
toewijzingen of vergunningen, welke op
grond van de distributiewet of landbouw-
crisiswet zijn verleend, zullen worden in
getrokken. Aangezien in de afgeloopen we
ken ondanks het algemeene verbod tot prijs
verhooging in sommige gevallen toch prijs-
verhoogingen hebben plaats gevonden, wordt
den betrokkenen dringend aangeraden deze
verhoogingen, voor zoover zij in strijd met de
bovenstaande richtlijnen zijn, ongedaan te
maken en de uit dien hoofde teveel ont
vangen gelden aan hun afnemers te restitu-
eeren.
Tenslotte wordt er op gewezen, dat ook de
k o o p e r, de huurder of opdracht
gever,, die opzettelijk bewerkt of mede-
bewérkt of aan wiens schuld het te wijten
is, dat'de. hierbedoelde voorschriften niet
worden nagekomen, op gelijke wijze als de
verkooper, de verhuurder of als degeen, die
■de dienst verricht, gestraft zal kunnen wor
den.
Het. is dus in het belang van het publiek
zélf, indien men niei-toelaatbare verhoogin
gen ter kennis van de bevoegde instanties
brengt.
Toelichting.
Op de bovenstaande .prijsverordening heeft,
de prijsreferent in den staf van den rijks
commissaris, dr. Trabolfl, de volgende toe
lichting gegeven:
In de nieuwe" prijsverordening worden alle
vragen beantwoord die zich tot nu toe ten
gevolge van de uitvoering van het verbod
van prijsverhooging hebben voorgedaan. Het
is in beginsel verboden de prijzen van roe
rende goederen alsook van alle voorwerpen
van het dagelijksche leven, te verhoogen- bo
ven die van 9 Mei. Hetzelfde geldt voor het
verhuren van goederen en het verrichten
van diensten.
Het vaststellen der prijzen op die van een
bepaalden dag, kan In afzonderlijke geval
len onbillijkheden meebrengen. De verorde
ning maakt daarom een machtiging van den
secretaris-generaal mogelijk, om in een en
kel geval uitzonderingen toe te laten of af
wijkende prijzen vast te stellen.
Dt prijsverordening 1940 no. 1 omvat in
haar regeling alle roerende goederen, het
verhuren van goederen en het. verrichten
van diensten. Voor gévallen dat de prijsver-
ordening niet voorziet, blijft het door den
Duitschen opperbevelhebber uitgevaardigde
verbod van prijsverhooging van kracht. Dit
geldt in het bijzonder voor huur en grond
prijzen, voor verlceerstarieven, voor renten
en voor premietarieven. Ook de loonen mo
gen niet worden verhoogd. Daar het verbod
van prijsverhooging echter slechts betrek
king kan hebben op het Nederlandsche bin-
nenlandsche verkeer, was het noodzakelijk
xoor buitenlandsche waren een uitzondering
te maken. De verordening geldt daarom niet
voor buitenlandsche waren, voor zoover zij
niet eigendom zijn geworden van de Neder
landsche afnemers.
Het verhoogen van den prijs daartegen
van buitenlandsche waren, welker prijs sinds
9 Mei'is gestegen, door den Nederlandschen
afnemer, is slechts met bijzondere toestem
ming van den secretaris-generaal van het
bevoegde departement toegestaan, die deze
OM UIT TE KNIPPEN.
uxooubons 81 tot en met 90 i.rood-
bonboekje) geldig van 29 Juli tot
en met 4 Aug. (niet gebruikte tot
en met 8 Aug.) rechtgevende op
2500 gram roggebrood of 2000
gram ander brood. Voorts zijn de
niet gebruikte bons van serie 71
tot en met 80 nu nog geldig tot en
met 1 Aug.
Bons 01 tot en met 04 (boter-
kaart). Op eiken bon y2 pond bo
ter van 29 Juli tot en met 23 Aug.
Bons 01 en 02 (vetkaart): Op el-
ken bon een y2 pond margarine of
gesmolten vet of hoter van 29 Juli
tot en met 23 Augustus.
Bons 03 en 04 (vetfeaatt): eiken
bon V2 pond boter met 10 cent re
ductie per y2 pond, van 29
Juli tot en met 23 Augustus.
Bon 66: 1 kilo suiker tot en met
'3 Augustus.
Bon 85: y2 pond koffie of y2 ons
thee tot en met 2 Augustus.
Bon 90: Naar keuze y2 pond tar
webloem. tarwemeel, boekweitmeel
roggemeel, roggebloem of zelfrij
zend bakmeel tot en met 9 Augus
tus.
Bon 95: y2 pond rijst of rijstemeel
tot en met 11 Augustus a.s.
Bon 1.00: Naar keuze y2 pond ha
vermout, havervlokken, gort pf grut
ten tot en met 11 Augustus.
Bon 105: Naar keuze 1 ons mai
zena, griesmeel of puddingpoeder
lof en mei 11 September.
(Puddingpoeders, die niet vervaar
digd zijn van of niet hoofdzakelijk
bestaan 'uit proü wc ten bereid tilt
granen, rijst of tapioca zijn vrij van
de distributieregeling).
Bon HOr 1 ons macaroni of vermi
■lli of spaghetti tot en met 11
optember.
atroleumzegel Periode 3. Geldig
oor 2 liter petroleum tot en met
'1 Augustus (alleen voor diegenen
'ie daartoe vergunning hebben).
V petro'eumzegel periode 4 wordt
Met geldig verklaard .en kan
wnietigd worden.
Kolen, enz. Tot 30 September kan
nen bij handelaren kopen 20% van
bet verbruik van April 1939 tot en
met Maart 1940.
toestemming voor bijzondere gevallen of al
gemeen kan geven.
Ter uitvoering van de prijsverordening
1940 no. 1 zijn tegelijkertijd nog twee ver
ordeningen uitgevaardigd. De verordening
betreffende de kleinhandelsprijzen machtV.
de kleinhandelaren de door den secretaris
generaal toegestane 'prijsverhoogingen den
verbruikers, met het absolute bedrag in re
kening te brengen, voorzoover geen tegen
overgestelde regeling getroffen wordt.
De kleinhandelaar mag dus tot nu toe be
staande kleinhandelsmarge niet veranderen
en slechts werkelijk ingetreden kostenver-
hcoqing leggen op zijn tot nu toe geldenden
verkoopsprijs.
De viervoeters, welke zulk een belangrijk
aandeel hebben in het opbouwwerk, verdie
nen een goede verzorging. Leden van den
Opbonwdiénst tijdens bet paarden poetsen.
Duitsche militairen rijden in het
IJ te Amsterdam.
DRAMA BIJ HET PONTVEER.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag om 10 minuten over half een is
bij de pont Valken weg in Amster
dam noord een zeer ernstig ongeluk
gebeurd, dat aan vier Duitsche mili
tairen het leven heeft gekost.
Een gesloten personenauto van de Duit
sche luchtmacht, waarin vijf militairen zaten
is, komende van de Meeuwenlaan, te water
gereden. Het was om die tijd zeer duister en
het regende. De bestuurder heeft waarschijn
lijk niet gezien, dat hij reeds op den oprit
van de pont reeds. De pont was juist vertrok
ken en halverwege het IJ. De auto, die een
vrij groote snelheid moet hebben gehad,
sloeg over den kop en verdween onder water,
Zij kwam op het dak te liggen. Drie der in
zittenden wisten een ruit te ..verbrijzelen en
een deur te openen, waardoor zij uit de auto
konden komen.
Een van ben, een 28-jarige Ober-
gefreiter, die verwondingen aan
hand en hals had, wist zich zwem
mende 'bóven te houden. Gelukkig
meerde juist de tweede pont, die
van de Ruyterkade kwam. Een 36-
jarige varensgezel, Pieter Riedeman,
wist den Obergefreiter niet' de hulp
van den politieagent Schouwen, op
den wal te brengen. Den beiden anderen
militairen die de auto hadden weten
te verlaten, kon echter geen hulp
meer worden geboden. Een van hen
is nog gezien, doch waarschijnlijk'
door de strooming, veroorzaakt door
het schroefwater van de meerende
pont, onder de remmingsba.lken van
de westelijke pontfuik geraakt en
verdronken.
De brandweer arriveerde met een kraan
wagen van de kazerne Achtergracht. Om
half twee kon de verongelukte auto op den
wal worden gebracht. De lijken van een
vliegerluitenant en van een Gefreitér kon
den worden geborgen. De beide andere
slachtoffers waren eveneens een luitenant
en een Gefreiter.
Engelschen in Japan
gearresteerd y
Volgens Reuter zijn de Reutercorrespon-
dent te Tokio en negen, andere Engelschen
in Tokio Kobe, Osaka, Sjimonoseki en Na-
gasaki gearresteerd. Ónder hen bevinden
zich de vertegenwoordigers van de Britsche
industrieele vereeniging en de leiders van
Engelsche ondernemingen. De motieven
voor dezen maatregel zijn hier nog niet
bekend.
Een nieuw model goederentrein-locomotief is
op de Duitsche spoorwegen in dienst gesteld,
om hoofdzakelijk op de bergtrajecten ge
bruikt te worden.
Lissabon, 28 Juli (D.N.B.) De Engelsche
bladen maken opnieuw melding van de ver
oordeeling van vescheidene defaitistische
predikanten, leeraren, postambtenaren, enz.,
Zij werden veroordeeld tot boeten of gevan
genisstraf, daar zij geloofden, dat Duitsch-
land zal ovenvinnen, of den kinderen ver
telden, clat, in Engeland hongersnood mo
gelijk is, wanneer de oorlog nog lang duurt.
Zoo werd een onderwijzer gestraft, omdat
hij verklaard had, dat mogelijk ook de En
gelschen eens honden en katten zouden
eten, evenals andere belegerde volkeren in
de geeschiedenis hadden gedaan. Een andere
onderwijzer werd veroordeeld, omdat hij
den kinderen had verteld, dat vele schepen,
die naar Canada voeren, tot zinken zijn ge
bracht. Hem werd verweten, dat hij daar
mede 'de evacuatie van kinderen naar over
zee had gesaboteerd, aangezien kinderen,
die hoorden van het tot zinken brengén
van dergelijke schepen, niet naar Amerika
wilden gaan. Een postambtenaar kreeg drie
maanden gevangenisstraf, omdat hij ge
pleit had voor den Engelschen fascistenlei
der Mosley en verklaard had, dat de oorlog
overbodig was.
Naar één journalisten
organisatie
Fusie van Ned. Journalisten
kring en R.K. organisatie.
Een delegatie uit de bestaande persorgani
saties en vormende de z.g. contactcommissie,
waarin zijn, vertegenwoordigd de Nederland
sche dagbladpers (de vereeniging van direc
teuren van dagbladen), de Nederlandsche
journalistenkring en de r.k. journalisten-
vereeniging, heeft dezer dagen een onder
houd gehad met den commissaris-generaal
voor bijzondere aangelegenheden, den heer
Fr. Schmidt.
Tusschen het bestuur van den Nederland
schen Journalistenkring en dat van de R.K.
Journalistenvereeniging is overeenstemming
verkregen omtrent fusie der beide-organisa
ties.
VARA BLIJFT
SOCIALISTISCHE OMROEP
Beleid van Hoofdbestuur goed
gekeurd.
De secretaris van de V.A.R.A., de heer A.
Pleysier, heeft medegedeeld, dat de ver-
eenigingsraad, het hoogste bestuurscollege
van dezen omroep, het beleid van' het
Hoofdbestuur na 15 Mei j.1. heeft goedge
keurd. Overeenstemming met de vertrou
wensmannen van de Duitsche overheid is
verkregen.. De V.A.R.A. zal haar werk in
socialistischen zin kunnen voortzetten.
Metaalbewerkers achter
Nat. Unie
R.K. bond zend adhaesietelegram.
De Nederlandsche R.K. metaalbewerkers-
bond heeft een telegram aan de Nederland
sche Unie gezonden, dat luidt, als volgt:
Het Hoofdbestuur van den Nederlandschen
R.K. metaalbewerkersbond, vertegenwoordi
gende ruim 23.000 R.K. metaalbewerkers, op
Zaterdag, 27 Juli 1940 in vergadering bijeen,
kennis genomen hebbende van de tot stand-
koming van de Nederlandsche Unie, juicht
deze tot standkoming van harte toe, be
tuigt daarmede zijn volle instemming en
•zegt spontaan algeheele medewerking toe'4#