k Spionnage-zaak
in Japan
Protest van
Engeland
Boter koopen
op vetkaarten
DE MOORDAANSLAG
IN DEN HAAG
Militaire colonne
aangereden
De betrekkingen tusschen
Spanje en Portugal
De behandeling der
Duitschers in Indië
Nederlandsche Unie
telt reeds een
half millioen leden
Woensdag 31 Juli 1940
BRITSCHE REGEERING BE-
SCHOUWT DE ARRESTATIE
VAN 12 BRITSCHE ONDERDA-
NEN ALS EEN ERNSTIG INCT-
DENT.
Omtrent de arrestatie van een aan
tal Britsche onderdanen in Japan
wordt nader gemeld, dat deze in ver
schillende deelen van het land plaats
had.
Onder de gearresteerden bevinden
zich eenige der meest op den voor
grond tredende Britsche persoonlijk
heden in Japan,
Britschv protest
Ten aanzien van de ontdekking der Brit
sche spionnage organisatie, schrijft de
Nitsji Nitsji Sjimboen: „De Britsche pro
paganda ter bevordering van een „vijfde
colonne" is in Japan sedert het uitbreken
van den tegenwoordige oorlog actief ge
weest. Zij wil de Japansche openbare mee
ning aldus vormen, dat Japan aan Britsche
zijde aan de Europeesche oorlog gaat deel
namen. Zij wil Japan verre houden van
iederen militairen of materieelen steun aan
Duitschland en Italië. Tenslotte moest de
Britsche propaganda het sluiten van een
nietaanvalspact tusschen Japan en de Sov
jetunie verhinderen.
De Asahi Sjimboen schrijft, dat Groot-
Brittanje een systematische propaganda en
samenzwering in geheel Japan heeft geor
ganiseerd. Banken en Zakenconcerns wer
den onder Britschen invloed gebracht, even
als vereenigingen en clubs, scholen en ker
ken. Een Britsche firma in Japan onder
houdt een hoofdkantoor in de nabijheid van
Yokohama, evenals filialen in Tokio, Osa-
ka, Seyoel en Taihoko, benevens agent
schappen op nog 10 plaatsen in geheel Ja
pan. De firma riep b.v. haar agentschappen
in geheel Japan op rapport uit te brengen
over Japansche vliegvelden en landings
mogelijkheden, toen indertijd het Mandsjoe-
rijsche incident ontstond.
De Hotsji Sjimboen schrijft, dat de Engel
schen de activiteit organiseerden van brand
en automobielverzekeringsmaatschappijen,
die van haar kant de fabrieken en auto
mobielen in geheel Japan controleerden.
Ook de Britsche religieuze organisaties en
opvoedingsinrichtingen hebben zich belast
met functies als leden der „vijfde colonne".
De „Chugai Sjogvo Sjimpo" meldt, dat de
Britsche ambassadeur Craigie opdracht ge
kregen heeft terstond stappen te onderne
men in Tokio wegens de arrestatie van En-
gelschcn.
De Japansche betrekkingen met
de Vereenigde Staten. Om de
heerschappij op den Stillen
Oceaan.
Van twijgen wordt een reusachtig raam
werk gevlochten, dat het wegdek zal
dragen van de nienwe verkeersbaan,
welke nabij de Maasstad wordt ge
bouwd en waarvoor de werkzaamhe
den in vollen gang zijn.
tweemaal zonder waarschuwing geschoten.
Een schot ging mis, op een tweede schot
werd iemand onder een doek op een baar
weggedragen, waarna een begrafenis volg
de.
Het is voorgekomen, dat Inlandsche solda
ten de geïnterneerden schopten, omdat zij
niet in den pas liepen. De blanke kampcom
mandant heeft eenmaal een waarschuwing
gegeven, dat de geïnterneerden, als zij 's
nachts buiten sliepen, niet aan de prikkel
draadheiningen moesten komen, anders zou
een Inlandsche soldaat kunnen meen en te
moeten schieten.
De geneeskundige verzorging geschiedde
door drie gcinterneerde Joodsche artsen.
Twee maal daags werden kleinere wonden
verbonden, alleen voor de ernstigste geval
len stpnd het lazaret open.
De drie zegslieden zijn na. p.enjge.dqgpn
naar Soerabaja gebracht en. zijn vrijgelaten.
Tijdens het transport zijn zij met geweren en
revolvers bedreigd en hebben de reis Bata-
via-Soerabaja derde klasse moeten maken,
voor de oogen van de Inlandsche reizigers
met handboeien aan. Hun films en weten
schappelijke instrumenten zijn in beslag ge
nomen.
Hetzelfde is geschied met de archieven
der Auslandsdeutsche organisatie.
De in het pension Lohe vertoevende vrou
wen zijn gedwongen in de hal samen te
komen en mochten zich een tijdlang niet
naar hun bezigheden, resp. schreiende kin
deren begeven. Eenige vrouwen zijn in hech
tenis gesteld.
Ook de consul in Soerabaja, de heer von
Plessen, is geinterneerd en daarbij met revol
vers bedreigd.
De heer Wissmann zeide nog, dat de getrof
fen represailles zullen aanhouden tot de
Dnitsche geïnterneerden in Indië zullen zijn
vrijgelaten.
VERKOOP VAN TURF VERBODEN
ZONDER VERGUNNING.
Naar het Hbld. meldt, is sedert Maandag
de dispensatie van het verbod tot het ver-
koopen, afleveren en vervoeren van alle
soorten turf ingetrokken, zoodat het mits
dien verboden is te verkoopen, af te leveren
en te vervoeren zonder schriftelijke vergun
ning van den directeur van het Rijkskolen-
bureau, die bevoegd is ontheffing te ver-
leenen van dit verbod.
Voor het verkrijgen van een zoodanige
vergunning dient men zich te wenden tot de
N.V. Verkoopkantoor Fabrieksturf te Assen,
welke deze vergunning namens den direc
teur van het Rijkskolenbureau zal afgeven.
Overtreding van dit verbod kan ingevolge
artikel 18 der distributiewet 1930 gestraft
worden met gevangenisstraf van ten hoogste
4 jaren of geldboete van ten hoogste f 10.090.
Een dubbeltje per half pond
reductie.
Bij beschikking van den secretaris-gene
raal van het departement van landbouw en
visscherij is bepaald, dat, te rekenen vanaf
29 Juli 1940, aan dengene, die tegen inleve
ring van bepaalde nader aan te wijzen bon
nen van de z.g. vetkaarten boter koopt, uit
het landbouw-crisisfonds, gedeeltelijk resti
tutie van heffing zal worden verleend tot
een bedrag van f 0.10 per 250 gram boter.
Voorts is bepaald, dat de gelden, bonoo-
digd voor de uitvoering van deze beschikking
van de stichting Nederlandsche Zuivelcen-
trale. gevestigd te 's-Gravenhage, welke de
restitutie zal uitkeeren door bemiddeling
van de Nederlandsche Middenstandsbank
N.V., gevestigd te Amsterdam, overeenkom
stig nader door of namens den secretaris
generaal te geven 'aanwijzingen, met dien
verstande dat de centrale tot een en ander
haar saldo zal kunnen aanwenden.
Bedoelde beschikking kan worden annge
haald onder den titel: „crisis-restitutiebe
schikking 1940 (boterdistributie"»
JEUGDIGE DADER TE UTRECHT
AANGEHOUDEN.
Naar wij vernemen is de dader van
den moordaanslag op de 34-jarige
vrouw M. B.-H. in de Groenestein-
straat te Den Haag, de zeventienja
rige A. S., gisteravond laat te
Utrecht aangehouden, op aanwijzing
van een burger, die het signalement
van den vluchteling dezen avond in
de krant had gelezen. Het verhaal
van den moord geven wij elders in
dit nummer.
Toen hij den jongen man op den Catha-
rijnesingel zag loopen, viel het hem op, dat
diens uiterlijk sterk overeenkwam met dit
signalement, waarna hij den jongen eenigen
tijd volgde en'een agent van politie erop at
tent maakte, De jopgèn werd overgebracht
naar het hoofdbureau van politie, waar hij
een volledige bekentenis aflegde.
Hij zal hedenochtend op transport naar
Den Haag worden gesteld.
De toestand van de zwaargewonde vrouw
was gisteravond nog onveranderd ernstig.
Geen personeele belasting voor
lichte zijspancombinaties
Goed nieuws voor rijders van
motorrijwielen beneden GO ko.
In verband met de huidige benzinedistri
butie hebben verschillende weggebruikers
meestal voor 't vervoer ten eigen behoeve
zich een zuinig motorrijwiel aangeschaft
van het type „onder de 60 kg." en daaraan
een zijspan doen monteer en.
Daar bleek, dat bij enkele ontvangers der
directe belastingen twijfel bestond omtrent
den aanslag van een dergelijke combinatie
in de personeele belasting, heeft de- K.N.
M.V. zich terzake tot den secretaris-generaal
waarnemend hoofd, van het departement
van financiën gewend.
Naar aanleiding daarvan werd bevestigd
dat voor de toepassing van de wet op de per
soneel belasting het gewicht van een zijspan
bij het vaststellen van het gewicht van het
motorrijwiel buiten aanmerking dient te
blijven, zoodat voor een motorrijwiel met
een gewicht van minder dan 60 kg., waar
aan een zijspan is bevestigd, geen personeele
belasting is veschuldigd.
De Amsterdamsche rechtbank heeft gis
termorgen een autobus-chauffeur veroor
deeld tot f 25.boete subs. 25 dagen hech
tenis, omdat de verdachte op 22 'December
jj. op den Amstelveenschen weg een mili
taire colonne had aangereden, waardoor een
sergeant was gewond. Dc chauffeur had
den stoet niet voldoende de tijd gegeven om
te passeeren. De officier van justitie had
een maand voorwaardelijken gevangenis
straf en een boete van f 15.geëischt.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat
Maandag te Lissabon door den Portugee-
schen minister van buitenlandsche zaken
en den Spaanschen ambassadeur aldaar een
aanvullend protocol op het Spaansch—Por-
tugeesche vriendschaps- en niet-aanvals-
pact is onderteekend. Hot. protocol voorziet
in een nauwe samenwerking tusschen beide
mogendheden voor het geval dat de onaf
hankelijkheid of nationale eenheid van een
der onderteekenende staten gevaar zou loo
pen. Het protocol is met de onderteekening
in werking getreden.
Adhaesiebetuigingen blijven van
alle kanten binnen komen.
Steeds meer landgenooten sluiten
zich in „De Nederlandsche Unie"
aaneen en scharen zich achter
het driemanschap mr. Linthorst Ho-
man, prof. de Quav, mr. Einthoven.
Zoo meldt „De Tijd", dat naar
schatting, Maandagavond het aan
tal menschen, dat zich reeds achter
„De Nederlandsche Unie" had ge
schaard, het half millioen was ge
passeerd!
Brie Isabella's in draf op de paardenmarkt, welke Dinsdag onder veel deskundige be
langstelling te Beemster werd gebeudem
Het genoemde blad schrijft over de druk
te op het hoofdkantoor van de „N. U.",
de Alexanderstraat te 's-Gravenhage, o.m.
het volgende:
„Brieven, brieven, brieven, iedere post
brengt ze met manden tegelijk binnen. Brie
ven, daar zijn eenvoudige bij, simpele ad
haesiebetuigingen, maar ook lange met vele
betuigingen, van sympathiek meeleven en
goeden raad; daar zijn lijsten bij van 10,
20, soms van meer dan 100 namen tegelijk;
een lijst van 50 artsen komt juist uit de
enveloppe, even later een van 60 jongelui,
allen leerlingen van een of anderen han
delscursus. Nog later een van 54 mijnwerkers
uit Spekholzerheide en zoo uit alle deelen
van het land en uit alle lagen der bevol
king. Er zijn brieven bij met geldzendingen,
mms een paar postzegels bij wijze van een
penningske der weduwe, een andere maal
bankpapier. Een telegrafische gift van
5000 kwam zoo juist binnen en zoo gaat
het maar voort, voort, voort Er komt geen
eind aan. Maandag was het nog drukker
dan de laatste dagen van de vorige week".
Engelsche pers eischt scherpe te
genmaatregelen.
GENEVE (D.N.B.) In verband met de ar
restatie van Engelschen in Japan schrijft de
Daily Herald, dat de Engelsche regeering
een algeheel onderzoek naar den geheimzin-
nigen dood van den Reuter-correspondenf, in
Tokio zal eischen. Engeland zal verlangen,
dat Japan de aanklacht over een spicmnage-
net duidelijk formuleert.
De Daily Telegraph schrijft: het kabinet
ïal zich vandaag met deze aangelegenheid
(bezighouden. Het blad noemt de toestand
Beer ernstig. De ambtsaanvaarding van de
regeeringKonoje is gevolgd door een vijan
delijke handelwijze tegenover Groot-Brittan-
bië.
Ook de Times legt er den nadruk op, dat
de Britsche regeering den toestand als zeer
(ernstig beschouwt.
De Daily Express eischt van de regeering,
Öat zij geen genoegen zal nemen met een
scherp protest, aan Japan, doch als tegen
maatregel onmiddellijk twaalf Japanneezen
in Engeland moet arresteeren, als verdere
maatregel stelt het blad voor een embargo
op den Japanschen invoer. Deze methode is
in 1933 tegenover Rusland toegepast, toen
Busland twee Britsche ingenieurs tot gevan
genisstraf veroordeeld had.
De News Chronicle is van meening, dat na
alles wat men van Matsoeoka weet, een pro
test weinig nut zal hebhen.
Mededeeling aan den Japanschen
minister van buitenlandsche za
ken.
Inmiddels meldt „United Press" uit Lon
den:
Van gezaghebbende zijde wordt ver
nomen, dat de Britsche gezant te
Tokio, Craigie, aan den Japanschen
minister van bnitenlandsche zaken
heeft medegedeeld, dat de Britsche
regeering de arrestatie van 12 Brit
sche onderdanen in Japan als een
ernstig incident beschouwt Craigie
zou den minister te verstaan gegeven
hebben, dat nieuwe arrestaties poli
tieke gevolgen zouden hebben, om
van de technische gevolgen te zwij
gen. Voorts zou de gezant de for-
meele verzekering hebben gegeven,
dat de Britsche kolonie in Japan over
geen enkele politieke organisatie be
schikt
Met levendige belangstelling worden in de
te Moskou verschijnende bladen de betrek
kingen van Japan met de Vereenigde Staten
besproken. De „Prawda" bespreekt de ge
volgen van het Amerikaansche uitvoerver
bod voor benzine en schroot, met het oog op
de grondstoffenvoorziening van Japan en de
dieper liggende oorzaken voor de Ameri-
kaanschJapansche tegenstelling in het
Verre Oosten. Volgens de opvatting van dit
blad verraden de laatste maatregelen der
Vereenigde Staten het streven om een maxi
mum van druk op Japan uit te oefenen, het
geen er wederom een bewijs van is, dat de
strijd tusschen de Vereenigde Staten en Ja
pan om de markten in het Verre Oosten en
de suprematie in den Stillen Oceaan in vol
len gang is. De laatste gebeurtenissen in Ja
pan en in het bijzonder de laatste kabinets
wijziging, zoo besluit de „Prawda" zijn be
schouwing, hebben de Vereenigde Staten
aanleiding gegeven zich voor te bereiden op
een verdere verscherping van don strijd met
Japan om de heerschappij op den Stillen
Oceaan.
Verklaring van den
Bulgaarschen minister-president
SOFIA, 30 Juli. (D.N.B.) Bij zijn terug
keer uit Salzburg heeft Minister-President
Filoff tegenover journalisten een verklaring
afgelegd, waarin hij o.a. zeide: Het com
muniqué over onze besprekingen met den
Fuehrer heeft reeds getoond, in welken
geest deze besprekingen verliepen. Het was
de geest der hartelijkheid, oprechtheid en
van wederzijdsch begrip. Wij waren diep
onder den indruk van den werkelijkheids
zin waarmede de Fuehrer den toestand be
oordeelt en eveneens van zijn diep gevoel
voor de gerechtigheid. Wij geloovcn daar
om, dat de besprekingen van Salzburg voor
de orde en de rust in het Donaubelcken van
het grootste nut zullen zijn. Het Bulgaar-
sche volk kan met vertrouwen de komende
ontwikkeling afwachten.
DOUANEGRENS TUSSCHEN LETLAND
EN RUSLAND VERDWIJNT.
Volgens een bericht van Stockholms Tid-
ningen verklaarde de Letlandsche minister
van financiën, Karlson, dat de tolgrens tus
schen Letland en de Sovjet-Unie binnen
kort wordt afgeschaft. Eerst moeten echter
de prijsverschillen worden weggenomen en
moet Letland de roebel valuta invoeren.
Legationssekretaer Dr. H. Wissman heeft
in een persconferentie opnieuw mededeelin-
gen gedaan over de behandeling van de
Duitschers in Indië tijdens de eerste oor
logsdagen. De modedeelingen zijn afkom
stig van drie leden eencr paleontologische
expeditie en zijn langs diplomatieken weg
naar Berlijn gezonden.
De drie Duitschers zijn op 10 Mei in hun
pension (Pension Lohe te Bandoeng) sa
men met den hospes geïnterneerd. De be
ambten die de intemeering uitvoeren en
met revolvers gewapend waren, waren in
civiel. De overbrenging naar Batavia-Tand-
jong Priok geschiedde in een coupé derde
klasse èn die van Priok naar Onrust in het
laadruim van een K.P.M.-boot. Op Onruet
bleef de bagage onuitgepakt. Meubilair ont
brak in de quarantainebarakken, zoodat de
geïnterneerden op den betonvloer moesten
slapen. Er was per barak voor 75 menschen
slechts één waterkraan.
De eerste dagen werd slechts karig brood
uitgedeeld, eerst op 12 Mei 's avonds, kreeg
men een warmen maaltijd.
Onder de geïnterneerden waren behalve
Duitschers ook genaturaliseerde ex-Duit-
schers en Nederlandsche N.S.B.-ens. De
consuls Drexler en Probst waren er bij, een
Duitsche zendeling, een pas herstelde jonge
tvnhuslijder, ook de gedelegeerd-commissa
ris van Aneta F. Brandenburg van Oltsen-
de. Een der geïnterneerde artsen was bij
een bevalling weggehaald, zonder dat hem
eeiï termijn werd toegestaan.
On Onrust hebben de drie zegslieden ver
schillende malen oude personen, die het
blijkbaar niet konden uithouden, op baren
zien wegdragen.
Aanvankelijk droogden dc geïnterneerden
hun wasch aan de prikkeldraadversperrin
gen. later kwam een verbod af om de hei
ningen aan te raken. Toen dit zonder eeni
ge kwade bedoeling toch geschiedde, werd
